Watchtower ONLINE NA LIBRARYA
Watchtower
ONLINE NA LIBRARYA
Bicol
  • BIBLIYA
  • PUBLIKASYON
  • PAGTIRIPON
  • nwt Exodo 1:1-40:38
  • Exodo

Mayong video na available para digdi.

Sori, may error sa pag-load kan video.

  • Exodo
  • Bagong Kinaban na Traduksiyon kan Banal na Kasuratan
Bagong Kinaban na Traduksiyon kan Banal na Kasuratan
Exodo

EXODO

1 Asin ini an mga pangaran kan mga aki ni Israel na nag-iba ki Jacob pasiring sa Ehipto kaiba an saindang mga pamilya:+ 2 si Ruben, Simeon, Levi, asin Juda;+ 3 si Isacar, Zebulon, asin Benjamin; 4 si Dan asin Neftali; si Gad asin Aser.+ 5 An gabos* na naggikan ki Jacob* 70 katawo,* pero yaon na kaidto si Jose sa Ehipto.+ 6 Pag-abot nin panahon, nagadan si Jose+ saka an gabos niyang tugang pati an bilog na henerasyon na idto. 7 Nagkaigwa nin dakul na aki an mga Israelita,* asin nagparadakul sindang marhay. Pambihira an rikas kan saindang pagdakul asin pagkusog, kaya napano ninda an dagang idto.+

8 Pag-abot nin panahon, nagkaigwa nin bagong hadi sa Ehipto na dai nakakaaram kun siisay si Jose. 9 Kaya nagsabi ini sa saiyang banwaan: “Hilinga! Mas dakul saka mas makusog sa sato an banwaan nin Israel.+ 10 Maggibo kita nin paagi para mapugulan an pagdakul ninda. Ta kun dai, maparadakul sinda, asin pag nagkaigwa nin giyera, masurog sinda sa satong mga kalaban asin kakalabanon ninda kita, tapos mahali sinda sa satong nasyon.”

11 Kaya nagtalaga sinda nin mga mamamayo* sa mga Israelita para sa puwersahan na pagtrabaho tanganing pasakitan sinda paagi sa pagpatrabaho sa sainda nin magabat.+ Ipinagibo sa sainda an mga siyudad nin Pitom saka nin Raamses+ para magin mga bodega ni Faraon. 12 Pero mantang mas lalo ninda sindang pinapasakitan, mas lalo lugod sindang nagdadakul asin naglalakop, kaya nakamati an mga Ehipsiyo nin takot asin pagkauyam dahil sa mga Israelita.+ 13 Huli kaiyan, daing hirak na inuripon kan mga Ehipsiyo an mga Israelita.+ 14 Nagin masakit an saindang buhay dahil sa pagparapatrabaho sa sainda nin magabat. Puwersahan sindang pinagibo nin mga pansementong dalipay saka mga ladrilyo* asin pinatrabaho sa sainda an manlain-lain na trabaho sa uma. Iyo, ipinagibo sa sainda an gabos na klase nin trabaho nin uripon sa irarom nin masakit na mga kamugtakan.+

15 Dangan kinaulay kan hadi kan Ehipto an mga partirang Hebreo na si Sifra asin si Pua, 16 asin sinabihan niya sinda: “Pag nagpapaaki kamo nin mga Hebreong babayi+ asin mahiling nindo* na an aki lalaki, gadanon nindo an aki; pero kun iyan babayi, pabayaan nindo iyan na mabuhay.” 17 Alagad, may pagkatakot sa tunay na Diyos an mga partirang idto, asin dai ninda ginibo an sinabi sa sainda kan hadi kan Ehipto. Imbes, pinagdanay nindang buhay an mga aking lalaki.+ 18 Pag-abot nin panahon, ipinaapod kan hadi kan Ehipto an mga partirang idto asin sinabihan: “Ano ta pinabayaan nindong mabuhay an mga aking lalaki?” 19 Nagsimbag ki Faraon an mga partira: “Iba an mga Hebreong babayi sa mga Ehipsiyong babayi. Makukusog sinda saka bago pa makaabot an partira nakaaki na sinda.”

20 Kaya binendisyunan nin Diyos an mga partirang idto, asin padagos na nagdakul an mga Israelita asin nagi sindang makusugon na marhay. 21 Asin huling nagpahiling nin pagkatakot sa tunay na Diyos an mga partira, dai nahaloy tinawan niya sinda nin sadiri nindang mga pamilya. 22 Kan huri, ipinagbuot ni Faraon sa bilog niyang banwaan: “Iapon nindo sa Salog nin Nilo an gabos na bagong mundag na aking lalaki kan mga Hebreo, pero pabayaan nindong mabuhay an gabos na aking babayi.”+

2 Kan panahon na iyan, may sarong lalaki hali sa tribo ni Levi na nag-agom nin babayi na hali man sa tribo* ni Levi.+ 2 Nagbados an babayi asin nangaki nin lalaki. Kan mahiling niyang guwapuhon an aki, itinago niya ini nin tulong bulan.+ 3 Kan dai na niya kayang maitago an aki,+ nagkua siya nin basket* na gibo sa papiro asin linahidan iyan nin espalto saka alkitran tapos ilinaag niya diyan an aki asin pinalataw-lataw an basket sa tahaw kan mga tambo* sa may gilid kan Salog nin Nilo. 4 Pero nakatindog an tugang na babayi+ kan aki sa may huruharayo tanganing hilingon kun anong mangyayari sa saiya.

5 Dangan nag-abot an aking babayi ni Faraon para magkarigos sa Nilo. Mantang naglalakaw-lakaw sa gilid kan Nilo an mga suruguon niyang babayi, nahiling niya an basket sa tahaw kan mga tambo. Tulos-tulos niyang ipinakua iyan sa uripon niyang babayi.+ 6 Kan buksan niya iyan, nahiling niya an aki, asin naghihibi ini. Nahirak siya digdi, pero nagsabi siya: “Saro ini sa mga aki kan mga Hebreo.” 7 Dangan an tugang na babayi kan aki nagsabi sa aking babayi ni Faraon: “Gusto mo pong mag-apod ako nin babaying Hebreo na mapasuso asin maataman sa aki para saimo?” 8 Nagsabi an aking babayi ni Faraon: “Sige!” Kaya dali-daling naghali an daragita asin inapod an ina kan aki.+ 9 Dangan nagsabi sa ina an aking babayi ni Faraon: “Darahon mo an aking ini asin atamanon mo siya para sa sako, asin babayadan taka.” Kaya dinara kan babayi an aki asin inataman ini. 10 Kan magdurudakula na an aki, dinara niya ini sa aking babayi ni Faraon, asin ibinilang ini kan aki ni Faraon na sadiri niyang aki.+ Pinangaranan niya ining Moises,* asin sinabi niya: “Huli ini ta kinua ko siya hali sa tubig.”+

11 Sarong aldaw, kan si Moises dakula na,* dinumanan niya an saiyang mga tugang tanganing hilingon kun gurano kasakit kan mga ipinapatrabaho sa sainda,+ asin nahiling niya an sarong Ehipsiyo na pigrarapado an sarong Hebreo, an saro sa saiyang mga tugang. 12 Kaya nangalag-kalag siya, asin kan mahiling niya na mayo nin ibang tawo, ginadan niya an Ehipsiyo asin tinambunan nin baybay.+

13 Kan magduman giraray siya sa sainda kan suminunod na aldaw, nahiling niya an duwang lalaking Hebreo na nag-iiwal. Kaya sinabi niya duman sa may sála: “Ano ta pigkukulgan mo an saimong kaibanan?”+ 14 Nagsimbag ini: “Siisay an nagnombra sa saimo na magin tagapamahala* saka hukom sa samo? Gagadanon mo man ako arog kan ginibo mo duman sa sarong Ehipsiyo?”+ Natakot si Moises asin nagsabi: “Siguradong naaraman na an nangyari!”

15 Nabaretaan ni Faraon an manungod diyan, asin hininguwa niyang gadanon si Moises; pero nagdulag si Moises ki Faraon asin nagpasiring sa daga nin Midian+ tanganing mag-istar duman. Pag-abot niya duman, nagtukaw siya harani sa sarong bubon. 16 An saserdote kan Midian+ igwa nin pitong aking babayi, asin nag-arabot an mga ini tanganing magsakdo nin tubig asin panuon an mga raraan para makainom an aripumpon kan saindang ama. 17 Pero arog kan pirming nangyayari, nag-arabot an mga pastor asin pinahali sinda. Kaya tuminindog si Moises asin tinabangan* an mga babayi asin pinainom an saindang aripumpon. 18 Kan makapuli na sinda sa saindang ama na si Reuel,*+ suminabi ini: “Taano ta amayon kamong nakapuli ngunyan na aldaw?” 19 Nagsimbag sinda: “Tinabangan kami nin sarong Ehipsiyo+ laban sa mga pastor, asin isinakdo niya pa kami nin tubig saka pinainom niya an aripumpon.” 20 Nagsabi siya sa mga aki niyang babayi: “Pero hain na siya? Ano ta binayaan nindo an lalaki? Apudon nindo siya tanganing makaibanan tang magkakan.” 21 Pagkatapos kaiyan, nagtugot si Moises na mag-istar sa saiya, asin ipinaagom niya ki Moises an aki niyang si Zipora.+ 22 Dai nahaloy, nangaki ini nin lalaki, asin Gersom*+ an ipinangaran sa saiya ni Moises, huling an sabi niya, “Nagi akong dayuhan na residente sa lugar na ini.”+

23 Pakalihis nin halawig na panahon,* nagadan an hadi kan Ehipto,+ alagad an mga Israelita padagos na nag-aagrangay huli sa pang-uuripon sa sainda asin padagos na nagkukurahaw huli sa pagsakit, asin an pag-agrangay ninda para sa tabang padagos na nakakaabot sa tunay na Diyos.+ 24 Pag-abot nin panahon, dinangog nin Diyos an saindang pag-agrangay,+ asin ginirumdom nin Diyos an saiyang tipan ki Abraham, Isaac, asin Jacob.+ 25 Kaya pinagmasdan nin Diyos an mga Israelita, asin nahiling nin Diyos an saindang pagsakit.

3 Nagin pastor si Moises kan aripumpon kan panugangan niyang si Jetro,+ an saserdote kan Midian. Mantang pigdadara niya an aripumpon pasiring sa sulnupan na parte kan kaawagan, nakaabot siya sa bukid kan tunay na Diyos, sa Horeb.+ 2 Dangan nagpahiling sa saiya an anghel ni Jehova sa laad nin nagkakalayong matunok na palungpong.+ Pigparahiling niya iyan, asin nahiling niya na nagkakalayo an matunok na palungpong alagad dai iyan nasusulo. 3 Kaya nagsabi si Moises: “Marani ako para hilingon an pambihirang bagay na ini. Aaramon ko kun taano ta dai natutumtom an matunok na palungpong.” 4 Kan mahiling ni Jehova na nagrani siya para hilingon iyan, inapod siya nin Diyos hali sa matunok na palungpong asin nagsabi: “Moises! Moises!” Nagsimbag siya: “Uni ako.” 5 Tapos nagsabi an Diyos: “Dai ka na magrani pa. Halia an saimong sandalyas sa saimong mga bitis, huli ta banal na daga an natitindugan mo.”

6 Sinabi pa niya: “Ako an Diyos kan saimong ama, an Diyos ni Abraham,+ an Diyos ni Isaac,+ asin an Diyos ni Jacob.”+ Dangan tinahuban ni Moises an saiyang lalawgon* huling takot siyang maghiling sa tunay na Diyos. 7 Sinabi pa ni Jehova: “Nahiling ko an pagsakit kan sakuyang banwaan na nasa Ehipto, saka nadangog ko an pag-agrangay ninda huli kan mga nang-uuripon sa sainda; aram kong marhay kun gurano kakulog kan pig-aagihan ninda.+ 8 Mababa ako tanganing iligtas sinda sa kamot kan mga Ehipsiyo+ asin tanganing iluwas sinda sa dagang iyan tapos darahon sa daga na marahay asin mahiwas, sa sarong dagang nagbubulos nin gatas saka tangguli,*+ sa teritoryo kan mga Canaanita, kan mga Hiteo, kan mga Amorita, kan mga Perizita, kan mga Hivita, asin kan mga Jebusita.+ 9 Nakaabot nanggad sa sako an pag-agrangay kan banwaan nin Israel, asin nahiling ko man kun paano sinda daing hirak na inaapi kan mga Ehipsiyo.+ 10 Kaya ngunyan, isusugo taka ki Faraon, asin iluluwas mo sa Ehipto an sakuyang banwaan, an mga Israelita.”+

11 Alagad nagsabi si Moises sa tunay na Diyos: “Siisay man ako para magduman ki Faraon asin iluwas an mga Israelita sa Ehipto?” 12 Kaya nagsabi siya: “Iibanan taka,+ asin ini an magigin tanda na ako an nagsugo sa saimo: Pagkatapos mong mailuwas an banwaan sa Ehipto, sasambahon* nindo an tunay na Diyos sa bukid na ini.”+

13 Pero nagsabi si Moises sa tunay na Diyos: “Halimbawang magduman ako sa mga Israelita asin magsabi sa sainda, ‘Isinugo ako sa saindo kan Diyos kan saindong mga apuon,’ tapos magsabi sinda sa sako, ‘Anong pangaran niya?’+ Ano an sasabihon ko sainda?” 14 Kaya sinabi nin Diyos ki Moises: “Ako Magigin Kun Ano an Gusto* Kong Magin.”*+ Asin sinabi pa niya: “Ini an sasabihon mo sa mga Israelita, ‘Isinugo ako sa saindo ni Ako Magigin.’”+ 15 Tapos nagsabi pa giraray an Diyos ki Moises:

“Ini an sasabihon mo sa mga Israelita, ‘Isinugo ako sa saindo ni Jehova na Diyos kan saindong mga apuon, an Diyos ni Abraham,+ an Diyos ni Isaac,+ asin an Diyos ni Jacob.’+ Ini an sakuyang pangaran sagkod lamang,+ asin paagi sa pangaran na ini gigirumdumon ako sa gabos na henerasyon. 16 Magduman ka na, asin tipunon mo an kamagurangan kan Israel asin sabihon mo sa sainda, ‘Nagpahiling sa sako si Jehova na Diyos kan saindong mga apuon, an Diyos ni Abraham, ni Isaac, saka ni Jacob, asin nagsabi siya: “Pinagmasdan ko kamo+ asin nahiling ko kun ano an piggigibo sa saindo sa Ehipto. 17 Kaya nagsabi ako, hahalion ko kamo sa pagsakit+ sa kamot kan mga Ehipsiyo asin dadarahon ko kamo sa daga kan mga Canaanita, kan mga Hiteo, kan mga Amorita,+ kan mga Perizita, kan mga Hivita, asin kan mga Jebusita,+ sa sarong dagang nagbubulos nin gatas saka tangguli.”’+

18 “Siguradong madangog sinda sa saimo,+ asin maduman ka saka an kamagurangan kan Israel sa hadi kan Ehipto, asin dapat nindong sabihon sa saiya: ‘Nakipag-ulay sa samo si Jehova na Diyos kan mga Hebreo.+ Kaya tuguti tabi kaming magbaklay nin tulong aldaw pasiring sa kaawagan tanganing makapag-atang kami ki Jehova na samuyang Diyos.’+ 19 Pero aram ko mismo na dai kamo tutugutan kan hadi kan Ehipto apuwera na sana kun igwa nin makusog na kamot na magpirit sa saiya.+ 20 Kaya uunaton ko an sakuyang kamot tanganing padusahan an Ehipto paagi sa gabos na makangangalas na mga bagay na gigibuhon ko diyan. Pagkatapos kaiyan, isusubol na niya kamo.+ 21 Asin papangyarihon kong pahilingan nin kabuutan kan mga Ehipsiyo an sakuyang banwaan, tanganing dai nanggad kamo maghali na mayo nin darang ano man.+ 22 An lambang babayi maghagad sa saiyang kataid asin sa babaying nakikiistar sa saiyang harong nin mga bagay na gibo sa plata* saka bulawan pati man mga bado, asin isulot nindo an mga iyan sa saindong mga aking lalaki saka babayi; asin sasamsaman nindo an mga Ehipsiyo.”+

4 Alagad nagsimbag si Moises: “Pero paano kun dai sinda magtubod sako saka dai sinda magdangog,+ asin magsarabi sinda, ‘Dai man nagpahiling saimo si Jehova.’” 2 Sinabi ni Jehova sa saiya: “Ano iyang kapot-kapot mo?” Nagsimbag siya: “Sugkod.” 3 Nagsabi siya: “Iapon mo iyan sa daga.” Kaya inapon niya iyan sa daga, asin nagin halas iyan;+ asin duminulag diyan si Moises. 4 Sinabi ngunyan ni Jehova ki Moises: “Dakupa iyan sa ikog.” Kaya dinakop niya iyan, asin nagin sugkod iyan sa saiyang kamot. 5 Tapos nagsabi an Diyos: “Sa paaging iyan, matubod sinda na nagpahiling sa saimo si Jehova na Diyos kan saindang mga apuon, an Diyos ni Abraham, an Diyos ni Isaac, asin an Diyos ni Jacob.”+

6 Nagsabi pa si Jehova sa saiya: “Ilaog mo tabi an saimong kamot sa katiklupan kan saimong bado sa may daghan.” Kaya ilinaog niya an saiyang kamot sa katiklupan kan saiyang bado. Kan iluwas niya iyan, igwa nang leproso an saiyang kamot asin garo iyan niyebe!+ 7 Dangan nagsabi siya: “Ilaog mo giraray an saimong kamot sa katiklupan kan saimong bado sa may daghan.” Kaya ilinaog niya giraray an saiyang kamot sa saiyang bado. Kan iluwas niya iyan, buminalik iyan sa dati asin kapareho na giraray kan ibang parte kan saiyang hawak!* 8 Nagsabi siya: “Kun dai sinda magtubod saimo o dai ninda intindihon an inot na tanda, siguradong matubod sinda sa sunod na tanda.+ 9 Kun dai pa giraray sinda magtubod sa duwang tanda na ini asin dai sinda magdangog sa saimo, magkua ka nin tubig sa Salog nin Nilo asin iula mo iyan sa marang daga, asin an tubig na kinua mo hali sa Nilo magigin dugo sa marang daga na uulaan mo kaiyan.”+

10 Nagsabi ngunyan si Moises ki Jehova: “Pasensiya na po, Jehova, pero puon pa kaidto sagkod ngunyan na nakipag-ulay ka sa sako bako akong matibay magtaram, huling maluway akong magtaram* saka may problema an sakong dila.”+ 11 Sinabihan siya ni Jehova: “Siisay an naggibo kan nguso nin tawo, o siisay an minagibo sa sainda na magin púla, magin bungog, magkaigwa nin malinaw na paghiling, o magin buta? Bakong ako, si Jehova? 12 Kaya magduman ka na, asin masasakaibanan mo ako sa panahon na ika mataram,* saka itutukdo ko saimo kun ano an sasabihon mo.”+ 13 Pero nagsabi siya: “Pasensiya na po, Jehova, iba na lang tabi an isugo mo, bako na ako.” 14 Naanggot* na marhay si Jehova ki Moises, asin nagsabi siya: “Nag-aano an tugang mong si Aaron+ na Levita? Aram kong matibay siyang magtaram. Asin pasiring siya digdi ngunyan tanganing tagbuon ka. Mauugma siya pag nahiling ka niya.+ 15 Kaya kaulayon mo siya saka sabihon mo sa saiya an mga tataramon ko,+ asin masasakaibanan nindo ako pag kamo nagtataram,+ asin itutukdo ko saindo kun ano an gigibuhon nindo. 16 Siya an mataram sa banwaan para sa saimo, asin siya an magigin tagapagtaram mo, asin magseserbi kang Diyos* sa saiya.+ 17 Darahon mo an sugkod na iyan na nasa kamot mo, asin gibuhon mo an mga tanda paagi kaiyan.”+

18 Kaya nagpuli si Moises ki Jetro na saiyang panugangan+ asin nagsabi sa saiya: “Mahali tabi ako asin babalikan ko an sakong mga tugang na nasa Ehipto para hilingon kun baga buhay pa sinda.” Sinabi ni Jetro ki Moises: “Sige, maghali kang may katuninungan.” 19 Pagkatapos kaiyan, sinabi ni Jehova ki Moises sa Midian: “Magbalik ka sa Ehipto, huling gadan na an gabos na tawong gustong gumadan sa saimo.”*+

20 Dangan kinua ni Moises an agom niya saka an saiyang mga aki tapos isinakay niya sinda sa asno, asin pinunan niya an pagbaklay pabalik sa daga nin Ehipto. Apuwera kaiyan, dinara man ni Moises an sugkod kan tunay na Diyos. 21 Dangan nagsabi si Jehova ki Moises: “Pag nakabalik ka na sa Ehipto, gibuhon mo nanggad sa atubangan ni Faraon an gabos na milagrong idto na magigibo mo paagi sa kapangyarihan na itinao ko sa saimo.+ Pero papabayaan kong magtagas an puso niya,+ asin dai niya tutugutan na maghali an banwaan.+ 22 Sabihon mo ki Faraon, ‘Ini an sinabi ni Jehova: “Aki ko an Israel, an sakuyang panganay.+ 23 Sinasabi ko saimo, Tugutan mong maghali an sakuyang aki tanganing makapaglingkod siya sa sako. Pero kun dai mo siya tutugutan na maghali, gagadanon ko an aki mo, an saimong panganay.”’”+

24 Mantang nasa pagbaklay, nagpahiling sa saiya si Jehova*+ kan yaon siya sa sarong dagusan, asin gusto niyang gadanon siya.*+ 25 Kaya nagkua si Zipora+ nin matarom na gapo* asin tinuri an saiyang aki asin pinaduta* sa bitis niya* an kublit na hinali sa aki asin nagsabi: “Huli iyan ta nobyo taka sa dugo.” 26 Kaya pinabayaan Niya siyang makahali. Kan panahon na iyan nagsabi si Zipora, “sarong nobyo sa dugo,” dahil sa pagturi.

27 Dangan sinabihan ni Jehova si Aaron: “Magduman ka sa kaawagan asin sabaton mo si Moises.”+ Kaya nagduman siya asin sinabat si Moises sa bukid kan tunay na Diyos,+ asin hinadukan niya ini. 28 Sinabi ni Moises ki Aaron an gabos na sinabi ni Jehova, na nagsugo sa saiya,+ pati an gabos na tanda na ipinapagibo Niya sa saiya.+ 29 Pagkatapos, nagduman na si Moises saka si Aaron asin tinipon an gabos na kamagurangan kan mga Israelita.+ 30 Sinabi sainda ni Aaron an gabos na sinabi ni Jehova ki Moises, asin ginibo kaini an mga tanda+ sa atubangan kan banwaan. 31 Huli kaini, nagturubod an mga tawo.+ Kan madangog ninda na tinawan ni Jehova nin atensiyon an mga Israelita+ asin na nahiling niya an saindang pagsakit,+ nagduruko sinda tapos nagralaob.

5 Pagkatapos, nagduman si Moises asin Aaron ki Faraon dangan nagsabi: “Ini an sinabi ni Jehova na Diyos kan Israel, ‘Tugutan mong maghali an sakuyang banwaan tanganing makapagselebrar sinda nin kapiyestahan para sa sako duman sa kaawagan.’” 2 Pero nagsabi si Faraon: “Siisay man si Jehova,+ para sunudon ko an sinabi* niya asin tugutan kong maghali an Israel?+ Dai ko lamang midbid si Jehova, saka saro pa, dai ako matugot na maghali an Israel.”+ 3 Alagad nagsabi sinda: “Nakipag-ulay sa samo an Diyos kan mga Hebreo. Nakikiulay kami, gusto ming magbaklay nin tulong aldaw pasiring sa kaawagan asin mag-atang ki Jehova na samuyang Diyos;+ ta kun dai, papaabutan niya kami nin hilang o papabayaan niya kaming garadanon paagi sa espada.” 4 Nagsimbag sa sainda an hadi kan Ehipto: “Ano baya Moises saka Aaron ta gusto nindong papunduhon an mga tawong ini sa saindang pagtrabaho? Magbalik kamo sa saindong trabaho!”*+ 5 Asin nagsabi pa si Faraon: “Hilinga kun gurano kadakul kan mga tawong ini,* tapos gusto nindo sindang papunduhon sa saindang pagtrabaho.”

6 Kan aldaw man sanang iyan, pinagbutan ni Faraon an mga parapatrabaho asin an saindang mga porman: 7 “Dai na nindo pagtawan an mga Israelita nin mga dagaming gagamiton sa paggibo nin mga ladrilyo.*+ Sinda mismo an pakuanon nindo nin mga dagami. 8 Pero parehong bilang pa man giraray nin ladrilyo an ipagibo nindo sa sainda. Dai nindo iyan pagbawasan, huling naghihinugak sinda.* Iyan an dahilan kaya nagsasarabi sinda, ‘Gusto ming maghali, gusto ming mag-atang sa samuyang Diyos!’ 9 Dagdagan pa nindo an saindang trabaho, tapos siguraduhon nindo na pirmi sindang sibot sa trabaho para dai ninda pag-intindihon an mga kaputikan na sinasabi sa sainda.”

10 Kaya nagluwas an mga parapatrabaho+ saka an saindang mga porman asin sinabihan an mga Israelita: “Ini an sinabi ni Faraon, ‘Dai ko na kamo tatawan nin dagami. 11 Kamo na mismo an makua nin mga dagami na gagamiton nindo, asin bahala kamo kun sain kamo makua, pero dai babawasan an ipinapagibo sa saindo.’” 12 Kaya nakaabot an mga Israelita kun sain-sain sa bilog na Ehipto tanganing mangua nin mga pinaggapasan para gamiton bilang dagami. 13 Asin pigpaparasabihan sinda kan mga parapatrabaho: “Dapat matapos kan kada saro sa saindo an saiyang trabaho sa kada aldaw, arog kaidtong tinatawan pa kamo nin dagami.” 14 Siring man, pigharampak an mga porman na mga Israelita, na itinalaga kan mga parapatrabaho ni Faraon na magmando sa mga Israelita.+ Hinapot ninda sinda: “Taano ta dai nindo naabot an dating bilang nin mga ladrilyong ginigibo nindo? Nangyari na ini kasuudma, ngunyan iyo na naman.”

15 Kaya nagduman ki Faraon an mga porman na mga Israelita asin nagreklamo sinda: “Taano ta ginigibo mo ini sa saimong mga lingkod? 16 Daing itinataong dagami sa saimong mga lingkod, pero sinasabi ninda samo, ‘Maggibo kamong ladrilyo!’ Pighahampak an saimong mga lingkod, pero an saimong mga tawuhan an may kasalan.” 17 Alagad nagsabi siya: “Naghihinugak kamo,* naghihinugak kamo!*+ Iyan an dahilan kaya nagsasarabi kamo, ‘Gusto ming maghali, gusto ming mag-atang ki Jehova.’+ 18 Kaya ngunyan, bumalik na kamo sa saindong trabaho! Dai kamo tatawan nin dagami, pero parehong bilang pa man giraray nin ladrilyo an dapat nindong magibo.”

19 Nahiling kan mga porman na Israelita na nasa masakit sindang kamugtakan dahil sa pagbuot na ini: “Dai nindo pagbawasan ni saro an bilang kan ladrilyo na ginigibo nindo aroaldaw.” 20 Pagkatapos kaiyan, nakaulay ninda si Moises saka si Aaron, na yaon duman para sabaton sinda mantang paluwas sinda hali ki Faraon. 21 Tulos-tulos nindang sinabi sa sainda: “Mahiling man lugod ni Jehova an ginibo nindo asin padusahan kamo, huling grabe an pagkauyam sa samo ni Faraon saka kan mga lingkod niya* dahil sa ginibo nindo. Garo man sana nindo binugtakan nin espada an saindang kamot para gadanon kami.”+ 22 Dangan duminulok si Moises ki Jehova asin nagsabi: “Jehova, taano ta pinapasakitan mo an banwaan na ini? Taano ta sinugo mo pa ako? 23 Puon kan uminatubang ako ki Faraon para magtaram sa ngaran mo,+ mas pinasakitan niya an banwaan na ini,+ asin dai mo man lamang ilinigtas an saimong banwaan.”+

6 Kaya sinabi ni Jehova ki Moises: “Mahihiling mo ngunyan kun ano an gigibuhon ko ki Faraon.+ Sarong makusog na kamot an mapirit sa saiya na tugutan sindang maghali, asin sarong makusog na kamot an mapirit sa saiya na pahalion sinda sa saiyang nasyon.”+

2 Tapos nagsabi an Diyos ki Moises: “Ako si Jehova. 3 Nagpahiling ako kaidto ki Abraham, ki Isaac, asin ki Jacob bilang Diyos na Makakamhan sa Gabos,*+ pero kun manungod sa sakuyang pangaran na Jehova+ dai ko ipinamidbid sa sainda an sakuyang sadiri.+ 4 Nakipagtipan man ako sa sainda para itao sa sainda an daga nin Canaan, an daga na inistaran ninda bilang mga dayuhan.+ 5 Asin nadangog ko mismo an pag-agrangay kan banwaan nin Israel, na inuuripon kan mga Ehipsiyo, asin ginirumdom ko an sakuyang tipan.+

6 “Kaya, sabihon mo sa mga Israelita: ‘Ako si Jehova, asin papatalingkason ko kamo sa magabat na pagpatrabaho kan mga Ehipsiyo asin sa saindang pang-uuripon,+ saka babawion ko kamo paagi sa nakaunat* na takyag asin papadusahan ko sinda nin grabe.*+ 7 Asin kukuanon ko kamo bilang sakuyang banwaan, saka ako an magigin Diyos nindo,+ asin mamimidbid nanggad nindo na ako si Jehova na saindong Diyos na iyo an nagpapatalingkas sa saindo sa magabat na pagpatrabaho kan mga Ehipsiyo. 8 Dadarahon ko kamo sa daga na isinumpa kong* itatao ki Abraham, ki Isaac, asin ki Jacob; asin itatao ko iyan sa saindo bilang saindong pagsadiri.+ Ako si Jehova.’”+

9 Pagkatapos, ipinaabot ni Moises an mensaheng iyan sa mga Israelita, pero dai sinda nagdangog ki Moises huling pinangluyahan na sinda nin buot asin huli sa daing hirak na pang-uuripon sa sainda.+

10 Dangan nakipag-ulay si Jehova ki Moises, na sinasabi: 11 “Magduman ka ki Faraon na hadi kan Ehipto asin sabihon mo saiya na dapat niyang tugutan an mga Israelita na maghali sa saiyang nasyon.” 12 Alagad nagsimbag si Moises ki Jehova: “Dai ngani nagdangog sa sako an mga Israelita,+ kaya paano madangog sa sako si Faraon, mantang may problema ako sa pagtaram?”*+ 13 Pero sinabi giraray ni Jehova ki Moises saka ki Aaron kun anong mga pagbuot an ipapaabot ninda sa mga Israelita asin ki Faraon, na hadi kan Ehipto, tanganing mailuwas an mga Israelita sa daga nin Ehipto.

14 Ini an mga pamayo kan mga pamilya* kan mga Israelita: An mga aki kan panganay ni Israel na si Ruben+ iyo si Hanok, Palu, Hezron, asin Carmi.+ Iyan an mga pamilyang naggikan ki Ruben.

15 An mga aki ni Simeon iyo si Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, asin si Shaul, na aki nin sarong babaying Canaanita.+ Iyan an mga pamilyang naggikan ki Simeon.

16 Ini an mga pangaran kan mga aki ni Levi,+ na pinaggikanan kan saindang mga pamilya: si Gerson, Kohat, asin Merari.+ Nabuhay si Levi nin 137 taon.

17 An mga aki ni Gerson iyo si Libni saka si Simei; nagi sindang pamayo nin mga pamilya.+

18 An mga aki ni Kohat iyo si Amram, Izar, Hebron, asin Uziel.+ Nabuhay si Kohat nin 133 na taon.

19 An mga aki ni Merari iyo si Mahli saka si Musi.

Iyan an mga pamilya kan mga Levita, na pinaggikanan kan saindang mga pamilya.+

20 Inagom ni Amram si Jokebed, na tugang na babayi kan saiyang ama.+ Nagin aki ninda si Aaron saka si Moises.+ Nabuhay si Amram nin 137 taon.

21 An mga aki ni Izar iyo si Kora,+ Nefeg, asin Zicri.

22 An mga aki ni Uziel iyo si Misael, Elzafan,+ asin Sitri.

23 Inagom ni Aaron si Eliseba, na aking babayi ni Aminadab asin tugang ni Nason.+ Nagin aki ninda si Nadab, Abihu, Eleazar, asin Itamar.+

24 An mga aki ni Kora iyo si Asir, Elkana, asin Abiasaf.+ Iyan an mga pamilya kan mga Korahita.+

25 Inagom ni Eleazar,+ na aki ni Aaron, an saro sa mga aking babayi ni Putiel. Nagin aki ninda si Finehas.+

Iyan an mga pamayo kan mga angkan kan mga Levita, sigun sa saindang mga pamilya.+

26 Iyan an ginikanan kan Aaron asin kan Moises na sinabihan ni Jehova: “Iluwas nindo sa Ehipto an banwaan nin Israel na nakagrupo-grupo siring sa hukbo nin mga suldados.”*+ 27 Sinda an nakipag-ulay ki Faraon na hadi kan Ehipto na paluwason sa Ehipto an banwaan nin Israel. Iyo ining Moises saka Aaron na ini.+

28 Kan aldaw na makipag-ulay si Jehova ki Moises sa daga nin Ehipto, 29 sinabihan ni Jehova si Moises: “Ako si Jehova. Sabihon mo ki Faraon na hadi kan Ehipto an gabos na sinabi ko sa saimo.” 30 Nagsabi si Moises ki Jehova: “May problema ako sa pagtaram,* kaya paano man madangog sa sako si Faraon?”+

7 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Ginibo takang siring sa Diyos* ki Faraon, asin si Aaron na tugang mo an saimong magigin propeta.+ 2 Uutruhon mo sa saiya an gabos na ipagbubuot ko saimo, asin an tugang mong si Aaron an makikipag-ulay ki Faraon, asin tutugutan niyang maghali an mga Israelita sa saiyang nasyon. 3 Pero papabayaan kong magtagas an puso ni Faraon,+ asin magibo ako nin dakul na tanda saka milagro sa daga nin Ehipto.+ 4 Alagad dai madangog saimo si Faraon, asin gagamiton ko an kapangyarihan kan sakong kamot laban sa Ehipto, asin iluluwas ko diyan an sakuyang mga hukbo, an sakuyang banwaan, an mga Israelita, asin papadusahan ko nin grabe* an Ehipto.+ 5 Mamimidbid nanggad kan mga Ehipsiyo na ako si Jehova+ pag ginamit ko an sakuyang kapangyarihan laban sa Ehipto asin pag ilinuwas ko diyan an mga Israelita.” 6 Ginibo ni Moises saka ni Aaron an ipinagbuot sa sainda ni Jehova; iyo nanggad iyan an ginibo ninda. 7 Si Moises 80 anyos asin si Aaron 83 anyos kan makipag-ulay sinda ki Faraon.+

8 Sinabi ngunyan ni Jehova ki Moises saka ki Aaron: 9 “Kun sabihan kamo ni Faraon, ‘Maggibo kamo nin milagro,’ sabihon mo ki Aaron, ‘Kuana an sugkod mo tapos iapon mo iyan sa atubangan ni Faraon.’ Magigin dakulang halas iyan.”+ 10 Kaya nagduman ki Faraon si Moises saka si Aaron asin ginibo nanggad an ipinagbuot ni Jehova. Iinapon ni Aaron an saiyang sugkod sa atubangan ni Faraon saka kan mga lingkod kaini, asin nagin sarong dakulang halas iyan. 11 Alagad ipinaapod ni Faraon an mga madudunong na lalaki saka an mga parakulam, asin inarog iyan kan mga nagmamahikang saserdote kan Ehipto+ gamit an saindang mahika.+ 12 Inapon kan kada saro an saiyang sugkod, asin nagin darakulang halas man an mga iyan; pero hinalon kan sugkod ni Aaron an saindang mga sugkod. 13 Sa ibong kaiyan, nagin matagas an puso ni Faraon,+ asin dai siya nagdangog sa sainda, arog kan sinabi ni Jehova.

14 Tapos sinabi ni Jehova ki Moises: “Matagas an puso ni Faraon.+ Habo niyang pahalion an banwaan. 15 Magduman ka ki Faraon sa agang aga. Maduman siya sa Salog nin Nilo! Abangan mo siya duman sa may pangpang kan Salog; asin darahon mo an saimong sugkod na nagin halas kan nakaagi.+ 16 Asin sabihon mo saiya, ‘Isinugo ako saimo ni Jehova na Diyos kan mga Hebreo,+ asin nagsabi siya: “Tugutan mong maghali an banwaan ko tanganing makapaglingkod sinda sa sako duman sa kaawagan,” pero sagkod ngunyan dai mo pa iyan sinusunod. 17 Ini an sinabi ni Jehova: “Sa paaging ini mamimidbid mo na ako si Jehova.+ Hilinga, rarapason ko kaining kapot kong sugkod an tubig sa Salog nin Nilo, asin magigin dugo iyan. 18 Magkakagaradan an mga sira sa Nilo, dangan magigin mabata an Nilo, asin imposibleng mainom kan mga Ehipsiyo an tubig na hali sa Nilo.”’”

19 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Sabihon mo ki Aaron, ‘Kuana an saimong sugkod asin unata an saimong kamot sa ibabaw kan mga katubigan kan Ehipto,+ sa mga salog kaiyan, sa mga kanal kaiyan,* sa mga danaw-danaw kaiyan,+ asin sa gabos na tipunan nin tubig kaiyan, tanganing magin dugo an mga iyan.’ Magkakaigwa nin dugo sa bilog na Ehipto, maski sa mga lalagan na kahoy saka sa mga lalagan na gapo.” 20 Ginibo tulos ni Moises saka ni Aaron an ipinagbuot ni Jehova. Sa atubangan ni Faraon saka kan mga lingkod kaini, itinaas ni Aaron an saiyang sugkod tapos rinapas an tubig sa Salog nin Nilo, asin nagin dugo an tubig sa salog.+ 21 Nagkagaradan an mga sira sa salog,+ saka buminata an salog, asin dai na mainom kan mga Ehipsiyo an tubig sa Nilo,+ asin nagkaigwa nin dugo sa gabos na lugar sa Ehipto.

22 Pero, gamit an saindang mahika, inarog iyan kan mga nagmamahikang saserdote kan Ehipto,+ kaya nagin matagas pa man giraray an puso ni Faraon, asin dai siya nagdangog sa sainda, arog kan sinabi ni Jehova.+ 23 Tapos nagpuli na si Faraon sa saiyang harong, asin dai niya pig-intindi an mga bagay na nahiling niya. 24 Kaya an gabos na Ehipsiyo nagkaralot sa palibot kan Nilo para maghanap nin tubig na maiinom, huling dai na ninda mainom an tubig sa Nilo. 25 Asin uminagi an bilog na pitong aldaw pakatapos na paabutan ni Jehova nin damat an Salog nin Nilo.

8 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Dumuman ka ki Faraon asin sabihon mo saiya, ‘Iyo ini an sinabi ni Jehova: “Tugutan mong maghali an banwaan ko tanganing makapaglingkod sinda sa sako.+ 2 Kun padagos kang dai matugot na pahalion sinda, mapaabot ako nin damat sa bilog mong nasasakupan paagi sa mga talapang.+ 3 Mapapano nin mga talapang an Salog nin Nilo, asin maharawas an mga iyan sa tubig asin maralaog sa saimong harong, sa saimong kuwarto, sa higdaan mo, sa mga harong kan saimong mga lingkod asin kan saimong banwaan, asin maralaog man an mga iyan sa saimong mga pugon, pati na sa saimong mga mangko* na pigmamasahan nin tinapay.+ 4 Peperwisyuhon ka kan mga talapang, pati na an saimong banwaan asin an gabos mong lingkod.”’”

5 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Sabihon mo ki Aaron, ‘Unata an kamot mong may kapot na sugkod sa ibabaw kan mga salog, kan mga kanal kan Nilo, asin kan mga danaw-danaw, asin pahawason mo an mga talapang tanganing mapano kaiyan an bilog na daga nin Ehipto.’” 6 Kaya inunat ni Aaron an saiyang kamot sa ibabaw kan mga katubigan kan Ehipto, asin nagharawas an mga talapang asin napano kaiyan an daga nin Ehipto. 7 Pero, inarog iyan kan mga nagmamahikang saserdote gamit an saindang mahika, asin nagpahawas man sinda nin mga talapang na luminakop sa daga nin Ehipto.+ 8 Dangan ipinaapod ni Faraon si Moises saka si Aaron asin sinabi sainda: “Makimahirak kamo ki Jehova na halion an mga talapang sa sakuya asin sa sakong banwaan,+ ta gusto ko nang tugutan na humali an saindong banwaan tanganing makapag-atang sinda ki Jehova.” 9 Nagsimbag si Moises ki Faraon: “Ika tabi an bahala kun nuarin mo gustong makimahirak ako na halion an mga talapang sa saimo, sa saimong mga lingkod, sa saimong banwaan, asin sa saimong mga harong. Mayong ibang matatada kundi idto sanang mga nasa Salog nin Nilo.” 10 Huli kaiyan, nagsimbag siya: “Sa aga.” Kaya sinabi ni Moises: “Mangyayari iyan sigun sa sinabi mo tanganing maaraman mo na mayo nin siisay man na arog kan samuyang Diyos na si Jehova.+ 11 Magkakaharali an mga talapang sa saimo, sa saimong mga harong, sa saimong mga lingkod, asin sa saimong banwaan. An matatada sana idtong mga nasa Nilo.”+

12 Kaya huminali si Moises saka si Aaron sa atubangan ni Faraon, asin nakimahirak si Moises ki Jehova na halion an mga talapang na ipinaabot Niya ki Faraon.+ 13 Dangan ginibo ni Jehova an ipinakiulay ni Moises, asin nagkagaradan an mga talapang sa mga harong, sa mga patyo, asin sa mga kahiwasan. 14 Tinarambak iyan kan mga Ehipsiyo asin nagkaigwa nin kadakul na tambak kaiyan, kaya buminata an bilog na daga nin Ehipto. 15 Kan mahiling ni Faraon na nawara na an mga talapang, nagin matagas an saiyang puso+ asin dai siya nagdangog sa sainda, arog kan sinabi ni Jehova.

16 Sinabi ngunyan ni Jehova ki Moises: “Sabihon mo ki Aaron, ‘Iitaas mo an saimong sugkod asin rapason mo an alpog kan daga, asin magigin mga nuknok iyan sa bilog na daga nin Ehipto.’” 17 Asin ginibo ninda iyan. Inunat ni Aaron an saiyang kamot na may kapot na sugkod asin rinapas an alpog kan daga, asin nagin mga nuknok an gabos na alpog kan daga sa bilog na Ehipto. Kaya pignuruknok an mga tawo saka mga hayop.+ 18 Gamit an saindang mahika, pinurbaran man kan mga nagmamahikang saserdote na arugon iyan,+ pero dai ninda nagibong makapaluwas nin mga nuknok. Asin pigkakaragat pa man giraray kan mga nuknok an mga tawo saka mga hayop. 19 Kaya nagsarabi ki Faraon an mga nagmamahikang saserdote: “An muro* nin Diyos an may gibo kaini!”+ Pero padagos pa man giraray na nagin matagas an puso ni Faraon, asin dai siya nagdangog sa sainda, arog kan sinabi ni Jehova.

20 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Magmata kang amay sa aga asin abangan mo si Faraon. Uya! Maluwas siya asin mapasiring sa salog! Asin sabihon mo sa saiya, ‘Iyo ini an sinabi ni Jehova: “Tugutan mong maghali an banwaan ko tanganing makapaglingkod sinda sa sako. 21 Pero kun dai mo papahalion an sakuyang banwaan, mapaabot ako sa saimo, sa saimong mga lingkod, asin sa saimong banwaan asin sa laog kan saimong mga harong nin mga nangangagat na langaw; asin an mga harong kan mga Ehipsiyo mapapano nin mga nangangagat na langaw, asin matatahuban kaiyan dawa an daga na pigtitindugan ninda.* 22 Sa aldaw na iyan, sisiguraduhon kong mapapalain an daga nin Gosen, kun sain nakaistar an sakong banwaan. Dai magkakaigwa nin mga nangangagat na langaw duman;+ sa paaging ini, maaaraman mo na ako, si Jehova, yaon sa dagang ini.+ 23 Ipapahiling ko an pagkakalain kan sakong banwaan sa saimong banwaan. Mangyayari an tandang iyan sa aga.”’”

24 Asin ginibo iyan ni Jehova. Duminagsa an kadakul na nangangagat na langaw sa harong ni Faraon asin sa mga harong kan saiyang mga lingkod asin sa bilog na daga nin Ehipto.+ An mga nangangagat na langaw nagdara nin grabeng pasakit sa Ehipto.+ 25 Kaya, ipinaapod ni Faraon si Moises saka si Aaron asin nagsabi: “Sige, mag-atang na kamo sa Diyos nindo, pero digdi sa dagang ini.” 26 Alagad nagsimbag si Moises: “Bakong tama na gibuhon mi iyan, huling makababaldi para sa mga Ehipsiyo an iaatang mi sa samuyang Diyos na si Jehova.+ Kun magibo kami nin pag-atang na makababaldi para sa mga Ehipsiyo tapos nahihiling ninda iyan, bako daw na gagarapuon ninda kami? 27 Tulong aldaw kaming mabaklay pasiring sa kaawagan, asin duman kami maatang sa samuyang Diyos na si Jehova, arog kan sinabi niya sa samo.”+

28 Kaya sinabi ni Faraon: “Tutugutan ko kamong humali para mag-atang sa Diyos nindong si Jehova sa kaawagan. Basta dai lang kamo magrayong marhay. Makimahirak kamo para sa sako.”+ 29 Dangan nagsimbag si Moises: “Mahali ako ngunyan digdi sa saimo, asin makikimahirak ako ki Jehova, asin sa aga, an mga nangangagat na langaw magkakaharali ki Faraon, sa saiyang mga lingkod, asin sa saiyang banwaan. Pero dai na dapat kami paglansihon ni Faraon paagi sa pagsayumang pahalion an banwaan para mag-atang ki Jehova.”+ 30 Dangan naghali si Moises ki Faraon asin nakimahirak ki Jehova.+ 31 Kaya ginibo ni Jehova an sinabi ni Moises, asin an mga nangangagat na langaw nagkaharali ki Faraon, sa saiyang mga lingkod, asin sa saiyang banwaan. Mayong natada maski sarong langaw. 32 Alagad, nagin matagas na naman an puso ni Faraon asin dai niya pinahali an banwaan.

9 Kaya sinabi ni Jehova ki Moises: “Dumuman ka ki Faraon asin sabihon mo saiya, ‘Ini an sinabi ni Jehova na Diyos kan mga Hebreo: “Tugutan mong maghali an banwaan ko tanganing makapaglingkod sinda sa sako.+ 2 Pero kun dai mo sinda papahalion asin padagos mo sindang pupugulan, 3 uya! mapaabot an kamot ni Jehova+ nin damat sa saimong mga ataman na hayop. Magkakaigwa nin nakakagadan na hilang+ an mga kabayo, an mga asno, an mga kamelyo, an mga baka, asin an mga karnero. 4 Asin sisiguraduhon ni Jehova na mapapalain an mga ataman na hayop kan mga Israelita sa mga ataman na hayop kan mga Ehipsiyo, asin mayong magagadan na hayop na pagsadiri kan mga Israelita.”’”+ 5 Nagtalaan pa si Jehova nin panahon, na sinasabi: “Sa aga gigibuhon iyan ni Jehova sa dagang ini.”

6 Asin ginibo iyan ni Jehova kan suminunod na aldaw, asin nagkagaradan an gabos na klase nin ataman na hayop kan mga Ehipsiyo,+ pero mayong nagadan maski sarong ataman na hayop kan mga Israelita. 7 Kan ipasiyasat iyan ni Faraon, uya! mayo lamang nin nagadan na ataman na hayop kan mga Israelita. Alagad, padagos na nagin matagas an puso ni Faraon, asin dai niya pinahali an banwaan.+

8 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises saka ki Aaron: “Maghakbot kamo sa duwa nindong kamot nin abo hali sa hurno, tapos iwarak iyan ni Moises paitaas sa atubangan ni Faraon. 9 Asin magigin pinong alpog iyan sa bilog na daga nin Ehipto, asin iyan magigin mga nagnananang pigsa sa mga tawo asin sa mga hayop sa bilog na daga nin Ehipto.”

10 Kaya kuminua sinda nin abo hali sa hurno saka uminatubang ki Faraon, asin iwinarak iyan ni Moises paitaas, kaya nagin mga nagnananang pigsa iyan sa mga tawo asin sa mga hayop. 11 Dai nagibo kan mga nagmamahikang saserdote na umatubang ki Moises huli sa mga pigsa, ta nagkaigwa kaiyan an mga nagmamahikang saserdote asin an gabos na Ehipsiyo.+ 12 Pero pinabayaan ni Jehova na magin matagas an puso ni Faraon, asin dai ini nagdangog sa sainda, arog kan sinabi ni Jehova ki Moises.+

13 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Magmata kang amay sa aga asin abangan mo si Faraon, asin sabihon mo saiya, ‘Ini an sinabi ni Jehova na Diyos kan mga Hebreo: “Tugutan mong maghali an banwaan ko tanganing makapaglingkod sinda sa sako. 14 Huli ta ngunyan ipapaabot ko sa saimo, sa saimong mga lingkod, asin sa saimong banwaan an gabos na damat, tanganing maaraman mo na mayo nin siisay man na arog ko sa bilog na daga.+ 15 Huli ta puwede ko kutang gamiton an sakuyang kamot para padusahan ka asin an saimong banwaan nin nakakagadan na hilang, asin napara ka na kuta digdi sa daga. 16 Pero sa mismong dahilan na ini pinapabayaan takang magdanay na buhay: tanganing ikapahiling ko sa saimo an sakuyang kapangyarihan asin tanganing ikapahayag ko an sakuyang pangaran sa bilog na daga.+ 17 Alagad nagigin mapalangkaw ka pa man giraray sa sakuyang banwaan paagi sa dai mo pagpahali sa sainda. 18 Sa aga, sa arog kaining oras, papangyarihon ko na magkaigwa nin makusugon na uran nin yelo* na dai pa lamang nangyari sa bilog na kasaysayan kan Ehipto. 19 Kaya, magsugo ka na isirong an gabos mong ataman na hayop saka an gabos na sadiri mo na nasa langtad. Magagadan an gabos na tawo asin hayop na dai mailaog sa harong asin abutan kan uran nin yelo sa langtad.”’”

20 An gabos na lingkod ni Faraon na may pagkatakot sa tataramon ni Jehova dali-daling dinara sa laog kan mga harong an saindang mga suruguon saka mga ataman na hayop, 21 pero an gabos na dai nag-intindi sa mga sinabi ni Jehova pinabayaan sa langtad an saindang mga suruguon saka mga ataman na hayop.

22 Sinabi ngunyan ni Jehova ki Moises: “Unata paitaas an saimong kamot, tanganing mag-uran nin yelo sa bilog na daga nin Ehipto,+ sa mga tawo asin sa mga hayop saka sa gabos na pananom sa Ehipto.”+ 23 Kaya itinaas ni Moises an saiyang sugkod pasiring sa langit, tapos nagpadaguldol si Jehova saka nagpauran nin yelo asin kalayo* sa daga, asin padagos na pinauranan ni Jehova nin yelo an daga nin Ehipto. 24 Grabe an pag-uran nin yelo, asin may kaiba iyan na nagsisilyab na kalayo. Makusugon iyan; dai pa lamang nagkaigwa nin arog kaiyan sa Ehipto puon kan magin nasyon iyan.+ 25 Tinamaan kan mga yelo an gabos na yaon sa kalangtadan kan bilog na Ehipto, an mga tawo saka an mga hayop, asin rinaot kaiyan an gabos na pananom asin dinestroso an gabos na kahoy sa kalangtadan.+ 26 Sa lugar nin Gosen sana, kun sain nakaistar an mga Israelita, dai nag-uran nin yelo.+

27 Kaya ipinaapod ni Faraon si Moises saka si Aaron asin sinabihan sinda: “Nagkasala ako sa pagkakataon na ini. Matanos si Jehova, asin ako saka an sakuyang banwaan an sala. 28 Makimahirak kamo ki Jehova tanganing matapos na an pagpadaguldol nin Diyos saka an pagpauran niya nin yelo. Pagkatapos, matugot na ako na maghali kamo, asin dai na kamo maghahaloy digdi.” 29 Kaya sinabi ni Moises sa saiya: “Pakaluwas ko sa siyudad, ibubuka ko an sakuyang mga kamot sa atubangan ni Jehova. Mapundo an pagdaguldol asin dai na mauran nin yelo, tanganing maaraman mong an daga sadiri ni Jehova.+ 30 Pero aram kong maski pagkatapos kaiyan, ika saka an saimong mga lingkod dai man giraray magkakaigwa nin pagkatakot sa Diyos na Jehova.”

31 Nagkararaot an mga tanom na lino saka an mga sebada, huling pahinog na an mga sebada asin namumurak na an mga tanom na lino. 32 Pero dai nagkararaot an trigo saka an espelta,* huling mas huri iyan na magbuswak.* 33 Huminali ngunyan si Moises ki Faraon, asin luminuwas siya sa siyudad tapos ibinuka an saiyang mga kamot sa atubangan ni Jehova, asin puminundo an pagdaguldol saka an pag-uran nin yelo asin naghuraw na.+ 34 Kan mahiling ni Faraon na naghuraw na asin nagpundo na an pag-uran nin yelo saka an pagdaguldol, nagkasala giraray siya dahil nagin matagas na naman an saiyang puso,+ siya saka an saiyang mga lingkod. 35 Padagos na nagin matagas an puso ni Faraon, asin dai siya nagtugot na maghali an mga Israelita, arog kan sinabi ni Jehova paagi ki Moises.+

10 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Magduman ka ki Faraon, huling pinabayaan kong magtagas an saiyang puso asin an puso kan saiyang mga lingkod,+ tanganing maipahiling ko mismo sa saiya an mga tandang ini,+ 2 asin tanganing ikaistorya mo sa saimong mga aki saka sa saimong mga makuapo kun gurano kagrabe kan ginibo kong pagpadusa sa Ehipto asin kun anong mga tanda an ginibo ko sa tahaw ninda;+ asin siguradong mamimidbid nindo na ako si Jehova.”

3 Kaya nagduman ki Faraon si Moises saka si Aaron asin nagsabi sa saiya: “Ini an sinabi ni Jehova na Diyos kan mga Hebreo, ‘Sagkod nuarin ka dai mapasakop sa sako?+ Tugutan mong maghali an banwaan ko tanganing makapaglingkod sinda sa sako. 4 Huli ta kun dai ka pa giraray matugot na maghali an sakuyang banwaan, mapaabot ako sa aga nin mga duron sa bilog mong teritoryo. 5 Asin matatahuban kan mga iyan an daga, asin dai na mahihiling an ibabaw kan daga. Kakakanon ninda an mga natada sa saindong mga pananom, an mga dai nadestroso kan pag-uran nin yelo, asin kakakanon ninda an gabos nindong mga kahoy sa kalangtadan.+ 6 Mapapano ninda an saimong mga harong, an mga harong kan gabos mong lingkod, asin an mga harong sa bilog na Ehipto. An kadakulan kaiyan magigin pambihira nanggad mala ta dai pa lamang nakahiling nin arog kaiyan an saindong mga ama saka an saindong mga lolo puon kan mag-istar sinda sa dagang ini sagkod ngunyan.’”+ Dangan tuminalikod siya asin huminali ki Faraon.

7 Pagkatapos, nagsarabi ki Faraon an mga lingkod kaini: “Sagkod nuarin kita ipapahamak kan tawong ini?* Tugutan mo na sindang maghali tanganing makapaglingkod sinda ki Jehova na saindang Diyos. Dai mo pa nahihiling na naraot na an Ehipto?” 8 Kaya dinara giraray ki Faraon si Moises saka si Aaron, asin sinabihan niya sinda: “Sige, maglingkod na kamo ki Jehova na saindong Diyos. Pero sairisay an mahali?” 9 Nagsimbag si Moises: “Kaiba ming mahali an mga hoben, an mga gurang, an samong mga aking lalaki, an samong mga aking babayi, an samong mga karnero, asin an samong mga baka,+ dahil maselebrar kami nin kapiyestahan para ki Jehova.”+ 10 Nagsabi siya sa sainda: “Kaibanan nanggad nindo si Jehova—iyan kun tugutan ko kamong maghali kaiba an saradit nindong aki.+ Malinaw na may plano kamong gumibo nin maraot. 11 Dai ako matugot! An mga lalaki sana an puwedeng maghali asin maglingkod ki Jehova, huling iyo man sana iyan an kahagadan nindo.” Kaya pinalayas sinda sa atubangan ni Faraon.

12 Nagsabi ngunyan si Jehova ki Moises: “Unata an saimong kamot sa daga nin Ehipto tanganing dumagsa an mga duron sa bilog na nasyon asin karakanon kan mga iyan an gabos na mga pananom, idtong gabos na natada kan pag-uran nin yelo.” 13 Tulos-tulos na itinaas ni Moises an saiyang sugkod sa daga nin Ehipto, asin pinangyari ni Jehova na maghuyop an duros hali sa sirangan kan bilog na aldaw na iyan asin kan bilog na banggi. Pagkaaga, igwa na nin mga duron na dara kan duros na hali sa sirangan. 14 Duminagsa an mga duron sa bilog na daga nin Ehipto asin nagturugpa sa gabos na teritoryo kan Ehipto.+ Grabe nanggad an darang perwisyo kaiyan;+ dai pa lamang nagkaigwa nin arog kaiyan kadakul na duron, asin dai na magkakaigwa giraray nin arog kaiyan kadakul. 15 Natahuban kan mga iyan an ibabaw kan bilog na kadagaan, asin nagin madiklom an kadagaan huli kan mga iyan; kinarakan ninda an gabos na pananom sa dagang iyan pati an gabos na bunga kan mga kahoy na natada kan pag-uran nin yelo; mayong natada ni sarong berdeng dahon sa mga kahoy o sa mga pananom sa kalangtadan sa bilog na daga nin Ehipto.

16 Kaya tulos-tulos na ipinaapod ni Faraon si Moises saka si Aaron asin nagsabi siya: “Nagkasala ako sa Diyos nindong si Jehova asin sa saindo. 17 Patawada tabi an sakong kasalan maski ngunyan na sana, asin makimahirak kamo ki Jehova na saindong Diyos na halion niya sa sako an nakakagadan na damat na ini.” 18 Kaya huminali siya* ki Faraon dangan nakimahirak siya ki Jehova.+ 19 Tapos pinangyari ni Jehova na magbago an huyop kan duros, asin iyan nagin makusog na duros hali sa sulnupan, asin ipinadpad kaiyan an mga duron pasiring sa Dagat na Pula. Mayong natada ni sarong duron sa bilog na teritoryo nin Ehipto. 20 Alagad, pinabayaan ni Jehova na magin matagas an puso ni Faraon,+ asin dai kaini pinahali an mga Israelita.

21 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Unata paitaas an saimong kamot tanganing magkaigwa sa bilog na daga nin Ehipto nin grabeng kadikluman—mahibugon nanggad na kadikluman.” 22 Tulos-tulos na inunat ni Moises paitaas an saiyang kamot, asin tulong aldaw na nagkaigwa nin grabeng kadikluman sa bilog na daga nin Ehipto.+ 23 Dai sinda nagkahirilingan, asin sa laog nin tulong aldaw, mayo sa sainda an nakahali sa saindang kinamumugtakan; pero may liwanag sa mga lugar na iniistaran kan gabos na Israelita.+ 24 Tapos ipinaapod ni Faraon si Moises asin nagsabi: “Sige, maglingkod na kamo ki Jehova.+ Iwalat lang nindo an saindong mga karnero saka an saindong mga baka. Puwede na nindong iiba an saindong saradit na mga aki.” 25 Pero nagsabi si Moises: “Ika mismo matao man sa samo* nin mga pang-atang saka mga pandulot na pigtututong, asin idudulot mi an mga iyan ki Jehova na samuyang Diyos.+ 26 Dadarahon mi man an samong mga ataman na hayop. Mayo ni sarong hayop* an iwawalat, huling an iba sa mga iyan gagamiton mi sa pagsamba ki Jehova na samuyang Diyos, asin saka mi lang maaaraman pag-abot duman kun ano an idudulot mi ki Jehova.” 27 Sa siring, pinabayaan ni Jehova na magin matagas giraray an puso ni Faraon, asin dai ini nagtugot na maghali sinda.+ 28 Sinabihan siya ni Faraon: “Humali ka sa atubangan ko! Asin dai ka na magpahiling-hiling sako, huling sa oras na magpahiling ka sako, magagadan ka.” 29 Huli kaiyan, nagsabi si Moises: “Arog kan sinabi mo, dai na nanggad ako mapahiling sa saimo.”

11 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Saro pang damat an ipapaabot ko ki Faraon saka sa Ehipto. Pagkatapos kaiyan, papahalion na niya kamo digdi.+ Pag pinahali na niya kamo, talagang isusubol niya kamo.+ 2 Sabihan mo an banwaan na an gabos na lalaki saka babayi maghagad sa saindang kataid nin mga bagay na gibo sa plata saka bulawan.”+ 3 Asin pinangyari ni Jehova na pahilingan nin kabuutan kan mga Ehipsiyo an banwaan nin Israel. Saro pa, nagin halangkawon man an paghiling ki Moises kan mga lingkod ni Faraon saka kan mga tawo sa Ehipto.

4 Dangan nagsabi si Moises: “Ini an sinabi ni Jehova, ‘Sa kamatangaan nin banggi malibot ako sa bilog na Ehipto,+ 5 asin magagadan an lambang panganay sa Ehipto,+ magpuon sa panganay ni Faraon na nakatukaw sa saiyang trono sagkod sa panganay kan uripon na babayi na naggigiling sa gilingan, pati an lambang panganay kan mga hayop.+ 6 Magkakaigwa nin makusog na pagtangis sa bilog na daga nin Ehipto na dai pa lamang nangyari asin dai na mangyayari pa.+ 7 Pero mayo maski sarong ayam na mabatok* sa mga Israelita, sa mga tawo o sa saindang mga ataman na hayop, tanganing mahiling nindo na kayang pangyarihon ni Jehova na mapalain an mga Israelita sa mga Ehipsiyo.’+ 8 Asin an gabos mong lingkod siguradong madurulok asin maralaob sa atubangan ko, na nagsasarabi, ‘Maghali na kamo, ika saka an gabos na tawo na nagsusunod sa saimo.’+ Pagkatapos kaiyan, mahali na ako.” Dangan huminali siya ki Faraon na grabe an kaanggutan.

9 Sinabi ni Jehova ki Moises: “Dai madangog sa saindo si Faraon,+ na huli kaiyan makakagibo pa ako nin dakul na milagro sa daga nin Ehipto.”+ 10 Ginibo ni Moises saka ni Aaron an gabos na milagrong ini sa atubangan ni Faraon,+ alagad pinabayaan ni Jehova na magin matagas an puso ni Faraon, kaya dai ini nagtugot na maghali an mga Israelita sa saiyang nasyon.+

12 Sinabi ni Jehova ki Moises saka ki Aaron sa daga nin Ehipto: 2 “An bulan na ini iyo an magigin inot na bulan kan taon para sa saindo.+ 3 Makipag-ulay kamo sa bilog na katiripunan nin Israel, na sinasabi, ‘Sa ikasampulong aldaw kan bulan na ini, dapat na magkua an kada pamilya nin sarong karnero+ para sa saindang pamilya,* sarong karnero sa kada pamilya. 4 Pero kun sadit na marhay an pamilya para makaubos nin sarong karnero, dapat nindang* kakanon iyan kaiba an pinakaharaning pamilyang kataid ninda* uyon sa bilang kan mga tawo* na makakan kaiyan. Para matantiya, dapat na aramon kun gurano kadakul na karne an makakakan kan kada saro. 5 An karnero dapat na daing depekto+ saka lalaki asin sarong taon an edad. Puwede kamong pumili sa mga ugbon na karnero o sa mga kanding. 6 Atamanon nindo iyan sagkod sa ika-14 aldaw kan bulan na ini,+ asin pag pabanggi na* sa aldaw na iyan, dapat na bunuon iyan kan kada pamilya sa bilog na katiripunan* nin Israel.+ 7 Magkua sinda nin dugo kaiyan asin wirikan ninda kaiyan an duwang poste kan pintuan saka an itaas na parte kan pintuan kan saindang mga harong kun sain ninda iyan kakakanon.+

8 “‘Kakanon ninda an karne sa bangging iyan.+ Ihawon ninda iyan asin kakanon iyan kasabay nin tinapay na daing lebadura+ saka mapait na mga gulay.+ 9 Dai nindo iyan pagkakanon na hilaw o pinakalakagaan, kundi ihawon nindo iyan, an payo kaiba an mga bitis saka an mga minudensiya kaiyan. 10 Dai kamo magtada nin ano man kaiyan para sa kinaagahan; an ano man na matatada na maaagahan pa, suluon nindo sa kalayo.+ 11 Kakanon nindo iyan na nahahagkusan an saindong habayan,* nakasandalyas, asin kapot-kapot an saindong sugkod; asin dapat na magdali-dali kamo sa pagkakan kaiyan. Paskuwa iyan ni Jehova. 12 Huli ta malibot ako sa bilog na Ehipto sa bangging iyan asin gagadanon ko an lambang panganay sa daga nin Ehipto, magpuon sa mga tawo sagkod sa mga hayop;+ asin isasagibo ko an paghukom sa gabos na diyos kan Ehipto.+ Ako si Jehova. 13 An dugo magigin tanda sa mga harong na kinamumugtakan nindo. Pag nahiling ko an dugo, lalampasan ko kamo, asin dai saindo maabot an damat asin dai kamo malalaglag pag pinadusahan ko na an mga Ehipsiyo.+

14 “‘Dapat nindong girumdumon an aldaw na iyan, asin iselebrar nindo iyan bilang kapiyestahan para ki Jehova sa gabos nindong henerasyon. Magdadanay an reglamentong iyan. 15 Pitong aldaw kamong makakan nin tinapay na daing lebadura.+ Sa inot na aldaw, halion nindo sa saindong mga harong an masang pampausbog, huli ta an siisay man na magkakan nin may lebadura sa panahon kan pitong aldaw na iyan, an tawong iyan* dapat na paraon* sa Israel. 16 Sa inot na aldaw, magsagibo kamo nin banal na dakulang pagtiripon, asin sa ikapitong aldaw, saro pang banal na dakulang pagtiripon. Mayo nin matrabaho sa mga aldaw na iyan.+ An puwede sanang gibuhon iyo an paghanda kan kakakanon kan lambang saro* sa saindo.

17 “‘Iselebrar nindo an Kapiyestahan nin Tinapay na Daing Lebadura,+ huling sa aldaw mismong iyan, iluluwas ko sa Ehipto an bilog nindong banwaan.* Asin dapat nindong iselebrar an aldaw na iyan sa gabos nindong henerasyon; magdadanay an reglamentong ini. 18 Sa banggi kan ika-14 aldaw kan inot na bulan, magkakan kamo nin tinapay na daing lebadura sagkod sa banggi kan ika-21 aldaw kan bulan.+ 19 Sa laog nin pitong aldaw, mayo dapat na mahiling na masang pampausbog sa saindong mga harong, huling kun an siisay man magkakan nin may lebadura, siya man dayuhan o namundag na Israelita,+ an tawong iyan* dapat na paraon* sa katiripunan nin Israel.+ 20 Dai kamo dapat magkakan nin ano man na may lebadura. Sa gabos nindong harong, mga tinapay sana na daing lebadura an kakakanon nindo.’”

21 Tulos-tulos na inapod ni Moises an gabos na kamagurangan kan Israel+ asin sinabihan sinda: “Magpili kamo nin mga ugbon na hayop* para sa kanya-kanya nindong pamilya, asin bunuon nindo an pang-atang sa Paskuwa. 22 Dangan kumua kamo nin sarong bugkos nin tanom na hisopo asin ibuntog nindo iyan sa dugo na nasa planggana tapos rapason nindo kaiyan an itaas na parte kan pintuan saka an duwang poste kaiyan; asin dai kamo magluwas sa saindong harong sagkod na mag-aga. 23 Dangan pag umagi si Jehova tanganing paabutan nin damat an mga Ehipsiyo tapos mahiling niya an dugo sa itaas na parte kan pintuan saka sa duwang poste kaiyan, lalampasan nanggad ni Jehova an pintuan, asin dai niya itutugot na lumaog sa saindong mga harong an damat na kagadanan.*+

24 “Dapat nindong iselebrar an pangyayaring ini. Saro ining nagdadanay na regulasyon para sa saindo saka sa saindong mga aki.+ 25 Asin pag nakaabot na kamo sa daga na itatao ni Jehova sa saindo arog kan sinabi niya, padagos nindong iselebrar ini.+ 26 Pag hinapot kamo kan saindong mga aki, ‘Ano po an buot sabihon kan selebrasyon na ini?’+ 27 ini an sabihon nindo, ‘Iyan an atang sa Paskuwa para ki Jehova, na luminampas sa mga harong kan mga Israelita duman sa Ehipto kan paabutan niya nin damat an mga Ehipsiyo, alagad dai niya idinamay an samong mga pamilya.’”

Dangan duminuruko an banwaan tapos nagralaob sinda. 28 Pagkatapos, nagpuruli na an mga Israelita asin ginibo an ipinagbuot ni Jehova paagi ki Moises saka ki Aaron.+ Iyo nanggad idto an ginibo ninda.

29 Dangan kan kamatangaan nin banggi, ginadan ni Jehova an lambang panganay sa Ehipto,+ magpuon sa panganay ni Faraon na nakatukaw sa saiyang trono sagkod sa panganay kan bihag na nasa presuhan,* pati an lambang panganay kan mga hayop.+ 30 Buminuhat si Faraon kan bangging iyan saka an gabos niyang lingkod pati an gabos na iba pang Ehipsiyo, asin nagtarangis nin makusog an mga Ehipsiyo, huling daing harong na mayo nin gadan.+ 31 Tulos-tulos niyang ipinaapod si Moises saka si Aaron+ kan bangging idto asin nagsabi: “Maghali na kamo, bayaan na nindo an sakuyang banwaan, kamong duwa saka an iba pang mga Israelita. Magduman na kamo asin maglingkod ki Jehova, arog kan sinabi nindo.+ 32 Darahon na man nindo an saindong mga karnero, kanding, asin baka, tapos maghali na kamo, arog kan sinabi nindo.+ Pero bendisyunan man nindo ako.”

33 Asin pigparapadali-dali kan mga Ehipsiyo an banwaan nin Israel sa paghali+ sa saindang daga “huling,” an sabi ninda, “kun dai kamo maghali, magagadan kami gabos!”+ 34 Kaya dinara kan banwaan an saindang mga minasang harina na dai pa nalalagan nin lebadura pati an saindang mga mangko* na pigmamasahan nin tinapay. Pinatos ninda iyan kan saindang bado tapos pinasan ninda an mga iyan. 35 Ginibo kan mga Israelita an sinabi sa sainda ni Moises; naghagad sinda sa mga Ehipsiyo nin mga bagay na gibo sa plata saka bulawan pati man mga bado.+ 36 Pinangyari ni Jehova na pahilingan nin kabuutan kan mga Ehipsiyo an banwaan, kaya itinarao ninda sa sainda an saindang mga hinahagad; sinamsaman ninda an mga Ehipsiyo.+

37 Tapos huminali an mga Israelita sa Rameses+ asin nagpasiring sa Sucot:+ mga 600,000 na lalaki,* apuwera pa sa mga aki.+ 38 Nag-iba man sa sainda an sarong dakulang grupo na manlain-lain an lahi.*+ Dara man ninda an kadakul-dakul na karnero, kanding, asin baka. 39 Asin naggibo sinda nin mga bilog na tinapay na daing lebadura hali sa masa na dara ninda haling Ehipto. Mayo iyan nin lebadura huling biglaan na marhay an pagpahali sa sainda sa Ehipto kaya dai sinda nakapaghanda nin ano man na kakanon.+

40 An mga Israelita, na nag-istar sa Ehipto,+ 430 taon nang nag-iistar bilang mga dayuhan.+ 41 Sa katapusan kan 430 taon, kan mismong aldaw na ini, nagluwas sa Ehipto an bilog na banwaan* ni Jehova. 42 Iyan sarong banggi na iseselebrar ninda an pagluwas sa sainda ni Jehova sa daga nin Ehipto. An bangging ini dapat na iselebrar para ki Jehova kan bilog na banwaan nin Israel sa gabos nindang henerasyon.+

43 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises saka ki Aaron, “Ini an reglamento sa Paskuwa: Mayong dayuhan an puwedeng magkakan kaiyan.+ 44 Pero kun an saro igwa nin uripon na lalaki na binakal nin kuwarta, dapat niyang turion ini.+ Pagkatapos, saka sana ini puwedeng magkakan kaiyan. 45 An mga nakikiistar sa lugar nindo asin an mga tangdanan na trabahador dai puwedeng magkakan kaiyan. 46 Kakakanon iyan sa sarong harong. Dai nindo pagdarahon sa luwas kan harong an ano man na parte kan karne kan binunong hayop, asin dai nindo pagbarion an arin man sa mga tulang kaiyan.+ 47 Iseselebrar kan bilog na katiripunan nin Israel an Paskuwa. 48 Kun may dayuhan na nag-iistar sa kaibanan nindo asin gusto niyang iselebrar an Paskuwa para ki Jehova, dapat na turion an gabos na lalaki sa saiyang pamilya. Pagkatapos, saka sana siya puwedeng magselebrar kaiyan, asin ibibilang siyang siring sa sarong namundag na Israelita. Pero mayo nin siisay man na bakong turi an puwedeng magkakan kaiyan.+ 49 Saro sana an magigin katugunan para sa mga namundag na Israelita asin sa mga dayuhan na nag-iistar sa kaibanan nindo.”+

50 Kaya ginibo kan gabos na Israelita an ipinagbuot ni Jehova paagi ki Moises saka ki Aaron. Iyo nanggad idto an ginibo ninda. 51 Sa mismong aldaw na ini, ilinuwas ni Jehova sa daga nin Ehipto an gabos na Israelita.*

13 Sinabi pa ni Jehova ki Moises: 2 “Pabanalon* mo para sa sako an lambang panganay na lalaki* sa mga Israelita. Sakuya an inot na lalaking mamumundag, sa mga tawo asin sa mga hayop.”+

3 Tapos sinabi ni Moises sa banwaan: “Girumdumon nindo an aldaw na ini na luminuwas kamo sa Ehipto,+ kun sain kamo nagin mga uripon,* huling ilinuwas kamo digdi ni Jehova paagi sa makusog na kamot.+ Kaya dai kamo magkakan nin ano man na may lebadura. 4 Nagluwas kamo sa Ehipto sa aldaw na ini, sa bulan nin Abib.*+ 5 Pag dinara na kamo ni Jehova sa daga kan mga Canaanita, kan mga Hiteo, kan mga Amorita, kan mga Hivita, asin kan mga Jebusita,+ na isinumpa niya sa saindong mga apuon na itatao sa saindo,+ sa sarong dagang nagbubulos nin gatas saka tangguli,+ dapat nindo ining iselebrar sa bulan na ini. 6 Pitong aldaw kamong makakan nin tinapay na daing lebadura,+ asin sa ikapitong aldaw, magkakaigwa nin kapiyestahan para ki Jehova. 7 Tinapay na daing lebadura an kakakanon sa laog nin pitong aldaw;+ asin dapat na mayong mahiling sa saindo na ano man na may lebadura,+ asin dapat na mayo man na masa na pampausbog an mahiling sa saindo sa bilog nindong teritoryo.* 8 Asin sabihon nindo sa saindong mga aki sa aldaw na iyan, ‘Ginigibo ko ini dahil sa ginibo ni Jehova para sa sako kan iluwas niya ako sa Ehipto.’+ 9 Asin magseserbi ining garo tanda sa saindong kamot saka garo pagirumdom na nasa saindong angog,*+ tanganing an katugunan ni Jehova mapasaindong nguso, huling ilinuwas kamo ni Jehova sa Ehipto paagi sa makusog na kamot. 10 Utubon nindo taon-taon an reglamentong ini sa itinalaan na panahon para digdi.+

11 “Pag dinara na kamo ni Jehova sa daga kan mga Canaanita, na isinumpa niya sa saindo saka sa saindong mga apuon na itatao sa saindo,+ 12 itao nindo ki Jehova an lambang panganay na lalaki,* pati man an lambang inot na ugbon na lalaki kan mga ataman nindong hayop. Ki Jehova an mga iyan.+ 13 An lambang inot na ugbon na asno balukaton nindo nin sarong karnero. Kun dai nindo babalukaton iyan, dapat nindong barion an liog kaiyan. Asin babalukaton man nindo an lambang panganay nindong aking lalaki.+

14 “Kun pag-abot nin panahon haputon kamo kan saindong aki, ‘Ano po an buot sabihon kaini?’ ini an sabihon nindo sa saiya, ‘Paagi sa makusog na kamot ilinuwas kami ni Jehova sa Ehipto, kun sain kami nagin mga uripon.*+ 15 Kan magmatagas si Faraon asin habo niya kaming tugutan na maghali,+ ginadan ni Jehova an lambang panganay sa daga nin Ehipto, magpuon sa panganay kan mga tawo sagkod sa panganay kan mga hayop.+ Iyan an dahilan kaya pig-aatang ko ki Jehova an gabos na panganay na lalaki,* asin binabalukat ko an lambang panganay kong aking lalaki.’ 16 Magseserbi ining garo tanda sa saindong kamot saka garo bugkos sa payo sa saindong angog,*+ huling paagi sa makusog na kamot, ilinuwas kita ni Jehova sa Ehipto.”

17 Kan pahalion na ni Faraon an banwaan, dai sinda pinaagi nin Diyos sa dalan na maagi sa daga nin mga Filisteo, maski ngani harani iyan. Huling nagsabi an Diyos: “Tibaad magbago an isip kan banwaan pag napaatubang sinda sa giyera tapos magbalik sinda sa Ehipto.” 18 Kaya pinalikaw nin Diyos an banwaan asin pinaagi sa kaawagan na harani sa Dagat na Pula.+ Alagad kan maghali an mga Israelita sa Ehipto, an pagkaorganisar sa sainda siring sa hukbo na makikilaban. 19 Dinara man ni Moises an mga tulang ni Jose, huling pinasumpa ni Jose an mga aki ni Israel: “Siguradong tatawan kamo nin atensiyon nin Diyos. Darahon nindo an sakong mga tulang sa pagluwas nindo sa lugar na ini.”+ 20 Naghali sinda sa Sucot asin nagkampo sa Etham, sa gilid kan kaawagan.

21 Nasa inutan ninda si Jehova para giyahan sinda. Pag aldaw, ginigiyahan niya sinda paagi sa sarong hariging panganuron,+ asin pag banggi, ginigiyahan niya sinda paagi sa sarong hariging kalayo, na nagseserbi man na ilaw ninda. Kaya nakakapagbaklay sinda nin aldaw asin banggi.+ 22 Dai nawawara sa atubangan kan banwaan an hariging panganuron pag aldaw, ni an hariging kalayo pag banggi.+

14 Sinabi ni Jehova ki Moises: 2 “Sabihan mo an mga Israelita na magbalik sinda asin magkampo sa atubangan kan Pihahirot, sa pag-ultanan kan Migdol saka kan dagat, sa lugar na tanaw an Baal-zefon.+ Magkampo kamo na nakaatubang diyan asin harani sa dagat. 3 Dangan masabi si Faraon manungod sa mga Israelita, ‘Nagkakaralagalag na sinda sa kadagaan. Nalaom na sinda kan kaawagan.’ 4 Papabayaan kong magin matagas an puso ni Faraon,+ asin lalapagon niya sinda, asin papamurawayon ko an sakong sadiri paagi ki Faraon asin kan bilog niyang hukbo;+ asin talagang mamimidbid kan mga Ehipsiyo na ako si Jehova.”+ Kaya iyo iyan an ginibo ninda.

5 Dai nahaloy, ibinareta sa hadi kan Ehipto na nakaharali na an banwaan nin Israel. Nagbago tulos an isip ni Faraon pati kan saiyang mga lingkod,+ asin nagsarabi sinda: “Taano ta ginibo ta ini? Ano ta tinugutan tang maghali an mga Israelita na satuyang mga uripon?” 6 Kaya ipinahanda niya an saiyang mga karwaheng panggiyera, asin iiniba niya an saiyang mga tawuhan.+ 7 Dara niya an 600 na piling mga karwahe pati an gabos na iba pang karwahe kan Ehipto, na an kada saro kaiyan may nakasakay na mga parapakilaban. 8 Kaya pinabayaan ni Jehova na magtagas an puso ni Faraon na hadi kan Ehipto, asin linapag niya an mga Israelita mantang pahali sinda sa Ehipto na igwa nin kumpiyansa.*+ 9 Linapag sinda kan mga Ehipsiyo,+ asin an gabos na karwahe ni Faraon saka an saiyang mga kabalyero asin an saiyang hukbo parani na sainda mantang nagkakampo sinda harani sa dagat, sa may Pihahirot, na nakaatubang sa Baal-zefon.

10 Kan harani na si Faraon, nahiling kan mga Israelita na linalapag sinda kan mga Ehipsiyo. Nagkatarakot an mga Israelita asin nagpuon na mag-apod ki Jehova.+ 11 Sinabi ninda ki Moises: “Ano, mayo nin lubungan sa Ehipto kaya dinara mo kami digdi para magadan sa kaawagan?+ Ano ining ginibo mo samo? Taano ta ilinuwas mo pa kami sa Ehipto? 12 Bakong iyo ini an sinasabi mi sa saimo kaidto duman sa Ehipto kan magsabi kami, ‘Pabayaan mo kami, para makapaglingkod kami sa mga Ehipsiyo’? Huli ta mas gugustuhon mi pang maglingkod sa mga Ehipsiyo kisa magadan sa kaawagan.”+ 13 Nagsabi si Moises sa banwaan: “Dai kamo matakot.+ Tumindog kamo nin marigon asin hilingon an pagliligtas ni Jehova na gigibuhon niya ngunyan para sa saindo.+ Huling an mga Ehipsiyo na nahihiling nindo ngunyan, dai na nindo nuarin man mahihiling giraray.+ 14 Si Jehova mismo an makikipaglaban para sa saindo,+ asin magdadanay lang kamong silensiyo.”

15 Nagsabi ngunyan si Jehova ki Moises: “Ano ta nagpaparaagrangay ka sa sako? Sabihan mo an mga Israelita na magpadagos na sa pagbaklay. 16 Asin ika, itaas mo an saimong sugkod asin unaton mo an saimong kamot sa ibabaw kan dagat asin bangaon mo iyan, tanganing makaagi an mga Israelita sa tahaw kan dagat sa marang daga. 17 Asin ako, papabayaan kong magtagas an puso kan mga Ehipsiyo, tanganing lapagon ninda an mga Israelita; sa paaging iyan papamurawayon ko an sakuyang sadiri paagi ki Faraon saka kan bilog niyang hukbo, kan saiyang mga karwaheng panggiyera, asin kan saiyang mga kabalyero.+ 18 Asin talagang mamimidbid kan mga Ehipsiyo na ako si Jehova pag pinamuraway ko an sakuyang sadiri paagi ki Faraon, kan saiyang mga karwaheng panggiyera, asin kan saiyang mga kabalyero.”+

19 Dangan an anghel kan tunay na Diyos+ na nasa inutan kan kampo kan Israel nagpasiring sa likudan ninda, asin an hariging panganuron na nasa atubangan ninda naghiro man pasiring sa likudan ninda asin nagdanay sa hurihan ninda.+ 20 Kaya namugtak iyan sa pag-ultanan kan mga Ehipsiyo saka kan mga Israelita.+ Sa sarong kampi nagdara iyan nin kadikluman, asin sa ibong na kampi nagtao iyan nin liwanag sa bilog na banggi.+ Kaya magdamlag na dai nakarani sa mga Israelita an mga Ehipsiyo.

21 Tapos inunat ni Moises an saiyang kamot sa ibabaw kan dagat;+ asin magdamlag na nagpahuyop si Jehova nin makusog na duros hali sa sirangan tanganing paatrason an tubig sa dagat. Dangan nabanga an dagat+ asin nagin mara an irarom kaiyan.+ 22 Kaya nakaagi an mga Israelita sa marang daga sa tahaw kan dagat,+ mantang an katubigan nagin garo pader sa saindang tuo saka sa saindang wala.+ 23 Linapag sinda kan mga Ehipsiyo, asin an gabos na kabayo ni Faraon, an saiyang mga karwaheng panggiyera, saka an saiyang mga kabalyero nagsurunod sa sainda sa tahaw kan dagat.+ 24 Kan oras nin pagbabantay sa maagahon,* hiniling ni Jehova an hukbo kan mga Ehipsiyo hali sa hariging kalayo asin panganuron,+ dangan rinibaraw niya an hukbo kan mga Ehipsiyo. 25 Tinarangkas niya an mga ruweda kan saindang mga karwahe kaya nadipisilan sindang padalaganon iyan, tapos nagsarabi an mga Ehipsiyo: “Magdurulag na kita sa mga Israelita, huling si Jehova an nakikipaglaban para sa sainda laban sa mga Ehipsiyo.”+

26 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Unata an saimong kamot sa ibabaw kan dagat tanganing bumalik sa dati an katubigan asin matahuban kaiyan an mga Ehipsiyo, an saindang mga karwaheng panggiyera, pati an saindang mga kabalyero.” 27 Tulos-tulos na inunat ni Moises an saiyang kamot sa ibabaw kan dagat, asin kan maagahon na buminalik an dagat sa dating kamugtakan kaiyan. Kan nagdudulag na an mga Ehipsiyo, tinapring ni Jehova an mga Ehipsiyo pabalik sa tahaw kan dagat.+ 28 Tinahuban kan buminalik na tubig an mga karwaheng panggiyera saka an mga kabalyero asin an bilog na hukbo ni Faraon na suminunod sa sainda sa tahaw kan dagat.+ Mayo ni saro sa sainda an nakaligtas.+

29 Alagad an mga Israelita naglakaw sa marang daga sa tahaw kan dagat,+ asin an katubigan nagin garo mga pader sa saindang tuo saka sa saindang wala.+ 30 Kaya kan aldaw na iyan, ilinigtas ni Jehova an Israel sa kamot kan mga Ehipsiyo,+ asin nahiling kan Israel an mga gadan na Ehipsiyo sa baybayon. 31 Nahiling man kan Israel an dakulang kapangyarihan* na ginamit ni Jehova laban sa mga Ehipsiyo, asin an banwaan nagpuon na magpahiling nin pagkatakot ki Jehova asin magkaigwa nin pagtubod ki Jehova saka sa saiyang lingkod na si Moises.+

15 Kan panahon na idto, kinanta ni Moises asin kan mga Israelita an kantang ini para ki Jehova:+

“Makanta ako ki Jehova, huling nagin mamurawayon siya.+

An kabayo saka an nakasakay diyan inapon niya sa dagat.+

 2 Si Jah* an sakuyang kusog saka an sakuyang kapangyarihan, huli ta siya an nagin sakuyang kaligtasan.+

Siya an sakuyang Diyos, asin uumawon ko siya;+ an Diyos kan sakuyang ama,+ asin papamurawayon ko siya.+

 3 Si Jehova sarong makapangyarihan na parapakilaban.+ Jehova an saiyang pangaran.+

 4 An mga karwahe ni Faraon saka an hukbo kaini sa dagat Saiyang iinapon,+

Asin an pinakamatibay kaining mga parapakilaban sa Dagat na Pula nagkaralamos.+

 5 Tinahuban sinda kan nag-aalimbukay na katubigan; siring sinda sa gapo na luminubog sa kairaruman.+

 6 O Jehova, an tuo mong kamot dakula an kapangyarihan;+

O Jehova, an tuo mong kamot kayang manglaglag nin kalaban.

 7 Huli sa nakakalabi mong kapangyarihan naibabagsak mo an mga minatumang sa saimo;+

Ilinuluwas mo an saimong naglalaad na kaanggutan, asin garo sinda mga dagaming tinutumtom kaiyan.

 8 Sa sarong hinangos hali sa saimong dungo nagkatiripon an katubigan;

Dai iyan naghiro, na pinupugulan an pagragasa kaiyan;

Sa tahaw* kan kadagatan tuminagas an nag-aalimbukay na katubigan.

 9 Nagsabi an kalaban: ‘Lalapagon ko sinda! Maaabutan ko sinda!

An samsam babanga-bangaon ko sagkod na ako* makontento!

An espada ko sakong huhugkuton! Dadaugon sinda kan sakong kamot!’+

10 Sa saimong paghayop, tinahuban sinda kan kadagatan;+

Garo sinda timga na luminubog sa mapuwersang katubigan.

11 Siisay na diyos an kapareho mo, O Jehova?+

Siisay an arog mo na nakakalabing marhay sa kabanalan?+

An Saro na dapat pahilingan nin pagkatakot asin umawon paagi sa mga kanta, an Saro na naggigibo nin mga ngangalásan.+

12 Inunat mo an saimong tuong kamot, asin hinalon sinda kan daga.+

13 Sa saimong maimbod na pagkamuot, giniyahan mo an saimong binalukat na banwaan;+

Paagi sa saimong kusog gigiyahan mo sinda pasiring sa saimong banal na irukan.

14 Madadangog kan mga banwaan;+ sinda tatarakigan;

An mga nakaistar sa Filistia makakamati nin grabeng kahaditan.*

15 Sa panahon na iyan, an mga shik* kan Edom magkakatarakot,

Asin an mga makapangyarihan na tagapamahala* kan Moab makurubog-kubog.+

An gabos na nakaistar sa Canaan pangruruluyahan nin buot.+

16 Sinda magkakatarakot asin magkakasirindak.+

Huli sa makapangyarihan mong takyag dai sinda makakahiro siring sa gapo

Sagkod na makaagi an saimong banwaan, O Jehova,

Sagkod na makaagi+ an banwaan na saimong pigbilog.+

17 Dadarahon mo sinda asin itatanom sa bukid na sadiri mo,+

An lugar na saimong inandam, O Jehova, para magin irukan mo,

Sarong santuwaryo, O Jehova, na inestablisar kan mga kamot mo.

18 Mamamahala si Jehova bilang hadi sagkod nuarin pa man.+

19 Kan magbaba sa dagat an mga kabayo ni Faraon asin an mga karwaheng panggiyera saka mga kabalyero niya,+

An katubigan kan dagat pinabalik ni Jehova pasiring sa sainda,+

Alagad an banwaan nin Israel naglakaw sa tahaw kan dagat sa marang daga.”+

20 Tapos nagkua nin tamburin si Miriam na propetisa, na tugang ni Aaron, asin an gabos na babayi nagsunod sa saiya na nagpapakaling-kaging nin mga tamburin asin nagbabarayle. 21 Nagkanta si Miriam bilang simbag sa mga lalaki:

“Magkanta ki Jehova, huling nagin mamurawayon siya.+

An kabayo saka an nakasakay diyan inapon niya sa dagat.”+

22 Dangan pinanginutan ni Moises an Israel sa paghali sa Dagat na Pula, asin nagpasiring sinda sa kaawagan nin Sur asin tulong aldaw sindang nagbaklay sa kaawagan, pero mayo sindang nakuang tubig. 23 Nakaabot sinda sa Marah,*+ pero dai ninda mainom an tubig sa Marah huling mapait iyan. Iyan an dahilan kaya inapod ninda iyan na Marah. 24 Kaya naggumod-gumod an banwaan laban ki Moises,+ na sinasabi: “Ano an iinumon mi?” 25 Nag-apod siya ki Jehova,+ asin itinukdo sa saiya ni Jehova an sarong sadit na puon nin kahoy. Kan iapon niya iyan sa tubig, nagin mahamis an tubig.

Tinawan Niya sinda duman nin pagbuot asin basehan sa paghukom, asin binalo Niya sinda duman.+ 26 Nagsabi siya: “Kun madangog nanggad kamo sa sinasabi* ni Jehova na saindong Diyos asin gigibuhon nindo an tama sa saiyang paghiling saka susunudon nindo an saiyang mga tugon asin uutubon nindo an gabos na regulasyon niya,+ dai ko ipapaabot sa saindo an arin man sa mga hilang na ipinaabot ko sa mga Ehipsiyo,+ huling ako, si Jehova, an mag-iingat kan saindong mga salud.”+

27 Pagkatapos, nakaabot sinda sa Elim na diyan igwa nin 12 burabod nin tubig asin 70 puon nin palma. Kaya nagkampo sinda duman harani sa may tubig.

16 Pagkahali ninda sa Elim, an bilog na katiripunan kan mga Israelita nakaabot sa kaawagan nin Sin,+ na yaon sa pag-ultanan kan Elim saka Sinai, kan ika-15 aldaw kan ikaduwang bulan pagkahali ninda sa Ehipto.

2 Dangan an bilog na katiripunan kan mga Israelita naggurumod-gumod laban ki Moises saka ki Aaron duman sa kaawagan.+ 3 Pigpaparasabi sa sainda kan mga Israelita: “Ginadan na lang kuta kami ni Jehova duman sa Ehipto mantang nakatukaw kami sa atubangan nin mga kalderong may karne,+ mantang nagpapakabasog kami sa tinapay. Dinara nindo kami digdi sa kaawagan para magadan sa gutom an bilog na katiripunan* na ini.”+

4 Dangan nagsabi si Jehova ki Moises: “Mapauran ako nin tinapay hali sa kalangitan para sa saindo,+ asin an kada saro sa banwaan dapat na lumuwas para magkua kan kaya niyang kakanon sa kada aldaw,+ tanganing mabalo ko sinda asin maaraman kun baga masunod sinda sa sakong katugunan o dai.+ 5 Pero sa ikaanom na aldaw,+ dapat na doble kan kinukua ninda sa kada aldaw an kuanon ninda asin ihahanda na ninda iyan.”+

6 Kaya sinabi ni Moises saka ni Aaron sa gabos na Israelita: “Pagkabanggi, talagang mahihiling nindo na si Jehova an nagluwas sa saindo sa Ehipto.+ 7 Pagkaaga, mahihiling nindo an kamurawayan ni Jehova, huling nadangog niya an paggumod-gumod nindo laban ki Jehova. Siisay man kami para paggumod-gumudan nindo?” 8 Nagsabi pa si Moises: “Pag tinawan kamo ni Jehova nin karne pagkabanggi na makakakan nindo asin nin tinapay pagkaaga sagkod sa mabasog kamo, mahihiling nindo na nadangog ni Jehova an paggumod-gumod nindo laban sa saiya. Alagad siisay man kami para paggumod-gumudan nindo? An piggugumod-gumudan nindo bako kami, kundi si Jehova.”+

9 Dangan sinabihan ni Moises si Aaron: “Sabihan mo an bilog na katiripunan kan mga Israelita, ‘Magrani kamo sa atubangan ni Jehova, ta nadangog niya an paggumod-gumod nindo.’”+ 10 Pagkatapos na sabihan ni Aaron an bilog na katiripunan kan mga Israelita, uminatubang sinda sa kaawagan, asin uya! nahiling ninda sa panganuron an kamurawayan ni Jehova.+

11 Nakipag-ulay pa si Jehova ki Moises, na sinasabi: 12 “Nadangog ko an paggumod-gumod kan mga Israelita.+ Sabihan mo sinda, ‘Pag pabanggi na,* makakan kamong karne, asin pagkaaga, mababasog kamo nin tinapay,+ asin siguradong mamimidbid nindo na ako si Jehova na saindong Diyos.’”+

13 Kaya kan bangging iyan, duminagsa an mga pugo asin napano an kampo,+ tapos kinaagahan nagkaigwa nin ambon* sa palibot kan kampo. 14 Kan mawara na an ambon, nagkaigwa nin pino asin mahimpis na bagay sa kaawagan,+ na kasingpino nin niyebe. 15 Kan mahiling iyan kan mga Israelita, nagharaputan sinda, “Ano iyan?” ta dai kaya ninda aram kun ano idto. Nagsabi sa sainda si Moises: “Iyo iyan an tinapay na itinao ni Jehova para magin kakanon nindo.+ 16 Ini an ipinagbuot ni Jehova, ‘An lambang saro magkua kaiyan sigun sa kaya niyang kakanon. Magkua kamo kaiyan sigun sa bilang kan mga kaibanan nindo sa saindong tolda; sarong takad na omer*+ para sa kada saro.’” 17 Ginibo iyan kan mga Israelita; nagkua sinda kaiyan, an iba nagkua nin dakul asin an iba nagkua nin dikit. 18 Pag tinatakad ninda iyan sa takadan na omer, mayong nagsosobra sa mga nagkua nin dakul asin dai man nagkukulang an mga nagkua nin dikit.+ Nagkua kaiyan an kada saro sa sainda depende sa kaya nindang kakanon.

19 Tapos sinabihan sinda ni Moises: “Mayo nin siisay man na magtada kaiyan para sa sunod na aga.”+ 20 Pero dai sinda nagdangog ki Moises. Kan an iba magtada kaiyan para sa sunod na aga, inulod iyan asin buminata, kaya naanggot sa sainda si Moises. 21 Aga-aga sindang namumurot kaiyan, an kada saro depende sa kaya niyang kakanon. Tapos pag mainit na an aldaw,* natutunaw an mga natada sa daga.

22 Kan ikaanom na aldaw, doble kaiyan an kinua ninda,+ duwang takad na omer para sa kada saro. Kaya an gabos na pamayo kan katiripunan nagduman ki Moises asin sinabi iyan sa saiya. 23 Sinabihan niya sinda: “Ini an sinabi ni Jehova, ‘Sa aga, magkakaigwa nin lubos na pagpahingalo,* sarong banal na sabbath para ki Jehova.+ Kaya lutuon na nindo an kaipuhan nindong lutuon, asin pakalakagaan an kaipuhan nindong pakalakagaan;+ tapos sarayon nindo para sa aga an ano man na matada.’” 24 Kaya sinaray ninda iyan para sa kinaagahan, arog kan ipinagbuot ni Moises, asin dai iyan nagbata asin dai man iyan inulod. 25 Tapos nagsabi si Moises: “Kakanon nindo ngunyan an sinaray nindo, huling an aldaw na ini sarong sabbath para ki Jehova. Dai kamo kaiyan makakahiling sa daga ngunyan na aldaw. 26 Anom na aldaw kamong mamumurot kaiyan, pero sa ikapitong aldaw, sa aldaw nin Sabbath,+ dai kamo makakakua kaiyan.” 27 Alagad kan ikapitong aldaw may mga nagluwas tanganing mamurot kaiyan, pero mayo sindang nakua.

28 Kaya nagsabi si Jehova ki Moises: “Sagkod nuarin kamo dai masunod sa sakuyang mga pagbuot saka sa sakuyang mga katugunan?+ 29 Dai nindo paglingawan na itinao sa saindo ni Jehova an Sabbath.+ Iyan an dahilan kaya sa ikaanom na aldaw tinatawan niya kamo nin tinapay para sa duwang aldaw. An lambang saro dapat na magdanay kun hain siya; mayo nin siisay man an maghali sa sadiri niyang lugar sa ikapitong aldaw.” 30 Kaya kan ikapitong aldaw, inutob kan banwaan an Sabbath.*+

31 An tinapay na iyan inapod kan banwaan* nin Israel na “manna.”* Maputi iyan na garo pisog nin kulantro, asin an namit kaiyan kapareho nin lapnad na tinapay na may tangguli.+ 32 Dangan nagsabi si Moises: “Ini an ipinagbuot ni Jehova, ‘Magkua kamo nin sarong takad na omer nin manna asin sarayon nindo iyan sa gabos nindong henerasyon,+ tanganing mahiling ninda an tinapay na itinao ko para magin kakanon nindo sa kaawagan kan iluwas ko kamo sa Ehipto.’” 33 Kaya sinabi ni Moises ki Aaron: “Magkua ka nin sarong dulay asin laganan mo iyan nin sarong takad na omer nin manna tapos ibugtak mo iyan sa atubangan ni Jehova. Sasarayon iyan sa gabos nindong henerasyon.”+ 34 Arog kan ipinagbuot ni Jehova paagi ki Moises, ibinugtak iyan ni Aaron sa atubangan kan kaban kan Patotoo+ tanganing maingatan iyan. 35 Nagkakan nin manna an mga Israelita sa laog nin 40 taon,+ sagkod na makaabot sinda sa lugar na igwa nin mga nakaistar.+ Manna an nagin pagkakan ninda sagkod na makaabot sinda sa linderos* kan Canaan.+ 36 An sarong omer katumbas kan ikasampulong kabtang* kan sarong takad na epa.*

17 An bilog na katiripunan kan mga Israelita naghali sa kaawagan nin Sin,+ na nagpapaburubalyo hali sa sarong lugar pasiring sa sarong lugar sigun sa pagbuot ni Jehova,+ dangan nagkampo sinda sa Refidim.+ Pero mayo duman nin tubig na maiinom an banwaan.

2 Kaya iniriwal kan banwaan si Moises,+ asin nagsarabi sinda: “Tawan mo kami nin tubig na maiinom.” Pero sinabihan sinda ni Moises: “Ano ta pig-iiwal nindo ako? Taano ta pauruutro nindong pigpupurbaran si Jehova?”+ 3 Alagad ta pahaon na an banwaan, kaya nagparagurumod-gumod sinda laban ki Moises,+ na sinasabi: “Ano ta ilinuwas mo kami sa Ehipto? Ano, para gadanon kami sa paha pati an samong mga aki saka an samong mga ataman na hayop?” 4 Dangan nag-apod si Moises ki Jehova: “Anong gigibuhon ko sa banwaan na ini? Dai maghahaloy gagarapuon na ninda ako!”

5 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Mag-iba ka nin nagkapirang kamagurangan kan Israel, asin mag-agi kamo sa atubangan kan banwaan. Darahon mo an sugkod na ipinangrapas mo sa Salog nin Nilo.+ 6 Matindog ako duman sa atubangan mo sa dakulang gapo sa Horeb. Pukpukon mo an gapo, asin may maluwas diyan na tubig, asin iinumon iyan kan banwaan.”+ Ginibo iyan ni Moises sa atubangan kan kamagurangan kan Israel. 7 Kaya inapod niya an lugar na iyan na Masah*+ saka Meriba*+ huli sa pakikipag-iwal kan mga Israelita asin huling pinurbaran ninda si Jehova+ sa pagsabi: “Yaon daw talaga sa sato si Jehova o mayo?”

8 Dangan uminabot an mga Amalekita+ asin nakipaglaban sa Israel duman sa Refidim.+ 9 Huli kaiyan, sinabihan ni Moises si Josue:+ “Pumili ka nin mga lalaki asin makipaglaban ka sa mga Amalekita. Sa aga, matindog ako sa itaas kan bulod kapot an sugkod kan tunay na Diyos.” 10 Kaya ginibo ni Josue an sinabi ni Moises,+ asin nakipaglaban siya sa mga Amalekita. Asin tuminukad sa itaas kan bulod si Moises, Aaron, asin Hur.+

11 Sagkod na nakataas an mga kamot ni Moises, an mga Israelita an nanggagana, pero pag naibababa niya an mga kamot niya, an mga Amalekita an nanggagana. 12 Kan matanglayon na an mga kamot ni Moises, kuminua si Aaron asin Hur nin gapo asin pinatukaw ninda siya diyan. Dangan mag-ibong nindang kinaputan an mga kamot ni Moises, tanganing magdanay ining nakataas sagkod na magsulnop an aldaw. 13 Kaya nadaog ni Josue si Amalek asin an saiyang mga tawuhan paagi sa espada.+

14 Sinabi ngunyan ni Jehova ki Moises: “Isurat mo ini sa libro tanganing dai ini malingawan* asin isabi mo man ini ki Josue, ‘Paparaon ko nin biyo an mga Amalekita tanganing dai na sinda magirumduman pa sa sirong kan langit.’”+ 15 Tapos naggibo si Moises nin altar asin inapod iyan na Jehova-nissi,* 16 na sinasabi: “Huling an saiyang kamot tumang sa trono ni Jah,+ makikipaggiyera si Jehova ki Amalek asin sa gabos niyang henerasyon.”+

18 Nabaretaan ni Jetro na saserdote kan Midian, na panugangan ni Moises,+ an gabos na ginibo nin Diyos para ki Moises saka sa saiyang banwaan na Israel, kun paano ilinuwas ni Jehova an Israel sa Ehipto.+ 2 Si Jetro, na panugangan ni Moises, an nag-ataman ki Zipora na agom ni Moises kan papulion ini sa saiya, 3 kaiba an duwa kaining aki.+ An sarong aki pinangaranan na Gersom,*+ huling an sabi ni Moises, “Nagi akong dayuhan na residente sa ibang nasyon,” 4 asin an saro pa pinangaranan na Eliezer,* huling sinabi niya, “An Diyos kan sakuyang ama an sakong paratabang, na nagligtas sa sako sa espada ni Faraon.”+

5 Kaya an panugangan ni Moises na si Jetro nagduman ki Moises sa kaawagan sa pigkakampuhan kaini duman sa bukid kan tunay na Diyos,+ kaiba an mga aki ni Moises saka an agom kaini. 6 Nagpadara siya nin mensahe ki Moises: “Padiyan kami sa saimo, ako, si Jetro na panugangan mo,+ saka an saimong agom asin an duwa nindong aki.” 7 Dali-daling nagluwas si Moises tanganing sabaton an saiyang panugangan, asin duminuko siya tapos hinadukan niya ini. Nagkumustahan sinda, tapos naglaog sinda sa tolda.

8 Pig-istorya ni Moises sa panugangan niya an gabos na ginibo ni Jehova ki Faraon asin sa Ehipto alang-alang sa Israel,+ an gabos na kasakitan na inagihan ninda mantang nagbabaklay,+ asin kun paano sinda ilinigtas ni Jehova. 9 Naugma si Jetro sa gabos na karahayan na ginibo ni Jehova sa Israel kan iligtas niya sinda sa Ehipto.* 10 Dangan sinabi ni Jetro: “Pag-umawon si Jehova, na nagligtas sa saindo sa Ehipto saka ki Faraon, asin nagligtas sa banwaan sa pang-aapi kan mga Ehipsiyo. 11 Aram ko na ngunyan na nakakalabi si Jehova sa gabos na iba pang diyos,+ huli sa mga ginibo niya sa mga guminawi nin may kapalangkawan tumang sa saiyang banwaan.” 12 Dangan nagdara an panugangan ni Moises na si Jetro nin dulot na pigtututong asin nin mga atang para sa Diyos, asin si Aaron saka an gabos na kamagurangan kan Israel nag-arabot tanganing magkakan kaiba kan panugangan ni Moises sa atubangan kan tunay na Diyos.

13 Kan suminunod na aldaw, tuminukaw si Moises arog kan dati para magserbing hukom kan banwaan, asin puon aga sagkod banggi, an mga tawo padagos na nag-aarabot asin minatirindog sa atubangan ni Moises. 14 Kan mahiling kan panugangan ni Moises an gabos na ginigibo niya para sa banwaan, naghapot siya: “Ano iyang ginigibo mo para sa banwaan? Taano ta ika sana an nakatukaw digdi na nag-aasikaso sa gabos na tawong nakatindog sa atubangan mo puon aga sagkod banggi?” 15 Sinabi ni Moises sa saiyang panugangan: “Nagdudurulok kaya sako an mga tawo para humagad nin paggiya nin Diyos. 16 Pag may maglataw na problema sa pag-ultanan nin duwang tawo, idinudulok ninda iyan sa sako, asin kaipuhan kong maghusgar kun siisay an tama sa sainda, asin ipinapaaram ko an desisyon kan tunay na Diyos asin an saiyang mga katugunan.”+

17 Sinabi kan panugangan ni Moises sa saiya: “Bakong marahay an ginigibo mo. 18 Siguradong mapapagal kang marhay, ika saka ining banwaan na kaiba mo, huling magabaton na pasan iyan para sa saimo asin dai mo iyan kayang darahon na ika sana. 19 Ngunyan magdangog ka sako. Tatawan takang sadol, asin bebendisyunan ka nin Diyos.+ Magserbi kang representante kan banwaan sa atubangan kan tunay na Diyos,+ asin iatubang mo an mga kaso sa tunay na Diyos.+ 20 Ipaisi mo sa sainda kun ano an mga regulasyon saka mga katugunan,+ asin ipaaram mo sa sainda an dalan na dapat nindang lakawan asin an mga bagay na dapat nindang gibuhon. 21 Pero dapat kang pumili sa banwaan nin mga lalaking may kakayahan+ asin igwang pagkatakot sa Diyos, mga lalaking mapagkakatiwalaan asin ikinakaungis an pagganar sa madayang paagi.+ Tapos nombrahan mo sinda bilang namamayo sa kada 1,000 katawo, namamayo sa kada 100, namamayo sa kada 50, asin namamayo sa kada 10.+ 22 Sinda an maserbing mga hukom sa banwaan pag may maglataw na mga kaso,* asin dadarahon ninda sa saimo an lambang masakit na kaso,+ pero an lambang simpleng kaso sinda na an madesisyon. Dai mo pagpagabatan an sadiri mo; itao mo sa sainda an iba mong pasan.+ 23 Kun gigibuhon mo ini, asin ipagbuot man iyan sa saimo nin Diyos, makakaya mong darahon an saimong pasan, asin an gabos mapuruli na kontento.”

24 Nagdangog si Moises sa saiyang panugangan asin ginibo an gabos na sinabi kaini. 25 Nagpili si Moises nin mga lalaking may kakayahan sa bilog na Israel asin ninombrahan sinda bilang mga namamayo sa banwaan, namamayo sa kada 1,000 katawo, namamayo sa kada 100, namamayo sa kada 50, asin namamayo sa kada 10. 26 Kaya sinda an nagseserbing hukom kun may minalataw na mga kaso. Tapos, dinadara ninda an masakit na kaso ki Moises,+ pero an lambang simpleng kaso sinda na an naghuhusgar. 27 Pagkatapos, ihinatod ni Moises paluwas an saiyang panugangan,+ asin nagpuli na ini sa saiyang daga.

19 Kan ikatulong bulan pagkaluwas kan mga Israelita sa daga nin Ehipto, nakaabot sinda sa kaawagan nin Sinai sa kaparehong aldaw.* 2 Naghali sinda sa Refidim+ asin nakaabot sa kaawagan nin Sinai asin nagkampo sa kaawagan. Nagkampo duman an Israel sa atubangan kan bukid.+

3 Dangan tuminukad si Moises sa bukid para umatubang sa tunay na Diyos, asin inapod siya ni Jehova hali sa bukid,+ na sinasabi: “Ini an sasabihon mo sa mga gikan* ni Jacob, sa mga Israelita, 4 ‘Nahiling mismo nindo kun ano an ginibo ko sa mga Ehipsiyo.+ Ginibo ko idto tanganing madara ko kamo sa sako siring kan pagdara nin agila sa saiyang mga siwo sa ibabaw kan mga pakpak kaini.+ 5 Ngunyan kun susunudon nindong marhay an sinasabi* ko asin uutubon an sakong tipan, kamo magigin nanggad sakong espesyal na pagsadiri* hali sa gabos na banwaan,+ huli ta sadiri ko an bilog na daga.+ 6 Kamo magigin sarong kahadian nin mga saserdote asin sarong banal na nasyon na sadiri ko.’+ Iyan an sasabihon mo sa mga Israelita.”

7 Kaya buminaba si Moises asin ipinaapod an kamagurangan kan banwaan, asin sinabi niya sa sainda an gabos na mga tataramon na iyan na ipinagbuot sa saiya ni Jehova.+ 8 Pagkatapos kaiyan, an bilog na banwaan sararong nagsimbag: “Handa ming gibuhon an gabos na sinabi ni Jehova.”+ Tulos-tulos na ipinaabot ni Moises ki Jehova an simbag kan banwaan. 9 Asin sinabi ni Jehova ki Moises: “Uya! Madiyan ako sa saimo sa mahibog na panganuron, tanganing madangog kan banwaan pag nakipag-ulay ako sa saimo saka tanganing pirmi sindang magtubod pati na sa saimo.” Tapos ipinaabot ni Moises ki Jehova an sinabi kan banwaan.

10 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Magduman ka sa banwaan asin pabanalon mo sinda ngunyan asin sa aga, asin dapat nindang labahan an saindang mga bado. 11 Asin mag-andam sinda para sa ikatulong aldaw, huling sa ikatulong aldaw mababa si Jehova sa Bukid nin Sinai sa atubangan kan bilog na banwaan. 12 Magbugtak ka nin sagkudan sa palibot kan bukid na dai dapat lampasan kan banwaan, asin sabihan mo sinda, ‘Mag-ingat kamo na dai kamo magtukad sa bukid o magtungtong sa may sagkudan kaiyan. Gagadanon an siisay man na magtungtong sa bukid. 13 Dai nin magkapot sa saiya, imbes gagapuon siya o papanaon.* Hayop man o tawo, dai siya puwedeng magdanay na buhay.’+ Alagad pag nagtanog an hamudyong,*+ puwede sindang magrani sa bukid.”

14 Dangan buminaba si Moises sa bukid tapos nagpasiring sa banwaan, asin pinabanal niya an banwaan, asin linabahan ninda an saindang mga bado.+ 15 Sinabi niya sa banwaan: “Mag-andam kamo para sa ikatulong aldaw. Dai kamo makidurog.”*

16 Pagkaaga kan ikatulong aldaw, nagkaigwa nin daguldol saka kikilat, asin nagkaigwa nin mahibog na panganuron+ sa bukid asin may makusugon na tanog nin hamudyong, kaya an bilog na banwaan nagpuon na magtarakig.+ 17 Dinara ni Moises an banwaan sa luwas kan kampo para umatubang sa tunay na Diyos, asin nagtindog sinda sa may pamitisan kan bukid. 18 Nagkaigwa nin aso sa bilog na Bukid nin Sinai, huling buminaba diyan si Jehova paagi sa kalayo;+ asin an aso kaiyan nag-iitaas siring sa aso na hali sa hurno, asin nagyugo-yugo nin makusog an bilog na bukid.+ 19 Mantang urog na nagkukusog an tanog kan hamudyong, nagtaram si Moises, asin nagsimbag sa saiya an tunay na Diyos.

20 Kaya buminaba si Jehova sa may alituktok kan Bukid nin Sinai. Dangan inapod ni Jehova si Moises sa alituktok kan bukid, asin nagtukad si Moises.+ 21 Sinabi ngunyan ni Jehova ki Moises: “Magbaba ka asin patanidan mo an banwaan na dai sinda magpirit na rumani ki Jehova para maghiling sa saiya, ta kun gigibuhon ninda iyan, dakul sa sainda an magagadan. 22 Asin an mga saserdoteng regular na nagdudulok ki Jehova, pabanalon ninda an saindang sadiri, tanganing dai sinda gadanon ni Jehova.”+ 23 Dangan nagsabi si Moises ki Jehova: “Dai makakarani an banwaan sa Bukid nin Sinai huling pinatanidan mo na kami, na sinasabi, ‘Magbugtak ka nin sagkudan sa palibot kan bukid, asin ibilang mong sagrado an bukid na iyan.’”+ 24 Alagad sinabi ni Jehova sa saiya: “Magbaba ka na, tapos magbalik ka giraray digdi, asin iiba mo si Aaron, pero dai mo pagtugutan an mga saserdote saka an banwaan na magpirit na rumani ki Jehova, tanganing dai niya sinda gadanon.”+ 25 Kaya buminaba si Moises sa banwaan asin sinabihan sinda.

20 Dangan sinabi nin Diyos an gabos na tataramon na ini:+

2 “Ako si Jehova na saimong Diyos, na nagluwas sa saimo sa daga nin Ehipto, kun sain ka nagin uripon.*+ 3 Dai ka magkaigwa nin ibang mga diyos apuwera sa sako.*+

4 “Dai ka maggibo nin inukit na imahen o nin ladawan* kan ano man na nasa kalangitan o nasa daga o nasa katubigan.+ 5 Dai ka magduko sa sainda o matentaran na maglingkod sa sainda,+ huling ako, si Jehova na saimong Diyos, sarong Diyos na naghahagad nin eksklusibong* debosyon,+ nagpapadusa sa mga aki huli sa pagkakasala kan saindang mga ama, sagkod sa ikatulong henerasyon asin sagkod sa ikaapat na henerasyon kan mga nauungis sa sako, 6 alagad nagpapahiling nin maimbod na pagkamuot sagkod sa ikasangribong henerasyon kan mga namumuot sa sako asin nag-uutob kan sakuyang mga tugon.+

7 “Dai mo paggamiton an pangaran ni Jehova na saimong Diyos sa daing kamanungdanan na paagi,+ huling dai papabayaan ni Jehova na dai mapadusahan an saro na naggagamit kan Saiyang pangaran sa daing kamanungdanan na paagi.+

8 “Girumdumon mo an aldaw nin Sabbath, asin ibilang mo iyan na sagrado.+ 9 Magtrabaho ka asin gibuhon mo an gabos mong gibo sa anom na aldaw,+ 10 pero an ikapitong aldaw sabbath para ki Jehova na saimong Diyos. Dai ka maggibo nin ano man na trabaho, ika o an saimong aking lalaki o an saimong aking babayi o an saimong uripon na lalaki o an saimong uripon na babayi o an saimong ataman na hayop o an dayuhan na residente na yaon sa mga lugar na saimong pig-iistaran.*+ 11 Huli ta sa laog nin anom na aldaw, ginibo ni Jehova an kalangitan asin an daga pati an dagat, asin an gabos na yaon sa mga iyan, asin nagpahingalo siya kan ikapitong aldaw.+ Iyan an dahilan kaya binendisyunan ni Jehova an aldaw nin Sabbath asin ginibo iyan na sagrado.

12 “Tawan mo nin onra an saimong ama saka an saimong ina,+ tanganing mabuhay ka nin halawig sa daga na itinatao sa saimo ni Jehova na saimong Diyos.+

13 “Dai ka maggadan.+

14 “Dai ka magsambay.+

15 “Dai ka maghabon.*+

16 “Dai ka magtao nin putik na testimonya pag nagtetestigo ka laban sa saimong kapwa.+

17 “Dai mo pagmawuton na mapasaimo an harong kan saimong kapwa. Dai mo pagmawuton na mapasaimo an agom kan saimong kapwa+ o an saiyang uripon na lalaki o an saiyang uripon na babayi o an saiyang torong baka o an saiyang asno o an ano pa man na sadiri kan saimong kapwa.”+

18 Nadadangog kan bilog na banwaan an daguldol asin an tanog kan hamudyong, asin nahihiling man ninda an mga kikilat asin an aso sa bukid; huli kaiyan nagtarakig sinda asin nagdanay na nakatindog sa harayo.+ 19 Kaya nagsarabi sinda ki Moises: “Ika an makipag-ulay sa samo, asin madangog kami sa saimo; basta bako an Diyos an makipag-ulay sa samo ta tibaad magadan kami.”+ 20 Kaya sinabihan ni Moises an banwaan: “Dai kamo matakot, huling nagdigdi an tunay na Diyos para baluon kamo,+ tanganing padagos kamong magpahiling nin pagkatakot sa saiya asin dai kamo magkasala.”+ 21 Kaya nagdanay na nakatindog an banwaan sa harayo, pero nagrani si Moises sa mahibog na panganuron kun sain yaon an tunay na Diyos.+

22 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Ini an sabihon mo sa mga Israelita, ‘Nahiling mismo nindo na nakipag-ulay ako sa saindo hali sa langit.+ 23 Dai kamo maggibo nin mga diyos na plata o bulawan, huling dai kamo dapat magkaigwa nin iba pang diyos, apuwera sa sako.+ 24 Maggibo kamo para sa sako nin altar na gibo sa daga, asin iatang nindo sa ibabaw kaiyan an saindong mga dulot na pigtututong, an saindong mga atang sa pakikikabtang,* an saindong mga karnero, saka an saindong mga baka. Sa lambang lugar na pilion kong paggigirumduman kan sakuyang pangaran,+ maduman ako asin bebendisyunan ko kamo. 25 Kun maggibo kamo nin altar na gibo sa gapo, dai kamo maggamit nin mga tinabas na gapo.+ Huling pag ginamitan nindo iyan nin sinsel, linalapastangan nindo an kabanalan kaiyan. 26 Asin dai kamo magbugtak nin mga tangga paitaas sa sakuyang altar, tanganing dai malantad an pribadong parte kan saindong hawak* sa ibabaw kaiyan.’

21 “Ini an mga ipapautob na desisyon* na ipapaabot mo sa sainda:+

2 “Kun magbakal ka nin sarong Hebreong uripon,+ magigin uripon mo siya nin anom na taon, pero sa ikapitong taon, papatalingkason siya na dai pinapabayad nin maski ano.+ 3 Kun mayo siyang agom kan magin uripon, solo siyang mahali. Kun may agom siya, dapat na kaiba niya an saiyang agom sa paghali niya. 4 Kun tawan siya kan saiyang amo nin agom asin magkaigwa siya digdi nin mga aking lalaki o babayi, an saiyang agom saka an mga aki ninda magigin sadiri kan saiyang amo, asin solo sana siyang mahali.+ 5 Pero kun an uripon magpumirit asin magsabi, ‘Namumutan ko an sakuyang amo, an sakuyang agom, saka an sakuyang mga aki; habo kong magin talingkas,’+ 6 dadarahon siya kan saiyang amo sa atubangan kan tunay na Diyos. Tapos papatindugon siya sa may pinto o sa may poste kan pintuan, asin lalabutan* kan saiyang amo an talinga niya gamit an guwat,* asin magigi siyang uripon kaini sa bilog niyang buhay.

7 “Kun ipabakal nin sarong tawo an saiyang aking babayi para magin uripon, dai ini magigin talingkas sa kaparehong paagi na nagigin talingkas an sarong uripon na lalaki. 8 Kun an babayi dai magustuhan kan saiyang amo asin dai niya siya gibuhon na sekondaryong agom,* kundi gusto niya siyang ipabakal sa iba,* dai niya siya puwedeng ipabakal sa mga dayuhan, huling trinaydor niya siya. 9 Kun ipaagom niya siya sa saiyang aki, itatao niya sa saiya an deretso nin sarong aking babayi. 10 Kun mag-agom pa siya* nin iba, an sustento asin bado na itinatao niya sa inot niyang agom dai dapat pagbawasan, asin dapat man na padagos niyang itao sa inot na agom an maninigo* para sa saiya bilang agom.+ 11 Kun dai niya itatao an tulong bagay na iyan, makakatalingkas na siya na mayong babayadan na ano man na kantidad nin kuwarta.

12 “An siisay man na mangulog sa sarong tawo tapos nagadan niya ini, dapat siyang gadanon.+ 13 Pero kun dai niya tinuyong gadanon ini asin itinugot iyan na mangyari kan tunay na Diyos, matalaga ako nin lugar na madudulagan niya.+ 14 Kun an sarong tawo maanggot na marhay sa saiyang kapwa asin tinuyo niyang gadanon ini,+ dapat na gadanon an tawong iyan dawa pa kun kaipuhan nindong kuanon siya sa sakuyang altar.+ 15 An saro na mangulog sa saiyang ama o sa saiyang ina dapat na gadanon.+

16 “An siisay man na magkidnap nin tawo+ asin ipabakal ini o madakop na bihag niya ini,+ an tawong iyan dapat na gadanon.+

17 “Kun sumpaon* nin saro an saiyang ama o an saiyang ina, dapat siyang gadanon.+

18 “Ini an dapat gibuhon kun may mag-iwal tapos pinusakan nin gapo o sinuntok* kan saro an saiyang kapwa alagad dai ini nagadan pero kaipuhan kaining magparahay sa saiyang higdaan: 19 Kun makakatindog siya asin makakalakaw-lakaw sa luwas basta may sugkod, an saro na nangulog sa saiya dai kaipuhan na padusahan. Babayadan lang siya kaini kan kantidad na katumbas kan suweldo niya sa panahon na dai siya makakatrabaho sagkod na magrahay siya.

20 “Kun pakulon kan sarong tawo an saiyang uripon na lalaki o uripon na babayi gamit an sarong sugkod asin nagadan ini sa kamot niya, an uripon na iyan dapat na ibalos.+ 21 Pero kun nabuhay pa siya nin saro o duwang aldaw, dai siya ibabalos, huling an kuwarta kan saiyang amo an ipinambakal sa saiya.

22 “Kun may mag-iwal asin makulgan ninda an sarong bados tapos napaaki ini na dai pa kabulanan*+ pero mayo nin nagadan,* papabayadon an nagkasala kan kantidad na hahagadon sa saiya kan agom kan babayi; asin dapat niyang bayadan an kantidad na itutugot kan mga hukom.+ 23 Pero kun igwa nin magadan, dapat na magbayad nin buhay sa buhay,*+ 24 mata sa mata, ngipon sa ngipon, kamot sa kamot, bitis sa bitis,+ 25 paso sa paso, lugad sa lugad, latà sa latà.

26 “Kun tamaan nin sarong tawo an mata kan saiyang uripon na lalaki o an mata kan saiyang uripon na babayi asin nabuta ini, papatalingkason niya an uripon na iyan bilang bayad para sa mata kaini.+ 27 Asin kun natikmuan niya nin ngipon an saiyang uripon na lalaki o an saiyang uripon na babayi, papatalingkason niya an uripon na iyan bilang bayad para sa ngipon kaini.

28 “Kun suagon nin torong baka an sarong lalaki o sarong babayi asin magadan ini, dapat na gapuon an toro sagkod na magadan+ asin an karne kaiyan dai dapat kakanon; pero dai papadusahan an kagsadiri kan toro. 29 Alagad kun an toro dati nang nanunuag nin tawo asin pinatanidan na an kagsadiri kaiyan pero dai niya iyan binantayan asin nakagadan iyan nin lalaki o babayi, dapat na gapuon an toro sagkod na magadan asin gagadanon man an kagsadiri kaiyan. 30 Kun hagadan siya nin pantubos bilang halagang pambalukat para sa saiyang buhay,* dapat niyang itao an bilog na halagang hahagadon sa saiya. 31 Maski kun an suagon aking lalaki o aking babayi, iyan an gigibuhon sa kagsadiri kan toro sigun sa ipapautob na desisyon na ini. 32 Kun sarong uripon na lalaki o uripon na babayi an sinuag kan toro, mabayad an kagsadiri kan toro nin 30 siklo* sa amo kan uripon, tapos an toro gagapuon sagkod na magadan.

33 “Kun an sarong tawo magkalot asin dai niya iyan takupan o kun halian niya nin takop an sarong kalot asin pabayaan iyan na daing takop tapos may mahulog diyan na torong baka o asno, 34 dapat na magbayad an kagsadiri kan kalot.+ Babayadan niya an kantidad kaiyan sa kagsadiri kan hayop, asin magigin saiya na an nagadan na hayop. 35 Kun an toro nin sarong tawo manuag nin ibang toro na sadiri nin iba asin magadan iyan, dapat nindang ipabakal an buhay na toro asin pagbabangaan ninda an kabaklan kaiyan; pagbabangaan man ninda an nagadan na hayop. 36 Alagad kun an sarong toro dati nang nanunuag pero dai iyan binantayan kan kagsadiri kaiyan, dapat siyang magbayad nin toro para sa nagadan na toro, asin magigin saiya na an nagadan na toro.

22 “Kun an sarong tawo maghabon nin sarong torong baka o sarong karnero asin binuno o ipinabakal niya iyan, mabayad siya nin limang toro para sa toro asin nin apat na karnero para sa karnero.+

2 (“Kun an sarong parahabon+ madakop sa aktong linalaog an sarong harong asin pinukpok siya tapos nagadan, mayo nin pagkakasala sa dugo an nakagadan sa saiya. 3 Pero kun nangyari iyan na nakasirang na an aldaw, may pagkakasala sa dugo an nakagadan sa saiya.)

“Dapat na magbayad an parahabon. Kun mayo siyang ibabayad, ipapabakal siya para makabayad sa mga bagay na hinabon niya. 4 Kun an hinabon niya makua sa saiya na buhay pa, iyan man torong baka o asno o karnero, doble kaiyan an ibabayad niya.

5 “Kun an siisay man magpasabsab kan saiyang mga hayop sa uma o ubasan asin pabayaan niya iyan na magsabsab sa uma nin iba, babayadan niya iyan kan pinakamarahay na hali sa sadiri niyang uma o ubasan.

6 “Kun may magsulo tapos magkanap iyan sa mga matunok na palungpong asin masulo kaiyan an mga binugkos na uhoy o an mga dai pa naaani o an bilog na uma, babayadan kan nagpalaad kan kalayo an ano man na nasulo.

7 “Kun an sarong tawo magpasaray nin kuwarta o nin mga gamit sa saiyang kapwa tapos mahabon an mga iyan sa harong kan pigpasarayan, kun madakop an naghabon, babayadan iyan nin doble kan naghabon.+ 8 Kun dai madakop an naghabon, an kagsadiri kan harong dadarahon sa atubangan kan tunay na Diyos+ tanganing maaraman kun baga siya an nagkua* kan mga pagsadiri kan saiyang kapwa. 9 Kada may tawong magreklamo na kinua kan saiyang kapwa an bagay na bako man sadiri kaini, iyan man torong baka, asno, karnero, bado, o ano pa man asin magsabi siya, ‘Sakuya ini!’ dadarahon ninda an kaso sa atubangan kan tunay na Diyos.+ Kun siisay an sabihon nin Diyos na may sála, mabayad siya nin doble sa saiyang kapwa.+

10 “Kun ipaataman nin sarong tawo sa saiyang kapwa an sarong asno o torong baka o karnero o ano pa man na ataman na hayop tapos magadan iyan o mapilay o kuanon nin iba mantang mayo nin nakakahiling, 11 an nag-ataman masumpa sa atubangan ni Jehova na mayo siyang ginibong ano man* sa pagsadiri kan saiyang kapwa; asin dapat na akuon iyan kan kagsadiri. Dai papabayadon an nag-ataman.+ 12 Pero kun an hayop hinabon sa saiya, babayadan niya an kagsadiri kaiyan. 13 Kun iyan ginadan nin layas na hayop, dadarahon niya iyan bilang ebidensiya. Dai siya mabayad para sa ginadan nin layas na hayop.

14 “Pero kun an siisay man magsubli nin hayop sa saiyang kapwa asin mapilay iyan o magadan mantang mayo an kagsadiri kaiyan, an nagsubli dapat na magbayad. 15 Alagad kun yaon an kagsadiri kan mangyari iyan, dai niya kaipuhan magbayad. Kun inarkila iyan, an kuwartang ibinayad sa arkila iyo na an magigin bayad.

16 “Kun akiton nin sarong lalaki an sarong daraga* na dai pa nakatratong magpakasal asin makidurog siya digdi, kaipuhan niyang magbayad nin dote para magin agom niya an babayi.+ 17 Kun habo kan ama kan babayi na ipaagom an saiyang aki sa lalaking iyan, kaipuhan pa man giraray kaining magbayad nin kantidad na katumbas nin dote.

18 “Dai mo pagpabayaan na mabuhay an sarong babaying parakulam.+

19 “An siisay man na makidurog sa hayop dapat nanggad na gadanon.+

20 “An siisay man na mag-atang sa ibang mga diyos imbes na ki Jehova sana dapat na laglagon.+

21 “Dai mo pagmaltratuhon o apihon an sarong dayuhan na residente,+ huling nagin mga dayuhan na residente man kamo sa Ehipto.+

22 “Dai nindo pagpasakitan an siisay man na babaying balo o an siisay man na aki na mayo nang ama.*+ 23 Kun pasakitan mo siya, tapos mag-agrangay siya sa sako, dadangugon ko nanggad an saiyang pag-agrangay;+ 24 asin maaanggot akong marhay, asin gagadanon ko kamo paagi sa espada, asin an saindong mga agom magigin mga balo, saka an saindong mga aki mawawaran nin mga ama.

25 “Kun magpautang kamo nin kuwarta sa kiisay man na pobre* sa sakuyang banwaan, dai kamo magin arog kan mga parapautang nin kuwarta.* Dai nindo siya paghagadan nin interes.+

26 “Kun kuanon mo an pang-ibabaw na bado kan saimong kapwa para magin panggarantiya* sa saiyang utang,+ kaipuhan mong ibalik iyan sa saiya pag nagsusulnop na an aldaw. 27 Huling iyo sana iyan an kasaro-sarui niyang pantamong, an saiyang bado na ipinantatamong niya sa saiyang hawak.* Ano na lang an gagamiton niya sa pagturog?+ Pag nag-agrangay siya sa sako, dadangugon ko nanggad siya, huling mapagmalasakit ako.*+

28 “Dai mo pagsumpaon* an Diyos+ o an pamayo* kan saimong banwaan.+

29 “Dai ka magduwa-duwa sa pagtao nin mga dulot hali sa saimong abundang ani asin hali sa mga nagsusupay sa saimong mga pugaan.*+ Itao mo sa sako an panganay sa saimong mga aking lalaki.+ 30 Ini an gigibuhon mo sa saimong torong baka asin sa saimong karnero:+ Pagkaugbon, pitong aldaw iyan na magdadanay na kaibanan kan ina kaiyan. Sa ikawalong aldaw, itatao mo iyan sa sako.+

31 “Dapat kamong magin banal na banwaan para sa sako,+ asin dai kamo magkakan nin karne nin hayop na nasa langtad na ginadan nin layas na hayop.+ Dapat nindong iapon iyan sa mga ayam.

23 “Dai ka magpalakop* nin bareta na bakong totoo.+ Dai ka makipagtabangan sa sarong maraot na tawo paagi sa pagtestigo na may maraot na intensiyon.+ 2 Dai ka magsunod sa kadaklan sa paggibo nin maraot, asin dai mo pagbiribidon an hustisya paagi sa pagtao nin testimonya tangani sanang pauyunan an kadaklan.* 3 Kun igwa nin kaso an sarong pobreng tawo, dai mo siya pagpaburan mili ta pobre siya.+

4 “Kun mahiling mo an nakabutas na torong baka o asno kan saimong kaiwal, dapat mong ibalik iyan sa saiya.+ 5 Kun mahiling mong nadadatugan kan mga karga an asno kan sarong tawo na nauungis sa saimo, dai mo iyan pagpabayaan na sana. Tabangan mo siya na mahali an nakadatog sa hayop.+

6 “Dai mo pagbiribidon an hustisya pag nagdedesisyon sa kaso nin sarong tawong pobre.+

7 “Dai ka maimbuwelto sa putik na akusasyon,* asin dai mo paggadanon an daing sála saka an matanos, huling dai ko ibibilang na matanos an saro na maraot.*+

8 “Dai ka mag-ako nin suhol, huling nabubuta kan suhol an mga tawong malinaw an paghiling asin nabibiribid kaiyan an mga tataramon kan mga matanos na tawo.+

9 “Dai mo pag-apihon an sarong dayuhan na residente. Aram nindo kun ano an pagmati* nin sarong dayuhan, huling nagi man kamong mga dayuhan na residente sa daga nin Ehipto.+

10 “Sa laog nin anom na taon, tanuman mo an saimong daga asin anihon an mga bunga kaiyan.+ 11 Pero sa ikapitong taon, dai mo iyan tatanuman asin papabayaan mo lang iyan na nagudak, asin ano man na magtubo diyan, an mga pobre sa saimong banwaan an makakan kan mga bunga kaiyan. Asin an mga layas na hayop sa langtad an makakan kan mga matatada ninda. Iyan man an dapat mong gibuhon sa saimong ubasan asin tanúman nin olibo.

12 “Anom na aldaw kang matrabaho; pero sa ikapitong aldaw, mapundo ka sa pagtrabaho, tanganing makapahingalo an saimong torong baka saka asno pati an aki kan saimong uripon na babayi asin an dayuhan na residente.+

13 “Gibuhon nanggad nindo an gabos na sinabi ko sa saindo,+ asin dai nindo pagsambiton an mga pangaran kan ibang mga diyos; dai iyan dapat madangog sa saindong nguso.+

14 “Kada taon, tulong beses kang maselebrar nin kapiyestahan para sa sako.+ 15 Iseselebrar mo an Kapiyestahan nin Tinapay na Daing Lebadura.+ Pitong aldaw kang makakan nin tinapay na daing lebadura, arog kan ipinagbuot ko sa saimo, sa itinalaan na panahon sa bulan nin Abib,*+ huling sa panahon na iyan luminuwas ka sa Ehipto. Asin mayo nin mag-atubang sa sako na mayo lamang nin dara.+ 16 Iselebrar mo man an Kapiyestahan nin Pag-ani* kan mga inot na hinog na bunga kan saimong mga pagpapagal, kan saimong mga itinanom sa uma;+ saka an Kapiyestahan nin Pagtipon nin Ani* sa katapusan kan taon, pag tinitipon mo na hali sa uma an mga bunga kan saimong mga pagpapagal.+ 17 Tulong beses kada taon, an gabos na lalaki sa saindo dapat na mag-atubang sa tunay na Kagurangnan, si Jehova.+

18 “An dugo kan atang para sa sako dai mo idulot na may kaibang ano man na may lebadura. Asin dai dapat maagahan an taba kan mga atang na idinulot sako sa sakuyang mga kapiyestahan.

19 “Darahon mo sa harong ni Jehova na saimong Diyos an pinakamarahay sa mga inot na hinog na bunga kan saimong daga.+

“Dai mo pagpakalakagaan an ugbon na kanding sa gatas kan saiyang ina.+

20 “Masugo ako nin anghel sa inutan mo+ tanganing bantayan ka sa dalan asin tanganing darahon ka sa lugar na inandam ko.+ 21 Magtao kang atensiyon sa saiya, asin sunudon mo siya. Dai ka magrebelde sa saiya, huling kun marebelde ka, dai niya papatawadon an saindong mga paglapas,+ huli ta yaon sa saiya an sakuyang pangaran. 22 Alagad kun susunudon mo siyang marhay asin gigibuhon mo an gabos na sinabi ko, magigin kaiwal ako kan mga kaiwal mo asin lalabanan ko an mga minalaban sa saimo. 23 Huli ta maiinot sa saimo an sakuyang anghel asin dadarahon ka niya sa mga Amorita, sa mga Hiteo, sa mga Perizita, sa mga Canaanita, sa mga Hivita, saka sa mga Jebusita, asin pupuhuon ko sinda.+ 24 Dai ka magduko sa saindang mga diyos o maengganyar na maglingkod sa mga iyan, asin dai mo pag-arugon an saindang mga gibo-gibo.+ Imbes, rauton mo an mga iyan asin parasaon an saindang mga sagradong harigi.+ 25 Maglingkod kamo ki Jehova na saindong Diyos,+ asin ta bebendisyunan niya kamo nin tinapay saka nin tubig.+ Hahalion ko sa saindo an mga hilang.+ 26 Mayong babayi sa saimong nasyon an makukuanan o magigin baog,+ asin tatawanan taka nin halawig na buhay.*

27 “Bago ka pa man makaabot, magkakatarakot na sinda sa sako,+ asin riribarawon ko an gabos na banwaan na makikilaban sa saimo, asin papangyarihon ko na an gabos mong kaiwal magdulag sa saimo huli sa pagkadaog.+ 28 Bago ka pa man makaabot, papangyarihon ko nang pangruluyahan sinda nin buot,*+ kaya madurulag sa saimo an mga Hivita, an mga Canaanita, asin an mga Hiteo.+ 29 Dai ko sinda papalayason sa atubangan mo sa laog sana nin sarong taon, tanganing dai magin tiwangwang an daga asin tanganing dai magdakul an mga mabangis na hayop na puwedeng magsapeligro kan buhay mo.+ 30 Padikit-dikit ko sindang papalayason sa atubangan mo, sagkod sa panahon na magin dakul ka na para magin sadiri an kadagaan.+

31 “Ibubugtak ko an saimong linderos puon sa Dagat na Pula sagkod sa dagat kan mga Filisteo asin puon sa kaawagan sagkod sa Salog;*+ huli ta itatao ko sa saindong kamot an mga nakaistar sa dagang iyan, asin papalayason mo sinda sa atubangan mo.+ 32 Dai ka makipagtipan sa sainda o sa saindang mga diyos.+ 33 Dai sinda dapat mag-istar sa saimong daga, tanganing dai ka ninda papagkasalaon sa sako. Kun paglilingkudan mo an saindang mga diyos, siguradong magigin siod iyan sa saimo.”+

24 Dangan sinabi niya ki Moises: “Magtukad ka pasiring ki Jehova, asin iiba mo si Aaron, si Nadab asin Abihu,+ saka an 70 sa kamagurangan kan Israel, asin mantang harayo pa kamo, magduko kamo sa sako. 2 Pero si Moises lang an dapat na magrani ki Jehova; dai dapat magrani an iba, asin an banwaan dai dapat magtukad kaiba niya.”+

3 Dangan nag-abot si Moises asin isinabi sa banwaan an gabos na sinabi ni Jehova saka an gabos na ipapautob na desisyon,*+ asin an bilog na banwaan sararong nagsimbag: “Handa ming gibuhon an gabos na sinabi ni Jehova.”+ 4 Kaya isinurat ni Moises an gabos na sinabi ni Jehova.+ Tapos amay siyang nagmata pagkaaga, asin naggibo siya nin altar sa pamitisan kan bukid asin nagpatindog nin 12 harigi na katumbas kan 12 tribo nin Israel. 5 Pagkatapos, nagsugo siya nin mga hoben na lalaking Israelita, asin nagdulot sinda ki Jehova nin mga dulot na pigtututong asin nag-atang nin mga torong baka bilang mga atang sa pakikikabtang.+ 6 Dangan kinua ni Moises an kabanga kan dugo asin ilinaag iyan sa mga mangko, asin an kabanga kan dugo iwinirik niya sa altar. 7 Tapos kinua niya an libro kan tipan asin binasa iyan nin makusog sa banwaan.+ Asin nagsarabi sinda: “Handa ming gibuhon an gabos na sinabi ni Jehova, asin magigin masinunod kami.”+ 8 Kaya kinua ni Moises an dugo asin iwinirik iyan sa banwaan+ tapos nagsabi: “Ini an dugo kan tipan na ipinakipagtipan sa saindo ni Jehova kauyon kan gabos na tataramon na nadangog pa sana nindo.”+

9 Nagtukad si Moises saka si Aaron, si Nadab saka si Abihu, pati an 70 sa kamagurangan kan Israel, 10 asin nahiling ninda an Diyos kan Israel.+ Sa irarom kan saiyang mga bitis igwa nin garo salóg na gibo sa sapiro, asin kasingdalisay iyan kan kalangitan.+ 11 Dai niya inano an mga lalaking nanginginot sa Israel,+ asin nahiling ninda sa sarong bisyon an tunay na Diyos asin nagkakan saka nag-inom sinda.

12 Sinabi ni Jehova ki Moises: “Magtukad ka digdi sako sa bukid asin magdanay ka digdi. Itatao ko saimo an mga tablang gapo na sinuratan ko kan katugunan saka kan pagbuot tanganing matukduan sinda.”+ 13 Kaya nagpuon na magbaklay si Moises kaiba an lingkod niyang si Josue,+ asin tuminukad si Moises sa bukid kan tunay na Diyos.+ 14 Pero sinabihan niya an kamagurangan: “Halaton nindo kami digdi sagkod na makabalik kami sa saindo.+ Kaibanan nindo si Aaron saka si Hur.+ An siisay man na may kaso puwedeng magdulok sa sainda.”+ 15 Dangan tuminukad si Moises sa bukid mantang natatahuban iyan kan panganuron.+

16 An kamurawayan ni Jehova+ nagdanay sa Bukid nin Sinai,+ asin natahuban iyan kan panganuron sa laog nin anom na aldaw. Kan ikapitong aldaw, inapod niya si Moises hali sa tahaw kan panganuron. 17 Para sa mga Israelita na nagmamasid, an kamurawayan ni Jehova siring sa nantutumtom na kalayo sa ibabaw kan bukid. 18 Kaya luminaog si Moises sa panganuron asin tuminukad sa bukid.+ Nagdanay si Moises nin 40 aldaw asin 40 banggi sa bukid.+

25 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: 2 “Sabihan mo an banwaan nin Israel na magtagama nin kontribusyon para sa sako; tipunon nindo an kontribusyon para sa sako hali sa lambang tawo na pinahiro kan saiyang puso na magtao.+ 3 Ini an mga kontribusyon na aakuon nindo hali sa sainda: bulawan,+ plata,+ tanso,+ 4 asul na torsido, torsidong lana* na kulor purpura,* mapulahon na torsido,* marahay na klaseng torsidong lino, barahibo nin kanding, 5 mga anit nin lalaking karnero na tinugma* nin pula, mga anit nin foca,* kahoy na akasya,+ 6 lana para sa mga ilawan,+ balsamo para sa lanang panglahid+ asin para sa mahamot na insenso,+ 7 asin mga batong onyx asin iba pang mga bato na ilalaag sa efod*+ asin sa takop sa daghan.+ 8 Maggibo sinda nin santuwaryo para sa sako, asin mairok ako sa kaibanan ninda.+ 9 Gibuhon nindo an tabernakulo saka an gabos na kagamitan kaiyan, na sinusunod nin eksakto an arugan* na ipapahiling ko sa saimo.+

10 “Maggibo sinda nin kaban* na gibo sa kahoy na akasya na duwa may kabangang maniko* an laba asin saro may kabangang maniko an lakbang asin saro may kabangang maniko an langkaw.+ 11 Tapos kalupkupan mo nin purong bulawan+ an laog saka luwas kaiyan, asin lagan mo nin bulawan na moldura an enterong palibot kaiyan.+ 12 Asin maghurma ka nin apat na bulawan na surusingsing para diyan, asin itakod mo an mga iyan sa bandang itaas kan apat na bitis kaiyan, duwang surusingsing sa sarong gilid asin duwa man na surusingsing sa ibong na gilid. 13 Asin maggibo ka nin mga ulayán* na gibo sa kahoy na akasya, asin kalupkupan mo iyan nin bulawan.+ 14 Isurok mo an mga ulayán sa mga surusingsing na nasa mga gilid kan Kaban tanganing mapasan an Kaban paagi kaiyan. 15 An mga ulayán papagdanayon na nakasurok sa mga surusingsing kan Kaban; dai iyan hahalion diyan.+ 16 Ilaog mo sa Kaban an Patotoo na itatao ko sa saimo.+

17 “Maggibo ka nin takop na purong bulawan, na duwa may kabangang maniko an laba asin saro may kabangang maniko an lakbang.+ 18 Maggibo ka nin duwang bulawan na kerubin. Pinulpog na bulawan an gamiton mo sa paggibo kan mga iyan; ibubugtak an mga iyan sa mag-ibong na puro kan takop.+ 19 Ibugtak nindo an mga kerubin sa duwang puro kaiyan, tigsarong kerubin sa mag-ibong na puro kan takop. 20 Dapat na nakabuka paitaas an duwang pakpak kan mga kerubin, saka dapat na nalilindungan kan mga pakpak ninda an takop,+ asin dapat na magkahampang an mga iyan. An lalawgon kan mga kerubin dapat na nakaduko sa takop. 21 Ilaag mo an takop+ sa Kaban, asin ilaog mo sa Kaban an Patotoo na itatao ko sa saimo. 22 Mapahiling ako sa saimo sa ibabaw kan takop asin makikipag-ulay sa saimo hali diyan.+ Hali sa pag-ultanan kan duwang kerubin na nakapatong sa kaban kan Patotoo, sasabihon ko sa saimo an gabos na pagbuot na ipapaabot mo sa mga Israelita.

23 “Maggibo ka man nin lamesa+ na gibo sa kahoy na akasya, na duwang maniko an laba asin sarong maniko an lakbang asin saro may kabangang maniko an langkaw.+ 24 Kalupkupan mo iyan nin purong bulawan, asin lagan mo nin bulawan na moldura an palibot kaiyan. 25 Lagan mo nin paranggilid an palibot kaiyan na sarong lakbang nin kamot,* asin palibutan mo nin bulawan na moldura an paranggilid. 26 Maggibo ka nin apat na bulawan na surusingsing para diyan, asin ilaag mo an mga surusingsing sa apat na kanto na natatakudan kan apat na bitis kaiyan. 27 Dapat na harani sa paranggilid an mga surusingsing na magigin surukan kan mga ulayán na gagamiton sa pagdara kan lamesa. 28 Maggibo ka nin mga ulayán na gibo sa kahoy na akasya, asin kalupkupan mo iyan nin bulawan tapos iyan an gagamiton sa pagdara kan lamesa.

29 “Maggibo ka man para diyan nin mga plato, mga kopa, asin mga pitsel saka mga mangko na gagamiton ninda sa pagbubo kan mga dulot na inumon. Purong bulawan an gamiton mo sa paggibo kan mga iyan.+ 30 Asin pirmi kang maglaag nin tinapay na pandulot sa ibabaw kan lamesa sa atubangan ko.+

31 “Maggibo ka nin kandelero+ na gibo sa puro asin pinulpog na bulawan. An kandelero dapat na sarong bilog na pidaso na igwa nin bitis, hawak, mga sanga, mga dahon-dahon,* mga buko-buko, asin mga burak-burak.+ 32 Asin dapat na igwa nin anom na sanga sa mga gilid kan hawak kan kandelero, tulong sanga sa sarong gilid asin tulo man na sanga sa ibong na gilid. 33 Sa kada sanga sa sarong gilid, dapat na igwa nin tulong dahon-dahon na korteng burak nin almendras asin may mga buko-buko saka mga burak-burak na nag-uuruultanan, asin dapat na arog man kaiyan sa kada sanga sa ibong na gilid. Arog kaiyan an magigin itsura kan anom na sanga na nasa hawak kan kandelero. 34 Sa hawak kan kandelero, dapat na igwa nin apat na dahon-dahon na korteng burak nin almendras asin may mga buko-buko saka mga burak-burak na nag-uuruultanan. 35 Sarong buko-buko an dapat na nasa ibaba kan inot na padis nin sanga asin saro man na buko-buko an dapat na nasa ibaba kan ikaduwang padis nin sanga asin saro pang buko-buko an dapat na nasa ibaba kan ikatulong padis nin sanga. Arog kaiyan an gigibuhon para sa anom na sanga na nasa hawak kan kandelero. 36 An bilog na kandelero, kaiba an mga buko-buko asin an mga sanga kaiyan, dapat na sarong bilog na pidaso nin puro asin pinulpog na bulawan.+ 37 Maggibo ka nin pitong ilawan para diyan, asin pag pinalaad an mga ilawan, papaliwanagon kaiyan an lugar na nasa atubangan kaiyan.+ 38 An mga pansipit nin mitsa asin an mga bugtakan nin baga para diyan dapat na purong bulawan.+ 39 Sarong talento* nin purong bulawan an gagamiton mo sa paggibo kan kandelero, kaiba na an mga kagamitan na iyan. 40 Siyertuhon mo na magibo mo an mga iyan sigun sa arugan* kaiyan na ipinahiling sa saimo sa bukid.+

26 “Sa paggibo mo kan tabernakulo,+ lagan mo iyan nin sampulong telang pantolda na gibo sa marahay na klaseng linubid na torsidong lino, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura,* asin mapulahon na torsido. Burdahan mo an mga iyan nin mga disenyong kerubin.+ 2 An kada telang pantolda dapat na 28 maniko* an laba asin 4 na maniko an lakbang. Dapat na parareho an sukol kan gabos na telang pantolda.+ 3 Pagdudugtong-dugtungon* an limang telang pantolda tanganing makabilog nin sarong dakulang tela, asin pagdudugtong-dugtungon man an lima pang telang pantolda tanganing makabilog nin saro pang dakulang tela. 4 Maggibo ka nin mga turutalinga na gibo sa asul na torsido sa sarong gilid kan pigdugtong-dugtong na tela, asin gibuhon mo man iyan sa sarong gilid kan saro pang pigdugtong-dugtong na tela; diyan pagtatakudon an duwang dakulang telang iyan. 5 Gumibo ka nin 50 turutalinga sa gilid kan pigdugtong-dugtong na tela asin 50 man na turutalinga sa gilid kan saro pang pigdugtong-dugtong na tela tanganing magkatarangudan an mga iyan pag pinagtakod an duwang dakulang tela. 6 Maggibo ka nin 50 bulawan na kawit asin pagtakudon mo an duwang pigdugtong-dugtong na tela gamit an mga kawit na iyan, asin magigi iyan sarong telang pantolda para sa tabernakulo.+

7 “Maggibo ka man nin 11 telang pantolda na gibo sa barahibo nin kanding+ para magin pantahob sa tabernakulo.+ 8 An kada telang pantolda dapat na 30 maniko an laba asin 4 na maniko an lakbang. Dapat na parareho an sukol kan gabos na 11 telang pantolda. 9 Pagdugtong-dugtungon mo an limang telang pantolda asin pagdugtong-dugtungon mo man an anom pang telang pantolda, asin tiklupon mo an ikaanom na telang pantolda na nasa atubangan kan tolda. 10 Asin maggibo ka nin 50 turutalinga sa sarong gilid kan pigdugtong-dugtong na tela asin nin 50 man na turutalinga sa sarong gilid kan saro pang pigdugtong-dugtong na tela; diyan pagtatakudon an duwang pigdugtong-dugtong na telang iyan. 11 Maggibo ka nin 50 kawit na tanso asin ilaag mo an mga kawit sa mga turutalinga asin pagtakudon mo an duwang pigdugtong-dugtong na tela, asin magigi iyan sarong telang pantahob sa tabernakulo. 12 An sobrang parte kan mga telang pantolda papabayaan na nakalaylay. An sobrang parte na iyan, na kabanga kan sarong telang pantolda, papalaylayon sa likod kan tabernakulo. 13 An sobrang parte sa laba kan mga telang pantolda papalaylayon sa mga gilid kan tabernakulo, sarong maniko sa kada gilid, tanganing matahuban iyan.

14 “Maggibo ka man nin pantahob sa tolda na gibo sa anit nin lalaking karnero na tinugma nin pula asin nin pantahob na gibo sa anit nin foca na ipapatong diyan.+

15 “Maggibo ka nin patindog na mga hamba+ para sa tabernakulo gamit an kahoy na akasya.+ 16 An kada hamba dapat na sampulong maniko an langkaw asin saro may kabangang maniko an lakbang. 17 An kada hamba dapat na may duwang pansulbong* na magkapadis. Arog mo kaiyan gigibuhon an gabos na hamba kan tabernakulo. 18 Maggibo ka nin 20 hamba para sa gilid kan tabernakulo na nakaatubang sa timog.

19 “Maggibo ka nin 40 platang patungtungan na may sulbungan+ para sa irarom kan 20 hamba: duwang patungtungan na may sulbungan para sa irarom kan kada hamba para sa duwang pansulbong kaiyan.+ 20 Para sa ibong na gilid kan tabernakulo, an gilid na nakaatubang sa norte, maggibo ka nin 20 hamba 21 saka nin 40 platang patungtungan kaiyan na may sulbungan, duwang patungtungan na may sulbungan sa irarom kan kada hamba. 22 Para sa likudan na parte kan tabernakulo na nasa kamping sulnupan, maggibo ka nin anom na hamba.+ 23 Maggibo ka nin duwang hamba na magigin mga posteng panganto sa likudan kan tabernakulo. 24 An mga hambang iyan dapat na kompuwesto nin duwang pidaso nin kahoy na suway sa ibaba pero pagdudukuton sa itaas, sa may inot na surusingsing. Parehong arog kaiyan an gigibuhon sa duwang hambang iyan asin magigi iyan duwang posteng panganto. 25 Asin dapat na igwa nin walong hamba asin 16 na platang patungtungan kaiyan na may sulbungan, duwang patungtungan na may sulbungan sa irarom kan kada hamba.

26 “Maggibo ka nin mga pambalagbag na gibo sa kahoy na akasya, lima para sa mga hamba sa sarong gilid kan tabernakulo,+ 27 asin limang pambalagbag para sa mga hamba sa ibong na gilid kan tabernakulo, asin limang pambalagbag para sa mga hamba sa likudan kan tabernakulo na nakaatubang sa sulnupan. 28 An pambalagbag sa tahaw kan mga hamba dapat na puon sa sarong puro sundo sa sarong puro.

29 “Kalupkupan mo nin bulawan an mga hamba,+ asin gumibo ka nin mga bulawan na surusingsing na ikakabit mo diyan para magin surukan kan mga pambalagbag, asin kalupkupan mo nin bulawan an mga pambalagbag. 30 Patindugon mo an tabernakulo sigun sa disenyo kaini na ipinahiling sa saimo sa bukid.+

31 “Maggibo ka nin kurtina+ na gibo sa asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino. Asin burdahan mo iyan nin mga kerubin. 32 Ikabit mo iyan sa apat na harigi na gibo sa kahoy na akasya na kinalupkupan nin bulawan. An mga sabitan kaiyan dapat na gibo sa bulawan. An mga harigi dapat na nakapatong sa apat na platang patungtungan na may sulbungan. 33 Ikabit mo an kurtina sa irarom kan mga kawit, asin darahon mo sa laog kan kurtina an kaban kan Patotoo.+ An kurtina iyo an magigin dibisyon sa pag-ultanan kan Banal+ saka kan Kabanal-banali.+ 34 Ilaag mo an takop sa kaban kan Patotoo, dangan ilaog mo iyan sa Kabanal-banali.

35 “Ibugtak mo an lamesa sa luwas kan kurtina, asin dapat na nakahampang iyan sa kandelero+ na nasa bandang timog kan tabernakulo; asin an lamesa ibugtak mo sa bandang norte. 36 Maggibo ka nin panglipod* sa entrada kan tabernakulo na hinabol gamit an asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino.+ 37 Para sa panglipod,* maggibo ka nin limang hariging akasya na kinalupkupan nin bulawan. An mga sabitan kan panglipod dapat na gibo sa bulawan, asin maghurma ka nin limang tansong patungtungan na may sulbungan para sa mga harigi.

27 “Maggibo ka nin altar na gibo sa kahoy na akasya;+ dapat na limang maniko* an laba asin limang maniko an lakbang kaiyan. Dapat na kuwadrado an altar asin tulong maniko an langkaw.+ 2 Gibuhan mo nin mga sungay+ an ibabaw kan apat na kanto kaiyan; an mga sungay dapat na parte kan altar, asin kalupkupan mo nin tanso an altar.+ 3 Maggibo ka nin mga balde para sa paghali kan mga abo* diyan, saka mga pala, mga mangko, mga tinidor, asin mga bugtakan nin baga; gumamit ka nin tanso sa paggibo kan gabos na kagamitan para diyan.+ 4 Maggibo ka nin parilya para sa altar na gibo sa sinalasalang tanso, asin maglaag ka nin apat na surusingsing na tanso sa may sinalasalang tanso sa apat na kanto kaiyan. 5 Itakod mo an parilya sa may ibaba kan paranggilid kan altar, paibaba sagkod sa may kabangaan kan altar. 6 Maggibo ka nin mga ulayán na gibo sa kahoy na akasya para sa altar asin kalupkupan mo an mga iyan nin tanso. 7 Isusurok an mga ulayán sa mga surusingsing tanganing an mga ulayán nasa duwang gilid kan altar pag dinadara iyan.+ 8 Gibuhon mong pormang kahon an altar, asin gumamit ka nin mga tabla sa paggibo kaiyan. Dapat na gibuhon iyan sigun sa ipinahiling Niya sa saimo sa bukid.+

9 “Gumibo ka nin patyo+ sa palibot kan tabernakulo. Para sa parteng timog, an gilid kan patyo dapat na igwa nin mga kurtina na gibo sa marahay na klaseng linubid na torsidong lino, asin 100 na maniko an laba kan gilid na iyan.+ 10 Dapat na igwa diyan nin 20 poste na nakapatong sa 20 patungtungan na may sulbungan na gibo sa tanso. An mga sabitan sa mga poste saka an mga pansugpon* kaiyan dapat na gibo sa plata. 11 An mga kurtina sa parteng norte dapat man na 100 na maniko an laba, saka igwa man dapat diyan nin 20 poste kaiba an 20 patungtungan kaiyan na may sulbungan na gibo sa tanso, pati nin mga sabitan saka pansugpon* na gibo sa plata na para sa mga poste. 12 Igwa man dapat nin mga kurtina sa parteng sulnupan para sa lakbang kan patyo na 50 maniko, asin igwa man dapat diyan nin sampulong poste asin sampulong patungtungan na may sulbungan. 13 An lakbang kan patyo sa parteng sirangan* 50 maniko. 14 Sa sarong kampi kaiyan, dapat na igwa nin mga kurtina na 15 maniko an laba, asin dapat na igwa man diyan nin tulong poste asin tulong patungtungan na may sulbungan.+ 15 Asin sa ibong na kampi kaiyan, dapat na igwa man nin mga kurtina na 15 maniko an laba, asin dapat na igwa man diyan nin tulong poste asin tulong patungtungan na may sulbungan.

16 “An entrada kan patyo dapat na igwang lipod* na 20 maniko an laba na gibo sa hinabol na asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino,+ asin igwa dapat diyan nin apat na poste kaiba an apat na patungtungan kaiyan na may sulbungan.+ 17 An gabos na poste na nakapalibot sa patyo dapat na igwa nin mga platang pandugtong asin mga platang sabitan, pero an mga patungtungan kaiyan na may sulbungan dapat na tanso.+ 18 An patyo dapat na 100 na maniko an laba,+ 50 maniko an lakbang, asin an mga kurtina na gibo sa marahay na klaseng linubid na torsidong lino dapat na 5 maniko an langkaw, asin dapat na igwa iyan nin mga tansong patungtungan na may sulbungan. 19 An gabos na kagamitan asin mga bagay na ginagamit sa paglilingkod sa tabernakulo, pati an mga taldok na pantolda kaiyan saka an gabos na taldok para sa patyo, dapat na gibo sa tanso.+

20 “Pagbutan mo an mga Israelita na darahan ka nin purong lana na hali sa dinukdok na mga oliba para sa ilawan, tanganing pirming mapalaad an mga ilawan.+ 21 Sa laog kan tolda nin pakipagtagbuan,* sa luwas kan kurtina na harani sa kaban kan Patotoo,+ aasikasuhon ni Aaron saka kan mga aki niyang lalaki an mga ilawan tanganing pirming maglaad iyan puon banggi sagkod aga sa atubangan ni Jehova.+ Magdadanay an reglamentong ini para sa mga Israelita, na dapat nindang gibuhon sa gabos nindang henerasyon.+

28 “Ipaapod mo si Aaron na saimong tugang, kaiba an mga aki niyang lalaki,+ asin isuway mo sinda sa mga Israelita, tanganing maglingkod siya sa sako bilang saserdote+—si Aaron,+ kaiba an mga aki niyang si Nadab saka si Abihu,+ si Eleazar saka si Itamar.+ 2 Maggibo ka nin mga banal na gubing para ki Aaron na saimong tugang, para sa kamurawayan asin kagayunan.+ 3 Kaulayon mo an gabos na mahuhusay na trabahador,* idtong mga pinano ko nin kadunungan,*+ para igibo ninda si Aaron nin mga gubing para sa pagpabanal sa saiya, tanganing makapaglingkod siya sa sako bilang saserdote.

4 “Ini an mga gubing na gigibuhon ninda: takop sa daghan,+ efod,+ pang-ibabaw na bado na daing manggas,+ halabang bado na may kurukuwadradong disenyo, turbante,+ asin hagkos;+ gigibuhon ninda an mga banal na gubing na iyan para sa tugang mong si Aaron asin sa saiyang mga aki, tanganing makapaglingkod siya sa sako bilang saserdote. 5 Gagamiton kan mga mahuhusay na trabahador an bulawan, an asul na torsido, an torsidong lana na kulor purpura, an mapulahon na torsido, asin an marahay na klaseng torsidong lino.

6 “Sa paggibo kan efod, maggamit sinda nin bulawan, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, saka marahay na klaseng linubid na torsidong lino, asin dapat na may burda iyan.+ 7 Dapat na igwa iyan nin duwang pang-abagang tela na pinagdugtong sa duwang puro kaiyan sa itaas. 8 An hinabol na hagkos,*+ na nakakabit sa efod para magin panghigot kaiyan, dapat na gibo man sa parehong mga materyales: bulawan, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, saka marahay na klaseng linubid na torsidong lino.

9 “Magkua ka nin duwang batong onyx+ asin iukit mo diyan an mga pangaran kan mga aki ni Israel,+ 10 anom na pangaran sa sarong bato asin an anom pang pangaran sa saro pang bato, na an pagkasunod-sunod sigun sa saindang pagkamundag. 11 Sarong paraukit an maukit kan mga pangaran kan mga aki ni Israel sa duwang bato, kapareho kan pag-ukit sa sarong pantatak.+ Dangan ilaag mo an mga iyan sa mga bulawan na enggaste. 12 Ibugtak mo an duwang bato sa mga pang-abagang tela kan efod bilang mga batong pampagirumdom para sa mga aki ni Israel,+ asin an saindang mga pangaran dadarahon ni Aaron sa atubangan ni Jehova sa duwang pang-abagang tela bilang pampagirumdom. 13 Maggibo ka nin mga bulawan na enggaste 14 asin duwang sadit na pisi na linubid na gibo sa purong bulawan,+ asin ikabit mo an mga iyan sa mga enggaste.+

15 “Ipagibo mo sa sarong paraburda an takop sa daghan para sa paghukom.+ An mga materyales kaiyan dapat na kapareho kan sa efod: bulawan, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino.+ 16 Dapat na kuwadrado iyan pag tiniklop, sarong dangaw* an laba asin sarong dangaw man an lakbang. 17 Bugtakan mo iyan nin mga batong nakaenggaste na, apat na raya nin mga bato. An inot na raya rubi, topasyo, asin esmeralda. 18 An ikaduwang raya turkesa, sapiro, asin jaspe. 19 An ikatulong raya batong leshem,* agata, asin amatista. 20 An ikaapat na raya krisolito, onyx, asin jade. Dapat na nakabugtak an mga iyan sa mga bulawan na enggaste. 21 An mga bato magigin katumbas kan mga pangaran kan 12 aki ni Israel. An kada bato dapat ukitan na arog sa sarong pantatak, asin an kada pangaran nagrerepresentar sa kada saro sa 12 tribo.

22 “Maggibo ka nin linubid na sadit na pisi na gibo sa purong bulawan, asin ilaag mo iyan sa takop sa daghan.+ 23 Maggibo ka nin duwang bulawan na surusingsing para sa takop sa daghan, asin ilaag mo an duwang surusingsing sa duwang puro kan takop sa daghan. 24 Isurok asin itakod mo an duwang sadit na pising bulawan sa duwang surusingsing na nasa mga puro kan takop sa daghan. 25 Itakod mo an duwang puro kan duwang sadit na pisi sa duwang enggaste, asin ilaag mo an mga iyan sa mga pang-abagang tela kan efod sa atubangan. 26 Maggibo ka nin duwang bulawan na surusingsing, asin ilaag mo iyan sa duwang puro kan pang-irarom na parte kan takop sa daghan, na iyo an nakahampang sa efod.+ 27 Maggibo ka nin duwa pang bulawan na surusingsing, asin itakod mo iyan sa atubangan kan efod, sa ibaba kan duwang pang-abagang tela, harani sa pinagdugtungan kaiyan, sa may itaas kan hinabol na hagkos* kan efod.+ 28 Tanganing matindihan an takop sa daghan, igagakod an asul na lubid sa mga surusingsing kaiyan asin igagakod man an lubid sa mga surusingsing kan efod. Sa paaging iyan magigin tindido an takop sa daghan sa ibabaw kan efod, sa may itaas kan hinabol na hagkos.*

29 “Pag naglalaog si Aaron sa Banal, dapat na sulot niya sa ibabaw kan saiyang puso an takop sa daghan para sa paghukom na may mga pangaran kan mga aki ni Israel bilang nagdadanay na pampagirumdom sa atubangan ni Jehova. 30 Ilaog mo an Urim asin an Tumim*+ sa takop sa daghan para sa paghukom, asin dapat na yaon an mga iyan sa ibabaw kan puso ni Aaron pag naglalaog siya para umatubang ki Jehova. Dapat na pirming sulot iyan ni Aaron sa ibabaw kan saiyang puso para sa paggibo nin mga paghusgar may koneksiyon sa mga Israelita sa atubangan ni Jehova.

31 “Sa paggibo mo kan pang-ibabaw na bado na daing manggas na papatungan kan efod, enterong asul na torsido lang an gagamiton.+ 32 Dapat na igwa iyan nin labot sa tahaw na sulutan kan payo. An bilog na palibot kan labot dapat na igwa nin panggilid na hinabol nin sarong parahabol. An labot kaiyan dapat na arog kan sa gubing na metal,* tanganing dai iyan magisi. 33 Maggibo ka nin mga bungang granada na gibo sa asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, asin mapulahon na torsido, tapos ikabit mo iyan sa palibot kan gayad. Maggibo ka man nin mga bulawan na kampanilya na ilalaag sa mga pag-ultanan kaiyan. 34 Dapat na nag-uuruultanan an mga bulawan na kampanilya saka an mga bungang granada sa palibot kan gayad kan pang-ibabaw na bado na daing manggas. 35 Dapat na isulot iyan ni Aaron pag naglilingkod siya, asin dapat na madangog an tanog kaiyan pag naglalaog siya sa santuwaryo sa atubangan ni Jehova asin pag nagluluwas siya diyan, tanganing dai siya magadan.+

36 “Maggibo ka nin makintab na plaka na gibo sa purong bulawan, asin ukitan mo iyan na kapareho kan pag-ukit sa sarong pantatak: ‘Ki Jehova an kabanalan.’+ 37 Itakod mo iyan sa turbante+ gamit an asul na panggakod; dai iyan dapat paghalion sa atubangan kan turbante. 38 Mamumugtak iyan sa may angog ni Aaron, asin maninimbag si Aaron kun may magkasala laban sa mga banal na bagay,+ na pinapabanal kan mga Israelita pag idinudulot ninda an mga iyan bilang mga banal na regalo. Dapat na pirmi iyan na nasa angog ni Aaron, tanganing kamtan ninda an pag-uyon ni Jehova.

39 “Sa paghabol mo kan halabang bado na may kurukuwadradong disenyo, gumamit ka nin marahay na klaseng torsidong lino, asin marahay na klaseng torsidong lino man an gamiton mo sa paggibo kan turbante, saka maghabol ka nin hagkos.+

40 “Maggibo ka man nin haralabang bado, mga hagkos, asin suklob sa payo para sa mga aki ni Aaron,+ para sa kamurawayan asin kagayunan.+ 41 Sulutan mo an tugang mong si Aaron pati an saiyang mga aki, asin lahidan* mo sinda+ saka italaga na magin mga saserdote*+ asin pabanalon mo sinda. Maglilingkod sinda sa sako bilang mga saserdote. 42 Maggibo ka man nin mga sarwal* na lino para sa sainda tanganing matahuban an saindang kahubaan.+ An laba kaiyan dapat na puon sa piad sagkod sa paa. 43 Dapat na sulot an mga iyan ni Aaron saka kan saiyang mga aki pag naglalaog sinda sa tolda nin pakipagtagbuan o pag nagrarani sinda sa altar para maglingkod sa banal na lugar, tanganing dai sinda magkasala asin magadan. Saro ining nagdadanay na reglamento para sa saiya saka sa saiyang mga gikan* na masunod sa saiya.

29 “Ini an gibuhon mo tanganing pabanalon sinda para maglingkod sako bilang mga saserdote: Magkua ka nin sarong torilyong baka, duwang lalaking karnero na daing kaninan,+ 2 tinapay na daing lebadura, mga tinapay na korteng pulseras na daing lebadura na sinalakan nin lana, asin mga mahimpis na tinapay na daing lebadura na linahidan nin lana.+ Pinong harinang trigo an gamiton mo sa paggibo kan mga iyan 3 dangan ilaag mo an mga iyan sa sarong basket asin idulot mo an mga iyan na nasa basket,+ kasabay kan baka saka kan duwang lalaking karnero.

4 “Tapos darahon mo si Aaron saka an saiyang mga aki sa may entrada kan tolda nin pakipagtagbuan,+ asin kariguson mo sinda.*+ 5 Dangan kuanon mo an mga gubing+ asin isulot mo ki Aaron an halabang bado, an pang-ibabaw na bado na daing manggas na papatungan kan efod, an efod, saka an takop sa daghan, asin ihagkos mo nin husay sa palibot kan saiyang habayan* an hinabol na hagkos* kan efod.+ 6 Ibugtak mo an turbante sa saiyang payo asin ilaag mo sa turbante an banal na tanda nin pagdusay;*+ 7 saka kuanon mo an lanang panglahid+ asin ibubo mo iyan sa saiyang payo asin nombrahan* mo siya.+

8 “Tapos darahon mo sa inutan an saiyang mga aki asin sulutan mo sinda nin haralabang bado+ 9 asin ihagkos mo sa sainda an mga hagkos, ki Aaron saka sa mga aki niya, asin ilaag mo sa sainda an mga suklob sa payo; asin mapapasainda an pagkasaserdote bilang nagdadanay na reglamento.+ Arog mo kaiyan itatalaga si Aaron asin an saiyang mga aki tanganing maglingkod bilang mga saserdote.*+

10 “Dangan darahon mo an baka sa atubangan kan tolda nin pakipagtagbuan, asin ipapatong ni Aaron saka kan saiyang mga aki an saindang mga kamot sa payo kan baka.+ 11 Bunuon mo an baka sa atubangan ni Jehova, sa may entrada kan tolda nin pakipagtagbuan.+ 12 Magkua ka nin dugo kan baka gamit an saimong muro asin lahidan mo kaiyan an mga sungay kan altar,+ asin an gabos na matatadang dugo iula mo sa may pamitisan kan altar.+ 13 Tapos kuanon mo an gabos na taba+ na nakapatos sa bituka, saka an taba sa katoy, pati an duwang bato asin an taba na yaon sa ibabaw kan mga iyan, tapos tutungon mo an mga iyan tanganing mag-aso an mga iyan sa ibabaw kan altar.+ 14 Pero an karne kan baka saka an anit pati an udo kaiyan, suluon mo sa luwas kan kampo. Iyan sarong dulot para sa kasalan.

15 “Pagkatapos, kuanon mo an sarong lalaking karnero, asin ipapatong ni Aaron saka kan mga aki niya an saindang mga kamot sa payo kan karnero.+ 16 Bunuon mo an karnero asin kuanon an dugo kaiyan asin iwirik mo iyan sa gabos na gilid kan altar.+ 17 Piridasuhon mo an karnero, asin hugasan mo an bituka+ saka mga bitis kaiyan, tapos pakarhayon mo sa ibabaw kan altar an mga pinidaso kaiba an payo kaiyan. 18 Tutungon mo an bilog na karnero asin paasuhon mo iyan sa ibabaw kan altar. Iyan dulot na pigtututong para ki Jehova, na an parong nakakapaginhawa.*+ Dulot iyan na pinaagi sa kalayo para ki Jehova.

19 “Tapos kuanon mo an saro pang lalaking karnero, asin ipapatong ni Aaron saka kan saiyang mga aki an saindang mga kamot sa payo kan karnero.+ 20 Bunuon mo an karnero saka kumua ka nin dugo kaiyan asin lahidan mo kaiyan an hikawan kan tuong talinga ni Aaron asin kan saiyang mga aki pati an tanggurangan kan tuo nindang kamot saka kan tuo nindang bitis, asin wirikan mo kan dugo an gabos na gilid kan altar. 21 Dangan magkua ka nin dugo na nasa altar asin dikit na lanang panglahid+ tapos wirikan mo kan mga iyan si Aaron saka an saiyang mga gubing asin an saiyang mga aki saka an mga gubing kan mga ini, tanganing magi siyang banal asin an saiyang mga gubing pati an saiyang mga aki saka an mga gubing kan mga ini.+

22 “Tapos kuanon mo an taba kan lalaking karnero, an matabang ikog, an taba na nakapatos sa bituka, an taba sa katoy, an duwang bato asin an taba na yaon sa ibabaw kan mga iyan,+ saka an tuong paa, huling lalaking karnero iyan para sa pagtalaga.+ 23 Magkua ka man nin bilog na tinapay saka nin tinapay na korteng pulseras na may lana saka nin mahimpis na tinapay sa basket kan mga tinapay na daing lebadura na nasa atubangan ni Jehova. 24 Ilaag mo iyan gabos sa mga kamot ni Aaron saka sa mga kamot kan saiyang mga aki, asin iturutabyon mo iyan bilang dulot na pigtuturutabyon sa atubangan ni Jehova. 25 Tapos kuanon mo an mga iyan sa saindang mga kamot asin tutungon mo sa altar, sa ibabaw kan dulot na pigtututong, para magin nakakapaginhawang* parong sa atubangan ni Jehova. Dulot iyan na pinaagi sa kalayo para ki Jehova.

26 “Dangan kuanon mo an daghan kan lalaking karnero na para sa pagtalaga,+ na idinulot alang-alang ki Aaron, asin iturutabyon mo iyan bilang dulot na pigtuturutabyon sa atubangan ni Jehova, asin iyan an magigin kahirasan mo. 27 Pabanalon mo an daghan na dulot na pigtuturutabyon asin an paa na sagradong porsiyon na itinurutabyon asin kinua hali sa lalaking karnero na idinulot para sa pagtalaga+ ki Aaron saka sa saiyang mga aki. 28 Sagradong porsiyon iyan na magigin para ki Aaron asin sa saiyang mga aki. Saro iyan na nagdadanay na regulasyon na dapat sunudon kan mga Israelita. Iyo iyan an sagradong porsiyon na itatao kan mga Israelita+ para ki Jehova pag nag-aatang sinda nin mga atang sa pakikikabtang.+

29 “An mga banal na gubing+ na para ki Aaron gagamiton kan mga aki niya+ na masurunod sa saiya pag linahidan sinda asin itinalaga bilang mga saserdote. 30 Pitong aldaw iyan na susuluton kan saserdoteng masalida sa saiya na hali sa saiyang mga aki asin malaog sa tolda nin pakipagtagbuan tanganing maglingkod sa banal na lugar.+

31 “Asin kuanon mo an lalaking karnero para sa pagtalaga asin pakalakagaan mo an karne kaiyan sa sarong banal na lugar.+ 32 Kakakanon ni Aaron saka kan saiyang mga aki+ sa entrada kan tolda nin pakipagtagbuan an karne kan karnero saka an tinapay na nasa basket. 33 Kakanon ninda an mga iyan na idinulot bilang pambayad sa kasalan para italaga sinda bilang mga saserdote* asin para pabanalon sinda. Pero dai puwedeng magkakan kan mga iyan an tawong bako man awtorisado,* huling banal an mga iyan.+ 34 Kun may matada kinaagahan sa karne kan atang para sa pagtalaga saka sa tinapay, dapat mong suluon an mga natada.+ Dai iyan dapat kakanon, huling banal iyan.

35 “Arog kaiyan an gibuhon mo ki Aaron saka sa saiyang mga aki, kauyon kan gabos na ipinagbuot ko sa saimo. Pitong aldaw an gagamiton mo sa pagtalaga sa sainda bilang mga saserdote.*+ 36 Aroaldaw kang magdulot nin baka na dulot para sa kasalan bilang pambayad sa kasalan, asin dalisayon mo an altar paagi sa pagdulot kan atang na iyan tanganing mabayadan an mga kasalan, asin lahidan mo nin lana an altar tanganing mapabanal iyan.+ 37 Pitong aldaw kang magdulot bilang pambayad sa kasalan para sa altar, asin pabanalon mo iyan tanganing magin kabanal-banaling altar iyan.+ Dapat na banal an siisay man na makapot sa altar.

38 “Ini an idulot mo aroaldaw sa ibabaw kan altar: duwang lalaking karnero na sarong taon an edad, sa kada aldaw.+ 39 Idulot mo an sarong ugbon na lalaking karnero pagkaaga asin an saro pang karnero pag pabanggi na.*+ 40 Isabay mo sa pagdulot kan inot na ugbon na lalaking karnero an ikasampulong kabtang* kan sarong takad na epa* nin pinong harina na sinalakan nin un-kuartong* hin* nin lanang hali sa dinukdok na mga oliba, asin isabay mo man an dulot na inumon na un-kuartong hin nin arak. 41 Idulot mo pag pabanggi na* an ikaduwang ugbon na lalaking karnero, kasabay an kaparehong mga dulot na tipasi asin inumon na idinudulot pag aga. Magigin dulot iyan na pinaagi sa kalayo para ki Jehova, na an parong nakakapaginhawa.* 42 Sa gabos nindong henerasyon, regular iyan na iaatang bilang dulot na pigtututong sa may entrada kan tolda nin pakipagtagbuan sa atubangan ni Jehova, kun sain ako mapahiling sa saindo asin makikipag-ulay sa saimo.+

43 “Mapahiling ako diyan sa mga Israelita, asin mapapabanal iyan kan sakuyang kamurawayan.+ 44 Papabanalon ko an tolda nin pakipagtagbuan saka an altar, asin papabanalon ko si Aaron saka an saiyang mga aki+ tanganing makapaglingkod sinda sa sako bilang mga saserdote. 45 Mairok ako sa kaibanan kan banwaan nin Israel, asin ako magigin Diyos ninda.+ 46 Asin siguradong mamimidbid ninda na ako si Jehova na saindang Diyos, an nagluwas sa sainda sa daga nin Ehipto tanganing mag-irok ako sa kaibanan ninda.+ Ako si Jehova na saindang Diyos.

30 “Maggibo ka nin altar na pagtututungan nin insenso;+ gibuhon mo iyan gamit an kahoy na akasya.+ 2 Dapat na kuwadrado iyan, sarong maniko* an laba, sarong maniko an lakbang, asin duwang maniko an langkaw. An mga sungay kaiyan saka an mismong altar dapat na gibo sa saro sanang pidasong kahoy; bakong magkasuway an paggibo kaiyan.+ 3 Kalupkupan mo iyan nin purong bulawan: an ibabaw, an mga gilid sa palibot, asin an mga sungay kaiyan; tapos lagan mo nin bulawan na moldura an palibot kan ibabaw na parte kaiyan. 4 Maggibo ka man nin duwang bulawan na surusingsing, asin itakod mo iyan sa mag-ibong na gilid, sa may ibaba kan moldura; diyan isusurok an mga ulayán sa pagdara kaiyan. 5 Maggibo ka nin mga ulayán na gibo sa kahoy na akasya, asin kalupkupan mo iyan nin bulawan. 6 Ibugtak mo an altar sa atubangan kan kurtina na harani sa kaban kan Patotoo,+ sa tangod kan takop na nasa ibabaw kan Patotoo, kun sain ako mapahiling sa saimo.+

7 “Dapat na magtutong diyan si Aaron+ nin mahamot na insenso,+ na pinapaaso iyan sa ibabaw kan altar pag pinepreparar niya an mga ilawan+ kada aga. 8 Dangan pag pinapalaad ni Aaron an mga ilawan pag pabanggi na,* dapat man siyang magtutong nin insenso. Iyan dulot na insenso na regular na idudulot sa atubangan ni Jehova sa gabos nindong henerasyon. 9 Dai kamo magdulot sa ibabaw kaiyan nin insensong dai itinutugot kan katugunan+ o nin dulot na pigtututong o nin dulot na tipasi, asin dai kamo magbubo diyan nin dulot na inumon. 10 Sarong beses kada taon, dapat lahidan ni Aaron an mga sungay kaiyan nin dugo kan hayop na idinulot bilang dulot para sa kasalan tanganing mapadalisay an altar;+ gigibuhon iyan sa gabos nindong henerasyon. Kabanal-banali iyan ki Jehova.”

11 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: 12 “Kada masagibo ka nin sensus para bilangon an mga lalaking Israelita,+ an kada saro dapat na magtao ki Jehova nin pantubos para sa saiyang buhay* sa panahon kan pagsensus. Dapat ining gibuhon tanganing mayong damat na mag-abot sa sainda pag irinehistro sinda. 13 Ini an itatao kan gabos na irerehistro: kabangang siklo* na uyon sa siklo kan banal na lugar.*+ An sarong siklo katumbas nin 20 gerah.* Kabangang siklo an magigin kontribusyon para ki Jehova.+ 14 An lambang nakarehistro na 20 anyos pataas matao nin kontribusyon para ki Jehova.+ 15 An mayaman dai dapat magtao nin sobra asin an pobre dai dapat magtao nin kulang sa kabangang siklo* bilang kontribusyon para ki Jehova tanganing magin pantubos* para sa saindang buhay.* 16 Kuanon mo sa mga Israelita an kuwartang pirak na pambayad sa kasalan, asin gamiton mo iyan para sa paglilingkod na ginigibo sa tolda nin pakipagtagbuan, tanganing magin pampagirumdom iyan sa atubangan ni Jehova para sa mga Israelita asin magin pantubos para sa saindong buhay.”*

17 Nagsabi pa si Jehova ki Moises: 18 “Maggibo ka nin tansong planggana asin nin patungan kaiyan na gagamiton sa paghanaw;+ tapos ibugtak mo iyan sa pag-ultanan kan tolda nin pakipagtagbuan saka kan altar, asin laugan mo iyan nin tubig.+ 19 Diyan si Aaron saka an saiyang mga aki mahanaw kan saindang mga kamot saka mga bitis.+ 20 Pag malaog sinda sa tolda nin pakipagtagbuan o marani sa altar tanganing maglingkod asin magdulot nin mga dulot na pinaagi sa kalayo para ki Jehova, dapat sindang maghanaw tanganing dai sinda magadan. 21 Kaipuhan nindang maghanaw kan saindang mga kamot saka mga bitis tanganing dai sinda magadan, asin iyan magigin nagdadanay na regulasyon para sa sainda, para sa saiya saka sa saiyang mga gikan, sa gabos nindang henerasyon.”+

22 Sinabi pa ni Jehova ki Moises: 23 “Sunod, magkua ka nin pinakamarahay na klaseng mga pahamot: 500 na siklong pinatagas na mira, 250 siklong mahamot na sinamon, 250 siklong mahamot na lubigan, 24 asin 500 na siklong kasia, na tinimbang uyon sa siklo kan banal na lugar,*+ saka nin sarong hin* nin lanang oliba. 25 Tapos gamit an mga iyan, maggibo ka nin banal na lanang panglahid; dapat na marahayon an pagkahalo kaiyan.*+ Magigi iyan banal na lanang panglahid.

26 “Lahidan mo kaiyan an tolda nin pakipagtagbuan,+ an kaban kan Patotoo, 27 an lamesa saka an gabos na kagamitan kaiyan, an kandelero saka an mga kagamitan kaiyan, an altar para sa insenso, 28 an altar para sa dulot na pigtututong saka an gabos na kagamitan kaiyan, asin an planggana saka an patungan kaiyan. 29 Pabanalon mo an gabos na iyan tanganing an mga iyan magin kabanal-banali.+ Dapat na banal an siisay man na makapot sa mga iyan.+ 30 Asin lahidan mo si Aaron+ saka an saiyang mga aki,+ asin pabanalon mo sinda tanganing maglingkod sa sako bilang mga saserdote.+

31 “Asin sabihon mo ini sa mga Israelita, ‘An lanang panglahid na ini magdadanay na banal para sa sako na gagamiton na panglahid sa gabos nindong henerasyon.+ 32 Dai iyan dapat ilahid sa kublit kan siisay-isay sanang tawo, asin dai kamo maggibo nin ano man na kapareho kaiyan an mga sangkap. Banal iyan. Asin magdadanay iyan na banal para sa saindo. 33 An siisay man na maggibo nin panglahid na kapareho kaiyan asin ilahid iyan sa sarong tawong bako man awtorisado* dapat na gadanon.’”+

34 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Magkua ka kan mga pahamot na ini:+ estacte, onica, mahamot na galbano, asin purong kamangyan. Dapat na parareho iyan kadakul. 35 Gibuhon mo iyan na insenso;+ an pinagsaralak na pahamot dapat na marahayon an pagkahalo,* inasinan,+ dalisay, asin banal. 36 Pulbuson mo an iba kaiyan, dangan an iba sa pinulbos ilaag mo sa atubangan kan kaban kan Patotoo sa laog kan tolda nin pakipagtagbuan, kun sain ako mapahiling sa saimo. Dapat na magin kabanal-banali iyan sa saindo. 37 Dai kamo maggibo para sa saindong sadiri nin insenso na an mga sangkap kapareho kaiyan.+ Ibilang nindo na banal iyan ki Jehova. 38 An siisay man na maggibo nin kapareho kaiyan tanganing parungon an hamot kaiyan dapat na gadanon.”

31 Padagos pang nakipag-ulay si Jehova ki Moises, na sinasabi: 2 “Pinili ko* si Bezalel+ na aki ni Uri na aki ni Hur na gikan sa tribo ni Juda.+ 3 Papanuon ko siya kan espiritu nin Diyos tanganing magkaigwa siya nin kadunungan, pakasabot, saka kaaraman sa gabos na klase nin trabaho, 4 para sa paggibo nin mga magagayon na disenyo, para sa pagpanday nin bulawan, plata, asin tanso, 5 para sa pagtabas nin mga bato saka paggibo nin mga enggaste para diyan,+ asin para sa paggibo nin gabos na klase nin kagamitan na gibo sa kahoy.+ 6 Apuwera kaiyan, itinalaga ko man si Oholiab+ na aki ni Ahisamac na gikan sa tribo ni Dan para magin katabang niya, asin lalagan ko nin kadunungan an puso kan gabos na mahuhusay na trabahador,* tanganing magibo ninda an gabos na ipinagbuot ko sa saimo:+ 7 an tolda nin pakipagtagbuan,+ an kaban kan Patotoo+ saka an takop+ na nasa ibabaw kaiyan, an gabos na kagamitan sa tolda, 8 an lamesa+ saka an mga kagamitan kaiyan, an kandelero na purong bulawan saka an gabos na kagamitan kaiyan,+ an altar para sa insenso,+ 9 an altar para sa dulot na pigtututong+ saka an gabos na kagamitan kaiyan, an planggana saka an patungan kaiyan,+ 10 an mga gubing na magayon an pagkahabol, an mga banal na gubing para ki Aaron na saserdote, an mga gubing kan saiyang mga aki para sa paglilingkod bilang mga saserdote,+ 11 an lanang panglahid, asin an mahamot na insenso para sa santuwaryo.+ Gigibuhon ninda an gabos na ipinagbuot ko sa saimo.”

12 Sinabi pa ni Jehova ki Moises: 13 “Kaulayon mo an mga Israelita asin sabihan mo sinda, ‘Utubon nanggad nindo an sakuyang mga sabbath,+ huling tanda iyan sa pag-ultanan niyato sa gabos nindong henerasyon tanganing mamidbid nindo na ako, si Jehova, an nagpapabanal sa saindo. 14 Dapat nindong utubon an Sabbath, huling banal iyan sa saindo.+ An siisay man na magbasang-basang kaiyan dapat na gadanon. Kun an sarong tawo magtrabaho sa aldaw na iyan, an tawong iyan* dapat na gadanon.+ 15 Puwede kamong magtrabaho sa laog nin anom na aldaw, pero an ikapitong aldaw sabbath, aldaw nin lubos na pagpahingalo.+ Banal iyan ki Jehova. An siisay man na magtrabaho sa aldaw nin Sabbath dapat na gadanon. 16 Dapat na utubon kan mga Israelita an Sabbath sa gabos nindang henerasyon. Iyan sarong nagdadanay na tipan. 17 Saro iyan na nagdadanay na tanda sa pag-ultanan ko saka kan banwaan nin Israel,+ huling sa laog nin anom na aldaw ginibo ni Jehova an kalangitan asin an daga asin sa ikapitong aldaw nagpahingalo siya asin nag-ugma sa saiyang mga gibo.’”+

18 Pagkatapos niyang makipag-ulay ki Moises sa Bukid nin Sinai, itinao niya ki Moises an duwang tablang gapo na Patotoo,+ an mga tablang gapo na sinuratan kan muro nin Diyos.+

32 Miyentras tanto, narisa kan banwaan na haluyon magbaba si Moises sa bukid.+ Kaya nagtiripon an mga tawo ki Aaron asin nagsabi sa saiya: “Igibo mo kami nin diyos na manginginot sa samo,+ ta dai mi aram kun ano nang nangyari sa Moises na ini, an lalaking nanginot sa sato sa pagluwas sa Ehipto.” 2 Kaya sinabi ni Aaron sa sainda: “Kuanon nindo an mga bulawan na hikaw+ sa mga talinga kan saindong mga agom, mga aking lalaki, asin mga aking babayi, tapos itao nindo iyan sa sako.” 3 Kaya tinaranggal kan gabos na tawo an mga bulawan na hikaw sa saindang mga talinga asin dinara iyan ki Aaron. 4 Dangan kinua niya sa sainda an mga bulawan, asin ginibo niya iyan na estatuwa* nin sarong ugbon na baka gamit an kagamitan na pang-ukit.+ Asin nagsarabi sinda: “Ini an saimong Diyos, O Israel, na nagluwas sa saimo sa daga nin Ehipto.”+

5 Kan mahiling iyan ni Aaron, naggibo siya nin altar sa atubangan kaiyan. Tapos nagkurahaw si Aaron: “May kapiyestahan sa aga para ki Jehova.” 6 Kaya amay sindang nagmata pagkaaga, asin nag-atang sinda nin mga dulot na pigtututong saka nin mga atang sa pakikikabtang. Pagkatapos, an mga tawo nagturukaw tanganing magkakan asin mag-inom. Dangan nagburuhat sinda tanganing mag-urugma.+

7 Sinabi ni Jehova ki Moises: “Magbaba ka na, huling an saimong banwaan, na ilinuwas mo sa Ehipto, may maraot na piggigibo.+ 8 Madalion sindang suminuway sa dalan na ipinagbuot kong lakawan ninda.+ Naggibo sinda para sa saindang sadiri nin estatuwa* nin sarong ugbon na baka, asin nagduduruko saka nag-aaratang sinda diyan asin nagsasarabi, ‘Ini an saimong Diyos, O Israel, na nagluwas sa saimo sa daga nin Ehipto.’” 9 Nagsabi pa si Jehova ki Moises: “Nahiling ko na matagas an payo* kan banwaan na ini.+ 10 Kaya pabayaan mo akong puhuon sinda sa grabeng kaanggutan ko, asin pabayaan mo akong maggibo na sana nin sarong dakulang nasyon hali sa saimo.”+

11 Dangan nakiulay si Moises ki* Jehova na saiyang Diyos+ asin nagsabi: “O Jehova, taano ta maaanggot ka nin grabe sa saimong banwaan pagkatapos mo sindang iluwas sa daga nin Ehipto paagi sa dakulang kapangyarihan asin makusog na kamot?+ 12 Bakong masarabi lugod an mga Ehipsiyo, ‘May maraot siyang intensiyon kan iluwas niya sinda. Gusto niyang garadanon sinda sa kabukidan asin puhuon sinda sa ibabaw kan daga’?+ Dai ka na tabi maanggot, asin pag-isipan mo giraray* an desisyon mong laglagon an saimong banwaan. 13 Girumdumon mo an mga lingkod mong si Abraham, si Isaac, asin si Israel, na sa sainda ipinanumpa mo an saimong sadiri asin nagsabi: ‘Papadakulon ko an saimong gikan* arog sa mga bituon kan kalangitan,+ asin an gabos na dagang ini na sakuyang pinili itatao ko sa saimong gikan,* tanganing magin permanenteng pagsadiri ninda iyan.’”+

14 Kaya pinag-isipan giraray* ni Jehova an desisyon niyang laglagon an saiyang banwaan.+

15 Dangan tuminalikod si Moises asin buminaba sa bukid dara sa saiyang kamot an duwang tablang gapo na Patotoo.+ An mga tablang gapo may surat sa mag-inibong; may surat iyan sa atubangan saka sa likod. 16 An mga tablang gapo gibo nin Diyos, asin an surat na nakaukit sa mga tablang gapo surat nin Diyos.+ 17 Kan madangog ni Josue an ribok kan mga tawong nagkukururahaw, suminabi siya ki Moises: “An ribok sa kampo garo ribok nin ralaban.” 18 Pero nagsabi si Moises:

“Bako iyan tanog nin mga nagkakaranta huli sa kapangganahan,*

Asin bako man iyan tanog nin pagtangis huli sa kadaugan;

Nakakadangog ako nin ibang klaseng karantahan.”

19 Kan makarani na si Moises sa kampo asin mahiling niya an ugbon na baka+ saka an mga nagbabarayle, naanggot siya nin grabe, asin ipinusak niya an mga tablang gapo na kapot niya asin nagkaparasa iyan sa pamitisan kan bukid.+ 20 Dangan kinua niya an ugbon na baka na ginibo ninda asin sinulo iyan tapos rinunot nin pino;+ pagkatapos, iwinarak niya iyan sa tubig asin ipinainom iyan sa mga Israelita.+ 21 Asin sinabihan ni Moises si Aaron: “Anong ginibo saimo kan mga tawong ini kaya nagibo mong papagkasalaon sinda nin grabe?” 22 Nagsimbag si Aaron: “Dai ka maanggot, kagurangnan ko. Aram mo man baga na an mga tawong ini gusto pirming gumibo nin maraot.+ 23 Kaya sinabi ninda sako, ‘Igibo mo kami nin diyos na manginginot sa samo, ta dai mi aram kun ano nang nangyari sa Moises na ini, an lalaking nanginot sa sato sa pagluwas sa Ehipto.’+ 24 Kaya sinabi ko sa sainda, ‘An siisay man na igwa nin bulawan tanggalon niya iyan asin itao sa sako.’ Dangan inapon ko iyan sa kalayo asin buminutwa an ugbon na bakang ini.”

25 Nahiling ni Moises na dai mapugulan an banwaan huling pinabayaan lang sinda ni Aaron, kaya nagin makasusupog sinda sa saindang mga kalaban. 26 Dangan tuminindog si Moises sa may trangkahan kan kampo asin nagsabi: “Siisay an nasa kampi ni Jehova? Magdigdi kamo sako!”+ Asin an gabos na Levita nagtiripon sa palibot niya. 27 Sinabihan niya sinda: “Ini an sinabi ni Jehova na Diyos kan Israel, ‘Isukbit kan kada saro sa saindo an saiyang espada asin libuton nindo an bilog na kampo puon sa sarong trangkahan pasiring sa sarong trangkahan, asin gadanon kan kada saro an saiyang tugang, an saiyang kataid, asin an saiyang dayupot na amigo.’”+ 28 Ginibo kan mga Levita an sinabi ni Moises. Kaya mga 3,000 na lalaki an ginadan kan aldaw na iyan. 29 Dangan nagsabi si Moises: “Pabanalon nindo an saindong sadiri* ngunyan na aldaw para sa paglilingkod ki Jehova, huli ta nagsunod an kada saro sa saindo asin ginadan an saiya mismong aki saka an saiya mismong tugang;+ bebendisyunan niya kamo ngunyan na aldaw.”+

30 Kan suminunod na aldaw, sinabihan ni Moises an banwaan: “Magabaton na kasalan an ginibo nindo, kaya ngunyan maduman ako ki Jehova tanganing aramon kun may magigibo pa ako para mapatawad an saindong kasalan.”+ 31 Kaya nagbalik si Moises ki Jehova asin nagsabi: “Magabaton na kasalan an ginibo kan banwaan na ini! Naggibo sinda nin diyos na bulawan!+ 32 Pero kun bubuuton mo tabi, patawadon mo an saindang kasalan;+ kun dai, paraon mo tabi an sakuyang pangaran sa saimong libro na saimong isinurat.”+ 33 Alagad, nagsabi si Jehova ki Moises: “An siisay man na magkasala sa sako, paparaon ko an saiyang pangaran sa sakuyang libro. 34 Magbaba ka na, giyahan mo an banwaan pasiring sa lugar na sinabi ko sa saimo. Uya! An sakuyang anghel magigin nanggad nasa inutan mo,+ asin sa aldaw na papanimbagon ko na sinda, papadusahan ko sinda huli sa saindang kasalan.” 35 Dangan nagpaabot si Jehova nin damat sa banwaan huli sa paggibo ninda kan ugbon na baka, idtong ginibo ni Aaron.

33 Sinabi pa ni Jehova ki Moises: “Maghali ka na digdi kaiba an banwaan na giniyahan mo paluwas sa daga nin Ehipto. Magpasiring kamo sa daga na isinumpa ko ki Abraham, ki Isaac, asin ki Jacob, na sinasabi, ‘Itatao ko ini sa saimong gikan.’*+ 2 Masugo ako nin anghel sa inutan mo+ asin papalayason ko an mga Canaanita, an mga Amorita, an mga Hiteo, an mga Perizita, an mga Hivita, asin an mga Jebusita.+ 3 Magduman kamo sa sarong dagang nagbubulos nin gatas saka tangguli.+ Pero dai ako maiba sa saindo, huling kamo sarong banwaan na matagas an payo,*+ ta tibaad mapuho ko lang kamo sa dalan.”+

4 Kan madangog kan banwaan an makulog na mga tataramon na ini, nagmundo sinda, asin mayo ni saro sa sainda an nagsulot kan saindang mga alahas. 5 Nagsabi si Jehova ki Moises: “Sabihan mo an mga Israelita, ‘Saro kamong banwaan na matagas an payo.*+ Sa saro sanang kimat puwede kuta akong magdiyan sa saindo asin puhuon kamo.+ Kaya ngunyan, dai nindo pagsuluton an saindong mga alahas mantang pinag-iisipan ko an gigibuhon ko sa saindo.’” 6 Kaya puon sa Bukid nin Horeb, dai na isinulot* kan mga Israelita an saindang mga alahas.

7 Dangan kinua ni Moises an saiyang tolda asin itinindog iyan sa luwas, na huruharayo sa kampo, asin inapod niya iyan na tolda nin pakipagtagbuan.* An gabos na gustong maghapot ki Jehova+ minapasiring sa tolda nin pakipagtagbuan na nasa luwas kan kampo. 8 Pag paduman si Moises sa tolda, an gabos na tawo minaburuhat saka minatirindog sa may entrada kan saindang sadiring mga tolda, asin pagmamasdan ninda si Moises sagkod na makalaog siya sa tolda. 9 Pag nakalaog na si Moises sa tolda, an hariging panganuron+ minababa asin minapundo sa may entrada kan tolda mantang nakikipag-ulay an Diyos ki Moises.+ 10 Pag nahiling kan gabos na tawo na nakapundo an hariging panganuron sa may entrada kan tolda, an lambang saro sa sainda minabuhat asin minaduko sa may entrada kan saiyang tolda. 11 Nakikipag-ulay si Jehova ki Moises nin hampangan,+ arog kan pakikipag-ulay nin sarong tawo sa saiyang kapwa. Pag minabalik siya sa kampo, dai naghahali sa tolda an saiyang lingkod saka katabang+ na si Josue,+ na aki ni Nun.

12 Nagsabi si Moises ki Jehova: “Hilinga, sinasabi mo sa sako, ‘Giyahan mo an banwaan na ini,’ pero dai mo man ipinapamidbid sa sako kun siisay an papaibanon mo sa sako. Saka saro pa, nagsabi ka, ‘Midbid takang marhay* asin nawiwilihan taka.’ 13 Tabi man, kun nawiwilihan mo ako, ipaaram mo sa sako an saimong mga dalan,+ tanganing mamidbid taka asin padagos akong magin kawili-wili sa saimo. Tandaan mo man tabi na an nasyon na ini iyo an saimong banwaan.”+ 14 Kaya nagsabi siya: “Ako mismo* an maiba saimo,+ asin tatawan takang kapahingaluan.”+ 15 Dangan nagsabi si Moises sa saiya: “Kun ika mismo* dai maiba sa samo, dai mo na kami pagpahalion digdi. 16 Paano man maaaraman na inuuyunan mo ako saka an saimong banwaan? Bako daw na paagi sa pag-iba mo sa samo,+ tanganing ako saka an saimong banwaan mapalain sa gabos na iba pang banwaan sa ibabaw kan daga?”+

17 Nagsabi si Jehova ki Moises: “Gigibuhon ko man an bagay na ini na hinahagad mo, huling nawiwilihan taka saka midbid takang marhay.”* 18 Dangan nagsabi siya: “Ipahiling mo tabi sa sako an saimong kamurawayan.” 19 Pero nagsabi an Diyos: “Papaagihon ko sa atubangan kan saimong lalawgon an gabos kong karahayan, asin ipapahayag ko sa atubangan mo an sakuyang pangaran na Jehova;+ asin uuyunan ko an saro na uuyunan ko, asin kakahirakan ko an saro na kakahirakan ko.”+ 20 Alagad nagsabi pa siya: “Dai mo mahihiling an sakuyang lalawgon, huling mayong tawo na makakahiling sa sako dangan mabubuhay pa.”

21 Nagsabi pa si Jehova: “Uya an sarong lugar na harani sa sako. Magtindog ka sa ibabaw kan gapo na yaon diyan. 22 Mantang nag-aagi an sakuyang kamurawayan, ilalaog taka sa gaak kan gapo, asin lilipudan taka kan sakuyang kamot sagkod na makaagi ako. 23 Pagkatapos, hahalion ko an sakuyang kamot, asin mahihiling mo an sakuyang likod. Pero dai mo mahihiling an sakong lalawgon.”+

34 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: “Magtabas ka nin duwang tablang gapo na kapareho kan nainot na duwa,+ asin isusurat ko sa mga tablang gapong iyan an mga tataramon na yaon sa nainot na mga tablang gapo+ na pinasa mo.+ 2 Mag-andam ka para sa agang aga, huling pagkaaga matukad ka sa Bukid nin Sinai asin matindog ka sa atubangan ko duman sa alituktok kan bukid.+ 3 Pero mayo nin siisay man an puwedeng mag-iba sa saimo sa pagtukad, asin mayo dapat na mahiling na ibang tawo sa arin man na parte kan bukid. Maski mga karnero o mga baka dai dapat pagpasabsabon sa atubangan kan bukid.”+

4 Kaya nagtabas si Moises nin duwang tablang gapo na kapareho kan nainot na duwa asin amay na nagmata pagkaaga dangan nagtukad sa Bukid nin Sinai, arog kan ipinagbuot sa saiya ni Jehova, asin dinara niya an duwang tablang gapo. 5 Dangan nagbaba si Jehova+ sa panganuron asin nagduman sa may kataid ni Moises, asin ipinahayag niya an saiyang pangaran na Jehova.+ 6 Uminagi si Jehova sa atubangan niya na nagsasabi: “Si Jehova, si Jehova, sarong Diyos na mahihirakon+ asin mapagmalasakit,*+ dai tulos naaanggot+ asin abunda sa maimbod na pagkamuot*+ saka katotoohan,*+ 7 nagpapahiling nin maimbod na pagkamuot sa rinibo,+ nagpapatawad nin salang gibo asin paglapas saka kasalan,+ pero dai niya nanggad papabayaan na dai mapadusahan an may sála,+ nagpapadusa sa mga aki saka sa mga makuapo huli sa pagkakasala kan saindang mga ama, sagkod sa ikatulong henerasyon asin sagkod sa ikaapat na henerasyon.”+

8 Dali-daling suminubsob si Moises sa daga dangan luminaob. 9 Tapos nagsabi siya: “Kun nawiwilihan mo ako, O Jehova, umiba ka tabi sa samo Jehova,+ maski ngani kami sarong banwaan na matagas an payo,*+ asin patawadon mo an samong nagibong sala saka an samong kasalan,+ asin akuon mo kami bilang saimong pagsadiri.” 10 Kaya nagsimbag siya: “Nakikipagtipan ako sa saindo: Sa atubangan kan bilog mong banwaan, magibo ako nin makangangalas na mga bagay na dai pa lamang nagibo sa bilog na daga o sa arin man na nasyon,+ asin mahihiling kan gabos na banwaan na nakapalibot sa saindo an mga gibo ni Jehova, huling pambihirang mga bagay an ginigibo ko alang-alang sa saindo.+

11 “Magdangog kamo sa ipinagbubuot ko sa saindo ngunyan na aldaw.+ Papalayason ko sa atubangan nindo an mga Amorita, an mga Canaanita, an mga Hiteo, an mga Perizita, an mga Hivita, asin an mga Jebusita.+ 12 Siguraduhon nindo na dai kamo makikipagtipan sa mga nakaistar sa daga na dudumanan nindo,+ ta pag ginibo nindo iyan, magigin siod iyan sa saindo.+ 13 Imbes, garabaon nindo an saindang mga altar, parasaon nindo an saindang mga sagradong harigi, asin purutulon nindo an saindang mga sagradong poste.*+ 14 Dai kamo magduko sa ibang diyos,+ huling si Jehova midbid na* naghahagad nin eksklusibong debosyon.* Iyo, siya sarong Diyos na naghahagad nin eksklusibong* debosyon.+ 15 Siguraduhon nindo na dai kamo makikipagtipan sa mga nakaistar sa daga na dudumanan nindo, huling pag naggibo sinda nin espirituwal na prostitusyon paagi sa pagsamba* sa saindang mga diyos asin pag nag-atang sinda sa saindang mga diyos,+ may maagda sa saindo asin makakan kamo kan saindang mga inatang.+ 16 Dangan siguradong kukuanon nindo an nagkapira nindang aking babayi para sa saindong mga aking lalaki,+ asin an mga aki nindang babayi magibo nin espirituwal na prostitusyon paagi sa pagsamba* sa saindang mga diyos asin kukumbinsiron ninda an saindong mga aking lalaki na maggibo nin espirituwal na prostitusyon paagi sa pagsamba sa saindang mga diyos.+

17 “Dai ka maggibo nin mga diyos na hinurmang metal.+

18 “Iselebrar mo an Kapiyestahan nin Tinapay na Daing Lebadura.+ Makakan ka nin tinapay na daing lebadura, arog kan ipinagbuot ko sa saimo; gibuhon mo iyan sa laog nin pitong aldaw sa itinalaan na panahon sa bulan nin Abib,*+ huling sa bulan nin Abib luminuwas ka sa Ehipto.

19 “Sakuya an lambang panganay na lalaki,*+ pati an sa gabos mong ataman na hayop, iyan man inot na ugbon na lalaking baka o karnero.+ 20 An inot na ugbon nin asno balukaton nindo nin sarong karnero, pero kun dai nindo babalukaton iyan, dapat nindong barion an liog kaiyan. Balukaton nindo an lambang panganay nindong aking lalaki.+ Mayo nin puwedeng mag-atubang sa sako na mayo lamang dara.

21 “Anom na aldaw kang matrabaho, pero sa ikapitong aldaw mapahingalo ka.*+ Maski sa panahon nin pag-arado asin pag-ani, mapahingalo ka.

22 “Asin iseselebrar mo an Kapiyestahan nin mga Semana asin mantang nagseselebrar kaiyan idulot mo an mga inot na hinog na bunga sa aranihan nin trigo, asin iselebrar mo man an Kapiyestahan nin Pagtipon nin Ani* sa katapusan kan taon.+

23 “Tulong beses kada taon, an gabos na lalaki sa saindo dapat na mag-atubang sa tunay na Kagurangnan, si Jehova, na Diyos kan Israel.+ 24 Huli ta papalayason ko an mga nasyon sa atubangan mo,+ asin papahiwason ko an saimong teritoryo, asin mayo nin siisay man an mapurbar na sakupon an saimong daga mantang nagtutukad ka tanganing umatubang ki Jehova na saimong Diyos tulong beses kada taon.

25 “An dugo kan atang para sa sako dai mo idulot na may kaibang ano man na may lebadura.+ An atang para sa kapiyestahan kan Paskuwa dai dapat pagpaagahan.+

26 “An pinakamarahay sa mga inot na hinog na bunga kan saimong daga darahon mo sa harong ni Jehova na saimong Diyos.+

“Dai mo pagpakalakagaan an ugbon na kanding sa gatas kan saiyang ina.”+

27 Sinabi ni Jehova ki Moises: “Isurat mo an mga tataramon na iyan,+ huling kauyon kan mga tataramon na iyan, nakikipagtipan ako sa saimo saka sa Israel.”+ 28 Asin 40 aldaw saka 40 banggi siyang nagdanay duman kaiba ni Jehova. Dai siya nagkakan nin tinapay asin dai man siya nag-inom nin tubig.+ Asin isinurat Niya sa mga tablang gapo an mga tataramon kan tipan, an Sampulong Tugon.*+

29 Dangan buminaba si Moises sa Bukid nin Sinai, asin kapot-kapot niya an duwang tablang gapo na Patotoo.+ Kan magbaba si Moises sa bukid, dai niya aram na nagliliwanag an saiyang lalawgon dahil sa pakikipag-ulay niya sa Diyos. 30 Kan mahiling ni Aaron saka kan gabos na Israelita si Moises, nahiling ninda na nagliliwanag an saiyang lalawgon asin natakot sindang magrani sa saiya.+

31 Pero inapod sinda ni Moises, kaya nagrani sa saiya si Aaron saka an gabos na pamayo kan katiripunan, asin nakipag-ulay sa sainda si Moises. 32 Tapos nagrani sa saiya an gabos na Israelita, asin ipinaabot niya sa sainda an gabos na pagbuot na itinao sa saiya ni Jehova sa Bukid nin Sinai.+ 33 Pag tapos na si Moises sa pakikipag-ulay sa sainda, binubugtakan niya nin tahob an saiyang lalawgon.+ 34 Pero pag minaatubang si Moises ki Jehova tanganing makipag-ulay sa saiya, hinahali niya an tahob.+ Dangan minaluwas siya asin sinasabi niya sa mga Israelita an mga pagbuot na itinao sa saiya.+ 35 Asin nahihiling kan mga Israelita na nagliliwanag an lalawgon ni Moises; dangan ibinubugtak giraray ni Moises an tahob sa saiyang lalawgon sagkod na dai pa siya nakakalaog para makipag-ulay sa Diyos.*+

35 Pagkatapos, tiniripon ni Moises an bilog na katiripunan kan mga Israelita asin sinabi sa sainda: “Ini an mga ipinagbuot ni Jehova na dapat gibuhon:+ 2 Anom na aldaw kamong puwedeng magtrabaho, pero an ikapitong aldaw magigin banal sa saindo; iyan sarong sabbath, aldaw nin lubos na pagpahingalo para ki Jehova.+ An siisay man na magtrabaho sa aldaw na iyan dapat na gadanon.+ 3 Dai kamo magpalaad nin kalayo sa aldaw nin Sabbath sa arin man na lugar kan saindong mga pig-iistaran.”

4 Dangan sinabi ni Moises sa bilog na katiripunan kan mga Israelita: “Ini an ipinagbuot ni Jehova, 5 ‘Magtagama kamo nin kontribusyon para ki Jehova.+ An lambang saro na may pusong andam na magtao,+ magtao nin kontribusyon para ki Jehova: bulawan, plata, tanso, 6 asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, marahay na klaseng torsidong lino, barahibo nin kanding,+ 7 mga anit nin lalaking karnero na tinugma nin pula, mga anit nin foca, kahoy na akasya, 8 lana para sa mga ilawan, balsamo para sa lanang panglahid asin para sa mahamot na insenso,+ 9 mga batong onyx, asin iba pang mga bato na ilalaag sa efod+ asin sa takop sa daghan.+

10 “‘Magdigdi an gabos na mahuhusay na trabahador*+ sa saindo asin gibuhon nindo an gabos na ipinagbuot ni Jehova: 11 an tabernakulo pati an tolda saka pantahob kaiyan, an mga kawit saka mga hamba, an mga pambalagbag, an mga harigi, asin an mga patungtungan kaiyan na may sulbungan; 12 an Kaban+ saka an mga ulayán kaiyan,+ an takop,+ asin an kurtina+ na panglipod; 13 an lamesa+ saka an mga ulayán kaiyan asin an gabos na kagamitan kaiyan asin an tinapay na pandulot;+ 14 an kandelero+ saka an mga kagamitan kaiyan asin an mga ilawan kaiyan asin an lana para diyan;+ 15 an altar para sa insenso+ saka an mga ulayán kaiyan; an lanang panglahid asin an mahamot na insenso;+ an panglipod* para sa entrada kan tabernakulo; 16 an altar para sa dulot na pigtututong+ saka an parilyang tanso kaiyan, an mga ulayán saka an gabos na kagamitan kaiyan; an planggana asin an patungan kaiyan;+ 17 an mga kurtina kan patyo,+ an mga poste kaiyan saka an mga patungtungan kaiyan na may sulbungan; an lipod* sa entrada kan patyo; 18 an mga taldok na pantolda para sa tabernakulo saka an mga taldok na pantolda para sa patyo asin an mga pisi kaiyan;+ 19 an mga gubing na magayon an pagkahabol+ para sa paglilingkod sa santuwaryo, an mga banal na gubing para ki Aaron+ na saserdote, asin an mga gubing kan saiyang mga aki para sa paglilingkod bilang mga saserdote.’”

20 Kaya an bilog na katiripunan kan mga Israelita naghali sa atubangan ni Moises. 21 Dangan an gabos na pinahiro kan saindang puso+ saka an gabos na namotibar an buot* nag-arabot asin nagdara nin kontribusyon para ki Jehova na gagamiton para sa tolda nin pakipagtagbuan, para sa gabos na paglilingkod diyan, asin para sa mga banal na gubing. 22 Nag-arabot an mga lalaki asin mga babayi, an lambang saro may pusong andam na magtao. Nagdarara sinda nin mga alahas na itinatadik, mga hikaw, mga singsing, asin iba pang alahas, asin manlain-lain na bagay na gibo sa bulawan. Itinao ninda gabos an saindang mga dulot* na bulawan ki Jehova.+ 23 Asin nagdara nin asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, marahay na klaseng torsidong lino, barahibo nin kanding, mga anit nin lalaking karnero na tinugma nin pula, asin mga anit nin foca an gabos na igwa kaiyan. 24 An gabos na makakatao nin plata saka tanso nagdara kaiyan bilang kontribusyon para ki Jehova, asin an gabos na igwa nin kahoy na akasya na magagamit sa arin man na parte kan proyekto nagdara kaiyan.

25 An gabos na babayi na mahusay magpuron*+ nagpuron gamit an saindang mga kamot, dangan dinara ninda an saindang mga pinuron: asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, saka marahay na klaseng torsidong lino. 26 Asin an gabos na mahuhusay na babayi na pinahiro kan saindang puso pinuron an barahibo nin kanding.

27 Asin an mga pamayo nagdara nin mga batong onyx asin iba pang mga bato na ilalaag sa efod saka sa takop sa daghan,+ 28 asin nin balsamo saka lana para sa mga ilawan asin para sa lanang panglahid+ asin para sa mahamot na insenso.+ 29 An gabos na lalaki saka babayi na pinahiro kan saindang puso may dinara para sa trabaho na ipinagbuot ni Jehova, paagi ki Moises, na dapat gibuhon; dinara iyan kan mga Israelita bilang gikan-sa-buot na dulot ki Jehova.+

30 Dangan sinabi ni Moises sa mga Israelita: “Pinili ni Jehova si Bezalel na aki ni Uri na aki ni Hur na gikan sa tribo ni Juda.+ 31 Pinano niya siya kan espiritu nin Diyos tanganing magkaigwa siya nin kadunungan, pakasabot, saka kaaraman sa gabos na klase nin trabaho 32 para sa paggibo nin mga magagayon na disenyo, para sa pagpanday nin bulawan, plata, asin tanso, 33 para sa pagtabas nin mga bato saka paggibo nin mga enggaste para diyan, asin para sa paggibo nin gabos na klase nin magagayon na kagamitan na gibo sa kahoy. 34 Asin ilinaag niya sa saiyang puso, sa saiya saka ki Oholiab+ na aki ni Ahisamac na gikan sa tribo ni Dan, an kakayahan na tukduan an iba. 35 Pinano niya sinda nin kakayahan*+ tanganing magibo an gabos na trabaho nin ekspertong trabahador, nin paraburda, asin nin parahabol na naggagamit nin asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, saka marahay na klaseng torsidong lino, asin tanganing magibo an iba pang porma nin paghabol. Gigibuhon ninda an gabos na klase nin trabaho asin aandamon an gabos na klase nin disenyo.

36 “Matrabaho si Bezalel kaiba si Oholiab saka an gabos na lalaking mahuhusay magtrabaho* na tinawan ni Jehova nin kadunungan saka pakasabot tanganing maaraman kun paano gigibuhon an gabos na trabaho para sa banal na paglilingkod sigun sa ipinagbuot ni Jehova.”+

2 Dangan inapod ni Moises si Bezalel saka si Oholiab asin an gabos na lalaking mahuhusay magtrabaho na an puso linagan ni Jehova nin kadunungan,+ an lambang saro na pinahiro kan saiyang puso na magboluntaryo sa paggibo kan gibuhon.+ 3 Tapos kinua ninda ki Moises an gabos na kontribusyon+ na dinara kan mga Israelita para sa trabaho may koneksiyon sa banal na paglilingkod. Alagad padagos pa man giraray na nagdadarara sa saiya an mga Israelita nin mga gikan-sa-buot na dulot kada aga.

4 Dangan kan pinunan na ninda an banal na gibuhon, sunod-sunod na nag-arabot an gabos na mahuhusay na trabahador, 5 asin nagsarabi sinda ki Moises: “An dinadara kan banwaan sobra-sobra na sa kinakaipuhan para sa gibuhon na ipinagbuot ni Jehova.” 6 Kaya nagsugo si Moises na magpaabot nin paisi sa bilog na kampo na nagsasabi: “Banwaan nin Israel, dai na kamo magdara nin ano man na kontribusyon para sa banal na tolda.” Huli kaiyan, napugulan an banwaan na magdara nin ano pa man. 7 An natipon na kontribusyon igo na, asin sobra pa ngani, para matapos an gibuhon.

8 Asin ginibo kan gabos na mahuhusay na trabahador+ an tabernakulo+ na igwa nin sampulong telang pantolda na gibo sa marahay na klaseng linubid na torsidong lino, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, asin mapulahon na torsido; binurdahan niya* an mga iyan nin mga kerubin.+ 9 An kada telang pantolda 28 maniko* an laba asin 4 na maniko an lakbang. Parareho an sukol kan gabos na telang pantolda. 10 Dangan pigdugtong-dugtong* niya an limang telang pantolda, asin pigdugtong-dugtong niya man an lima pang telang pantolda. 11 Pagkatapos, ginibuhan niya nin mga turutalinga na gibo sa asul na torsido an sarong gilid kan sarong pigdugtong-dugtong na tela. Arog man kaiyan an ginibo niya sa sarong gilid kan saro pang pigdugtong-dugtong na tela. Sa duwang gilid na iyan pagtatakudon an duwang dakulang tela. 12 Ginibuhan niya nin 50 turutalinga an sarong gilid kan sarong pigdugtong-dugtong na tela saka nin 50 man na turutalinga an saro man na gilid kan saro pang pigdugtong-dugtong na tela kun sain pagtatakudon an duwang tela, kaya magkatarangudan an mga turutalinga. 13 Tapos, naggibo siya nin 50 bulawan na kawit asin pinagtakod niya an duwang pigdugtong-dugtong na tela gamit an mga kawit na iyan, kaya nagi iyan sarong telang pantolda para sa tabernakulo.

14 Dangan naggibo siya nin 11 telang pantolda na gibo sa barahibo nin kanding para magin pantahob sa tabernakulo.+ 15 An kada telang pantolda 30 maniko an laba asin 4 na maniko an lakbang. Parareho an sukol kan 11 telang pantolda. 16 Dangan pinagdugtong-dugtong niya an limang telang pantolda, asin pinagdugtong-dugtong niya man an anom pang telang pantolda. 17 Tapos ginibuhan niya nin 50 turutalinga an kahalabaan kan sarong gilid kan pigdugtong-dugtong na tela asin nin 50 man na turutalinga an kahalabaan kan saro man na gilid kan saro pang pigdugtong-dugtong na tela; diyan pagtatakudon an duwang pigdugtong-dugtong na telang iyan. 18 Asin naggibo siya nin 50 kawit na tanso para pagtakudon an duwang pigdugtong-dugtong na tela tanganing magin sarong dakulang tela.

19 Naggibo siya nin pantahob sa tolda na gibo sa anit nin lalaking karnero na tinugma nin pula asin saro pang pantahob na gibo sa anit nin foca na ipapatong diyan.+

20 Dangan naggibo siya nin patindog na mga hamba para sa tabernakulo gamit an kahoy na akasya.+ 21 An kada hamba sampulong maniko an langkaw asin saro may kabangang maniko an lakbang. 22 An kada hamba igwa nin duwang pansulbong* na magkapadis. Arog niya kaiyan ginibo an gabos na hamba kan tabernakulo. 23 Naggibo siya nin 20 hamba para sa gilid kan tabernakulo na nakaatubang sa timog. 24 Naggibo siya nin 40 platang patungtungan na may sulbungan para sa irarom kan 20 hamba, duwang patungtungan na may sulbungan para sa irarom kan kada hamba para sa duwang pansulbong kaiyan.+ 25 Para sa ibong na gilid kan tabernakulo, an gilid na nakaatubang sa norte, naggibo siya nin 20 hamba 26 saka nin 40 platang patungtungan kaiyan na may sulbungan, duwang patungtungan na may sulbungan sa irarom kan kada hamba.

27 Para sa likudan na parte kan tabernakulo na nasa kamping sulnupan, naggibo siya nin anom na hamba.+ 28 Naggibo siya nin duwang hamba bilang mga posteng panganto sa duwang likudan na kanto kan tabernakulo. 29 An mga posteng iyan kompuwesto nin duwang pidaso nin kahoy na suway sa ibaba pero pinagdukot sa itaas, sa may inot na surusingsing. Arog kaiyan an pagkagibo niya sa duwang posteng panganto. 30 Kaya walong hamba gabos iyan kaiba an 16 na platang patungtungan kaiyan na may sulbungan, duwang patungtungan na may sulbungan sa irarom kan kada hamba.

31 Dangan naggibo siya nin mga pambalagbag na gibo sa kahoy na akasya, limang pambalagbag para sa mga hamba sa sarong gilid kan tabernakulo+ 32 asin limang pambalagbag para sa mga hamba sa ibong na gilid kan tabernakulo asin lima man para sa mga hamba sa likudan kan tabernakulo na nakaatubang sa sulnupan. 33 Asin puon sa sarong puro sundo sa sarong puro an laba kan pambalagbag na para sa tahaw kan mga hamba. 34 Kinalupkupan niya nin bulawan an mga hamba, asin naggibo siya nin mga bulawan na surusingsing tapos ikinabit iyan diyan para magin surukan kan mga pambalagbag, asin kinalupkupan niya nin bulawan an mga pambalagbag.+

35 Dangan naggibo siya nin kurtina+ na gibo sa asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino. Binurdahan niya iyan nin mga kerubin.+ 36 Tapos naggibo siya para diyan nin apat na harigi na gibo sa kahoy na akasya asin kinalupkupan niya nin bulawan an mga iyan. Naggibo man siya nin mga bulawan na sabitan kan kurtina, asin naghurma siya nin apat na platang patungtungan na may sulbungan para sa mga harigi. 37 Tapos naggibo siya nin panglipod* sa entrada kan tabernakulo na hinabol gamit an asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino,+ 38 pati man limang harigi para diyan saka mga sabitan kaiyan. Kinalupkupan niya nin bulawan an itaas na parte saka an mga pansugpon* kan mga iyan, pero an limang patungtungan kaiyan na may sulbungan gibo sa tanso.

37 Dangan naggibo si Bezalel+ nin Kaban+ na gibo sa kahoy na akasya. Duwa may kabangang maniko* an laba kaiyan asin saro may kabangang maniko an lakbang asin saro may kabangang maniko an langkaw.+ 2 Kinalupkupan niya nin purong bulawan an laog saka luwas kaiyan, asin linagan niya nin bulawan na moldura an palibot kaiyan.+ 3 Pagkatapos naghurma siya nin apat na bulawan na surusingsing para diyan, para sa bandang itaas kan apat na bitis kaiyan, duwang surusingsing sa sarong gilid asin duwa man na surusingsing sa ibong na gilid. 4 Tapos naggibo siya nin mga ulayán na gibo sa kahoy na akasya, asin kinalupkupan niya iyan nin bulawan.+ 5 Dangan isinurok niya an mga ulayán sa mga surusingsing na nasa mga gilid kan Kaban para sa pagdara kan Kaban.+

6 Naggibo siya nin takop na purong bulawan.+ Duwa may kabangang maniko an laba asin saro may kabangang maniko an lakbang kaiyan.+ 7 Tapos naggibo siya nin duwang kerubin+ na gibo sa pinulpog na bulawan; ibinugtak niya iyan sa mag-ibong na puro kan takop.+ 8 An sarong kerubin yaon sa sarong puro, asin an saro man na kerubin yaon sa saro man na puro. Ibinugtak niya an mga kerubin sa mag-ibong na puro kan takop. 9 Nakabuka paitaas an mga pakpak kan duwang kerubin saka nalilindungan kan mga pakpak ninda an takop.+ Magkahampang an mga iyan, asin an lalawgon kan mga iyan nakaduko sa takop.+

10 Dangan naggibo siya nin lamesa na gibo sa kahoy na akasya.+ Duwang maniko an laba kaiyan, sarong maniko an lakbang, asin saro may kabangang maniko an langkaw.+ 11 Asin kinalupkupan niya iyan nin purong bulawan asin linagan nin bulawan na moldura an palibot kaiyan. 12 Tapos linagan niya an palibot kaiyan nin paranggilid na sarong lakbang nin kamot,* asin pinalibutan niya nin bulawan na moldura an paranggilid. 13 Naghurma man siya nin apat na bulawan na surusingsing para diyan, asin itinakod niya an mga surusingsing sa apat na kanto na natatakudan kan apat na bitis. 14 An mga surusingsing harani sa paranggilid, na magigin surukan kan mga ulayán na gagamiton sa pagdara kan lamesa. 15 Dangan naggibo siya nin mga ulayán na gibo sa kahoy na akasya, asin kinalupkupan niya iyan nin bulawan asin iyo iyan an gagamiton sa pagdara kan lamesa. 16 Pagkatapos naggibo siya nin mga kagamitan na purong bulawan na para sa lamesa—mga plato, mga kopa, asin mga mangko saka mga pitsel na gagamiton sa pagbubo kan mga dulot na inumon.+

17 Dangan naggibo siya nin kandelero+ na gibo sa puro asin pinulpog na bulawan. An kandelero sarong bilog na pidaso na igwa nin bitis, hawak, mga dahon-dahon, mga buko-buko, asin mga burak-burak.+ 18 An hawak kan kandelero igwang anom na sanga, tulong sanga sa sarong gilid asin tulo man na sanga sa ibong na gilid. 19 Sa kada sanga sa sarong gilid, igwa nin tulong dahon-dahon na korteng burak nin almendras asin may mga buko-buko saka mga burak-burak na nag-uuruultanan, asin arog man kaiyan sa kada sanga sa ibong na gilid. Arog kaiyan an ginibo sa anom na sanga na nasa hawak kan kandelero. 20 Asin sa hawak kan kandelero, igwa nin apat na dahon-dahon na korteng burak nin almendras asin may mga buko-buko saka mga burak-burak na nag-uuruultanan. 21 Igwa nin sarong buko-buko sa ibaba kan inot na padis nin sanga asin saro man na buko-buko sa ibaba kan ikaduwang padis nin sanga asin saro pang buko-buko sa ibaba kan ikatulong padis nin sanga. Arog kaiyan an gigibuhon para sa anom na sanga na nasa hawak kan kandelero. 22 An bilog na kandelero, kaiba an mga buko-buko asin an mga sanga kaiyan, sarong bilog na pidaso nin puro asin pinulpog na bulawan. 23 Dangan ginibo niya an pitong ilawan kaiyan+ saka an mga pansipit nin mitsa asin an mga bugtakan nin baga para diyan gamit an purong bulawan. 24 Sarong talento* nin purong bulawan an ginamit niya sa paggibo kan kandelero, kaiba na an mga kagamitan kaiyan.

25 Dangan naggibo siya nin altar para sa insenso+ na gibo sa kahoy na akasya. Kuwadrado iyan, na sarong maniko an laba, sarong maniko an lakbang, asin duwang maniko an langkaw. An mga sungay kaiyan saka an mismong altar gibo sa saro sanang pidasong kahoy; bakong magkasuway an paggibo kaiyan.+ 26 Kinalupkupan niya iyan nin purong bulawan, an ibabaw kaiyan saka an mga gilid sa palibot asin an mga sungay kaiyan, tapos linagan niya nin bulawan na moldura an palibot kan ibabaw na parte kaiyan. 27 Naggibo siya nin duwang bulawan na surusingsing, asin itinakod niya iyan sa mag-ibong na gilid, sa may ibaba kan moldura, tanganing magin surukan kan mga ulayán sa pagdara kaiyan. 28 Tapos naggibo siya nin mga ulayán na gibo sa kahoy na akasya, asin kinalupkupan niya iyan nin bulawan. 29 Naggibo man siya nin banal na lanang panglahid+ saka nin puro asin mahamot na insenso;+ marahayon an pagkahalo kaiyan.*

38 Naggibo siya nin altar para sa dulot na pigtututong na gibo sa kahoy na akasya. Kuwadrado iyan, na limang maniko* an laba, limang maniko an lakbang, asin tulong maniko an langkaw.+ 2 Dangan ginibuhan niya nin mga sungay an ibabaw kan apat na kanto kaiyan; an mga sungay saka an mismong altar gibo sa saro sanang pidasong kahoy asin dai ginibo nin magkasuway. Tapos kinalupkupan niya iyan nin tanso.+ 3 Pagkatapos, ginibo niya an gabos na kagamitan sa altar, an mga balde, mga pala, mga mangko, mga tinidor, asin an mga bugtakan nin baga. Tanso an ginamit niya sa paggibo kan gabos na kagamitan para diyan. 4 Naggibo man siya nin parilya para sa altar na gibo sa sinalasalang tanso, asin itinakod niya iyan sa may ibaba kan paranggilid, paibaba sagkod sa may kabangaan kan altar. 5 Naghurma siya nin apat na surusingsing asin itinakod niya iyan sa apat na kanto harani sa parilyang tanso, na magigin surukan kan mga ulayán. 6 Pagkatapos naggibo siya nin mga ulayán na gibo sa kahoy na akasya asin kinalupkupan niya iyan nin tanso. 7 Isinurok niya an mga ulayán sa mga surusingsing na nasa mga gilid kan altar para sa pagdara kaiyan. Ginibo niyang pormang kahon an altar, asin naggamit siya nin mga tabla sa paggibo kaiyan.

8 Dangan naggibo siya nin tansong planggana+ asin nin tansong patungan kaiyan; ginamit niya an mga salming* kan mga babaying inorganisar na maglingkod sa may entrada kan tolda nin pakipagtagbuan.

9 Tapos ginibo niya an patyo.+ Para sa parteng timog kan patyo, naglaag siya nin mga kurtina na gibo sa marahay na klaseng linubid na torsidong lino na 100 na maniko an laba.+ 10 Igwa diyan nin 20 poste saka 20 patungtungan na may sulbungan na gibo sa tanso, asin an mga sabitan sa mga poste saka an mga pansugpon* kaiyan gibo sa plata. 11 Igwa man nin mga kurtina sa parteng norte na 100 na maniko an laba. An 20 poste kan mga iyan saka an 20 patungtungan kan mga iyan na may sulbungan gibo sa tanso. An mga sabitan sa mga poste saka an mga pansugpon* kaiyan gibo sa plata. 12 Pero sa parteng sulnupan, 50 maniko an laba kan mga kurtina. Igwa diyan nin sampulong poste asin sampulong patungtungan na may sulbungan, asin an mga sabitan sa mga poste asin an mga pansugpon* kaiyan gibo sa plata. 13 An lakbang kan parteng sirangan* 50 maniko. 14 Igwa nin mga kurtina sa sarong kampi kaiyan na 15 maniko an laba, asin igwa diyan nin tulong poste asin tulong patungtungan na may sulbungan. 15 Asin sa ibong na kampi kan entrada kan patyo, igwa nin mga kurtina na 15 maniko an laba, asin igwa man diyan nin tulong poste asin tulong patungtungan na may sulbungan. 16 An gabos na kurtina na nakapalibot sa patyo gibo sa marahay na klaseng linubid na torsidong lino. 17 An mga patungtungan na may sulbungan para sa mga poste gibo sa tanso, an mga sabitan sa mga poste asin an mga pansugpon* kaiyan gibo sa plata, an mga itaas na parte kinalupkupan nin plata, asin igwa diyan nin mga platang pandugtong para sa gabos na poste kan patyo.+

18 An lipod* sa entrada kan patyo hinabol gamit an asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino. An laba kaiyan 20 maniko asin an langkaw 5 maniko, kapareho kan langkaw kan mga kurtina kan patyo.+ 19 An apat na poste kaiyan asin an apat na patungtungan na may sulbungan para sa mga posteng iyan gibo sa tanso. An mga sabitan saka an mga pansugpon* kaiyan gibo sa plata, asin an mga itaas na parte kaiyan kinalupkupan nin plata. 20 An gabos na taldok na pantolda para sa tabernakulo saka para sa palibot kan patyo gibo sa tanso.+

21 An minasunod iyo an imbentaryo kan mga materyales na ginamit sa pagtugdok kan tabernakulo, an tabernakulo kan Patotoo.+ An pag-imbentaryo ipinagbuot ni Moises asin paninimbagan kan mga Levita+ sa panginginot ni Itamar+ na aki ni Aaron na saserdote. 22 Ginibo ni Bezalel+ na aki ni Uri na aki ni Hur na gikan sa tribo ni Juda an gabos na ipinagbuot ni Jehova ki Moises. 23 Kaibanan niya si Oholiab+ na aki ni Ahisamac na gikan sa tribo ni Dan, sarong ekspertong trabahador saka paraburda asin parahabol nin asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng torsidong lino.

24 An gabos na bulawan na ginamit para sa gabos na gibuhon sa banal na lugar uminabot nin 29 talento* asin 730 siklo* na uyon sa siklo kan banal na lugar,* na iyo man an timbang kan mga bulawan na itinao bilang dulot na pigtuturutabyon.+ 25 Asin an plata na itinao kan mga pigrehistro sa katiripunan 100 na talento asin 1,775 siklo na uyon sa siklo kan banal na lugar.* 26 An gabos na nakarehistro na 20 anyos pataas nagdara nin tigkarabangang siklo na uyon sa siklo kan banal na lugar,*+ asin an bilang ninda uminabot nin 603,550.+

27 An ginamit sa paghurma kan mga patungtungan na may sulbungan para sa banal na lugar asin kan mga patungtungan na may sulbungan para sa kurtina* uminabot nin 100 na talento; 100 na talento an ginamit para sa 100 na patungtungan na may sulbungan, sarong talento para sa kada patungtungan na may sulbungan.+ 28 Ginamit niya an 1,775 siklo sa paggibo kan mga sabitan sa mga poste saka sa pagkalupkop kan mga itaas na parte kaiyan, asin pinagdugtong niya an mga iyan.

29 An tanso sa dulot* uminabot nin 70 talento asin 2,400 na siklo. 30 Ginamit niya iyan sa paggibo kan mga patungtungan na may sulbungan sa entrada kan tolda nin pakipagtagbuan, kan altar na tanso asin kan parilyang tanso kaiyan, kan gabos na kagamitan sa altar, 31 kan mga patungtungan na may sulbungan sa palibot kan patyo, kan mga patungtungan na may sulbungan sa entrada kan patyo, asin kan gabos na taldok na pantolda para sa tabernakulo saka kan gabos na taldok na pantolda+ para sa palibot kan patyo.

39 Naggamit sinda nin asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, asin mapulahon na torsido+ sa paggibo kan mga gubing na magayon an pagkahabol para sa paglilingkod sa banal na lugar. Ginibo ninda an mga banal na gubing na para ki Aaron,+ arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

2 Ginibo niya an efod+ gamit an bulawan, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, saka marahay na klaseng linubid na torsidong lino. 3 Nagpulpog sinda nin mga bulawan sagkod na magin manipison iyan, asin tinabas niya iyan pahalaba para magin mga torsido tanganing habulon kaiba nin asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng torsidong lino, asin binurdahan ninda an efod. 4 Naggibo sinda nin mga pang-abagang tela para diyan na pinagdugtong sa duwang puro kaiyan sa itaas. 5 Asin an hinabol na hagkos,* na nakakabit sa efod para panghigot kaiyan,+ gibo man sa parehong materyales—bulawan, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino—arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

6 Tapos ilinaag ninda an mga batong onyx sa mga bulawan na enggaste, asin inukitan ninda iyan kan mga pangaran kan mga aki ni Israel, kapareho kan pag-ukit sa sarong pantatak.+ 7 Ibinugtak niya an mga iyan sa mga pang-abagang tela kan efod bilang mga batong pampagirumdom para sa mga aki ni Israel,+ arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises. 8 Dangan ginibo niya an takop sa daghan+ arog kan pagkagibo sa efod, na binurdahan nin sarong paraburda. Ginibo niya iyan gamit an bulawan, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, mapulahon na torsido, asin marahay na klaseng linubid na torsidong lino.+ 9 Kuwadrado an takop sa daghan pag tiniklop, asin pag nakatiklop, an laba kaiyan saka an lakbang sarong dangaw.* 10 Nagbugtak sinda diyan nin apat na raya nin mga bato. An inot na raya rubi, topasyo, asin esmeralda. 11 An ikaduwang raya turkesa, sapiro, asin jaspe. 12 An ikatulong raya batong leshem,* agata, asin amatista. 13 Asin an ikaapat na raya krisolito, onyx, asin jade. Nakabugtak an mga iyan sa mga bulawan na enggaste. 14 An mga bato katumbas kan mga pangaran kan 12 aki ni Israel. Nakaukit an mga pangaran kapareho kan pagkaukit sa sarong pantatak, asin an kada pangaran nagrerepresentar sa kada saro sa 12 tribo.

15 Dangan naggibo sinda nin linubid na sadit na pisi na gibo sa purong bulawan asin ilinaag iyan sa takop sa daghan.+ 16 Asin naggibo sinda nin duwang bulawan na enggaste saka duwang bulawan na surusingsing asin ilinaag an duwang surusingsing sa duwang kanto kan takop sa daghan. 17 Pagkatapos isinurok ninda asin itinakod an duwang sadit na pising bulawan sa duwang surusingsing na nasa mga kanto kan takop sa daghan. 18 Dangan itinakod ninda an duwang puro kan duwang sadit na pisi sa duwang enggaste asin ilinaag an mga iyan sa mga pang-abagang tela sa atubangan kan efod. 19 Tapos naggibo sinda nin duwang bulawan na surusingsing asin ilinaag iyan sa duwang puro kan pang-irarom na parte kan takop sa daghan, na iyo an nakahampang sa efod.+ 20 Dangan naggibo sinda nin duwa pang bulawan na surusingsing asin itinakod iyan sa atubangan kan efod, sa ibaba kan duwang pang-abagang tela, harani sa pinagdugtungan kaiyan, sa may itaas kan hinabol na hagkos* kan efod. 21 Sa katapos-tapusi, iginakod ninda an asul na lubid sa mga surusingsing kan takop sa daghan asin iginakod man an lubid sa mga surusingsing kan efod, tanganing matindihan an takop sa daghan sa ibabaw kan efod, sa may itaas kan hinabol na hagkos,* arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

22 Dangan naggibo siya nin pang-ibabaw na bado na daing manggas na papatungan kan efod, na hinabol nin sarong parahabol, asin enterong asul na torsido an ginamit sa paggibo kaiyan.+ 23 Igwa iyan nin labot sa tahaw na sulutan kan payo, na arog kan labot sa gubing na metal.* An labot kaiyan igwa nin panggilid sa palibot, tanganing dai iyan magisi. 24 Tapos naggibo sinda nin mga bungang granada na gibo sa pigrulubid na asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, asin mapulahon na torsido. Ikinabit ninda iyan sa palibot kan gayad kan pang-ibabaw na bado na daing manggas. 25 Asin naggibo sinda nin mga kampanilya na purong bulawan asin ikinabit ninda an mga iyan sa mga pag-ultanan kan mga bungang granada sa palibot kan gayad kan pang-ibabaw na bado na daing manggas; 26 ginibo nindang nag-uuruultanan an mga kampanilya saka an mga bungang granada sa palibot kan gayad kan pang-ibabaw na bado na daing manggas, na gagamiton sa paglilingkod, arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

27 Asin naggibo sinda nin mga halabang bado na gibo sa marahay na klaseng torsidong lino, na hinabol nin sarong parahabol, para ki Aaron saka sa saiyang mga aki,+ 28 asin nin turbante+ na gibo sa marahay na klaseng torsidong lino, nin magayon na suklob sa payo+ na gibo sa marahay na klaseng torsidong lino, nin mga sarwal*+ na gibo sa marahay na klaseng linubid na torsidong lino, 29 asin nin hagkos na hinabol gamit an marahay na klaseng linubid na torsidong lino, asul na torsido, torsidong lana na kulor purpura, asin mapulahon na torsido, arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

30 Pagkatapos, naggibo sinda nin makintab na plaka na gibo sa purong bulawan, an banal na tanda nin pagdusay,* asin inukitan iyan nin mga tataramon kapareho kan pag-ukit sa sarong pantatak: “Ki Jehova an kabanalan.”+ 31 Tinakudan ninda iyan nin asul na panggakod tanganing mailaag iyan sa turbante, arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

32 Kaya natapos an gabos na gibuhon para sa tabernakulo, an tolda nin pakipagtagbuan, asin ginibo kan mga Israelita an gabos na ipinagbuot ni Jehova ki Moises.+ Iyo nanggad iyan an ginibo ninda.

33 Dangan dinara ninda ki Moises an tabernakulo,+ an tolda+ saka an gabos na kagamitan para diyan: an mga kawit,+ an mga hamba,+ an mga pambalagbag+ saka an mga harigi asin an mga patungtungan kaiyan na may sulbungan;+ 34 an pantahob kaiyan na gibo sa anit nin lalaking karnero na tinugma nin pula,+ an pantahob kaiyan na gibo sa anit nin foca, an kurtina na panglipod;+ 35 an kaban kan Patotoo saka an mga ulayán kaiyan+ asin an takop;+ 36 an lamesa, an gabos na kagamitan kaiyan+ saka an tinapay na pandulot; 37 an kandelero na purong bulawan, an mga ilawan kaiyan+ na nakaraya, asin an gabos na kagamitan kaiyan+ asin an lana para sa ilawan;+ 38 an bulawan na altar,+ an lanang panglahid,+ an mahamot na insenso,+ an panglipod*+ sa entrada kan tabernakulo; 39 an altar na tanso+ asin an parilyang tanso kaiyan, an mga ulayán kaiyan,+ an gabos na kagamitan kaiyan,+ an planggana asin an patungan kaiyan;+ 40 an mga kurtina kan patyo, an mga poste kaiyan asin an mga patungtungan kaiyan na may sulbungan,+ an lipod*+ para sa entrada kan patyo, an mga pising pantolda kaiyan saka an mga taldok na pantolda kaiyan+ asin an gabos na kagamitan para sa paglilingkod sa tabernakulo, na iyo an tolda nin pakipagtagbuan; 41 an mga gubing na magayon an pagkahabol para sa paglilingkod sa santuwaryo, an mga banal na gubing para ki Aaron na saserdote,+ asin an mga gubing kan saiyang mga aki para sa paglilingkod bilang mga saserdote.

42 Ginibo kan mga Israelita an gabos na gibuhon kauyon kan gabos na ipinagbuot ni Jehova ki Moises.+ 43 Kan inspeksiyunon ni Moises an gabos na ginibo ninda, nahiling niya na ginibo nanggad ninda iyan kauyon kan ipinagbuot ni Jehova; asin binendisyunan sinda ni Moises.

40 Dangan sinabi ni Jehova ki Moises: 2 “Sa inot na aldaw kan inot na bulan, patindugon mo an tabernakulo, an tolda nin pakipagtagbuan.+ 3 Ilaog mo diyan an kaban kan Patotoo,+ asin lipudan mo nin kurtina an Kaban.+ 4 Ilaog mo man an lamesa+ asin pakarhayon an mga bagay-bagay na para diyan, asin ilaog mo an kandelero+ tapos palaadon mo an mga ilawan kaiyan.+ 5 Dangan ibugtak mo an bulawan na altar para sa insenso+ sa may atubangan kan kaban kan Patotoo asin ilaag mo an panglipod* sa entrada kan tabernakulo.+

6 “Ibugtak mo an altar para sa dulot na pigtututong+ sa atubangan kan entrada kan tabernakulo, an tolda nin pakipagtagbuan, 7 asin ibugtak mo an planggana sa pag-ultanan kan tolda nin pakipagtagbuan saka kan altar, asin lagan mo iyan nin tubig.+ 8 Maggibo ka nin patyo+ sa palibot kaiyan, asin ilaag mo an lipod*+ sa entrada kan patyo. 9 Pagkatapos kuanon mo an lanang panglahid+ asin lahidan mo an tabernakulo asin an gabos na yaon diyan,+ asin pabanalon mo iyan saka an gabos na kagamitan kaiyan, tanganing magin banal iyan. 10 Lahidan mo an altar para sa dulot na pigtututong saka an gabos na kagamitan kaiyan asin pabanalon mo an altar, tanganing magin kabanal-banaling altar iyan.+ 11 Asin lahidan mo an planggana saka an patungan kaiyan asin pabanalon mo iyan.

12 “Dangan darahon mo si Aaron saka an saiyang mga aki sa may entrada kan tolda nin pakipagtagbuan, asin kariguson mo sinda.*+ 13 Asin sulutan mo si Aaron kan mga banal na gubing+ asin lahidan mo siya+ saka pabanalon, asin maglilingkod siya sa sako bilang saserdote. 14 Pagkatapos kaiyan, darahon mo sa inutan an saiyang mga aki asin sulutan mo sinda nin haralabang bado.+ 15 Lahidan mo sinda kapareho kan paglahid mo sa saindang ama,+ tanganing makapaglingkod sinda sa sako bilang mga saserdote, asin an paglahid sa sainda mangangahulugan na magdadanay sa sainda an pagkasaserdote sa gabos na henerasyon.”+

16 Ginibo ni Moises an gabos na ipinagbuot sa saiya ni Jehova.+ Iyan nanggad an ginibo niya.

17 Kan inot na aldaw kan inot na bulan kan ikaduwang taon, pinatindog an tabernakulo.+ 18 Kan patindugon ni Moises an tabernakulo, ilinatag niya an mga patungtungan kaiyan na may sulbungan,+ pinatindog an mga hamba,+ isinurok an mga pambalagbag kaiyan,+ asin pinatindog an mga harigi kaiyan. 19 Biniklad niya an tolda+ sa ibabaw kan tabernakulo asin ilinaag sa ibabaw kaiyan an pantahob+ sa tolda, arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

20 Pagkatapos, kinua niya an Patotoo+ asin ilinaog iyan sa Kaban+ dangan isinurok niya sa Kaban an mga ulayán+ asin ibinugtak sa Kaban+ an takop+ kaiyan. 21 Dinara niya sa laog kan tabernakulo an Kaban asin ilinaag an kurtinang+ panglipod tanganing malipudan an kaban kan Patotoo,+ arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

22 Tapos ibinugtak niya an lamesa+ sa laog kan tolda nin pakipagtagbuan sa bandang norte kan tabernakulo sa luwas kan kurtina, 23 asin pinagpatong-patong niya an mga tinapay+ sa ibabaw kaiyan sa atubangan ni Jehova, arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

24 Ibinugtak niya sa laog kan tolda nin pakipagtagbuan an kandelero,+ sa atubangan kan lamesa, sa bandang timog kan tabernakulo. 25 Pinalaad niya an mga ilawan+ sa atubangan ni Jehova, arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

26 Dangan ilinaog niya an bulawan na altar+ sa tolda nin pakipagtagbuan, sa atubangan kan kurtina, 27 para sa pagtutong asin pagpaaso nin mahamot na insenso+ sa ibabaw kaiyan,+ arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

28 Dangan ilinaag niya an panglipod*+ para sa entrada kan tabernakulo.

29 Ibinugtak niya an altar para sa dulot na pigtututong+ sa may entrada kan tabernakulo, an tolda nin pakipagtagbuan, tanganing maidulot niya an dulot na pigtututong+ asin an dulot na tipasi sa ibabaw kaiyan, arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

30 Dangan ibinugtak niya an planggana sa pag-ultanan kan tolda nin pakipagtagbuan saka kan altar asin linagan iyan nin tubig na panghanaw.+ 31 Diyan si Moises asin si Aaron saka an saiyang mga aki naghanaw kan saindang mga kamot saka mga bitis. 32 Kada malaog sinda sa tolda nin pakipagtagbuan o marani sa altar, naghahanaw sinda,+ arog kan ipinagbuot ni Jehova ki Moises.

33 Sa katapos-tapusi, naggibo siya nin patyo+ sa palibot kan tabernakulo asin kan altar asin ilinaag niya an lipod* sa entrada kan patyo.+

Kaya natapos ni Moises an gibuhon. 34 Asin tinahuban kan panganuron an tolda nin pakipagtagbuan, asin napano nin kamurawayan ni Jehova an tabernakulo.+ 35 Dai makalaog si Moises sa tolda nin pakipagtagbuan huling nagdanay an panganuron sa ibabaw kaiyan, asin napano nin kamurawayan ni Jehova an tabernakulo.+

36 Pag minaitaas an panganuron hali sa tabernakulo, minapadagos an mga Israelita sa saindang pagbaklay asin minabalyo nin kampo; iyan an ginigibo ninda sa gabos na panahon kan saindang pagbaklay.+ 37 Alagad, pag dai nag-itaas an panganuron, dai sinda nagbabalyo nin kampo sagkod sa aldaw na mag-itaas an panganuron.+ 38 Huli ta an panganuron ni Jehova nasa ibabaw kan tabernakulo pag aldaw, asin sarong kalayo an nagdadanay sa ibabaw kaiyan pag banggi na nahihiling kan bilog na banwaan* kan Israel sa gabos na panahon kan saindang pagbaklay.+

O “gabos na kalag.”

Sa literal, “na nagluwas sa hita ni Jacob.”

O “kalag.”

Sa literal, “mga aking lalaki ni Israel.”

O “mga parapatrabaho.”

Sa Ingles, bricks.

Sa literal, “mahiling nindo sinda sa pigtutukawan sa pangangaki.”

Sa literal, “harong.”

O “arka; kaban.”

O “gaho.”

Nangangahulugan na “Kinua,” an buot sabihon, sinapod hali sa tubig.

O “kan si Moises nagigin nang makusog.”

O “prinsipe.”

O “sinurog.”

An buot sabihon, si Jetro.

Nangangahulugan na “Sarong Dayuhan Duman.”

Sa literal, “dakul na aldaw.”

O “pandok.”

O “dugos.”

O “paglilingkudan.”

O “Pilion.”

Hilingon an Apendise A4.

Sa Ingles, silver.

O “lawas.”

Sa literal, “magabat an sakong nguso.”

Sa literal, “magigin kaibanan ako kan saimong nguso.”

O “Nadagit.”

O “ika an magrerepresentar sa Diyos.”

O “sa saimong kalag.”

An buot sabihon, an anghel na nagrerepresentar ki Jehova.

Posibleng nanunungod sa aki ni Moises.

O “kutsilyong gapo.”

O “pinaduot.”

Posibleng nanunungod sa bitis kan anghel.

O “boses.”

O “mga pasan.”

Sa literal, “mga tawo kan daga.”

Sa Ingles, bricks.

O “huling dai sinda nag-iigot sa trabaho.”

O “Dai kamo nag-iigot sa trabaho.”

O “dai kamo nag-iigot sa trabaho.”

O “huling pinabata nindo kami ki Faraon saka sa mga lingkod niya.”

O “Makapangyarihan sa Gabos.”

O “makapangyarihan.”

O “papaabutan ko sinda nin grabeng mga paghukom.”

Sa literal, “pig-itaasan ko kan sakong kamot na.”

Sa literal, “bakong turi an sakong mga ngabil.”

Sa literal, “kan harong.”

Sa literal, “sigun sa saindang mga hukbo.”

Sa literal, “Bakong turi an sakong mga ngabil.”

Sa literal, ”Ginibo takang Diyos.”

O “papaabutan ko nin grabeng mga paghukom.”

An buot sabihon, mga kanal hali sa Nilo.

O “lalagan.”

O “kapangyarihan.”

An buot sabihon, an mga Ehipsiyo.

O “graniso.”

Posibleng naglaladawan sa makusog na kikilat.

Trigo man ini na hababa an klase na itinatanom sa suanoy na Ehipto.

O “maghinog.”

Sa literal, “Sagkod nuarin magigin siod sa sato an tawong ini?”

Minalataw na si Moises ini.

O “Tutugutan mo kaming magkaigwa.”

Sa literal, “kuko.”

Sa literal, “mapatarom kan dila kaini.”

Sa literal, “sa harong kan mga ama.”

Sa literal, “niyang.”

Sa literal, “niya.”

O “mga kalag.”

Sa literal, “sa pag-ultanan kan duwang banggi.”

O “kongregasyon.”

Sa literal, “piad.”

O “an kalag na iyan.”

O “gadanon.”

O “kalag.”

Sa literal, “an saindong mga hukbo.”

O “an kalag na iyan.”

O “gadanon.”

An buot sabihon, mga ugbon na karnero o kanding.

Sa literal, “an paglaglag.”

Sa literal, “harong kan kalot na istakan nin tubig.”

O “lalagan.”

Sa literal, “mga lalaking naglalakaw.” Minalataw na nanunungod ini sa mga lalaking angay na magin suldados.

An buot sabihon, sarong grupo nin mga bakong Israelita, kaiba na an mga Ehipsiyo.

Sa literal, “an gabos na hukbo.”

Sa literal, “an mga aking lalaki ni Israel kaiba an saindang mga hukbo.”

O “Isuway.”

Sa literal, “lambang panganay na nagbukas kan lambang matris.”

Sa literal, “hali sa harong nin mga uripon.”

Hilingon an Apendise B15.

Sa literal, “mga linderos.”

Sa literal, “sa pag-ultanan kan saindong mga mata.”

Sa literal, “lambang tawo na nagbukas kan matris.”

Sa literal, “hali sa harong nin mga uripon.”

Sa literal, “gabos na nagbukas kan matris.”

Sa literal, “sa pag-ultanan kan saindong mga mata.”

Sa literal, “na nakataas an kamot.”

An buot sabihon, mga alas dos nin aga sagkod alas sais nin aga.

Sa literal, “kamot.”

An “Jah” pinahalipot na porma kan pangaran na Jehova.

Sa literal, “puso.”

O “an sakong kalag.”

Sa literal, “kulog nin pangangaki.”

An shik sarong pamayo nin tribo.

O “mga maisog na namumuon.”

Nangangahulugan na “Kapaitan.”

O “boses.”

O “kongregasyon.”

Sa literal, “Sa pag-ultanan kan duwang banggi.”

O “tûnog.”

Mga 2.2 litros. Hilingon an Apendise B14.

O “saldang.”

O “nin pag-utob sa sabbath.”

O “nagpahingalo an banwaan.”

Sa literal, “harong.”

Posibleng hali sa Hebreong ekspresyon na “Ano iyan?”

O “sagkudan.”

O “1/10.”

An sarong epa katumbas nin 22 litros. Hilingon an Apendise B14.

Nangangahulugan na “Pagpurbar; Pagbalo.”

Nangangahulugan na “Pakikipag-iwal.”

O “bilang girumduman.”

Nangangahulugan na “Si Jehova an Sakong Senyal na Poste.”

Nangangahulugan na “Sarong Dayuhan Duman.”

Nangangahulugan na “An Sakuyang Diyos Paratabang.”

Sa literal, “sa kamot kan Ehipto.”

Sa literal, “sa gabos na panahon.”

Minalataw na an buot sabihon, sa kaparehong aldaw na naghali sinda sa Refidim.

Sa literal, “sa harong.”

O “boses.”

O “pinapahalagahan na rugaring.”

O posibleng “bubudyakon.”

Sa literal, “sungay nin lalaking karnero.”

Sa literal, “Dai kamo magdulok sa babayi.”

Sa literal, “hali sa harong nin mga uripon.”

O “bilang pagsuway sa sako.” Sa literal, “laban sa sakong lalawgon.”

O “representasyon.”

O “dai nababangang.”

Sa literal, “sa saimong mga trangkahan.”

O “maghabas.”

O “atang sa pakikipagkatuninungan.”

Sa literal, “an saimong kahubaan.”

O “mga hudisyal na desisyon.”

O “luluhuan.”

Sarong instrumento na ginagamit sa paggibo nin saradit na labot.

Sa Ingles, concubine.

Sa literal, “ipabalukat.”

Puwedeng nanunungod ini sa amo o sa aki niyang lalaki.

An buot sabihon, an seksuwal na pangangaipo.

O “maldisyunon.”

O posibleng “binakdulan.”

Sa literal, “magluwas an mga aki niya.”

O “nairido; maraot na nangyari.”

O “kalag sa kalag.”

O “kalag.”

An sarong siklo katumbas nin 11.4 gramos. Hilingon an Apendise B14.

Sa literal, “kun ibinugtak niya an saiyang kamot sa ibabaw.”

Sa literal, “na dai niya ipinatong an saiyang kamot.”

O “birhen.”

O “an siisay man na ilo.”

O “nagtitios.”

O “parapaporsiyento.”

O “paniguro.”

Sa literal, “kublit.”

O “marahay an buot ko.”

O “paglaiton.”

O “tagapamahala.”

An buot sabihon, mga pugaan para sa lana asin arak.

Sa literal, “mag-alsa.”

O “testimonya na pinaniniwalaan nin dakul.”

Sa literal, “tataramon.”

O “huling dai ko aabsuweltuhon an saro na maraot.”

O “an buhay (kalag).”

Hilingon an Apendise B15.

Inaapod man na Kapiyestahan nin mga Semana, o Pentecostes.

Inaapod man na Kapiyestahan nin mga Payag-payag (mga Tabernakulo).

O “kukumpletuhon ko an bilang kan saimong mga aldaw.”

O posibleng “magkatararanta sinda; makamati sinda nin grabeng takot.”

An buot sabihon, an Eufrates.

O “gabos na hudisyal na desisyon.”

Sa Ingles, wool.

O “torsidong lana na tinugma nin kulor lila na nagpupula-pula.”

An ipinantugma digdi hali sa insektong coccus.

O “tinumok.”

Sa Ingles, seal.

Hilingon sa Glosaryo.

O “disenyo.”

O “baul.”

An sarong maniko katumbas nin 44.5 sentimetros (17.5 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

O “pampasan.”

Mga 7.4 sentimetros (2.9 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

Nanunungod ini sa mga dahon sa irarom kan burak.

An sarong talento katumbas nin 34.2 kilos. Hilingon an Apendise B14.

O “disenyo.”

Sa Ingles, purple.

An sarong maniko katumbas nin 44.5 sentimetros (17.5 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

O “Pagtatagni-tagnion.”

O posibleng “patindog na poste.”

O “kurtina.”

O “kurtina.”

An sarong maniko katumbas nin 44.5 sentimetros (17.5 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

O “mga abo na may taba,” an buot sabihon, mga abo na nasagom nin taba kan mga atang.

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

Sa literal, “sa parteng sirangan na sinisirangan kan aldaw.”

O “kurtina.”

Hilingon sa Glosaryo.

Sa literal, “madunong an puso.”

Sa literal, “espiritu nin kadunungan.”

O “bugkos sa habayan.”

Mga 22.2 sentimetros (8.75 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

Dai sigurado kun anong klaseng mamahalon na bato, posibleng nanunungod sa amber, jacinto, opal, o tourmaline.

O “bugkos sa habayan.”

O “bugkos sa habayan.”

Hilingon sa Glosaryo.

O “sa kutamaya.”

Hilingon sa Glosaryo.

Sa literal, “saka panua an saindang kamot.”

O “mga pang-irarom na sulot.”

Sa literal, “saiyang banhi.”

Posibleng papakariguson sinda ni Moises.

O “iksan.”

O “bugkos sa habayan.”

O “an banal na diyadema.”

O “lahidan.”

Sa literal, “papanuon an kamot ni Aaron asin an kamot kan saiyang mga aking lalaki.”

O “nakakapaugma.” Sa literal, “nakakapakalma.”

O “nakakapaugmang.” Sa literal, “nakakapakalmang.”

Sa literal, “para panuon an saindang kamot.”

Sa literal, “an sarong estranghero,” an buot sabihon, tawong dai kabilang sa pamilya ni Aaron.

Sa literal, “sa pagpano kan saindang kamot.”

Sa literal, “sa pag-ultanan kan duwang banggi.”

O “1⁄10.”

An sarong epa katumbas nin 22 litros. Hilingon an Apendise B14.

O “1⁄4.”

An sarong hin katumbas nin 3.67 litros. Hilingon an Apendise B14.

Sa literal, “sa pag-ultanan kan duwang banggi.”

O “nakakapaugma.” Sa literal, “nakakapakalma.”

Mga 44.5 sentimetros (17.5 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

Sa literal, “sa pag-ultanan kan duwang banggi.”

O “kalag.”

An sarong siklo katumbas nin 11.4 gramos. Hilingon an Apendise B14.

O “uyon sa banal na siklo.”

An sarong gerah katumbas nin 0.57 gramo. Hilingon an Apendise B14.

An sarong siklo katumbas nin 11.4 gramos. Hilingon an Apendise B14.

Sa literal, “tanganing mabayadan an kasalan.”

O “kalag.”

O “kalag.”

O “uyon sa banal na siklo.”

An sarong hin katumbas nin 3.67 litros. Hilingon an Apendise B14.

O “dapat na arog iyan kan gibo nin sarong paragibo nin panglahid.”

Sa literal, “sa sarong estranghero,” an buot sabihon, tawong dai kabilang sa pamilya ni Aaron.

O “dapat na arog kan gibo nin sarong paragibo nin panglahid.”

Sa literal, “Inapod ko sa pangaran.”

Sa literal, “madunong an puso.”

O “an kalag na iyan.”

O “minoldeng estatuwa.”

O “minoldeng estatuwa.”

Sa literal, “matagas an liog.”

Sa literal, “pinalumoy ni Moises an lalawgon ni.”

O “pagbasulan mo.”

Sa literal, “banhi.” Sa Hebreo puwede ining plural.

Sa literal, “banhi.” Sa Hebreo puwede ining plural.

O “pinagbasulan.”

O “makapangyarihan na gibo.”

Sa literal, “Panua an saindong kamot.”

Sa literal, “banhi.” Sa Hebreo puwede ining plural.

Sa literal, “matagas an liog.”

Sa literal, “matagas an liog.”

Sa literal, “hinuba na.”

Hilingon sa Glosaryo.

O “Pinili taka.” Sa literal, “Midbid taka sa pangaran.”

Sa literal, “An lalawgon ko.”

Sa literal, “Kun an saimong lalawgon.”

Sa literal, “midbid taka sa pangaran.”

O “marahay an buot.”

O “mamumuton na kabuutan.”

O “kaimbudan.”

Sa literal, “matagas an liog.”

Hilingon sa Glosaryo.

Sa literal, “si Jehova, an saiyang pangaran.”

O “na dai nagtutugot na magkaigwa nin kaagaw.”

O “dai nababangang.”

Sa literal, “pag naggibo sinda nin seksuwal na imoralidad.”

Sa literal, “magibo nin seksuwal na imoralidad.”

Hilingon an Apendise B15.

Sa literal, “an gabos na nagbukas kan matris.”

O “uutubon mo an sabbath.”

Inaapod man na Kapiyestahan nin mga Payag-payag (mga Tabernakulo).

Sa literal, “an Sampulong Tataramon.” Inaapod man na Dekalogo.

Sa literal, “saiya.”

Sa literal, “madunong an puso.”

O “kurtina.”

O “kurtina.”

O “minotibar kan saindang espiritu.”

O “dulot na pigtuturutabyon.”

Hilingon an “Pagpuron” sa Glosaryo.

Sa literal, “kadunungan nin puso.”

Sa literal, “an lambang lalaking madunong an puso.”

Minalataw na nanunungod ki Bezalel.

An sarong maniko katumbas nin 44.5 sentimetros (17.5 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

O “pigturutagni.”

O posibleng “patindog na poste.”

O “kurtina para.”

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

An sarong maniko katumbas nin 44.5 sentimetros (17.5 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

Mga 7.4 sentimetros (2.9 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

An sarong talento katumbas nin 34.2 kilos. Hilingon an Apendise B14.

O “arog iyan kan gibo nin sarong paragibo nin panglahid.”

An sarong maniko katumbas nin 44.5 sentimetros (17.5 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

An buot sabihon, mga salming na metal na pinakintab na marhay.

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

Sa literal, “kan parteng sirangan na sinisirangan kan aldaw.”

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

O “kurtina.”

O “surusingsing” na pansugpon, o pangkabit.

An sarong talento katumbas nin 34.2 kilos. Hilingon an Apendise B14.

An sarong siklo katumbas nin 11.4 gramos. Hilingon an Apendise B14.

O “uyon sa banal na siklo.”

O “uyon sa banal na siklo.”

O “uyon sa banal na siklo.”

Nanunungod sa kurtina na nasa atubangan kan Kabanal-banali.

O “dulot na pigtuturutabyon.”

O “bugkos sa habayan.”

Mga 22.2 sentimetros (8.75 pulgada). Hilingon an Apendise B14.

Dai sigurado kun anong klaseng mamahalon na bato, posibleng nanunungod sa amber, jacinto, opal, o tourmaline.

O “bugkos sa habayan.”

O “bugkos sa habayan.”

O “sa kutamaya.”

O “mga pang-irarom na sulot.”

O “an banal na diyadema.”

O “kurtina.”

O “kurtina.”

O “kurtina.”

O “kurtina.”

Posibleng papakariguson sinda ni Moises.

O “kurtina.”

O “kurtina.”

Sa literal, “harong.”

    Bicol Publications (1983-2025)
    Mag-log Out
    Mag-log In
    • Bicol
    • I-share
    • Settings na Gusto Mo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kasunduan sa Paggamit
    • Palisiya sa Privacy
    • Settings sa Privacy
    • JW.ORG
    • Mag-log In
    I-share