Navidad—Panahon nin Pagselebrar Para sa mga Taga-Oriente
DARAKULANG Christmas tree, maliwanag na mga ilaw, de kolor na mga bandera—maheheling iyan sa gabos na shopping center asin department store. Madadangog sa mga loudspeaker an mga kanta sa Navidad, asin an mga anunsio nagsasadol sa mga tawo na mamakal pa. An mga lalaki asin babae na nakasulot nin Santa Claus pabalikbalik sa mga tinampo na nag-oopresir nin mga regalo na garo nakikimaherak pa. Ini daw eksena sa sarong nasyon na “Kristiano”? Bako, ini sa Hapon, na mayo pang 1 porsiento sa populasyon an naghihingakong Kristiano.
Kaagid kaiyan, sa haraning isla nin Taiwan, an mga “Kristiano” asin bakong Kristiano nagseselebrar nin Navidad paagi sa tradisyonal na pagreregalo ninda. Asin sa mga komunidad na Intsik sa Malaysia, an mga paputok nakadudugang sa mga selebrasyon kan “Kristianong” kapiyestahan.
Taano ta nagseselebrar nin Navidad an mga tawong ini? Nagtutubod daw sinda sa Navidad? O nagtutubod daw sinda sa mga selebrasyon sa Navidad? Ipinaheheling kan ebidensia na an “kumakan, uminom, asin mag-ogma” iyo an mensahe na nakukua ninda sa mga selebrasyon nin Navidad. An dakol nag-ootob sa “Kristianismo” sa Disyembre 24 asin 25 pero minabuwelta sa dati nindang pamumuhay—Budhismo, Sintoismo, Taoismo, o ano pa man—sa sumunod na aldaw. Pero paano nakakapakikabtang sa “Kristianong” kapiyestahan an mga tawo na laen-laen an relihiyon na pinaghalean?
Kan an sarong aking lalaki sa Hapon hapoton kun baga nagtutubod sia ki Santa Claus, sia nagsimbag, ‘Nagtutubod ako ki Santa ta tinawan nia ako nin dakol na kawatan.’ An saiyang simbag nagpaparisa kan kaisipan nin dakol sa Oriente: ‘Magin bukas an isip. Dai magin sobra kaestrikto sa relihiyon. Kun may makukua ka dian, kaogmahan iyan. Pero papagdanayon iyan sa tamang lugar tanganing dai iyan makaapektar sa ibang parte kan saimong buhay.’
An kaisipan na ini malinaw na maheheling sa surbey na ginibo nin sarong dakulang peryodikong Hapones. An saro sa mga hapot iyo ini: “Digdi sa Hapon, uso para sa sarong tawo na makikabtang sa laen-laen na relihiyosong okasyon arog baga kan omiyamairi [okasyon na Sintoista tanganing selebraron an pagdakula nin mga aki], ohigan [duwa kada taon na rituwal na Budhista sa paggirumdom sa mga gadan], asin Navidad. Sa paghona daw nindo ini sala?” 19 porsiento sana an nagsimbag nin “sala.” Minsan sa mga naghihingakong Kristiano, 60 porsiento an naghona na mayo nin diperensia sa pagselebrar sa mga kapiyestahan nin laen-laen na relihiyon.
An kaisipan na ini nagbubunga nin pambihirang pangyayari sa relihiyon—dakol an naghihingakong miembro nin labi sa sarong relihiyon. Sono sa Agency for Cultural Affairs, an total na miembro nin relihiyosong mga grupo sa Hapon 207,080,000 kan matapos an 1982, mantang an kinakarkulong populasyon sa Hapon kan 1982 118,600,000 sana. Ini nangangahulogan na an total na miembro kan mga relihiyon sa Hapon 170 porsiento kan total na populasyon!
“Imposible!” tibaad sabihon nin mga tawong nasa kulturang saro sana an sinasamba. Pero an kaparehong pagliwatliwat sa relihiyosong kaisipan lakop man sa paagi nin pagselebrar nin Navidad sa Solnopan. Paano ini nangyayari? Asin kun iyan totoo, kamo daw maninigong magselebrar nin Navidad?
[Ritrato sa pahina 3]
Total na miembro kan mga relihiyon sa Hapon: 207,080,000
Total na populasyon nin Hapon: 118,600,000