Бүтүн изтираблара тезликлә сон гојулаҹаг
«О, ишләри камил Гајадыр» (ГАНУНУН ТӘКРАРЫ 32:4).
1, 2. а) Әбәди јашамаг үмидини нәјә ҝөрә гијмәтләндирирсән? б) Ҝәләҹәјә ҝөзәл үмид верән Аллаһа инанмаға чохларына нә мане олур?
ҸӘННӘТДӘКИ һәјаты хәјалында ҹанландырмағы хошлајырсанмы? Бәлкә дә сән ҝөзәл планетимизи тәдгиг етдијини вә сонсуз сајда ҹанлы варлыглар һаггында өјрәндијини тәсәввүрүнә ҝәтирирсән. Јахуд Јерин Ҹәннәтә чеврилмәси үчүн башгалары илә чијин-чијинә ишләјәҹәјини дүшүнмәкдән мәмнунлуг дујурсан вә ја инҹәсәнәт, ме’марлыг, мусиги саһәсиндә габилијјәтләрини инкишаф етдирәҹәјини, буҝүнкү тәлатүмлү дүнјада вахт чатдыра билмәдијин диҝәр ишләрлә мәшғул олаҹағыны дүшүнүрсән. Һәр бир һалда, Јеһованын бизим үчүн нәзәрдә тутдуғу, Мүгәддәс Китабын ‘һәгиги һәјат’ адландырдығы әбәди һәјатда јашамаг үмиди, сөзсүз ки, сәнин үчүн чох дәјәрлидир (1 Тимотејә 6:19, И–93).
2 Мүгәддәс Китабын вердији үмиди инсанларла бөлүшмәк бизим үчүн һәм хошдур, һәм дә бөјүк шәрәфдир, елә дејилми? Лакин чохлары бу үмиди рәдд едирләр. Онлар буна хәјал, һәјата кечмәјәҹәк арзу кими бахыр вә дүшүнүрләр ки, о, садәлөвһ инсанлар үчүндүр. Онларын һеч Ҹәннәтдә әбәди һәјат вә’д едән Аллаһын варлығына да инанмағы ҝәлмир. Нә үчүн? Сәбәбләрдән бири дүнјада пислијин мөвҹуд олмасыдыр. Онлар дүшүнүрләр ки, әҝәр Аллаһ варса, О, һәр шејә гадир вә севәндирсә, онда дүнјадакы пислик вә әзабларын сәбәбини нә илә изаһ етмәк олар? Демәли, пислијә ҝөз јуман Аллаһ мөвҹуд ола билмәз, әҝәр мөвҹуддурса да, ја һәр шејә гадир дејил, ја да бизимлә марагланмыр. Бә’зиләринә бу мүлаһизә ағлабатан ҝөрүнүр. Шејтан һәгигәтән дә инсанларын зеһинләрини кор етмәкдә зирәк чыхыб (2 Коринфлиләрә 4:4).
3. Инсанлара һансы чәтин суала ҹаваб тапмаға көмәк едә биләрик вә буну нә үчүн јалныз биз едә биләрик?
3 Дүнјанын мүдриклијинә вә Шејтана алданан инсанлара јалныз Јеһованын Шаһидләри олан бизләр көмәк едә биләрик (1 Коринфлиләрә 1:20; 3:19). Биз чохларынын Мүгәддәс Китабын вә’дләринә нәјә ҝөрә инанмадығыны баша дүшүрүк. Онлар садәҹә олараг Јеһованы танымырлар. Ола билсин, Аллаһын адыны, онун мә’насыны билмирләр. Ејни заманда Онун Өз вә’дләринә һәмишә әмәл етдији вә хүсусијјәтләри барәдә мә’луматлары ја аздыр, ја да үмумијјәтлә јохдур. Лакин биз бунлары билирик. Јахшы оларды ки, «зеһинләри гаранлыглашмыш» инсанлара ән чәтин суаллардан бири олан «Аллаһ нә үчүн пислијә вә әзаблара јол верир?» суалына ҹаваб тапмаға неҹә көмәк едә биләҹәјимизи вахташыры нәзәрдән кечирәк (Ефеслиләрә 4:18). Әввәлҹә ганеедиҹи ҹаваб вермәк үчүн тәмәли неҹә гојаҹағымызы мүзакирә едәҹәјик. Сонра исә бу мәсәләни һәлл етмәсиндә Јеһованын хүсусијјәтләринин неҹә ајдын ҝөрүндүјүнү арашдыраҹағыг.
Дүзҝүн тәмәл
4, 5. Кимсә Аллаһын әзаблара нә үчүн јол вердијини сорушанда әввәлҹә нә етмәк лазым ҝәлә биләр? Изаһ един.
4 Кимсә Аллаһын әзаблара нә үчүн јол вердијини сорушанда неҹә ҹаваб веририк? Ола билсин, Еден бағындакы һадисәдән башлајараг бүтүн баш верәнләри данышырыг. Бә’зи һалларда белә етмәјин јери вар. Һәрдән исә тәләсмәјә ҝәрәк олмур, әввәлҹә сөһбәтин өзүлүнү гојмаг лазым ҝәлә биләр (Сүлејманын мәсәлләри 25:11; Колослулара 4:6). Ҝәлин бу һалда суала ҹаваб вермәздән әввәл үч мәгама гысаҹа нәзәр салаг.
5 Биринҹиси, әҝәр инсаны пислијин дүнјаны бүрүмәси чох нараһат едирсә, ҝүман ки, ја онун өзү, ја да доғмаларындан кимсә писликлә үзләшиб. Она ҝөрә дә јахшы оларды ки, әввәлҹә инсанын дәрдинә шәрик чыхаг. Һәвари Павел мәсиһчиләрә мәсләһәт верирди: «Ағлајанларла ағлајын» (Ромалылара 12:15). Инсанларын ‘дәрдинә шәрик олмагла’ онларын үрәјинә јол тапа биләрик (1 Петер 3:8). Дәрдинә лагејд олмадығымызы ҝөрән адам, јәгин ки, бизә гулаг асаҹаг.
6, 7. Нәјә ҝөрә сәмимијјәтлә Мүгәддәс Китаба аид дәрин суаллар верән инсаны тә’рифләмәк јеринә дүшәрди?
6 Икинҹиси, суалына ҝөрә сәмими инсаны тә’рифләмәк олар. Бә’зиләрини буна бәнзәр суаллар нараһат етдијинә ҝөрә өзләрини имансыз вә ја Аллаһа һөрмәт етмәјән инсан сајырлар. Бәлкә дә буну онлара ашылајан дин рәһбәрләри олуб. Лакин белә суаллар вермәк һеч дә имансызлығын әламәти дејил. Гәдим заманларда јашамыш садиг инсанлар да бунун кими суаллар вермишләр. Мәсәлән, мәзмурчу Давуд сорушурду: «Ја Рәбб, нә үчүн узагда дурмусан? Мән дара дүшәндә нијә ҝизләнирсән?» (Мәзмур 10:1). Һабаггуг пејғәмбәр дә ону нараһат едән суала ҹаваб ахтарырды: «Ја Рәбб, нә вахта гәдәр Сәни имдада чағыраҹағам? Сән исә ешитмирсән. “Зоракылыг вар!” дејә фәрјад едирәм, лакин гуртармырсан. Нијә мәнә шәр ҝөстәрирсән, Өзүн дә һагсызлыға бахырсан? Һараја нәзәр салсам, орада сојғунчулуг вә зоракылыг вар, даваларын, чәкишмәләрин сону јохдур» (Һабаггуг 1:2, 3).
7 Давуд вә Һабаггуг Аллаһа дәрин еһтирам бәсләјән садиг инсанлар идиләр. Белә шејләри сорушдуглары үчүн Јеһова онлары мәзәммәт етдими? Әксинә, Јеһова мүнасиб билди ки, онларын сәмими суаллары Мүгәддәс Јазылара дахил едилсин. Бәлкә дә инсан руһән аҹ олдуғу үчүн дүнјада пислијин һөкм сүрдүјүнә ҝөрә нараһатчылыг чәкир, ҹавабы јалныз Мүгәддәс Китабда олан суаллара ҹаваб ахтарыр. Хатырлајырсынызса, Иса ‘руһән јохсуллары’, јә’ни руһани тәләбатларыны дәрк едән инсанлары тә’рифләјирди (Матта 5:3). Белә инсанлара Исанын, һаггында данышдығы хошбәхтлији тапмаға көмәк етмәк неҹә дә бөјүк шәрәфдир!
8. Һансы сәһв тә’лимләр изтираблара ҝөрә Аллаһын ҹавабдеһ олдуғуна инсанлары инандырыб вә биз онлара неҹә көмәк едә биләрик?
8 Үчүнҹүсү, дүнјада һөкм сүрән писликләрә ҝөрә Аллаһын ҹавабдеһ олмадығыны инсана баша салмаг олар. Чохларына өјрәдибләр ки, дүнјаны идарә едән Аллаһдыр вә башымыза ҝәләнләри О, габагҹадан алнымыза јазыб, бәшәријјәтә бәла вермәкдә дә Онун сирли, дәркедилмәз сәбәбләри вардыр. Бу тә’лимләрин һамысы јаландыр. Онлар Аллаһы рүсвај едир вә дүнјада олан бүтүн пислик вә әзаб-әзијјәтә ҝөрә Ону ҝүнаһкар чыхарыр. Буна ҝөрә дә һәгигәти ҝөрмәјә инсанлара көмәк етмәк үчүн Аллаһын Кәламындан истифадә етмәк лазым ҝәлә биләр (2 Тимотејә 3:16). Бу позғун системин һөкмдары Јеһова јох, Шејтан Иблисдир (1 Јәһја 5:19). Јеһова шүурлу варлыгларын талејини алынларына јазмыр, О, хејирлә шәр, әјри илә дүз арасында сечим етмәкдә һәр кәсә азадлыг вә имкан верир (Ганунун тәкрары 30:19). Јеһова һеч вахт пислијин сәбәбкары олмајыб, О, пислијә нифрәт едир вә һагсыз јерә әзијјәт чәкәнләрин һалына аҹыјыр (Әјјуб 34:10; Сүлејманын мәсәлләри 6:16-19; 1 Петер 5:7).
9. Инсанлара Аллаһын әзаблара јол вермәсинин сәбәбини баша салмаг үчүн «садиг вә ағыллы гул» һансы вәсаитләри дәрҹ едиб?
9 Сөһбәтин тәмәли гојулдугдан сонра инсан әсас суала — «Аллаһ әзаблара нә үчүн јол верир?» суалына ҹавабы динләмәјә һазыр ола биләр. «Садиг вә ағыллы гул» көмәк мәгсәдилә чохлу вәсаит бурахыб (Матта 24:45-47). Мәсәлән, 2005-ҹи илдә кечирилән «Аллаһа итаәткарлыг» адлы вилајәт конгресиндә «Бүтүн изтираблара тезликлә сон гојулаҹаг!» адлы трактат тәгдим олунду. Әҝәр трактат сизин дилиниздә варса, нәјә ҝөрә ону охумајасыныз? 157 дилдә чыхан «Мүгәддәс Китаб әслиндә нә өјрәдир?» китабында да бу мәсәләјә бүтөв бир фәсил ајрылыб. Һәмин вәсаитләрдән там истифадә ет. Бу нәшрләрдә Еден бағында һөкмранлыг мәсәләсинин галхмасына сәбәб олан һадисәләр вә Јеһованын мәсәләни нә үчүн белә һәлл етдији ајдын изаһ олунур. Јадда сахла ки, мөвзуну ачыгладыгҹа сән һәмсөһбәтинә ән ваҹиб билији — Јеһова вә Онун ҝөзәл хүсусијјәтләри һаггында билији чатдырырсан.
Диггәти Јеһованын хүсусијјәтләринә јөнәлт
10. Аллаһын әзаблара јол вермәси илә әлагәдар чохлары нәји баша дүшмүрләр вә нәји билмәк онлара көмәк едә биләр?
10 Јеһованын нәјә ҝөрә инсанлара Шејтанын тә’сири алтында өз-өзләрини идарә етмәјә иҹазә вердијини баша саланда, чалыш диггәти Онун ҝөзәл хүсусијјәтләринә јөнәлдәсән. Бир чохлары Аллаһын гүдрәтли олдуғуну билирләр, белә ки адәтән Онун «һәр шејә гадир Аллаһ» дејә чағырылдығыны ешидирләр. Лакин онлар Аллаһын нәјә ҝөрә Өз мөһтәшәм ҝүҹүндән истифадә едәрәк әдаләтсизлијә вә әзаб-әзијјәтләрә елә инди сон гојмадығыны анлаја билмирләр. Чох еһтимал ки, онлар Јеһованын диҝәр хүсусијјәтләриндән — мүгәддәслијиндән, әдаләтиндән, мүдриклијиндән вә мәһәббәтиндән бихәбәрдирләр. Јеһова бу хүсусијјәтләри мүкәммәл вә таразлы шәкилдә тәзаһүр етдирир. Мүгәддәс Китаб дејир ки, ‘Онун ишләри камилдир’ (Ганунун тәкрары 32:4). Бу мәсәлә илә бағлы тез-тез галхан суаллара ҹаваб верәркән диггәти Аллаһын хүсусијјәтләринә неҹә јөнәлтмәк олар? Ҝәлин бир нечә нүмунәни нәзәрдән кечирәк.
11, 12. а) Нәјә ҝөрә Адәмлә Һәвваны бағышламаг олмазды? б) Јеһова нәјә ҝөрә ҝүнаһа әбәдијјән дөзмәјәҹәк?
11 Јеһова Адәмлә Һәвваны садәҹә олараг бағышлаја билмәздими? Бу һалда бағышламағын ады белә чәкилә билмәзди. Камил инсанлар олан Адәм вә Һәвва шүурлу сурәтдә Јеһованын һөкмранлығыны Шејтанын рәһбәрлијинә дәјишдиләр. Буна ҝөрә дә тәәҹҹүблү дејил ки, үсјанкарлар һеч бир пешманчылыг һисси кечирмәдиләр. Кимсә Јеһованын нә үчүн Адәмлә Һәвваны бағышламадығыны сорушанда, әслиндә Јеһованын Өз нормаларыны нә үчүн ашағы салмадығыны, о ҹүмләдән, ҝүнаһ вә үсјана нә үчүн ҝөз јуммадығыны сорушмуш олур. Суалын ҹавабы Јеһованын тәбиәтинин өзәји олан кејфијјәтлә — Онун мүгәддәслији илә бағлыдыр.
12 Мүгәддәс Китабда Јеһованын мүгәддәслији һаггында дәфәләрлә дејилир. Әфсуслар олсун ки, бу позғун дүнјада мүгәддәслијин нә демәк олдуғуну чох аз адам баша дүшүр. Јеһова пак, саф вә ҝүнаһдан узагдыр (Јешаја 6:3; 59:2). О, әбәди олараг ҝүнаһа дөзмәјәҹәк, ону јумаг, көкүнү кәсмәк үчүн артыг тәдбир ҝөрүб. Әҝәр Јеһова ҝүнаһа әбәдијјән дөзмәк истәсәјди, бизим ҝәләҹәјә һеч бир үмидимиз олмазды (Сүлејманын мәсәлләри 14:12). Тә’јин етдији вахтда Јеһова бүтүн јаратдыгларыны ҝүнаһдан тәмизләјиб мүгәддәс едәҹәк. Бу мүтләг олаҹаг, чүнки Мүгәддәс Аллаһын ирадәси беләдир.
13, 14. Нәјә ҝөрә Јеһова үсјанкарлары елә Еден бағындаҹа мәһв етмәди?
13 Јеһова үсјанкарлары Еден бағындаҹа мәһв едиб һәр шеји јенидән башлаја билмәздими? Әлбәттә, Аллаһын буна ҝүҹү чатарды вә О, тезликлә пислији мәһв етмәк үчүн ҝүҹүндән истифадә едәҹәкдир. Бә’зиләри тәәҹҹүблә: «Ахы нә үчүн дүнјада јалныз үч үсјанкар оланда Аллаһ буну етмәди? Мәҝәр онда ҝүнаһын вә бу ҝүн дүнјада ҝөрдүјүмүз әзаб-әзијјәтин гаршысы алынмаздымы?» — дејә сорушур. Доғрудан да, нә үчүн Јеһова белә етмәди? Ганунун тәкрары 32:4 ајәсиндә дејилир: «[Онун] бүтүн јоллары һагдыр». Јеһованын әдаләт һисси чох ҝүҹлүдүр. «Рәбб әдаләти севир» (Мәзмур 37:28). Әдаләт севҝиси Јеһованы үсјанкарлары елә Еден бағындаҹа мәһв етмәкдән сахлады. Нә үчүн?
14 Шејтанын үсјаны суал галдырды: Аллаһын һөкмранлығы әдаләтлидир, ја јох? Јеһованын әдаләт һисси һәмин суала әдаләтли ҹаваб вермәји тәләб едирди. Үсјанкарлары, һәтта лајиг олсалар да, дәрһал мәһв етмәклә белә ҹаваб верилмәјәҹәкди. Бунунла Јеһованын ән гүдрәтли Шәхсијјәт олдуғу сүбут едиләҹәкди, лакин шүбһә алтына алынан Онун гүдрәти дејилди. Бундан башга, Јеһова Өз нијјәтини Адәмлә Һәвваја билдирмишди. Онлар төрәјиб чохалмалы, јер үзүнү бүрүјүб она саһиб олмалы вә бүтүн ҹанлылар үзәриндә һөкмранлыг етмәли идиләр (Јарадылыш 1:28). Әҝәр Јеһова Адәмлә Һәвваны мәһв етсәјди, Онун дедикләри бош сөзләр оларды. Јеһованын әдаләти буна һеч вахт јол вермәзди, чүнки О, һәмишә нијјәтини јеринә јетирир (Јешаја 55:10, 11).
15, 16. Бәшәр тарихинин башланғыҹында галхан мәсәләнин һәлли үчүн өз тәклифләрини ирәли сүрән инсанлара неҹә көмәк етмәк олар?
15 Дүнјада кимсә бу мәсәләни Јеһовадан да јахшы һәлл едә биләрдими? Бә’зиләри бәшәр тарихинин башланғыҹында галхан мәсәләнин һәлли үчүн өз тәклифләрини ирәли сүрүрләр. Белә етмәклә онлар мәсәләни даһа јахшы һәлл едә биләҹәкләрини сөјләмиш олмурлармы? Ола билсин, онлар буну пис нијјәтлә демирләр, садәҹә олараг Јеһованы јахшы танымыр, Онун еһтирам доғуран мүдриклијини анламырлар. Ромадакы мәсиһчиләрә мәктубунда һәвари Павел, ‘сирр’ дә дахил олмагла, Јеһованын мүдриклијинин дәринлијинә варыр. Бу сирр Јеһованын Хиласкар Падшаһлыг васитәсилә садиг инсанларын ҝүнаһыны јумаг вә мүгәддәс адыны тәмизә чыхармаг нијјәти илә бағлыдыр. Павел белә нијјәти олан Аллаһын мүдриклији һаггында нә дүшүнүрдү? Һәвари мәктубуну нөвбәти сөзләрлә баша вурду: «Һикмәтли олан тәк [«тәк һикмәтли олан», ЈД] Аллаһа Иса Мәсиһ васитәсилә әбәди олараг иззәт олсун! Амин» (Ромалылара 11:25; 14:24-26).
16 Павел баша дүшүрдү ки, Јеһова ‘тәк һикмәтлидир’, јә’ни каинатда Ондан мүдрик кимсә јохдур. Гејри-камил инсанлардан ким һансыса проблемин даһа јахшы һәллини тапыб, һәлә Аллаһын һөкмранлығына даир галдырылан ән чәтин мәсәләни демирик? Буна ҝөрә дә инсанлара көмәк етмәлијик ки, бизим кими онлар да «һикмәти дәрин» Аллаһа еһтирам бәсләсинләр (Әјјуб 9:4). Јеһованын һикмәтини нә гәдәр јахшы дәрк едириксә, бир о гәдәр дә ән јахшы чыхыш јолуну Онун тапдығына әмин олаҹағыг (Сүлејманын мәсәлләри 3:5, 6).
Јеһованын ән әсас хүсусијјәтинин ролу
17. Јеһованын мәһәббәтини даһа дәриндән баша дүшмәк пислијин мөвҹудлуғуна ҝөрә нараһат олан инсанлара неҹә көмәк едә биләр?
17 «Аллаһ мәһәббәтдир» (1 Јәһја 4:8). Мүгәддәс Китаб бу валеһедиҹи сөзләрлә Јеһованын ән әсас, ән ҹәлбедиҹи вә пислијин ҝениш јајылмасына ҝөрә нараһат олан инсанлара ән бөјүк тәсәллини верән хүсусијјәтини тәсвир едир. Ҝүнаһын бәшәријјәтә ҝәтирдији дағыдыҹы тә’сиринә гаршы Јеһованын ҝөрдүјү тәдбирин һәр ҹәһәтиндә Онун мәһәббәти ашкар олур. Јеһова мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк Адәмлә Һәвванын ҝүнаһлы нәслинә үмид вермиш, онлара Өзүнә јахынлашмаг, Өзү илә јахшы мүнасибәт гурмаг имканы вермишди. Мәһәббәт Јеһованы ҝүнаһларын там бағышланмасына вә камил, әбәди һәјата јол ачан фидијә гурбаны вермәјә тәшвиг етди (Јәһја 3:16). Бәшәријјәти севдији үчүн О, һәлә дә сәбир едир, мүмкүн гәдәр чох инсана Шејтаны рәдд етмәјә, Онун али һөкмранлығынын тәрәфини тутмаға имкан верир (2 Петер 3:9).
18. Биз нәји билирик вә нөвбәти мәгаләдә нә мүзакирә едиләҹәк?
18 Дәһшәтли террор актынын илдөнүмүнә јығышанларын гаршысында чыхыш едән кешиш деди: «Биз Аллаһын пислик вә әзаб-әзијјәтин мөвҹуд олмасына нә үчүн јол вердијини билмирик». Һејф, чох һејф! Анҹаг биз бу суалын ҹавабыны билмәјимизә ҝөрә севинмәли дејиликми? (Ганунун тәкрары 29:29). Билирик ки, Јеһова мүдрик, әдаләтли вә мәһәббәтли Аллаһ олдуғу үчүн, тезликлә бүтүн изтираблара сон гојаҹагдыр. Аллаһ Өзү буну вә’д едиб (Вәһј 21:3, 4). Бәс әсрләр бојунҹа өлән инсанлар? Јеһова Еден бағында галдырылан мәсәләни һәлл едәндә онлары јаддан чыхардымы? Хејр. Јеһованын мәһәббәти онлары да Өз нијјәтинә дахил етмәјә тәшвиг етди, белә ки өлүм јухусуна ҝедәнләри дирилмә ҝөзләјир. Бу исә нөвбәти мәгаләдә мүзакирә едиләҹәк.
Неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Аллаһын изтираблара нә үчүн јол вердијини сорушан адама нә дејә биләрик?
• Еден бағындакы үсјанкарларла рәфтарындан Јеһованын мүгәддәслији вә әдаләти неҹә ҝөрүнүр?
• Нәјә ҝөрә биз инсанлара Аллаһын мәһәббәтини даһа јахшы баша дүшмәјә көмәк етмәлијик?
[13-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Дүнјадакы изтираблара ҝөрә нараһат олан инсанлара јардым әлини узат.
[15-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Садиг Давуд вә Һабаггуг суалларыны сәмими гәлбдән верирдиләр.