Kristianong Punto de Vista sa mga Kostumbre sa Lobong

AN BIGLA, dai linalaoman na pagkagadan nin sarong namomotan nangorognang makaturotriste. Iyan nagbubunga nin pagkasusto, na sinusundan nin grabeng kolog nin boot. Laen man an pagheling sa namomotan na mapatorog sa kagadanan pakalihis nin haloy asin makolog na helang, alagad yaon pa man giraray an kamondoan asin pakamate nin hararom na kawaran.

Ano man an nagin kamugtakan kan pagkagadan nin sarong namomotan, an nagadanan nagkakaipo nin suporta asin pagranga. An Kristianong nagadanan tibaad kaipuhan man na atubangon an paglamag kan mga nag-iinsistir na otobon an mga kostumbre sa lobong na bakong sono sa Kasuratan. Lakop ini sa dakol na nasyon sa Aprika saka sa iba pang parte kan daga.

Ano an makatatabang sa Kristianong nagadanan na malikayan an mga kostumbre sa lobong na bakong sono sa Kasuratan? Paano daw magigin mapagsuportar an mga kapagtubod sa siring na mga panahon nin pagbalo? Interesado sa simbag sa mga hapot na ini an gabos na naghihingoang panigoan si Jehova, ta “an porma nin pagsamba na malinig asin daing digta sa pagheling kan satong Dios asin Ama iyo ini: an pag-ataman sa mga ilo asin babaeng balo sa saindang kasakitan, asin an pagpadanay sa sadiri na daing digta kan kinaban.”​—Santiago 1:27.

Konektado nin Paniniwala

An komun na bagay na nagkokonektar kan dakol na kostumbre sa lobong iyo an paniniwala na an gadan padagos na nabubuhay sa sarong dai naheheling na rona kan mga apoon. Tanganing sirosiroon sinda, an dakol na nakikimondo naoobligar na gumibo nin nagkapirang ritual. O natatakot sindang ikaanggot nin kataraed na naniniwala na may maraot na mangyayari sa komunidad kun dai gigibohon an mga ritual.

An tunay na Kristiano dai dapat na padaog sa takot sa tawo asin makikabtang sa mga kostumbre na ikinaaanggot nin Dios. (Talinhaga 29:25; Mateo 10:28) Ipinaheheling kan Biblia na an mga gadan daing pag-aram, ta sinasabi kaiyan: “An mga buhay nakaaaram na sinda magagadan; alagad kun dapit sa mga gadan, mayo man lamang sinda nin pakaaram . . . Mayo nin gibohon ni pagplano ni kaaraman ni kadonongan sa Sheol, an lugar na saimong padudumanan.” (Eclesiastes 9:​5, 10) Kun siring, pinatanidan ni Jehova Dios an saiyang banwaan kan suanoy na mga panahon na dai probaran na sirosiroon an mga gadan o makikomunikar sa sainda. (Deuteronomio 14:1; 18:​10-​12; Isaias 8:​19, 20) An mga katotoohan na ini sa Biblia kontra sa dakol na popular na kostumbre sa lobong.

Paano Man an “Seksuwal na Pagdalisay”?

Sa nagkapirang nasyon sa Aprika sentral, an agom na nagadanan hinahagadan na makidorog sa haraning paryente kan nagadan. Kun ini dai gibohon, an paniniwala iyo na may gigibohon na maraot an nagadan sa pamilyang nabayaan. An ritual na ini inaapod na “seksuwal na pagdalisay.” Alagad ta tinatawan nin kahulogan kan Biblia an ano man na relasyon sa sekso sa luwas nin pag-agom na “pakikisaro.” Mantang an mga Kristiano dapat na ‘dumulag sa pakikisaro,’ mapuso nindang linalabanan an kostumbreng ini na bakong sono sa Kasuratan.​—1 Corinto 6:18.

Pensara an sarong babaeng balo na an ngaran Mercy.a Kan an agom nia magadan kan 1989, gusto kan mga paryente na gibohon nia an seksuwal na pagdalisay kaiba nin sarong paryenteng lalaki. Sia nagsayuma, na ipinaliliwanag na an ritual kontra sa ley nin Dios. Desganado, naghale an mga paryente pakapagparainsultoha sa saiya. Pakalihis nin sarong bulan sinamsaman ninda an saiyang harong, na hinale an mga sim sa saiyang atop. “Bahalang mag-asikaso sa saimo an saimong relihion,” sabi ninda.

Si Mercy rinanga kan kongregasyon asin itinogdok pa ngani nin bagong harong. Nagulat na marhay an kataraed kaya an nagkapira nagdesisyon na makikabtang sa proyekto, na an enot na nagdara nin gugon para sa atop iyo an Katolikang agom kan namomoon. An fiel na gawe-gawe ni Mercy nakaenkaminar sa saiyang mga aki. Poon kaidto apat na sa sainda an nagdusay ki Jehova Dios, asin an saro nag-atender sa Paadalan sa Ministeryal na Pagsasanay kasuarin pa sana.

Huli sa kostumbreng seksuwal na pagdalisay, an nagkapirang Kristiano nagtogot na sinda maagyat na pakasalan an daing pagtubod. Halimbawa, an sarong lalaking balo na nasa mga 70 na an edad dali-daling pinakasalan an sarong hoben na babae na paryente kan agom niang nagadan. Paagi kaini, masasabi nia na ginibo nia an seksuwal na pagdalisay. Minsan siring, an siring na iginawe kontra sa hatol kan Biblia na an mga Kristiano mag-agom ‘sana dian sa Kagurangnan.’​—1 Corinto 7:39.

Mga Seremonya sa Magdamlag na Pagbelar

Sa dakol na nasyon, an mga nakikimondo nagtitiripon sa harong kan nagadan asin dai natotorog magdamlag. An mga pagbelar na ini sa parate may kaibang karakanan asin makosog na musika. Ini pinaniniwalaan na nakasisirosiro sa gadan asin nakapoprotehir sa pamilyang nabayaan tumang sa panraratak. Tibaad may nagpapataba sa pusong mga diskurso tanganing kamtan an pabor kan nagadan. Pakatapos nin sarong diskurso, an mga nakikimondo tibaad umawit nin relihiosong awit bago tumindog sa pagdiskurso an saro pa. Ini tibaad magpadagos sagkod sa kaagahon.b

An tunay na Kristiano dai nakikakabtang sa siring na mga seremonya sa magdamlag na pagbelar ta ipinaheheling kan Biblia na an mga gadan daing ikinatatabang o nagigibong maraot sa mga buhay. (Genesis 3:​19; Salmo 146:​3, 4; Juan 11:​11-​14) Kinokondenar kan Kasuratan an espiritismo. (Kapahayagan 9:​21; 22:15) Pero, tibaad madepisilan an sarong Kristianang balo na olangon an iba sa pag-introdusir nin mga kaugalean na espiritistiko. Tibaad mag-insistir sinda na gibohon an magdamlag na pagbelar sa saiyang harong. Ano daw an magigibo nin mga kapagtubod tanganing matabangan an nagadanan na mga Kristiano na napapaatubang sa dagdag na kahorasaan na ini?

An mga magurang sa kongregasyon parateng nakatatao nin suporta sa nagadanan na Kristianong pamilya paagi sa pakikipangatanosan sa mga paryente asin kataed. Pakatapos nin siring na pakikipangatanosan, an mga tawong ini tibaad umoyon na humale sa harong nin toninong asin magtiripon giraray para sa serbisyo sa lobong sa ibang aldaw. Alagad ano kun magin maluminaban an nagkapira? Tibaad magbunga nin kadahasan an padagos na pagprobar na makipangatanosan. ‘An oripon kan Kagurangnan dai kaipuhan na makiiwal, kundi kaipuhan na padagos na nagpopogol sa irarom nin karatan.’ (2 Timoteo 2:24) Kaya kun agresibong agawon nin habong makikooperar na mga paryente an pamamahala, tibaad dai ini maolang nin Kristianang balo asin kan saiyang mga aki. Alagad dai sinda nakikakabtang sa ano man na seremonya nin falsong relihion na nangyayari sa saindang harong, ta kinukuyog ninda an pagboot kan Biblia: “Dai kamo makipagsakal na bakong timbang sa mga dai nagtutubod.”​—2 Corinto 6:14.

An prinsipyong ini aplikado man sa paglobong. An Mga Saksi ni Jehova dai nakikakabtang sa pag-awit, pamibi, o ritual na dinidirehiran nin sarong ministro nin falsong relihion. Kun an mga Kristiano na haraning miembro kan pamilya naghohona na kaipuhan sindang umatender sa siring na serbisyo sa lobong, dai sinda nakikakabtang.​—2 Corinto 6:​17; Kapahayagan 18:4.

May Dignidad na Serbisyo sa Lobong

An serbisyo sa lobong na ginigibo kan Mga Saksi ni Jehova mayo nin mga ritual na para sa pagsirosiro sa gadan. May itinataong pahayag sa Biblia magsalang sa Kingdom Hall, sa punerarya, sa harong kan nagadan, o sa may paglolobongan. An katuyohan kan pahayag rangahon an mga nagadanan paagi sa pagpaliwanag kun ano an sinasabi kan Biblia manongod sa kagadanan asin sa paglaom na pagkabuhay liwat. (Juan 11:25; Roma 5:​12; 2 Pedro 3:​13) Tibaad awiton an sarong awit na basado sa Kasuratan, asin tinatapos nin nakararangang pamibi an serbisyo sa lobong.

Kasuarin pa sana, an serbisyo sa lobong na arog kaini ginibo para sa saro sa Mga Saksi ni Jehova na ngohod na tugang na babae ni Nelson Mandela, an presidente kan Aprika del Sur. Pakatapos kan serbisyo sa lobong, sinserong pinasalamatan kan presidente an nagpahayag. Yaon an dakol na dignitaryo asin halangkaw na opisyal. “Ini an pinakamay dignidad na lobong na naatenderan ko,” sabi nin sarong ministro sa gabinete.

Puede daw an Gubing sa Pagluto?

Ikinaluludok nin mga Saksi ni Jehova an pagkagadan nin mga namomotan. Arog ni Jesus, tibaad lumuha sinda. (Juan 11:​35, 36) Alagad dai ninda ibinibilang na kaipuhan na ipaheling sa publiko an saindang kamondoan paagi sa panluwas na simbolo. (Ikomparar an Mateo 6:​16-​18.) Sa dakol na nasyon, an mga babaeng balo hinahagadan na magsulot nin espesyal na gubing sa pagluto tanganing sirosiroon an gadan. An gubing na ini dapat na isulot sa laog nin nagkapirang bulan o sarong taon pa ngani pagkalobong, asin an paghukas kaiyan okasyon nin saro na naman na punsion.

An dai pakapagpaheling nin mga tanda nin pagkaludok ibinibilang na kasalan tumang sa nagadan. Sa dahelan na ini, sa mga parte nin Swazilandia, pinalayas nin mga namomoon sa tribo an mga Saksi ni Jehova sa sadiri nindang harong asin daga. Minsan siring, an fiel na mga Kristianong iyan pirmeng inaasikaso kan saindang espirituwal na mga tugang na nag-iistar sa ibang lugar.

An Korte Suprema kan Swazilandia nagdesisyon apabor sa Mga Saksi ni Jehova, na sinasabi na sinda maninigong togotan na pumuli sa saindang mga harong asin daga. Sa saro pang kaso, an sarong Kristianang balo tinogotan na magdanay sa saiyang daga pakapahelingan kan sarong surat asin tape recording na dian malinaw na sinabi kan saiyang agom na nagadan na an agom na babae kaini dai maninigong magsulot nin gubing sa pagluto. Sa siring, napatunayan nia na tunay na sia nagpapaheling nin galang sa saiyang agom.

Dakula an halaga nin malinaw na pagsabi nin mga instruksion sa paglobong bago magadan, nangorogna sa mga lugar na lakop an mga kaugalean na bakong sono sa Kasuratan. Estudyare an halimbawa ni Victor, na nag-iistar sa Camerun. Isinurat nia an programa na susunodon sa paglobong sa saiya. Sa pamilya nia dakol an maimpluwensia na miembro nin sarong kultura na makokosog an tradisyon mapadapit sa mga gadan, kaiba an pagsamba sa bungo nin tawo. Mantang si Victor iginagalang na miembro kan pamilya, aram nia na posibleng marhay na ini an gibohon sa saiyang bungo. Kun siring, nagtao sia nin malinaw na mga instruksion sa kun paano gigibohon kan Mga Saksi ni Jehova an paglobong sa saiya. Ginibo kaining mas pasil para sa nabalo nia asin sa saiyang mga aki an situwasyon, asin ikinatao sa komunidad an marahay na patotoo.

Likayan an Pag-arog sa mga Kostumbre na Bakong Sono sa Kasuratan

An nagkapira na may kaaraman sa Biblia natakot na mapalaen. Tanganing malikayan an paglamag, hiningoa nindang panigoan an saindang kataraed paagi sa pagsagin naggigibo nin tradisyonal na pagbelar para sa nagadan. Minsan ngani kaomaw-omaw an pagsongko sa nagadanan tangani na magtao nin personal na pagranga, dai hinahagad kaini na gibohon an sadit na serbisyo sa lobong sa harong kan nagadan barobanggi bago an aktuwal na lobong. An paggibo kaini tibaad makapasingkog sa mga nagmamasid, ta tibaad iyan magtao sa sainda kan impresyon na an mga nakikakabtang dai talaga nagtutubod sa sinasabi kan Biblia manongod sa kamugtakan kan mga gadan.​—1 Corinto 10:32.

An mga Kristiano sinasadol kan Biblia na enoton sa buhay an pagsamba sa Dios asin madonong na gamiton an saindang panahon. (Mateo 6:​33; Efeso 5:​15, 16) Pero sa nagkapirang lugar, napondo nin sarong semana o labi pa an aktibidad kan kongregasyon huli sa lobong. An problemang ini bako sanang sa Aprika. Mapadapit sa sarong lobong, an sarong report hale sa Amerika del Sur nagsasabi: “Kadikiton an nag-atender sa tolong Kristianong pagtiripon. Mga sampulong aldaw na dai sinuportaran an paglilingkod sa langtad. Pati an mga nasa luwas kan kongregasyon asin an mga inaadalan sa Biblia nasorpresa asin nadesganar na maheling an nagkapira niatong tugang na lalaki asin babae na nakikakabtang.”

Sa nagkapirang komunidad, tibaad imbitaran kan pamilyang nagadanan an pira sanang dayupot na katood sa saindang harong para sa kadikit na meryenda pagkalobong. Alagad sa dakol na parte nin Aprika, ginatos na nakilobong an minaduman sa harong kan nagadan asin naghahalat nin sarong punsion, na sa parate may iinaatang na mga hayop. An nagkapira na asosyado sa kongregasyon Kristiano nag-arog sa kostumbreng ini, na nagtatao kan impresyon na sinda nagkakaigwa kan nagin nang kostumbre na mga punsion tanganing sirosiroon an gadan.

An serbisyo sa lobong na ginigibo kan Mga Saksi ni Jehova dai nagtatao nin magastos na pagabat sa nagadanan. Kaya dai na kaipuhan na magkaigwa nin espesyal na areglo na an mga yaon tumao nin kuarta tanganing mabayadan an ngana-nganang gastos sa lobong. Kun dai kaya nin pobreng mga babaeng balo an kaipuhan na mga gastos, daing duda na an iba sa kongregasyon maoogmang tumabang. Kun kulang an siring na tabang, an kamagurangan puedeng mag-areglo na tawan nin materyal na tabang an mga maninigo.​—1 Timoteo 5:​3, 4.

An mga kostumbre sa lobong dai man pirmeng kontra sa mga prinsipyo sa Biblia. Kun an mga iyan kontra, an mga Kristiano determinado na gumawe kaoyon sa Kasuratan.c (Gibo 5:​29) Minsan ini tibaad magtao nin dagdag na kahorasaan, dakol na lingkod nin Dios an makapagpapatotoo na mapanggana nindang naatubang an siring na mga pagbalo. Ginibo ninda iyan sa kosog na gikan ki Jehova, “an Dios nin gabos na karangahan,” asin sa mamomoton na tabang nin mga kapagtubod na nagranga sa sainda sa saindang kahorasaan.​—2 Corinto 1:​3, 4.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Kahon sa pahina 23]

Binendisyonan Huli sa Saindang Marigon na Paninindogan

Si Sibongili mapusong balong Kristiana na nag-iistar sa Swazilandia. Pagkagadan kasuarin pa sana kan saiyang agom, nagsayuma siang sumunod sa mga kostumbre na pinaghohona nin dakol na nakasisirosiro sa gadan. Halimbawa, dai sia nagpaupaw. (Deuteronomio 14:1) Ikinaanggot ini nin walong miembro kan pamilya asin puersahan siang inupawan. Inolang man ninda an mga Saksi ni Jehova sa pagsongko sa harong sa pagranga ki Sibongili. Minsan siring, an iba na interesado sa mensahe kan Kahadean naogmang sumongko sa saiya dara an mga surat nin pagparigon sa boot hale sa kamagurangan. Kan aldaw na si Sibongili linalaoman na magsulot nin espesyal na gubing sa pagluto, nangyari an sarong bagay na nakasosorpresa. An sarong maimpluwensiang miembro kan pamilya nag-areglar nin miting tanganing pag-olayan an pagsayuma nia na sunodon an tradisyonal na mga kostumbre sa pagkaludok.

Ibinabareta ni Sibongili: “Ihinapot ninda kun baga an sakong relihiosong mga kombiksion nagtotogot sa sako na magpahayag nin pagkamondo paagi sa pagsulot kan itom na gubing sa pagluto. Pakapaliwanagan ko kan sakong paninindogan, sinabi ninda sa sako na dai ninda ako pipiriton. Sa pagkabigla ko, sinda gabos naghagad nin dispensasyon para sa paggamit ninda sa sako nin kosog asin para sa pag-upaw sa sako na kontra sa sakong boot. Sinda gabos naghagad nin tawad sa sako.” Sa huri, an tugang na babae ni Sibongili nagpahayag kan saiyang kombiksion na an Mga Saksi ni Jehova igwa kan tunay na relihion, asin naghagad sia nin pag-adal sa Biblia.

Estudyare an saro pang halimbawa: An sarong lalaki na taga Aprika del Sur na an ngaran Benjamin 29 anyos kan mabaretaan nia an biglang pagkagadan kan saiyang ama. Kaidto, si Benjamin an solamenteng Saksi sa saiyang pamilya. Durante kan paglobong, hinagad sa gabos na pirilang mag-agi sa lolobngan asin ietsar an sarong hakbot na daga sa lungon.d Pagkalobong, an gabos na pinakaharaning miembro kan pamilya nagpaupaw. Mantang si Benjamin dai nakikabtang sa mga ritual na ini, an kataraed asin mga miembro kan pamilya naghula na sia padudusahan kan espiritu kan saiyang nagadan na ama.

“Huli ta ako nagtitiwala ki Jehova, mayo nin nangyari sa sako,” sabi ni Benjamin. Namangno kan mga miembro kan pamilya an nagin resulta nin mga bagay para sa saiya. Pag-abot nin panahon, an dakol sa sainda nagpoon na mag-adal kan Biblia kaiba kan Mga Saksi ni Jehova asin nagpabautismo bilang simbolo kan saindang pagdusay sa Dios. Asin si Benjamin? Naglaog sia sa bilog na panahon na pag-ebanghelyo. Sa laog kan nakaaging pirang taon, napasaiya an marahay na pribilehio na maglingkod sa mga kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova bilang nagbibiaheng paraataman.

Nota sa Ibaba