Icopo bedo kud anyong’a kadok kinde m’itii

1-2. Yehova utie ku nen ma kani iwi umego ku nyimego ma gitii? (Zaburi 92:12-14; nen bende cal.)

I KABEDO moko, dhanu neno nia tiyo tie lembe mi yung. Ento i kabedo mange, dhanu timo lembe moko ci ma gicopo kara kud junen nia gitii. Kinde ma lwar moko upodho i wigi, gifudhe cen. Re kadok gitim kero rukani de, gicopo cero ngo tiyo.

² Ento Wegwa m’i polo utie ku nen m’ukoc iwi jutic pare ma gibeteng’ini. (Rie. 16:31) Eporogi ku yen m’ujany. (Som Zaburi 92:12-14.) Pirang’o eporogi ku yen m’ujanyi? Yen m’uteng’ini bebedo ber pilembe nwang’u etie ku ithe lee i wiye kunoke ku thiwe. Ku lapor, kit yen moko unuti i ng’om mi Japan ma kwo pi oro dupa. Gicopo kwo pi oro ma kadhu efulu acel man gitie leng’ mandha. Calu yen maeno, umego ku nyimego ma oro migi ung’adu bende gitie leng’, asagane i wang’ Mungu. Yehova neno kite ma beco ma Jukristu m’uteng’ini gitie ko ni gin ma pire tek. Gitimo ire pi oro m’ulwar man gigwoko bedoleng’ migi ire i saa ma ber man bende i saa ma rac.

3. Kemii lapor moko m’unyutho kite ma Yehova ubed utiyo ko ku ju m’utii pi nipong’o lembakeca pare.

³ Oro pa ng’atini m’ulwar jwigo ngo valer pare i wang’ Yehova.a Wang’ ma pol Yehova ubed utiyo ku ju m’utii pi nipong’o lembakeca pare. Ku lapor, kinde ma Yehova uyero ni Sara nia ebinyolo nyathin ma nico, nwang’u etii. Eyero ire nia nyathin maeno bidoko thek ma dit ma Masiya biwok kud i iye. (Tha. 17:15-19) Musa de ubino ku oro m’ulwar kinde ma Yehova uyero nia ewodh Juisrael kud i Misiri. (Ai 7:6, 7) Bende, kinde ma Yehova utelo wi Yohana ku tipo pare pi nikiewo buku abic mi Biblia, nwang’u dong’ etii.

4. Nimakere ku Lembrieko 15:15, ang’o ma copo konyo ju m’utii niciro peko ma tung’ tung’ ma ginwang’iri ko? (Nen bende cal.)

⁴ Ju m’utii ginwang’iri ku peko ma tung’ tung’ ma tiyo kelo. Nyamego moko ukoro pi pekone nyasosi sosi kumae: “Kan ibetii ukwayu ucung thir i dhoge!” Ento mutorob copo konyo ju ma gitii kara gicir peko ceke ma tiyo kelo. (Som Lembrieko 15:15.) I thiwiwec maeni, wabiweco iwi lembe moko ma ju ma gitii gicikiri nitimo kara gimediri nibedo kud anyong’a. Wabineno bende gin ma jumange copo timo pi nikonyogi. Ku kwong’a, wakenenu nia pirang’o etie tek nibedo kud anyong’a kinde ma jubetii.

PIRANG’O ETIE TEK NIBEDO KUD ANYONG’A KINDE MA JUBETII?

5. Ang’o ma copo turo cwiny jumoko ma gitii?

⁵ Ka oro peri ucidho, ang’o ma copo turo cwinyi? Saa moko cwinyi copo tur pilembe ebecopere ngo iri nitimo gin m’ibed itimo con. Icopo caku paru zoo pi nindo ma con kinde ma fodi ibino aradu man ma kumi ubino ma leng’. (Ekl. 7:10) Ku lapor, nyamego Ruby uwacu kumae: “Etie ira lembe ma tek nikendo kadok bongu i kuma pilembe kuma yot ungo calu m’i wang’e, man saa ceke nwang’u kuma remo arema. Saa moko gin ma kabang’e de mbe, calu ve niting’o tienda pi nikendo soksi de bedo tek. Cinga nwang’u uberema lee mandha man tiyo kude bedo tek. Nitimo kadok lembe ma thindho thindho de tie tek.” Harold m’utimo i Bethel bende uwacu kumae: “Saa moko azungo nia adoko kumeni man lembene nyayu ng’eicwiny i iya. Abino tek dit kinde m’abino aradu. Abed amaru nituko mupira. Dhanu ubed uwacu kumae: ‘Wukok mupira i bang’ Harold kum egoyo bii.’ Ento kawoni co doko alwoba, ang’eyo ngo nia acopo bolo mupira kadok abola de.”

6. (a) Ang’o mange ma copo turo cwiny jumoko ma gitii? (b) Ang’o ma copo konyo ju ma gitii ning’iyo ka nyo ukwayu giwek niringo mutukari kunoke ngo? (Nen thiwiwec m’uwacu, “Nyo ukwayu awek niringo mutukari?”)

⁶ Cwinyi copo tur pilembe dong’ ecopere ngo iri nitimo lembe moko m’ibed itimo i wang’e. Saa moko nyo dong’ ubekwayu ng’atu mange re m’ugwoki, kunoke nyo idok ikwo yo pa nyathin peri. Nyo saa moko cwinyi utur magwei pilembe remo udaru tego peri, weng’i dong’ neno piny cuu ngo, icopo cidho ngo kaka moko kendi man ringo mutukari de tie tek. Eno tie lembe mi can! Ento mito ipoy nia kadok imbe ku copo mi timo lembe m’ibed itimo i wang’e de, re asu piri tie tek i ii Yehova man i ii jumange. Bed ma cwinyi tek nia Yehova ubenyang’ i kite m’ibewinjiri ko. Eng’eyo nia imare lee man nia imaru umego ku nyimego bende.—1 Sam. 16:7.

7. Ang’o ma copo konyi ka cwinyi ubedieng’ nia ajiki mi ng’om maeni binweng’i imbe?

⁷ Saa moko nyo cwinyi ubedieng’ nia ajiki mi ng’om maeni binweng’i imbe. Tek ibewinjiri kumeno, ang’o ma copo konyi? Poy nia Yehova tie ku thelembe ma ber m’uketho ebeweko nindo ukadhi i wang’ nikelo ajiki mi ng’om maeni. (Isa. 30:18) Cirocir pare uketho dhanu milioni dupa gitie ku saa man kaka mi ng’eye man mi timo ire. (2 Pet. 3:9) Pieno, kinde ma cwinyi utur, poy i kum kite ma dhanu ma dupa gibinwang’u ko bero i kum cirocir pa Yehova i wang’ tundo mir ajiki mi ng’om maeni. Copere nia jumoko m’i kindgi bibedo wedi peri.

8. Peko ma tiyo kelo copo bedo kud adwogi ma kani iwi ju m’utii?

⁸ Kadok watie aradu kunoke watii de, ka wabewinjara rac, wacopo yero kunoke watimo lembe moko ma doroyo ang’eyang’o i iwa. (Ekl. 7:7; Yak. 3:2) Ku lapor, kinde ma Yob ubino sendere, ecaku ‘weco swa.’ (Yob 6:1-3) M’umedo maeno, remo kunoke yath ma ju ma gitii gibemaku copo ketho gitimo kunoke giyero lembe m’ukoc. Kadok nwang’u watii kunoke waberemo de, etie ber ungo nibedo won titi kunoke niparu nia saa ceke ukwayu jutim iwa lembe atima. Bende kinde ma wanyang’ nia wayero wec ma rac ni ng’atu moko, mito wakway kisa nyapio pio.—Mat. 5:23, 24.

ICOPO TIMO ANG’O KARA IBED KUD ANYONG’A?

9. Pirang’o ukwayu iyii kony mi jumange? (Nen bende cal.)

⁹ Yii kony mi jumange. (Gal. 6:2) Ku kwong’a ecopo bedo iri tek niyiyo kony mi jumange. Nyamego moko ma nyinge Gretl uwacu kumae: “Saa moko edo ira lembe ma tek niyiyo kony mi jumange pilembe aparu nia abidoko igi ni ter. Eting’o ira saa ma lee niloko paru para man niyiyo ku jwigiri nia atie ku yeny mi kony.” Re poy nia kan ibeyiyo kony mi jumange, eno bimiyo igi kaka mi bedo kud anyong’a. (Tic. 20:35) Bende, nineno kite ma jumange gimeri ko man gibedieng’ ko piri bimiyo iri anyong’a lee.

10. Pirang’o ukwayu ngo wii ubed uwil nidwoko foyofoci? (Nen bende cal.)

¹⁰ Bed idwok foyofoc. (Kol. 3:15; 1 Thes. 5:18) Kinde ma jumange gitimo iwa lembe ma beco, wacopo foyogi yor i iwa, ento wiwa copo wil nifoyogi i dhoggi. Enre kinde ma wabevonjo i bang’ jurimbwa man wabefoyogi, eno ketho ginwang’u nia pigi tie tek. Nyamego Leah ma gwoko ju m’utii i Bethel uwacu kumae: “Nyamego acel m’i kind nyimego m’agwoko befoya saa ceke. Ekiewo foyofocne iwi dund karatasi. Gitie ngo wec ma bor akeca, ento ginyayu anyong’a lee i iya. Amaru nisomogi man ning’eyo nia efoyo kony m’amiyo ire nyayu mutoro i iye lee.”

11. Icopo konyo jumange nenedi? (Nen bende cal.)

¹¹ Tim kero ikony jumange. Kan ibeii ku kero peri zoo niparu pi jumange man nikonyogi, eno bikonyi iparu ngo akeca pi peko peri. Lembabola moko mir Afrika uporo ju m’utii ku kapang buku m’upong’ ku buku mi rieko. Ento ka jubesomo ngo bukune, jucopo nwang’u ngo bero i igi. Kumeno bende, aradu gicopo nwang’u ngo ponji ma beco i beng’i kan ibeweco ngo kugi man ibekoro ngo igi lembe m’ing’eyo. Pieno, penjgi ku penji man winjgi. Nyuth igi nia pirang’o nikwo nimakere ku cik pa Yehova utie lembe ma ber man nia eketho jukwo kud anyong’a. Kan ibejuko cwiny jurimbi m’aradu man ibetielo cwinygi, m’umbe jiji ibibedo kud anyong’a lee.—Zab. 71:18.

12. Nimakere kud Isaya 46:4, Yehova ung’olo nia ebitimo ang’o ni ju m’utii? (Nen bende cal.)

¹² Kway Yehova umii iri tego. Saa moko icopo winjiri nia iol kunoke nia tego mbe i kumi, man lembene copo turo cwinyi. Ento poy nia Yehova tie ku tego lee. Biblia uyero nia “eol ungo nyanok de kadi avoca de evoc ungo.” (Isa. 40:28) Pieno, Yehova copo miyo iri tego ceke m’itie ku yenyne. (Isa. 40:29-31) En gire de eng’olo nia ebikonyi. (Som Isaya 46:4.) Epong’o lembe m’eng’olo kwa. (Yoc. 23:14; Isa. 55:10, 11) Kinde m’ibekwaye, ebimiyo iri kony m’itie ku yenyne; e ibinwang’u nia emeri lee man eno biketho ibibedo kud anyong’a.

13. Nimakere ku 2 Jukorintho 4:16-18, wacikara nipoy i kum lembang’o? (Nen bende cal.)

¹³ Poy nia ibibedo ngo nja ng’atu m’utii. Ebedo iwa yot niciro peko moko ma wabenwang’ara ko ka wang’eyo nia ebibedo ngo nja. Biblia ubetielo cwinywa nia tiyo man peko mi remokum ma wabenwang’ara ko bithum. (Yob 33:25; Isa. 33:24) Pieno, anyong’a copo negi ning’eyo nia kwo ma ber nisagu fodi ubebino i weng’i. (Som 2 Jukorintho 4:16-18.) Dong’ jumange copo konyi nenedi?

GIN MA JUMANGE COPO TIMO

14. Pirang’o pire tie tek nibeliewo ju ma gitii man nilwong’ogi ku simu?

¹⁴ Bed iliew umego ku nyimego ma gitii man bed ilwong’gi ku simu. (Ebr. 13:16) Ju m’utii gicopo nwang’u nia ve juwenjogi. Umego Camille ma tiyo ugonjo uwacu kumae: “An dong’ abedo para i ot niai kugweno nitundo uthieno. Lembene badhu cwinya mi tuko de ngo. Saa moko awinjara ve umvor m’utii ma jutwiyo bang’e i ode. Lembene tima rac man enyayu ng’eicwiny i iya.” Kinde ma wabeliewo ju ma gitii, eno ketho ginwang’u nia pigi tie tek i iwa man nia wamarugi. Saa moko nyo wagam wamaru nilwong’o kunoke niliewo ng’atu moko m’utii m’i cokiri mwa, re lembene ucopere ngo iwa. Andha wan ceke lembe pong’ lee i wang’wa. Dong’ ang’o ma copo konyowa ‘ning’iyo lembe ma pigi tek nisagu,’ m’uketho i iye niliewo ju ma gitii? (Filip. 1:10) Saa moko icopo kiewo nying’ ju ma gitii m’i cokiri peri man ipangu nindo m’ibioro i iye igi mesaj kunoke m’ibilwong’ogi i iye. Icopo pangu bende nindo m’ibiciliewogi i iye; eno biketho wii biwil ungo.

15. Aradu ku ju ma gitii gicopo timo lembang’o karacelo?

¹⁵ Kan itie aradu, saa moko iromo nwang’u nia lembe ma wucopo weco i wiye mbe ku ju m’utii kadi gin ma wucopo timo kugi de mbe. Ento eno kud udieng’ cwinyi; bed kende kende jarimo ma ber. (Rie. 17:17) Bed iwec ku ju ma gitii i wang’ coko kunoke i ng’ey coko. Saa moko icopo penjogi ginyuth iri giragora ma gimaru, kunoke lembe moko ma gitimo kinde ma fodi gibino aradu, ma ketho ging’iero kadok tin eni. Icopo kwayugi bende nia wunen program mi Televizio Jw m’uwok ma nyen karacelo kugi. Bende, icopo konyogi ku timo lembe moko ma gin gigi gicopo timo ngo. Ku lapor, icopo neno ka nyo telefon migi ubetiyo ma ber, kunoke nitoko igi girasoma m’uwok ma nyen. Nyamego Carol uwacu kumae: “Kway ju m’utii nia wutim kugi gin moko m’imaru nitimo. Kadok nwang’u atii de, re asu amaru ninjoyo kwo, ning’iewo piny, nicamu ku jurimba i restora man nineno piny ma Yehova ucwiyo.” Nyamego mange ma nyinge Maira uwacu kumae: “Jarimba moko nuti ma oro pare 90. Ekadha ku oro 57. Ento wang’ ma pol wiya wil i kum lembe maeno pilembe wang’iero man waneno filme karacelo. Bende kinde ma wabenwang’ara ku peko, wan ceke ng’atuman kwayu juk i bang’ wadi.”

16. Pirang’o pire tie tek nicidho ku ju m’utii kinde ma gibecidho i odiyathi?

¹⁶ Bed icidh kugi kinde ma gibecidho i odiyath. M’uweko nitero ju m’utii atera kende i odiyath, icopo bedo kugi pi nineno ka nyo bamunganga ubekonyogi cuu. (Isa. 1:17) Icopo konyo ju ma gitii nwang’u ibeketho wii i kum lembe ma munganga ubeyero. Nyamego moko m’utii ma nyinge Rutha uwacu kumae: “Wang’ ma pol kan acidho kenda i odiyath, bamunganga giwinjo ngo lembe m’abeyero. Saa moko giyero ira nia, ‘Ibetwoyo ngo, ibeparu apara nia ibetwoyo.’ Ento ka wacidho ku ng’atu moko, gitimo ira lembe i ayi m’ukoc bor. Abedwoko foyofoc ni umego ku nyimego para ma ginwang’u saa mi lwoko toka i odiyath.”

17. Icopo rweyo lembanyong’a ku ju ma gitii i ayi ma kani?

¹⁷ Bed irwey kugi lembanyong’a. Umego ku nyimego moko ma gitii gicopo bedo mbe ku tego mi rweyo lembanyong’a ot kubang’ ot. Dong’ nyo icopo kwayu nyamego moko m’utii nia wurwey kude lembanyong’a ku prezantwar? Icopo ketho kadok kom moko m’ecopo bedo i wiye ceng’ini ku prezantwarne. Kunoke nyo icopo kwayu umego moko m’utii nia wucidh wutel kude wi ponji moko mi Biblia, saa moko nyo wucopo citimo ponjine kadok yo pare. Judong cokiri gicopo pangu nia jutim coko mi lembanyong’a i pacu mir umego ku nyimego ma gitii kara gin bende ginwang’ kaka mi dikiri i iye. Lembe moko ci ma wabetimo pi niyungo ju ma gitii utie gin pire tek.—Rie. 3:27; Rum. 12:10.

18. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec m’ulubo?

¹⁸ Thiwiwec maeni upoyo wiwa nia Yehova umaru ju ma gitii man nia pigi tie tek i iye. Wa dhanu mi cokiri bende wamaru ju ma gitii man pigi tek lee i iwa! Umego ku nyimego ma wutii, kadok wubenweng’uru ku peko lee de, re ku kony pa Yehova wucopo meduru nibedo kud anyong’a. (Zab. 37:25) Etie lembe ma tielo cwiny ning’eyo nia kwo ma ber fodi ubebino i weng’wu! Umego ku nyimego moko gitie ku peko mange: copere nyo gibegwoko wedi migi moko m’utii, nyathin migi kunoke jarimbgi moko m’ubetwoyo. Kan ibenweng’iri ku lembe ma kumeno, icopo timo ang’o kara ibed asu kud anyong’a? Wabinwang’u dwoko wang’ penji maeno i thiwiwec m’ulubo.