Kapahayagan—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan Harani Na
Kasumpay kan Kapitulo 33: Paghokom sa Labi-labi Karaot na Patotot
Sarong Ngaran, Sarong Misteryo
22. (a) Anong klaseng hayop an piniling kabayuan kan dakulang patotot? (b) Paano ilinaladawan ni Juan an simbolikong patotot na Dakulang Babilonya?
22 Sa dai mahaloy maaaraman ni apostol Juan na an dakulang patotot piniling kabayuan an sarong mapanganib na hayop. Pero, enot nguna, an saiyang atension nasa Dakulang Babilonya mismo. Sia may maluhong mga biste, pero, makababalde sia! “Asin an babae nagugubingan nin purpura asin nin mapula, asin nasasamnohan nin bulawan asin mahalagang gapo pati mga perlas asin igwa sa saiyang kamot nin kopang bulawan na pano nin makababaldeng mga bagay asin kan marompot na mga bagay kan saiyang pakikisaro. Asin sa saiyang angog nasusurat an sarong ngaran, sarong misteryo: ‘Dakulang Babilonya, an ina kan mga patotot asin kan makababaldeng mga bagay kan daga.’ Asin naheling ko na an babae naburat kan dugo kan mga banal asin kan dugo kan mga saksi ni Jesus.”—Kapahayagan 17:4-6a.
23. Ano an bilog na ngaran kan Dakulang Babilonya, asin ano an kahulogan kaiyan?
23 Arog kan kaugalean sa suanoy na Roma, an patotot na ini namimidbid sa ngaran na nasa saiyang angog.a Iyan halawig na ngaran: “Dakulang Babilonya, an ina kan mga patotot asin kan makababaldeng mga bagay kan daga.” An ngaran na iyan “sarong misteryo,” may natatagong kahulogan. Pero sa itinalaan na panahon nin Dios, an misteryo ipaliliwanag. An totoo, an anghel nagtao ki Juan nin igong impormasyon tanganing an mga lingkod ni Jehova ngonyan mamansayan an bilog na kahulogan kan naglaladawan na ngaran na ini. Minimidbid niato na an Dakulang Babilonya iyo an gabos na falsong relihiyon. Sia “an ina kan mga patotot” huli ta an gabos na indibiduwal na falsong relihiyon sa kinaban, pati an dakol na sekta sa Kakristianohan, garo mga aki nia, na inaarog sia sa espirituwal na pagpapatotot. Sia man an ina nin “makababaldeng mga bagay” ta sia nangaki nin makababaldeng mga aki na arog kan idolatriya, espiritismo, panhuhula, astrolohiya, panhihimalad, pag-atang nin tawo, pagpapatotot sa templo, pagbuburat bilang pagtaong onra sa falsong mga dios, asin iba pang malaswang mga gibo.
24. Taano ta angay na an Dakulang Babilonya naheling na nagugubingan nin “purpura asin nin mapula” asin “nasasamnohan nin bulawan asin mahalagang gapo pati mga perlas”?
24 An Dakulang Babilonya nagugubingan nin “purpura asin nin mapula,” kolor na makahade, asin “nasasamnohan nin bulawan asin mahalagang gapo pati mga perlas.” Tamang-tama! Horophoropa na sana an gabos na magagayon na edipisyo, pambihirang mga estatuwa asin ipininta, daing kaagid sa halagang mga imahen, asin iba pang relihiyosong kasangkapan, saka an kadakoldakol na rogaring asin kuwarta, na natipon kan mga relihiyon sa kinaban na ini. Baga man sa Batikano, sa imperyo nin pag-ebanghelyo sa TV na nasesentro sa Estados Unidos, o sa palaen na mga wat asin templo kan Oriente, an Dakulang Babilonya nakatipon—asin kun beses nawaran—nin dakulaon na kayamanan.
25. (a) Ano an isinisimbolo kan mga laog kan “kopang bulawan na pano nin makababaldeng mga bagay?” (b) Sa anong sentido na burat an simbolikong patotot?
25 Helinga ngonyan an kapot kan patotot. Seguradong nabigla si Juan kan maheling iyan—sarong kopang bulawan na “pano nin makababaldeng mga bagay asin kan marompot na mga bagay kan saiyang pakikisaro”! Ini an kopa na may laog na “arak kan kaanggotan nin saiyang pakikisaro” na paagi kaiyan saiyang binurat an gabos na nasyon. (Kapahayagan 14:8; 17:2) Iyan garo maluho sa luwas, pero an laog kaiyan makababalde, marigsok. (Ikomparar an Mateo 23:25, 26.) An laog kaiyan gabos na marigsok na gibo asin kaputikan na ginamit kan dakulang patotot sa pagtentar sa mga nasyon asin pagpairarom sa sainda sa saiyang impluwensia. Mas makababalde pa, naheling ni Juan na an patotot mismo burat sa dugo kan mga lingkod nin Dios! Sa katunayan, mababasa niato sa huri na “sa saiya nakua an dugo kan mga propeta asin kan mga banal asin kan gabos na ginadan sa daga.” (Kapahayagan 18:24) Kanigoan kadakulang kasalan sa dugo!
26. Ano an ebidensia sa pagkakasala sa dugo kan Dakulang Babilonya?
26 Sa nag-aging mga siglo, an pankinaban na imperyo nin falsong relihiyon nagpabolos nin garo na dagat na dugo. Halimbawa, sa Hapon kaidtong edad media, an mga templo sa Kyoto ginibong mga kuta, asin an mga guerrerong monghe, na ginagamit an “banal na ngaran ni Buda,” nagralabanlaban sagkod na an mga tinampo pumula sa dugo. Sa ika-20 siglong ini, an klero nin Kakristianohan nagmartsa kaiba kan mga hukbo kan saindang nasyon, asin an mga ini naggaradanan, na kisuerra sanggatos milyones na buhay an nawara. Kan Oktubre 1987 an dating presidente kan E.U. na si Nixon nagsabi: “An ika-20 siglo iyo an pinakamadugo sa kasaysayan. Mas dakol na tawo an nagadan sa mga guerra kan siglong ini kisa sa gabos na guerra bago nagpoon an siglong ini.” An mga relihiyon kan kinaban sinisilotan nin Dios huli sa kabtang ninda sa gabos na ini; ikinaoongis ni Jehova “an mga kamot na nagpapabolos nin dugo kan mga daing sala.” (Talinhaga 6:16, 17) Bago kaini, si Juan nakadangog nin kurahaw hale sa altar: “Sagkod noarin, Soberanong Kagurangnan na banal asin totoo, na dai mo hohokoman asin sisingilon an samong dugo sa mga nag-eerok sa daga?” (Kapahayagan 6:10) An Dakulang Babilonya, an ina kan mga patotot asin kan makababaldeng mga bagay kan daga, mapapalabot na gayo kun umabot na an panahon na simbagon an hapot na iyan.
[Nota sa Ibaba]
a Ikomparar an mga tataramon kan Romanong autor na si Seneca sa sarong nagkasalang pading babae (na kinotar ni Swete): “Nagtindog ka, babae, sa harong na may maraot na dangog . . . an ngaran mo nasa saimong angog; nag-ako ka nin kuwarta para sa saimong kasopganan.”—Controv. i, 2.
[Kahon sa pahina 26]
“Mga Ngaran nin Langhad”
Kan an mabangis na hayop na may duwang sungay suportaran an Liga de Naciones pakalihis kan Guerra Mundial I, an dakol na relihiyosong sambay kaiyan tolos na naghingoa na tawan nin relihiyosong pagtogot an mobimientong ini. Bilang resulta, an bagong organisasyon para sa katoninongan nagin “pano nin mga ngaran nin langhad.”
“An Kristianismo makatatao kan marahay na boot, kan puwersa sa likod kan liga [nin mga nasyon], asin kun siring liwaton an tratado na sarong kapidasong papel tanganing magin sarong instrumento kan kahadean nin Dios.”—The Christian Century, E.U.A., Hunyo 19, 1919, pahina 15.
“An ideya kan Liga de Naciones iyo an kasumpay sa internasyonal na relasyon kan ideya kan Kahadean nin Dios bilang pankinaban na areglo nin marahay na boot. . . . Iyan an ipinamimibi nin gabos na Kristiano kun sinda nagsasabi, ‘Dumatong logod an Kahadean mo.’ ”—The Christian Century, E.U.A., Setyembre 25, 1919, pahina 7.
“An Semento sa Liga de Naciones iyo an Dugo ni Cristo.”—Dr. Frank Crane, ministrong Protestante, E.U.A.
“An [National] Council [of Congregational Churches] nagsusuportar sa Tipan [kan Liga de Naciones] bilang an solamenteng politikal na instrumentong yaon ngonyan na paagi kaiyan an Espiritu ni Jesu-Cristo magkaigwa nin mas mahiwas na praktikal na pag-aplikar sa mga gibo-gibo kan mga nasyon.”—The Congregationalist and Advance, E.U.A., Nobyembre 6, 1919, pahina 642.
“An komperensia nag-aapod sa gabos na Metodista na suportaran asin palakopon nin marhay an mga pasohan [kan Liga de Naciones] arog kan ipinahahayag kan ideya nin Dios Ama asin daganon na mga aki nin Dios.”—The Wesleyan Methodist Church, Britania.
“Kun kokonsideraron niato an mga kamawotan, an mga posibilidad asin an mga resolusyon kan pagkaoroyon na ini, maheheling niato na yaon dian an pinakamahalagang kabtang kan mga katokdoan ni Jesu-Cristo: An Kahadean nin Dios asin an saiyang katanosan . . . Ini iyo nanggad iyan.”—Sermon kan Arsobispo nin Canterbury sa pagpopoon kan Asamblea kan Liga de Naciones sa Geneva, Disyembre 3, 1922.
“An Asosasyon kan Liga de Naciones sa nasyon na ini igwa nin banal na katanosan na kapareho nin arin man na humanitaryong sosyedad nin mga misyonero, huli ta sa presente sia iyo an pinakaepektibong ahensia kan pagsakop ni Cristo bilang an Prinsipe nin katoninongan sa tahaw kan mga nasyon.”—Dr. Garvie, ministrong Kongregasyonalista, Britania.