Kun Paano an Pagsiyasat
SI Hadeng Salomon “nagpensar asin sirot na naghanap, tanganing mapagsunodsunod nia an dakol na talinhaga.” Taano? Huli ta interesado siang isurat an “tamang mga tataramon nin katotoohan.” (Ecl. 12:9, 10) “Sinusog [ni Lucas] nin eksakto an gabos na bagay poon sa kapinonan” tangani na ikasaysay sa lohikong pagkasunodsunod an mga pangyayari sa buhay ni Cristo. (Luc. 1:3) An duwang lingkod na ini nin Dios pareho nagsisiyasat kaidto.
Ano an pagsiyasat? Iyan maingat na paghanap nin impormasyon manongod sa sarong bagay. Kaiba dian an pagbasa, asin nagkakaipo iyan kan pag-aplikar kan mga prinsipyo nin pag-adal. Tibaad kalabot man dian an pag-interbio sa mga tawo.
Anong mga kamugtakan an nagkakaipo nin pagsiyasat? Uya an nagkapirang halimbawa. An saindong personal na pag-adal o pagbasa kan Biblia tibaad magpalataw nin mga hapot na importante sa saindo. An saro na saindong nahulitan tibaad may ihapot na gusto nindong may espesipikong impormasyon na ikasisimbag. Tibaad naasignaran kamong magpahayag.
Pensara an asignasyon na iyan na magpahayag. An materyales na ipinapatratar sa saindo tibaad garo baga medyo pankagabsan. Paano daw nindo iyan ikaaaplikar sa lokal? Paoswagon an kualidad kaiyan paagi sa pagsiyasat. Kun suportado nin saro o duwang estadistika o nin sarong halimbawa na angay sa saindong materyales asin may labot sa buhay kan mga nagdadangog sa saindo, an sarong punto na garo baga sayod na sayod nagigin nakapagtotokdo, nakapahihiro pa ngani. An napublikar na materyales na tinatratar nindo tibaad inandam para sa mga nagbabasa sa bilog na kinaban, alagad kaipuhan nindong pahiwason, iilustrar, asin iaplikar an mga punto sa sarong kongregasyon o sa sarong tawo. Ano an gigibohon nindo?
Bago ponan an paghanap nin impormasyon, estudyaran an mga magdadangog sa saindo. Ano an dati na nindang aram? Ano an kaipuhan nindang maaraman? Dangan aramon an saindong obheto. Iyan daw mag-eksplikar? mangombensir? magpahimutik? o magmotibar? An pag-eksplikar nagkakaipo nin pagtao nin dagdag na impormasyon tanganing linawon an sarong bagay. Dawa tibaad intendido na an pundamental na mga detalye, tibaad kaipuhan na idetalye nindo kun noarin o kun paano gigibohon an sinasabi. An pagkombensir nagkakaipo nin pagtao nin mga dahelan na sinasabi kun taano ta siring an sarong bagay, kaiba an pag-atubang nin ebidensia. An pagpahimutik nagkakaipo nin kompletong kaaraman sa duwang lado nin sarong isyu kaiba an maingat na pag-analisar sa ginamit na ebidensia. Siempre, an hinahanap niato bako sanang makosog na mga argumento kundi mga paagi na ikaatubang an impormasyon sa maboot na paagi. Kalabot sa pagmotibar an pakataros sa puso. Iyan nangangahulogan nin pagtao nin pan-enganyar sa mga nagdadangog sa saindo asin pagpakosog sa kamawotan ninda na aksionan an pinag-oolayan. An aktuwal na mga halimbawa kan mga guminibo nin siring na aksion, dawa sa ibong nin kasakitan, makatatabang na mataros an puso.
Andam na daw kamo ngonyan na pumoon? Dai pa. Pensaron kun guranong impormasyon an kaipuhan nindo. Tibaad importanteng bagay an panahon. Kun iaatubang nindo sa iba an impormasyon, gurano an panahon na magagamit nindo dian? Singko minutos? Kuarenta y singko minutos? Piho na daw an panahon, arog sa pagtiripon kan kongregasyon, o iyan daw hunodhunod, arog sa pag-adal sa Biblia o pagsongko sa pagpastor?
Ultimo, anong mga kasangkapan sa pagsiyasat an yaon saindo? Apuera sa yaon sa saindong harong, igwa pa daw nin iba sa libreriya sa saindong Kingdom Hall? Itotogot daw nin mga tugang na dakol nang taon na naglilingkod ki Jehova na kamo kumonsulta sa saindang mga kasangkapan sa pagsiyasat? Igwa daw nin pampublikong libreriya sa lugar nindo na dian magagamit an mga reperensia kun kaipuhan?
Paggamit kan Pangenot Niatong Kasangkapansa Pagsiyasat—An Biblia
Kun kalabot sa saindong pagsiyasat an kahulogan nin sarong teksto, pumoon mismo sa Biblia.
Eksaminon an Konteksto. Ihapot sa sadiri: ‘Para kiisay an tekstong ini? Ano an ipinaririsa kan mga bersikulo sa palibot kun dapit sa mga kamugtakan na suminagkod sa deklarasyon o sa aktitud kan mga tawong kalabot?’ An siring na mga detalye parateng makatatabang sa sato na masabotan an sarong teksto, asin bubuhayon man kaiyan an sarong pahayag na paggagamitan nindo kaiyan.
Halimbawa, an Hebreo 4:12 parateng kinokotar tanganing ipaheling an puersa kan Tataramon nin Dios na makapahiro sa mga puso asin makaimpluwensia sa mga buhay. An konteksto nakadudugang nin rarom sa satong pakasabot sa kun paano iyan puedeng mangyari. Dinedetalye kaiyan an mga eksperyensia nin Israel durante kan 40 taon sa kaawagan bago lumaog sa daga na ipinanuga ni Jehova ki Abraham. (Heb. 3:7–4:13) “An tataramon nin Dios,” an saiyang panuga na darahon sinda sa sarong lugar nin kapahingaloan kaoyon kan saiyang tipan ki Abraham, bakong gadan; idto buhay asin pasiring sa pagkaotob. An mga Israelita igwa kan gabos na dahelan na magpaheling nin pagtubod dian. Minsan siring, mantang ginigiyahan sinda ni Jehova hale sa Egipto pasiring sa Bukid nin Sinai asin deretso sa Dagang Panuga, paorootro sindang nagpaheling nin kadaihan nin pagtubod. Sa siring, paagi sa reaksion ninda sa pag-otob nin Dios sa saiyang tataramon, nahayag an nasa saindang puso. Sa kaagid na paagi sa satong kaaldawan, ihinahayag kan panuga nin Dios kun ano an nasa puso nin mga tawo.
Helingon an Reperensia sa Ibang Parte. An nagkapirang Biblia may mga reperensia sa ibang parte. An saindo daw igwa? Kun igwa, an mga ini puedeng makatabang. Helinga an sarong halimbawa sa New World Translation of the Holy Scriptures. An 1 Pedro 3:6 nagtotokdo ki Sara bilang halimbawa na maninigong arogon nin Kristianong mga agom na babae. Sinusuportaran iyan kan reperensia sa Genesis 18:12 paagi sa paghayag na inapod ni Sara si Abraham na kagurangnan “sa boot nia.” Kun siring, odok sa puso an saiyang pagpasakop. Apuera sa siring na mga pakarorop, an mga reperensia sa ibang parte puedeng darahon kamo sa mga teksto na nagpapaheling kan kaotoban nin sarong hula sa Biblia o nin sarong modelo sa tipan nin Ley. Minsan siring, aramon na an nagkapirang reperensia sa ibang parte bakong sa katuyohan na tumao nin siring na mga eksplikasyon. An mga iyan tibaad nagtataram sana manongod sa kaagid na mga ideya o sa biograpiko o geograpikong impormasyon.
Maghanap Paagi sa Konkordansia sa Biblia. An konkordansia sa Biblia sarong alpabetikong indise kan mga termino na ginamit sa Biblia. Makatatabang iyan sa saindo na hanapon an mga teksto na konektado sa temang sinisiyasat nindo. Mantang sinususog nindo an mga iyan, may manonodan kamong ibang nakatatabang na detalye. Maheheling nindo an ebidensia kan “arogan” nin katotoohan na yaon sa Tataramon nin Dios. (2 Tim. 1:13) An New World Translation may pinakasimple sanang lista kan “Bible Words Indexed.” Mas detalyadong marhay an Comprehensive Concordance. Itotokdo kamo kaiyan sa gabos na teksto na igwa kan kada saro sa mayor na mga termino sa New World Translation.
Pakanood na Gumamit nin Ibang Kasangkapan sa Pagsiyasat
Nalilista sa kahon sa pahina 33 an dakol na ibang kasangkapan sa pagsiyasat na itinao kan “fiel asin may diskresion na oripon.” (Mat. 24:45-47) An dakol kaini may lista nin mga laog, asin dakol an may indise sa likod, na ginibo tanganing tabangan kamo na tumbokon an espesipikong impormasyon. Sa katapusan kan kada taon, ipinupublikar an mga indise kan mga tema sa An Torrengbantayan sagkod sa Awake! para sa koleksion nin mga artikulo sa taon na iyan.
An pagigin pamilyar sa klase nin impormasyon na nasa mga publikasyon na ini sa pag-adal sa Biblia makaparirikas sa pagsiyasat. Halimbawa baga gusto nindong makaaram manongod sa hula, doktrina, gawe-gawe nin Kristiano, o pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Biblia. Posibleng marhay na An Torrengbantayan igwa kan hinahanap nindo. An Awake! mapadapit sa mga nangyayari sa presente, modernong mga problema, relihion, siensia, asin mga tawo sa manlaenlaen na nasyon. An komentaryo sa kada salaysay sa mga Ebanghelyo na kronolohiko an pagkasunodsunod yaon sa The Greatest Man Who Ever Lived. An bersikulo-por-bersikulong pagtokar sa bilog na mga libro sa Biblia makukua sa mga publikasyon na arog kan Revelation—Its Grand Climax At Hand!, Pay Attention to Daniel’s Prophecy!, asin an duwang tomo kan Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind. Sa Reasoning From the Scriptures, makukua nindo an nakakokontentong simbag sa ginatos na hapot sa Biblia na parateng ihinahapot sa paglilingkod sa langtad. Para sa mas malinaw na pakasabot sa ibang relihion, sa saindang mga katokdoan, asin sa saindang historikong pinaghalean, helingon an Mankind’s Search for God. An detalyadong salaysay kan kasaysayan sa presenteng aldaw kan Mga Saksi ni Jehova yaon sa Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Para sa report sa presenteng progreso kan lakop sa globong paghuhulit kan maogmang bareta, helingon an pinakabagong Yearbook of Jehovah’s Witnesses. An Insight on the Scriptures sarong ensiklopedya asin libro nin mga mapa kan Biblia. Kun kaipuhan nindo nin mga detalye manongod sa mga tawo, lugar, bagay, lenguahe, o historikong mga pangyayari na konektado sa Biblia, ini ekselenteng reperensia.
“Watch Tower Publications Index.” An Index na ini, na ipinublikar sa labing 20 lenguahe, itotokdo kamo sa impormasyon sa kadakol niatong publikasyon. Binanga iyan sa subject index asin scripture index. Sa paggamit kan subject index, hanapon an termino na nagrerepresentar sa tema na gusto nindong imbestigaron. Sa paggamit kan scripture index, hanapon sa lista nin mga teksto an gusto nindong masabotan nin orog. Kun may napublikar sa lenguahe nindo manongod sa temang iyan o sa tekstong iyan sa mga taon na nasa laog kan Index, makukua nindo an lista nin mga reperensia na kokonsultahon. Gamiton an listang nagpapaliwanag sa enotan kan Index tanganing masabotan an mga abrebiasyon kan ngaran kan sitadong mga publikasyon. (Halimbawa, paagi sa pantabang na iyan maaaraman nindo na an w99 3/1 15 nagtotokdo sa The Watchtower kan 1999, isyung Marso 1, pahina 15.) An mayor na mga titulo na arog baga kan “Field Ministry Experiences” asin “Life Stories of Jehovah’s Witnesses” puedeng makatabang sa pag-andam nin nakamomotibar na mga pag-atubang sa kongregasyon.
Mantang puedeng magin kawiliwiling marhay an pagsiyasat, mag-ingat na dai malingling. Magdanay na konsentrado sa obheto nindo na humanap nin materyales na kaipuhan para sa trabahong yaon. Kun itokdo kamo kan Index sa sarong reperensia, buksan sa sitadong pahina, dangan gamiton an mga subtema asin enot na mga sentence nin mga parapo tanganing magiyahan kamo sa materyales na tama sa saindong pangangaipo. Kun hinahanap nindo an kahulogan nin sarong partikular na bersikulo sa Biblia, hanapon nguna an sitas sa pahinang itinokdo sa saindo. Dangan eksaminon an mga komento sa palibot.
“Watchtower Library” sa CD-ROM. Kun kamo may ginagamit na komputer, tibaad makinabang kamo sa paggamit kan Watchtower Library sa CD-ROM, na igwa nin dakulaon na koleksion kan satong mga publikasyon. An pasil gamiton na search program nagpapangyari sa saindo na hanapon an sarong termino, kombinasyon nin mga termino, o teksto sa arin man na publikasyon sa Watchtower Library. Dawa kun mayo sa lenguahe nindo an kasangkapan na ini sa pagsiyasat, tibaad makinabang kamo dian sa gamit nin dakol na internasyonal na lenguahe na pamilyar sa saindo.
Iba Pang Libreriyang Teokratiko
Sa ikaduwa niang ipinasabong na surat ki Timoteo, si Pablo nakiolay na darahon kan hoben na lalaking ini sa saiya “an mga balumbon, nangorogna an mga pergamino,” sa Roma. (2 Tim. 4:13) May mga kasuratan na pinahalagahan ni Pablo asin sinaray nia iyan. Magigibo man nindo an arog kaiyan. Sinasaray daw nindo an personal nindong kopya kan An Torrengbantayan, Awake!, asin An Satong Ministeryo sa Kahadean dawa pagkatapos na ini napag-olayan na sa mga pagtiripon kan kongregasyon? Kun iyo, an mga iyan magagamit nindo bilang mga kasangkapan sa pagsiyasat, kaiba kan iba pang Kristianong publikasyon na nakua nindo. An kadaklan na kongregasyon pirmeng igwa nin koleksion nin teokratikong mga publikasyon sa sarong libreriya sa Kingdom Hall. An mga ini sa kapakinabangan kan enterong kongregasyon, na magagamit ninda mantang yaon sa Kingdom Hall.
Pirmeng Magkaigwa nin Personal na File
Magin listo sa mga bagay na interesante na magagamit nindo kun kamo nagpapahayag asin nagtotokdo. Kun may maheling kamo sa diaryo o magasin na bareta, estadistika, o halimbawa na magagamit nindo sa saindong ministeryo, guntingon iyan o kopyahon an impormasyon. Iiba an petsa, an titulo kan publikasyon, asin tibaad an ngaran kan autor o kan publikador. Sa mga pagtiripon kan kongregasyon, isurat an mga punto nin pangangatanosan asin ilustrasyon na puedeng makatabang sa saindo na ipaliwanag an katotoohan sa iba. May naisip na daw kamong marahay na ilustrasyon alagad dai kamo nagkaoportunidad na gamiton tolos iyan? Isurat iyan, asin sarayon iyan sa sarong file. Kun nahaloyhaloy na kamo sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro, dakol na an nagibo nindong pag-atubang. Imbes na iapon an mga nota nindo sa mga pahayag na ini, sarayon iyan. Tibaad mapakinabangan sa huri an ginibo nindong pagsiyasat.
Makipag-olay sa mga Tawo
An mga tawo mabungang marhay na gikanan nin impormasyon. Kan kinokompilar ni Lucas an saiyang Ebanghelyo, malinaw na dakol na impormasyon an natipon nia paagi sa pag-interbio sa mga nakaheling mismo. (Luc. 1:1-4) Tibaad may ikatataong liwanag an sarong kapwa Kristiano sa sarong bagay na hinihingoa nindong siyasaton. Segun sa Efeso 4:8, 11-16, ginagamit ni Cristo an “balaog na mga lalaki” tanganing tabangan kita na magtalubo sa “tamang kaaraman manongod sa Aki nin Dios.” An pag-interbio sa mga may kabatidan sa paglilingkod sa Dios tibaad magbunga nin kapakipakinabang na mga ideya. An pakikipag-olay sa mga tawo puede man na maghayag kan saindang iniisip, asin ini makatatabang sa saindo na andamon an materyales na talagang praktikal.
Pagturotimbangon an mga Resultang Nakua Nindo
Pakaaniha kan trigo, an grano kaipuhan na haleon sa apa. Iyo man sa bunga kan saindong pagsiyasat. Bago iyan magagamit, kaipuhan na isuway nindo an mahalaga sa dai kaipuhan.
Kun gagamiton nindo an impormasyon sa sarong pahayag, ihapot sa sadiri: ‘An punto daw na pinaplano kong gamiton talagang may kapakipakinabang na ikinakokontribwir sa sakong pag-atubang kan tema? O, dawa iyan interesante, irinarayo daw kaiyan an atension sa tema na dapat kong ipakipag-olay?’ Kun iniisip nindong gumamit nin mga nangyayari sa presente o nin materyales hale sa pabarobagong linya nin siensia o medisina, seguradohon na an impormasyon sunod sa panahon. Aramon man na tibaad binago an nagkapirang punto sa haloy nang mga publikasyon niato, kaya konsideraron an pinakabagong napublikar manongod sa topikong iyan.
May espesyal na pangangaipo na magmaan kun gusto nindong magkompilar nin impormasyon hale sa sekular na mga reperensia. Nungkang lingawan na an Tataramon nin Dios katotoohan. (Juan 17:17) Si Jesus an may mayor na papel sa kaotoban kan katuyohan nin Dios. Kun siring, sinasabi kan Colosas 2:3: “Maingat na natatago sa saiya an gabos na kayamanan nin kadonongan asin nin kaaraman.” Turotimbangon an bunga kan saindong pagsiyasat sa punto de vistang iyan. Mapadapit sa sekular na pagsiyasat, ihapot sa sadiri: ‘An materyales daw na ini sobra, pagbanabana sana, o halipot an pananaw? Iyan daw isinurat na may maimot o komersial na motibo? Oyon daw dian an ibang masasarigan na reperensia? Orog sa gabos, oyon daw iyan sa katotoohan kan Biblia?’
Ineenkaminar kita kan Talinhaga 2:1-5 na padagos na hanapon an kaaraman, pakasabot, asin pakamansay “siring baga sa pirak, asin siring baga sa natatagong kayamanan.” Ipinapakahulogan kaiyan an paghihingoa sagkod nagsosopay na mga balos. An pagsiyasat nagkakaipo nin paghihingoa, alagad an paggibo kaiyan matabang sa saindo na makua an mga kaisipan nin Dios sa mga bagay, ikatanos an salang mga ideya, asin maparigon an saindong pangangapot sa katotoohan. Dudugangan man kaiyan nin praktikal na halaga asin buhay an saindong mga pag-atubang, na ginigibo iyan na masiramon na ipahayag asin nakaoogmang marhay na pagdangogon.