Pagtao nin Liwanag sa Presensia ni Cristo
“Kun an Aki nin tawo dumatong na sa saiyang kamurawayan, . . . pagbubulagbulagon nia an mga tawo.”—MATEO 25:31, 32.
1. Ano an interpretasyon kan klero nin Kakristianohan na kahulogan kan mga tataramon sa Mateo 24:3?
TOLONG aldaw bago si Jesus nagadan, an apat sa saiyang mga disipulo nagdorolok sa saiya asin odok sa boot na naghapot: “Sabihi kami, noarin mangyayari an mga bagay na ini? asin ano an magigin tanda kan saimong pagdatong [Griego, pa·rou·siʹa], asin kan katapusan kan kinaban?” Sa dakol na siglo an klero asin mga parasurat sa Kakristianohan ininterpretar an mga tataramon na ini na sinabi ki Jesus sa Mateo 24:3 (King James Version) na nangangahulogan na sia maheheling giraray sa laman tanganing paghelingon nin gabos na tawo. Kaya, itinokdo ninda na an pagbalik ni Cristo magkakaigwa nin dakulang eksibisyon asin naheheling na garbo. Inaapod ninda iyan na ikaduwang pagbalik ni Cristo. Pero tama daw an mga paghona ninda?
2, 3. (a) Anong pagkakalaen kan mga terminong “pagdatong” asin “presensia” an isinabi kan Tomo 2 kan Studies in the Scriptures? (b) Ano an nasabotan kan banwaan ni Jehova dapit sa kahulogan kan pa·rou·siʹa ni Cristo?
2 Kan 1889, an mga linahidan ni Jehova, bilang mga paradara nin liwanag kan ika-19 siglo, ikinatanos na dapit sa pagbalik ni Cristo. Sa Tomo 2 kan Studies in the Scriptures, pahina 158 sagkod 161, si Charles T. Russell, an enot na presidente kan Watch Tower Bible and Tract Society, nagsurat: “An pa·rou·siʹa . . . nangangahulogan nin presensia, asin dai noarin maninigong tradusiron na pagdatong, arog kan yaon sa usong Bibliang Ingles . . . An ‘Emphatic Diaglott,’ na mahalagang marhay na traduksion kan Bagong Tipan, trinadusir nin tama an parousia, presensia . . . , bakong pagdatong, na garo umaaboton pa sana, kundi presensia, na nag-abot na . . . [Si Jesus] nagsasabi, ‘Kun paano kan kaaldawan ni Noe, siring man an parousia [presensia] kan Aki nin tawo.’ Mangnoha na an komparasyon bakong sa pag-oltanan kan pagdatong ni Noe asin pagdatong kan satong Kagurangnan . . . Kun siring, an pagkokomparar sa pag-oltanan kan panahon kan presensia ni Noe sa tahaw kan mga tawo ‘bago kan baha,’ asin kan panahon kan presensia ni Cristo sa kinaban, sa saiyang ikaduwang pagdatong, ‘bago an kalayo’—an grabeng kasakitan sa Aldaw kan Kagurangnan [si Jehova] na matapos sa kapanahonan na ini.”—Mateo 24:37.
3 Kaya tama an pakasabot kan banwaan ni Jehova kan ika-19 siglo na an pa·rou·siʹa ni Cristo dai maheheling. Nasabotan man ninda na an katapusan kan Mga Panahon nin mga Hentil mangyayari sa tigholog nin 1914. Mantang nag-oorog an espirituwal na kaliwanagan, nasabotan man ninda kan huri na si Jesu-Cristo pinatukaw sa trono duman sa langit bilang Hade sa Kahadean kan taon man sanang idto, 1914.—Talinhaga 4:18; Daniel 7:13, 14; Lucas 21:24; Kapahayagan 11:15.
An “Presensia kan Satong Kagurangnan”
4. Sa ano nanonongod an “presensia kan satong Kagurangnan na Jesu-Cristo”?
4 Kun siring, sa satong kaaldawan ano an kahulogan kan mga tataramon sa Biblia na “presensia kan satong Kagurangnan na Jesu-Cristo”? (1 Tesalonica 5:23) An sarong autoridad nagkomento na an terminong “presensia,” pa·rou·siʹa, “nagin an opisyal na termino para sa pagsongko nin sarong tawong may halangkaw na ranggo, esp[esyalmente] para sa mga hade asin emperador na nagsosongko sa sarong probinsia.” Kaya an mga tataramon na ini nanonongod sa makahadeng presensia kan Kagurangnan na Jesu-Cristo bilang Hade, poon asin pakalihis kan 1914, pakatapos kan pagpatukaw sa saiya sa trono duman sa langit. Sia presente na dai naheheling tanganing ‘mandaog sa tahaw kan saiyang mga kaiwal,’ na aktibong nagsasakop bilang Hade sa pag-otob sa makahulang pagboot na ini. (Salmo 110:2) Sa laog nin mga 79 taon, an mga tawo digdi sa daga nakaeeksperyensia kan mga epekto kan dai naheheling na makahadeng presensia ni Cristo.
5. Anong mga pangyayari sa panahon kan pa·rou·siʹa an ipaliliwanag sa tolong artikulong pag-aadalan sa magasin na ini?
5 Sa seryeng ini nin tolong artikulo, rerepasohon niato an risang marhay na ebidensia kan mga nahaman kan Kahadean ni Cristo sa laog kan panahon na ini. Enot, iaatubang niamo an nagkapirang hula sa Biblia na naghuhula nin mga pangyayaring nangyari na o nangyayari mismo ngonyan. Ikaduwa, isasaysay niamo an dakulang ginigibo kan grupong maimbod asin madonong na oripon na ginagamit ni Jesus sa bilog na panahon na ini kan saiyang makahadeng presensia. (Mateo 24:45-47) Isasaysay sa sato kan ikatolong artikulo an mamuraway na kulminasyon, an panahon kan “dakulang kahorasaan.” Iyan an panahon na si Jesus madatong bilang Parakastigo ni Jehova sa paglaglag sa maraot na mga tawo asin sa pagligtas sa mga matanos. (Mateo 24:21, 29-31) An panahon nin panlaglag na iyan ilinaladawan ni apostol Pablo na nagdadara “sa saindo na mga nagsasakit, [nin] kapahingaloan sa kaibahan mi sa kapahayagan kan Kagurangnan na Jesus hale sa langit kaiba an saiyang makapangyarihan na mga anghel sa naglalaad na kalayo, kun sia mamalos na sa mga dai nakamimidbid sa Dios asin sa mga dai nagkukuyog kan maogmang bareta manongod sa satong Kagurangnan na si Jesus.”—2 Tesalonica 1:7, 8.
An Tanda
6. Anong tanda na may laen-laen na kabtang an isinasabi sa Mateo kapitulo 24 asin 25?
6 Kaidtong desinuwebeng gatos na taon na an nakaagi, an nagdadara nin liwanag na mga disipulo ni Jesus naghagad sa saiya nin sarong tanda, o ebidensia, sa saiyang maabot na presensia na may kapangyarihan kan Kahadean. An simbag nia, na nasusurat sa ika-24 asin ika-25 kapitulo nin Mateo, nagtao nin tanda na may laen-laen na kabtang, na an gabos na elemento naootob na ngonyan sa internasyonal na hiwas. An kaotoban kan tandang iyan minatanda sa panahon nin kasakitan asin makuring pagbalo. Si Jesus nagpatanid: “Mag-ingat kamo na dai nin siisay man na makadaya sa saindo; huli ta dakol an maabot huli sa ngaran ko, na nagsasabi, ‘Ako iyo an Cristo,’ asin mandadaya sa dakol. Makadadangog kamo dapit sa mga ralaban asin mga bareta nin ralaban; siertohon nindo na dai kamo matikbahan. Huli ta an mga bagay na ini kaipuhan na mangyari, alagad bako pa an katapusan.”—Mateo 24:4-6.
7. Anong mga kabtang kan tanda an naheling niato na naotob poon kan 1914?
7 Ihinula pa ni Jesus na magkakaigwa nin mga guerra sa hiwas na dai pang kaagid. Sa kaotoban, an duwa sa mga ini klinasipikar na guerra mundial, an saro poon 1914 sagkod 1918 asin an ikaduwa poon 1939 sagkod 1945. Saka sinabi nia na magkakaigwa nin mga kakulangan nin kakanon asin linog sa sunod-sunod na mga lugar. An tunay na mga Kristiano maringis na paglalamagon. Totoo sa hula, an mga Saksi ni Jehova, an modernong mga paradara nin liwanag, pinaglamag sa nakaaging walong dekada mantang naghuhulit kan maogmang bareta kan Kahadean nin Dios “sa bilog na inierokan na daga para sa pagpatotoo sa gabos na nasyon.” (Mateo 24:7-14) An kada Yearbook of Jehovah’s Witnesses nakadudugang sa ebidensia na naootob na an mga kabtang na ini kan tanda.
8, 9. (a) Ano an napapalabot sa makahadeng presensia ni Jesus? (b) Ano an ipinaririsa kan hula ni Jesus dapit sa falsong mga Cristo kun dapit sa lugar asin paagi kan saiyang presensia?
8 Mantang an bilog na daga sakop kan paghade ni Jesus, an tunay na pagsamba naglalakop sa gabos na kontinente. An saiyang makahadeng presensia (pa·rou·siʹa) panahon nin pagsiyasat sa bilog na globo. (1 Pedro 2:12) Alagad igwa daw nin kabeserang siudad, o sentro, na duman mahahapot si Jesus? Sinimbag ini ni Jesus sa paghula na sa paghalat kan saiyang presensia, may maralataw na falsong Cristo. Sia nagpatanid: “Kun may magsabi sa saindo, ‘Uya! Sia [si Cristo] nasa kapatagan,’ dai kamo magruluwas; ‘Uya! Sia nasa mga kuwarto sa laog,’ dai nindo iyan tubodon. Huli ta kun paanong an kikilat minaluwas sa sirangan asin minasirang sagkod sa solnopan, siring man an presensia [pa·rou·siʹa] kan Aki nin tawo.”—Mateo 24:24, 26, 27.
9 Orog kisa siisay pa man digdi sa daga, si Jesus, an “Aki nin tawo,” nakaaaram kun haen sia pagpoon kan saiyang presensia. Dai sia mamumugtak digdi o duman o sa ano pa man na lugar digdi sa daga. Dai sia mapaheling sa sarong puwerang lugar, sa “kapatagan,” tangani na an mga naghahanap sa Mesiyas makapakipag-olay sa saiya na harayo sa pagheling kan mga autoridad nin gobyerno sa nasyon na iyan, lugar na duman makapag-aadal an mga parasunod sa pangengenot nia, na nag-aandam na gumibo nin politikal na pagsalakay asin patukawon sia bilang an Mesiyanikong Hade kan kinaban. Dugang pa, dai sia matago sa “mga kuwarto sa laog,” na pipira sanang pinili an nakaaaram kan saiyang namumugtakan, tanganing duman, dai naheheling asin dai naririsa, sia makipagkasapakat asin gumibo nin hilom na mga plano kaiba nin mga komplise sa pagpabagsak sa mga gobyerno kan kinaban asin mapalahidan an sadiri nia bilang an ipinanugang Mesiyas. Dai!
10. Paano suminilyab an mga kikilat nin katotoohan sa Biblia sa bilog na globo?
10 Al kontraryo, mayo nin ano man na dapat na itago dapit sa pagdatong ni Jesus bilang Hade, sa kapinonan kan saiyang makahadeng presensia. Siring sa ihinula ni Jesus, sa bilog na globo, nagpapadagos na sumilyab an mga kikilat nin katotoohan sa Biblia sa mahihiwas na lugar magpoon sa mga parteng sirangan sagkod sa mga parteng solnopan. Tunay nanggad, bilang modernong mga paradara nin liwanag, an mga Saksi ni Jehova napatutunayan na “liwanag kan mga nasyon, tanganing an . . . pagliligtas [ni Jehova] mapasa kaporoporohi kan daga.”—Isaias 49:6.
Aktibidad nin mga Anghel
11. (a) Sa anong paagi na ginagamit an mga hukbo nin anghel sa pagtao nin liwanag sa Kahadean? (b) Kasuarin asin sa anong grupo na tiniripon an mga miembro kan grupong trigo?
11 An iba pang teksto na konektado sa presensia ni Jesus ilinaladawan sia na may kaiba na, o ‘nagsugo’ nin, mga hukbo nin anghel. (Mateo 16:27; 24:31) Sa ilustrasyon kan trigo asin mga doot, sinabi ni Jesus na “an oma iyo an kinaban” asin na “an pag-ani sarong pagtatapos nin palakaw nin mga bagay, asin an mga paraani mga anghel.” Pero dai ini nangangahulogan na sa saiyang presensia na may kapangyarihan sa Kahadean asin kamurawayan, an ginagamit sana nia mensaherong mga anghel sa mga misyon digdi sa daga. Poon kan 1919, isiniblag kan mga anghel na pinangengenotan ni Jesus an grupong trigo nin pinaniaki sa espiritung mga linahidan digdi sa daga, na iwinarak kan mga pangyayari kan Guerra Mundial I, asin an mga ini inandam para sa dugang pang aktibidad sa ngaran kan Hade. (Mateo 13:38-43) Kan mga taon nin 1920 an iba pang rinibo nanindogan apabor sa napatindog nang Kahadean nin Dios asin linahidan kan espiritu nin Dios. An mga linahidan na ini ikinadugang sa orihinal na mga natatada. Bilang grupo, sinda minakompuwesto sa klaseng maimbod asin madonong na oripon sa satong aldaw.
12. Sa anong paglinig nakikabtang an mga anghel, asin may anong resulta sa daga?
12 An saro pang halimbawa nin pagpartisipar nin mga anghel sa presensia ni Jesus pakatukaw nia sa trono kan 1914 nasusurat sa Kapahayagan 12:7-9: “Si Miguel [Jesu-Cristo] asin an saiyang mga anghel nakipaglaban sa dragon, asin an dragon asin an mga anghel kaiyan nakipaglaban alagad ta dai iyan nanggana, ni may nanompongan pa man na lugar para sa sainda sa langit. Kaya ihinolog an dakulang dragon, an enot na halas, an inaapod Diablo asin Satanas, na nandadaya sa bilog na inierokan na daga; ihinolog sia sa daga, asin an saiyang mga anghel ihinolog sa kaibanan nia.” Kaya, an kalangitan sa itaas nalinigan na, na an nawalat na sana an daganon na sakop kan Kahadean na kaipuhan pang biyong dalisayon para sa pagpakangbanal sa ngaran ni Jehova. Sa taon na ini nin 1993, an banal na patanid nagpapadagos na umaplikar: “Herak man kan daga . . . huli ta huminilig na dian saindo an Diablo, na may dakulang kaanggotan, sa pakaaram na halipot na sana an saiyang panahon.”—Kapahayagan 12:12.
Langitnon na Pagkabuhay Liwat
13, 14. (a) Ano an ipinaririsa kan Kasuratan na nangyayari poon kan 1918? (b) Ano an ihinahayag ni Pablo asin Juan dapit sa linahidan na natatada ngonyan?
13 An saro pang makangangalas na nangyari sa panahon kan presensia ni Cristo iyo an pagpopoon kan langitnon na pagkabuhay liwat. Ipinarisa ni apostol Pablo na an linahidan na mga Kristiano na haloy nang natotorog sa saindang lolobngan iyo an enot na bubuhayon asin mag-eerok kaiba ni Cristo Jesus sa lugar nin mga espiritu. Sa nag-aging mga taon itinao an ebidensia tanganing ipaheling na ini minalataw na nangyari magpoon kan 1918. Si Pablo nagsurat: “An gabos bubuhayon dian ki Cristo. Alagad an lambang saro sa saiyang sadiring ranggo: si Cristo an enot na bunga, dangan an mga rogaring ni Cristo sa panahon kan saiyang presensia [pa·rou·siʹa].” (1 Corinto 15:22, 23) An pagkabuhay liwat kan mga linahidan sa panahon kan presensia ni Cristo pinatutunayan sa 1 Tesalonica 4:15-17: “Iyo ini an isinasabi mi sa saindo paagi sa tataramon ni Jehova, na kita na nabubuhay sagkod sa presensia [pa·rou·siʹa] kan Kagurangnan dai sa ano man na paagi maeenot sa mga natorog sa kagadanan . . . An mga nagadan na kasaro ni Cristo enot na maburuhat. Dangan kita na buhay pa na nawawalat, kaibanan ninda, aagawon sa mga panganoron tanganing sabaton an Kagurangnan sa doros.” Igwa nin 144,000 na rogaring ni Cristo bilang mga linahidan na sa katapustapusi maako kan makangangalas na balos na ini.—Kapahayagan 14:1.
14 Arog kan ipinaheheling ni Pablo, an mga kabilang sa linahidan na natatada na nabubuhay ngonyan dai maeenot na lumaog sa Kahadean sa mga naenot na maimbod na linahidan na Kristianong martir asin disipulo. Arog pa kaini an paglaladawan ni apostol Juan sa mga linahidan na nagagadan ngonyan: “Maogma an mga gadan na nagagadan na kasaro kan Kagurangnan poon sa panahon na ini padagos. Iyo, sabi kan espiritu, magpahingalo na sinda sa saindang mga pagpapagal, huli ta an mga bagay na saindang ginibo kaibanan ninda,” an boot sabihon, sa saindang binuhay liwat na kamugtakan. (Kapahayagan 14:13) Asin si Pablo nagsasabi: “Uya! sasabihon ko sa saindo an sarong banal na hilom: Bakong kita gabos matotorog sa kagadanan, kundi kita gabos maliliwat, sa panale, sa sarong pagpirok nin mata, sa panahon kan huring trumpeta. Huli ta an trumpeta matanog, asin an mga gadan bubuhayon na dai na malalapa, asin kita maliliwat.” (1 Corinto 15:51, 52) Kanigoan kamakangangalas na milagro!
15, 16. (a) Anong ilustrasyon an itinao ni Jesus sa Lucas 19:11-15, asin sa anong dahelan? (b) Paano naootob an hulang ini?
15 Sarong beses kan naghuhulit si Jesus sa sarong grupo kan saiyang mga parasunod manongod sa Kahadean nin Dios, guminamit sia nin ilustrasyon tanganing matabangan sinda na ikatanos an sala nindang mga ideya. An tala nagsasabi: “Sinda naghohona na an kahadean nin Dios bigla na sanang mahahayag. Kaya sia nagsabi: ‘An sarong mahal na tawo nagbiyahe pasiring sa harayong daga tanganing magkua nin makahadeng kapangyarihan para sa saiya man sana dangan magbalik. Sa pag-apod sa sampulo niang oripon tinawan nia sinda nin sampulong mina asin sinabihan sinda, “Magnegosyo kamo sagkod na ako dumatong.” . . . Nangyari na kan makapuli na sia pakatapos na makua an makahadeng kapangyarihan, ipinagboot nia na apodon sa atubang nia an mga oripon na ini na tinawan nia kan pirak, tanganing isihon kun ano an saindang nakua paagi sa pagnegosyo.’”—Lucas 19:11-15.
16 Si Jesus an “tawo” na nagduman sa langit, an “harayong daga” na duman aakoon nia an kahadean. An Kahadean na iyan nakua nia kan 1914. Dai nahaloy pakatapos, si Cristo bilang Hade nakipagkuwenta sa mga naghihingakong parasunod nia tanganing helingon kun ano an nagibo ninda sa pag-asikaso sa intereses kan Kahadean na ipinaniwala sa sainda. May maimbod na nagkapira na pinili na mag-ako kan pag-omaw kan kagurangnan: “Marahay an ginibo mo, marahay na oripon! Huli ta sa saditon sanang bagay pinatunayan mo an saimong sadiri na maimbod, pamahalaan mo an sampulong siudad.” (Lucas 19:17) An panahon na ini kan presensia ni Cristo may kaibang daing ontok na todo-todong paghuhulit kan Kahadean, pati an pagpahayag kan mga paghokom nin Dios tumang sa mga maraot, asin kaiba sa kapangyarihan na ipinaniwala sa “marahay na oripon” an pamamahala sa gibohon na ini.
Paghuhulit sa Bilog na Kinaban
17. Anong kagayagayahan an mangyayari sa pa·rou·siʹa?
17 Ano pa an mangyayari sa panahon kaining pa·rou·siʹa? Iyan magigin panahon nin dakulang kagayagayahan sa paghuhulit asin sa pagtabang sa mga bagohan na mag-andam na makaligtas sa nagdadangadang na dakulang kahorasaan. An mga kabilang na ini sa “dakulang kadaklan,” na nagtatabang sa natatada, nagigin “mga surat nin rekomendasyon.” (Kapahayagan 7:9; 2 Corinto 3:1-3) Nasasambitan ni Pablo an kagayagayahan sa pag-aning ini kan sia magsabi: “Ano an samong paglaom o kaogmahan o korona nin kagayagayahan—tara, bako daw na kamo?—sa atubang kan satong Kagurangnan na Jesus sa saiyang presensia [pa·rou·siʹa]?”—1 Tesalonica 2:19.
Magdanay na Malinig Asin Dai nin Kanawayan
18. (a) Anong pamibi ni Pablo an manongod sa pa·rou·siʹa? (b) Anong espiritu an dapat na ipaheling niato gabos sa panahon na ini, asin sa anong mga paagi?
18 Ipinamibi man ni Pablo an pagpakangbanal sa mga nabubuhay sa panahon na ini kan presensia ni Cristo: “An Dios mismo nin katoninongan magpakangbanal logod sa saindo nin lubos. Asin marahay sa gabos na paagi an saindo logod mga tugang na espiritu asin kalag patin hawak maingatan na dai nin kanawayan sa presensia [pa·rou·siʹa] kan satong Kagurangnan na Jesu-Cristo.” (1 Tesalonica 5:23) Iyo, ngonyan, baga man kita kabilang sa linahidan na natatada o sa dakulang kabilangan kan ibang karnero, maimbod kitang binobogkos kan espiritu nin kooperasyon tangani na kita magpadagos na malinig asin dai nin kanawayan sa pambihirang panahon na ini. Siring man, kaipuhan na kita magpasensia. Si Santiago nagsurat: “Kaya magin mapasensia kamo, mga tugang, sagkod sa presensia [pa·rou·siʹa] kan Kagurangnan. . . . Parigona an saindong puso, huli ta an presensia [pa·rou·siʹa] kan Kagurangnan harani na.”—Santiago 5:7, 8.
19. Ano an ipinatanid ni Pedro dapit sa pa·rou·siʹa, asin ano an maninigong magin reaksion niato?
19 Si apostol Pedro may isinabi man sa sato na nabubuhay sa presenteng panahon na ini. Pinatanidan nia kita tumang sa mga paraolog-olog, na dakol sa gabos na kabtang kan daga. Si Pedro nagsasabi: “Aram nguna nindo ini, na sa huring mga aldaw an mga paraolog-olog madatong na may pag-olog-olog, na maglalakaw sono sa saindang mga horot asin magsasarabi: ‘Haen man ining ipinanugang presensia [pa·rou·siʹa] nia? Tara, poon kan aldaw na an satong mga kag-anak magtorog sa kagadanan, an gabos na bagay pareho man sana poon kan kapinonan nin paglalang.’” (2 Pedro 3:3, 4) Sa ibong kan pagigin lakop nin mga paraolog-olog sa panahon kan presensia ni Cristo, an banwaan ni Jehova nagpapadagos na sumirang bilang liwanag kan kinaban, para sa ikaliligtas nin dakol.
Mga Hapot sa Repaso
◻ Paano progresibong pinaliwanagan an banwaan ni Jehova dapit sa pa·rou·siʹa?
◻ Paano naootob an Mateo 24:4-8?
◻ Paano nakikokooperar an mga anghel sa tuminukaw na sa tronong si Cristo?
◻ Anong makangangalas na milagro an minalataw na kadungan kan pa·rou·siʹa?
◻ Anong kagayagayahan an namamatean sa panahon na ini, asin siisay an nakikakabtang dian?