Mga Reperensiya Para sa Workbook sa Pagtiripon na Pamumuhay Asin Ministeryo
OKTUBRE 5-11
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | EXODO 31-32
“Dumulag Kamo sa Idolatriya”
Maghingoang Makaabot sa Pagkamaygurang—‘Harani Na an Dakulang Aldaw ni Jehova’
11 An pag-aplikar kan nanonodan niato sa Kasuratan puedeng magin depisil, partikularmente kun masakit an mga kamugtakan. Halimbawa, dai nahaloy pakatapos na patalingkason ni Jehova sa kaoripnan sa Egipto an mga aki ni Israel, sinda ‘nakipag-iwal ki Moises’ asin padagos na ‘binalo si Jehova.’ Taano? Huling mayo nin tubig na maiinom. (Ex. 17:1-4) Mayo pang duwang bulan pakatapos na makipagtipan sa Dios asin mag-oyon na gibohon “an gabos na tataramon na isinabi ni Jehova,” binalga ninda an saiyang ley dapit sa idolatriya. (Ex. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Ini daw huling natakot sinda dahel sa haloy na mayo si Moises mantang sia tinatawan nin instruksion sa Bukid nin Horeb? Sinda daw tibaad nag-isip na masakyada giraray an mga Amalequita asin na an mga Israelita daing magiginibo kun mayo si Moises, na kan enot nagtao sa sainda nin kapangganahan paagi sa saiyang nakaitaas na mga kamot? (Ex. 17:8-16) Posible iyan, alagad ano man an dahelan, an mga Israelita “nagsayumang magin makinuyog.” (Gibo 7:39-41) Sinadol ni Pablo an mga Kristiano na ‘gibohon an pinakamakakaya ninda’ tanganing dai “mahulog sa kaparehong klase nin pakisuway” na ipinaheling kan mga Israelita kan sinda natakot na lumaog sa Dagang Panuga—Heb. 4:3, 11.
Kuyogon an Dios Asin Makinabang sa Saiyang Sinumpaan na mga Panuga
12 Pinonan tolos ni Jehova na otobon an kabtang nia sa tipan na Ley paagi sa paggibo nin areglo para sa tolda nin pagsamba asin pagkasaserdote na nagpagin posible sa makasalan na mga tawo na makadolok sa saiya. Sa ibong na lado, nalingawan tolos kan Israel an pagdusay ninda sa Dios asin “pinakulog ninda an boot pati kan Banal kan Israel.” (Sal. 78:41, NW) Halimbawa, mantang nakakonsentrar si Moises sa pag-ako nin dagdag pang mga instruksion sa Bukid nin Sinai, nalangkag asin nagpoon na mawaran nin pagtubod sa Dios an mga Israelita, na naghohona na binayaan na sinda ni Moises. Kaya, naggibo sinda nin bulawan na imahen nin ogbon na baka asin nagsabi sa banwaan: “O Israel, iyo ini an satong dios na nagluwas sato sa Egipto!” (Ex. 32:1, 4, BPV) Dangan, nagselebrar sinda kan inaapod nindang “fiesta ki Jehova” asin nagduko saka nag-atang sa imahen na ginibo ninda. Kan mahiling iyan ni Jehova, sia nagsabi ki Moises: ‘Kanigoan kadali nindang suminuruhay sa dalan na ipinagboot ko sainda.’ (Ex. 32:5, 6, 8) Makamomondo, poon kaidto an Israel paorootrong nanuga sa Dios na dai man sana ninda inotob.—Bil. 30:2.
‘Siisay an Kampi ki Jehova?’
14 Aram kan banwaan na magabat na kasalan ki Jehova an idolatriya. (Ex. 20:3-5) Pero dai nahaloy, nagsasamba na sinda sa sarong bulawan na ugbon na baka! Sa ibong kan hayagan na pagsuway kan mga Israelita, pinapaniwala ninda an saindang sadiri na nasa kampi pa man giraray sinda ni Jehova. Inapod pa ngani ni Aaron na ‘kapiyestahan para ki Jehova’ an pagsamba ninda sa ugbon na baka! Ano an reaksiyon ni Jehova? Pagmati niya trinaydor siya. Sinabi ni Jehova ki Moises na an banwaan “may maraot na piggigibo” asin “suminuway sa dalan na ipinagbuot [Niyang] lakawan ninda.” Sa “kaanggutan” ni Jehova, naisip pa ngani niyang puhuon an bago pa sanang mabilog na nasyon nin Israel.—Ex. 32:5-10, NW.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
“May Panahon na Itinalaan” Para sa Pagtrabaho Asin sa Pagpahingalo
4 Ipinaparisa daw kan halimbawa ni Jehova asin ni Jesus na dai ta kaipuhan na magpahingalo? Dai. Si Jehova nungkang napapagal, kaya dai niya kaipuhan na magpahingalo pagkatapos na magtrabaho. Totoo na sinasabi kan Bibliya na pagkatapos lalangon ni Jehova an kalangitan asin an daga, “nagpahingalo siya asin nag-ugma sa saiyang mga gibo.” (Ex. 31:17, NW) Pero minalataw na an buot sabihon kaiyan nagpundo nguna si Jehova sa pagtrabaho asin inapresyar an mga ginibo niya. Asin dawa maigot na nagtrabaho si Jesus mantang nabubuhay siya digdi sa daga, nagtao siya nin panahon para magpahingalo asin magkakan kaiba an mga amigo niya.—Mat. 14:13; Luc. 7:34.
w87-TG 9/1 29
Mga Tanong Mula sa mga Mambabasa
Ang isang taong nasa alaala at sinasang-ayunan (yamang “nasa aklat ng buhay” ang kaniyang pangalan) ay hindi nangangahulugan na siya’y garantisadong may buhay na walang-hanggan, na para bagang ito’y itinalaga na antimano o hindi na mababago. Tungkol sa mga Israelita, si Moises ay nagtanong kay Jehova: “Ngayon kung iyong ipatatawad ang kanilang kasalanan,—at kung hindi, ay pakisuyo ngang alisin mo ako sa iyong aklat na isinulat mo.” Ang tugon ng Diyos: “Sinumang magkasala laban sa akin, siya’y aalisin ko sa aking aklat.” (Exodo 32:32, 33) Oo, kahit na pagkatapos itala ng Diyos ang sinuman na kaniyang sinang-ayunan sa kaniyang “aklat,” baka ang indibiduwal ay sumuway o mawalan ng pananampalataya. Kung sakaling magkagayon, “papawiin [ng Diyos] ang kaniyang pangalan sa aklat ng buhay.”—Apocalipsis 3:5.
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 32:15-35) Asin buminalik si Moises, asin huminilig duman sa bukid na dara sa saiyang kamot an duwang tabla nin katotoohan, an mga tabla na may surat sa mag-ibong; sa sarong ibong asin sa sarong ibong nasusuratan. 16 Asin ta idtong mga tabla mga gibo nin Diyos, asin an surat, surat nin Diyos na iinukit sa ibabaw kan mga tabla. 17 Asin kan madangog ni Josue an kurahaw kan banwaan na nagkakagrit, sinabihan niya si Moises: “Kurahaw nin iriwal an yaon sa kahiwasan.” 18 Asin siya suminimbag: “Iyan bakong aniningal nin kaugmahan nin mga makukusog, o mga kurahaw nin mga linuluya; kundi kaugmahan nin inawit an nadadangog ko.” 19 Asin nangyari, na kan pag-abot niya sa kahiwasan, asin mahiling an ugbon nin baka asin an mga nagbabarayle, luminaad an kaanggutan ni Moises, asin inapon an mga tabla sa saiyang mga kamot, asin pinarasa niya idto sa ibaba kan bukid. 20 Asin kinua niya si baka na ginibo ninda, asin sinulo niya sa kalayo, asin rinunot niya idto sagkod na magin kabo-kabo, na iwinarak niya sa ibabaw kan katubigan, asin ipinainom niya idto sa mga aki ni Israel. 21 Asin suminabi si Moises ki Aaron: “Anong ginibo saimo kan banwaan na ini na dinarahan mo sinda nin kadakulang kasalan?” 22 Asin suminimbag si Aaron: “Dai man lugod maanggot an sakuyang kagurangnan. Namimidbid mo an banwaan, na tagilid sa karatan. 23 Huli ta nagsarabi sakuya, ‘Igibo mo kami nin mga Diyos na manginginot sa samuya, ta dapit kan Moises na ini, an lalaking kuminua samuya duman sa daga kan Ehipto, dai kami nakakaisi kun anong nangyari saiya.’ 24 Asin ako sinimbag ko sinda, ‘Siisay an may bulawan laina nindo iyan. Asin itinarao iyan ninda sakuya.’ Asin ibinugtak ko sa kalayo asin luminuwas an bakang ini.” 25 Asin kan mahiling ni Moises na an banwaan dai mapugulan, huli ta pinabayaan sinda ni Aaron tanganing masupog sa saindang mga kaiwal, 26 tuminindog si Moises sa tata kan pinag-iirukan, asin suminabi: “Siisay an ki Jehova? Magdigdi sakuya.” Asin uminiba saiya an gabos na mga aki ni Levi. 27 Asin sinabihan niya sinda: “Siring an sinabi ni Jehova, na Diyos ni Israel, ‘Bugtakan nin balang saro an saindong espada sa saindong hirog, umagi kamo asin bumalik kamo sa balang tata sa kahiwasan, asin gadana nindo an balang saro an saiyang tugang, asin an saiyang katuod, asin an bako niyang iba.’” 28 Asin ginibo kan mga aki ni Levi siring sa isinabi ni Moises, asin naina sa banwaan kan aldaw na iyan an may mga tulong ribong lalaki. 29 Kun siring si Moises suminabi: “Ngunyan duminulot kamo sa saindo man sana ki Jehova, huli ta an balang saro nagdulot sa saiya man sana dapit sa saiyang aki, sa saiyang tugang, tanganing tumao siya ngunyan nin kaumawan sa saindo.” 30 Asin nangyari na kan suminunod na aldaw sinabihan ni Moises an banwaan: “Nagkasala kamo nin dakulang kasaIan, alagad ako masakat ngunyan ki Jehova tibaad kun mapalipot ko siya dapit kan saindong kasalan.” 31 Kun siring buminalik si Moises ki Jehova, asin suminabi: “Nakikimahirak ako saimo, huli ta an banwaan na ini nagkasala nin dakulang kasalan, huli ta naggiribo sinda nin mga Diyos na bulawan. 32 Patawadon mo ngunyan an saindang kasalan, asin kun dai, paraa ako ngunyan duman sa libro na isinurat mo.” 33 Asin si Jehova suminimbag ki Moises: “An magkasala na tumang sakuya, ini paparaon ko sa sakuyang libro. 34 Tara lakaw ngunyan, daraha an banwaan na ini sa lugar na isinabi ko sa saimo. Uya an sakuyang anghel malakaw sa inutan mo, asin papanimbagon ko sinda; papadusahan ko sinda kan saindang kasalan.” 35 Asin linugad ni Jehova an banwaan, huli ta naggibo kan baka na hinaman ni Aaron.
OKTUBRE 12-18
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | EXODO 33-34
“Mga Kawili-wiling Kuwalidad ni Jehova”
it-2-TG 813-814
Pangalan
Pinatototohanan ng materyal na sangnilalang ang pag-iral ng Diyos, ngunit hindi nito isinisiwalat ang pangalan ng Diyos. (Aw 19:1; Ro 1:20) Ang pagkilala ng isang indibiduwal sa pangalan ng Diyos ay nagpapahiwatig ng higit pa sa basta pagkakaroon ng kabatiran sa salitang iyon. (2Cr 6:33) Nangangahulugan ito ng aktuwal na pagkilala sa Persona—sa kaniyang mga layunin, gawain, at mga katangian gaya ng isinisiwalat sa kaniyang Salita. (Ihambing ang 1Ha 8:41-43; 9:3, 7; Ne 9:10.) Makikita ito sa kaso ni Moises, isang lalaking ‘kilala ni Jehova sa pangalan,’ samakatuwid nga, lubos na kilala. (Exo 33:12) Nagkapribilehiyo si Moises na makita ang isang pagtatanghal ng kaluwalhatian ni Jehova at gayundin ‘marinig na ipinahayag ang pangalan ni Jehova.’ (Exo 34:5) Ang paghahayag na iyon ay hindi lamang basta pag-uulit ng pangalang Jehova kundi isang kapahayagan hinggil sa mga katangian at mga gawain ng Diyos. “Si Jehova, si Jehova, isang Diyos na maawain at magandang-loob, mabagal sa pagkagalit at sagana sa maibiging-kabaitan at katotohanan, nag-iingat ng maibiging-kabaitan sa libu-libo, nagpapaumanhin sa kamalian at pagsalansang at kasalanan, ngunit sa anumang paraan ay wala siyang pinaliligtas sa kaparusahan, naglalapat ng kaparusahan sa mga anak at sa mga apo dahil sa kamalian ng mga ama, sa ikatlong salinlahi at sa ikaapat na salinlahi.” (Exo 34:6, 7) Sa katulad na paraan, inilalahad ng awit ni Moises, na naglalaman ng mga salitang “sapagkat ipahahayag ko ang pangalan ni Jehova,” ang mga pakikitungo ng Diyos sa Israel at inilalarawan nito ang Kaniyang personalidad.—Deu 32:3-44.
w09-TG 5/1 18 ¶3-5
Nang Ilarawan ni Jehova ang Kaniyang Sarili
Una, sinabi ni Jehova na siya ay “isang Diyos na maawain at magandang-loob.” (Talata 6) Ayon sa isang iskolar, ang salitang Hebreo na isinaling “maawain” ay tumutukoy sa “magiliw na pagkamahabagin [ng Diyos], gaya ng isang ama sa kaniyang mga anak.” Ang salitang isinaling “magandang-loob” ay nauugnay sa pandiwang “naglalarawan sa isang tao na naudyukan ng kaniyang puso na tumulong sa isa na nangangailangan.” Maliwanag, gusto ni Jehova na malaman nating pinangangalagaan niya ang kaniyang mga mananamba na gaya ng mga magulang sa kanilang mga anak—may magiliw na pagmamahal at pagkabahala sa kanilang mga pangangailangan.—Awit 103:8, 13.
Sumunod, sinabi ni Jehova na siya ay “mabagal sa pagkagalit.” (Talata 6) Hindi siya madaling magalit sa kaniyang mga lingkod sa lupa. Sa halip, matiisin siya sa kanila, anupat pinagtitiisan ang kanilang mga pagkakamali habang binibigyan sila ng panahon na magbago.—2 Pedro 3:9.
Sinabi pa ng Diyos na siya ay “sagana sa maibiging-kabaitan at katotohanan.” (Talata 6) Ang maibiging-kabaitan, o matapat na pag-ibig, ay isang mahalagang katangian na nagbubuklod kay Jehova at sa kaniyang bayan—isang buklod na matibay at di-nagbabago. (Deuteronomio 7:9) Si Jehova rin ang bukal ng katotohanan. Hindi siya nanlilinlang ni napalilinlang man. Yamang siya ang “Diyos ng katotohanan,” lubusan tayong makapagtitiwala sa lahat ng sinasabi niya, pati na ang mga pangako niya sa hinaharap.—Awit 31:5.
w09-TG 5/1 18 ¶6
Nang Ilarawan ni Jehova ang Kaniyang Sarili
Ang isa pang mahalagang katotohanan na gustong ipaalam sa atin ni Jehova tungkol sa kaniya ay na pinatatawad niya ang “kamalian at pagsalansang at kasalanan.” (Talata 7) Siya ay “handang magpatawad” sa mga nagsisising makasalanan. (Awit 86:5) Pero hindi naman kinukunsinti ni Jehova ang kasamaan. Sinabi niya na “sa anumang paraan ay wala siyang pinaliligtas sa kaparusahan.” (Talata 7) Parurusahan ng banal at makatarungang Diyos ang mga kusang gumagawa ng kasalanan. Sa malao’t madali, pagbabayaran nila ang kanilang kasalanan.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Exodo
33:11, 20—Paano nakipag-olay an Dios ki Moises nin “atubangan”? An pananaram na ini nangangahulogan nin dayupot na simbagan na pag-oolay. Si Moises nakipag-olay sa representante nin Dios asin berbal na inako an instruksion hale ki Jehova paagi sa saiya. Alagad dai naheling ni Moises si Jehova, huling ‘mayong tawo na makaheheling sa Dios asin mabubuhay.’ Sa katunayan, dai nakipag-olay nin personal si Jehova ki Moises. An Ley “itinao paagi sa mga anghel sa kamot nin sarong parapangoltanan,” an sabi kan Galacia 3:19.
Siertohon na Enoton an Pinakamahalagang mga Bagay!
Tolong beses kada taon an gabos na lalaking Israelita asin proselito sa nasyon pinagbotan na umatubang ki Jehova. Sa pakaaram nin biyo na an bilog na pamilya makikinabang sa espirituwal sa siring na mga okasyon, an dakol na payo nin pamilya iinareglo na makaiba ninda an saindang agom asin mga aki. Alagad siisay an maprotehir sa saindang mga harong asin sa saindang kaomahan sa pagsalakay nin mga kaiwal mantang mayo an pamilya? Si Jehova nanuga: “Mayo nin siisay man na magmamawot kan saimong daga mantang ika minatukad tanganing maheling an lalauogon ni Jehova na saimong Dios tolong beses sa laog kan taon.” (Exodo 34:24) Kinaipuhan an pagtubod tanganing maniwala an mga Israelita na kun eenoton ninda an espirituwal na intereses, dai sinda mawawaran sa materyal. Inotob daw ni Jehova an saiyang tataramon? Iyo nanggad!
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 33:1-16) Asin si Jehova suminabi ki Moises: “Lakaw, tumukad ka paghali digdi, ika asin an banwaan na kinua mo sa daga kan Ehipto, pasiring sa daga na isinumpa ko ki Abraham, ki Isaac, asin ki Jacob, na an sabi ko, ‘Itatao ko iyan sa saimong gikan.’ 2 Asin susuguon ko sa inutan mo an anghel, asin isusubol ko sa luwas an mga Cananeo asin an mga Amorita, asin an mga Heteo, asin an mga Perizeo, asin an mga Heveo patin an mga Jebuseo. 3 Pasiring sa dagang nagtutugang gatas asin dugos; huli ta ako dai madiyan sa tahaw mo, huli ta banwaan kang matagas an liog, tibaad kun tunawon taka sa dalan.” 4 Asin kan nagdadangog an banwaan kan makukulog na ining tataramon, sinda naggurubing nin sa pagmundo, asin mayo nin naggamit kan saiyang mga samno. 5 Tara si Jehova nagsabi ki Moises: “Sabihi an mga aki ni Israel, ‘Banwaan kamong matagas an liog. Sa madali masakat ako sa tahaw mo, asin tutunawon taka. Halia nanggad ngunyan an saimong mga samno, ta tatao na ako kan gigibuhon ko saimo.’” 6 Kun siring an mga aki ni Israel naghuba kan saindang mga samno sa kataid kan bukid sa Horeb. 7 Asin kinua ni Moises an tabernakulo, asin tinindog niya idto sa luwas kan kahiwasan, sa harayo, asin inapod niya idto Tabernakulo kan Pagpatotoo. Asin nangyari, na an siisay man na nagkakaipo ki Jehova, minaluwas pasiring sa tabernakulo, na idtuon duman sa luwas kan kahiwasan. 8 Asin nangyayari na, kun minaduman si Moises sa tabernakulo, minatindog an bilog na banwaan, asin minatindog an balang saro sa tata kan harong asin naghihiriling sa hurihan ni Moises, sagkod na minalaog siya sa tabernakulo. 9 Asin kun si Moises minalaog sa tabernakulo, an hariging panganuron minaibaba, asin minaduman sa tata kan tabernakulo, asin si Jehova nakikipag-ulay ki Moises. 10 Asin kan nahihiling kan bilog na banwaan an hariging panganuron, na idtuon sa tata kan tabernakulo, tuminindog an bilog na banwaan, an balang saro duman sa tata kan saiyang payag asin nagsasamba. 11 Asin nakikipag-ulay si Jehova ki Moises nin hampangan, siring kan pakipag-ulay nin balang saro sa saiyang katuod. Asin minabalik siya sa kahiwasan; alagad si Josue, na saiyang suruguon, na aki ni Nun, dai nanggad minabaya sa tabernakulo. 12 Asin suminabi si Moises ki Jehova, “Hilinga, ika nagsasabi sako, ‘Kuon mo an banwaan na ini,’ asin ika dai mo ako sinabihan kun siisay an isusubol mo sa sakuya. Alagad ika nagsasabi, ‘Ako namidbid taka sa saimong ngaran, asin nakakua ka man nin biyaya sa sakuyang mga mata.’ 13 Tara, ngunyan kun nakakua akong biyaya sa saimong mga mata, nakikimahirak ako saimo na ipahiling mo sakuya ngunyan an saimong dalan, tanganing mamidbid taka, huli ta makakakua akong biyaya sa saimong mga mata. Asin hilinga na an saimong banwaan iyo an mga tawong ini.” 14 Asin siya suminabi: “An sakuyang lalawgon maiba saimo, asin papahingaluan taka.” 15 Asin siya suminimbag: “Kun an saimong lalawgon dai maiba sakuya, dai mo kami pagkuon digdi. 16 Huli ta sa ano mamimidbid digdi na nakakua akong biyaya sa saimong mga mata, ako saka an saimong banwaan, kun bakong lumakaw ka na kaibanan niyamo, asin ako asin an saimong banwaan lainon kami sa gabos na banwaan na yaon sa ibabaw kan daga?”
OKTUBRE 19-25
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | EXODO 35-36
“Nasangkapan Para Magibo an Gibuhon ni Jehova”
Abundang Binebendisyunan ni Jehova an mga Gikan sa Buot na Nagtatao
An mas nakapaugma ki Jehova, bako an mga bagay na idinulot ninda, kundi an gikan sa buot na pagsuportar ninda sa tunay na pagsamba. Napahiro man sindang itao an saindang panahon asin kusog. Nagpuron ‘an mga babayi na marahay magpuron,’ an sabi kan pagkasaysay. Iyo, ‘an gabos na babayi na hiniro kan saindang puso huli ta may katibayan, nagpuron man nin balukag nin kanding.’ Apuwera diyan, tinawan ni Jehova si Bezalel nin ‘kadunungan, katalian, kaaraman, asin katibayan para sa manlain-lain na gibo.’ Sa katunayan, pinano nin Diyos si Bezalel asin Oholiab nin abilidad na kaipuhan tanganing mahaman an gabos na ipinagibo niya sa sainda.—Ex. 35:25, 26, 30-35, An Banal na Biblia.
An mga Maimbod kan Suanoy—Giniyahan kan Espiritu nin Dios
6 An eksperyensia kan kakontemporanyo ni Moises na si Bezaleel dakol an ihinahayag dapit sa kun paano nagpupunsionar an espiritu nin Dios. (Basahon an Exodo 35:30-35.) Ninombrahan si Bezaleel tanganing mangenot sa paggibo nin mga kasangkapan na kaipuhan sa tabernakulo. Bago kan dakulang proyektong ini, may aram daw sia sa paggibo kaiyan? Puede, alagad dakula an posibilidad na an huring trabaho nia iyo an paggibo nin mga ladrilyo para sa mga Egipcio. (Ex. 1:13, 14) Kaya, paano magigibo ni Bezaleel an komplikadong trabaho nia? Si Jehova “pinakapano . . . siya kan espiritu nin Dios, sa pakanood, sa kaisipan, asin sa kadonogñan, patin sa anoman na guibo, sa pagisip nin magña katta [“kasangkapan,” NW] . . . sa pakahaman nin anoman na katta na guikan sa kaisipan.” Ano man na natural na abilidad na puedeng igwa si Bezaleel, pinaoswag iyan kan banal na espiritu. Iyo man si Aholiab. Seguradong nagin eksperto sinda, huling dai sana ninda nagibo an saindang trabaho kundi tinokdoan man ninda an iba kun ano an gigibohon. Iyo, ilinaog nin Dios sa puso ninda an pagtokdo.
An mga Maimbod kan Suanoy—Giniyahan kan Espiritu nin Dios
7 An saro pang patotoo na giniyahan sinda kan espiritu nin Dios iyo an pagigin matagal nanggad kan mga ginibo ninda. Ginagamit pa iyan pakalihis nin mga 500 na taon. (2 Cron. 1:2-6) Bakong arog kan mga paragibo nin kasangkapan ngonyan, dai interesado si Bezaleel asin Aholiab na ilaag sa ginibo ninda an saindang ngaran o tatak. Itinao ninda ki Jehova an gabos na kaomawan huli sa mga nahaman ninda.—Ex. 36:1, 2.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
Pakaaram sa mga Dalan ni Jehova
14 Enoton an espirituwal na mga bagay. Dai dapat togotan kan nasyon nin Israel na mawaran na nin lugar an espirituwal na mga aktibidad dahel sa pag-asikaso sa pisikal na mga pangangaipo. An buhay kan mga Israelita dai dapat na idusay na sana sa pan-aroaldaw na mga aktibidad. Si Jehova nagtalaan nin panahon kada semana na ibinilang niang sagrado, panahon na ginagamit nin eksklusibo para sa aktibidad na konektado sa pagsamba sa tunay na Dios. (Exodo 35:1-3; Bilang 15:32-36) Kada taon, dapat na magtagama nin dugang pang panahon para sa itinalaan na banal na mga kombension. (Levitico 23:4-44) Matao ini nin mga oportunidad na isaysay an makakamhan na mga gibo ni Jehova, ikapagirumdom an dapit sa saiyang mga dalan, asin ipahayag an pagpasalamat sa saiya huli sa gabos niang karahayan. Mientras na ipinapahayag kan banwaan an saindang debosyon ki Jehova, matalubo an saindang diosnon na pagkatakot asin pagkamoot asin matatabangan na lumakaw sa saiyang mga dalan. (Deuteronomio 10:12, 13) An kapakipakinabang na mga prinsipyo na yaon sa mga instruksion na iyan nagtatao nin pakinabang sa mga lingkod ni Jehova ngonyan.—Hebreo 10:24, 25.
An Nagsosopay na Pagigin Buka an Palad Nagbubunga nin Kagayagayahan
Kun siring, imahinara an namatean kan mga Israelita. Dakol na kapag-arakian an nagdusa sa mapait na kaoripnan asin kadaihon. Ngonyan sinda talingkas na asin may mamahalon na materyal na mga rogaring. Ano daw an magigin saboot ninda sa pagbutas sa nagkapira kan mga rogaring na iyan? Tibaad nagsaboot sinda na inako ninda iyan bilang bayad asin may diretso sinda na itago iyan. Minsan siring, kan hagadan na magkontribwir sa pinansial tanganing suportaran an dalisay na pagsamba, ginibo ninda iyan—asin bakong magabat an boot o kuripot! Dai ninda nalingawan na si Jehova an nagpangyaring magin posible na sinda magkaigwa kan materyal na mga bagay na idto. Sa siring, sinda abundang nagtao kan saindang mga pirak asin bulawan patin ataman na mga hayop. Sinda “gusto an puso.” Sinda ‘pinahiro kan saindang puso.’ Sinda ‘pinukaw kan saindang espiritu.’ Tunay nanggad na idto “gikan sa boot na dolot ki Jehova.”—Exodo 25:1-9; 35:4-9, 20-29; 36:3-7.
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 35:1-24) Asin pinagsararo ni Moises an bilog na katiripunan kan mga aki ni Israel, asin sinabihan sinda: “Iyo ini an mga bagay na ipinagbuot ni Jehova na gibuhon nindo: 2 Sa anom na aldaw gigibuhon an gibo, alagad an ikapitong aldaw magigin mahal sa saindo, sarong sabbath nin pagpahingalo ki Jehova. An siisay man na maghaman nin gibo diyan kaiyan, magagadan. 3 Dai kamo magsusulo nin kalayo sa saindong mga irukan sa aldaw nin sabbath.” 4 Asin nakipag-ulay si Moises sa bilog na kasararuan kan mga aki ni Israel na an ulay: “lyo ini an ipinagbuot ni Jehova, na an ulay, 5 ‘Kumua kamo sa saindo nin dulot ki Jehova. Siisay man na may dusay na puso madara kaiyan ki Jehova: bulawan, pirak, asin tanso, 6 asin asul, asin purpura, asin karmesi, asin linong pino, asin barahibo nin mga kanding. 7 asin mga anit na mapupula nin mga karnero, asin mga anit nin tejones, asin kahoy na akasya, 8 asin lanang susulan, asin mga ibabangot na mahamot sa lanang ilalahid, asin manunungod sa pahamot na insenso, 9 asin mga gapong onyx, asin iba pang mga gapo, manunungod sa epod, asin sa tahob sa daghan. 10 “‘Asin an siisay man na may pakanuod na puso sa saindo, madigdi asin maggibo kan gabos na mga bagay na ipinagbuot ni Jehova: 11 an tabernakulo, an saiyang tolda, asin an saiyang tahob, asin an saiyang mga siningsing, asin an saiyang mga tabla, an saiyang mga pingka, an saiyang mga harigi, asin an saiyang mga patungtungan; 12 an kaban, asin an saiyang mga pasanan, an tahob, asin an suklob; 13 an kakanan, asin an saiyang mga pingka, asin an gabos niyang mga kasangkapan, asin an tinapay na idudulot; 14 an kandelero na ilawan, asin an saiyang mga baso, asin an saiyang mga ilawan, asin an lanang susulan; 15 asin an altar kan pahamot, asin an saiyang mga pingka, asin an lanang ilalahid, asin an pahamot na mahamot, asin an panlipod kan tata, sa laugan kan tabernakulo; 16 an altar kan atang, asin an saiyang kudal-kudal na tanso, asin an saiyang mga pasanan, asin an saiyang mga kasangkapan gabos, asin an hanawan sagkod kan saiyang patungtungan; 17 asin an mga panlipod kan laugan, an saiyang mga harigi, asin an saiyang mga patungtungan, asin an panlipod kan tata kan lalagan; 18 an mga taldok kan tabernakulo, asin an mga taldok kan laugan, asin an saiyang mga panggakot; 19 an mga gubing na garamiton sa paglingkod an sa pagdulot sa santuwaryo, an mga mahal na gubing ni Aaron na saserdote, asin an mga gubing kan saiyang mga aki sa paggibo kan sa pagkasaserdote.’” 20 Asin huminali an bilog na kasararuan kan mga aki ni Israel sa atubangan ni Moises. 21 Asin duminulok an gabos na lalaki na natanyog an saiyang puso, asin an arin man na an saiyang espiritu tinawan nin pag-isip, asin nagdarara nin dulot ki Jehova sa pagkahaman kan tabernakulo kan pagpatotoo, asin manunungod sa bilog na pagibuha kaiyan asin manunungod sa mga mahal na gubing. 22 Asin siring na nagdurulok an mga lalaki siring man an mga babayi, an gabos na maigot an puso, asin nagdararang mga talikala asin mga hikaw, asin mga singsing asin mga panakyag, asin an ano man na mahal na garamiton na bulawan; asin minsan siisay nagtataong dulot ki Jehova. 23 Arin man na tawo na igwa nin jacinto, o purpura o karmesi, o pino man na lino, o buhok nin kanding, o mga mapupulang anit nin karnero, o mga anit man nin mga tejon, minadara kaini saiya. 24 An siisay man na nagtataong dulot na pirak o tanso, dinadara ki Jehova an dulot, asin an igwang kahoy na akasya, dinadara ini saiya na manunungod sa bilog na gibo sa paglingkod.
OKTUBRE 26–NOBYEMBRE 1
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | EXODO 37-38
“Mga Altar kan Tabernakulo Asin an Papel Kaiyan sa Tunay na Pagsamba”
it-1-TG 96 ¶7
Altar
Altar ng insenso. Ang altar ng insenso (tinatawag ding “ang altar na ginto” [Exo 39:38]) ay gawa rin sa kahoy ng akasya, at ang pinakaibabaw at mga tagiliran nito ay kinalupkupan ng ginto. Isang sinepang ginto ang nakapalibot sa pinakaibabaw nito. Ang altar ay may sukat na 44.5 sentimetro (17.5 pulgada) kuwadrado at taas na 89 na sentimetro (2.9 piye), at mayroon ding “mga sungay” na nakausli mula sa apat na panulukan nito sa pinakaibabaw. Iginawa ito ng dalawang argolyang ginto upang doon isuksok ang mga pambuhat na pingga na yari sa akasya na kinalupkupan ng ginto, at ang mga argolyang ito ay nasa ibaba ng sinepang ginto sa magkabilang tagiliran ng altar. (Exo 30:1-5; 37:25-28) Isang espesyal na insenso ang sinusunog sa altar na ito makalawang ulit bawat araw, sa umaga at sa gabi. (Exo 30:7-9, 34-38) Binanggit sa ibang mga talata ang paggamit ng insensaryo, o lalagyan ng apoy, para sa pagsusunog ng insenso, at maliwanag na ginamit din iyon may kaugnayan sa altar ng insenso. (Lev 16:12, 13; Heb 9:4; Apo 8:5; ihambing ang 2Cr 26:16, 19.) Ang altar ng insenso ay nasa loob ng tabernakulo sa harap mismo ng kurtina ng Kabanal-banalan, kung kaya tinutukoy ito bilang nasa “harap ng kaban ng patotoo.”—Exo 30:1, 6; 40:5, 26, 27.
it-1-TG 1080
Insenso
Ang sagradong insenso na iniutos na gamitin sa tabernakulo sa ilang ay gawa sa mamahaling materyales na iniabuloy ng kongregasyon. (Exo 25:1, 2, 6; 35:4, 5, 8, 27-29) Nang ibigay ni Jehova ang banal na pormula para sa timpladang ito na binubuo ng apat na sangkap, sinabi niya kay Moises: “Kumuha ka ng mga pabango: mga patak na estacte at onica at mabangong galbano at dalisay na olibano. Dapat na magkaroon ng pare-parehong dami ng bawat isa. At iyon ay gagawin mong insenso, na pinaghalu-halong mga espesya, na gawa ng isang manggagawa ng ungguento, inasnan, dalisay, banal. At didikdikin mo ang iba niyaon hanggang sa maging pinong pulbos at ilalagay mo ang iba niyaon sa harap ng Patotoo sa tolda ng kapisanan, kung saan ako makikipagtagpo sa iyo. Iyon ay magiging kabanal-banalan sa inyo.” Pagkatapos, upang idiin sa kanila na eksklusibo at banal ang insensong ito, sinabi pa ni Jehova: “Ang sinumang gagawa ng anumang tulad nito upang langhapin ang amoy nito ay lilipulin mula sa kaniyang bayan.”—Exo 30:34-38; 37:29.
it-1-TG 96 ¶5
Altar
Mga Altar ng Tabernakulo. Nang itayo ang tabernakulo, dalawang altar ang ginawa ayon sa parisang ibinigay ng Diyos. Ang altar ng handog na sinusunog (tinatawag ding “ang tansong altar” [Exo 39:39]) ay gawa sa kahoy ng akasya at parang hungkag na kahon, anupat lumilitaw na wala itong takip sa ibabaw at sa ilalim. Ito ay may sukat na 2.2 m (7.3 piye) kuwadrado at taas na 1.3 m (4.4 piye), at may “mga sungay” na nakausli mula sa apat na panulukan nito sa pinakaibabaw. Ang buong labas nito ay kinalupkupan ng tanso. Isang parilya, o kayariang tila lambat, na yari sa tanso ang inilagay sa bandang ibaba ng gilid ng altar “sa pinakaloob,” “sa bandang gitna.” Apat na argolya ang inilagay sa apat na sulok nito malapit sa parilya, at lumilitaw na sa mga argolya ring ito isinusuksok ang dalawang pingga na gawa sa kahoy ng akasya at kinalupkupan ng tanso bilang pambuhat ng altar. Maaaring nangangahulugan ito na binutasan ang dalawang tagiliran ng altar upang maipasok ang lapád na parilya, anupat ang mga argolya ay nakausli sa magkabilang tagiliran. Iba-iba ang opinyon ng mga iskolar hinggil dito, at ipinapalagay ng marami na malamang na dalawang set ng mga argolya ang ginamit, anupat ang ikalawang set, na pinagsusuksukan ng mga pambuhat na pingga, ay nakakabit sa labas ng altar. May ginawa ring mga kagamitang tanso gaya ng mga lata at mga pala para sa mga abo, mga mangkok na sahuran ng dugo ng mga hayop, mga tinidor na pangkuha ng karne, at mga lalagyan ng apoy.—Exo 27:1-8; 38:1-7, 30; Bil 4:14.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
it-1-TG 69
Akasya
Ang akasya ay may maraming mahahabang tinik na nakausli sa mahahabang sanga nito. Kadalasan, ang mga sanga ng magkakatabing akasya ay nagkakasala-salabid anupat nagiging buhul-buhol na mga palumpungan, at walang alinlangang ito ang dahilan kung bakit ang anyong pangmaramihan na shit·timʹ ang halos laging ginagamit sa rekord ng Bibliya. Ang akasya ay maaaring tumaas nang 6 hanggang 8 m (20 hanggang 26 na piye), ngunit kadalasan ay tulad-palumpong ang hitsura nito. Ito ay may mga dahong malambot at tulad ng sa sampalok at hitik sa mababangong dilaw na bulaklak, na nagsisibol ng nakakurba at papakitid na mga supot ng buto na pinakabunga nito. Mayroon itong magaspang at maitim na talob na bumabalot sa mabigat na kahoy nito na napakatigas at may pinong hilatsa anupat hindi nasisira ng mga insekto. Dahil sa mga katangiang ito at dahil madaling makakuha nito sa disyerto, ang akasya ay naging napakaangkop na materyales para sa tabernakulo at sa mga kagamitan nito. Ginamit ito sa paggawa ng kaban ng tipan (Exo 25:10; 37:1), mesa ng tinapay na pantanghal (Exo 25:23; 37:10), mga altar (Exo 27:1; 37:25; 38:1), mga pingga na pambuhat sa mga bagay na ito (Exo 25:13, 28; 27:6; 30:5; 37:4, 15, 28; 38:6), mga haligi para sa kurtina at pantabing (Exo 26:32, 37; 36:36), at ng mga hamba (Exo 26:15; 36:20) at mga barakilan na dugtungan ng mga iyon (Exo 26:26; 36:31).
w15-TG 4/1 15 ¶4
Alam Mo Ba?
Di-tulad ng mga babasagíng salamin ngayon, ang mga salamin noong panahon ng Bibliya ay karaniwan nang yari sa napakakintab na metal—kadalasan nang bronse. Pero puwede rin itong yari sa tanso, pilak, ginto, o elektrum. Ang mga salamin ay unang binanggit sa Bibliya may kaugnayan sa pagtatayo ng tabernakulo, ang unang sentro ng pagsamba ng Israel. Nag-abuloy ang mga babae ng mga salamin para sa paggawa ng sagradong hugasang tanso at ng patungan nito. (Exodo 38:8) Malamang na kailangang tunawin ang mga salamin para sa layuning ito.
Pagbasa sa Bibliya
(Exodo 37:1-24) Ginibo man ni Bezalel an kaban na kahoy na akasya, duwang sukol sa siko may kabanga an saiyang laba, asin saro may kabanga an saiyang lakbang patin an langkaw niya saro may kabanga. 2 Asin pinatos niya idto nin anas na bulawan sa laog asin sa luwas, asin ginibuhan niya siya nin sarong kornisang bulawan sa palibutan. 3 Ginibuhan pa niyang busog an mga siningsing na bulawan sa saiyang apat na sugod; sa sarong ibong duwang siningsing asin sa sarong ibong duwang siningsing. 4 Ginibo man niya an mga pasanan na kahoy na akasya, asin pinatos niya sinda nin bulawan. 5 Asin ilinaog niya an mga pasanan duman sa siningsing kan kaban, tanganing madara an kaban. 6 Ginibo man niya an tahob na bulawan na anas. Duwang sukol sa siko may kabanga an saiyang laba, asin saro may kabanga an saiyang lakbang. 7 Ginibo man niyang bulawan an duwang kerubin; ginibo niya an mga ini sa pulpog, sa duwang puro kan tahob. 8 An sarong kerubin digdi dapit sa sarong puro, asin idtong sarong kerubin duman sa dapit na idto sa sarong ibong kan tahob. Ginibo niya an duwang kerubin sa saindang duwang puro. 9 Asin an duwang kerubin nauunat an saindang mga pakpak sa ibabaw, na natatahuban ninda kan saindang pakpak an tahob. Asin an saindang mga lalawgon an saro atubang sa saro, nagdudungaw sa tahob an mga lalawgon kan mga kerubin. 10 Ginibo man niya an lamesa na kahoy na akasya. Duwang sukol sa siko an saiyang laba, asin sarong sukol sa siko an saiyang lakbang, asin saro may kabanga an saiyang langkaw. 11 Asin pinatos niya iyan nin anas na bulawan, asin ginibuhan niya siya nin kornisang bulawan sa palibot. 12 Ginibuhan man niya siya nin sarong moldura sa palibutan, sa lakbang nin sarong kamot, na sa moldurang iyan guminibo siya nin sarong kornisang bulawan sa palibutan. 13 Guminibo man siya nin tinunaw na apat na siningsing na bulawan asin ibinugtak niya ini sa saiyang apat na sugod na manunungod sa apat niyang bitis. 14 Sa atubangan kan moldura idtuon si mga siningsing, na iyo an lalaugan kan mga pasanan sa pagdara kan lamesa. 15 Asin ginibo niya an mga pasanan sa kahoy na akasya tanganing mapasan an lamesa, asin pinatos niya sinda nin bulawan. 16 Ginibo man niya an mga kasangkapan na mamumugtak sa ibabaw kan kakanan, an saiyang mga pinggan, asin an saiyang mga kutsara, asin an saiyang mga kubyertos asin an saiyang mga mangko na pag-iinuman, na anas na bulawan. 17 Ginibo man niyang anas na bulawan an kandelero, asin hinaman niya idto sa pulpog. An saiyang bitis asin an saiyang hawak, an saiyang mga kopa, an saiyang mga manzana, asin an saiyang mga burak ginibo sa saro sanang bagay. 18 Sa saiyang mga hirog anom na sanga an nagluluwas; tulong sanga sa sarong ibong kan kandelero, asin tulong sanga sa sarong ibong kan kandelero. 19 Sa sarong sanga tulong kopa na garo almendras, sarong manzana asin sarong burak; asin duman sa sarong sanga tulong kopa na garo mga almendras, sarong manzana asin sarong burak. Asin siring sa anom na sanga na nagluluwas duman sa kandelero. 20 Asin duman sa kandelero igwa nin apat na kopa na garo mga almendras an saiyang mga manzana, asin an saiyang mga burak. 21 Asin sarong manzana sa ibaba kan duwang sanga niya man sana, asin saro naman na manzana sa ibaba kan duwang sanga niya man sana, asin saro naman na manzana sa ibaba kan duwa na sanga niya man sana, bagay na anom an sanga na nagluwas sa saiya. 22 An saiyang mga manzana asin an saiyang mga sanga saro sana an pinahalian; gabos saro sanang bagay na hinaman sa pulpog, na anas na bulawan. 23 Ginibo man niya an saiyang pitong susulan asin an saiyang mga igugunting, asin an saiyang mga saradit na pinggan, sa anas na bulawan. 24 Ginibo niya iyan sa sarong talentong anas na bulawan, sagkod kan saiyang mga baso gabos.