Paano Kun May Nagtsitsismis Manungod Sako?

Taano ta makulog iyan

May mga tsismis na nakakadanyar—halimbawa, sarong kaputikan na an talagang intensiyon iyo na pakarauton ka. Pero dawa na an tsismis dai gayong seryoso, makulog pa man giraray iyan—lalo na kun hali iyan sa saro na ibinibilang mong dayupot mong amigo!—Salmo 55:12-14.

“Naaraman kong pigtsismis ako kan kan amigo ko, sinabi niya na mayo daa akong pakiaram sa ibang tawo. Makulugon talaga iyan! Dai ko maintindihan kun taano ta nakasabi siya nin arog kaidto.”—Ashley.

An totoo: Dawa ngani an nagpapalakop kan tsismis dayupot na amigo mo o bako, nakakasuya na maaraman na pigpaparaistoryahan ka palan nin ibang tawo.

An bad news—dai mo iyan pirming mapupugulan

Dakul an dahilan kun taano ta nagtsitsismis an mga tawo, uni an pira sa mga iyan:

Interesado sinda sa iba. Natural sa mga tawo an pagigin mainamigo. Kaya normal sa sato na nakikipag-ulay kita sa kada saro saka pinag-uulayan an iba. Sa katunayan, dinadagka kita kan Bibliya na ‘magtao nin atensiyon sa kapakanan’ kan iba.— Filipos 2:4.

“Interesante talagang pagparaulayan an ibang tawo!”—Bianca.

“Gusto ko talagang naaaraman an nangyayari sa buhay kan mga tawo tapos iistorya iyan sa iba. Dai ko aram kun taano—nakakaugma lang na gibuhon ‘yan.”—Katie.

Nabo-boring sinda. Kan panahon kan Bibliya, may mga tawo na “daing ibang ginigibo sa saindang libreng panahon kundi ubuson iyan sa pag-istorya o pagdangog nin mga bagong bagay.” (Gibo 17:21) Totoo man iyan sa panahon ta ngunyan!

“Kun minsan, dawa mayo man nin isyu, naggigibo kaiyan an mga tawo para igwa sinda nin mapag-uulayan.”—Joanna.

Kawaran nin kumpiyansa sa sadiri. May tendensiya kita na ikumparar an satong sadiri sa iba, kaya nagpapatanid an Bibliya na likayan iyan. (Galacia 6:4) Makamumundo, may mga tawo na itsinitsismis an iba para lang madagdagan an kumpiyansa ninda sa sadiri.

“Kun nagpaparatsismis siya manungod sa saro, ipinapahiling lang niya kun ano talaga an namamati niya. Sa parati, naaara man lang talaga siya saiya. Nagpapalakop siya nin tsismis para madagdagan an kumpiyansa niya sa sadiri, saka tanganing patunayan na mas urog siya kisa sa tawong itsinismis niya.”—Phil.

An totoo: Gustuhon mo man o dai, talagang pag-uulayan nin mga tawo an kada saro—kaiba ka na diyan.

An good news—dai mo man kaipuhan magpaapekto

Dai mo mapupugulan an gabos na tsismis manungod saimo, pero kaya mong makontrol kun ano an magigin reaksiyon mo diyan. Kun naaraman mo na igwa nin naglalakop na tsismis manungod saimo, igwa ka nin duwang opsiyon na puwedeng mong gibuhon.

OPSIYON 1: Baliwalaon iyan. Sa parati, an pinakamarahay na gibuhon iyo na pabayaan na lang iyan—lalo na kun mayo man basehan an tsismis. Iaplikar an sadol kan Bibliya: “Dai ka tulos makulgan nin buot.”—Eclesiastes 7:9.

“Natsismis akong nakikipag-date daa ako sa sarong lalaki na dai ko man lamang ngani bisto! Nginiritan ko na lang ta imposible man ’tong mangyari.”—Elise.

“An marahay na reputasyon iyo an pinakamarahay na panglaban sa tsismis. Maski igwa nin maraot na tsismis saimo, kun marahay an reputasyon mo, mayo gayong mapapatubod diyan. Pirming maluwas an totoo.”—Allison.

Tip: Isurat mo (1) kun ano an sinabi manungod saimo tapos (2) ano an namatian mo dahil duman. Pag nagibo mo nang ‘magtaram sa saimong puso’ o nakapaghurop-hurop, mas pasil na sa saimo na palampason iyan.—Salmo 4:4.

OPSIYON 2: Kaulayon an tawong nagpalakop kan tsismis. May mga pagkakataon na kaipuhan mo talagang kaulayon kun siisay an nagpalakop kan tsismis lalo na kun seryosong bagay iyan.

“Kun kakaulayon mo an mga nagtsitsismis saimo, maaaraman nindang nakakaabot saimo an mga pigsasarabi ninda. Saro pa, puwede nindong maklaro an mga bagay-bagay saka maayos an problema.”—Elise.

Bago mo kaulayon an saro na nagpalakop nin tsismis manungod saimo, pag-isipan an minasunod na mga prinsipyo sa Bibliya asin an mga konektadong hapot diyan.

• “Pag an siisay man minasimbag sa sarong bagay bago niya madangog an mga totoong detalye, kamangmangan iyan.” (Talinhaga 18:13) ‘Aram ko daw talaga an gabos na detalye? Posible daw na napasala lang sinda sa pakaintindi kan istorya?’

• “An lambang saro dapat na andam tulos na magdangog, dai tulos nagtataram, dai tulos naaanggot.” (Santiago 1:19) ‘Ini daw an tamang panahon para kaulayon an nagtsitsismis sako? Sigurado daw ako na pag kinaulay ko siya dai ako maaanggot? O tibaad mas maray na palihison ko nguna an panahon na dai ako gayong emosyonal manungod sa bagay na ini?’

• “Gibuhon nindo sa iba an boot nindong gibuhon ninda saindo.” (Mateo 7:12, An Marahay na Bareta Biblia) ‘Kun ako su nagtsismis, sa anong paagi ko kaya gustong dulukon ako? Sain asin nuarin ko gustong makipag-ulay saiya? Ano kaya an pinakamarahay kong sabihon saka paano ako magawi?’

Tip: Bago kaulayon an nagtsismis saimo, isurat nguna an mga gusto mong sabihon saiya. Dangan maghalat nin saro o duwang semana, basahon iyan giraray tapos hilingon kun may mga gusto ka pang baguhon. Ipakipag-ulay man iyan sa saimong magurang o sa sarong maaasahan na amigo, hagadon an opinyon ninda manungod diyan.

An totoo: Arog nin dakul na pangyayari sa buhay, dai mo makokontrol an tsismis. Pero dai buot sabihon kaiyan na tutugutan mo nang maapektaran ka kaiyan!