KAPANG BUKU YAMU Watchtower
Watchtower
KAPANG BUKU I YAMU
Alur
  • BIBLIA
  • GIRASOMA
  • COKO
  • ijwbq wic 143
  • Nyo madhu taba tie dubo?

Thenge maeni umbe ku video.

Tim kisa, kosa moko uwok rek.

  • Nyo madhu taba tie dubo?
  • Dwokowangʼ penji mi Biblia
  • Nyithithiwiwec
  • Lembe mange m'urombo ku maeni
  • Lembe ma Biblia udwoko
  • Nyo Biblia uyero lembe moko de iwi nambu ma jutio ko ku njai kunoke ku kit yath mange ma merojo?
  • Yikiri pi peko ma copo wok
    Cew!—2010
Dwokowangʼ penji mi Biblia
ijwbq wic 143
Ng’atu moko ubemadhu taba

Nyo madhu taba tie dubo?

Lembe ma Biblia udwoko

Biblia uweco ngo iwi madhu tabaa kunoke ayi mange mi tio ku taba. Ento, etie ku cik mir ukungu m’ubenyutho nia Mungu umaru ngo timo ma nyayu twoyo man ma cido kumjo. Pieno, eneno madhu taba ni dubo.

  • Woro kwo. ‘Mungu . . . umio kwo ni giki ceke, ku lietho m’i igi.’ (Tic mi Jukwenda 17:24, 25) Calu ma kwo utie giramia m’uai i bang’ Mungu, wacikara ngo nitimo lembe moko ma copo jwigo nindo mi kwo mwa, calu ve nimadhu taba. Acel m’i kind thelembe m’uketho dhanu ubetho ma fodi iwi ng’om zoo utie madhu taba, ma ke nwang’u jucopo cero lembene.

  • Nimaru wadijo. “Mar wedu calu in giri.” (Matayo 22:39) Nimadhu taba ivut jumange nyutho ngo nia imarugi. Dhanu ma gibed ginwang’iri saa ceke i ng’et umadh taba, gin de gitie i ariti ma lee dit mi nwang’u kit twoyo ma rom ku mi ju ma gimadhu taba.

  • Kwayu nibedo leng’. “Wuthier kumwu ubed ni lam ma kwo, ma leng’, ma yire ni Mungu.” (Jurumi 12:1) “Dong’ walwokra giwa ni cilo ceke mi kum ku mi tipo, ma wadwok ko leng’cwiny udok ndhu cu i lworo pa Mungu.” (2 Jukorintho 7:1) Nimadhu taba utie cuu ngo man eromo ketho ngo ng’atini bed leng’, niwacu nibedo m’umbe cilo kunoke nibedo tetete, pilembe ju m’ubemadhu taba akakaka gibemadhu piny ma reco m’ubenyotho leng’kum migi ku rac.

Nyo Biblia uyero lembe moko de iwi nambu ma jutio ko ku njai kunoke ku kit yath mange ma merojo?

Biblia uweco ngo pi njai kunoke pi kit yathne mange ma merojo ku nying’gi. Ento etie ku cik mir ukungu m’ukwero nambu ma jutio ko ku piny ma merojo ma ketho judoko ng’eca mi tio kude. M’umedo cik mir ukungu ma juweco i wie maluno, lembe m’ulubo e copo bende nikonyi:

  • Kwayu wagwok paru mwa. “Mar [Yehova] Mungu peri . . . ku pidoii ceke.” (Matayo 22:37, 38) “Wubed nger.” (1 Pethro 1:13) Ng’atini copo telo ngo cuu wi paru pare kan etio akeca ku yath ma merojo man dhanu ma pol gidoko bende ng’eca mi tio ku yathne. Giketho wigi zoo nisayu man nitio ku yath ma merojo kakare niketho wigi i kum lembe ma beco.​—Jufilipi 4:8.

  • Niworo cik pa gavmenti. ‘Wubed wor ni jubim, ku weg ng’ol.’ (Tito 3:1) I ng’om ma dupa, cik neno ma tek dit kite ma jutio ko ku yath ma merojo. Tekene wabemito foyo i Mungu, wacikara niworo cik pa gavmenti.​—Jurumi 13:1.

Madhu taba man leng’kum peri

Dilo ma neno pi leng’kum i ng’om zoo (OMS) unyutho nia kubang’ oro dhanu milioni 6 gibed githo ni kum madhu taba, uketho i ie dhanu ma kadhu 600 000 ma gimadhu ngo taba, ento ma giyuyo yiro taba. Kenen ayi ma taba ubenyotho ko leng’kum mir umadh taba man leng’kum mi ju ma nwang’iri ceng’ini kugi.

Kanser. Yiro taba tie ku piny ma tung’ tung’ 50 (cancérogènes) ma nyayu twoyo mi kanser. Buku moko (Encyclopædia Britannica) unyutho nia “dhanu 90 wi dak gitwoyo kanser mir umbo” ma yiro taba nyayu en. Yiro taba copo nyayu bende kanser i wathkum mange calu ve: dhogjo, ulokoro mi yuyo, ulokoro mi mwonyo cam, dandjo, udang’kidi, cwiny, akenda man ulogi.

Twoyo ma cero yuyo. Yiro taba medo ariti mi nwang’u twoyo ma dupa m’uneno yuyo calu ve pneumonie, niwacu twoyo moko ma tek ma maku umbo man ma riko ng’etjo, bende enyayu musisa. Awiya ma yiro taba bemondo i igi wang’ ma pol gitie i ariti mi nwang’u twoyo m’uneno yuyo calu ve asma, aonda ma galu lee, bende twoyo ma twilo umbo man ma cere nitio ma ber.

Twoyo mir adunde. Umadh taba gitie i ariti ma tek mi nwang’u twoyo ma julwong’o AVC kunoke thoj adunde. Piny ma rac ma nwang’ere i yiro taba kadhu yot yot niai kud i umbo nicidho i rimo man ekabu oxygène kud i rimo. Pieno kinde ma oxygène tie nok i rimo, adunde timo tic ma tek pi nipoko oxygène i kumjo.

Dhaku ma tie ku ic. Mon ma madhu taba kinde ma gitie ku mugisa, gicopo nyolo awiya migi nwang’u fodi nindo mi nyologi uromo ngo man ginyoliri ku kilo ma nok, kunoke kud abala moko i kumgi calu ve dhok m’ujok. Awiya ma kumeno gicopo bedo ku peko mi yuyo kunoke gicopo tho rek.

a Madhu taba ma juweco pire keni, utie nitelo yiro taba akakaka, niwacu nimadhu taba ma tar, kabanga man dak. Pieno, cik ma juweco i wiene uketho i ie bende nitio ku taba m’anang’a kunoke m’anyama, m’ang’wiya man taba mir elektronik man kit piny mange bende.

    Girasoma mi dhu Alur (1993-2026)
    Woki
    Mondi
    • Alur
    • Ore ni ng'atini
    • Lembe m'imaru
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Cik mi tio kude
    • Cik mi Gwoko Lembamung'a
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Mondi
    Ore ni ng'atini