Ukutendeka
1 Pa kutendeka+ Lesa+ apangile+ umuulu e lyo ne sonde.+
2 Pano isonde tapaali nangu cimo, na pa muulu wa menshi ayengi+ pali imfifi; no mupashi wa kwa Lesa waleti waya uku kabili wabwelela uku+ pa muulu wa menshi.+
3 E lyo Lesa atile:+ “Nakube ulubuuto.” Kabili kwali ulubuuto.+ 4 Na Lesa amwene ukuti ulubuuto naluwama, kabili Lesa alekenye ulubuuto ne mfifi.+ 5 Awe Lesa ainike ulubuuto ati Akasuba,+ e lyo imfifi ainike ati Ubushiku.+ Kwali ne cungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwa kubalilapo.
6 Kabili Lesa atile: “Napabe ulwelele+ pa kati ka menshi, kabili amenshi yapaatukane ku menshi+ yabiye.” 7 Awe Lesa apangile ulwelele kabili apaatwile amenshi yamo yaba mwi samba lya lwelele na yambi yaba pa muulu wa lwelele.+ Kabili e fyo cali. 8 Awe Lesa ainike ulwelele ati Umuulu.+ E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga shibili.
9 E lyo Lesa atile: “Amenshi ayali mwi samba lya muulu nayalongane pa ncende imo, kabili nakube umulundu.”+ Kabili e fyo cali. 10 Kabili Lesa ainike umulundu ati Isonde,+ e lyo amenshi ayalonganikwe pamo ayenike ati Bemba.+ Kabili Lesa amwene ukuti cawama.+ 11 E lyo Lesa atile: “Pe sonde napamene ifyani, ifimenwa fya nseke,+ imiti ya fisabo iitwala ifisabo mu misango+ ya iko ifyaba ne nseke sha fiko,+ pano isonde.” Kabili e fyo cali. 12 Na pano isonde pamenene ifyani, ifimenwa ifyakwata imbuto mu misango+ ya fiko, ne miti iitwala ifisabo mu misango ya iko iyakwata ifisabo ifyaba ne nseke.+ Kabili Lesa amwene ukuti cawama. 13 E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga shitatu.
14 E lyo Lesa atile: “Mu muulu namube ifya kusanika, ifya kulekanya akasuba no bushiku;+ kabili fibe fishibilo. Na kabili fibe ifya kupiminako inshita ne nshiku ne myaka.+ 15 Kabili filebalika mu muulu pa kutila filesanika pe sonde.”+ Kabili e fyo cali. 16 Kabili Lesa apangile ifya kusanika fibili ifikalamba, ica kusanika icakulilepo alengele ukuti cilesanika inshita ya kasuba, ne ca kusanika icacepelepo alengele ukuti cilesanika inshita ya bushiku, kabili e fyo acitile na ku ntanda.+ 17 E ico Lesa afibikile mu muulu pa kutila filesanika pano isonde,+ 18 ukuti filesanika mu nshita ya kasuba na mu nshita ya bushiku no kuti filelekanya ulubuuto ne mfifi.+ E lyo Lesa amwene ukuti cawama.+ 19 E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku ubwalenga shine.
20 Kabili Lesa atile: “Mu menshi namube ifya mweo+ ifingi, ne fyuni nafipupuke pe sonde mu lwelele.”+ 21 Kabili Lesa abumbile fishimweshimwe+ fya muli bemba ne fya mweo fyonse ifikulika,+ ifyali ifingi nga nshi muli bemba mu misango ya fiko, na fyonse ifipupuka ifya mapindo mu misango+ ya fiko. Kabili Lesa amwene ukuti cawama. 22 Kabili Lesa alifipaalile, atile: “Sandeni, fuleni, kumaneni muli bemba,+ ne fyuni fifule pe sonde.” 23 E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga shisano.
24 E lyo Lesa atile: “Pe sonde+ napabe ifya mweo mu misango ya fiko, ifitekwa,+ e lyo ne fikulika+ ne nama+ sha mu mpanga pano isonde mu misango ya shiko.” Kabili e fyo cali. 25 Awe Lesa apangile inama sha mu mpanga isha pano isonde mu misango ya shiko ne fitekwa mu misango ya fiko ne fikulika mu misango ya fiko.+ Kabili Lesa amwene ukuti cawama.
26 Kabili Lesa atile: “Natubumbe+ umuntu mu cipasho cesu,+ uwaba nga ifwe,+ kabili aleteka isonde lyonse kumo ne sabi lya muli bemba ne fyuni fya mu lwelele ne fitekwa ne fikulika fyonse ifikulika pe sonde.”+ 27 E lyo Lesa abumbile umuntu mu cipasho cakwe, mu cipasho cakwe e mo amubumbiile;+ umwaume no mwanakashi e fyo ababumbile.+ 28 Kabili Lesa alibapaalile+ no kubeba ati: “Fyaleni,+ fuleni, kumaneni pe sonde no kulimapo,+ kabili muleteka+ isabi lya muli bemba ne fipupuka mu lwelele na fyonse ifya mweo ifikulika pe sonde.”
29 E lyo Lesa atile: “Moneni, namupeela ifimenwa fyonse ifya pe sonde ifikwate mbuto ne miti yonse iitwala ifisabo ifya nseke.+ E fyo mwakulalya.+ 30 Inama shonse isha mu mpanga na fyonse ifipupuka mu lwelele ne fya mweo fyonse ifikulika pe sonde, na fyo nafipeela ifimenwa fyonse ifiteku ukuti e fyo filelya.”+ Kabili e fyo cali.
31 E lyo Lesa amwene ifyo apangile kabili moneni! nafiwama nga nshi.+ E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga mutanda (6).
2 E fyo umuulu ne sonde pamo na fyonse ifyabamo fyapwile ukupangwa.+ 2 Na mu bushiku bwalenga cinelubali (7) e mo Lesa apwile imilimo yakwe iyo abombele, kabili mu bushiku bwalenga cinelubali e lyo atuushishe ku milimo yakwe yonse.+ 3 E lyo Lesa apaalile ubushiku bwalenga cinelubali (7) no kubulenga ukuba ubwa mushilo, pantu e bushiku alekele ukubomba imilimo yakwe yonse, ilyo apangile fyonse ifyo alefwaya ukupanga.+
4 E fyo umuulu na pano isonde fyapangilwe, mu bushiku Yehova Lesa apangilemo isonde no muulu.+
5 Nomba paali tapalaba ifimpusa fya mu mpanga pano isonde, ne fimenwa fya mu mpanga fyali tafilamena, pantu Yehova Lesa ninshi talalosha+ imfula pano isonde kabili tapaali umuntu uwa kulima umushili. 6 Lelo fubefube+ yaleima pano isonde no kutapilila umushili onse.+
7 E lyo Yehova Lesa abumbile umuntu ku lukungu+ lwa mu mushili+ kabili apuutile mu myona yakwe umupu wa bumi,+ no yo muntu aishileba uwa mweo.+ 8 Awe Yehova Lesa alimine ibala mu Edeni+ ku kabanga, abikilemo no muntu uo abumbile.+ 9 Kabili Yehova Lesa ameseshe umuti onse uwawama ukumona no wawama ukulyako e lyo no muti wa mweo+ pa kati ke bala; no muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi.+
10 Kabili mu Edeni mwafumine umumana uwa kutapilila ibala, kabili muli ulya mumana mwafumine ne mimana ine. 11 Ishina lya mumana wa kubalilapo ni Pishone, uwashinguluka incende yonse iya Habila,+ ukwaba golde. 12 Kabili golde ya muli ilya ncende isuma.+ Mwaliba ne finyamuti ifitwa bedola+ ne libwe lya shohamu.+ 13 Ne shina lya mumana walenga bubili ni Gihone; uwashinguluka incende yonse iya Kushi. 14 E lyo ishina lya mumana walenga butatu ni Hidekele,+ uwalola ku kabanga ka Asiria.+ No mumana walenga bune ni Yufrate.+
15 E lyo Yehova Lesa abuulile umuntu no kumubika mwi bala lya Edeni+ ku kulilima no kulisakamana.+ 16 Kabili Yehova Lesa apeele ili funde ku muntu, ati: “Ku muti onse uwa mwi bala ukulya ulelyako no kwikuta.+ 17 Lelo ku muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi kwena wilalyako, pantu mu bushiku ukalyako ukufwa ukafwa.”+
18 Kabili Yehova Lesa atile: “Te cisuma umuntu ukulaikala fye eka. Nalabumba uwa kumwafwa, kabili umunankwe.”+ 19 Kabili Yehova Lesa abumbile ukufuma ku mushili inama shonse isha mu mpanga ne fipupuka fyonse ifya mu lwelele. Afiletele na ku muntu ukuti afiinike amashina; awe ishina lyonse ilyo umuntu ainike ica mweo+ conse, e lyali ishina lya ciko.+ 20 E ico umuntu ainike amashina ya fitekwa fyonse ne fyuni fyonse ifya mu lwelele ne nama shonse isha mu mpanga, lelo ena takwete umunankwe uwa kumwafwa. 21 E ico Yehova Lesa aponeshe umuntu mu tulo+ tukalamba, kabili ilyo aali mu tulo, abuulileko ulubafu lumo, no kucilika umunofu palya lwafumine. 22 Kabili mu lubafu ulo Yehova Lesa abuulile ku muntu, apangilemo umwanakashi no kumuleta ku muntu.+
23 E lyo umuntu atile:
“Nomba uyu e fupa lya mu mafupa yandi
Kabili e munofu wa mu munofu wandi.+
Akulaitwa ati Umwanakashi,
Pantu mu mwaume e mo abuulilwe.”+
24 Ni pali ici umwaume akashiila wishi na nyina+ no kulambatila ku mukashi wakwe, na bo bakaba umubili umo.+ 25 Kabili aba babili, e kutila umwaume no mukashi wakwe, baleikala fye ubwamba,+ lelo nangu cali ifi tabaleumfwa insoni.+
3 Kabili pa nama shonse isha mu mpanga isho Yehova Lesa abumbile,+ insoka+ e yali iyacenjela sana.+ Kabili insoka yaipwishe umwanakashi aiti:+ “Bushe ca cine Lesa amwebele ukuti mwilalyako ku muti onse uwa mwi bala?”+ 2 Na o umwanakashi ayaswike insoka ukuti: “Ku fisabo fya miti yonse iya mwi bala kuti twalyako.+ 3 Lelo ifisabo fya ku muti uwaba pa kati ke bala,+ Lesa atila, ‘Mwilalyako iyo, kabili mwilakumyako epali mwafwa.’”+ 4 Na yo insoka e pa kweba umwanakashi aiti: “Ukufwa tamwakafwe.+ 5 Pantu Lesa alishiba ukuti mu bushiku mukalyako e mo amenso yenu yakashibulwa kabili mukaba nga Lesa, mukeshiba ubusuma no bubi.”+
6 Awe umwanakashi e pa kumona ukuti uyu muti usuma ukulyako, kabili muti uwawama ukumona, kabili walemoneka bwino.+ Awe e pa kusabako ifisabo fya uko no kulya alya. Pa numa, apeeleko umulume wakwe ilyo aali nankwe, na o e fyo aliile.+ 7 E lyo amenso yabo bonse babili yashibwilwe kabili baishileishiba ukuti bali ubwamba.+ E pa kubilanya amabula ya mukunyu no kupangamo ifya kufwala mu musana.+
8 Pa numa, baumfwile ishiwi lya kwa Yehova Lesa ilyo ale-enda mwi bala icungulo,+ kabili uyo muntu no mukashi babeleme mu miti ya mwi bala pa kuti bemoneka kuli Yehova Lesa.+ 9 Na o Yehova Lesa alaita umuntu ati: “Ni kwi kanshi uli?”+ 10 Umuntu e pa kusosa ati: “Ng’umfwile ishiwi lyenu mwi bala, e lyo natiina pantu ndi ubwamba, e pa kubelama.”+ 11 Na o atile: “Nani akwebele ati uli ubwamba?+ Bushe naulyako ku muti uo nakwebele ukuti wikalyako?”+ 12 Umuntu na o atile: “Umwanakashi uo mwampeele e umpeele icisabo ca ku muti, na ine e pa kulya.”+ 13 E lyo Yehova Lesa atile ku mwanakashi: “Cinshi ucitile?” Umwanakashi na o ayaswike ati: “Insoka e yacimbepa, na ine e pa kulya.”+
14 Kabili Yehova Lesa aebele insoka+ ati: “Pa mulandu wa kuti wacita ici, watiipwa pa fitekwa fyonse na pa nama shonse isha mu mpanga. Wakulaendela pe fumo lyobe, kabili wakulalya ulukungu inshiku shonse isha mweo obe.+ 15 Kabili ndebika+ no bulwani+ pali iwe+ no mwanakashi,+ na pa mwana obe+ no mwana wakwe.+ Ena+ akakufwanta+ ku mutwe+ nobe+ ukamusuma+ ku citende.”+
16 E lyo aebele umwanakashi ukuti: “Ndefusha ukukalipwa kwa kwimita kobe,+ kabili ukalacula pa kufyala abana.+ Kabili ukalafuluka umulume obe, na o akalakuteka.”+
17 Kabili Adamu na o amwebele ati: “Pa mulandu wa kuti wacumfwa ku mukashi obe no kulyako ku muti uo nakwebele+ ukuti, ‘Wikalyako,’ watiipwa umushili pa mulandu obe.+ Ukalacula pa kusanga ifya kulya inshiku shonse isha mweo obe.+ 18 Kabili mu mushili mwakulamena bacilasa ne myunga ifya kukulasa,+ kabili wakulalya ifimena mu mushili. 19 Wakulapiba pa kusanga ifya kulya mpaka ukabwelele ku mushili, pantu e ko wafumine.+ Pantu uli lukungu, kabili ku lukungu e ko ukabwelela.”+
20 Kabili Adamu ainike umukashi wakwe ishina lya kuti Efa,+ pantu ali no kuba nyina wa bantu bonse aba mweo.+ 21 Kabili Yehova Lesa apangiile Adamu no mukashi wakwe ifya kufwala ifitali ifya mpapa no kubafwika.+ 22 Kabili Yehova Lesa atile: “Umuntu nomba aba nga ifwe mu kwishiba ubusuma no bubi,+ e ico pa kuti etambalika ukuboko kwakwe no kusaba icisabo ku muti wa mweo+ no kulyako no kuba no mweo wa muyayaya,—” 23 E ico Yehova Lesa amutamfishe mwi bala lya Edeni+ ku kuyalima umushili uo abuulilwemo.+ 24 Awe e pa kutamfyamo umuntu e lyo abika ku kabanga ke bala lya Edeni+ bakerubi,+ no lupanga lwa lubingu lwa mulilo ulwaleshinguluka ku kulinda inshila ya ku muti wa mweo.
4 E lyo nomba Adamu akumene no mukashi wakwe Efa, na o alimite.+ Kabili afyele Kaini+ no kutila: “Yehova nanenga ukufyala umwana umwaume.”+ 2 Kabili pa numa afyele Abele,+ munyina Kaini.
Kabili Abele ali ni kacema wa mpaanga,+ na Kaini ali mulimi.+ 3 Ilyo papitile inshita, Kaini aletele ifisabo+ fya kutuula kuli Yehova.+ 4 Abele na o aletele amabeli+ ya mu mukuni wakwe, na mafuta+ ya yako. Awe Yehova asekelele Abele kumo no mutuulo wakwe,+ 5 lelo Kaini tamusekelele kumo no mutuulo wakwe.+ Na Kaini alikalipe nga nshi,+ ne cinso cakwe caliwile. 6 E ico Yehova aebele Kaini ati: “Cinshi ico wakalipila ifi kabili cinshi ico icinso cobe cawila? 7 Bushe na iwe nga wacita icisuma, te kuti utashiwe?+ Nomba nga taucitile icisuma, ishiba ukuti ulubembu nalukubelamina pa mwinshi, kabili ni we lulefwaisha.+ Bushe walalucimfya?”+
8 E lyo Kaini aebele Abele munyina ati: “Natuleya mu mpanga.” Nomba ilyo bali mu mpanga, Kaini aumine Abele munyina no kumwipaya.+ 9 E lyo Yehova aipwishe Kaini ati: “Abele munonko ali kwi?”+ Na o atile: “Nshishibe. Bushe nine wa kulinda munyinane?”+ 10 Na o atile: “Cinshi wacita? Umfwa! Umulopa wa kwa munonko ulelilila kuli ine mu mushili.+ 11 Nomba iwe watiipwa kabili nakutamfyapo pali ino ncende,+ iyapokelela umulopa wa kwa munonko mu minwe yobe.+ 12 Ilyo walima umushili, tawakulakupeela ifisabo fya uko.+ Ukalalulumba fye kabili ukaba imbutushi pe sonde.”+ 13 E lyo Kaini atile kuli Yehova: “Ukukanda uko mwankanda pa cilubo ncitile kukalamba sana teti nshipikishe. 14 Moneni mwantamfya buno bushiku muli ino ncende, na ku cinso cenu nshakulamonekelako;+ kabili nakulalulumba+ fye no kuba imbutushi pano isonde, kabili onse uwansanga akanjipaya.”+ 15 E lyo Yehova amwaswike ukuti: “Kanshi onse uwaipaya Kaini akakandwa imiku cinelubali (7).”+
E ico Yehova abikile icishibilo pali Kaini ica kuti umuntu onse uwamusanga emwipaya.+ 16 Awe Kaini afumine pa cinso ca kwa Yehova+ no kuyaikala mu calo ca Mbutushi, ku kabanga ka Edeni.
17 Kabili Kaini akumene no mukashi wakwe,+ na o alimite no kufyala Enoke. Awe atendeke ukukuula umusumba no kuwinika ishina lya mwana wakwe Enoke.+ 18 E lyo Enoke afyele Iradi. Na Iradi afyele Mehuyaele, na Mehuyaele afyele Metushaele, na Metushaele afyele Lameke.
19 Kabili Lameke aupile abanakashi babili. Ishina lya wa ntanshi ni Ada ne shina lya wa bubili ni Sila. 20 Umuya inshiku Ada afyele Yabali. Kabili pa bantu bonse abekala mu matenti no kuteka inama, Yabali e wabalilepo ukwikala mu matenti+ no kuteka inama.+ 21 Ne shina lya kwa munyina ni Yubali. Kabili Yubali e wabalilepo ukulisha insango+ ne mitolilo+ pa bantu bonse abalisha insango ne mitolilo. 22 E lyo Sila afyele Tubali-kaini, kafula wa misango yalekanalekana iya fibombelo fya mukuba ne fya cela.+ Na nkashi ya kwa Tubali-kaini ali ni Naama. 23 E lyo nomba Lameke alembeele abakashi bakwe, Ada na Sila amashiwi ya kuti:
“Umfweni ishiwi lyandi, mwe bamuka Lameke;
Umfweni amashiwi yandi:
Ninjipaya umuntu pa mulandu wa kuti alincenene,
Mulumendo njipeye, pa mulandu wa kunguma.
24 Uwaipaya Kaini nga akakandwa+ imiku cinelubali (7),
Ninshi uwaipaya Lameke ena akakandwa imiku amakumi cinelubali na cinelubali (77).”
25 Kabili Adamu akumene no mukashi wakwe, na o afyele umwana mwaume no kumwinika ati Sete,+ pantu umwine atile: “Lesa ampyanikilapo umwana na umbi pali Abele, uo Kaini aipeye.”+ 26 Sete na o afyele umwana mwaume kabili amwinike ati Enoshe.+ Ilya nshita e lyo ukulilila kwi shina lya kwa Yehova+ kwatendeke.
5 Ifi e fyakonkene bamwana Adamu. Mu bushiku Lesa abumbile Adamu amubumbile mu cipasho ca kwa Lesa.+ 2 Umwaume no mwanakashi e fyo ababumbile.+ E lyo abapaalile no kubenika ukuti Bantunse,+ mu bushiku babumbilwe.+
3 Kabili ilyo Adamu aikele imyaka umwanda umo na makumi yatatu (130), e lyo afyele umwana mwaume mu cipasho cakwe, uwapalana nankwe, no kumwinika ati Sete.+ 4 Kabili imyaka ya kwa Adamu pa numa ya kufyala Sete, yali imyanda cinekonsekonse (800). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.+ 5 Kanshi inshiku shonse isho Adamu aikele shali imyaka imyanda pabula na makumi yatatu (930), e lyo afwile.+
6 Kabili ilyo Sete ali ne myaka umwanda umo na isano (105), e lyo afyele Enoshe.+ 7 Kabili pa numa ya kufyala Enoshe, Sete aikele imyaka imyanda cinekonsekonse na cinelubali (807). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 8 Inshiku shonse isho Sete aikele shali imyaka imyanda pabula ne kumi na ibili (912), e lyo afwile.
9 Kabili ilyo Enoshe ali ne myaka amakumi pabula (90), e lyo afyele Kenani.+ 10 Kabili pa numa ya kufyala Kenani, Enoshe aikele imyaka imyanda cinekonsekonse ne kumi na isano (815). E lyo afyele abana baume na bana banakashi. 11 Kanshi inshiku shonse isho Enoshe aikele shali imyaka imyanda pabula na isano (905), e lyo afwile.
12 Kabili ilyo Kenani ali ne myaka amakumi cinelubali (70), e lyo afyele Mahalalele.+ 13 Kabili pa numa ya kufyala Mahalalele, Kenani aikele imyaka imyanda cinekonsekonse na makumi yane (840). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 14 Kanshi inshiku shonse isho Kenani aikele shali imyaka imyanda pabula ne kumi (910), e lyo afwile.
15 Kabili ilyo Mahalalele ali ne myaka amakumi mutanda na isano (65), e lyo afyele Yarede.+ 16 Kabili pa numa ya kufyala Yarede, Mahalalele aikele imyaka imyanda cinekonsekonse na makumi yatatu (830). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 17 Inshiku shonse isho Mahalalele aikele shali imyaka imyanda cinekonsekonse na makumi pabula na isano (895), e lyo afwile.
18 Kabili ilyo Yarede ali ne myaka umwanda umo na makumi mutanda na ibili (162), e lyo afyele Enoke.+ 19 Kabili pa numa ya kufyala Enoke, Yarede aikele imyaka imyanda cinekonsekonse (800). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 20 Kanshi inshiku shonse isho Yarede aikele shali imyaka imyanda pabula na makumi mutanda na ibili (962), e lyo afwile.
21 Kabili ilyo Enoke ali ne myaka amakumi mutanda na isano (65), e lyo afyele Metusela.+ 22 Kabili pa numa ya kufyala Metusela, Enoke ale-enda na Lesa wa cine imyaka imyanda itatu (300). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 23 Kanshi inshiku shonse isho Enoke aikele shali imyaka imyanda itatu na makumi mutanda na isano (365). 24 Kabili Enoke ale-enda+ na Lesa wa cine.+ Kabili takwali uwamumwene na kabili, pantu Lesa alimusendele.+
25 Kabili ilyo Metusela ali ne myaka umwanda umo na makumi cinekonsekonse na cinelubali (187), e lyo afyele Lameke.+ 26 Kabili pa numa ya kufyala Lameke, Metusela aikele imyaka imyanda cinelubali na makumi cinekonsekonse na ibili (782). E lyo afyele abana baume na bana banakashi. 27 Kanshi inshiku shonse isho Metusela aikele shali imyaka imyanda pabula na makumi mutanda na pabula (969), e lyo afwile.
28 Kabili ilyo Lameke ali ne myaka umwanda umo na makumi cinekonsekonse na ibili (182), e lyo afyele umwana mwaume. 29 Kabili amwinike ati Noa,+ no kutila ati: “Uyu e ukatusansamusha ku milimo yesu na ku kucucutika kwa minwe yesu pa mulandu wa mushili uo Yehova atiipile.”+ 30 Kabili pa numa ya kufyala Noa, Lameke aikele imyaka imyanda isano na makumi pabula na isano (595). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 31 Kanshi inshiku shonse isho Lameke aikele shali imyaka imyanda cinelubali na makumi cinelubali na cinelubali (777), e lyo afwile.
32 Kabili ilyo Noa ali ne myaka imyanda isano (500), e lyo afyele Shemu,+ Hamu+ na Yafete.+
6 Nomba ilyo abantu batendeke ukufula pano isonde, bafyala na bana banakashi,+ 2 e lyo abana ba kwa Lesa wa cine+ bamwene+ abana banakashi ba bantu, ukuti baali abayemba; kabili baibuulile abanakashi no kuupa onse uo batemwa. 3 Ilyo cali ifyo Yehova atile: “Te kuti ntwalilile+ fye ukutekanishisha umuntu,+ pantu wena muntu fye.+ E ico inshiku alaikala myaka fye umwanda umo na makumi yabili (120).”+
4 Muli shilya nshiku abaNefili bali pano isonde, kabili ilyo abana baume ba kwa Lesa wa cine balekumana na bana banakashi ba bantu, balebafyalila abana. Aba bana bali baNefili, amapaka ayaliko kale, abaume ba lulumbi.
5 E lyo Yehova amwene ukuti abantu bacilamo ukucita ifyabipa pano isonde, no kuti fyonse ifyo imitima yabo yaletontonkanya+ fyaleba fye ifibi inshita yonse.+ 6 Kabili Yehova alangulwike+ ico apangiile abantunse pano isonde, kabili aumfwile ubulanda mu mutima wakwe.+ 7 E ico Yehova atile: “Nkalofya abantunse abo nabumbile+ ukubafumya pe sonde, abantunse ne nama, ne fikulika ne fyuni fya mu lwelele,+ pantu nalanguluka pa kuti nalifibumbile.”+ 8 Lelo Noa aali uwatemwikwa kuli Yehova.
9 Ifi e fyacitikile Noa ilyo ali no mweo.
Noa ali muntu umulungami.+ Ali uwatambalala mu ba mu nkulo yakwe. Noa ale-enda na Lesa wa cine.+ 10 Kabili Noa afyele abana baume batatu, Shemu, Hamu na Yafete.+ 11 Kabili mu menso ya kwa Lesa+ wa cine pano isonde palyonaike kabili pafulile ubunkalwe.+ 12 Kabili Lesa aloleshe pe sonde, kabili moneni! palyonaike,+ pantu abantu bonse balibipishe ku bubi pano isonde.+
13 E lyo Lesa atile kuli Noa: “Nimona+ ukuti inshita naifika iya konaula abantunse bonse, pantu pe sonde napafula ubunkalwe pa mulandu wabo; kabili mona, ine ndebonawila kumo ne sonde.+ 14 Upange icibwato ca miti iyakosa.*+ Ukabikemo ne miputule mu cibwato, ukashingwilileko amanenekela+ ku nse na mu kati. 15 Kabili ifi e fyo ukacipange: mu butali icibwato cikabe imikono imyanda itatu (300),+ mu bwipi cikabe imikono amakumi yasano (50), kabili cikasansame imikono amakumi yatatu (30). 16 Ukapangileko na mawindo ku cibwato, yakabe aya mukono umo pa muulu, no mwinshi wa cibwato ukaubike ku mbali;+ ukacipange ica ntunti shitatu, iya pa nshi, iyakonkapo, e lyo ne ntunti ya butatu.
17 “Pantu, mona, ine nalaleta ilyeshi+ pe sonde ku konaula ifya mweo fyonse umuli amaka ya bumi+ mwi samba lya muulu. Conse ica pe sonde cikaleka umweo.+ 18 Kabili napangana nobe icipangano; ukanine mu cibwato, iwe na bana bobe abaume no mukashi obe na bakashi ba bana bobe.+ 19 Pa fibumbwa fya mweo ifya misango yonse,+ ukengishemo fibili fibili mu cibwato pa kuti fikapusuke pamo na iwe.+ Fikaleba icilume ne cikota. 20 Ifyuni mu misango ya fiko, ne fitekwa mu misango ya fiko,+ ne fikulika fyonse mu misango ya fiko, fibili fibili fikaniine ukwisa kuli iwe pa kuti fikapusuke.+ 21 Kabili ukabuule ifya kulya fya misango yonse;+ ukafilonganike, kabili e fyo iwe ne fya mweo fyonse mukalalya.”+
22 Kabili Noa acitile ukulingana na fyonse ifyo Lesa amwebele. Filya fine fye e fyo acitile.+
7 Pa numa Yehova atile kuli Noa: “Ingila mu cibwato, iwe na bonse aba mu ng’anda yobe,+ pantu ni we namona ukuti uli mulungami kuli ine muli iyi nkulo.+ 2 Pa nama shonse ishasanguluka ubuulepo apa cinelubali (7) na apa cinelubali, iilume ne ikota;+ lelo pa nama shonse ishishasanguluka ubulepo shibili shibili, iilume ne ikota; 3 pa fipupuka mu lwelele na po ubuulepo apa cinelubali (7) na apa cinelubali, icilume ne cikota,+ pa kuti ifi ifya mweo filoba pe sonde ponse.+ 4 Pantu mu nshiku fye cinelubali (7) ishashalako nkaloshe mfula+ pe sonde inshiku amakumi yane (40)+ akasuba no bushiku; kabili nkalofya conse ico napanga pe sonde.”+ 5 E lyo Noa acitile ukulingana na fyonse ifyo Yehova amwebele.
6 Kabili Noa ali ne myaka imyanda mutanda (600) ilyo ilyeshi lyaishile pano isonde.+ 7 E ico Noa aingile mu cibwato, na bana bakwe abaume no mukashi wakwe na bakashi ba bana bakwe ilyo ilyeshi lishilaisa.+ 8 Inama shonse ishasanguluka ne nama shonse ishishasanguluka ne fipupuka fyonse na fyonse ifikulika pa mushili,+ 9 fyaingile fibili fibili mu cibwato umwali Noa, icilume ne cikota, nge fyo Lesa aebele Noa. 10 Kabili ilyo papitile inshiku cinelubali (7) ilyeshi lyabunshishe isonde.
11 Mu mwaka Noa ali ne myaka imyanda mutanda (600), mu mweshi walenga bubili, pa bushiku bwe kumi na cinelubali (17), pali ubu bushiku e po utumfukumfuku tonse utwa menshi ayengi twalepwike ne fipunda fya mu muulu fyaliswike.+ 12 Kabili yalokele pano isonde inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku.+ 13 Pali ubu bwine bushiku e po baingile mu cibwato, Noa na bana bakwe abaume,+ Shemu, Hamu, na Yafete, no mukashi wa kwa Noa pamo na bakashi ba bana ba kwa Noa batatu;+ 14 bena ne nama sha mpanga shonse mu misango ya shiko,+ ne fitekwa fyonse mu misango ya fiko, ne nama shonse ishikulika pe sonde mu misango ya shiko,+ na fyonse ifipupuka mu misango ya fiko,+ ne fyuni fyonse, na fyonse ifya mapindo.+ 15 Awe ifya mweo fyonse umwali amaka ya bumi,+ fyaingile kuli Noa mu cibwato, fibili fibili mu misango ya fiko yonse. 16 Kabili ifyaingilemo, icilume ne cikota, ifya mweo fyonse, fyaingile ukulingana fye ne fyo Lesa aebele Noa. E lyo Yehova amwisalile mu kati.+
17 Kabili ilyeshi lyali pano isonde inshiku amakumi yane (40), na menshi yaile yalefula no kusenda icibwato na co cale-elela pa menshi ayali pa muulu we sonde. 18 Awe amenshi yakumene pano isonde ponse kabili yaile yalefulilako fye, lelo icibwato cale-elela fye pa muulu wa menshi.+ 19 Amenshi yaiswile pano isonde ica kuti impili shonse ishitali ishaba mwi samba lya muulu shalibiile.+ 20 Amenshi yabunshishe impili ukufika ku mikono ikumi na isano (15) na sho shalibiile.+
21 E ico ifya mweo fyonse ifyalekulika pano isonde fyalekele umweo,+ fyonse ifipupuka, ifitekwa, inama sha mpanga, na fyonse ifisenya ifyalesenya pano isonde, na bantu bonse.+ 22 Conse icali no mupu wa mweo mu myona ya ciko, e kuti conse icali pa mulundu, califwile.+ 23 E fyo Lesa alofeshe conse icali pano nse, ukufuma pa muntu ukufika na ku nama, ifikulika ne fipupuka mu lwelele, fyalilobele pano isonde;+ ni Noa fye na bo ali na bo mu cibwato e bapuswike.+ 24 Kabili pa nshiku umwanda umo na makumi yasano (150), amenshi yakupile pano isonde ponse.
8 Pa numa Lesa aibukishe+ Noa ne nama sha mpanga shonse ne fitekwa fyonse ifyo ali na fyo mu cibwato,+ kabili Lesa alengele umwela ukukuuka pano isonde, na menshi yatendeke ukucepa.+ 2 No tumfukumfuku twa menshi ayengi+ ne fipunda+ fya mu muulu fyalicilikwe, e fyo ne mfula yalekele ukuloka. 3 Na menshi yatendeke ukukama pano isonde, yaile yalekama panono panono; na pa numa ya nshiku umwanda umo na makumi yasano (150) amenshi yalikamine.+ 4 Kabili pa bushiku bwe kumi na cinelubali (17) ubwa mweshi wa cinelubali (7), icibwato+ caishileikala pa mpili sha Ararati.+ 5 Amenshi yaleya yalekama ukufika na mu mweshi we kumi (10). Na pa bushiku bwa ntanshi ubwa mweshi we kumi, pa muulu wa mpili palimoneke.+
6 Kabili pa mpela ya nshiku amakumi yane (40) Noa aiswile iwindo+ lya cibwato ilyo apangile. 7 E lyo atumine mwankole,+ na o afumine ku nse, alepupuka fye, yasuka amenshi yakama pano isonde.
8 Pa numa, atumine inkunda+ pa kuti eshibe amenshi nga nayakama pano nse. 9 Ne nkunda tayasangile nangu pamo apa kunyanta amakasa, e co yabweleele kuli Noa mu cibwato pantu amenshi yali yacili pano isonde ponse.+ E ico afumishe ukuboko kwakwe no kuingisha mu cibwato umo ali. 10 Kabili apembelele inshiku na shimbi cinelubali (7), e lyo abwekeshepo ukufumya inkunda mu cibwato. 11 Awe lwa ku cungulo inkunda yaishile kuli Noa, kabili moneni! ku mulomo wa nkunda kwali ibuula lya muolife+ iliteku, e lyo Noa aishibe ukuti kanshi amenshi nayakama pe sonde.+ 12 Apembelele inshiku na shimbi cinelubali (7). E lyo atumine inkunda, lelo tayabwelele na kabili kuli ena.+
13 Nomba mu mwaka walenga imyanda mutanda na umo (601),+ pa bushiku bwa ntanshi ubwa mweshi wa ntanshi, e mo amenshi yakamine pano isonde; kabili Noa akupukwile inkupiko ya cibwato no kulolesha, kabili, moneni, umushili nauma.+ 14 Na mu mweshi wa cibili, pa bushiku bwalenga amakumi yabili na cinelubali (27) ubwa mweshi, e lyo pe sonde paumine.+
15 Awe Lesa aebele Noa, ati: 16 “Fuma mu cibwato, iwe no mukashi obe na bana bobe abaume pamo na bakashi babo.+ 17 Fumya ifya mweo fyonse ifyo uli na fyo ifya misango yonse,+ ifipupuka+ e lyo ne nama sha mpanga+ e lyo ne nama shonse ishikulika pe sonde,+ pa kuti shisande pe sonde kabili shifyale no kufula pe sonde.”+
18 Awe Noa afumine mu cibwato, kumo na bana bakwe abaume+ no mukashi wakwe na bakashi ba bana bakwe. 19 Fyonse ifya mweo, fyonse ifikulika na fyonse ifipupuka, fyonse ifikulika pe sonde, ukulingana ne misango ya fiko fyafumine mu cibwato.+ 20 Kabili Noa akuuliile Yehova iciipailo,+ abuulapo ne nama shimo pa shasanguluka+ na pa fipupuka fyonse ifyasanguluka+ no kutuula umutuulo wa koca pa ciipailo.+ 21 Na o Yehova aumfwile akacena kasuma,+ e ico Yehova atile mu mutima:+ “Nshakabwekeshepo ukutiipa umushili+ pa mulandu wa muntu, pantu umutima wa muntu walola+ fye ku bubi ukutula ku bwaice bwakwe;+ kabili nshakabwekeshepo ukwipaya ica mweo conse nge fi nacitile.+ 22 Pantu inshiku shonse fye isho isonde likabako, ukubyala imbuto no kulobolola, inshita ya kutalala ne nshita ya kukaba, ulusuba ne nshita ya mpepo, akasuba no bushiku, tafyakaleke ukubako.”+
9 Kabili Lesa apaalile Noa na bana bakwe abaume no kubeba ukuti: “Fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde.+ 2 Ica mweo conse ica pe sonde ne cipupuka conse ica mu muulu, na conse icikulika pa mushili, ne sabi lyonse ilya muli bemba fikatwalilila ukuba no mwenso kuli imwe kabili fyakulamutiina. Kabili nomba nafipeela mu maboko yenu.+ 3 Inama shonse isha mweo mukalelya.+ Fyonse namupeela, nga filya namupeele umusaalu uuteku.+ 4 Lelo inama umuli umweo,*+ umulopa wa iko,+ mwilalya.+ 5 E lyo kabili, umulopa wa myeo yenu nkaufwaya. Nkaufwaya ku ca mweo conse; ku muntu onse uwaipaya munyina, nkafwayako umweo wa muntu.+ 6 Onse uwasumya umulopa wa muntu, na o bakasumye umulopa wakwe,+ pantu mu cipasho ca kwa Lesa e mo abumbiile umuntu. 7 Na imwe fyalaneni kabili fuleni, kumaneni pe sonde no kufula.”+
8 Kabili Lesa akonkeshepo ukweba Noa na bana bakwe abaume abo aali na bo ukuti: 9 “Nomba ine ndepangana nenu icipangano+ na bana benu abakamukonkapo,+ 10 ne ca mweo conse ico muli na co, ifyuni, inama sha mpanga ne fya mweo fyonse ifya pe sonde ifyo muli na fyo, ukutampila pali fyonse ifyafuma mu cibwato ukufika ku fya mweo fyonse ifya pe sonde.+ 11 Napangana nenu icipangano ca kuti: Takwakabe na kabili ilyeshi ilya konaula ifya mweo fyonse, kabili ilyeshi talyakonaule isonde na kabili.”+
12 Kabili Lesa akonkenyepo ukuti: “Ici e cishibilo+ ca cipangano ico ndepangana na imwe ne ca mweo conse ico muli na co, ku nkulo sha muyayaya. 13 Nabika umukolamfula+ wandi mu makumbi, kabili ukalabe cishibilo ca cipangano ico napangana ne sonde. 14 Nomba ilyo naleta ikumbi pe sonde, e lyo umukolamfula ukalamoneka mwi kumbi. 15 Kabili nkebukisha icipangano+ candi ico mpangene na imwe pamo ne fya mweo fyonse;+ na menshi tayakabe kabili ilyeshi lya konaula ica mweo conse.+ 16 Kabili umukolamfula ukalamoneka mwi kumbi,+ na ine nkalaumona no kwibukisha icipangano umuyayaya+ ico ine ne Lesa napangana ne fya mweo fyonse ifya pano isonde.”+
17 Kabili Lesa atile kuli Noa: “Ici e cishibilo ca cipangano ico napangana ne fya mweo fyonse ifili pano isonde.”+
18 Kabili abana baume+ ba kwa Noa abafumine mu cibwato, ni Shemu, Hamu na Yafete. Pa numa, Hamu afyele Kanaani.+ 19 Aba batatu bali bana ba kwa Noa, kabili muli aba e mwafumine abantu bonse abasalanganine pe sonde.+
20 Awe Noa atendeke ukulima+ kabili mwi bala lyakwe abyelemo imyangashi.+ 21 Awe alanwa umwangashi no kukolwa akolwa,+ e pakufuula ifya kufwala mwi tenti lyakwe. 22 Nomba Hamu+ wishi wa kwa Kanaani amwene wishi ali ubwamba+ no kuyaeba bamunyina babili pa nse.+ 23 E lyo Shemu na Yafete babuulile insalu+ no kuibika pa mabeya yabo bonse balaya cimfutyanuma. E fyo bafimbile shibo uwali ubwamba, ninshi nabalosha ifinso fyabo kumbi, kabili tabamwene shibo uwali ubwamba.+
24 Ilyo Noa akololweke e lyo aishibe ico umwana wakwe umwaice acitile kuli ena. 25 E lyo atile:
“Abe uwatiipwa Kanaani.+
Abe umusha wa basha kuli bamunyina.”+
27 Lesa napeele Yafete incende iikulu,
Kabili amuleke aleikala mu matenti ya kwa Shemu.+
Kanaani nabe umusha na kuli ena.”
28 Nomba pa numa ya lyeshi Noa aikele imyaka imyanda itatu na makumi yasano (350).+ 29 E ico inshiku shonse isha kwa Noa shali imyaka imyanda pabula na makumi yasano (950), e lyo afwile.+
10 Ili e lyashi lya kufyalwa kwa bana baume aba kwa Noa,+ Shemu, Hamu na Yafete.
Nomba pa numa ya lyeshi e lyo batendeke ukufyala abana.+ 2 Abana ba kwa Yafete bali ni Gomere+ na Magoge+ na Madai+ na Yabani+ na Tubali+ na Mesheke+ na Tirasi.+
3 Na bana ba kwa Gomere bali ni Ashikenasi+ na Rifati+ na Togarma.+
4 Na bana ba kwa Yabani bali ni Elisha+ na Tarshishi,+ Kitimu+ na Dodanimu.+
5 Kuli aba e kwafumine abantu abekala mu fishi abasalanganine muli ifi fyalo, bonse ukulingana no lulimi lwabo, ukulingana ne ndupwa shabo, ukulingana ne nko shabo.
6 Abana ba kwa Hamu bali ni Kushi+ na Misraimu+ na Puti+ na Kanaani.+
7 Na bana ba kwa Kushi bali ni Seba+ na Habila na Sabta na Raama+ na Sabteka.
Kabili abana ba kwa Raama bali ni Sheba na Dedani.+
8 Kabili Kushi afyele Nimrode.+ E wali uwa ntanshi ukuba uwa maka pe sonde. 9 Aicitile umubamfi wa maka uwalelwisha Yehova. E co kwabela insoselo ya kuti: “Kwati fye ni Nimrode umubamfi wa maka uwalelwisha Yehova.”+ 10 Kabili imisumba iyo abalilepo ukuteka, musumba wa Babele+ no wa Ereke+ no wa Akadi no wa Kalne, yonse yali mu calo ca Shinari.+ 11 Afumine muli cilya cine calo, aile ku Asiria+ no kuyatendeka ukukuula umusumba wa Ninebe+ no wa Rehoboti-Iri no wa Kala 12 e lyo pa kati ka Ninebe na Kala akuulilepo umusumba wa Resene: uyu e musumba ukalamba.
13 Kabili Misraimu+ afyele Ludimu+ na Anamimu na Lehabimu na Nafituhimu+ 14 na Patrusimu+ na Kasluhimu+ (umwafumine abaPelishiti)+ na Kafitorimu.+
15 Kabili Kanaani afyele Sidone+ ibeli na Hete+ 16 no mwina Yebusi+ no mwina Amore+ no mwina Gegashi 17 no mwina Hibi+ no mwina Arki no mwina Sini 18 no mwina Aavadi+ no mwina Semari no mwina Hamati;+ na pa numa indupwa sha bena Kanaani shalisalangene. 19 E co kanshi umupaka wa bena Kanaani wafumine ku Sidone ukufika ku Gerari,+ mupepi na ku Gasa,+ wayafika na ku Sodomu na Gomora+ na ku Adma+ na Seboimu,+ mupepi na ku Lasha. 20 Aba e bana ba kwa Hamu ukulingana ne ndupwa shabo, ukulingana ne ndimi shabo, mu fyalo fyabo, ukulingana ne nko shabo.
21 Kabili kuli Shemu, icikolwe ca bana bonse aba kwa Ebere,+ umukalamba wa kwa Yafete, na ko kwafyelwe abana. 22 Abana ba kwa Shemu bali ni Elamu+ na Ashuri+ na Arpakishadi+ na Ludi na Aramu.
23 Na bana ba kwa Aramu bali ni Usi na Huli na Getere na Mashi.+
24 Kabili Arpakishadi afyele Shela,+ na Shela afyele Ebere.
25 Kabili kuli Ebere kwafyelwe abana baume babili. Umo ni Pelege,+ pantu mu nshiku shakwe abantu pano isonde balisalanganishiwe;+ ne shina lya kwa munyina ni Yoktani.+
26 Na Yoktani afyele Almodadi na Shelefu na Hasarimabete na Yera+ 27 na Hadoramu na Usali na Dikla+ 28 na Obali na Abimaele na Sheba+ 29 na Ofiri+ na Habila+ na Yobabu;+ bonse aba e bali abana ba kwa Yoktani.
30 Baikele mu ncende ya mpili iya ku Kabanga, ukufuma ku Mesha ukuyafika na ku Sefari.
31 Aba e bali abana ba kwa Shemu ukulingana ne ndupwa shabo, ukulingana ne ndimi shabo, mu fyalo fyabo, ukulingana ne nko shabo.+
32 Ishi e shali indupwa sha bana ba kwa Noa ukulingana ne ntuntuko shabo, mu nko shabo, kabili kuli aba e kwafumine inko ishasalanganine pano isonde pa numa ya lyeshi.+
11 Awe isonde fye lyonse balelanda fye ululimi lumo lwine kabili balebomfya na mashiwi yamo yene. 2 Nomba ilyo baleya ukulungama ku kabanga basukile basanga impanga iyabatama mu calo ca Shinari,+ awe no kwikala e po baikala. 3 E lyo balaebana abati: “Aleni! Natutame injelwa no kushoca.” Ne njelwa shali e mabwe ya kukuulila, na manenekela yali e ndaka yabo.+ 4 E lyo batile: “Aleni! Natuikuulile umusumba no lupungu ulutali ulwa kuti lufike na ku muulu,+ kabili natuipangile ishina,+ epali twasalanganina pano isonde ponse.”+
5 Na o Yehova atentemwike ku kuyamona umusumba no lupungu ulo abana ba bantu bakuulile.+ 6 Pa numa, Yehova atile: “Moneni! Aba bantu nabekatana kabili bonse balelanda fye ululimi lumo,+ kabili moneni ifyo batampa ukucita. Nomba takwakabe nangu cimo ico balepanga ukucita ico bakafilwa.+ 7 Aleni! Natutentemuke+ no kuyafulunganya+ ululimi lwabo e pa kuti kwiba muntu wa kumfwa umunankwe ululimi alelanda.”+ 8 Yehova na o abasalanganishishe pe sonde lyonse,+ na bo basukile baleka ukukuula umusumba.+ 9 E co painikilwe ati Babele,+ pantu e po Yehova afulunganishishe ululimi lwa pano isonde ponse, kabili Yehova abasalanganishishe+ pe sonde lyonse.
10 Aba e bafyelwe muli Shemu.+
Imyaka ibili pa numa ya lyeshi Shemu afyele Arpakishadi+ ilyo ali ne myaka umwanda umo (100). 11 Na pa numa ya kufyala Arpakishadi, Shemu aikele imyaka imyanda isano (500). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.+
12 Arpakishadi ali ne myaka amakumi yatatu na isano (35), e lyo afyele Shela.+ 13 Na pa numa ya kufyala Shela, Arpakishadi aikele imyaka imyanda ine na itatu (403). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.
14 Ilyo Shela ali ne myaka amakumi yatatu (30), e lyo afyele Ebere.+ 15 Na pa numa ya kufyala Ebere, Shela aikele imyaka imyanda ine na itatu (403). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.
16 Ilyo Ebere ali ne myaka amakumi yatatu na ine (34), e lyo afyele Pelege.+ 17 Na pa numa ya kufyala Pelege, Ebere aikele imyaka imyanda ine na makumi yatatu (430). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.
18 Ilyo Pelege ali ne myaka amakumi yatatu (30), e lyo afyele Reu.+ 19 Na pa numa ya kufyala Reu, Pelege aikele imyaka imyanda ibili na pabula (209). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.
20 Ilyo Reu ali ne myaka amakumi yatatu na ibili (32), e lyo afyele Serugi.+ 21 Na pa numa ya kufyala Serugi, Reu aikele imyaka imyanda ibili na cinelubali (207). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.
22 Ilyo Serugi ali ne myaka amakumi yatatu (30), e lyo afyele Nahore.+ 23 Na pa numa ya kufyala Nahore, Serugi aikele imyaka imyanda ibili (200). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.
24 Ilyo Nahore ali ne myaka amakumi yabili na pabula (29), e lyo afyele Tera.+ 25 Na pa numa ya kufyala Tera, Nahore aikele imyaka umwanda umo ne kumi na pabula (119). Kabili afyele abana baume na bana banakashi.
26 Ilyo Tera ali ne myaka amakumi cinelubali (70), e lyo afyele Abramu,+ Nahore,+ na Harani.
27 Kabili aba e bafyelwe muli Tera.
Tera afyele Abramu, Nahore na Harani; kabili Harani afyele Lote.+ 28 Pa numa, Harani alifwile ilyo ali na wishi Tera mu calo umo afyalilwe, mu Uri+ umusumba wa bena Kaldi.+ 29 Kabili Abramu na Nahore balyupile. Ishina lya mukashi wa kwa Abramu ni Sarai,+ e lyo ishina lya mukashi wa kwa Nahore ni Milika,+ umwana mwanakashi wa kwa Harani, wishi wa kwa Milika kabili wishi wa kwa Iska. 30 Nomba Sarai ali ni ng’umba;+ tafyelepo umwana.
31 Mu kuya kwa nshita Tera asendele Abramu umwana wakwe umwaume na Lote umwishikulu+ wakwe, mwana Harani, na Sarai+ nafyala, umukashi wa kwa Abramu umwana wakwe, na bo baile nankwe ku calo ca Kanaani+ ukufuma mu Uri umusumba wa bena Kaldi. Basukile bafika ku Harani+ kabili kulya e ko baikele. 32 Kabili inshiku sha kwa Tera shali imyaka imyanda ibili na isano (205). E lyo Tera afwile mu Harani.
12 Kabili Yehova aebele Abramu ati: “Fuma mu calo mu mwenu na muli balupwa lobe na mu ng’anda ya kwa wiso uye ku calo ico nkakulanga;+ 2 kabili nkakulenga ukuba uluko ulukalamba kabili nkakupaala, nkalenga ne shina lyobe ukulumbuka; na iwe ukaba ipaalo kuli bambi.+ 3 Kabili nkapaala abakakupaala, no wakulapisha nkamulapisha,+ kabili muli iwe e mo indupwa shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo.”+
4 Na o Abramu aliile ukulingana ne fyo Yehova amwebele, Lote na o aile nankwe. Kabili Abramu ali ne myaka amakumi cinelubali na isano (75) ilyo afumine mu Harani.+ 5 E lyo Abramu asendele Sarai umukashi+ wakwe na Lote umwana mwaume wa kwa munyina+ ne fyuma fyonse ifyo banonkele+ na babomfi abo bakwete mu Harani, kabili baimine ubulendo ukuya ku calo ca Kanaani.+ E fyo bafikile mu calo ca Kanaani. 6 Kabili Abramu alipitilile muli cilya calo aile ku Shekemu,+ mupepi ne miti iikalamba iya kwa More;+ na pali ilya nshita muli cilya calo mwaleikala abena Kanaani. 7 Nomba Yehova amoneke kuli Abramu no kumweba ati: “Nkapeela ici calo+ ku bana+ bobe.” E lyo akuulile iciipailo palya pene kuli Yehova, uwamoneke kuli ena. 8 Pa numa, afumine kulya no kuya ku ncende ya mpili iyabela ku kabanga ka Betele+ no kutanika itenti lyakwe pa kati, ku masamba kwali umusumba wa Betele, e lyo ku kabanga kwali umusumba wa Ai.+ Kabili akuuliile Yehova iciipailo+ kulya kwine no kutendeka ukulilila kwi shina lya kwa Yehova.+ 9 Kabili Abramu afumine apo apangile inkambi, kabili aleti afuma apa ayaikala apa ukulungama ku Negebu.+
10 Nomba mu calo mwaponene icipowe na Abramu aile ku Egupti ku kuyaba umulebeshi+ kulya, pantu icipowe calikulile mu calo.+ 11 Nomba ilyo fye apaleme ukwingila mu Egupti, e lyo asosele kuli Sarai umukashi wakwe ati: “Mona! Nalishiba ukuti uli mwanakashi uwayemba.+ 12 Kanshi ilyo abena Egupti balakumona balatila, ‘Uyu mukashi wakwe.’ Kabili balenjipaya, lelo iwe tabakwipaye. 13 Utile uli nkashi yandi,+ pa kuti ifintu fingwamine pa mulandu obe, pa kuti mbe no mweo pa mulandu obe.”+
14 Nomba, ilyo fye Abramu afikile mu Egupti, abena Egupti balimwene ukuti uyu mwanakashi, ali uwayemba nga nshi. 15 Na bacilolo ba kwa Farao na bo balimumwene kabili balamulumbilisha na kuli Farao, no mwanakashi atwelwe ku ng’anda ya kwa Farao. 16 Na o acitile icisuma kuli Abramu pa mulandu wa mwanakashi, kabili aishilekwata impaanga ne ng’ombe ne mpunda na babomfi abaume na babomfi abanakashi ne mpunda nkota ne ngamila.+ 17 E lyo Yehova aletele ifikuko ifikalamba+ pali Farao na pa ba mu ng’anda yakwe pa mulandu wa kwa Sarai, umukashi wa kwa Abramu.+ 18 E ico Farao aitile Abramu no kusosa ati: “Cinshi ici wancita? Cinshi ico ushanjebele ukuti mukashi obe?+ 19 Cinshi ico wasoseele auti, ‘Ni nkashi yandi,’+ ica kuti kwempe fye nga nalimubuulile ku kuba umukashi wandi? E ico nomba buula umukashi obe uyu. Musende muleya!” 20 Awe Farao afumishe icipope ku bantu bakwe pali Abramu, na bo bashindike Abramu no mukashi wakwe na fyonse ifyo akwete.+
13 E fyo Abramu afumine mu Egupti pamo no mukashi wakwe na fyonse ifyo akwete, kumo na Lote, no kuya ku Negebu.+ 2 Kabili Abramu ali ne fitekwa ifingi na silfere na golde.+ 3 Ilyo afumine ku Negebu pa kuya ku Betele aleti afika apa, apanga inkambi kabili akuuka ayapanga pambi. Ku Betele e kwali itenti lyakwe pa kubala pa kati ka musumba wa Betele no wa Ai,+ 4 ku ncende ilya ine akuuliilepo iciipailo kale;+ kabili kulya e ko Abramu aliliile kwi shina lya kwa Yehova.+
5 Nomba Lote, uwali pamo na Abramu, na o alikwete impaanga ne ng’ombe na matenti. 6 E ico incende ya kuti bekale pamo yalicepele, pantu ifyo bakwete fyalifulile kabili bafililwe ukwikala pamo.+ 7 Kabili abacemi ba fitekwa fya kwa Abramu na bacemi ba fitekwa fya kwa Lote batampile ukuumana; kabili pali ilya nshita abena Kanaani na bena Perisi e baleikala muli cilya calo.+ 8 E ico Abramu atile kuli Lote:+ “Natuleke ukuumana iwe na ine e lyo na bakacema bandi na bakacema bobe, pantu tuli ba bwananyina.+ 9 Bushe impanga yonse iyi te yobe? Kanshi natupaatukane. Iwe nga waya ku kuso, ine ndeya ku kulyo; lelo nga waya ku kulyo, ine ndeya ku kuso.”+ 10 E ico Lote ainwine amenso no kumona Icitungu conse ica Yordani,+ ukuti conse cali icatapililwa bwino ilyo Yehova ashilaonaula Sodomu na Gomora, cali nge bala lya kwa Yehova,+ kwati calo ca Egupti ukuyafika na ku Soari.+ 11 Awe Lote asalile Icitungu conse ica Yordani, kabili Lote ailepanga inkambi ku kabanga. E fyo bapaatukene. 12 Abramu aikele mu calo ca Kanaani, lelo Lote aikele mu musumba wa muli cilya Citungu.+ Asukile ayatanika itenti lyakwe mupepi na Sodomu. 13 Nomba abena Sodomu bali ababi kabili balebembukila Yehova imembu shabipisha.+
14 Kabili Yehova asosele kuli Abramu ilyo bapaatukene na Lote ati: “Inuna amenso yobe, e lyo apo pene wiminine, lolesha ku kapinda ka ku kuso na ku kapinda ka ku kulyo na ku kabanga na ku masamba,+ 15 pantu icalo ici conse ulemona ni we nkapeela na bana bobe, cikaba cenu umuyayaya.+ 16 Kabili nkafusha abana bobe, bakaba kwati mucanga wa pe sonde, ica kuti, umuntu nga engapenda umucanga wa pe sonde, ninshi kuti apenda na bana bobe.+ 17 Ima, wendauke mu calo mu butali bwa ciko na mu bwipi bwa ciko, pantu ni we nkapeela ici calo.”+ 18 Awe Abramu atwalilile ukwikala mu matenti. Pa numa aileikala mu miti ikalamba iya mu Mamre,+ iyaba mu Hebrone;+ kabili kulya kwine e ko akuuliile Yehova iciipailo.+
14 Nomba mu nshiku sha kwa Amurafele imfumu ya ku Shinari,+ Aryoke imfumu ya ku Elasari, Kedorelaomere+ imfumu ya ku Elamu,+ na Tidali imfumu ya ku Goimu,+ 2 e mo ishi shamfumu shalwile na Bera imfumu ya ku Sodomu,+ na Besha imfumu ya ku Gomora,+ Shinabu imfumu ya ku Adima,+ na Shemebere imfumu ya ku Seboimu,+ ne mfumu ya ku Bela (e kutila Soari).+ 3 Aba bonse balikatene+ no kuya ku Mpanga Iyabatama iya Sidimu,+ kuli Bemba wa Mucele.+
4 Babombeele Kedorelaomere imyaka ikumi na ibili (12), lelo mu mwaka walenga ikumi na itatu (13) balipondweke. 5 Kabili mu mwaka walenga ikumi na ine (14) Kedorelaomere pamo ne mfumu aali na sho, baile no kuyacimfya abena Refa ku Ashiterote-karnaimu,+ na bena Susi ku Hamu, na bena Emi+ ku Shabe-kiriataimu, 6 na bena Hore+ mu lupili lwabo ulwa Seiri,+ ukufika fye na ku El-parani,+ umusumba uwabela mu matololo. 7 E lyo kabili shayalulwike no kwisa ku Ene-mishipati, e kuti Kadeshe,+ no kucimfya abena Amaleke+ abaikele muli ilya ncende e lyo na bena Amore+ abaleikala mu Hasasone-tamari.+
8 E lyo imfumu ya ku Sodomu yaimine no kuya, pamo ne mfumu ya ku Gomora ne mfumu ya ku Adima ne mfumu ya ku Seboimu ne mfumu ya ku Bela (e kutila Soari), na bo bali-ipekenye ukuyalwa na bo mu Mpanga Iyabatama iya Sidimu,+ 9 balwile na Kedorelaomere imfumu ya ku Elamu na Tidali imfumu ya ku Goimu na Amurafele imfumu ya ku Shinari na Aryoke imfumu ya ku Elasari;+ ishamfumu shine shalwishishe ishamfumu shisano. 10 Nomba mu Mpanga Iyabatama iya Sidimu+ mwali ifilindi ifingi umo baleimba amanenekela;+ ne shamfumu sha ku Sodomu na Gomora+ shalifulumwike kabili shaile shilewila mu filindi fine fyo, ne shapuswike shafulumukile ku ncende ya mpili.+ 11 Abacimfishe e pa kusenda ifipe fyonse ifya bena Sodomu na Gomora ne fya kulya fyabo fyonse no kuya e fyo baile.+ 12 Basendeele kumo na Lote umwana wa kwa munyina Abramu ne fipe fyakwe no kuya baya. Pali ilya nshita aleikala mu Sodomu.+
13 Pa numa, kwaishile umuntu uwapuswike no kwisashimikila Abramu umuHebere+ ifyacitike. Ilya nshita aleikala mu miti ikalamba iya mu Mamre umwina Amore,+ munyina Eshekole kabili munyina Anere;+ aba e bapangene icipangano na Abramu. 14 E fyo Abramu aumfwile ukuti lupwa lwakwe nasendwa bunkole.+ E lyo aimishe abantu bakwe abasambilishiwa ubulwi,+ e kutila ababomfi bakwe imyanda itatu ne kumi na cinekonsekonse (318) abafyalilwe mu ng’anda yakwe,+ no kukonka ishi shamfumu kabili bashisangile ku Dani.+ 15 Kabili inshita ya bushiku ayakenye abantu bakwe.+ Ena na babomfi bakwe, balwishishe ishi shamfumu, e fyo ashicimfishe kabili aile aleshikonka ukufika ku musumba wa Hoba, uwaba ku kapinda ka ku kuso aka Damaseke. 16 E lyo abweseshe ifipe fyonse ifyo basendele,+ kabili abweseshe na Lote lupwa lwakwe kumo ne fipe fyakwe na banakashi na bantu bonse.+
17 E lyo imfumu ya ku Sodomu yaile ku kumusengela ilyo alebwela ku kucimfya Kedorelaomere pamo ne shamfumu isho aali na sho, mu Mpanga Iyabatama iya Shabe, e kuti Impanga Iyabatama iya mfumu.+ 18 Kabili Melkisedeke+ imfumu ya ku Salemu+ aletele umukate no mwangashi,+ kabili aali ni shimapepo wa kwa Lesa Wapulamo.+ 19 E lyo amupaalile no kusosa ati:
“Abe uwapaalwa Abramu umuntu wa kwa Lesa Wapulamo,+
Uwapangile umuulu ne sonde;+
Uwapeela abakucusha mu minwe yobe!”+
Na o Abramu amupeele ica pe kumi pali fyonse ifyo apokolwele.+
21 Pa numa, imfumu ya ku Sodomu yatile kuli Abramu: “Mpeela abantu,+ lelo ifipe fyena senda fibe fyobe.” 22 Lelo Abramu atile ku mfumu ya ku Sodomu: “Naimya amaboko yandi no kulapa+ kuli Yehova Lesa Uwapulamo, Uwapangile umuulu ne sonde, 23 nati, pa fintu fyobe fyonse nshabuulepo akantu nangu kamo,+ ubushishi nangu lushinga lwa ndyato, pa kuti wikatila, ‘Nine nacindamike Abramu.’24 Tapali ico nalabuulapo!+ Kano fye ifyo abalumendo baliile kale, ne fyo abantu twaile na bo—Anere, Eshekole na Mamre+ bali no kubuulapo, leka bafisende.”+
15 Pa numa ya ifi fintu Yehova alandile kuli Abramu mu cimonwa+ ati: “Witiina,+ Abramu. Nine nkwela yobe.+ Icilambu cobe cikaba icikalamba.”+ 2 Na o Abramu atile: “Mwe Shikulu Mulopwe Yehova, nga cinshi mukampeela apo nshakwata umwana e lyo no ukapyana ing’anda yandi mwina Damaseke, Eliesere?”+ 3 Kabili Abramu atile: “Moneni! tamwampeela umwana,+ kabili, moneni! umubomfi wa mu ng’anda yandi e ukampyana.” 4 Lelo, moneni! Yehova amwebele ati: “Uyu muntu takakupyane, lelo uukafuma mu nda yobe e ukakupyana.”+
5 E lyo amufumishe pa nse no kutila: “Lolesha mu muulu, no kupenda intanda tumone nga kuti washipenda.”+ Kabili atile kuli ena: “E fyo na bana bobe bakafula.”+ 6 Awe atetekele Yehova;+ na o amumwene ukuti mulungami.+ 7 Kabili atile kuli ena: “Nine Yehova, uwakufumishe ku Uri umusumba wa bena Kaldi ku kwisakupeela icalo ici pa kuti cibe cobe.”+ 8 Na o amwipwishe ati: “Mwe Shikulu Mulopwe Yehova, cinshi nkeshibilako ukuti mukampeela ici calo?”+ 9 E lyo na o amwaswike ati: “Kandetele ing’ombe iikota iya myaka itatu ne mbushi iikota iya myaka itatu ne mpaanga iilume iya myaka itatu ne cipeele na kana ka nkunda.”+ 10 E ico abuulile ifi fya mweo no kufiputula pa kati. Kabili abikile ifiputusha fya ku kuso ifya nama ku lubali lumo, e lyo ifya ku kulyo afibikile ku lubali lubiye, lelo ifyuni tafiputwile.+ 11 Kabili ifyuni fyatampile ukufookela pa nama ishafwa,+ lelo Abramu alefitamfya.
12 Nomba ilyo akasuba kali mupepi no kuwa, e lyo Abramu aponene mu tulo tukalamba,+ kabili moneni! imfifi iyafiitisha kabili iya kutiinya yaishile pali ena. 13 Kabili Lesa atile kuli Abramu: “Ukwishiba wishibe ukuti abana bobe bakayaikala mu calo ca bene,+ kabili bakabombela abo bantu, na bo bakabacusha pa myaka imyanda ine (400).+ 14 Lelo nkapingula+ uluko ulo bakabombela, na pa numa bakafumamo ne fipe ifingi.+ 15 Nomba iwe, ukaya ku fikolwe fyobe umutende; kabili ukashiikwa ninshi naukota pa numa ya kwikala imyaka iingi.+ 16 Kabili mu nkulo yalenga shine abana bobe bakabwelela kuno,+ pantu ifilubo fya bena Amore tafilafika pa kubipisha.”+
17 Nomba ilyo akasuba kawile, kwalifiitile nga nshi kabili moneni! ilungu ilyalefuuka icushi ne cenge icaleaka fyapitile pa kati ka filya fiputusha fya nama.+ 18 Pali bulya bushiku Yehova apangene na Abramu icipangano,+ ati: “Nkapeela icalo ici ku bana bobe,+ ukutula pa mumana wa Egupti ukufika ku mumana ukalamba, umumana wa Yufrate:+ 19 icalo ca bena Keni+ ne ca bena Kenisi ne ca bena Kademone 20 ne ca bena Hiti+ ne ca bena Perisi+ ne ca bena Refa+ 21 ne ca bena Amore ne ca bena Kanaani ne ca bena Gegashi e lyo ne ca bena Yebusi.”+
16 Nomba Sarai, umukashi wa kwa Abramu, tamufyalile abana;+ lelo ali no mubomfi umukashana ne shina lyakwe ni Hagari.+ 2 E ico Sarai aebele Abramu ati: “Moneni! Yehova alintana ubufyashi.+ Sendameni no mubomfi wandi umukashana. Napamo kuti amfyalilako abana.”+ Awe Abramu akutike kwi shiwi lya kwa Sarai.+ 3 E lyo Sarai, umukashi wa kwa Abramu, abuulile Hagari, umubomfi wakwe umukashana umwina Egupti, amupeele kuli Abramu umulume wakwe ku kuba umukashi wakwe.+ Ici cacitike ilyo Abramu aikele mu calo ca Kanaani pa myaka ikumi (10). 4 Na o akumene na Hagari, kabili alimite. Nomba ilyo aishibe ukuti naimita, atampile ukusuula nakulu.+
5 Na pali ci Sarai atile kuli Abramu: “Ni we walenga ukuti ncule fi. Ine napeele umubomfi wandi umukashana ukuti umufukatile, nomba ena cilya aishiba ukuti naimita, ansuula no kunsuula. Yehova napingule, pa kuti tumone uuli ne cilubo pali ine na iwe.”+ 6 E ico Abramu atile kuli Sarai:+ “Mona! Umubomfi obe umukashana ali mu minwe yobe. Umucite ico ulemona ukuti e ciweme.”+ Awe Sarai atampile ukulamucusha ica kuti Hagari alimubutwike.+
7 Pa numa malaika wa kwa Yehova+ amusangile pa kamfukumfuku ka menshi mu matololo, akabela mu musebo waya ku Shuri.+ 8 Kabili amwipwishe ati: “Hagari, we mukashana umubomfi wa kwa Sarai, ni kwi wafuma kabili ni kwi uleya?” Na o ayaswike ati: “Ni mama Sarai ndefulumuka.” 9 E lyo malaika wa kwa Yehova amwebele ukuti: “Bwelelamo kuli nokokulu no kuipetamika mwi samba lya kuboko kwakwe.”+ 10 E lyo malaika wa kwa Yehova amwebele ati: “Nkafusha abana bobe icine cine,+ ica kuti tabakapendwe ku bwingi.”+ 11 Malaika wa kwa Yehova amwebele no kuti: “Mona nawimita, ukafyala umwana umwaume kabili ukamwinike ati Ishmaele;+ pantu Yehova naumfwa ukuilishanya kobe.+ 12 Na o akaba uwa maka kwati ni colwa. Ukuboko kwakwe kukalalwisha umuntu onse, no kuboko kwa muntu onse kukalamulwisha;+ kabili akekala mupepi na bamunyina bonse.”+
13 Awe ainike Yehova uwalelanda nankwe ishina lya kuti: “Ni mwe Lesa uumona,”+ ne co amwinikiile fi ni co umwine atile: “Bushe ca cine uyu namona kuno e ulya wine uumona ine?” 14 E mulandu wine icishima cilya cainikilwe ati Beere-lahai-roi,+ kabili cabela pa kati ka Kadeshe-barnea na Berede. 15 Pa numa, Hagari afyalile Abramu umwana mwaume na o Abramu ainike umwana wakwe uo Hagari amufyalile ati Ishmaele.+ 16 Kabili Abramu ali ne myaka amakumi cinekonsekonse na mutanda (86) ilyo Hagari amufyalile Ishmaele.
17 Ilyo Abramu aali ne myaka amakumi pabula na pabula (99), e lyo Yehova amoneke kuli Abramu no kumweba ati:+ “Nine Lesa Wa Maka Yonse.+ Ulecita ifyo mfwaya kabili uleba uwa kaele.+ 2 Kabili nalapangana na iwe icipangano,+ pa kuti nkafushe abana bobe icine cine.”+
3 E lyo Abramu awile ubukupeme,+ na Lesa akonkenyepo ukulanda nankwe, ati: 4 “Lelo ine, mona! ni we napangana nobe icipangano candi,+ nobe ukaba wishi wa nko ishingi.+ 5 Ne shina lyobe talyakulaitwa kabili Abramu, ishina lyobe nomba ni we Abrahamu, pantu nkakulenga ukuba wishi wa nko ishingi. 6 Kabili nkakulenga ukusanda icine cine, nkakulenga ukuba inko, ne shamfumu ni muli iwe shikafuma.+
7 “Kabili nkafikilisha icipangano candi kuli iwe+ na ku bakafuma muli iwe ukulingana ne nkulo shabo, cikaba cipangano ca muyayaya,+ pa kuti iwe na bana bobe abakesa pa numa mukeshibe ukuti nine Lesa.+ 8 Kabili nkapeela iwe na bana bobe icalo ico waikelemo,+ icalo conse ica Kanaani, ukuti cikabe cobe umuyayaya; kabili nkaba Lesa wabo.”+
9 Kabili Lesa atile kuli Abrahamu: “Na iwe, ukalesunga icipangano candi, iwe na bana bobe abakesa pa numa ukulingana ne nkulo shabo.+ 10 Ici e cipangano candi ico imwe mwakulasunga, ico nalapangana nenu, na bana benu abakesa pa numa:+ Umwaume onse uwa muli imwe akasembululwe.+ 11 Mukalesembulula inkanda ya pa mpela ya mubili wenu, kabili ici e cikaba icishibilo ca cipangano ico napangana na imwe.+ 12 Umwaume onse uwa muli imwe uwakumanya inshiku cinekonsekonse (8) akasembululwe,+ ukulingana ne nkulo sha kufyalwa kwenu, onse uwafyalilwa mu ng’anda na onse uo mwashita mu ndalama ku mwina fyalo uushafuma mu bana bobe. 13 Umwaume onse uwafyalilwa mu ng’anda yobe no mwaume onse uwashitwa mu ndalama shobe afwile ukusembululwa+ kabili ukusembululwa e cishibilo ca cipangano candi ico napangana na imwe kabili cakulaba cipangano ca muyayaya.+ 14 Kabili umwaume uushakasembululwe inkanda ya pa mpela ya mubili wakwe, akepaiwe.+ Ninshi napula mu cipangano candi.”
15 Kabili Lesa akonkenyepo ukusosa kuli Abrahamu ati: “Nomba Sarai umukashi obe, wilamwita auti Sarai, pantu nomba ishina lyakwe ni Sara.+ 16 Nkamupaala kabili nkalenga no kuti akakufyalile umwana mwaume;+ kabili nkapaala Sara na o akaba inko;+ ne shamfumu sha bantu na bantu shikafuma muli ena.”+ 17 E lyo Abrahamu awile ubukupeme alaseka mu mutima wakwe aleti:+ “Bushe umuntu wa myaka umwanda umo (100) kuti afyala umwana, kabili bushe umwanakashi uuli ne myaka amakumi pabula (90) nga Sara kuti afyala?”+
18 Pa numa, Abrahamu atile kuli Lesa wa cine: “Shi mwingapaala Ishmaele!”+ 19 Lesa na o atile: “Sara umukashi obe akakufyalila umwana umwaume, na iwe ukamwinike ati Isaki.+ Kabili nkapangana nankwe icipangano candi ku kuba icipangano ca muyayaya ku bana bakwe abakesa pa numa.+ 20 Lelo ifyo usosele pali Ishmaele ning’umfwa. Mona! Nkamupaala kabili nkamulenga ukusanda kabili nkafusha na bana bakwe icine cine.+ Na o akafyala intungulushi ikumi na babili (12), kabili nkamulenga akabe uluko ulukalamba.+ 21 Lelo, uo nkapangana nankwe icipangano candi ni Isaki,+ uo Sara akakufyalila pa nshita nga ino, uyu mwaka uleisa.”+
22 Awe Lesa apwile ukulanda nankwe kabili alifuminepo ashile Abrahamu.+ 23 E lyo Abrahamu abuulile Ishmaele umwana wakwe umwaume na baume bonse abafyalilwe mu ng’anda yakwe na onse uwashitilwe mu ndalama shakwe, umwaume onse uwa mu ba mu ng’anda ya kwa Abrahamu, no kusembulula inkanda ya pa mpela ya mibili yabo pali ubo bwine bushiku, ukulingana ne fyo Lesa amwebele.+ 24 Kabili Abrahamu aali ne myaka amakumi pabula na pabula (99) ilyo asembulwilwe inkanda ya pa mpela ya mubili wakwe.+ 25 Kabili Ishmaele umwana wakwe umwaume aali ne myaka ikumi na itatu (13) ilyo bamusembulwile inkanda ya pa mpela ya mubili wakwe.+ 26 Mu bushiku bwine ubu e mo Abrahamu asembulwilwe, pamo na Ishmaele umwana wakwe umwaume.+ 27 Na baume bonse aba mu ng’anda yakwe, onse uwafyalilwe mulya na bonse abo bashitile ku bena fyalo mu ndalama, babasembulwile pamo nankwe.+
18 Kabili Yehova amoneke+ kuli Abrahamu mu miti iikalamba iya mu Mamre,+ ninshi naikala pa mwinshi we tenti pa nshita akasuba kabalikishe.+ 2 Ilyo ainwine amenso,+ amwene abantu batatu nabeminina akatalamukila. Ilyo abamwene afumine ulubilo pa mwinshi we tenti ku kubasengela e lyo ainama ukufika pa nshi.+ 3 Kabili atile: “Mwe Yehova, nga ca kuti namusanga ubusuma muli ine, mwipitilila pa mubomfi wenu.+ 4 Mukwai lekeni bamuletele utumenshi twa kusamba ku makasa.+ E lyo mutuushe mwi samba lya muti.+ 5 Na ine nalamuletela umukate, uwalamutekako umutima.+ Pa numa, e lyo mwingapitilila, pantu e cilengele ukuti mwise mupite pa mubomfi wenu.” Na bo batile: “Cisuma. Cita ifyo fine wasosa.”
6 Awe Abrahamu ayangufyenye ukuya mwi tenti umwali Sara no kumweba ati: “Angufyanya! Buula amagaloni* yatatu aya buunga bwapeleka, ukase no kupangamo imikate.”+ 7 Kabili Abrahamu abutukile ku mukuni no kusalapo umwana wa ng’ombe uwanakilila kabili umusuma no kupeela umubomfi, na o alyangufyenye ukupekanya.+ 8 E lyo abuulile umukaka watikama no mukaka no mwana wa ng’ombe uo apekenye no kufiteka apo baali.+ Nomba ena aiminine mupepi na bo mwi samba lya muti ilyo balelya.+
9 E lyo bamwipwishe ati: “Ali kwi Sara umukashi obe?”+ Na o atile: “Ali pano pene mwi tenti!”+ 10 E ico akonkenyepo ati: “Ukubwela nkabwela kuli iwe uyu mwaka uleisa pa nshita nga ino ine, kabili mona! Sara umukashi obe akakwata umwana mwaume.”+ Sara ninshi na o alekutika pa mwinshi we tenti, ilyali ku numa ya mwaume wine uyu. 11 Nomba Abrahamu na Sara bali bakote, abaikele imyaka iingi nga nshi.+ Ninshi Sara alileka umusango wa banakashi.+ 12 E ico Sara atendeke ukusekela mu mutima,+ ati: “Bushe cine cine nkaba ne nsansa, apo nomba amaka nayapwa, e lyo shikulu na o alikota?”+ 13 E lyo Yehova atile kuli Abrahamu: “Nga cinshi ico Sara asekela, ati, ‘Bushe cine cine ine ne mukote nine ningafyala umwana?’+ 14 Bushe kuli icingapesha Yehova amano?+ Pa nshita iyalingwa nkesa na kabili kuli iwe, uyu mwaka uleisa pa nshita nga ino ine, e lyo Sara akakwata umwana mwaume.” 15 Lelo Sara alakaana, ati: “Awe nshisekele!” Pantu ali no mwenso. Na o atile: “Iyo! Ukuseka nauseka.”+
16 Pa numa, aba bantu balimine, balungama na ku Sodomu,+ na Abrahamu ali pamo na bo alebashindika.+ 17 E lyo Yehova atile: “Bushe mfise ico ndecita kuli Abrahamu?+ 18 Kabili cine cine, Abrahamu akaba uluko ulukalamba kabili ulwa maka, ne nko shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo muli ena.+ 19 Ine nalimwishiba ukutila akafunda abana bakwe abaume na ba mu ng’anda yakwe abakafyalwa ku ntanshi pa kuti bakalekonka imibele ya kwa Yehova ku kucita ubulungami no bupingushi;+ pa kuti Yehova akacitile Abrahamu ifyo alandile pali ena.”+
20 E lyo Yehova atile: “Ukuilishanya pali Sodomu na Gomora,+ kwena nakumfwika, no lubembu lwabo, kwena, nalubipisha.+ 21 Nalayako pa kuti nkamone nga ca kuti ifyo balecita e filya fine naumfwile, kabili nga te fyo ndeyaishiba.”+
22 Nomba balya baume balyalwike balola na mu nshila ya ku Sodomu; lelo Yehova ena,+ ashele naiminina mupepi na Abrahamu.+ 23 E lyo Abrahamu apalamineko no kusosa ati: “Bushe cine cine umulungami na o mukamonawila kumo no mubifi?+ 24 Tutile mu musumba muli abalungami amakumi yasano (50), bushe na lyo line, mukabonaula no kukanabelela ulya musumba uluse pa mulandu wa balungami amakumi yasano abalimo?+ 25 Te kuti mucite ica musango uyu, ukwipaila umulungami kumo no mubifi ica kuti umulungami abe ngo mubifi!+ Te kuti mucite ica musango uyu.+ Bushe Kapingula wa pano isonde ponse takacite icalungama?”+ 26 E lyo Yehova atile: “Nga nasanga mu musumba wa Sodomu muli abalungami amakumi yasano (50) nkabelela ulya musumba onse uluse pa mulandu wabo.”+ 27 Lelo Abrahamu ayaswike no kutila: “Moneni, napama fye ukulanda na Yehova, nangu ca kutila ndi lukungu fye kabili imito.+ 28 Tutile pa balungami amakumi yasano (50) pabulila basano, bushe mukonaula umusumba onse pa mulandu wa abo basano?” Na o atile: “Nshakaonaule nga nasangamo abalungami amakumi yane na basano (45).”+
29 Na kabili alibwekeshepo ukumwipusha ati: “Tutile mwasangwa amakumi yane (40)?” Na o atile: “Nshakacite co pa mulandu wa abo amakumi yane.” 30 Lelo atwalilile ati: “Shi mwifulwa,+ mwe Yehova, lekeni nande:+ Nga mwasangwa amakumi yatatu (30)?” Na o atile: “Nshakacite co nga nasangamo amakumi yatatu.” 31 Na o abikilepo fye ukwipusha ati: “Moneni, napama fye ukulanda na Yehova:+ Tutile mwasangwa amakumi yabili (20)?” Na o atile: “Nshakaonaule pa mulandu wa abo amakumi yabili.”+ 32 Pa kulekelesha atile: “Mukwai kwena mwibubuka mu bukali,+ mwe Yehova, lekeni njipushe fye uno wine umuku umo:+ Tutile mwasangwa ikumi limo (10)?” Na o atile: “Nshakaonaule pa mulandu wa abo ikumi limo.”+ 33 Awe Yehova+ aliile ilyo apwile ukulanda na Abrahamu, Abrahamu na o abwelele ku mwakwe.
19 Nomba bamalaika balya babili bafikile ku Sodomu icungulo, ninshi Lote ekele pa mpongolo ya musumba wa Sodomu.+ Ilyo Lote abamwene, aimine ku kuyabasengela kabili awile pa nshi ubukupeme.+ 2 E lyo atile: “Shi nomba, mwe bashikulu, iseni ku ng’anda ya mubomfi wenu no kusendama kabili muleke imusambe amakasa.+ E lyo mwingacelela no kuya uko muleya.”+ Na bo batile: “Iyo, lelo mu lubansa lwa mu musumba e mo twalasendama.”+ 3 Lelo abakoseelepo fye,+ basuka baya nankwe no kwingila mu ng’anda yakwe. E lyo abapekanishishe umutebeto,+ kabili apangile umukate ushatutumuka,+ na bo baliliile.
4 Ilyo tabalasendama, abaume ba mu musumba, abena Sodomu, bashingile ing’anda,+ abalumendo na baume abakote, abantu bonse balimine.+ 5 Kabili batwalilile ukubilikisha kuli Lote no kumweba ukuti: “Bali kwi abaume abeshile kuli iwe buno bushiku? Bafumishe kuli ifwe uleke tuulungane na bo.”+
6 Asukile Lote afuma aya kuli bena ku mwinshi, no kusha aisalako iciibi. 7 E lyo atile: “Mwe bamunyinane, mwicita icabipa.+ 8 Moneni, ndi na bana banakashi babili abashasendamapo no mwaume.+ Lekeni mbafumishe kuli imwe. E lyo mucite kuli bena fyonse ifyo mulefwaya.+ Lelo kuli aba bantu kwena mwicitako kantu,+ pantu e co beshiile mu cintelelwe ca mutenge wandi.”+ 9 Na bo batile: “Selako!” E lyo kabili abati: “Bushe uyu muntu uwaba eka uwaisa fye mu calo cesu+ e o aletupingula?+ Nomba twalakucita icibi ukucile co twaciba no kucita kuli bena.” Awe batendeke ukusunkisha ulya muntu Lote,+ kabili bapene bapankule iciibi.+ 10 E ico bamalaika baikete Lote no kumutintila mu ng’anda umo bali, baisalako ne ciibi. 11 Lelo abaume abali pa mwinshi wa ng’anda balibapofwishe,+ ukutula pa balumendo ukufika na ku bakote,+ lelo batwalilile ukufwaya ica kuti basukile banaka umo balefwayafwaya ukuti basange umwinshi.+
12 E lyo bamalaika batile kuli Lote: “Bushe pali bambi abo uli na bo kuno? Sofyala na bana bobe abaume na bana bobe abanakashi na bantu bobe bonse mu musumba, bafumye muno muntu!+ 13 Pantu twalaonaula cino cifulo, pantu ukuilishanya pali aba bantu nakumfwika kuli Yehova,+ ica kuti Yehova atutumine ku konaula umusumba uno.”+ 14 E ico Lote aile kuli bashifyala abali no kuupa abana bakwe abanakashi, no kubeba ati: “Imeni! Fumeni muli cino cifulo, pantu Yehova alaonaula uno musumba!”+ Lelo bashifyala bamwene kwati aleangala fye.+
15 Nomba ilyo bwacele, e lyo bamalaika balya bacililemo ukucincisha Lote, abati: “Ima! Senda umukashi obe na bana bobe babili abanakashi abali pano,+ epali na iwe waonawilwa pamo na bena musumba pa mulandu wa bubi bwabo!”+ 16 Ilyo aleshingashinga,+ e lyo bamalaika, pa mulandu wa kuti Yehova alimumfwilile uluse,+ bamwikete ku kuboko, baikata no kuboko kwa mukashi wakwe na maboko ya bana bakwe babili abanakashi e lyo bamufumya no kuyamusha ku nse ya musumba.+ 17 Nomba ilyo fye babafumishe ku nse ya musumba, atendeke ukusosa ati: “Fulumuka no kupususha umweo obe!+ Wilolesha ku numa+ kabili wi-iminina muli cino Citungu conse!+ Fulumukila ku mpili epali waonaulwa!”+
18 E lyo Lote atile kuli bena: “Ifyo te fyo, mwe Yehova! 19 Moneni, apo namusekelela+ mu mubomfi wenu ica kuti mulekonkanyapo fye ukuba ne cikuuku+ kuli ine ico mulangile kale pa kupususha umweo wandi,+ lelo ine nafilwa ukufulumukila ku ncende ya mpili epali icabipa camponena no kufwa nafwa.+ 20 Moneni, kuli umusumba mupepi uko ningafulumukila kabili unono.+ Lekeni e ko mfulumukile—bushe ifi nalomba kuli imwe ukuti mfulumukile kuli aka kamusumba no kuba no mweo,+ te kanono kuli imwe?” 21 E ico amwebele ati: “Mona ici na co nakusuminisha,+ nshaonaule umusumba uo walandapo.+ 22 Angufyanya! Fulumukilako, pantu nshacite nangu cimo kano ubale ufike kulya!”+ E co ainikile ishina lya ulya musumba ati Soari.+
23 Akasuba kali nakabalika pali ulya musumba ilyo Lote afikile ku Soari.+ 24 E lyo Yehova aloseshe imfula iya mabwe ya mingu no mulilo pali Sodomu na Gomora, ukufuma kuli Yehova, mu muulu.+ 25 E fyo aonawile imisumba ilya, ne ncende yonse na bekashi bonse aba mu misumba kumo ne fimenwa fya mu mushili.+ 26 Kabili umukashi wakwe uwali ku numa yakwe aloleshe ku numa, kabili asangwike ilibwe lya mucele.+
27 Awe Abrahamu acelele ulucelo ukuya pa ncende ilya ine aimininepo ku cinso ca kwa Yehova.+ 28 E lyo aloleshe lwa ku Sodomu na Gomora na lwa ku ncende yonse iya mu Citungu cilya no kumona ifyacitike. Kabili moneni, kwali icushi icatikama icalefuuka ukufuma mu ncende ilya kwati cushi ce lungu!+ 29 Nomba ilyo Lesa aonawile imisumba ya mu Citungu cilya aibukishe Abrahamu, pa kukanaonaula Lote ilyo aleonaula imisumba umo Lote aleikala.+
30 Pa numa Lote afumine mu Soari no kuyaikala mu ncende ya mpili, na bana bakwe babili abanakashi baali nankwe,+ pantu alitiinine ukwikala mu Soari.+ E ico atendeke ukwikala mu lucengo, pamo na bana bakwe babili abanakashi. 31 E lyo ibeli lyatile ku mwaice: “Shifwe nakula kabili mu calo cino tamuli umwaume uwa kuti akumane na ifwe ukulingana no musango wa ba pano isonde.+ 32 Natunwenshe shifwe umwangashi+ no kusendama nankwe pa kuti ubufyashi bwa kwa shifwe bwikaloba.”+
33 Awe banwenseshe shibo umwangashi bulya bushiku;+ ne beli lyaingileko no kusendama na wishi, lelo taishibe ilyo umwana wakwe asendeme nankwe ne lyo aimine. 34 Nomba ubushiku bwakonkelepo ibeli lyatile ku mwaice bantu: “Mona, ine nacisendama na shifwe ubushiku. Natumunwenshe umwangashi na buno bushiku. Nobe wingileko, no kusendama nankwe, pa kuti ubufyashi bwa kwa shifwe bwikaloba.” 35 Awe banwenseshe shibo umwangashi imiku iingi na bulya bwine bushiku; e lyo umwaice bantu aimine no kuyasendama nankwe, lelo taishibe ilyo umwana wakwe asendeme nankwe ne lyo aimine. 36 Kabili abana banakashi ba kwa Lote bonse babili balimiite kuli shibo.+ 37 Mu kuya kwa nshita umukalamba afyele umwana mwaume no kumwinika ati Moabu.+ E cikolwe ca bena Moabu ukufika pali buno bushiku.+ 38 No mwaice, na o afyele umwana mwaume no kumwinika ati Ben-ami. E cikolwe ca bana ba kwa Amone,+ ukufika pali buno bushiku.
20 Nomba Abrahamu afumine apo apangile inkambi+ kabili aile ku calo ca Negebu no kuyaikala pa kati ka Kadeshe+ na Shuri+ kabili ali umulebeshi mu Gerari.+ 2 Kabili Abrahamu abwekeshepo ukusosa pali Sara umukashi wakwe ati: “Ni nkashi yandi.”+ Pa kumfwa ifyo, Abimeleke imfumu ya Gerari yatumine amashiwi no kubuula Sara.+ 3 Pa numa Lesa aishile kuli Abimeleke mu ciloto ubushiku no kumweba ati: “Mona, walafwa pa mulandu wa mwanakashi uo ubuulile,+ pantu mukashi wa mwine.”+ 4 Lelo, Abimeleke taapaleme kuli ena.+ E ico atile: “Mwe Yehova, bushe muleipaya uluko ulwalungama?+ 5 Bushe tanjebele ati, ‘Ni nkashi yandi’? No mwanakashi na o—bushe tasosele ati, ‘Ni ndume yandi’? Mu bufumacumi bwa mutima wandi kabili muli bukaele bwa minwe yandi e co imubuulile.”+ 6 E lyo Lesa wa cine amwebele mu ciloto ati: “Na ine ninjishiba ukuti ni mu bufumacumi bwa mutima obe e mo umubuulile,+ e co na ine nkuleseshe pa kuti wimembukila.+ E co nshakusuminishishe ukumwikatamo.+ 7 E ico nomba bwesesha umukashi ku mwine, pantu ni kasesema,+ na o alekupapaatilako+ ukuti wifwa. Lelo nga tawamubweshe, ishiba ukuti ukufwa walafwa, pamo na bantu bobe bonse.”+
8 E ico Abimeleke acelele ulucelocelo no kwita ababomfi bakwe bonse kabili alandile ifi fyonse mu matwi yabo. Na bantu baiketwe umwenso nga nshi. 9 E lyo Abimeleke aitile Abrahamu no kumweba ati: “Cinshi wacita kuli ifwe, kabili lubembu nshi ncitile kuli iwe, pa kuti ulete ulu lubembu ulukalamba pali ine na pa bufumu bwandi?+ Wacita kuli ine ifishali na kucitwa.”+ 10 Kabili Abimeleke akonkenyepo ukusosa kuli Abrahamu, ati: “Cinshi waletontonkanya pa kucita ici cintu?”+ 11 Abrahamu ayaswike ati: “Ni co naletontonkanya ukuti, ‘Cine cine muli cino cifulo tamwaba ukutiina Lesa,+ kabili nangu cibe shani bakanjipaila pa mukashi wandi.’+ 12 Na kuba, ca cine ni nkashi yandi, umwana wa kwa tata, ni co fye te mwana wa kwa mayo; lelo aishileba umukashi wandi.+ 13 Nomba, ilyo Lesa anengele ukwendauka ukufuma mu ng’anda ya kwa tata,+ e lyo naebele umukashi wandi, nati, ‘Konse uko tukaya nga walasosa ati: “Uyu ni ndume yandi,”+ ninshi wananga icikuuku.’”+
14 E lyo Abimeleke abuulile impaanga ne ng’ombe na babomfi abaume na babomfi abanakashi no kupeela Abrahamu no kumubwesesha umukashi wakwe Sara.+ 15 Kabili Abimeleke atile: “Mona, nakupeela icalo candi. Kuti waikala konse uko ulefwaya.”+ 16 Na kuli Sara atile: “Mona napeela indume yobe indalama sha silfere ikana limo (1,000).+ Shalaba ca kufimba pa menso+ ya bantu bonse abali na iwe, na ya bonse fye, pa kutila wiseebana.” 17 Kabili Abrahamu atendeke ukupapaata kuli Lesa wa cine;+ na Lesa aposeshe Abimeleke no mukashi wakwe na babomfi bakwe abanakashi, na bo batendeke ukufyala abana. 18 Pantu Yehova acilike ubufyashi bonse ubwa ba mu ng’anda ya kwa Abimeleke pa mulandu wa kwa Sara, umukashi wa kwa Abrahamu.+
21 Awe Yehova apempwile Sara nga filya fine asosele, kabili Yehova acitile kuli Sara nga filya fine alandile.+ 2 Kabili Sara alimiite+ no kufyalila Abrahamu umwana mwaume mu bukote bwakwe pa nshita ilya ine Lesa amwebele.+ 3 Na o Abrahamu ainike umwana wakwe umwaume uwafyelwe, uo Sara amufyalile, ati Isaki.+ 4 Kabili Abrahamu asembulwile Isaki umwana wakwe umwaume ilyo ali ne nshiku cinekonsekonse (8), ukulingana ne fyo Lesa amwebele.+ 5 Kabili Abrahamu ali ne myaka umwanda umo (100) ilyo Isaki umwana wakwe afyelwe. 6 E lyo Sara atile: “Lesa nancitila ica kunenga ukusekelela: onse uwaumfwa pali ici akasekelela pamo na ine.”+ 7 Kabili alundilepo ati: “Bushe kwatala akuba umuntu uwaeba Abrahamu ati, ‘Sara akonshapo umwana?’ Nomba moneni ine nimufyalila umwana mwaume mu bukote bwakwe.”
8 Awe umwana alekula mpaka asumuka;+ kabili Abrahamu apekenye umutebeto ukalamba pa bushiku Isaki asumwike. 9 Na o Sara alemona uko umwana mwaume wa kwa Hagari umwina Egupti,+ uo afyele kuli Abrahamu, alepumya Isaki.+ 10 E lyo alasosa kuli Abrahamu ati: “Tamfya uyu musha wandi umukashana no mwana wakwe umwaume, pantu umwana wakwe takabe impyani pamo no mwana wandi, Isaki!”+ 11 Lelo ico cintu calibipile nga nshi kuli Abrahamu pa mulandu wa mwana wakwe.+ 12 E lyo Lesa atile kuli Abrahamu: “Wimona ifyo Sara alekweba pa mwana na pa mubomfi obe umwanakashi ukuti fibi. Umfwa ishiwi lyakwe, pantu muli Isaki e mukafuma uuketwa umwana obe.+ 13 Lelo umwana obe umwaume uwafyalwa mu mubomfi mwanakashi,+ ena nkamulenga ukuba uluko, pantu na o mwana obe.”+
14 E ico Abrahamu acelele ulucelo, abuulile umukate ne nyambi ya menshi no kufipeela kuli Hagari,+ afibikile na pa kubeya kwakwe, amupeele no mwana,+ no kumutamfya. Na o alifuminepo kabili aile ale-endauka mu matololo ya Beere-sheba.+ 15 Ilyo amenshi yapwile+ mu nyambi, ashile+ umwana mwi samba lya cimpusa. 16 E lyo aileikala eka akatalamukila, apalepele ukulingana na pengafika ubuta, pantu atile: “Nshilefwaya ukumona uko umwana alefwa.”+ Awe aikele pa nshi akatalamukila kabili asanswile ishiwi lyakwe no kulila.+
17 Awe Lesa aumfwile ishiwi lya mwana,+ kabili malaika wa kwa Lesa abilikishe kuli Hagari ukufuma mu muulu no kumweba ati:+ “Hagari, nga cinshi ulelila? Witiina, pantu Lesa naumfwa ishiwi lya mwana palya ali. 18 Ima apo uli, wimye no mwana obe no kumwikatilila, pantu nkamulenga ukuba uluko ulukalamba.”+ 19 E lyo Lesa ashibwile amenso yakwe na o amwene icishima umwali amenshi;+ kabili alileko aiswishe na menshi mu nyambi no kunwensha umwana. 20 Kabili Lesa ali no yu mwana,+ na o alakula kabili aleikala mu matololo; kabili aali mwaume wa mata.+ 21 Awe aikele mu matololo ya Parani,+ kabili nyina amufwaile umukashi mu calo ca Egupti.
22 Nomba pa nshita ilya, Abimeleke na Fikole umukalamba wa bashilika bakwe, atile kuli Abrahamu: “Lesa ali na iwe muli conse ico ulecita.+ 23 E ico nomba lapa Lesa+ pano pene ukuti tawakambepe, nangu ukubepa abana bandi na bana ba bana bandi;+ ukuti ukulingana ne fyo nali ne cikuuku kuli iwe,+ e fyo ukacite kuli ine na ku calo ico waikelemo.”+ 24 Awe Abrahamu atile: “Nalapa.”+
25 Ilyo Abrahamu aebawile Abimeleke pa mulandu wa cishima ca menshi ico ababomfi ba kwa Abimeleke bapokele ku maka,+ 26 e lyo Abimeleke atile: “Nshishibe uwacitile ici cintu, kabili na iwe tawanjebele, na ine nshaumfwilepo ili lyashi, ni lelo naumfwa.”+ 27 E lyo Abrahamu abuulile impaanga ne ng’ombe no kupeela Abimeleke,+ kabili bonse babili bapangene icipangano.+ 28 Ilyo Abrahamu abikile abana ba mpaanga abakota beka cinelubali (7) aba mu mukuni, 29 Abimeleke atile kuli Abrahamu: “Bushe calola mwi ifi wabika aba bana ba mpaanga abakota cinelubali (7) beka?” 30 E lyo atile: “Walabuula aba bana ba mpaanga cinelubali (7) mu minwe yandi, ukuti babe nge nte+ sha kunjimininako ukuti nine naimbile ici cishima.” 31 E co ainikile palya pantu ati Beere-sheba,+ pantu e po bonse babili balapile umulapo. 32 E fyo bapangene icipangano+ pa Beere-sheba, na pa numa Abimeleke aliimine pamo na Fikole umukalamba wa bashilika bakwe kabili babwelele ku calo ca baPelishiti.+ 33 Pa numa, abyele umutamariski pa Beere-sheba kabili palya e po aliliile kwi shina lya kwa Yehova+ Lesa uwabako umuyayaya.+ 34 Kabili Abrahamu aikele mu calo ca baPelishiti inshiku ishingi.+
22 Nomba pa numa ya ifi fintu Lesa wa cine aeseshe Abrahamu.+ E ico alimwitile ati: “Abrahamu!” Na o ayaswike ati: “Mukwai!”+ 2 Awe akonkenyepo ukusosa ati: “Buula umwana obe umwaume, umwana obe umo fye mpo uo watemwisha,+ Isaki,+ uye na ku calo ca Moria+ kabili kulya umutuule ngo mutuulo wa koca pa lupili lumo ulo ndekweba.”+
3 Awe Abrahamu acelele ulucelo no kunina pa mpunda yakwe kabili asendele na babomfi bakwe babili na Isaki umwana wakwe;+ kabili alepawile inkuni sha kupeelelapo umutuulo wa koca. E lyo aimine no kuya ku cifulo ico Lesa wa cine amwebele. 4 Ni pa bushiku bwalenga shitatu e po Abrahamu ainwine amenso yakwe no kumona cilya cifulo akatalamukila. 5 Nomba Abrahamu aebele ababomfi bakwe ati:+ “Shaleni pano ne mpunda, lelo ine no mulumendo tuleya kulya ku kupepa+ kabili twalamusanga pano pene.”
6 E lyo Abrahamu abuulile inkuni sha kutuulilapo umutuulo wa koca no kutwika Isaki umwana wakwe+ kabili asendele umulilo no mwele wa kwipailako mu minwe yakwe, na bonse babili balaya.+ 7 Awe Isaki aitile Abrahamu wishi ati: “Tata!”+ Na o ayaswike ati: “Sosa mwana wandi!”+ Kabili akonkenyepo ati: “Umulilo wena ne nkuni e po fili, nge mpaanga ya kutuula umutuulo wa koca ili kwi?”+ 8 Abrahamu atile: “Lesa umwine alapekanya impaanga ya kutuula umutuulo wa koca,+ mwana wandi.” Awe bakonkenyepo ulwendo bonse babili.
9 Cilya bafika ku cifulo ico Lesa wa cine amwebele, Abrahamu akuulile iciipailo+ no kutantikapo inkuni kabili akakile Isaki umwana wakwe umwaume ku maboko na ku molu no kumubika pa ciipailo pa muulu wa nkuni.+ 10 E lyo Abrahamu atambike ukuboko kwakwe no kubuula umwele ukuti epaye umwana wakwe.+ 11 Lelo malaika wa kwa Yehova abilikishe kuli ena ukufuma mu muulu ati:+ “Abrahamu, Abrahamu!” na o ayaswike ati: “Mukwai!” 12 Kabili malaika atile: “Wibika ukuboko kobe pa mulumendo kabili wicita nangu cimo kuli ena,+ pantu nomba naishiba ukuti ulatiina Lesa pantu taukene ukumpeela umwana obe, umo fye mpo.”+ 13 E lyo Abrahamu ainwine amenso yakwe no kulolesha, kabili moneni, impaanga naikatwa insengo sha iko mu fimpusa. Awe Abrahamu aileko no kubuula impaanga ilya e yo atuula umutuulo wa koca ukucila ukutuula umwana wakwe.+ 14 Kabili Abrahamu ainike palya pantu Yehova-yaire. E co basosela ukufika no bwa lelo abati: “Mu lupili lwa kwa Yehova e mo akapekanya ifilekabilwa.”+
15 Kabili malaika wa kwa Yehova abilikishe kuli Abrahamu umuku walenga bubili ukufuma mu muulu 16 no kutila: “‘Nailapa,’ e fyasosa Yehova,+ ‘ukutila pa mulandu wa kuti wacita ici cintu kabili taukene ukumpeela umwana obe umwaume, umo fye mpo,+ 17 ukupaala nkakupaala kabili ukufusha nkafusha abakafuma mu mwana obe nge ntanda sha mu muulu kabili ngo mucanga wa mu lulamba lwa bemba;+ kabili abakafuma mu mwana obe bakapoka impongolo sha balwani babo.+ 18 Kabili mu mwana+ obe e mo inko shonse isha pe sonde shikaimwena amapaalo pa mulandu wa kuti naumfwa kwi shiwi lyandi.’”+
19 E lyo Abrahamu abwelele ku babomfi bakwe, kabili baliimine pamo balaya ku Beere-sheba;+ na Abrahamu aikele mu Beere-sheba.
20 Nomba pa numa ya ifi fintu kwaishile ubukombe kuli Abrahamu ukuti: “Milika+ na o nafyala abana baume kuli Nahore+ munonko: 21 Usi ibeli lyakwe e lyo na Busi+ munyina na Kemuele wishi wa kwa Aramu, 22 na Kesede na Haso na Piludashi na Yidilafu na Betuele.”+ 23 Kabili Betuele afyele Rebeka.+ Aba cinekonsekonse (8) Milika abafyele kuli Nahore munyina Abrahamu. 24 Pali no mukashi munono, ishina lyakwe ni Reuma. Na o mu kuya kwa nshita afyele Teba na Gahamu na Tahashi na Maaka.+
23 Kabili Sara aikele imyaka umwanda umo na makumi yabili na cinelubali (127). Iyi e myaka Sara ali uwa mweo.+ 2 Awe Sara afwiliile mu Kiriati-arba,+ e kutila mu Hebrone,+ mu calo ca Kanaani,+ kabili Abrahamu aingile mu kati ku kuloosha Sara no kumulila. 3 E lyo Abrahamu ashile icitumbi ca mukashi wakwe no kusosa ku bana ba kwa Hete,+ ati: 4 “Ine ndi mulebeshi uwaikala na imwe.+ Nshitisheniko impanga ya kushiikamo kuno mwenu ukuti nshiikemo uwafwa wandi afume pa cinso candi.”+ 5 Abana ba kwa Hete na bo bayaswike Abrahamu, abati: 6 “Mwe shikulu, tumfweni.+ Imwe muli cilolo wasalwa na Lesa mu kati kesu.+ Mu mpanga yesu iyawamisha e mo mushiike uwafwa wenu.+ Tapali nangu umo pali ifwe uwalamutana impanga yakwe iya kushiikamo iya kuti mushiikemo uwafwa wenu.”+
7 Pa kumfwa ifyo Abrahamu alimine no kufukamina abekashi ba mu calo cilya,+ e kutila abana ba kwa Hete,+ 8 no kubeba ati: “Nga cawama kuli imwe ukuti nshiike uwafwa wandi afume pa cinso candi, ng’umfweni no kumpapaatila kuli Efrone mwana Sohari,+ 9 ukuti anshitishe ulucengo lwakwe ulwa Makpela,+ ulwabela ku mpela ya mpanga yakwe. Lekeni aishitishe kuli ine pa menso yenu mu sha silfere shonse ishingapooswapo pa kutila nkwate impanga ya kushiikamo.”+
10 Ilyo balelanshanya, Efrone aikele pamo na bana ba kwa Hete. E ico Efrone umwina Hiti+ ayaswike Abrahamu ninshi abana ba kwa Hete na bonse abaleingila pa mpongolo ya musumba wakwe baleumfwa, ati:+ 11 “Iyo, mwe shikulu! Ng’umfweni. Napeela kuli imwe impanga kumo no lucengo. Pa menso ya bana ba bantu bandi, namupeela.+ Shiikenimo uwafwa wenu.” 12 Pa kumfwa ifi Abrahamu afukeme pa ntanshi ya bana calo, 13 no kulanda kuli Efrone ninshi na bana calo baleumfwa, ati: “Nga watemwa ng’umfwa, nangu ntile fye ng’umfwa! Nalakupeela isha silfere pa mpanga iyo. Na iwe ushipoke ukufuma kuli ine,+ no kuleka nshiikemo uwafwa wandi.”
14 E lyo Efrone ayaswike Abrahamu ati: 15 “Mwe shikulu, ng’umfweni. Bushe impanga iingashitwa mu mashekele* ya silfere imyanda ine (400), ya nshi kuli ine na imwe? E ico shiikeni uwafwa wenu.”+ 16 Na o Abrahamu aumfwile kuli Efrone, kabili Abrahamu apimiine Efrone amashekele ya silfere imyanda ine (400) ayo alandile ninshi na bana ba kwa Hete baleumfwa, ayo aba makwebo balebomfya.+ 17 E fyo impanga ya kwa Efrone iyali mu Makpela, iyali apalungatana na Mamre, iyi mpanga no lucengo ulwalimo e lyo ne miti yonse iyalimo,+ ifyali muli iyi mpanga yonse, fyaishilepeelwa+ 18 kuli Abrahamu ukuti fibe ifyakwe pantu e wafishitile pa menso ya bana ba kwa Hete na pa menso ya bonse abali pa mpongolo ya musumba.+ 19 Na pa numa Abrahamu ashiikile Sara umukashi wakwe mu lucengo lwa mu mpanga ya Makpela apalungatana na Mamre, e kutila, mu Hebrone, mu calo ca Kanaani.+ 20 E fyo abana ba kwa Hete bapeele Abrahamu impanga kumo no lucengo ukuba impanga ya kushiikamo.+
24 Nomba Abrahamu ali umukote, uwa myaka iingi; kabili Yehova alipaalile Abrahamu muli fyonse.+ 2 E ico Abrahamu aebele umubomfi wakwe, umukalamba mu ng’anda yakwe, uwalesakamana fyonse ifyo akwete,+ ati: “Bika ukuboko kobe mwi samba lye tanta lyandi,+ 3 pantu ndefwaya ulape Yehova,+ Lesa wa mu muulu kabili Lesa wa pano isonde, ukuti tawakafwaile umwana wandi umwaume umukashi mu bana banakashi ba bena Kanaani abo naikala na bo,+ 4 lelo ukaya ku calo candi na ku bantu bandi,+ e ko ukafwaila umwana wandi Isaki umukashi.”
5 Lelo umubomfi atile kuli ena: “Tutile umwanakashi nkafwaya takatemwe ukwisa na ine ku calo cino, bushe nkabweseshe umwana wenu umwaume ku calo ico mwafuminemo?”+ 6 E lyo Abrahamu amwaswike ati: “Wikesha ukubwesesha umwana wandi kulya.+ 7 Yehova Lesa wa mu muulu, uwamfumishe mu ng’anda ya kwa tata na ku calo ca bantu bandi+ kabili uwasosele kuli ine no kulapa kuli ine,+ ati, ‘Abana bobe,+ e bo nkapeela cino calo,’+ akatuma malaika wakwe ukukutangilila,+ na iwe ukafwaila umwana wandi umukashi kulya.+ 8 Lelo nga umwanakashi takatemwe ukwisa na iwe, ninshi umulapo walapa kuli ine wapwa.+ Lelo umwana wandi ena wikamubwesesha kulya.” 9 E lyo umubomfi abikile ukuboko kwakwe mwi samba lye tanta lya kwa Abrahamu shikulu wakwe no kulapa kuli ena pa mulandu uyu.+
10 Awe uyo mubomfi abuulile ingamila ikumi (10) pa ngamila sha kwa shikulu wakwe kabili asendele ifya bupe ifyalekanalekana ifya kwa shikulu wakwe.+ E lyo aimine no kuya ku Mesopotamia ku musumba wa kwa Nahore. 11 E lyo afukamike ingamila ku nse ya musumba pa cishima ca menshi ku cungulo,+ pa nshita abanakashi abaletapa amenshi batemenwe ukuya ku kutapa.+ 12 Kabili atile: “Mwe Yehova Lesa wa kwa shikulu Abrahamu,+ lekeni ico shikulu alefwaya cicitike buno bushiku kabili beni ne cikuuku+ kuli Abrahamu shikulu wandi.+ 13 Moneni njiminine pa kamfukumfuku ka menshi, kabili abana banakashi ba bena musumba balaisa mu kutapa amenshi.+ 14 Lekeni umukashana uo nalasosako nati, ‘Tuula umutondo obe, pa kuti nwemo amenshi,’ kabili na o nga atila, ‘Nwenimo, nalamunwensesha ne ngamila,’ uyu e o mupeele umubomfi wenu,+ Isaki; kabili kuli ici e ko nalaishibila ukuti namulanga icikuuku kuli shikulu.”+
15 Nomba, ilyo ashilapwa no kusosa,+ moneni, kwaishile Rebeka, umwana mwanakashi wa kwa Betuele+ mwana Milika+ umukashi wa kwa Nahore,+ munyina Abrahamu, ninshi ali no mutondo pa kubeya kwakwe.+ 16 Nomba uyo mukashana ali uwayemba icine cine,+ kabili ali ni nacisungu, uushabalile akumanapo no mwaume;+ atentemukile ku kamfukumfuku no kutendeka ukutapila amenshi mu mutondo wakwe kabili e fyo afumineko no kuya aya. 17 Ilyo line umubomfi ulya alimubutukile no kumulomba ati: “Leka nwemo utumenshi mu mutondo obe.”+ 18 Na o atile: “Nwenimo, mwe shikulu.” Awe bwangu bwangu atuulila umutondo wakwe pa kuboko no kumupeela amenshi.+ 19 Ilyo apwile ukumupeela amenshi, e lyo atile: “Ne ngamila shenu na sho ndeshitapila mpaka shipwe ukunwa.”+ 20 Awe alyangufyenye ukwitulwila amenshi yali mu mutondo wakwe mu mulimba kabili aleti atapa abwekela ku cishima ku kutapa amenshi na yambi,+ kabili atapiile ingamila shakwe shonse amenshi ya kunwa. 21 Ili lyonse ulya muntu alemulolekesha fye ninshi napapa, kabili ali fye tondolo pa kuti eshibe nga Yehova napaala ulwendo lwakwe nelyo iyo.+
22 Awe ilyo ingamila shapwile ukunwa, e lyo umwaume abuulile akamupeto ka ku myona aka golde+ akafinine hafu we shekele, na makoosa yabili+ aya ku maboko yakwe ayafinine amashekele ya golde ikumi (10) no kumupeela, 23 kabili atile: “Bushe uli mwana wa kwa nani? Shi njeba. Bushe mu ng’anda ya kwa wiso muli ncende ya kuti ifwe tusendamemo?”+ 24 Na o ayaswike ati: “Nine mwana wa kwa Betuele+ umwana mwaume wa kwa Milika, uo afyele kuli Nahore.”+ 25 Kabili amwebele ukuti: “Kuli impimbili no mulemfwe ifingi ku mwesu, e lyo no mwa kusendama.”+ 26 No yo muntu alifukeme no kuwa ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova+ 27 no kutila: “Acindikwe Yehova+ Lesa wa kwa shikulu Abrahamu, uushaleka ukuba ne cikuuku ne cishinka kuli shikulu. Yehova nantungulula mu lwendo lwandi ku ng’anda ya bamunyina ba kwa shikulu.”+
28 No mukashana aile alebutuka ku kuyaeba aba mu ng’anda ya kwa nyina ifi fintu. 29 Nomba Rebeka ali ne ndume, ishina lyakwe ni Labani.+ Awe Labani abutukile kuli uyo muntu uwali ku nse pa kamfukumfuku. 30 Ilyo amwene kalya kamupeto ka ku myona na makoosa+ ku maboko ya kwa nkashi yakwe no kumfwa amashiwi ya kwa Rebeka nkashi yakwe, aya kuti: “Ifi e fyacinjeba uyu muntu,” e lyo aile kuli uyo muntu kabili moneni, amusangile naiminina mupepi ne ngamila pa kamfukumfuku. 31 Ilyo line amwebele ati: “Isa, we wapaalwa wa kwa Yehova.+ Cinshi ico wimininine pa nse, apo ine nimpekanya ing’anda ne ncende ukwa kusungila ingamila?” 32 E lyo ulya muntu aingile mu ng’anda, akakwile ingamila no kushipeela impimbili no mulemfwe no kumupeela amenshi ya kusamba ku makasa yakwe na ku makasa ya bo ali na bo.+ 33 E lyo bamuleteele ifya kulya, lelo atile: “Nshalye kano nsose ifyo nyendeele.” Na o atile: “Sosa!”+
34 Awe alasosa ati: “Ndi mubomfi wa kwa Abrahamu.+ 35 Kabili Yehova alipaala shikulu icine cine pantu atwalilila fye ukumucindamika no kumupeela impaanga ne ng’ombe na silfere na golde na babomfi abaume na babomfi abanakashi ne ngamila ne mpunda.+ 36 Kabili, Sara umukashi wa kwa shikulu afyaliile shikulu umwana mwaume mu bukote bwakwe;+ kabili akapeela fyonse ifyo akwata kuli ena.+ 37 E ico shikulu anengele ukulapa, ati, ‘Wikafwaila umwana wandi umwaume umukashi mu bana banakashi ba bena Kanaani abo naikala mu calo cabo.+ 38 Awe, lelo uye ku ng’anda ya kwa tata na ku lupwa lwandi+ no kufwaila umwana wandi umukashi.’+ 39 Lelo natile kuli shikulu, ‘Inga ca kutila umwanakashi akaana ukwisa na ine?’+ 40 Na o atile kuli ine, ‘Yehova, uo mombela,+ akatuma malaika+ wakwe ukuya nobe kabili akalenga ulwendo lobe ukupaalwa;+ e lyo ukafwaile umwana wandi umukashi pa lupwa lwandi kabili pa ba mu ng’anda ya kwa tata.+ 41 Ilyo ukafika ku lupwa lwandi, e lyo umulapo walapa kuli ine ukapwa, kabili nga tabakapeele uyo mwanakashi kuli iwe, ninshi umulapo walapa kuli ine wapwa.’+
42 “Ilyo nacifika pa kamfukumfuku lelo, e lyo nacisosa nati, ‘Mwe Yehova Lesa wa kwa shikulu Abrahamu, nga cine cine mulepaala ulwendo lwandi,+ 43 moneni njiminine pa kamfukumfuku ka menshi. Nomba umukashana+ uuleisa ku kutapa amenshi uo nalaeba nati: “Shi leka nwemo utumenshi mu mutondo obe,” 44 kabili uwalatila kuli ine, “Nwenimo, kabili nalatapila ne ngamila shenu amenshi,” uyo ninshi e mwanakashi uo Yehova apeele ku mwana wa kwa shikulu.’+
45 “Ilyo nshilapwa no kusosa+ mu mutima wandi,+ moneni, Rebeka aleisa, nasenda no mutondo pa kubeya kwakwe; kabili atentemukila ku kamfukumfuku no kutendeka ukutapa amenshi.+ E lyo nacimweba nati, ‘Leka nwemo amenshi.’+ 46 Awe bwangu bwangu acituulila umutondo wakwe mu kuboko kabili acitila, ‘Nwenimo,+ kabili nalamunwensesha ne ngamila shenu.’ E fyo nacinwa, kabili anwensesha ne ngamila. 47 Pa numa nacimwipusha nati, ‘Bushe uli mwana wa kwa nani?’+ na o acitila, ‘Nine mwana wa kwa Betuele, umwana mwaume wa kwa Nahore, uo Milika afyele kuli ena.’ Na ine nacibiika akamupeto ka ku myona ku mona wakwe na makoosa ku maboko yakwe.+ 48 Kabili nacifukama no kuwa ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova no kucindika Yehova Lesa wa kwa shikulu Abrahamu,+ uwantungulwile mu nshila ya cine+ ukwisabuula umwana mwanakashi wa kwa munyina shikulu ku kuba umukashi wa mwana wakwe. 49 E ico nomba nga mulefwaya ukulanga icikuuku cenu na bucishinka bwenu kuli shikulu,+ njebeni; lelo nga te ifyo, njebeni, ukuti mpilibukile ku kwa kulyo atemwa ku kwa kuso.”+
50 E lyo Labani na Betuele bayaswike abati: “Ni kuli Yehova ici cintu cafuma.+ Twafilwa ukusumina atemwa ukukaana.+ 51 Mona Rebeka uyu. Musende, no kuleka abe umukashi wa mwana wa kwa sokulu, ukulingana ne fyo Yehova asosele.”+ 52 Nomba ilyo umubomfi wa kwa Abrahamu aumfwile amashiwi yabo, ilyo line fye awile ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova.+ 53 E lyo uyo mubomfi afumishe ifipe fya silfere ne fipe fya golde ne fya kufwala no kupeela Rebeka; kabili apeele ne fipe ifisuma sana kuli ndume yakwe na kuli nyina.+ 54 Awe baliliile no kunwa, ena na bantu abo ali na bo, no kusendama kulya, e lyo baimine ulucelo.
Kabili atile: “Ndekeni nje kuli shikulu.”+ 55 Ndume yakwe na nyina batile: “Lekeni umukashana ekale na ifwe inshiku fye ikumi (10). Na pa numa kuti aya.” 56 Lelo atile kuli bena: “Mwinindika, apo Yehova napaala ulwendo lwandi.+ Ndekeni nje kuli shikulu.”+ 57 E lyo batile: “Natwite umukashana tuyumfwile pa kanwa kakwe.”+ 58 Awe baitile Rebeka no kumwipusha ati: “Bushe uleya no yu muntu?” Na o ayaswike ati: “Ee ndeya nankwe.”+
59 E lyo balekele Rebeka+ inkashi yabo ukuya pamo no mwanakashi uwamonseshe+ no mubomfi wa kwa Abrahamu na bantu bakwe. 60 Na bo bapaalile Rebeka no kumweba ati: “We nkashi yesu, ube amakana ukufushiwa ku miku amakana ikumi, na bana bobe bakekale mu mpongolo ya babapata.”+ 61 Pa numa Rebeka na babomfi bakwe abakashana+ baninine pa ngamila+ no kuya balekonka uyo mwaume; no yo mubomfi asendele Rebeka no kuya pa lwendo.
62 Nomba Isaki aishile ku nshila iyaya ku Beere-lahai-roi,+ pantu aleikala mu calo ca Negebu.+ 63 Kabili mu nshita ya cungulo, Isaki aile ale-endauka mu mpanga pa kuti etetule.+ Ilyo ainwine amenso no kulolesha, moneni, kuleisa ingamila! 64 Ilyo Rebeka ainwine amenso, amwene Isaki no kwika ulubilo pa ngamila. 65 E lyo atile ku mubomfi ulya: “Nani ulya muntu uule-enda mu mpanga ukwisa ku kutukumanya?” no mubomfi atile: “Ni shikulu.” E lyo Rebeka abuulile icifimbo, no kuifimba.+ 66 No mubomfi ulya alondolwelele Isaki fyonse ifyo acitile. 67 Pa numa Isaki aingishe Rebeka mwi tenti lya kwa Sara nyina.+ E fyo abuulile Rebeka na o aishileba umukashi wakwe;+ kabili alimutemenwe,+ na Isaki asangile icisansamushi pa numa ya mfwa ya kwa nyina.+
25 Kabili Abrahamu alyupile na kabili, ne shina lya mukashi aupile ni Ketura.+ 2 Mu kuya kwa nshita amufyalile Simrani na Yokshani na Medani na Midiani+ na Ishbaki na Shua.+
3 Kabili Yokshani afyele Sheba+ na Dedani.+
Kabili abana baume ba kwa Dedani bali ni Ashurimu na Letushimu na Leumimu.
4 Na bana baume ba kwa Midiani bali ni Efa+ na Efere na Hanoke na Abida na Eldaa.+
Bonse aba e bali abana ba kwa Ketura.
5 Pa numa Abrahamu apeele fyonse ifyo akwete kuli Isaki,+ 6 lelo ku bana baume aba mu bakashi baice aba kwa Abrahamu, Abrahamu abapeele fye ifya bupe.+ E lyo abebele ukufuma pali Isaki umwana wakwe,+ ilyo ashilafwa, ukulungama lwa ku kabanga, ku calo ca ku Kabanga.+ 7 Kabili iyi e myaka Abrahamu ali uwa mweo, imyaka umwanda umo na makumi cinelubali na isano (175). 8 Kabili Abrahamu alekele umweo ninshi mukote, uwa myaka iingi, kabili afwile nge fyafwa abantu bakwe.+ 9 E ico Isaki na Ishmaele abana bakwe abaume bamushiikile mu lucengo lwa Makpela mu mpanga ya kwa Efrone mwana Sohari umwina Hiti iyalungatana na Mamre,+ 10 iyo Abrahamu ashitile ku bana ba kwa Hete. Kulya e ko Abrahamu ashiikilwe, kabili e kwashiikilwe na Sara umukashi wakwe.+ 11 Nomba pa numa ya mfwa ya kwa Abrahamu, Lesa aalepaala Isaki umwana wakwe,+ na Isaki aleikala mupepi na Beere-lahai-roi.+
12 Kabili aba e bana ba kwa Ishmaele+ umwana mwaume wa kwa Abrahamu uo Hagari umwina Egupti umubomfi mwanakashi wa kwa Sara afyele kuli Abrahamu.+
13 Na ya e mashina ya bana ba kwa Ishmaele, amashina yabo ukulingana ne ntuntuko sha ndupwa shabo: ibeli lya kwa Ishmaele ni Nebayote+ na Kedari+ na Adbeele na Mibsamu+ 14 na Mishma na Duma na Massa, 15 Hadadi+ na Tema,+ Yeturi, Nafishi na Kedema.+ 16 Aba e bana ba kwa Ishmaele, na ya e mashina yabo ukulingana ne mishi yabo kabili ukulingana ne nkambi shabo isha malinga:+ bacilolo ikumi na babili (12) ukulingana ne mikowa yabo.+ 17 Kabili iyi e myaka Ishmaele ali no mweo, imyaka umwanda umo na makumi yatatu na cinelubali (137). Awe alekele umweo no kufwa nge fyafwa abantu bakwe.+ 18 Na bo baikele mu matenti ukufuma ku Habila+ mupepi na Shuri,+ uwaba ku kabanga ka Egupti, ukuyafika na ku Asiria. Aikele mupepi na bamunyina bonse.+
19 Na ba e bana baume ba kwa Isaki mwana Abrahamu.+
Abrahamu afyele Isaki. 20 Na Isaki ali ne myaka amakumi yane (40) ilyo aupile Rebeka umwana mwanakashi wa kwa Betuele+ umwina Siria+ uwa ku Padani-aramu, nkashi ya kwa Labani umwina Siria. 21 Kabili Isaki alepapaatila umukashi wakwe kuli Yehova,+ pantu ali ni ng’umba;+ e ico Yehova aumfwile ukupapaata kwakwe,+ na Rebeka umukashi wakwe alimiite. 22 Kabili abana abali mu nda yakwe batendeke ukulwishanya,+ ica kuti atile: “Ifi nga e fyo caba, cawama no kufwa.” Awe aile ku kwipusha kuli Yehova.+ 23 Na o Yehova amwaswike ati: “Mu nda yobe muli inko shibili,+ kabili shikapaatukana mu mabumba yabili mu kati kobe;+ uluko lumo lukaba ulwakosa ukucila ulubiye,+ kabili umukalamba akabombela umwaice.”+
24 Shasukile inshiku sha kupaapa shafika, kabili moneni! mwi fumo lyakwe mwali bampundu.+ 25 E lyo uwa ntanshi afumine uwakashika umubili onse kwati ni nsalu ya masako;+ e ico bamwinike ati Esau.+ 26 Pa numa munyina na o alifumine ne minwe yakwe yaikete ku citende ca kwa Esau;+ e ico amwinike ati Yakobo.+ Kabili Isaki ali ne myaka amakumi mutanda (60) ilyo Rebeka abafyele.
27 Awe abalumendo balikulile, kabili Esau ali umuntu uwaishiba ukwipaya inama,+ umuntu uwatemenwe mu mpanga, lelo Yakobo ali muntu uwa kaele,+ uwaleikala mu matenti.+ 28 Kabili Isaki atemenwe Esau, pantu alemwipaila inama sha kulya, lelo Rebeka atemenwe Yakobo.+ 29 Kasuba kamo Yakobo aleipike landa, e lyo Esau aishile ukufuma mu mpanga ninshi nanaka. 30 E ico Esau atile kuli Yakobo: “Endesha, shi mpeelako ifya kulya ifyo ifyakashika uleke ndye, pantu ninaka!” E co bamwinikile ati Edomu.+ 31 E lyo Yakobo atile: “Ubale unshitishe ububeli bobe!”+ 32 Na o Esau atile: “Ala mona nalafwa, nga bwa nshi ububeli kuli ine?” 33 Kabili Yakobo atile: “Ubale ulape kuli ine!”+ Na o alapile kuli ena kabili ashitishe no bubeli bwakwe kuli Yakobo.+ 34 E lyo Yakobo apeele Esau umukate ne landa, na o alalya no kunwa.+ Awe alimine no kuya. E fyo Esau asuulile ububeli.+
26 Nomba mu calo mwaponene icipowe na cimbi, ukukonka pa cipowe ca ntanshi icaponene mu nshiku sha kwa Abrahamu,+ ne ci calengele ukuti Isaki aye kuli Abimeleke, imfumu ya baPelishiti, ku Gerari.+ 2 E lyo Yehova amoneke kuli ena no kutila:+ “Wiya ku Egupti. Wikale mu calo ico ndekweba ukwikalamo.+ 3 Ube umulebeshi mu calo ici,+ kabili nakulaba nobe no kukupaala, pantu kuli iwe na ku bana bobe e ko nkapeela ifyalo ifi fyonse,+ kabili nkafisha umulapo uo nalapile kuli wiso Abrahamu,+ 4 ‘Kabili nkafusha umwana obe nge ntanda sha mu muulu no kumupeela ifyalo ifi fyonse;+ kabili mu mwana obe e mo inko shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo,’+ 5 pantu Abrahamu aumfwile kwi shiwi lyandi kabili akonkele icebo candi, amafunde yandi, ifipope fyandi, na malango yandi.”+ 6 E ico Isaki aikele mu Gerari.+
7 Kabili abantu ba mu ncende ilya balemwipusha pa mukashi wakwe, na o aleti: “Ni nkashi yandi.”+ Pantu atiinine ukusosa ati “Mukashi wandi,” pantu aleti, “epali abantu ba muli ilya ncende banjipaila pali Rebeka,” pantu ali uwayemba.+ 8 Awe ilyo aikele inshiku ishingi kulya, Abimeleke, imfumu ya baPelishiti, alelengela pa windo no kumona, kabili moneni Isaki aleangasha Rebeka umukashi wakwe.+ 9 Apo pene Abimeleke aitile Isaki no kutila: “Cine cine, uyu mukashi obe! Kanshi cinshi wasosele auti, ‘Ni nkashi yandi’?” Na o Isaki atile: “Nasosele fyo pantu nalitiinine ukuti epali nafwilapo.”+ 10 Lelo Abimeleke akonkenyepo ati: “Cinshi ici wacita kuli ifwe?+ Kwempe fye umo uwa mu bantu aba nga asendeme no mukashi obe, kabili nga walituletelela!”+ 11 E lyo Abimeleke aebele abantu bonse, ati: “Onse uwaikata muli uyu muntu no mukashi wakwe ukwipaiwa akepaiwa!”
12 Pa numa Isaki atandile imbuto mu calo cilya,+ kabili muli ulya mwaka alobolwelemo imiseke umwanda umo (100) pa museke umo uwa mbuto,+ pantu Yehova alemupaala.+ 13 Alikulile kabili aile alekula fye mpaka alumbuka nga nshi.+ 14 Akwete impaanga ne ng’ombe na babomfi abengi,+ ica kuti abaPelishiti balamufimbila.+
15 Kumfwa ifishima fyonse ifyo ababomfi ba kwa wishi baimbile mu nshiku sha kwa Abrahamu wishi,+ abaPelishiti balifishiikile no kwisushamo iloba.+ 16 E lyo Abimeleke atile kuli Isaki: “Fuma mu ncende yesu, pantu naukosa apakalamba ukutucila.”+ 17 Awe Isaki afumine mulya no kuyapanga inkambi mu mupokapoka wa Gerari+ no kwikala kulya. 18 Kabili Isaki afukulwile ifishima fya menshi ifyo baimbile mu nshiku sha kwa Abrahamu wishi lelo ifyo abaPelishiti bashiikile pa numa ya mfwa ya kwa Abrahamu;+ kabili afiinike amashina ayo wishi afiinike.+
19 Awe ababomfi ba kwa Isaki baimbile umwapitile umumana no kusangamo icishima ca menshi ayasuma. 20 E lyo abacemi ba mu Gerari batendeke ukuumana na bacemi ba kwa Isaki,+ abati: “Menshi yesu!” E ico ainike icishima cilya ati Eseke, pantu bakansene nankwe. 21 Awe baimbile icishima cimbi, na co cine balyumaninepo. E ico ainike ishina lya ciko Sitina. 22 E lyo afumine palya no kwimba icishima cimbi,+ lelo pali ci tabaumaninepo. E ico aciinike ati Rehobote kabili atile: “Pantu nomba Yehova natupeela impanga iikalamba+ no kutulenga ukufula pano isonde.”+
23 E lyo afumine palya no kuya ku Beere-sheba.+ 24 Kabili Yehova amoneke kuli ena inshita ya bushiku no kutila: “Nine Lesa wa kwa wiso Abrahamu.+ Witiina,+ pantu ine ndi nobe, kabili nkakupaala no kufusha abana bobe pa mulandu wa kwa Abrahamu umubomfi wandi.”+ 25 Na o akuulile iciipailo palya no kulilila kwi shina lya kwa Yehova+ no kutanikapo itenti,+ na babomfi ba kwa Isaki baimbile icishima palya.
26 Pa numa Abimeleke aishile kuli Isaki ukufuma ku Gerari pamo na Ahusati cibusa wakwe uwa pa mutima na Fikole umukalamba wa bashilika bakwe.+ 27 E lyo Isaki abepwishe ukuti: “Cinshi mwaishila kuli ine, pantu imwe mwalimpatile no kuntamfya mu ncende yenu?”+ 28 Na bo ba-aswike ati: “Ukumona natumona ukuti Yehova aba na iwe.+ E ico twatile, ‘Shi napabe umulapo pa kesu,+ pa kati ka ifwe na iwe, no kuleka tupangane icipangano na iwe,+ 29 ica kuti tawakacite icabipa nangu cimo kuli ifwe nge fyo na ifwe tatwakwiketemo kabili nge fyo twacitile icisuma ceka kuli iwe apo twakulekele uye umutende.+ Iwe nomba walipaalwa kuli Yehova.’”+ 30 Awe abapekanishishe umutebeto kabili baliliile no kunwa.+ 31 Ubwakonkelepo bacelele ulucelo kabili bonse balilapile umulapo.+ Pa numa Isaki abalekele baye kabili babwelelemo umutende.+
32 Nomba pa bushiku bulya ababomfi ba kwa Isaki baishile no kumweba pa cishima ico baimbile,+ abati: “Natusanga amenshi!” 33 E ico Isaki ainike icishima cilya Shiba. Ni pali ici umusumba ulya witilwa Beere-sheba,+ ukufika na kuli buno bushiku.
34 Kabili Esau ali ne myaka amakumi yane (40). E lyo aupile Yuditi umwana mwanakashi wa kwa Beeri umwina Hiti na Basemati umwana mwanakashi wa kwa Elone umwina Hiti.+ 35 Na bo balekalifya umutima wa kwa Isaki na Rebeka.+
27 Nomba ilyo Isaki akotele na menso yakwe yaba akafifi,+ yaleka ukumona, e lyo aitile Esau umwana wakwe umukalamba no kumweba ukuti:+ “We mwana!” na o atile: “Mukwai!” 2 Kabili akonkenyepo ati: “Mona ine ninkota.+ Nshishibe ubushiku nkafwa.+ 3 E ico nomba line, buula ifyanso fyobe, akamufuko kobe aka mifwi no buta bobe, no kuya mu mpanga, unjipaile inama.+ 4 E lyo unjipikile bwino ukulingana ne fyo natemwa no kuileta kuli ine, uleke ndye, ukuti umutima wandi ukupaale ilyo nshilafwa.”+
5 Kanshi ninshi Rebeka aleumfwa uko Isaki alelanda kuli Esau mwane. Awe Esau aile mu mpanga ku kulunga inama no kuileta.+ 6 E lyo Rebeka asosele kuli Yakobo mwane ati:+ “Mona ng’umfwile wiso alelanda na munonko Esau, aleti, 7 ‘Kandetele inama no kuipika bwino, uleke ndye, ukuti nkupaale pa cinso ca kwa Yehova ilyo nshilafwa.’+ 8 E ico nomba mwana wandi, umfwa ifyo nalakweba.+ 9 Kabiye ku mukuni no kundetela abana ba mbushi babili, abasuma, pa kuti mbepike bwino ukuti wiso alye ico atemwa. 10 Nobe utwale kuli wiso pa kuti alye, ku kuleka akupaale ilyo ashilafwa.”
11 Kabili Yakobo atile kuli Rebeka nyina: “Munyinane Esau wa bupipi lelo ine nalitelela umubili.+ 12 Tutile tata ampampanta,+ ndeba mu menso yakwe ngo ulemutumfya,+ kabili ninshi kuti nailetela icitiipu ukucila ipaalo.”+ 13 Na o nyina atile: “Leka icitiipu cobe cibe pali ine, mwana wandi.+ Iwe umfwa fye kwi shiwi lyandi kabili kabiye, kambuulile abana ba mbushi.”+ 14 Awe ailebuula no kutwalila nyina, na nyina aipike inama bwino ukulingana ne fyo wishi atemwa. 15 Pa numa Rebeka abuulile ifya kufwala fya kwa Esau umwana wakwe umukalamba,+ ifyawamisha ifyo aali na fyo mu ng’anda,+ no kufwika Yakobo umwana wakwe umwaice.+ 16 Ne mpapa sha bana ba mbushi amufwikile ku maboko na pa mukoshi apashali bupipi.+ 17 E lyo apeele mu minwe ya kwa mwane Yakobo ica kulya ico aipike bwino no mukate.+
18 Na o aingile umwali wishi no kutila: “Tata!” Na o ayaswike ati: “E! Ni we ani, mwana wandi?” 19 Na Yakobo asosele kuli wishi ati: “Nine Esau ibeli lyenu.+ Nincita filya fine mwacinjeba. Imeni, mwikaleko no kulya inama yandi, pa kuti umutima wenu umpaale.”+ 20 E lyo Isaki atile kuli mwane: “Inga wasanga shani inama apa pene fye, we mwana wandi?” Na o atile: “Pantu Yehova Lesa wenu alengele inama ukwisa uko ndi.” 21 E lyo Isaki atile kuli Yakobo: “Shi palama, uleke nkupampante, mwana wandi, ukuti njishibe nga cine cine ni we Esau umwana wandi nangu nga te iwe.”+ 22 Awe Yakobo apaleme kuli wishi Isaki, na o alamupampanta, e lyo atile: “Ishiwi lishiwi lya kwa Yakobo, lelo amaboko yena ya kwa Esau.”+ 23 Kabili tamwishibe, pantu amaboko yakwe yali aya bupipi nga maboko ya kwa Esau munyina. E ico alimupaalile.+
24 Pa numa amwipwishe ati: “Bushe cine cine ni we Esau umwana wandi?” na o ayaswike ati: “Nine.”+ 25 E lyo atile: “Ndetela kuno uleke ndyepo inama ya mwana wandi, pa kuti umutima wandi ukupaale.”+ Awe amutwalile inama na o alalya, amutwalile no mwangashi, alanwa. 26 E lyo wishi Isaki amwebele ati: “Shi palama, no kumfyompa, we mwana wandi.”+ 27 Na o alipaleme no kumufyompa, kabili Isaki anunshishe icena ca fya kufwala fyakwe.+ Kabili alimupaalile no kusosa ati:
“Mona, umununko wa mwana wandi waba ngo mununko wa mpanga iyo Yehova apaala. 28 Kabili shi Lesa wa cine akupeele umume wa mu muulu+ no mushili wafunda uwa pe sonde+ ne ngano ishingi no mwangashi uwingi.+ 29 Abantu na bantu bakubombele ne nko shikutootele.+ Ube shikulu wa bamunonko, na bana ba kwa noko bakutootele.+ Abe uwatiipwa uwakutiipa, kabili uwakupaala abe uwapaalwa.”+
30 Nomba ilyo fye Isaki apwile ukupaala Yakobo, na Yakobo ashifuma fye pa cinso ca kwa Isaki wishi, e lyo Esau munyina abwelele ukufuma mu kulunga.+ 31 Na o wine aipike inama bwino. Awe aitwele kuli wishi no kutila: “Tata, imeni no kulyapo inama ya mwana wenu, ukuti umutima wenu umpaale.”+ 32 E lyo Isaki wishi aipwishe ati: “Ni we ani?” na o atile: “Nine mwana wenu, Esau, ibeli lyenu.”+ 33 Awe Isaki atendeke ukututuma no kukanka nga nshi, no kutila: “Nga kanshi nani uwipeye inama no kuileta kuli ine, na ine ndile yonse ilyo ushilaisa no kumupaala nimupaala? Kabili akaba uwapaalwa!”+
34 Pa kumfwa amashiwi ya kwa wishi, Esau atendeke ukulila umusowa uukalamba kabili uwa bukali no kusosa kuli wishi ati:+ “Na ine wine mpaaleni tata!”+ 35 Lelo atile: “Munonko acibomfya ubucenjeshi kabili nakupoka ipaalo.”+ 36 E lyo atile: “Bushe te co lyainikilwa ishina lyakwe Yakobo, pantu nomba ancenjesha imiku ibili?+ Ububeli bwandi alipoka,+ kabili moneni nomba apoka ne paalo lyandi!”+ Kabili atile: “Bushe tamusheleko ne paalo lya kuti mumpaale?” 37 Lelo pa kwasuka Esau, Isaki akonkenyepo ati: “Mona nimucita ukuba shikulu pali iwe,+ kabili nimupeela bamunyina bonse ku kuba ababomfi bakwe,+ ne ngano no mwangashi nimpeela ku kumutungilila,+ nga kanshi nomba cinshi cimbi ningakucitila, we mwana wandi?”
38 E lyo Esau atile kuli wishi: “Bushe mwakwata fye ipaalo limo, tata? Shi mpaaleni na ine wine, tata!”+ Awe Esau asanswile ishiwi lyakwe no kulila ifilamba.+ 39 E ico Isaki wishi pa kwasuka atile:
“Mona, ukushaba umushili uwafunda pano isonde, no kushaba umume wa mu muulu, e ko ukekala.+ 40 Kabili ku lupanga lobe e ko ukekalila uwa mweo,+ kabili ukalabombela munonko.+ Lelo ilyo ukakalipa, e lyo ukakakula ikoli lyakwe pa mukoshi obe.”+
41 Lelo, Esau apatile Yakobo mu mutima wakwe pe paalo wishi amupaalile,+ kabili Esau aletila mu mutima:+ “Shilepalama inshiku sha kuloosha tata.+ Pa numa nkepaya munyinane Yakobo.”+ 42 Ilyo Rebeka bamwebele ifyalandile Esau, umwana wakwe umukalamba, apo pene atumine aba kuyaita Yakobo umwana wakwe umwaice no kumweba ati: “Mona! Esau munonko aleisansamushisha pe pange lya kukwipaya.+ 43 E ico nomba, mwana wandi, umfwa kwi shiwi lyandi no kwima,+ butukila kuli Labani ndume yandi ku Harani.+ 44 Kabili ukekale nankwe inshiku shimo mpaka icipyu ca kwa munonko cikatontoloke,+ 45 mpaka ubukali bwa kwa munonko pali iwe bukabwele kabili akalabe na ku co wamucita.+ E lyo nkatuma aba kwisakusenda ukufuma kulya. Nga cinshi ningafwilwa imwe bonse babili ubushiku bumo bwine?”
46 Pa numa Rebeka atwalilile ukusosa kuli Isaki ati: “Nimpata umweo wandi pa mulandu wa bana banakashi ba kwa Hete.+ Nga ca kutila Yakobo aupa umwanakashi ukufuma pa bana ba kwa Hete aba musango yu aba mu calo ici, ninshi no kufwa kwawama.”+
28 E ico Isaki aitile Yakobo no kumupaala no kumukonkomesha ati: “Wikopila mu bana banakashi ba mu Kanaani.+ 2 Ima, kabiye ku Padani-aramu ku ng’anda ya kwa Betuele wishi wa kwa noko kabili kulya e ko ukayefwaila umwanakashi wa kuupa mu bana banakashi ba kwa Labani ndume ya kwa noko.+ 3 Kabili Lesa Uwa Maka Yonse akakupaala no kukulenga ukufula no kusanda, na iwe ukaba ibumba lya bantu na bantu.+ 4 Kabili akapeela ipaalo lya kwa Abrahamu+ kuli iwe na ku bana bobe,+ ukuti icalo ico uleikalamo cikabe cobe,+ icalo ico Lesa apeela Abrahamu.”+
5 Awe Isaki alekele Yakobo aye, na o alungeme ku Padani-aramu, kuli Labani mwana Betuele umwina Siria,+ ndume ya kwa Rebeka,+ nyina wa kwa Yakobo na Esau.+
6 Ilyo Esau amwene ukuti Isaki napaala Yakobo no kumutuma ku Padani-aramu ku kuyafwaya umwanakashi wa kuupa kulya, no kuti ilyo amupaalile amukonkomeshe ukuti: “Wikopila mu bana banakashi ba mu Kanaani”;+ 7 no kuti Yakobo naumfwila wishi na nyina naya na pa lwendo lwa ku Padani-aramu;+ 8 e lyo Esau amwene ukuti abana banakashi ba mu Kanaani bali ababi mu menso ya kwa Isaki wishi.+ 9 E ico Esau aile kuli Ishmaele* no kuupa Mahalati umwana mwanakashi wa kwa Ishmaele, mwana Abrahamu, nkashi ya kwa Nebayote, ukulunda pa bakashi akwete.+
10 Awe Yakobo akonkenyepo ubulendo ukufuma mu Beere-sheba alaya ku Harani.+ 11 Asukile afika pamo no kusendama palya ubushiku pantu akasuba kaliwile. Abuulile ne libwe pa mabwe ya pali ilya ncende e lyo apanga apa kusaika umutwe kabili asendeme palya pene.+ 12 Awe alotele iciloto,+ kabili, moneni! umutanto nawimikwa pe sonde ne mpela ya uko yafikile mu muulu; kabili, moneni! bamalaika ba kwa Lesa balenininapo no kwikililapo.+ 13 Kabili, moneni! Yehova eminine pa muulu wa mutanto, e lyo atila:+
“Nine Yehova Lesa wa kwa wiso Abrahamu kabili Lesa wa kwa Isaki.+ Icalo ico usendememo, nkacipeela kuli iwe na ku bana bobe.+ 14 Na bana bobe bakafula ngo lukungu lwa pano isonde,+ kabili ukakumana amasamba na kabanga na kapinda ka ku kuso, na kapinda ka ku kulyo,+ kabili muli iwe na mu bana bobe e mo indupwa shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo.+ 15 Kabili mona ine ndi nobe kabili nakulakulinda konse uko uleya kabili nkakubwesesha ku mpanga ino,+ pantu nshakakushe mpaka nkacite ico nsosele kuli iwe.”+
16 E lyo Yakobo ashibwike mu tulo no kutila: “Kanshi Yehova ali muli ino ncende ukwabula ukuti ine njishibe.” 17 Awe alitiinine kabili akonkenyepo ukusosa ati:+ “Pano pantu pa kutiinya nga nshi!+ Cine cine pano pantu e pa ng’anda ya kwa Lesa+ kabili e pa mpongolo ya mu muulu.” 18 E ico Yakobo acelele ulucelo no kubuula ilibwe ilyo asaikepo umutwe no kuliimika no kupongolwelapo amafuta.+ 19 Kabili ainike ishina lya palya pantu ati Betele;+ lelo kwena, Lusi e lyali ishina lya ulya musumba kale.+
20 Kabili Yakobo alapile umulapo,+ ati: “Nga Lesa akulaba na ine no kulansunga mu nshila iyo ndeyamo kabili nga akulampeela ifya kulya ne fya kufwala,+ 21 kabili nga nabwela umutende ku ng’anda ya kwa tata, e lyo Yehova akailanga ukuti ni Lesa wandi.+ 22 Kabili ilibwe ili ilyo naimika likaba ing’anda ya kwa Lesa,+ kabili pali conse ico mukampeela nkapeelapo ica pe kumi kuli imwe.”+
29 Pa numa Yakobo alimine alaya ku calo ca bena Kabanga.+ 2 Awe aliloleshe, kabili moneni mwali icishima mu mpanga na mabumba yatatu aya mpaanga ishalele mupepi ne cishima, pantu muli cilya cishima e mo balenwensesha imikuni;+ na pa kanwa ka cishima pali ilibwe ilikulu.+ 3 Ilyo imikuni yonse yalongene palya, bakunkulwishe ilibwe ukufuma pa kanwa ka cishima, no kunwensha imikuni, na pa numa babwekeshe ilibwe pa kanwa ka cishima apo liikala.
4 E ico Yakobo abepwishe ati: “Bamunyinane, muli ba kwi?” na bo batile: “Tuli ba ku Harani.”+ 5 E lyo atile: “Bushe mwalimwishiba Labani+ umwishikulu wa kwa Nahore?”+ na bo batile: “Twalimwishiba.” 6 Kabili abepwishe ukuti: “Bushe ali umutende?”+ Batile: “Ali umutende. Na Rakele+ umwana wakwe umwanakashi ulya aleisa ne mpaanga!”+ 7 Kabili atile: “Moneni, akasuba kacili takalawa. Te nshita ya kulonganika imikuni. Nwensheni impaanga, no kuya ku kushiliisha.”+ 8 Na bo batile: “Tatwasuminishiwa ukucita ifyo kano imikuni yonse yalonganikwa kabili bakunkulusha ne libwe ukufuma pa kanwa ka cishima. E lyo tulenwensha impaanga.”
9 Ilyo acili alelanda na bo, Rakele+ aisa ne mpaanga sha kwa wishi, pantu ali ni kacema.+ 10 Kabili ilyo Yakobo amwene Rakele umwana mwanakashi wa kwa Labani ndume ya kwa nyina ne mpaanga sha kwa Labani ndume ya kwa nyina, apo pene Yakobo apalemeko no kukunkulusha ilibwe ukufuma pa kanwa ka cishima no kunwensha impaanga sha kwa Labani ndume ya kwa nyina.+ 11 E lyo Yakobo afyompele+ Rakele asanswile ne shiwi lyakwe no kulila ifilamba.+ 12 Kabili Yakobo atendeke ukulondolwela Rakele ukuti mwipwa wa kwa wishi+ kabili mwana wa kwa Rebeka. Na o alibutwike no kuyaeba wishi.+
13 Nomba ilyo fye Labani aumfwile pali Yakobo umwana wa kwa nkashi yakwe, abutukile ku kumukumanya.+ E lyo amukumbatile no kumufyompa no kumutwala ku ng’anda yakwe.+ Na o atendeke ukushimikila Labani ifi fyonse. 14 Pa numa Labani amwebele ukuti: “Cine cine ni we ifupa lyandi kabili umunofu wandi.”+ Awe aikele nankwe umweshi umo uutuntulu.
15 E lyo Labani atile kuli Yakobo: “Bushe ni co uli mwipwa wandi+ e co ulemombela apa fye?+ Njeba, amalipilo ayo ulefwaya.”+ 16 Nomba Labani ali na bana banakashi babili. Ishina lya mukalamba ni Leya+ ne shina lya mwaice ni Rakele. 17 Amenso ya kwa Leya yali ayanaka, lelo Rakele+ ali uwayemba umubili kabili uwayemba ukumoneka.+ 18 Nomba Yakobo atemenwe Rakele. E ico atile: “Nasumina ukumubombela imyaka cinelubali (7) pali Rakele umwana wenu umwaice.”+ 19 Na o Labani atile: “Cawama ukumuufya kuli iwe ukucila ukumuufya ku muntu umbi.+ Ikala na ine.” 20 Awe Yakobo abombele imyaka cinelubali (7) pali Rakele,+ lelo iyi myaka mu menso yakwe yali fye nge nshiku ishinono pa mulandu wa kumutemwa.+
21 E lyo Yakobo atile kuli Labani: “Mpeeleni umukashi wandi, pantu nashikumana inshiku shandi, no kuleka nkumane nankwe.”+ 22 Awe Labani alongenye abantu bonse aba palya pantu no kucita umutebeto.+ 23 Lelo icungulo abuulile Leya umwana mwanakashi wakwe no kumutwala ukuti akumane nankwe. 24 Kabili, Labani apeele Silupa+ umubomfi wakwe umwanakashi kuli Leya umwana wakwe, ku kuba umubomfi wakwe. 25 Nomba ilyo bwacele ulucelo, asangile ukuti ni Leya! E ico atile kuli Labani: “Cinshi ici mwacita kuli ine? Bushe te pali Rakele nabombeele kuli imwe? Nga cinshi mwancenjesesha?”+ 26 Na o Labani atile: “Te fyo tucita kuno mwesu, ukuufya umwaice ilyo ibeli talilaupwa. 27 Usangalale+ sana pali uyu mwanakashi muli ishi nshiku shakwe cinelubali (7). Na pa numa ukapeelwa no mubiye ilyo ukamombela imyaka na imbi cinelubali.”+ 28 Awe Yakobo acitile ifyo fine afishishepo ukusangalala inshiku cinelubali (7) isha mwanakashi uyu, na pa numa Labani amupeele Rakele umwana wakwe umwanakashi ku kuba umukashi. 29 Kabili Labani apeele Bilha+ umubomfi wakwe umwanakashi kuli Rakele umwana wakwe ku kubo mubomfi wakwe.
30 Awe akumene na Rakele kabili atemenwe Rakele ukucila Leya,+ kabili abombeele Labani imyaka na imbi cinelubali (7).+ 31 Ilyo Yehova amwene ukuti Leya apatwa, amwiswilile ubufyashi,+ lelo Rakele ali ing’umba.+ 32 Awe Leya aliimite no kufyala umwana umwaume no kumwinika ati Rubene,+ pantu atile: “Ni co Yehova namona ubucushi bwandi,+ pantu umulume wandi nomba akantemwa.” 33 Na kabili aliimite no kufyala umwana umwaume, e lyo atile: “Ni co Yehova naumfwa,+ pantu nalipatilwe e co ampeelela no yu wine.” E ico amwinike ati Simeone.+ 34 Na kabili aliimite no kufyala umwana umwaume kabili atile: “Nomba uno muku umulume wandi akailunda kuli ine, pantu nimufyalila abana baume batatu.” E ico amwinike ati Lebi.+ 35 Na kabili aliimite no kufyala umwana umwaume kabili atile: “Uno muku ndetasha Yehova.” E ico amwinike ati Yuda.+ Na pa numa alekele ukufyala.
30 Ilyo Rakele amwene ukuti tafyele mwana nangu umo kuli Yakobo, afubiile nkashi nankwe no kusosa kuli Yakobo ati:+ “Mpeela abana nga te ifyo cawama ukufwa.”+ 2 E lyo Yakobo akalipile Rakele, ati:+ “Bushe nine Lesa uwakutana ubufyashi?”+ 3 Na o atile: “Mona Bilha+ umubomfi wandi umukashana. Kumana nankwe, ukuti apaapile pa makufi yandi no kuleka e mo mfyalile abana.”+ 4 Awe amupeele Bilha umubomfi wakwe umwanakashi ku kuba umukashi, na Yakobo akumene nankwe.+ 5 Kabili Bilha aliimite na pa numa afyele umwana mwaume kuli Yakobo.+ 6 E lyo Rakele atile: “Lesa nandubulwilako+ kabili naumfwa kwi shiwi lyandi, no kumpeela umwana umwaume.” E co amwinikile ati Dani.+ 7 Na kabili Bilha, umubomfi mwanakashi wa kwa Rakele, aliimite na pa numa afyele umwana umwaume uwalenga bubili kuli Yakobo. 8 E lyo Rakele atile: “Ninshomboka ne nkashi nandi ukushomboka kukalamba. Kabili nincimfya!” E ico amwinike ati Naftali.+
9 Ilyo Leya amwene ukuti aleko kufyala, abuulile Silupa umubomfi wakwe umwanakashi no kumupeela kuli Yakobo ku kubo mukashi.+ 10 Pa numa Silupa, umubomfi wa kwa Leya afyele umwana umwaume kuli Yakobo. 11 E lyo Leya atile: “Nimpaalwa!” E ico amwinike ati Gadi.+ 12 Pa numa, Silupa, umubomfi wa kwa Leya, afyele umwana umwaume uwalenga bubili kuli Yakobo. 13 E lyo Leya atile: “Ndi ne nsansa! Pantu abanakashi ba muli cilya calo bakanjeba ati walipaalwa.”+ E ico amwinike ati Ashere.+
14 Nomba mu nshiku sha kulobolola ingano,+ Rubene+ aile ale-enda no kusanga bamandragora mu mpanga. E ico abaletele kuli Leya nyina. E lyo Rakele atile kuli Leya: “Shi mpeelapo bamandragora ba mwana obe.”+ 15 Na o atile: “Bushe uleti mulandu unono ukumpokolola umulume,+ kabili ubikepo no kumpokolola bamandragora ba mwana wandi?” E ico Rakele atile: “Kanshi alesendama nobe buno bushiku na iwe umpeele bamandragora ba mwana obe.”
16 Ilyo Yakobo alefuma mu mpanga icungulo,+ Leya aile ku kumukumanya no kutila: “Lelo ulesendama na ine, pantu ninkwashimina muli bamandragora ba mwana wandi.” Awe asendeme nankwe bulya bushiku.+ 17 Kabili Lesa aumfwile Leya no kumwasuka, na o aliimite na pa numa afyele umwana umwaume uwalenga basano kuli Yakobo.+ 18 E lyo Leya atile: “Lesa nampeela icilambu pa co nayashimishe, pantu nimpeela umubomfi wandi umwanakashi ku mulume wandi.” E ico amwinike ati Isakari.+ 19 Kabili Leya abwekeshepo ukwimita na pa numa afyele umwana umwaume uwalenga mutanda (6) kuli Yakobo.+ 20 E lyo Leya atile: “Lesa nampaala, nampaala apakalamba. Nomba umulume wandi akulaikala na ine,+ pantu nimufyalila abana baume mutanda (6).”+ E ico amwinike ati Sebuluni.+ 21 Na pa numa afyele umwana mwanakashi no kumwinika ati Dina.+
22 E lyo Lesa aibukishe Rakele, kabili Lesa alimumfwile no kumwasuka pa kumwiswila ubufyashi.+ 23 Kabili aliimite no kufyala umwana umwaume. E lyo atile: “Lesa nafumyapo umuseebanya pali ine!”+ 24 E ico amwinike ati Yosefe,+ pantu atile: “Yehova anundilapo umwana umwaume na umbi.”
25 E ico ilyo Rakele afyele Yosefe, e lyo Yakobo asosele kuli Labani ati: “Mundeke nje ku mwesu, ku calo cesu.+ 26 Mpeeni abakashi bandi na bana bandi abo nabombela, muleke nje; pantu imwe namwishiba ifyo namubombela.”+ 27 E lyo Labani amwebele ukuti: “Nga walintemwa, wiya. Pantu ukulingana ne fyo namona, nasanga ukuti ni pa mulandu obe e co Yehova alempaalila.”+ 28 Kabili alundilepo ati: “Njeba amalipilo ulefwaya na ine ndekupeela.”+ 29 E ico amwebele ukuti: “Imwe namwishiba ifyo namubombela ne fyo namusungiile bwino ifitekwa;+ 30 ukuti ifyo mwakwete ilyo nshilaisa fyali ifinono, no kuti fyaile filefula mpaka fyaba ifingi, pa mulandu wa kuti Yehova alimupaalile pa numa ya kwisa kwandi.+ E ico nomba nkabombela lilali aba mu ng’anda yandi?”+
31 E lyo atile: “Cinshi ndekupeela?” Na Yakobo atile: “Te kuti mumpeele nangu cimo!+ Nga mwancitila ici cintu, ndebwekeshapo ukucema umukuni+ wenu. Kabili nakulaulinda.+ 32 Ndepita mu kati ka mukuni wenu onse lelo. Mupaatulemo impaanga shonse isha mabala ne sha fisemba, kabili impaanga shonse ishafiitulukila ne mbushi shonse isha fisemba na mabala e malipilo yandi.+ 33 Kabili imilimo yandi iisuma e ikalanga nga ndi mufumacumi ilyo mukesa ku kumpeela amalipilo yandi;+ yonse iishaba na mabala kabili iishaba ne fisemba mu mbushi kabili iishafiitulukila mu mpaanga, ninshi ya kwiba nga ndi na yo.”+
34 Na o Labani atile: “Awe ico cili fye bwino! Na cibe ngo mo wasosela.”+ 35 Awe pali bulya bushiku apaatwile imbushi isha mabala ne sha fisemba, ishilume ne shikota, yonse iyalimo ifyabuuta na yonse iyafiitulukila pa mpaanga isho, kabili ashipeele mu minwe ya bana bakwe abaume. 36 E lyo aendele na sho ulwendo lwa nshiku shitatu pa kuti ashitalushe kuli Yakobo. Na Yakobo alecema imikuni ya kwa Labani iyasheleko.
37 E lyo Yakobo atemene utumuti utubishi utwa kubomfya, utwa mulivene+ no mualmonde+ no muarmone.+ Utu tumuti alitusukwile pa kuti tulemoneka kwati tuli ne mindoloshi yabutuluka.+ 38 Awe utumuti uto asukwile, atubikile ku ntanshi ya mukuni, mu mifoolo, mu milimba,+ umo imikuni yaleisa ku kunwa amenshi, ukuti shiletamfyanya ilyo shaisa ku kunwa amenshi mulya.
39 Awe imikuni yaletendeka ukutamfya ilyo yalolesha uto tumuti, kabili imikuni iyo yalafyala abana aba mindoloshi, aba mabala na ba fisemba.+ 40 Kabili Yakobo apaatwile abana ba mpaanga no kulosha amenso ya mikuni iyo ku sha mindoloshi na shonse ishafiitulukila isha mu mikuni ya kwa Labani. E lyo apaatwile imikuni yakwe pa kuti ibe yeka no kukanaibika pa mikuni ya kwa Labani. 41 Kabili lyonse ilyo imikuni iyaluma+ yalatamfyanya, Yakobo alebika tulya tumuti ku ntanshi ya mikuni mu mifoolo,+ ukuti shitendeke ukutamfyanya mu tumuti uto. 42 Lelo imikuni nga yatompoka, taalebikapo utumuti. E ico ishatompoka lyonse shaleba sha kwa Labani, ne shaluma shaleba sha kwa Yakobo.+
43 No yo muntu aile alebelako fye umukankaala, kabili akwete ne mikuni iikalamba na babomfi abanakashi na babomfi abaume ne ngamila ne mpunda.+
31 Mu kuya kwa nshita Yakobo asukile aumfwa amashiwi ya bana ba kwa Labani, abati: “Yakobo nasenda fyonse ifyali fya kwa shifwe; kabili mu fya kwa shifwe e mo anonkela icuma conse ici.”+ 2 Ilyo Yakobo aloleshe pa cinso ca kwa Labani, moneni tapali nge fyo pali kale.+ 3 E lyo Yehova atile kuli Yakobo: “Bwelela ku calo ca bawiso kabili ku bantu bobe,+ na ine nakulaba nobe.”+ 4 E ico Yakobo atumine aba kuyaita Rakele na Leya ukwisa ku mpanga ku mukuni wakwe, 5 no kubeba ati:
“Nimona icinso ca kwa shinwe, ukuti tali kuli ine ifyo ali kale;+ lelo Lesa wa kwa tata aba na ine.+ 6 Na imwe mwalipwa no kwishiba ukuti nabombela shinwe ku maka yandi yonse.+ 7 Kabili shinwe alimbepa no kwalula icilambu candi imiku ikumi (10), lelo Lesa tamusuminisha ukuncita ububi.+ 8 Lelo nga atila, ‘Isha mabala e shikaba icilambu cobe,’ e lyo umukuni onse wafyala isha mabala; kabili nga atila, ‘Isha mindoloshi e shikaba icilambu cobe,’ e lyo umukuni onse wafyala isha mindoloshi.+ 9 E fyo Lesa alepoka imikuni ya kwa shinwe no kuipeela kuli ine.+ 10 Nomba ilyo imikuni yatendeke ukutamfya ishikota e lyo nalotele iciloto.+ Muli co ciloto nainwine amenso no kumona, moneni basawe abaletamfya pa mukuni bali aba mindoloshi, aba mabala kabili aba fisemba.+ 11 E lyo malaika wa kwa Lesa wa cine atile kuli ine mu ciloto, ‘Yakobo!’ na ine natile, ‘Mukwai.’+ 12 Kabili akonkenyepo ati, ‘Inuna amenso yobe, no kumona basawe bonse aba abaletamfya mu mukuni bonse ba mindoloshi, ba mabala kabili ba fisemba, pantu nimona conse ico Labani alecita kuli iwe.+ 13 Nine Lesa wa cine uwamoneke kuli iwe ku Betele,+ uko wasubile amafuta pa cilibwe ico waimike+ kabili uko walapile umulapo kuli ine.+ E ico nomba ima, fuma mu calo cino no kubwelela ku calo uko wafyalilwe.’”+
14 Rakele na Leya na bo bamwaswike abati: “Bushe shifwe akatwakanyako ifyuma fya mu ng’anda yakwe?+ 15 Bushe cine cine tatuli nga bambi bambi kuli ena apo alitushitisha, kabili aliila na mu ndalama twashitwamo?+ 16 Pantu icuma conse ico Lesa apoka kuli shifwe cesu kabili ca bana besu.+ E ico nomba conse ico Lesa asosele kuli iwe cita.”+
17 E lyo Yakobo aimine no kuninika abana bakwe na bakashi bakwe pa ngamila;+ 18 kabili atendeke ukuya alecema imikuni yakwe yonse ne fipe fyonse ifyo anonkele,+ imikuni iyo anonkele mu Padan-aramu, pa kuti aye kuli Isaki wishi ku calo ca Kanaani.+
19 Nomba Labani aile ku kubeya impaanga shakwe. Pa nshita ine iyi Rakele aibile utulubi twa terafimu+ utwali twa kwa wishi. 20 E fyo Yakobo apitile Labani umwina Siria pa mano, pantu tamwebele ukuti alefyuka. 21 Awe abutwike na conse ico akwete, kabili aimine no kwabuka umumana ukalamba.+ Pa numa aloseshe icinso cakwe ku citungu ca mpili ica Gileadi.+ 22 Nomba, pa bushiku bwalenga shitatu, Labani bamwebele ukuti Yakobo nafyuka. 23 E ico asendele bamunyina kabili bamukonkele+ pa lwendo lwa nshiku cinelubali (7) no kumusanga mu citungu ca mpili ica Gileadi. 24 Awe Lesa aishile kuli Labani umwina Siria+ mu ciloto ubushiku+ no kumweba ukuti: “Cenjela ukuti wisosa icisuma nangu icabipa kuli Yakobo.”+
25 E ico Labani afikile kuli Yakobo, pantu Yakobo ashimpile itenti lyakwe mu lupili ilyo Labani ena apangile inkambi ya bamunyina mu citungu ca mpili ica Gileadi. 26 Awe Labani atile kuli Yakobo: “Cinshi ico wacita, pantu wampitile pa mano no kusendela abana bandi abanakashi ku lupanga kwati ni bankole?+ 27 Cinshi wafyukiile no kumpita pa mano no kukananjeba, ukuti nkuleke uye no kusekelela ne nyimbo,+ na kaoma ka nyenjele ne cilimba ca nsale?+ 28 Kabili tawandekele ukuti ntomone abana bandi abaume na bana bandi abanakashi.+ Mona nomba ico wacitile ca buwelewele. 29 Ndi na maka ya kucita ububi kuli imwe,+ lelo Lesa wa kwa shinwe alandile na ine ubushiku, atile, ‘Cenjela, wisosa icisuma nangu icabipa kuli Yakobo.’+ 30 Nangu nomba ukuya waya pa mulandu wa kuti walefulukisha ing’anda ya kwa wiso, lelo cinshi ico waibila balesa bandi?”+
31 Yakobo pa kwasuka atile kuli Labani: “Ni co nalitiinine.+ Pantu natile, ‘Napamo kuti mwampoka abana benu abanakashi.’ 32 Onse uo mwalasanga na balesa benu, mwimuleka abe no mweo.+ Pa menso ya bamunyinefwe, fwailikisheni mwe bene ifyo tuli na fyo no kufisenda.”+ Lelo Yakobo taishibe ukuti Rakele alibile balesa.+ 33 Awe Labani aingile mwi tenti lya kwa Yakobo na mwi tenti lya kwa Leya na mwi tenti lya bakashana babili ababomfi,+ lelo tabasangile. Asukile afuma mwi tenti lya kwa Leya no kuyaingila mwi tenti lya kwa Rakele. 34 Nomba Rakele alisendele utulubi twa terafimu, no kutubika mu ca kwikalapo ica banakashi ica pa ngamila, kabili alikelepo ukwabula ukwima. Awe Labani e pa kufwailikisha mwi tenti lyonse, lelo tatusangile. 35 E lyo Rakele atile kuli wishi: “Mwikalipa mwe shikulu,+ nimfilwa ukwima ku cinso cenu, pantu ndi no musango wa banakashi.”+ Na o asokwete bwino bwino, lelo tasangile utulubi twa terafimu.+
36 E lyo Yakobo akalipe+ no kutendeka ukuumana na Labani, kabili Yakobo ayaswike Labani ati: “Cinshi ico nabifya,+ lubembu nshi nacita, apo mwankonka bukali bukali?+ 37 Nomba apo mwafwayafwaya mu fipe fyandi fyonse, bushe namusangamo icipe ca mu ng’anda yenu?+ Cibikeni pa lwalala pa kuti abantu bandi na bantu benu bacimone,+ pa kuti bapingule pali ifwe babili.+ 38 Imyaka yonse iyi amakumi yabili (20) naleikala na imwe, impaanga shenu ishikota ne mbushi ishikota tashapulumwine,+ na basukusuku ba mu mikuni yenu nshaliilepo. 39 Nshamuleteelepo inama iyaiketwe ku ciswango.+ Nine nalefuta. Mwalempinda iyaibilwe akasuba nelyo iyaibilwe ubushiku.+ 40 Akasuba nalepya ku cikabilila kabili naleikatwa impepo ubushiku, nshalemona no tulo.+ 41 Naikala mu ng’anda yenu imyaka amakumi yabili (20). Nalimubombela imyaka ikumi na ine (14) pa bana benu abanakashi babili ne myaka mutanda (6) nacemene umukuni wenu, na imwe mwa-alwile icilambu candi imiku ikumi (10).+ 42 Lesa wa kwa tata,+ Lesa wa kwa Abrahamu kabili Untu Isaki+ aletiina akanaba na ine, imwe nga mwandekele nje iminwe nkutwa. Ubucushi bwandi no kucucutika kwa minwe yandi Lesa namona, e co acimukalipilila lelo ubushiku.”+
43 E lyo Labani pa kwasuka atile kuli Yakobo: “Aba banakashi bana bandi kabili aba bana, beshikulu bandi ne mikuni iyi mikuni yandi, na conse ico amenso yobe yalemona candi kabili ca bana bandi abanakashi. Cinshi ningacita kuli bena ubwa lelo atemwa ku bana babo abo bafyala? 44 E ico nomba, natupangane icipangano,+ iwe na ine, na co cikaba inte pali ifwe babili.”+ 45 Awe Yakobo abuulile ilibwe no kuliimika.+ 46 E lyo Yakobo atile kuli bamunyina: “Tooleni amabwe!” Na bo batoolele amabwe no kuyatuulika umwina.+ Pa numa, baliliile ifya kulya pa mwina ulya. 47 Kabili Labani ainike ulya mwina ati Yegari-sahaduta, lelo Yakobo awinike ati Galeede.
48 Kabili Labani atile: “Ubwa lelo umwina uyu ni nte pali ifwe babili.”+ E co ainikile ishina lya uko ati Galeede, 49 kabili ati Ulupungu lwa kwa Kalinda, pantu atile: “Shi Yehova nalemona ine na iwe nga twaba akatalamukila ukwabula ukumonana.+ 50 Nga wacusha abana bandi abanakashi+ kabili nga waupa abakashi na bambi ukulunda pa bana bandi abakashana, nangu ca kutila takuli umuntu uuli na ifwe, mona! Lesa ni nte pali iwe na ine.”+ 51 Kabili Labani atile kuli Yakobo: “Mona umwina uyu ne cilibwe ici ico naimika pa kati ka ine na iwe. 52 Uyu mwina ni nte, ne cilibwe ici ico naimika ni nte,+ ukuti nshakacilile umwina uyu ku kucita icibi kuli iwe e lyo na iwe tawakapitilile pa mwina uyu ne cilibwe ici ku kucita icibi kuli ine.+ 53 Shi lesa wa kwa Abrahamu+ na lesa wa kwa Nahore,+ lesa wa bashibo, apingule pali ifwe.” Lelo Yakobo alapile mwi shina lya uo wishi Isaki aletiina.+
54 Pa numa Yakobo apeele ilambo mu lupili no kwita bamunyina ku kulya umukate.+ Na bo baliile umukate no kusendama mu lupili. 55 Lelo Labani acelele ulucelo no kutomona+ abana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi no kubapaala.+ Kabili Labani alimine no kubwelela ku mwakwe.+
32 Lelo Yakobo, alimine alaya, na bamalaika ba kwa Lesa balimukumenye.+ 2 Apo pene Yakobo, ilyo abamwene, atile: “Iyi ni nkambi ya kwa Lesa!”+ E ico ainike ishina lya palya pantu Mahanaimu.+
3 E lyo Yakobo atumine inkombe+ shimutangilile kuli Esau munyina ku calo ca Seiri,+ impanga ya Edomu,+ 4 kabili abebele ati, “Ifi e fyo mukayesosa kuli shikulu,+ kuli Esau, amuti, ‘Umubomfi wenu Yakobo atila: “Naikele na Labani inshita ntali ukufika na nomba.+ 5 Kabili nalinonka ing’ombe ne mpunda, impaanga, na babomfi abanakashi+ na babomfi abaume, e ico nomba natuma abantu bese bamwishibishe mwe shikulu, pa kuti munsekelele.”’”+
6 Awe inkombe shabweleele kuli Yakobo, ashiti, “Twailefika kuli munyinenwe Esau kabili na o wine naima ukwisa ku kumukumanya, kabili ali na bantu imyanda ine (400).”+ 7 Awe Yakobo alitiinine icibi no kusakamikwa.+ E ico ayakenye abantu abali nankwe, kumo ne mpaanga ne mbushi ne ng’ombe ne ngamila no kupanga amabumba yabili,+ 8 kabili atile: “Nga Esau aisa kwi bumba limo kulisansa, ninshi kuti kwashala ibumba limo ilingapusuka.”+
9 Pa numa Yakobo atile: “Mwe Lesa wa kwa tata Abrahamu kabili Lesa wa kwa tata Isaki,+ mwe Yehova, ni mwe mwasosele kuli ine amuti, ‘Bwelela ku calo cobe na ku bantu bobe kabili nkakucita icisuma,’+ 10 Nshalingile ukukwata icikuuku cenu ne fya cishinka fyonse ifyo mwancitile ne mubomfi wenu,+ pantu nayabwike uno Yordani ne nkonto yandi epela nomba naba amabumba yabili.+ 11 Ndepepa kuli imwe,+ nati, mpokololeni mu kuboko kwa kwa munyinane, mu kuboko kwa kwa Esau, pantu ndemutiina ukuti napamo kuti aisansanshila+ kumo na bana na banyinabo. 12 Kabili imwe, mwatile, ‘Nkakucita icisuma kabili nkalenga abana bobe ukufula ngo mucanga wa pali bemba, uushingapendwa ku bwingi.’”+
13 Awe asendeme palya ubo bushiku. Kabili abuulile ubupe pa fyo akwete no kupeela Esau munyina:+ 14 imbushi nkota imyanda ibili (200) na basawe amakumi yabili (20), impaanga nkota imyanda ibili na basukusuku amakumi yabili, 15 ingamila amakumi yatatu (30) ishonsha na bana ba shiko, ing’ombe amakumi yane (40) ne ng’ombe ishilume ikumi (10), ne mpunda nkota amakumi yabili (20) ne mpunda ishilume ikumi.+
16 E lyo alapeela ababomfi bakwe uyu umukuni umo no yu umukuni umo ifyo fine no kweba ababomfi bakwe ati: “Abukeni muntangilile, kabili mutalukane no kusha incende pa kati ka mukuni no mukuni.”+ 17 Kabili aebele uwa ntanshi, ati: “Nga Esau munyinane akukumanya no kukwipusha, ati, ‘Uli wa kwa nani, kabili uleya kwi no mwine wa ishi ishili ku ntanshi yobe nani?’ 18 e lyo ukatile, ‘Sha kwa Yakobo, umubomfi wenu. Shena bupe,+ ubutuminwe kuli shikulu,+ kuli Esau, kabili moneni! na o wine ali pa numa yesu.’” 19 Kabili aebele no wa bubili, e lyo no wa butatu, na bonse abalekonka pa numa ya mikuni, ati: “Ifi fine e fyo mukasose kuli Esau ilyo mukamukumanya.+ 20 Kabili mukasose no kuti, ‘Moneni umubomfi wenu Yakobo aletukonka pa numa.’”+ Pantu atile mu mutima wakwe: “Nalimo kuti namunashako ubukali ku ca bupe icilentangilila,+ na pa numa e lyo ningamonana nankwe. Nalimo e lyo engampokelela bwino.”+ 21 Awe ababomfi bakwe balitangileko ne ca bupe, lelo ena atubilishe mu nkambi ubo bushiku.+
22 Kabili aimine ubushiku ubu no kusenda abakashi+ bakwe babili na babomfi bakwe abanakashi+ babili na bana bakwe abaume+ ikumi na umo (11) no kwabukila pa cabu ca Yaboke.+ 23 E fyo abasendele no kubaabusha umumana,+ ayabwishe ne fyo akwete.
24 Nomba Yakobo ashele eka. E lyo umuntu umo atendeke ukulwishanya nankwe bwasuka bwaca.+ 25 Ilyo uyu muntu amwene ukuti afilwa ukumucimfya,+ e lyo amukumishe pa nyumbi; na pa nyumbi ya kwa Yakobo palifyutwike pa kulwishanya nankwe.+ 26 Pa numa atile: “Leka nje, pantu bwaca.” Na o atile: “Nshakuleke uye kano ubale umpaale.”+ 27 E ico amwipwishe ati: “Ni we nani ishina?” na o atile: “Yakobo.” 28 E lyo atile: “Nomba tawakulaitwa ati Yakobo, wakulaitwa ati Israele,+ pantu washomboka+ na Lesa na bantu wasuka wacimfya.” 29 Yakobo na o aipwishe no kutila: “Shi njeba ishina lyobe.” Lelo atile: “Cinshi uleipushisha ishina lyandi?”+ E lyo amupaalile palya pantu. 30 E ico Yakobo ainike ishina lya palya pantu ati Peniele,+ pantu, umwine atile, “Natumonana na Lesa amenso na menso lelo umweo wandi wacipokololwa.”+
31 Cilya akasuba katula afumine pa Peniele, lelo aalesunta pa mulandu wa kufyutuka inyumbi yakwe.+ 32 E co abana ba kwa Israele bashiliila umushipa wa pa nyumbi, ukufika na kuli buno bushiku, pantu Yakobo bamukumishe pa mushipa+ wa pa nyumbi.
33 Asukile Yakobo ainuna amenso yakwe no kumona, kabili moneni Esau aleisa, kabili pamo nankwe pali abaume imyanda ine (400).+ E ico ayakenye abana kuli Leya na kuli Rakele na ku babomfi banakashi babili,+ 2 kabili abikile ababomfi banakashi na bana babo ku ntanshi+ e lyo pakonka Leya na bana bakwe+ e lyo Rakele na Yosefe ku numa yabo.+ 3 Lelo ena alibatangilile no kukontamina pa nshi imiku cinelubali (7) asuka apalama kuli munyina.+
4 Na o Esau abutukile ku kumukumanya,+ kabili alimukumbete+ no kumuwila pa mukoshi no kumutomona, kabili balilile ifilamba. 5 E lyo ainwine amenso yakwe no kumona abanakashi na bana no kutila: “Ni bani aba uli na bo?” na o atile: “Bana abo Lesa apeela umubomfi wenu pantu alimupaala.”+ 6 E lyo ababomfi abanakashi bapaleme, bena na bana babo, no kukontama; 7 kabili Leya na o alipaleme, na bana bakwe, na bo balikonteme, na pa numa Yosefe na Rakele balipaleme, no kukontama.+
8 E lyo Esau atile: “Nga aba bantu bonse nakumanya ba nshi?”+ Na o atile: “Ni pa kuti shikulu ansekelele.”+ 9 E lyo Esau atile: “Nalikwata ifingi, munyinane.+ Leka ifyobe fibe fyobe.” 10 Lelo Yakobo atile: “Iyo, ico te co. Nga mwalintemwa,+ ninshi mufwile ukupoka ica bupe candi icili mu minwe yandi, pantu ni pali ici namwena icinso cenu kwati ndemone cinso ca kwa Lesa pantu mwampokelela ne nsansa.+ 11 Shi pokeni ubupe bamuletele pantu e paalo lyandi kuli imwe,+ pantu Lesa alimpaala kabili nalikwata fyonse.”+ Awe amukoselapo fye, na o e pa kupoka.+
12 E lyo Esau atile: “Natwime tuleya, na ine ndemutangilila.” 13 Lelo amwebele ukuti: “Mwe shikulu namwishiba ukuti abana bacili abaice kabili ndi+ ne mpaanga ne ng’ombe ishileonsha, nga mwafyensha lubilo lubilo pa bushiku bumo, imikuni yonse kuti yafwa.+ 14 Imwe bene mwe shikulu mutangilile umubomfi wenu, na ine nalakonkanyapo ulwendo panono panono ukulingana ne myendele ya fitekwa+ ifyo ndi na fyo kabili ukulingana ne myendele ya bana+ mpaka nkafike kuli shikulu ku Seiri.”+ 15 E lyo Esau atile: “Shi leka nkushilepo abantu abo ndi na bo.” Na o atile: “Nga mulandu nshi apo namunsekelela fye bwino?”+ 16 E ico pa bushiku bulya Esau abwelelemo ku Seiri.
17 Na Yakobo aile ku Sukote,+ no kuikuulila ing’anda, kabili akuuliile no mukuni wakwe insakwe.+ E co ainikile ishina lya palya pantu ati Sukote.
18 Asukile Yakobo afika umutende ku musumba wa Shekemu,+ uwaba mu calo ca Kanaani,+ pa kufuma ku Padan-aramu;+ kabili acitile inkambi apalungatana no musumba ulya. 19 E lyo ashitile impanga ku bana ba kwa Hamore wishi wa kwa Shekemu mu ndalama umwanda umo (100) no kutanikapo itenti lyakwe.+ 20 Pa numa akuulile iciipailo palya no kuciinika ati Lesa ni Lesa wa kwa Israele.+
34 Nomba Dina umwana mwanakashi wa kwa Leya+ uo afyele kuli Yakobo, aleya libili libili ku kutandalila+ abana banakashi ba mu calo cilya.+ 2 Na Shekemu umwana mwaume wa kwa Hamore umwina Hibi,+ cilolo wa muli cilya calo, alimukumbilwe. Pa numa alimubuulile, asendama nankwe no kumucenda.+ 3 Awe umutima wakwe wali fye pali Dina umwana mwanakashi wa kwa Yakobo, kabili alitemenwe umukashana uyu no kulalanda ifya kunashanasha umutima wa mukashana. 4 Asukile Shekemu aeba wishi Hamore ati:+ “Mbuulileni umukashana uyu abe umukashi.”+
5 Awe Yakobo aumfwile ukuti Shekemu nakowesha Dina umwana wakwe. Ninshi abana bakwe abaume bali no mukuni wakwe mu mpanga;+ lelo Yakobo aikele tondolo ukupembelela babwele.+ 6 Pa numa, Hamore, wishi wa kwa Shekemu, aile kuli Yakobo ku kulanda nankwe.+ 7 Na bana baume ba kwa Yakobo balibwelele ukufuma mu mpanga ilyo fye baumfwile icacitike; awe abaume balya balungulwike imitima kabili bakalipe nga nshi,+ pantu acitile ica museebanya kuli Israele pa kusendama no mwana mwanakashi wa kwa Yakobo,+ ilyo ica musango yu tacali na kucitwa.+
8 E lyo Hamore alandile na bo, ati: “Umutima wa mwana wandi Shekemu, uli pa mwana wenu umwanakashi.+ Shi mupeeleni abe umukashi wakwe,+ 9 kabili muleufishanya na ifwe.+ Abana benu abanakashi mulepeela kuli ifwe, na bana besu abanakashi mulebuula.+ 10 Kabili muleikala na ifwe, ne calo cikabe cenu. Ikaleni no kulacitamo ubukwebo no kuisangila ubwikalo.”+ 11 E lyo Shekemu aebele wishi wa kwa Dina ne ndume shakwe ati: “Nga mwampokelela, conse ico mwalasosa ndemupeela. 12 Monse umo mwingampingwila umutengo wa mpango ne fya bupe, ine nalamupeela ukulingana ne fyo mwalanjeba;+ cikulu fye mumpeele uyu mukashana abe umukashi wandi.”
13 E lyo abana ba kwa Yakobo bayaswike Shekemu na Hamore wishi mu bucenjeshi, pantu alikoweshe Dina nkashi yabo.+ 14 Babebele ukuti: “Teti tucite ica musango yo, ukupeela nkashi yesu ku mwaume uushasembululwa,+ pantu ico ca museebanya kuli ifwe. 15 Twalamusuminisha fye nga mwacita icintu cimo, nga mwaba nga ifwe, mwaleka umwaume wenu onse asembululwa.+ 16 E lyo tukapeela abana besu abanakashi kuli imwe, na bana benu abanakashi tukabuula, tukekala na imwe kabili tukaba fye umo.+ 17 Lelo nga tamwaumfwe kuli ifwe ukuti musembululwe, ninshi twalasenda umwana wesu no kuya.”
18 Hamore na Shekemu umwana wakwe batemenwe nga nshi amashiwi babebele,+ 19 kabili umulumendo uyu ayangufyenye ukucita ico cintu,+ pantu atemenwe nga nshi umwana mwanakashi wa kwa Yakobo kabili Shekemu e wacindamishe+ pali bonse aba mu ng’anda ya kwa wishi.+
20 E ico Hamore na Shekemu umwana wakwe baile ku mpongolo ya musumba wabo no kutendeka ukulanda ku baume ba mu musumba wabo,+ abati:21 “Abantu aba ba mutende kuli ifwe.+ E ico balekeni bekale mu calo cino no kucitamo ubukwebo, pantu icalo calipabuka kabili kuti baikala ukuli konse.+ Abana babo abanakashi tulebuula ukuti babe abakashi besu na bana besu abanakashi tulebapeela.+ 22 Nomba aba bantu baleti pa kuti tuleikala na bo pamo, kano nga umwaume onse muli ifwe asembululwa nge fyo bena basembululwa.+ 23 E lyo ifyo bakwata ne cuma cabo ne fitekwa fyabo fyonse, bushe tafyakabe fyesu?+ Ifwe natusumine fye pa kuti bekale na ifwe.”+ 24 Awe bonse abalongene pa mpongolo ya musumba wakwe baumfwile kuli Hamore na kuli Shekemu umwana wakwe, kabili abaume bonse balisembulwilwe, bonse abalongene pa mpongolo ya musumba wakwe.
25 Lelo, pa bushiku bwalenga shitatu, ilyo balekalipwa,+ e lyo abana baume babili aba kwa Yakobo, Simeone na Lebi,+ indume sha kwa Dina,+ cila muntu abuulile ulupanga no kupumikisha ulya musumba, no kwipaya umwaume onse.+ 26 Baipeye na Hamore na Shekemu umwana wakwe ku lupanga.+ E lyo basendele Dina ukufuma mu ng’anda ya kwa Shekemu no kufumako.+ 27 Abana bambi aba kwa Yakobo basanshile abaume abacenenwe sana no kusenda ifipe fya mu musumba ulya, pantu inkashi yabo bali-ikoweshe.+ 28 Imikuni yabo ne ng’ombe shabo ne mpunda shabo ne fyali mu musumba ne fyali mu mpanga balisendele.+ 29 Basendele na fyonse ifyo balesangilamo ubwikalo, no kusenda abana babo bonse abanono na bakashi babo muli bunkole, ica kuti bakufishe fyonse ifyali mu mayanda.+
30 E lyo Yakobo atile kuli Simeone na kuli Lebi:+ “Namunenga ukusuulwa ku bantu no kumpatanya na bekashi ba cino calo,+ mu bena Kanaani na bena Perisi; kabili apo abantu bandi banono impendwa,+ bakanjimina no kwisansakula kabili nkaloba, ine na ba mu ng’anda yandi.” 31 Na bo batile: “Alemona kwati kuti asangula inkashi yesu cilende.”+
35 Pa numa Lesa atile kuli Yakobo: “Ima, kabiye ku Betele no kwikala kulya,+ kabili kulya ukakuulile Lesa wa cine iciipailo, uwamoneke kuli iwe ilyo wafulumwike Esau munonko.”+
2 E lyo Yakobo atile ku ba mu ng’anda yakwe na kuli bonse abali nankwe: “Pooseni tulesa tumbi tumbi uto mukwete+ kabili isangululeni no kufwala ifya kufwala fimbi,+ 3 kabili lekeni twime tuye ku Betele. Na kulya e ko nkakuulila Lesa wa cine iciipailo uwanjaswike mu bushiku bwa kucucutika+ kwandi pantu aali na ine mu nshila umo naendele.”+ 4 E ico bapeele Yakobo tulesa+ tumbi tumbi tonse uto bakwete no twa kufwala ku matwi utwali ku matwi yabo, kabili Yakobo afishiikile+ mwi samba lya muti uukalamba uwali lwa mupepi ku Shekemu.
5 Awe bafumine palya, na bantu ba muli ilya misumba iyabashingulwike, batiinine Lesa,+ ica kuti aba mu misumba bafililwe ukufulumuna abana baume ba kwa Yakobo. 6 Asukile Yakobo afika ku musumba wa Lusi,+ uwaba mu calo ca Kanaani, e kutila mu Betele, ena na bonse abali nankwe. 7 E lyo akuulile iciipailo kulya, alaita na palya pantu ati El-betele, pantu e po Lesa wa cine aisokolwele kuli ena pa nshita alefulumuka munyina.+ 8 Pa numa Debora+ umwanakashi uwaleonsha Rebeka alifwile no kushiikwa mupepi na Betele mwi samba lya cimuti icikalamba. E ico ainike icimuti cilya ati Allone-bakute.
9 Nomba Lesa amoneke kuli Yakobo na kabili ilyo alefuma ku Padan-aramu+ no kumupaala.+ 10 Kabili Lesa amwebele ukuti: “Ishina lyobe ni we Yakobo.+ Nomba tawakulaitwa ati Yakobo, wakulaitwa ati Israele.” E fyo amwinike ati Israele.+ 11 Na kabili Lesa amwebele ukuti: “Nine Lesa Wa Maka Yonse.+ Fyala no kufula. Inko na mabumba ya nko fikafuma muli iwe, ne shamfumu shikafuma mu musana obe.+ 12 Lelo icalo ico napeela kuli Abrahamu na kuli Isaki, nkacipeela+ kuli iwe, nkacipeela na ku bana+ bobe abakakukonkapo.” 13 Awe Lesa afumine palya alandile nankwe.+
14 E ico Yakobo aimike icilibwe palya pantu apo Lesa alandile nankwe,+ apongolwelapo no mutuulo wa ca kunwa e lyo na mafuta.+ 15 Kabili Yakobo aleita palya pantu Lesa alandile nankwe ati Betele.+
16 E lyo bafumine pa Betele. Kabili ilyo kwali kucili intamfu iikalamba ukufika ku Efrati,+ Rakele alipaapile, lelo calimwafishe pa kupaapa.+ 17 Awe ilyo camwafishe ukupaapa, nacimbusa amwebele ukuti: “Witiina, pantu walakwata uyu mwana na o wine.”+ 18 Kabili ilyo ali mupepi no kuleka umweo+ (pantu na kuba alifwile)+ ainike ishina lya mwana ati Benoni; lelo wishi amwinike ati Benjamini.+ 19 Awe Rakele alifwile no kushiikwa mu nshila ya ku Efrati, e kutila, ku Betelehemu.+ 20 E ico Yakobo aimike icilibwe pa nshiishi yakwe. Ici e cilibwe caimikwa pa nshiishi ya kwa Rakele ukufika na ku bwa lelo.+
21 Pa numa ya ifi fintu, Israele aimine no kuyatanika amatenti yakwe kwi shilya lya lupungu lwa kwa Edere.+ 22 Awe ilyo Israele aikele+ muli cilya calo e lyo Rubene ailesendama na Bilha kanakashi wa kwa wishi, na Israele aumfwile ulwa ici.+
Awe abana baume ba kwa Yakobo baali ikumi na babili (12). 23 Abana baume abafyelwe muli Leya ni Rubene+ ibeli lya kwa Yakobo na Simeone na Lebi na Yuda na Isakari na Sebuluni. 24 Abana baume abafyelwe muli Rakele ni Yosefe na Benjamini. 25 Na bana baume abafyelwe muli Bilha, umubomfi mwanakashi uwa kwa Rakele, ni Dani na Naftali. 26 Na bana baume abafyelwe muli Silupa, umubomfi mwanakashi uwa kwa Leya, ni Gadi na Ashere. Aba e bana baume abafyelwe kuli Yakobo mu Padan-aramu.
27 Asukile Yakobo afika kuli Isaki wishi ku Mamre,+ ku Kiriati-arba,+ e kutila, ku Hebrone, uko Abrahamu na Isaki baikele.+ 28 Kabili Isaki aali ne myaka umwanda umo na makumi cinekonsekonse (180).+ 29 Pa numa Isaki alekele umweo no kufwa nge fyafwa abantu bakwe, umukote kabili uwa myaka iingi,+ awe abana bakwe abaume Esau na Yakobo balimushiikile.+
36 Nomba ulu e lupwa lwa kwa Esau, e kutila, Edomu.+
2 Esau aupile abanakashi ukufuma mu bena Kanaani:+ Ada+ umwana mwanakashi wa kwa Elone umwina Hiti+ na Oholibama+ umwana mwanakashi wa kwa Ana, umwishikulu wa kwa Sibeone umwina Hibi, 3 na Basemati,+ umwana mwanakashi wa kwa Ishmaele, inkashi ya kwa Nebayote.+
4 Kabili Ada afyele Elifasi kuli Esau, na Basemati afyele Reuele, 5 Na Oholibama afyele Yeushi na Yalamu na Kora.+
Aba e bana baume abo Esau afyele mu calo ca Kanaani. 6 Pa numa ya ifi, Esau abuulile abakashi bakwe na bana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi na bantu bonse aba mu ng’anda yakwe no mukuni wakwe ne fitekwa fyakwe fyonse fimbi ne cuma cakwe conse,+ ico anonkele mu calo ca Kanaani, no kuya ku calo icali ukutali ukufuma kuli munyina Yakobo,+ 7 pantu ifyuma fyabo fyalifulishe ica kuti bafililwe ukwikala pamo ne calo baleikalamo calicepele pa mulandu wa mikuni yabo.+ 8 E ico Esau aileikala mu calo ca mpili ica Seiri.+ Esau e Edomu.+
9 Kabili ulu e lupwa lwa kwa Esau icikolwe ca bena Edomu aba mu calo ca mpili ica Seiri.+
10 Aya e mashina ya bana baume ba kwa Esau: Elifasi umwana wa kwa Ada, umukashi wa kwa Esau; Reuele umwana wa kwa Basemati, umukashi wa kwa Esau.+
11 Na bana baume ba kwa Elifasi, bali ni Temani,+ Omari, Sefo na Gatamu na Kenasi.+ 12 Kabili Timna+ aishileba kanakashi wa kwa Elifasi, mwana Esau. Asukile afyala Amaleke+ kuli Elifasi. Aba e bana baume ba kwa Ada, umukashi wa kwa Esau.
13 Abana baume ba kwa Reuele ni aba: Nahati na Sera, Shama na Misa.+ Aba e bana baume ba kwa Basemati,+ umukashi wa kwa Esau.
14 Kabili aba e bali abana baume ba kwa Oholibama umwana mwanakashi wa kwa Ana, umwishikulu wa kwa Sibeone, kabili umukashi wa kwa Esau, pantu afyele Yeushi na Yalamu na Kora kuli Esau.+
15 Ishi e shamfumu+ sha bana ba kwa Esau: Abana baume ba kwa Elifasi, ibeli lya kwa Esau: Imfumu Temani,+ imfumu Omari, imfumu Sefo, imfumu Kenasi, 16 imfumu Kora, imfumu Gatamu, imfumu Amaleke. Ishi e shamfumu sha kwa Elifasi+ mu calo ca Edomu. Aba e bana baume abafyelwe muli Ada.
17 Aba e bana baume ba kwa Reuele, umwana wa kwa Esau: Imfumu Nahati, imfumu Sera, imfumu Shama, imfumu Misa. Ishi e shamfumu sha kwa Reuele mu calo ca Edomu.+ Aba e bana baume abafyelwe muli Basemati, umukashi wa kwa Esau.
18 Awe aba e bana baume ba kwa Oholibama, umukashi wa kwa Esau: Imfumu Yeushi, imfumu Yalamu, imfumu Kora. Ishi e shamfumu sha kwa Oholibama umwana mwanakashi wa kwa Ana, umukashi wa kwa Esau.
19 Aba e bana baume ba kwa Esau, ne shi e shamfumu shabo. E Edomu wine.+
20 Aba e bana baume ba kwa Seiri, umwina Hori, abekashi ba mu calo cilya:+ Lotani na Shobali na Sibeone na Ana+ 21 na Dishone na Esere na Dishani.+ Ishi e shamfumu sha bena Hori, abana ba kwa Seiri, mu calo ca Edomu.
22 Na bana baume ba kwa Lotani bali ni Hori na Hemamu; ne nkashi ya kwa Lotani ali ni Timna.+
23 Kabili aba e bana baume ba kwa Shobali: Alibani na Manahati na Ebali, Shefo na Onamu.
24 Kabili aba e bana baume ba kwa Sibeone: Aya na Ana. Uyu e Ana uwasangile utumfukumfuku twa menshi ayakaba mu matololo ilyo aleliisha impunda sha kwa Sibeone wishi.+
25 Kabili aba e bana ba kwa Ana: Dishone na Oholibama umwana mwanakashi wa kwa Ana.
26 Kabili aba e bana baume ba kwa Dishone: Hemdani na Eshbani na Itrani na Kerani.+
27 Aba e bana baume ba kwa Esere: Bilhani na Saabani na Akani.
28 Aba e bana baume ba kwa Dishani: Usi na Arani.+
29 Ishi e shamfumu sha bena Hori: Imfumu Lotani, imfumu Shobali, imfumu Sibeone, imfumu Ana, 30 imfumu Dishone, imfumu Esere, imfumu Dishani.+ Ishi e shamfumu sha bena Hori ukulingana ne shamfumu shabo mu calo ca Seiri.
31 Nomba ishi e mfumu ishatekele mu calo ca Edomu+ ilyo takulaba imfumu nangu imo iya kuteka abena Israele.+ 32 Kabili Bela mwana Beore e watekele mu Edomu,+ ne shina lya musumba wakwe lyali ni Dinhaba. 33 Ilyo Bela afwile, Yobabu mwana Sera uwa ku Bosera+ e wamupyene pa bufumu.+ 34 Ilyo Yobabu afwile, Hushamu umwina Temani+ e wamupyene pa bufumu.+ 35 Ilyo Hushamu afwile, Hadadi mwana Bedadi, uwacimfishe abena Midiani+ mu mpanga ya Moabu,+ e wamupyene pa bufumu, ne shina lya musumba wakwe ni Abiti.+ 36 Ilyo Hadadi afwile, Samla uwa ku Masreka e wamupyene pa bufumu.+ 37 Ilyo Samla afwile, Shaulu uwa ku musumba wa Rehobote uwali mupepi no mumana, e wamupyene pa bufumu.+ 38 Ilyo Shaulu afwile, Baali-hanani mwana Akibore e wamupyene pa bufumu.+ 39 Ilyo Baali-hanani mwana Akibore afwile, Hadari e wamupyene pa bufumu; no musumba wakwe balewita ati Pau, e lyo ishina lya mukashi wakwe ni Mehetabele umwana mwanakashi wa kwa Matrede umwana mwanakashi wa kwa Mesahabu.+
40 Kanshi aya e mashina ya shamfumu sha kwa Esau ukulingana ne ndupwa shabo, mu bwikalo bwabo, mu mashina ya shiko: Imfumu Timna, imfumu Alba, imfumu Yetete,+ 41 imfumu Oholibama, imfumu Ela, imfumu Pinone,+ 42 imfumu Kenasi, imfumu Temani, imfumu Mibsari,+ 43 imfumu Magdiele, imfumu Iramu. Ishi e shamfumu sha kwa Edomu+ ukulingana ne njikalo shabo mu calo bapyene.+ Uyu e Esau icikolwe ca bena Edomu.+
37 Kabili Yakobo akonkenyepo ukwikala mu calo ico wishi+ aikelemo, mu calo ca Kanaani.+
2 Ifi e fyacitikile Yakobo.
Yosefe,+ ilyo ali ne myaka ikumi na cinelubali (17), alecema umukuni wa mpaanga+ pamo na bamunyina, kabili, ico ali umulumendo, ali pamo na bana baume ba kwa Bilha+ na bana baume ba kwa Silupa,+ abakashi ba kwa wishi. Awe Yosefe aileshimikila shibo ifibi ifyo balecita.+ 3 Kabili Israele atemenwe Yosefe ukucila abana bakwe bonse,+ pantu ali mwana wa mu bukote bwakwe; e ico amupangile ica kufwala icitali ica maboko ayatali kabili ica mindoloshi.+ 4 Ilyo bamunyina bamwene ukuti e o shibo atemenwe ukucila bamunyina bonse, balimupatile,+ kabili tabalelanda nankwe mutende mutende.+
5 Inshita imbi Yosefe alotele iciloto no kucishimika kuli bamunyina,+ na bo basangile umulandu na umbi uwa kumupatilapo. 6 Kabili abebele ati: “Umfweni, iciloto ico nacilota.+ 7 Caciba ifi, twacilakaka imyanshi ya ngano mu kati ke bala kabili moneni umwanshi wandi waima no kwiminina; e lyo imyanshi yenu yaisashinguluka umwanshi wandi no ku-utootela.”+ 8 Awe bamunyina bamwipwishe abati: “Bushe cine cine ukaba imfumu pali ifwe?+ Atemwa, bushe cine cine ukatuteka?”+ E ico basangile umulandu na umbi uwa kumupatilapo pa filoto fyakwe ne fyebo fyakwe.
9 Pa numa alotele iciloto na cimbi, kabili ashimikileko bamunyina ifyo alotele no kutila: “Moneni, nacilota iciloto na cimbi, kabili akasuba no mweshi ne ntanda ikumi na lumo fyacilantootela.”+ 10 E lyo ashimikile wishi na bamunyina, na wishi atendeke ukumukalipila no kumweba ati:+ “Calola mwi ici ciloto ulotele? Bushe cine cine ine na banoko na bamunonko ni fwe tukese no kuwa pa nshi ku kutootela iwe?” 11 Awe bamunyina balimufimbiile,+ lelo wishi asungile icebo ici.+
12 Nomba bamunyina baile mu kuliisha umukuni wa kwa shibo mupepi na ku Shekemu.+ 13 Ilyo papitile inshita Israele atile kuli Yosefe: “Bushe bamunonko tabalecema imikuni lwa mupepi na ku Shekemu? Isa, uleke nkutume uko bali.” Na o atile: “Mukwai ntumeni!”+ 14 E lyo amwebele ukuti: “Shi kabiye. Kamone nga bamunonko bali umutende kabili abatuntulu pamo no mukuni, e lyo ubwele wise unjebe.”+ E fyo amutumine ukufuma mu mpanga iyabatama iya Hebrone,+ kabili aile ukulungama ku Shekemu. 15 Awe umuntu umo amusangile alelubanta mu mpanga. E lyo uyo muntu amwipwishe, ati: “Cinshi ulefwaya?” 16 Na o atile: “Ni bamunyinane ndefwaya. Shi njeba, Ni kwi uko balecemena imikuni?” 17 Na ulya muntu atile: “Nabafuma pano, pantu nacibomfwa baleti, ‘Natuye ku Dotani.’” E ico Yosefe akonkenyepo ukukonka bamunyina no kubasanga ku Dotani.
18 Awe ilyo aali akatalamukila balimumwene, kabili ilyo ashilafika mupepi, mu bucenjeshi batendeke ukupangana ukumwipaya.+ 19 E ico basoseshenye abati: “Moneni! Kalota wa filoto ulya aisa.+ 20 E ico nomba iseni uleke tumwipaye no kumupoosa mu cilindi ca menshi cimo pali ifi;+ na ifwe tukatila iciswango icikali e cimuliile.+ E lyo tukamona ifyo fikaba ifiloto fyakwe.” 21 Nomba Rubene pa kumfwa ifi aeseshe ukumupokolola mu minwe yabo.+ E ico atile: “Twimwipaya.”+ 22 Kabili Rubene atile kuli bena: “Mwisumya umulopa.+ Mupooseni muli ci cilindi ca menshi ica mu matololo kabili mwimwipaya.”+ Ico alefwaya ukumupokolola mu minwe yabo pa kuti amubweseshe kuli wishi.
23 Nomba ilyo fye Yosefe afikile kuli bamunyina, bafuulile Yosefe ica kufwala cakwe icitali, kabili ica mindoloshi ico afwele;+ 24 e lyo bamubuulile no kumupoosa mu cilindi ca menshi.+ Pa nshita iyi icilindi cali fye; tamwali menshi.
25 E lyo baikele balalya.+ Nomba ilyo bainwine amenso no kulolesha, kabili moneni, abena Ishmaele+ abalendo balefuma ku Gileadi, ne ngamila shabo shisendele ifinyamuti na mafuta ya balsamu ne mikwa ukwali ifinyamuti,+ bali pa lwendo balefitwala ku Egupti. 26 E lyo Yuda atile kuli bamunyina: “Cinshi twalasangamo mu kwipaya munyinefwe no kufimba pa mulopa wakwe?+ 27 Iseni tumushitishe ku bena Ishmaele,+ uleke twiba no mulandu wa kumwipaya.+ Na kuba, ni munyinefwe, mulopa wesu.” Awe baumfwile kuli munyinabo.+ 28 Nomba kwaishilepita abaume abena Midiani aba makwebo.+ E ico batintile Yosefe no kumufumya mu cilindi ca menshi+ kabili bashitishe Yosefe ku bena Ishmaele mu sha silfere amakumi yabili (20).+ Kabili aba basendele Yosefe ku Egupti.
29 Ilyo Rubene abwelele ku cilindi ca menshi no kusanga ukuti Yosefe talimo, alepwile ifya kufwala fyakwe.+ 30 Ilyo abwelele kuli bamunyina abilikishe ati: “Umwaice talimo! Bushe ine—ndecita shani ine?”+
31 Lelo, babuulile ica kufwala ca kwa Yosefe icitali, baipeye na sawe no kucitumpika mu mulopa imiku iingi.+ 32 E lyo basendele ica kufwala ico icitali ica mindoloshi no kucitwala kuli shibo no kutila: “Ifi e fyo tusangile. Mukwai lolekesheni,+ mumone nga ca kufwala ca mwana wenu nelyo iyo.”+ 33 Na o alicilolekeshe no kusosa ati: “Ca kufwala ca mwana wandi! Iciswango ca mu mpanga cifwile nacimulya!+ Cine cine Yosefe nabamutaakanya!”+ 34 Apo pene Yakobo alepwile ica kufwala cakwe no kufwala insamu* mu musana wakwe kabili alooseshe umwana wakwe inshiku ishingi.+ 35 Kabili abana bakwe bonse abaume na bana bakwe abanakashi baimine ku kumusansamusha,+ lelo akeene ukusansamuka, atile:+ “Pantu nkatentemukila ku Nshiishi* ku mwana wandi ndeloosha!” E fyo wishi alemulila.
36 Lelo abena Midiani bamushitishe mu Egupti, kuli Potifa cilolo wa kwi sano uwa kwa Farao,+ kabili umukalamba wa bamalonda.+
38 Nomba mu nshita ilya, ilyo Yuda afumine pali bamunyina ailetanika itenti lyakwe mupepi no mwina Adulamu,+ ne shina lyakwe ni Hira. 2 Kabili kulya e ko Yuda amwene umwana mwanakashi wa mwina Kanaani,+ ne shina lyakwe ni Shua. Awe alimubuulile no kusendama nankwe. 3 Na o alimiite. Pa numa afyele umwana mwaume no kumwinika ati Ere.+ 4 Na kabili alimiite. Na pa numa afyele umwana mwaume no kumwinika ati Onani. 5 Na kabili afyele umwana mwaume no kumwinika ati Shela. Nomba pa nshita amufyele ninshi bekala mu Aksibu.+
6 E lyo Yuda afwaile Ere ibeli lyakwe umukashi, ne shina lyakwe ni Tamari.+ 7 Lelo Ere, ali umubi mu menso ya kwa Yehova;+ e ico Yehova alimwipeye.+ 8 Ni pali ici Yuda asoseele kuli Onani ati: “Sendama na muka munonko kabili umuupe icupo ca pali bumulamu pa kuti ufyalile munonko abana.”+ 9 Lelo Onani alishibe ukuti aba bana tabakabe bakwe;+ e ico ilyo lyonse asendama no mukashi wa kwa munyina aleonawila amalumina yakwe pa nshi pa kuti efyalila munyina abana.+ 10 Nomba ico alecita calibipile mu menso ya kwa Yehova;+ e ico na o wine alimwipeye.+ 11 E lyo Yuda atile kuli Tamari nafyala: “Akwikala bumukamfwilwa mu ng’anda ya kwa wiso mpaka Shela umwana wandi umwaume akakule.”+ Pantu mu mutima aleti: “Epali na o wine afwa nga bamunyina.”+ Na o Tamari aileikala mu ng’anda ya kwa wishi.+
12 Ilyo papitile inshiku ishingi umwana mwanakashi wa kwa Shua, umukashi wa kwa Yuda,+ alifwile; na Yuda afishishepo inshiku sha kuloosha.+ Pa numa aile ku Timuna+ ku balebeya impaanga shakwe, pamo no munankwe Hira umwina Adulamu.+ 13 E lyo baebele Tamari ukuti: “Mona sofyala aleya ku Timuna ku kubeya impaanga shakwe.”+ 14 Awe afuulile ifya kufwala fya bumukamfwilwa, aikubenye insalu afimbana na ku menso no kuyaikala apa kwingilila mu Enaimu, mu mbali ya musebo wa ku Timuna. Pantu amwene ukuti Shela nakula ukwabula kuti bamuufye kuli Shela ukuti abe umukashi wakwe.+
15 Ilyo Yuda amumwene, apo pene atontonkenye ukuti ni cilende,+ pantu alifimbene ku menso.+ 16 E ico aile kuli ena mu mbali ya musebo no kumweba ati: “Leka nsendame nobe.”+ Pantu taishibe ukuti ni nafyala.+ Lelo, nafyala atile: “Cinshi mukampeela nga mwasendama na ine?”+ 17 E lyo atile: “Ine nkatuma akana ka mbushi ukufuma mu mukuni.” Lelo umwanakashi atile: “Bushe mwalampeela iciikatilo mukasuke amutuma akana ka mbushi?”+ 18 Kabili akonkenyepo ati: “Ciikatilo nshi ico ulefwaya?” na o atile: “Inindaminwe+ yenu iya kufwatikilako no mwando wenu ne nkonto yenu iili mu minwe yenu.” E lyo amupeele no kusendama nankwe, na o alimiite. 19 E lyo aimine no kuya kabili afuulile icifimbo no kufwala ifya kufwala fya bumukamfwilwa.+
20 Kabili Yuda atumine umunankwe umwina Adulamu+ ukumutwalilako akana ka mbushi pa kuti ayepoka iciikatilo cilya ku mwanakashi ulya, lelo tamusangile. 21 Awe aile aleipusha ku bantu ba palya pantu apafumine umwanakashi, ati: “Ali kwi ulya cilende+ wa pe tempele uwa mu Enaimu uwabela mu musebo?” Na bo bayaswike abati: “Muno muntu tamwatala amuba cilende wa pe tempele.” 22 Asukile abwelela kuli Yuda no kutila: “Nshimusangile kabili, na bantu ba muli ilya ncende batile, ‘Muno tamwatala amuba cilende wa pe tempele.’” 23 E ico Yuda atile: “Leka afisende fibe fyakwe, ukuti twiseebana.+ Lelo te mulandu, apo ine nintuma akana ka mbushi aka, ni co fye taumusangile.”
24 Lelo, pa numa ya myeshi itatu e lyo baebele Yuda abati: “Tamari nokofyala aicitile cilende,+ kabili moneni naimita pa mulandu wa bucilende bwakwe.”+ Na o Yuda atile: “Mufumisheni pa nse no kumoca.”+ 25 Nomba ilyo balemufumya atumine amashiwi kuli wishifyala, ati: “Umwine wa ifi fintu e wampeele ifumo.”+ Kabili alundilepo no kuti: “Lolekesheni,+ mumone umwine wa ifi fintu, inindaminwe no mwando ne nkonto.”+ 26 Awe Yuda alifilolekeshe no kutila:+ “Alilungama ukuncila,+ pantu nshamupeele kuli Shela umwana wandi umwaume.”+ E ico tabwekeshepo ukusendama nankwe.+
27 Nomba pa kupaapa, moneni, mwi fumo lyakwe mwali bampundu. 28 Kabili, ilyo alepaapa umo apushishe ukuboko, e lyo apo pene nacimbusa abuulile ubushishi bwakashika no kumukaka ku kuboko, ati: “Uyu e wabalilapo ukufuma.” 29 Nomba ilyo fye abweseshe ukuboko kwakwe, moneni, munyina nomba e wafuma, ica kuti nacimbusa atile: “Cinshi ici wacita ica kuti waipangila inshila pa kuti ufume?” E ico ishina lyakwe lyainikwe Perese.+ 30 Na pa numa munyina uwali no bushishi bwakashika ku kuboko alifumine kabili bamwinike ati Sera.+
39 Awe baletele Yosefe ku Egupti,+ kabili Potifa,+ umwina Egupti, uwalebomba kwi sano, kabili umukalamba wa bamalonda, alimushitile ku bena Ishmaele+ abamuletele kulya. 2 Lelo Yehova ali na Yosefe, na fyonse ifyo alecita fyalemuwamina+ kabili aishileba umukalamba mu ng’anda ya kwa shikulu wakwe, umwina Egupti. 3 Na shikulu wakwe amwene ukuti Yehova ali nankwe no kuti Yehova alepaala conse ico alecita.
4 Awe Yosefe aali uwatemwikwa kuli shikulu wakwe kabili alemubombela lyonse, ica kuti amubikile ukuba umukalamba pa ng’anda yakwe,+ na conse ico akwete apeele mu minwe yakwe. 5 Nomba ukutula apo amubikile ukuba umukalamba pa ng’anda yakwe no kwangalila ifipe fyakwe fyonse, Yehova alepaala ing’anda ya mwina Egupti uyu pa mulandu wa kwa Yosefe, kabili ipaalo lya kwa Yehova lyaishileba pali conse ico akwete mu ng’anda na mu mpanga.+ 6 Asukile Potifa aleka conse ico akwete cibe mu minwe ya kwa Yosefe;+ kabili talesakamana nangu cimo kano fye ifya kulya alelya. Kabili Yosefe aishileba uwayemba icata kabili alemoneka uwayemba.
7 Nomba pa numa ya ifi fintu umukashi wa kwa shikulu wakwe atendeke ukupoosa amenso+ yakwe pali Yosefe no kutila: “Sendama na ine.”+ 8 Lelo alekaana+ kabili aleti ku mukashi wa kwa shikulu wakwe: “Moneni shikulu tasakamana nangu cimo mu ng’anda ino, na conse ico akwata apeela mu minwe yandi.+ 9 Tamuli nangu umo uwancila muli ino ng’anda, kabili tantana nangu cimo kano fye imwe, pantu muli mukashi wakwe.+ E ico kuti nacita shani ububi bwakula ifyo no kubembukila Lesa?”+
10 Nomba lyonse ilyo alesosa kuli Yosefe cila bushiku ukuti asendame nankwe nangu ukuba nankwe, alemukaanina.+ 11 Nomba pa bushiku ubu nge fyo caleba inshiku shimbi aingile mu ng’anda ku kubomba imilimo yakwe, na mu ng’anda tamwali nangu umo uwa pa ng’anda.+ 12 E lyo umwanakashi amwikete ku ca kufwala cakwe,+ no kutila: “Sendama na ine!”+ Lelo ashile ica kufwala cakwe mu minwe yakwe kabili alifulumwike no kufumina pa nse.+ 13 Nomba ilyo amona amushiila ica kufwala mu minwe pa kufulumukila pa nse, 14 atendeke ukubilikisha ku ba mu ng’anda yakwe, ati: “Moneni! Atuleteele umwaume, umuHebere, ku kutuseebanya. Eshile kuli ine ukuti asendame na ine, lelo ine nacitendeka ukupunda ishiwi ilikalamba.+ 15 Nomba ilyo acumfwa ukuti nasansula ishiwi no kutendeka ukupunda, e lyo acisha ica kufwala cakwe no kufulumukila pa nse.” 16 Na o asungile ica kufwala cakwe pa mbali yakwe mpaka shikulu wakwe abwelela ku ng’anda.+
17 E lyo amwebele amashiwi ya kuti: “Umubomfi mwatuletela umuHebere eshile kuli ine ku kunseebanya. 18 Lelo ilyo fye nacisansula ishiwi no kutendeka ukupunda, e lyo acisha ica kufwala cakwe pa mbali yandi no kufulumukila pa nse.”+ 19 E ico shikulu wakwe pa kumfwa amashiwi ya mukashi wakwe ayo amwebele, ati: “Ifi ne fi e fyo umubomfi wenu acicita kuli ine,” ubukali bwakwe bwaliimine.+ 20 E ico shikulu wa kwa Yosefe alimusendele no kumutwala mu cifungo, umo abafungwa ba mfumu balekakilwa, na o atwalilile ukuba mu cifungo.+
21 Lelo, Yehova ali na Yosefe kabili alemulanga icikuuku no kumulenga ukutemwikwa ku mukalamba wa cifungo.+ 22 E ico umukalamba wa cifungo apeele abafungwa bonse abali mu cifungo mu minwe ya kwa Yosefe; kabili e walesuminisha conse ico bali no kucita mulya.+ 23 Umukalamba wa cifungo talebikako amano kuli fyonse ifyo apeele Yosefe, pantu Yehova ali na Yosefe kabili Yehova alepaala conse ico alecita.+
40 Nomba pa numa ya ifi fintu uwalepeela+ imfumu ya mu Egupti ifya kunwa e lyo no walepanga umukate babembukile shikulu wabo imfumu ya Egupti.+ 2 Kabili Farao akalipe icibi pa babomfi+ bakwe babili, umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa no mukalamba wa balepanga umukate.+ 3 E ico abapoosele mu cifungo ca mu ng’anda ya mukalamba wa bamalonda,+ mu cifungo+ umo Yosefe ali umufungwa. 4 E lyo umukalamba wa bamalonda abikile Yosefe pamo na bo pa kuti alebabombela;+ kabili bali mu cifungo pa nshiku shimo.
5 Kabili bonse babili balotele iciloto,+ cila muntu alotele iciloto ubushiku bumo bwine,+ umo umo iciloto cakwe no mo calolele,+ uwalepeela imfumu ya mu Egupti ifya kunwa no walepanga umukate abali abafungwa mu cifungo.+ 6 Ilyo Yosefe aile uko baali ulucelo no kubamona, moneni, balemoneka aba bulanda.+ 7 E lyo alaipusha ababomfi ba kwa Farao abali nankwe mu cifungo ica mu ng’anda ya kwa shikulu wakwe, ati: “Cinshi ico ifinso fyenu fibelele ifya bulanda lelo?”+ 8 Na bo batile: “Natulota ifiloto, kabili tapali uwa kutwilwila.” E ico Yosefe abebele ati: “Bushe Lesa te wilula ifiloto?+ Nondolweleni ifyo mulotele.”
9 Kabili umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa alondolwelele Yosefe iciloto no kusosa ati: “Moneni, mu ciloto candi nacimona umwangashi uli pa ntanshi yandi. 10 Na ku mwangashi kwaciba utumisambo tutatu, kabili waciba ngo wacilapuuka.+ Amaluba ya uko yacibalula. Ne fisansangu fya uko fyacitwala imyangashi iyapya. 11 Na kapu ya kwa Farao yaciba mu kuboko kwandi, e lyo nabuula ne myangashi naikamina mu lukombo lwa kwa Farao.+ Pa numa nacipeela ulukombo mu minwe ya kwa Farao.”+ 12 E lyo Yosefe atile: “Uku e kwilulwa kwa ciloto:+ Imisambo iyo itatu ni nshiku shitatu. 13 Mu nshiku shitatu ukufuma nomba Farao akakufumya kabili akakubwesesha pa cifulo wakwete;+ kabili ukalapeela ifya kunwa mu minwe ya kwa Farao, nge fyo walecita kale ilyo walepeela imfumu ifya kunwa.+ 14 Lelo, ukanjibukishe ilyo fye ifintu fikakuwamina,+ kabili, ukanange icikuuku kabili ukanandepo kuli Farao,+ no kumfumya muli cino cifungo. 15 Pantu na kuba nasendelwe ukufuma mu calo ca baHebere;+ kabili kuno na ko nshacita nangu cimo ica kuti bambikilepo mu cifungo.”+
16 Ilyo umukalamba wa balepanga umukate amwene ukuti ailula bwino, e lyo atile kuli Yosefe: “Na ine wine nacilota, kabili moneni pa mutwe wandi paciba imiseke itatu iya mukate wabuuta, 17 na mu museke uwaciba pa muulu sana mwaciba ifya kulya ifya misango yonse ifya kwa Farao,+ ifyo uupanga imikate apekenye, ne fyuni+ fyacilalya ifyaciba mu museke uwaciba pa mutwe wandi.” 18 E lyo Yosefe ayaswike no kutila: “Uku e kwilulwa kwa ciloto:+ Imiseke itatu ni nshiku shitatu. 19 Mu nshiku shitatu ukufuma nomba Farao akakufumya no kukuputulako umutwe no kukukulika ku cimuti;+ ne fyuni fikalya umubili obe onse.”+
20 Nomba ubushiku bwalenga shitatu bwali bushiku bwa kufyalwa kwa kwa Farao,+ kabili acitiile ababomfi bakwe bonse umutebeto no kufumya umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa no mukalamba wa balepanga umukate mu kati ka babomfi bakwe.+ 21 Umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa amubweseshe pa cifulo cakwe ica kuba umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa,+ na o atwalilile ukulapeela ifya kunwa mu minwe ya kwa Farao. 22 Lelo umukalamba wa balepanga umukate alimukulike,+ nga filya fine Yosefe abelwilile.+ 23 Lelo, umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa taibukishe Yosefe, alimulabile.+
41 Nomba pa mpela ya myaka ibili iituntulu, Farao alotele+ iciloto kabili moneni, naiminina mu mbali ya mumana wa Naelo. 2 Kabili moneni, ing’ombe cinelubali (7) shilefuma mu mumana wa Naelo ishalemoneka ishayemba kabili ishaina, shilelya no mulemfwe wa mu lulamba lwa Naelo.+ 3 Kabili moneni ing’ombe shimbi cinelubali (7) shilefuma mu mumana wa Naelo ukukonka pali ishi, shilemoneka ishabipa kabili ishaonda,+ shayaiminina mupepi ne ng’ombe ishili mu lulamba lwa Naelo. 4 E lyo ing’ombe ishalemoneka ishabipa kabili ishaonda shatendeka ukulya ing’ombe cinelubali ishalemoneka ishayemba kabili ishaina.+ Awe Farao alishibwike.+
5 Lelo aponene mu tulo na kabili no kulota iciloto ca bubili. Kabili moneni, kwali imitwe ya ngano cinelubali (7) iikulu kabili iisuma ilefuma mu lupimbili lumo.+ 6 Kabili moneni kwali ne mitwe ya ngano cinelubali (7) iyapapa kabili iyapya ku mwela wakaba uwa ku kabanga,+ iyalemena ukukonka pali iyo.+ 7 Kabili imitwe ya ngano iyapapa yatendeke ukumina imitwe ya ngano cinelubali (7) iikulu kabili iyaisula.+ Awe Farao alishibwike kabili moneni cali ciloto fye.
8 Nomba ulucelo umutima wakwe walisakamikwe.+ E ico atumine abakuyaita bashimapepo bonse aba finjelengwe aba mu Egupti+ na bonse aba mano abalimo,+ kabili Farao abashimikile ifiloto fyakwe.+ Lelo tapali uwa kwilwila Farao ifiloto.
9 E lyo umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa alandile na Farao,+ ati: “Ndesokolola imembu shandi buno bushiku.+ 10 Kwali ubushiku Farao akalipe pa babomfi bakwe.+ Ambikile mu cifungo ca mu ng’anda ya mukalamba wa bamalonda,+ ine no mukalamba wa balepanga umukate. 11 Pa numa twalotele ifiloto mu bushiku bumo bwine, ine na ena. Cila muntu alotele iciloto kabili cila ciloto cali no mo calolele.+ 12 Kabili twali no mulumendo, umuHebere,+ umubomfi wa mukalamba wa bamalonda.+ Ilyo twamushimikile ifiloto,+ alilwile ifiloto fyesu. Ailwile ifiloto ukulingana ne fyo cila muntu alotele. 13 Kabili ukulingana ne fyo ailwile ifiloto fyesu, e fyo caishileba. Ine ambweseshe pa cifulo candi,+ lelo ena alimukulike.”+
14 E lyo Farao atumine aba kuyaita Yosefe,+ ukuti bamufumye bwangu bwangu mu cifungo.+ E ico alibeyele+ no kufwala ifya kufwala+ fimbi no kuya kuli Farao. 15 E lyo Farao atile kuli Yosefe: “Nindota iciloto, lelo tapali uwa kwilula. Nomba ning’umfwa ukuti iwe kuti waumfwa iciloto no kwilula.”+ 16 E lyo Yosefe ayaswike Farao no kutila: “Te ku maka yandi! Lesa e walasosa ifya mutende kuli Farao.”+
17 Kabili Farao akonkenyepo ukusosa kuli Yosefe ati: “Mu ciloto candi, naciba ninjiminina pa lulamba lwa mumana wa Naelo. 18 Kabili moneni ing’ombe cinelubali (7) ishaina kabili ishayemba shilefuma mu mumana wa Naelo, no kutendeka ukulya umulemfwe wa mu Naelo.+ 19 Kabili moneni ing’ombe shimbi cinelubali (7) shacikonkapo, ishanakuka kabili ishabipa kabili ishaonda.+ Nshatala mona ishabipa nge shi mu calo conse ica Egupti. 20 Ishaonda kabili ishabipa shacitendeka ukulya ing’ombe cinelubali (7) ishaina.+ 21 Kabili ishi shacingila mu nda ya shiko, lelo te kuti wishibe no kuti nashilyapo fimo, pantu shacilamoneka fye ishabipa nga pa kutendeka.+ E lyo nacishibuka.
22 “Pa numa nacimona mu ciloto candi kabili moneni, imitwe cinelubali (7) iya ngano ilefuma mu lupimbili lumo, iyaisula kabili iisuma.+ 23 Kabili ukukonka pali iyo, moneni kwaciba imitwe cinelubali (7) iya ngano iyacilamena, iyapapa, kabili iyaumina, iyapya ku mwela wa ku kabanga.+ 24 Kabili iyo mitwe ya ngano iyaonda yacitendeka ukumina imitwe ya ngano cinelubali (7) iisuma.+ E ico nacishimikilako bashimapepo ba finjelengwe,+ lelo tapali nangu umo uwacinondolwela umo cilolele.”+
25 E lyo Yosefe atile kuli Farao: “Iciloto ca kwa Farao cimo fye. Ico Lesa wa cine akacita nalanda kuli Farao.+ 26 Ing’ombe cinelubali (7) ishisuma myaka cinelubali. Ifyo fine ne mitwe ya ngano cinelubali iisuma myaka cinelubali. Iciloto cimo fye. 27 Ne ng’ombe isho cinelubali (7) ishaonda kabili ishibi ishacikonkapo myaka cinelubali; ne mitwe ya ngano cinelubali iyabulamo akantu, iyapya ku mwela wa ku kabanga,+ ikaba myaka cinelubali iya cipowe.+ 28 E filya nsosele kuli Farao nati: Ico Lesa wa cine alecita nalanga Farao.+
29 “Moneni kukaba imyaka cinelubali (7) ilyo kukaba ifya kulya ifingi nga nshi mu calo conse ica Egupti. 30 Lelo pa numa ya iyo myaka kukesa icipowe ca myaka cinelubali (7), abantu bakalaba ne fya kulya ifingi ifyo fyonse ifyaba mu calo ca Egupti kabili icipowe cikaba mpanga yonse.+ 31 Ne fya kulya ifingi ifyali mu calo abantu tabakafibukishe pa mulandu wa cipowe ico icikesakonkapo, pantu cikaba cipowe icikalamba nga nshi. 32 Kabili apo iciloto cabwekeshiwepo imiku ibili kuli Farao, cilolele mu kuti ici cintu nacipampamikwa na Lesa wa cine,+ kabili Lesa wa cine aleangufyanya ukucicita.+
33 “E ico nomba lekeni Farao afwaye umuntu uwashilimuka kabili uwa mano no kumulaashika pa calo ca Egupti.+ 34 Lekeni Farao acitepo cimo no kusala aba kwangalila icalo,+ e lyo ena aleangalila icitungu cimo pa fitungu fisano ifya mu calo ca Egupti mu myaka cinelubali (7) ilyo kukaba ifya kulya ifingi.+ 35 Na bo bakalonganike ifya kulya fyonse ifya muli iyo myaka ilyo kukaba ifya kulya ifingi, kabili bakatuulike ingano mu kuteka kwa kwa Farao ukuti shikabe ica kulya ca mu misumba,+ kabili bakashisunge. 36 Kabili bakapeele abantu ifya kulya ifyo mu calo pa myaka cinelubali (7) iya cipowe, iikesa mu calo ca Egupti,+ pa kuti icalo ciikonaulwa ku cipowe ico.”+
37 Awe Farao na babomfi bakwe bonse batemenwe nga nshi aya mashiwi.+ 38 E ico Farao atile ku babomfi bakwe: “Bushe kuti asangwa umuntu na umbi uwaba ngo yu uwabamo umupashi wa kwa Lesa?”+ 39 Pa numa Farao atile kuli Yosefe: “Apo Lesa nakulenga ukwishiba ici conse,+ tapali umbi uwashilimuka kabili uwa mano nga iwe.+ 40 Ni we wine uleba umukalamba pa ng’anda yandi,+ na bantu bandi bonse bakalakunakila muli fyonse.+ Ku bufumu fye e ko nalakucila.”+ 41 Kabili Farao alundilepo ukusosa kuli Yosefe ati: “Mona, ninkusonta ukuba umukalamba pa calo conse ica Egupti.”+ 42 E lyo Farao afuulile ku munwe wakwe inindaminwe+ ya kufwatikilako no kuifwika ku munwe wa kwa Yosefe no kumufwika ifya kufwala ifyatelela ifisuma kabili amufwikile no munyololo wa mu mukoshi uwa golde.+ 43 Kabili amuninike na mwi celeta lya bubili ilya mfumu,+ pa kuti abantu babilikishe kuli ena abati, “Afureki!” E fyo amucitile umukalamba pa calo conse ica Egupti.
44 Farao kabili atile kuli Yosefe: “Nine Farao, lelo ukwabula ukusuminisha kobe tapali uufwile ukwimya ukuboko kwakwe nangu ukuulu kwakwe mu calo conse ica Egupti.”+ 45 Pa numa Farao ainike Yosefe ati Safenati-panea no kumupeela Asenati+ umwana mwanakashi wa kwa Potifera shimapepo wa ku One+ ku kuba umukashi wakwe. E lyo Yosefe afumine no kwendauka mu calo ca Egupti.+ 46 Kabili Yosefe ali ne myaka amakumi yatatu (30)+ ilyo aileiminina pa cinso ca kwa Farao imfumu ya Egupti.
Awe Yosefe afumine pa cinso ca kwa Farao kabili aendawike mu calo conse ica Egupti. 47 Kabili mu myaka cinelubali (7) iya fya kulya ifingi icalo cafumishe ifisabo ifingi nga nshi.+ 48 Kabili alelonganya ifya kulya fyonse ifya myaka iyo cinelubali (7) mu calo ca Egupti kabili abikile ifya kulya ifyo mu misumba yonse.+ Ifya kulya fya mu mabala ayali mupepi no musumba afibikile mu kati ka uko.+ 49 Kabili Yosefe atwalilile ukulonganya imiina ya ngano ngo mucanga wa pali bemba ku bwingi,+ mpaka basukile baleka ukupenda, pantu shalifulishe.+
50 Kabili ilyo umwaka wa cipowe ushilafika Yosefe afyele abana babili abaume,+ abo Asenati umwana mwanakashi wa kwa Potifera shimapepo wa ku One amufyalile. 51 E ico Yosefe ainike ishina lye beli ati Manase,+ ico umwine atile, “Pantu Lesa nanenga ukulaba ukucula kwandi konse no kulaba ing’anda ya kwa tata yonse.”+ 52 No wa cibili amwinike ati Efraimu,+ ico umwine atile, “Lesa nanenga ukukwata abana abengi mu calo ico naculiilemo.”+
53 Yasukile imyaka cinelubali (7) iya fya kulya ifingi mu calo ca Egupti yapwa,+ 54 kabili pa numa, imyaka cinelubali (7) iya cipowe yalifikile, nga filya fine Yosefe asosele.+ Kabili icipowe caponene mu fyalo fyonse, lelo mu calo conse ica Egupti mwali ifya kulya.+ 55 Fyasukile ifya kulya fyapwa mu calo conse ica Egupti na bantu batendeke ukulilila ifya kulya kuli Farao.+ E lyo Farao atile ku bena Egupti bonse: “Kabiyeni kuli Yosefe. Conse ico alamweba ukucita, mucite.”+ 56 Kabili icipowe caponene pano isonde ponse.+ E lyo Yosefe aiswile amatala yonse aya ngano ayo bakwete alashitisha na ku bena Egupti,+ pantu icipowe calikulile mu calo ca Egupti. 57 Kabili abantu mu calo conse baleisa ku Egupti ku kushita ingano kuli Yosefe, pantu icipowe calikulile pano calo ponse.+
42 Asukile Yakobo aumfwa ukuti ku Egupti kuli ifya kulya.+ E lyo Yakobo atile ku bana bakwe abaume: “Cinshi mwikalile fye muleloleshanya?” 2 Kabili alundilepo ati: “Moneni ning’umfwa ukuti ku Egupti+ kuli ifya kulya. Kabiyeniko no kutushitilako pa kuti twifwa ku nsala.” 3 Awe bamunyina+ ba kwa Yosefe ikumi (10) baile ku kushita ifya kulya ku Egupti. 4 Lelo Yakobo talekele Benjamini,+ munyina Yosefe, ukuya pamo na bamunyina, pantu atile: “Epali icabipa camucitikila.”+
5 E ico bamwana Israele baendeele pamo na bambi abaleya ku Egupti ku kushita ingano, pantu mu calo ca Kanaani mwali icipowe.+ 6 Kabili Yosefe e wali umukalamba pa calo cilya.+ E waleshitisha ingano ku bantu ba mu fyalo fyonse.+ Awe bamunyina Yosefe balishile no kumukontamina.+ 7 Ilyo Yosefe amwene bamunyina, apo pene alibeshibe, lelo ali-ifungushenye ukuti bemwishiba.+ E ico alandile na bo bukali bukali kabili abepwishe ati: “Mwafuma kwi?” na bo batile: “Twafuma ku calo ca Kanaani twaisa ku kushita ifya kulya.”+
8 E fyo Yosefe aishibe bamunyina, lelo bena tabamwishibe. 9 Apo pene Yosefe aibukishe ifiloto alotele pali bena,+ kabili abebele ati: “Muli nengu! Mwishile ku kumona apa kusanshila icalo cesu!”+ 10 Na bo batile: “Iyo, mwe shikulu,+ ababomfi+ benu beshile ku kushita ifya kulya. 11 Ifwe bonse tuli bana ba muntu umo. Tuli bantu ba kaele. Ababomfi benu tabali nengu.”+ 12 Lelo atile: “Iyo te fyo! Pantu mwishile ku kumona apa kusanshila icalo cesu!”+ 13 Na bo batile: “Fwe babomfi benu tuli ba bwananyina ikumi na babili (12).+ Tuli bana ba muntu+ umo mu calo ca Kanaani; kabili pali ino nshita umwaice ali na shifwe,+ e lyo uyu umbi tabapo.”+
14 Lelo, Yosefe abebele ati: “Ifyo nsosele kuli imwe nati, ‘Muli nengu!’ ni fyo fine. 15 Nalamwesha imone nga mulelanda icishinka. Na pali fye Farao, tamwafume pano mpaka munyinenwe umwaice ese.+ 16 Tumeni umo pali imwe ayebuula munyinenwe lelo imwe mulekakwa, pa kuti amashiwi musosele yashininkishiwe nga ya cine.+ Lelo nga tacabe fyo, ninshi, na pali fye Farao, muli nengu.” 17 Awe abasungile mu cifungo inshiku shitatu.
18 Pa numa pa bushiku bwalenga shitatu Yosefe abebele ati: “Citeni ici ukuti mube no mweo. Pantu ine ntiina+ Lesa wa cine. 19 Nga muli ba kaele, lekeni umo pali bamunyinenwe ashale muli cino cine cifungo,+ lelo imwe bonse kabiyeni, sendeni ifya kulya fya kupwisha icipowe mu mayanda yenu.+ 20 E lyo mukalete munyinenwe umwaice kuli ine, pa kuti nkamone ifyo mwalanda nga fya cine; na imwe tamwakafwe.”+ Awe balisumine ukucita ifyo.
21 Kabili balaebana abati: “Cine cine twaliba no mulandu pali munyinefwe,+ pantu twalimwene ifyo umutima wakwe waculile ilyo atupapatile ukuti tumucite inkumbu, lelo tatwaumfwile. E co ukucula uku kwaishila pali ifwe.”+ 22 E lyo Rubene abaswike, ati: “Bushe nshamwebele nati, ‘Mwicita icabipa ku mwaice’? Na imwe tamwaumfwile.+ Nomba, moneni umulopa wakwe ulefwaikwa.”+ 23 Lelo bena tabaishibe ukuti Yosefe aleumfwa, pantu lyonse paleba umuntu uwalebapilibwila ifyo Yosefe alelanda. 24 Asukile afuma apo baali no kuyatendeka ukulila.+ E lyo abweleele kuli bena no kulanda na bo no kusenda Simeone+ ukumufumya apo baali kabili alimukakile ninshi balemonako.+ 25 Pa numa Yosefe asosele ukuti besushe ingano mu fipe fyabo. Kabili, babweseeshe balya bantu indalama shabo, cila muntu mu mufuko+ wakwe no kubapeela ifya kulya fya pa lwendo.+ Ifi fine e fyo bacitile kuli bena.
26 Awe babikile ifya kulya fyabo pa mpunda shabo kabili bafumine palya no kuya. 27 Ilyo umo aiswile umufuko wakwe ukuti apeele impunda yakwe ifya kulya apa kutuushisha,+ amwene indalama shakwe, kabili moneni shili pa muulu mu mufuko wakwe.+ 28 Na o atile kuli bamunyina: “Nabambwesesha indalama shandi kabili moneni shili mu mufuko wandi!” E lyo imitima yabo yafumine, ica kuti balatutuma no kwebana+ abati: “Cinshi ici Lesa acita kuli ifwe?”+
29 Basukile bafika kuli Yakobo shibo ku calo ca Kanaani no kumweba fyonse ifyabacitikile, abati: 30 “Umwaume umukalamba pa calo cilya alandile bukali bukali kuli ifwe,+ pantu amwene kwati tuli nengu sha calo.+ 31 Lelo twamwebele atuti: ‘Tuli ba kaele.+ Tatuli nengu. 32 Tuli ba bwananyina+ ikumi na babili (12), kabili abana ba muntu umo.+ Umo tabapo,+ e lyo umwaice ali na shifwe pali nomba mu calo ca Kanaani.’+ 33 Lelo umukalamba pali cilya calo atile kuli ifwe,+ ‘Kuli ici e ko ndeishibila ukuti muli ba kaele:+ Lekeni umo pali bamunyinenwe ashale na ine.+ E lyo imwe sendeni ifya kulya fya kupwishe nsala mu mayanda yenu no kuya.+ 34 Kabili mukalete munyinenwe umwaice kuli ine, ukuti nkashininkishe ukuti tamuli nengu lelo muli bololoke. Nkamubwesesha munyinenwe, na imwe mukalaisa mu kushita mu calo cino.’”+
35 Nomba pa kufumya ifyali mu mifuko yabo moneni mwasangilwe indalama sha cila muntu mu mufuko wakwe. Kabili bena kumo na shibo bamwene cila muntu indalama shakwe, kabili balitiinine. 36 E lyo Yakobo shibo apundile, ati: “Mwanjipaila abana!+ Yosefe tabapo na Simeone talipo,+ kabili Benjamini na o mwalamusenda! Ni pali ine ifibi fyonse ifi fyaponena!” 37 Lelo Rubene atile kuli wishi: “Nga nshakamubweseshe kuli imwe ninshi mukepailemo abana bandi babili abaume.+ Mupeeleni kuli ine, nine nkamubwesesha kuli imwe.”+ 38 Lelo, atile: “Umwana wandi ena takaye na imwe, pantu munyina alifwa kabili ashala fye eka.+ Nga ca kutila icabipa camucitikila mu nshila iyo mukayamo ninshi ni mwe mukalenga ukuti icikonko cikantentemushishe ku Nshiishi* ne wa mfwi.”+
43 Nomba icipowe calikulile mu calo.+ 2 Kabili ilyo bapwile fye ukulya ingano isho bafumishe ku Egupti,+ shibo abebele ati: “Bweleleniko, katushitileniko aka kulya.”+ 3 E lyo Yuda amwebele ati:+ “Uyo muntu atukonkomeshe ati, ‘Nga tamwakese na munyinenwe mwikamona icinso candi.’+ 4 Nga mwatusuminisha ukuya na munyinefwe,+ ninshi twalaya ku kumushitile fya kulya. 5 Lelo nga tamwamusuminishe ukuya, tatwaye, pantu uyo muntu atwebele ati, ‘Nga tamwakese na munyinenwe mwikamona icinso candi.’”+ 6 Awe Israele abilikishe ati:+ “Nga cinshi mwacitile icabipa kuli ine pa kweba uyo muntu ukuti mwalikwata munyinenwe na umbi?” 7 Na bo batile: “Uyo muntu aipwishe pali ifwe na pa bantu besu, ati, ‘Bushe shinwe acili uwa mweo?+ Bushe mwalikwata munyinenwe na umbi?’ na ifwe twamwaswike ukulingana ne fyo aipwishe.+ Bushe nga twaishibe shani ukuti akatila, ‘Kaleteni munyinenwe kuno’?”+
8 E lyo Yuda asosele kuli Israele wishi ati: “Lekeni umulumendo aye na ine,+ muleke twime no kuya, pa kuti twifwa,+ ifwe na imwe na bana besu abanono.+ 9 Nine nkaba iciikatilo cakwe.+ Nine mukapeelelemo umulandu.+ Nga nafilwa ukumubwesesha kuli imwe no kumupeela kuli imwe, ninshi nabembukila imwe inshiku shonse. 10 Atubula ukushingashinga, nga twalyendapo imiku ibili.”+
11 E ico Israele shibo abebele ati: “Ifyo nga e fyo cili,+ kanshi citeni ici: Sendeni ifyawamisha ifya mu calo cino mu fipe fyenu muye na fyo ku muntu uyo fikaba ica bupe cakwe:+ utumafuta twa balsamu,+ no tubuci,+ ifinyamuti ne mikwa ukuli ifinyamuti,+ amapistaki na maalmonde.+ 12 Musende ne ndalama isha miku ibili mu minwe yenu; ne ndalama isho bamubweseeshe mu mifuko yenu mushibweseshemo.+ Nakalimo balufyenye fye.+ 13 Kabili sendeni munyinenwe no kwima, mubwelele ku muntu uyo. 14 Kabili shi Lesa Uwa Maka Yonse amucitile inkumbu ku cinso ca muntu uyo,+ ukuti akamupeele munyinenwe umbi pamo na Benjamini mukese na bo. Na ine nga nafwilwa abana bandi, ninshi capwa!”+
15 Awe abo bantu basendele ubu bupe, basendele ne ndalama sha miku ibili mu minwe yabo kumo na Benjamini. Awe balimine baya na ku Egupti kabili baileiminina ku cinso ca kwa Yosefe.+ 16 Ilyo Yosefe amwene Benjamini pamo na bo, apo pene asosele ku mwaume uwali umukalamba pa ng’anda yakwe ati: “Twala abantu aba ku ng’anda kabili wipaye inama no kupekanya,+ pantu aba bantu balalya na ine ica kulya ca kasuba.” 17 Apo pene uyo muntu acitile nge fyo Yosefe asosele.+ Atwele abo bantu ku ng’anda ya kwa Yosefe. 18 Lelo abo bantu balitiinine pa kumona ukuti babatwala ku ng’anda ya kwa Yosefe,+ kabili batendeke ukusosa abati: “Ni pa mulandu wa ndalama shilya twaile na sho mu mifuko yesu pa kubala e co twaletelwa kuno pa kuti aba bantu batuwepo no kutusansa no kutucita abasha ifwe ne mpunda shesu!”+
19 E ico baile ku muntu uwali umukalamba pa ng’anda ya kwa Yosefe kabili balandile nankwe pa mwinshi wa ng’anda, 20 abati: “Mwe shikulu! Twalishile ku kushita ifya kulya pa kubala.+ 21 Lelo icacitike ca kuti ilyo twafikile apa kutuushisha+ no kutendeka ukwisula imifuko yesu, moneni, mu mifuko yesu mwasangilwe indalama shesu umo umo shonse fye. E co twabwesesha ishi ndalama kuli imwe.+ 22 Kabili natwisa ne ndalama ishingi ku kushita ifya kulya. Cine fye tatwishibe uwabikile indalama mu mifuko yesu.”+ 23 E lyo abebele ati: “Fyonse fili fye bwino. Mwitiina.+ Lesa wenu kabili Lesa wa kwa shinwe e wamupeele icuma mu mifuko yenu.+ Indalama shenu shalifikile kuli ine pa kubala.” Pa numa afumishe Simeone no kumutwala kuli bena.+
24 E lyo umuntu uyo atwele aba bantu mu ng’anda ya kwa Yosefe kabili abapeele amenshi ukuti basambe amakasa yabo,+ apeele ne mpunda shabo ifya kulya.+ 25 Awe bapekenye ubupe+ bwa kwisapeela Yosefe nga aisa akasuba, pantu balyumfwile ukuti palya pene e po bali no kuliila ica kulya.+ 26 Ilyo Yosefe aingile mu ng’anda, bamuleteele ubupe ubwali mu minwe yabo mu ng’anda, kabili bawile ubukupeme kuli ena.+ 27 Pa numa abepwishe nga bali umutende kabili atile:+ “Bushe shinwe umukote uo mwalandilepo, ali umutende? Bushe acili uwa mweo?”+ 28 Na bo batile: “Umubomfi wenu shifwe ali umutende. Acili uwa mweo.” E lyo bawile pa nshi ubukupeme.+
29 Ilyo ainwine amenso no kumona Benjamini munyina, umwana wa kwa nyina,+ atile: “Bushe uyu e munyinenwe, umwaice uo mwalandilepo?”+ Alundilepo no kuti: “Shi Lesa akupaale+ we mwana wandi.” 30 Nomba Yosefe e pa kwangufyanya, pantu umutima wakwe walitemenwe pa kumona munyina,+ afwaile no kwa kuyalilila kabili aingile mu muputule wa mu kati e mo aliliile ifilamba.+ 31 Pa numa asambile ku menso no kufuma kabili alishipikishe e lyo atile:+ “Pekanyeni ica kulya.”+ 32 Awe bamupekanishishe ica kulya eka na bo babapekanishishe beka na bena Egupti abalelya nankwe na bo beka; pantu abena Egupti tabaleliila pamo na baHebere pantu ca muselu ku bena Egupti.+
33 Baikele ku cinso cakwe, ibeli ukulingana no bubeli+ bwakwe no mwaice ukulingana no bwaice bwakwe; awe aba bantu baleloleshanya fye nabapapa. 34 Kabili alebuula ifya kulya no kubapeela, lelo alefusha ifyo alepeela Benjamini imiku isano ukucila ifyo alepeela bambi bonse.+ Awe baipakishe nga nshi umutebeto no kunwena pamo nankwe.+
44 Pa numa aebele umwaume uwali umukalamba pa ng’anda yakwe,+ ati: “Isusha ifya kulya mu mifuko ya aba bantu ifyo bengasenda ubike ne ndalama sha muntu umo umo mu mufuko wakwe.+ 2 Lelo ubike kapu yandi, iya silfere, mu mufuko wa mwaice ne ndalama shakwe isha kushitamo ifya kulya.” Awe acitile ukulingana ne fyo Yosefe asosele.+
3 Ilyo bwacele ulucelo e lyo abo bantu babalekele baya,+ bena ne mpunda shabo. 4 Bashifuma fye mu musumba, tabalafika na patali Yosefe atile ku mukalamba wa ng’anda yakwe: “Ima! Konka balya bantu ubasange kabili utile kuli bena, ‘Cinshi ico mwabwesesha ububi pa busuma?+ 5 Bushe iyi te kapu iyo shikulu anwenamo kabili iyo abukilako?+ Mwabifya pa kucita ici.’”
6 Awe alibasangile no kubeba amashiwi aya. 7 Lelo batile kuli ena: “Cinshi ico shikulu asosela amashiwi aya? Ababomfi benu te kuti bacite ica musango yo. 8 Moneni, twalimubweseeshe indalama ukufuma ku calo ca Kanaani+ isho twasangile mu mifuko yesu. Nga nomba, kuti twaiba shani silfere nelyo golde mu ng’anda ya kwa shikulwinwe?+ 9 Lekeni uwalasangwa na yo pa basha benu afwe na ifwe twalaba abasha ba kwa shikulu.”+ 10 E ico atile: “Lekeni nomba cibe ukulingana ne fyo mwasosa.+ Kanshi uwalasangwa na yo aleba umusha wandi,+ lelo imwe muleba aba kaele.” 11 Awe ba-angufyenye bonse ukwikisha imifuko yabo pa nshi kabili cila muntu aiswile umufuko wakwe. 12 Na o alibikileko amano ilyo alefwaya muli iyo mifuko. Abaliile pa mukalamba no kulekelesha no mwaice. Na kapu yasangilwe mu mufuko wa kwa Benjamini.+
13 E lyo balepwile ifya kufwala+ fyabo kabili cila muntu atwikile icipe cakwe pa mpunda no kubwelela ku musumba. 14 Awe Yuda+ na bamunyina baingile mu ng’anda ya kwa Yosefe, kabili Yosefe aali acili mulya; na bo bawile ku cinso cakwe.+ 15 Yosefe nomba atile kuli bena: “Calola mwi icintu ici ico mucitile? Bushe tamwishibe ukuti ine nalicenjela ukubuka?”+ 16 E lyo Yuda atile: “Tutile shani kuli shikulu? Twalasosa shani? Kabili twalacita shani pa kuti mushininkishe ukuti tuli balungami?+ Lesa wa cine nasanga ulubembu lwa basha benu.+ Moneni twalaba abasha ba kwa shikulu,+ ifwe na untu kapu yasangilwe mu minwe yakwe!” 17 Lelo atile: “Te kuti ncite icabipa ifyo!+ Uo kapu isangilwe mu minwe yakwe e uleba umusha wandi.+ Lelo imwe, kabiyeni umutende kuli shinwe.”+
18 E lyo Yuda apaleme kuli ena no kutila: “Namupapaata, mwe shikulu, shi lekeni umusha wenu alande pa kuti mumfwe mwe shikulu,+ kabili mwileka ubukali+ bwenu bwimine umusha wenu, pantu imwe muli cimo cine na Farao.+ 19 Shikulu aipwishe abasha bakwe, ati, ‘Bushe mwalikwata shinwe atemwa munyinenwe?’ 20 E lyo twatile kuli shikulu, ‘Tuli na shifwe umukote no mwana wa mu bukote bwakwe, umwaice.+ Lelo munyina alifwa, ena eka e washala muli nyina umo,+ kabili wishi alimutemwa.’ 21 Pa numa mwatile ku basha benu, ‘Kabiyeni mumulete kuli ine pa kuti nkamumone.’+ 22 Lelo twatile kuli shikulu, ‘Umulumendo te kuti ashe wishi. Nga ashile wishi, wishi kuti afwa.’+ 23 E lyo mwaebele abasha benu amuti, ‘Tamwakamone icinso candi na kabili kano mwaisa na munyinenwe umwaice.’+
24 “Awe e fyo twaimine no kuya ku musha wenu shifwe no kumweba amashiwi ya kwa shikulu. 25 Pa numa shifwe atile, ‘Bwelelenimo, katushitileniko aka kulya.’+ 26 Lelo twatile, ‘Twafilwa ukuya. Nga munyinefwe umwaice aleba na ifwe twalaya, pantu te kuti tumone icinso ca muntu uyo nga tatuli na munyinefwe umwaice.’+ 27 E lyo tata umusha wenu atile kuli ifwe, ‘Imwe mwalishiba ukuti umukashi wandi afyele kuli ine abana baume babili.+ 28 Pa numa umo alinshile na ine natile: “Cine cine nabamutaakanya!”+ kabili nshabala mumona ukufika na lelo. 29 Uyu na o nga mwamusenda no kumufumya pa cinso candi kabili icabipa camucitikila, ninshi mukantentemushisha ku Nshiishi*+ ne wa mfwi mu bubi.’
30 “E ico nomba, ilyo fye nkafika kuli tata umusha wenu ukwabula uyu mulumendo pamo na ifwe, apo umweo wakwe walambatila ku mweo wa mulumendo,+ 31 nomba ilyo fye akamona ukuti umulumendo talipo, apo pene fye akafwa, ninshi fwe basha benu tukatentemushisha shifwe umusha wenu uwa mfwi ku Nshiishi* pa mulandu wa cikonko. 32 Pantu ne musha wenu nali iciikatilo+ pa mulumendo pa kumufumya kuli wishi, natile kuli tata, ‘Nga nafilwa ukumubwesesha kuli imwe, ninshi nabembukila tata umuyayaya.’+ 33 E ico nomba, shi lekeni ne musha wenu nshale mbe umusha kuli shikulu ukucila umulumendo, no kuleka umulumendo aye pamo na bamunyina.+ 34 Pantu kuti naya shani kuli tata ukwabula umulumendo pamo na ine, epali namono bucushi ubukesa pali tata?”+
45 Awe Yosefe afililwe ukushishimisha pa menso ya bantu bonse abaiminine mupepi nankwe.+ E ico abilikishe ati: “Ebeni abantu bonse bafume pano!” Kabili tapali nangu umo uwaiminine nankwe ilyo Yosefe aisokolwele kuli bamunyina.+
2 Awe asanswile ishiwi pa kulila,+ ica kuti abena Egupti baumfwile umusowa wakwe na ba mu ng’anda ya kwa Farao balyumfwile. 3 Asukile Yosefe aeba bamunyina ati: “Nine Yosefe. Bushe tata acili uwa mweo?” Lelo bamunyina bafililwe ukumwasuka, pantu balisakamikwe pa kumumona.+ 4 E ico Yosefe atile kuli bamunyina: “Shi palameni kuli ine.” Na bo bapaleme kuli ena.
E lyo atile: “Nine Yosefe munyinenwe, uo mwashitishe ku Egupti.+ 5 Lelo nomba mwibipilwa+ kabili mwikalifiwa pa kunshitisha kuno; pantu ni ku kupususha imyeo e co Lesa antumiine ukuti imutangilile.+ 6 Pantu uno mwaka wa bubili uwa cipowe mwi sonde,+ kabili kucili imyaka isano iyo kushakabe ukulima no kulobolola.+ 7 E ico Lesa antumine ku kumutangilila ku kusungila aba kushala+ pe sonde no kumupususha ukupususha kukalamba ukuti mube aba mweo. 8 Kanshi te imwe mwantumine kuno,+ lelo ni Lesa wa cine, pa kuti ancite wishi+ kuli Farao kabili shikulu wa ba mu ng’anda yakwe yonse kabili kateka pa calo conse ica Egupti.
9 “Mwangufyanye ukuya kuli tata, kabili mumwebe ati, ‘Ifi e fyo umwana wenu Yosefe atile: “Lesa anenga ukuba shikulu pali Egupti+ onse. Iseni kuno. Mwikokola. 10 Na imwe mukekala mu calo ca Goshene,+ kabili mukabe mupepi na ine, imwe na bana benu na bana ba bana benu ne mikuni yenu ne ng’ombe shenu na fyonse ifyo mwakwata. 11 Kabili kulya e ko nkamupeela ifya kulya, pantu kucili imyaka isano iya cipowe;+ epali mwabulwa ifya kulya, imwe na ba mu ng’anda yenu na fyonse ifyo mwakwata fyaloba.”’12 Kabili moneni amenso yenu na menso ya kwa Benjamini munyinane yalemona ukuti akanwa kandi e kalesosa kuli imwe.+ 13 E co mukebe tata pa bucindami bwandi bonse mu Egupti na fyonse ifyo mumwene; kabili mukangufyanye ukuleta tata kuno.”
14 E lyo awile pa mukoshi wa kwa Benjamini munyina no kulila, na o Benjamini aliliile pa mukoshi wakwe.+ 15 Afyompele na bamunyina bonse no kulilila pali bena,+ na pa numa bamunyina balandile nankwe.
16 Awe aba mu ng’anda ya kwa Farao baumfwile ilyashi ili, ukuti: “Bamunyina Yosefe nabesa!” Kabili ici caliweme mu menso ya kwa Farao na ya babomfi bakwe.+ 17 Na o Farao atile kuli Yosefe: “Sosa kuli bamunonko, auti, ‘Citeni ici: Twikeni impunda shenu no kuya ku calo ca Kanaani,+ 18 kabili kasendeni shinwe na ba mu mayanda yenu no kwisa kuli ine, pa kuti nkamupeele ifisuma ifya mu calo ca Egupti; ukuti mukalye ifyanona ifya mu calo cino.+ 19 Nomba ndekweba+ nati ukabebe auti: “Citeni ifi: Ibuulileni amaceleta+ mu calo ca Egupti aya bana banono na bakashi benu, kabili mukasende tata no kwisa kuno.+ 20 Kabili amenso yenu yekaba na bulanda pa fipe fyenu,+ pantu ifisuma fyonse ifya mu calo ca Egupti fyenu.”’”+
21 Awe abana ba kwa Israele bacitile ifyo, kabili Yosefe abapeele amaceleta ukulingana ne cipope ca kwa Farao kabili abapeele ne fya kulya+ fya pa lwendo. 22 Cila muntu amupeele ica kufwala cimo,+ lelo Benjamini amupeele isha silfere imyanda itatu (300) ne fya kufwala fisano.+ 23 Kabili ifi e fyo atumiine wishi: impunda ikumi (10) ishasendele ifisuma ifya mu Egupti ne mpunda nkota ikumi (10) ishasendele ingano no mukate ne fya kulya fya kwa wishi ifya pa lwendo. 24 E fyo atumine bamunyina, na bo e fyo baile. Lelo, abebele ati: “Mwilaumana mu nshila.”+
25 Kabili baile ukufuma mu Egupti basukile bafika mu calo ca Kanaani kuli Yakobo shibo. 26 E lyo bamushimikile abati: “Yosefe acili uwa mweo, kabili e mukalamba pa calo conse ica Egupti!”+ Lelo umutima wakwe walitalele, pantu alifililwe ukubacetekela.+ 27 Ilyo bamwebele fyonse ifyo Yosefe abebele kabili ilyo amwene amaceleta ayo Yosefe atumine ku kumusenda, e lyo Yakobo shibo apuupuutwike.+ 28 E lyo Israele atile: “Nomba capwa! Yosefe umwana wandi acili uwa mweo! Mfwile ukuyamumona ilyo nshilafwa!”+
46 Israele na o na bantu bakwe bonse balimine no kuya ku Beere-sheba,+ kabili apeele amalambo kuli Lesa wa kwa wishi Isaki.+ 2 Na Lesa alandile kuli Israele mu fimonwa fya bushiku no kutila:+ “Yakobo, Yakobo!” na o atile: “Mukwai!”+ 3 E lyo akonkenyepo ukusosa ati: “Nine Lesa wa cine,+ Lesa wa kwa wiso.+ Witiina ukuya ku Egupti, pantu kulya e ko nkakulenga ukuba uluko ulukalamba.+ 4 Ine nkaya na iwe ku Egupti kabili ine wine nkakubwesha;+ na Yosefe akabika iminwe yakwe pa menso yobe.”+
5 Pa numa, Yakobo aimine ukufuma ku Beere-sheba, na bana ba kwa Israele basendele Yakobo shibo na bana banono babo na bakashi babo mu maceleta ayo Farao atumine ku kumusendelamo.+ 6 Kabili, basendele ne mikuni yabo ne fipe fyabo, ifyo banonkele mu calo ca Kanaani.+ Basukile bafika ku Egupti, Yakobo na bana bakwe bonse pamo nankwe. 7 Aile na bana bakwe na bana ba bana bakwe, abana bakwe abanakashi na bana ba bana bakwe abaume, abana bakwe bonse, bali pamo nankwe ukuya ku Egupti.+
8 Nomba aya e mashina ya bana ba kwa Israele abaile ku Egupti:+ Yakobo na bana bakwe: Ibeli lya kwa Yakobo ni Rubene.+
9 Na bana ba kwa Rubene ni Hanoke na Palu na Hesrone na Karmi.+
10 Na bana ba kwa Simeone+ ni Yemuele na Yamini na Ohadi na Yakini+ na Sohari na Shauli+ umwana mwaume wa mwanakashi umwina Kanaani.
11 Na bana ba kwa Lebi+ bali ni Gershone,+ Kohati+ na Merari.+
12 Na bana ba kwa Yuda+ ni Ere+ na Onani+ na Shela+ na Perese+ na Sera.+ Lelo, Ere na Onani bafwiliile mu calo ca Kanaani.+
Na bana ba kwa Perese ni Hesrone+ na Hamuli.+
13 Na bana ba kwa Isakari+ ni Tola+ na Puva+ na Iyobu na Shimrone.+
14 Na bana ba kwa Sebuluni+ ni Serede na Elone na Yaaleele.+
15 Aba e bana ba kwa Leya+ abo afyele kuli Yakobo mu Padani-aramu, pamo no mwana wakwe umwanakashi Dina.+ Abana bonse aba bana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi bali amakumi yatatu na batatu (33).
16 Na bana ba kwa Gadi+ ni Sifyone na Hagi, Shuni na Esbone, Eri na Arodi na Areli.+
17 Na bana ba kwa Ashere+ bali ni Imna na Ishba na Ishbi na Beria,+ kwali na Sera inkashi yabo.
Na bana ba kwa Beria bali ni Hebere na Malkiele.+
18 Aba e bana ba kwa Silupa,+ uo Labani apeele kuli Leya umwana wakwe umwanakashi. Aba e bana Silupa afyalile Yakobo: bali ikumi na mutanda (16).
19 Abana ba kwa Rakele,+ muka Yakobo, ni Yosefe+ na Benjamini.+
20 Kabili kuli Yosefe kwafyelwe Manase+ na Efraimu+ mu calo ca Egupti, abo Asenati+ umwana mwanakashi wa kwa Potifera shimapepo wa ku One amufyalile.
21 Na bana ba kwa Benjamini ni Bela+ na Bekere+ na Ashbele, Gera+ na Naamani,+ Ehi na Roshe, Mupimu+ na Hupimu+ na Ardi.
22 Aba e bana ba kwa Rakele abafyelwe kuli Yakobo. Bonse pamo bali ikumi na bane (14).
23 Na bana ba kwa Dani+ ni: Hushimu.+
24 Na bana ba kwa Naftali+ bali ni Yaaseele na Guni+ na Yesere na Shilemu.+
25 Aba e bana ba kwa Bilha,+ uo Labani apeele kuli Rakele umwana wakwe. Asukile afyala abana kuli Yakobo; bonse pamo bali cinelubali (7).
26 Abantu bonse abaile ku Egupti batuntwike+ muli Yakobo, ukufumyako fye abakashi ba bana bakwe abaume. Bonse pamo bali amakumi mutanda na mutanda (66). 27 Na bana abo Yosefe afyele mu Egupti bali babili. Abantu bonse abafumine mu ng’anda ya kwa Yakobo abaile ku Egupti bali amakumi cinelubali (70).*+
28 Kabili Yakobo atumine Yuda+ ukumutangilila kuli Yosefe ukuyafisha amashiwi ku Goshene. Pa numa baile ku calo ca Goshene.+ 29 Awe Yosefe ateyenye iceleta kabili aile ku kuyakumanya Israele wishi ku Goshene.+ Ilyo amonekele kuli ena apo pene awile pa mukoshi wakwe no kulukushisha ifilamba pa mukoshi wakwe imiku ne miku.+ 30 Asukile Israele aeba Yosefe ati: “Nomba kuti nafwa,+ apo namona icinso cobe, pantu ucili uwa mweo.”
31 E lyo Yosefe asosele kuli bamunyina na ku ba mu ng’anda ya kwa wishi ati: “Lekeni nje mfishe amashiwi kuli Farao aya kuti,+ ‘Bamunyinane na ba mu ng’anda ya kwa tata abali mu calo ca Kanaani nabesa kuno kuli ine.+ 32 Kabili aba bantu bacemi,+ pantu balateka ifitekwa;+ kabili imikuni yabo ne ng’ombe shabo na fyonse ifyo bakwata nabesa na fyo.’+ 33 Nomba ilyo Farao akamwita no kutila, ‘Mulimo nshi mwaishiba?’ 34 Mukatile, ‘Fwe babomfi benu tuli bacemi ukutula ku bwaice bwesu ukufika na nomba, ifwe ne fikolwe fyesu,’+ e lyo mukekala mu calo ca Goshene,+ pantu umucemi onse uwa mpaanga alisuulwa ku bena Egupti.”+
47 E lyo Yosefe aile no kweba Farao ati:+ “Tata na bamunyinane nabesa ukufuma ku calo ca Kanaani ne mikuni yabo ne ng’ombe shabo na fyonse ifyo bakwata, kabili moneni bali mu calo ca Goshene.”+ 2 Kabili abuulile abaume basano pali bamunyina bonse, ukuti abatwale kuli Farao.+
3 E lyo Farao atile kuli bamunyina: “Milimo nshi mwaishiba?”+ Na bo batile kuli Farao: “Fwe babomfi benu tuli bacemi ba mpaanga,+ ifwe ne fikolwe fyesu.”+ 4 Pa numa batile kuli Farao: “Twishile ku kutubilisha muli cino calo,+ pantu takuli umulemfwe wa kuliisha imikuni ya babomfi benu,+ pantu icipowe calikosa mu calo ca Kanaani.+ E ico shi lekeni ababomfi benu bekale mu calo ca Goshene.”+ 5 E lyo Farao atile kuli Yosefe: “Wiso na bamunonko nabesa kuli iwe. 6 Icalo ca Egupti cobe.+ Leka bekale apawamisha mu calo.+ Leka bekale mu calo ca Goshene,+ kabili nga waishiba ukuti pali bena pali abaume abakosa,+ ubapeele umulimo wa kucema ing’ombe shandi.”+
7 E lyo Yosefe aingishe Yakobo wishi kuli Farao no kumulondolola kuli ena, kabili Yakobo apaalile Farao.+ 8 E ico nomba Farao aipwishe Yakobo ati: “Bushe muli ne myaka inga?” 9 Na o Yakobo ayaswike Farao ati: “Imyaka iyo nalulumba myaka umwanda umo na makumi yatatu (130).+ Inshiku sha myaka yandi shaba ishinono kabili ishaisulamo ukucula,+ kabili tashafika ku nshiku sha myaka ya kululumba iya fikolwe fyandi.”+ 10 Pa numa Yakobo apaalile Farao kabili afumine pa cinso ca kwa Farao.+
11 E fyo Yosefe alengele wishi na bamunyina ukwikala mulya no kubapeela impanga mu calo ca Egupti, apawamisha, mu calo ca Raamsese,+ ukulingana ne cipope ca kwa Farao. 12 Kabili Yosefe alepeela ifya kulya+ kuli wishi na bamunyina na ba mu ng’anda ya kwa wishi bonse, ukulingana ne mpendwa ya banono babo.+
13 Nomba mu calo conse tamwali ifya kulya, pantu icipowe calikulile nga nshi;+ kabili aba mu calo ca Egupti ne calo ca Kanaani balinakwike pa mulandu wa cipowe.+ 14 Kabili Yosefe alelonganike indalama shonse ishasangilwe mu calo ca Egupti na mu calo ca Kanaani mu ngano abantu baleshita;+ kabili Yosefe aleleta indalama isho mu ng’anda ya kwa Farao. 15 Shasukile indalama isha bena Egupti ne sha bena Kanaani shapwa, kabili abena Egupti bonse batendeke ukuya kuli Yosefe, abati: “Tupeeleni ifya kulya!+ Cinshi twalafwila pa menso yenu pa mulandu wa kuti indalama nashipwa?”+ 16 E lyo Yosefe atile: “Nga nashipwa, leteni ifitekwa fyenu pa kuti na ine imupeele ifya kulya.” 17 Na bo batwele ifitekwa fyabo kuli Yosefe; na Yosefe alebapeela ifya kulya ilyo batwala bakabalwe babo ne mikuni ne ng’ombe ne mpunda,+ e fyo alebapeela ifya kulya pa fitekwa fyabo fyonse mu mwaka ulya.
18 Wasukile umwaka ulya wapwa, kabili batendeke ukuya kuli ena umwaka wakonkelepo no kutila: “Tatwafise ici kuli shikulu ukuti indalama ne fitekwa nafipeelwa fyonse kuli shikulu.+ Tapashele nangu kamo aka kuleta kuli shikulu kano fye imibili yesu ne mpanga yesu.+ 19 Cinshi twalalobela pa menso yenu,+ ifwe pamo ne mpanga yesu? Tushiteni pamo ne mpanga yesu mu fya kulya,+ na ifwe pamo ne mpanga yesu tukaba abasha kuli Farao; kabili tupeeleni imbuto pa kuti twifwa ne mpanga yesu ionaika.”+ 20 E ico Yosefe ashitiile Farao+ impanga yonse iya bena Egupti, pantu umwina Egupti onse ashitishe impanga yakwe, pantu icipowe calikulile pali bena; ne calo caishileba ca kwa Farao.
21 E lyo abantu bena abakuushiishe mu misumba ukubafumya ku mpela imo iya mupaka wa Egupti ukushinta ku mpela ibiye.+ 22 Impanga iyo ashashitile fye ya bashimapepo,+ pantu ifyo bashimapepo balelya fyalefuma kuli Farao kabili balelya ifyo Farao alebapeela.+ E co bashashitishiishe impanga yabo.+ 23 E lyo Yosefe atile ku bantu: “Moneni, lelo nimushita imwe ne mpanga yenu, nomba muli ba kwa Farao. Moneni imbuto ishi shaba shenu, kabili mushitande mu mushili.+ 24 Nga mwalobolola,+ e lyo mukafyakanye mu fiputulwa fisano. Iciputulwa cimo mukapeele Farao,+ lelo ifyashala fine fikaba fyenu kabili e po mukafumya imbuto sha kubyala ne sha kulya imwe na ba mu mayanda yenu na bana benu.”+ 25 E ico batile: “Mwapususha imyeo yesu.+ Lekeni shikulu atubelele uluse, kabili twalaba abasha ba kwa Farao.”+ 26 Awe Yosefe acitile ici ukuba icipope pa mpanga ya Egupti ukufika na kuli buno bushiku ica kuti Farao alepeelwa ica pali fisano. Impanga fye iishali ya kwa Farao ya bashimapepo.+
27 Kabili Israele akonkenyepo ukwikala mu calo ca Egupti, mu calo ca Goshene;+ e mo baikele no kufyala kabili bafulile nga nshi.+ 28 Kabili Yakobo aikele mu calo ca Egupti imyaka ikumi na cinelubali (17), ne nshiku sha kwa Yakobo, isha mweo wakwe, shaishileba umwanda umo na makumi yane na cinelubali (147).+
29 Shasukile shafika inshiku sha kuti Israele afwe.+ E ico aitile umwana wakwe Yosefe no kumweba ati: “Nomba nga walintemwa, shi bika ukuboko kobe mwi samba lye tanta lyandi,+ kabili ube ne cikuuku kuli ine kabili unange ukuti kuti nakucetekela.+ (Wikanshiika muno Egupti iyo.)+ 30 Ndefwaya nkashiikwe ukwalaala ifikolwe fyandi,+ na iwe ukamfumye muno Egupti no kunshiika mu nshiishi shabo.”+ Na o atile: “Nkacita ukulingana ne fyo mwasosa.” 31 E lyo atile: “Lapa kuli ine.” Na o alilapile.+ E lyo Israele akontamine ku mitwe ya busanshi.+
48 Nomba pa numa ya ifi fintu Yosefe aebelwe ukuti: “Mona wiso alenakilako fye.” E ico aile pamo na bana bakwe babili abaume Manase na Efraimu.+ 2 E lyo Yakobo aebelwe ukuti: “Moneni umwana wenu Yosefe naisa kuli imwe.” E ico Israele ali-ikoseleshe no kwima aikala pa busanshi bwakwe. 3 E lyo Yakobo atile kuli Yosefe:
“Lesa Wa Maka Yonse amoneke kuli ine ku Lusi+ mu calo ca Kanaani ukuti ampaale.+ 4 Kabili atile kuli ine, ‘Mona nkakulenga ukufyala, kabili nkakufusha+ no kukulenga ukuba ulukuta lwa bantu+ ulukalamba kabili nkapeela icalo ici ku bana bobe abakakukonkapo ku kuba icalo cabo umuyayaya.’+ 5 E ico nomba abana bobe abaume abafyelwe kuli iwe mu calo ca Egupti ilyo nali nshilaisa kuli iwe ku Egupti, bena bandi.+ Efraimu na Manase bakaba bandi nga Rubene na Simeone.+ 6 Lelo abana bobe abo ukafyalilapo bakaba bobe. Bena bakenikwa amashina ya bamunyinabo mu bupyani bwabo.+ 7 Nomba ine, ilyo nalefuma ku Padani,+ Rakele afwiliile+ mu nshila pa mbali yandi mu calo ca Kanaani ninshi kucili intamfu iikalamba ukufika ku Efrati,+ e ico namushiikile palya mu nshila yaya ku Efrati, e mu kuti, ku Betelehemu.”+
8 Nomba Israele amwene abana baume ba kwa Yosefe kabili atile: “Ni bani aba?”+ 9 Yosefe na o atile kuli wishi: “Bana bandi abo Lesa ampeela muli cino calo.”+ E lyo atile: “Balete kuno, uleke mbapaale.”+ 10 Nomba amenso ya kwa Israele yali na kafifi ku bukote.+ Talemona. E ico Yosefe abapalamike kuli wishi, na o alibafyompele no kubafukatila.+ 11 E lyo Israele atile kuli Yosefe: “Nshaleti nkamona icinso cobe,+ lelo mona Lesa nanenga ukumona na bana bobe.” 12 Pa numa Yosefe abafumishe mu ceni cakwe, kabili afukeme ninshi nalosha icinso cakwe pa nshi.+
13 Nomba Yosefe ababuulile bonse babili, Efraimu mu kuboko kwakwe ukwa ku kulyo ukumulosha ku kwa kuso kwa kwa Israele,+ na Manase mu kuboko kwakwe ukwa kuso ukumulosha ku kwa kulyo kwa kwa Israele,+ no kubapalamika kuli wishi. 14 Lelo, Israele atambike ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo no kukubika pa mutwe wa kwa Efraimu,+ nangu ca kutila e wali umwaice,+ no kuboko kwakwe ukwa ku kuso akubikile pa mutwe wa kwa Manase.+ Alishibe ico abikiile iminwe muli uyu musango, pantu Manase e wali ibeli.+ 15 Kabili apaalile Yosefe no kutila:+
“Lesa wa cine uo abafyashi bandi Abrahamu na Isaki baleumfwila,+
Lesa wa cine uuncema inshita yonse iyi iya kubapo kwandi ukufika na pali buno bushiku,+
Ne shina lyandi ne lya bafyashi bandi Abrahamu na Isaki liinikwe pali bena,+
Kabili bafule babe cinkupiti mu kati ka calo.”+
17 Ilyo Yosefe amona ukuti wishi abikile ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo pa mutwe wa kwa Efraimu, tatemenwe,+ kabili aeseshe ukwikata ku kuboko kwa kwa wishi ukuti akufumye pa mutwe wa kwa Efraimu no kukubika pa mutwe wa kwa Manase.+ 18 E ico Yosefe atile kuli wishi: “Ifyo te fyo tata, pantu uyu e beli.+ Bikeni ukuboko kwenu ukwa ku kulyo pa mutwe wakwe.” 19 Lelo wishi alikeene kabili atile: “Ninjishiba, mwana wandi, ninjishiba. Na o wine akaba uluko lwa bantu kabili na o wine akaba umukalamba.+ Lelo, ifyo fine, e fyo na munyina umwaice akaba umukalamba ukumucila,+ kabili abana bakwe bakaba cinkupiti wa nko.”+ 20 Kabili pa bushiku bulya alibapaalile,+ ati:
“Lekeni Israele amupaale, ati,
‘Shi Lesa akucite nga Efraimu kabili nga Manase.’”+
E fyo aletangisha Efraimu ku ntanshi ya kwa Manase.+
21 Pa numa Israele atile kuli Yosefe: “Mona, ine ndefwa,+ lelo Lesa akaba ne mwe no kumubwesesha ku calo ca fikolwe fyenu.+ 22 Lelo ine, nakupeela impanga iikulu ukucila iya bamunonko,+ iyo napokele mu minwe ya bena Amore ku lupanga lwandi na ku buta bwandi.”
49 E lyo Yakobo aitile abana bakwe no kutila: “Longaneni uleke imwebe icikamucitikila mu nshiku sha kulekelesha. 2 Longaneni kabili kutikeni, mwe bana baume ba kwa Yakobo, kutikeni kuli Israele shinwe.+
3 “Rubene, ni we beli lyandi,+ ubukose bwandi kabili intendekelo ya maka yandi aya bufyashi,+ ni we waba ubucindami bwacilapo kabili ubukose bwacilapo. 4 Apo imyendele yobe iyabipa yaba nga menshi ayashapindililwa, tawakabe umutanshi,+ pantu waninine pa busanshi bwa kwa wiso.+ Pa nshita ilya wakoweshe ubusanshi bwandi.+ Pa busanshi bwandi e po aleele!
5 “Simeone na Lebi ni bamunyina.+ Ubunkalwe e fyanso fyabo ifya kwipailako.+ 6 Te kuti mbe mwi bumba lyabo.+ Kabili te kuti mbe mu lukuta lwabo,+ pantu mu bukali bwabo baipeye abantu,+ kabili baputwile imishipa ya ng’ombe mu kukanatekanya. 7 Bube ubwatiipwa ubukali bwabo,+ pantu bwa bunkalwe,+ ne cifukushi cabo, pantu calikaluka.+ Ndebakanishisha muli Yakobo no kubasalanganishisha muli Israele.+
8 “Nomba iwe Yuda,+ bamunonko bakakutasha.+ Ukuboko kobe kukaba pa numa ya mikoshi ya balwani bobe.+ Abana baume aba kwa wiso bakakutootela.+ 9 Yuda mwana wa nkalamo.+ We mwana wandi, ukafuma ku ca kutaakanya. Alifukeme, ayolwele nge nkalamo kabili, nge nkalamo nani engapama ukumubalamuna?+ 10 Inkonto ya bufumu tayakafume kuli Yuda,+ nangu ni nkonto ya mukalamba wa bashilika tayakafume mu ceni cakwe, mpaka Shilo* akese;+ na bantu na bantu e o bakalaumfwila.+ 11 Akakaka impunda yakwe ku mwangashi na bana ba mpunda yakwe iikota akabakaka ku mwangashi usuma, kabili akacapa ifya kufwala fyakwe mu mwangashi ne laya lyakwe mu mwangashi uwakashika.+ 12 Amenso yakwe yalikashika ku mwangashi, na meno yakwe yalibuuta ku mukaka.
13 “Sebuluni akekala ku lulamba lwa bemba,+ kabili akabeela ku lulamba uko ingalaba shishiika;+ no mupaka wakwe ukalola ku Sidone.+
14 “Isakari+ ni mpunda iyakosa amafupa, iileele pa kati ka fya kwikalapo fibili ifya pali kabalwe. 15 Kabili akamona ukuti apa kutuushisha pasuma no kuti icalo ici cisuma; kabili akatundamika ukubeya kwakwe ku kusenda ifipe kabili akalabomba umulimo wa busha.
16 “Dani, uwa mu mikowa ya kwa Israele, akapingula abantu bakwe.+ 17 Dani akaba insoka mu mbali ya nshila, insoka ya masengo mu nshila, iisuma ku nyantilo sha kwa kabalwe pa kuti uwaninapo awe ubuseneme.+ 18 Nkalolela ipusukilo ukufuma kuli imwe, mwe Yehova.+
19 “Gadi, ifipondo fikamusansa, lelo akafisansa ku fitende.+
20 “Ifya kulya fyakwe ifyanona fikafuma kuli Ashere,+ na o akafumya ifya maliila fya mfumu.+
21 “Naftali+ ni nsebula nkota iyakakulwa. Asosa ifyawama.+
22 “Yosefe musambo wa muti uutwala ifisabo,+ musambo wa muti uutwala ifisabo pa kamfukumfuku,+ kabili utumisambo twa uko tutaabilila pa muulu wa cibumba.+ 23 Lelo aba mata balemulungulusha no kumulasa kabili balimupatile.+ 24 Lelo ubuta bwakwe bwaikalilila pe,+ kabili ubukose bwa maboko yakwe bwali ubwanakilila.+ Mu maboko ya Mpalume ya kwa Yakobo,+ e mwafuma Umucemi, Ilibwe lya kwa Israele.+ 25 Afuma kuli Lesa wa kwa wiso,+ kabili akakwafwa;+ kabili aba no Wa Maka Yonse,+ kabili Lesa akakupaala amapaalo ya ku muulu ukutali,+ amapaalo ya mu menshi ayashika,+ na mapaalo ya mabele kabili aya mwi fumo.+ 26 Amapaalo ya kwa wiso yakacila amapaalo ya mpili sha pe,+ yakacila na pa kuyemba kwa tupili twa muyayaya.+ Yakalaba pa mutwe wa kwa Yosefe, na pa cilongwe ca ku mutwe wa wapaatulwa kuli bamunyina.+
27 “Benjamini akalalepaula ngo mumbulu.+ Ulucelo akalalya inama iyaipaiwa na ku cungulo akala-akanya ifyapokololwa.”+
28 Aba bonse e mikowa ya kwa Israele ikumi na ibili (12), kabili ifi e fyo shibo abebele ilyo alebapaala. Apaalile cila muntu ukulingana ne paalo lyakwe.+
29 Pa numa abebele ati: “Ndi no kufwa nge fyafwa abantu bandi.+ Mukanshiike pamo ne fikolwe fyandi mu lucengo ulwaba mu mpanga ya kwa Efrone umwina Hiti,+ 30 mu lucengo ulwaba mu mpanga ya Makpela iyalungatana na Mamre mu calo ca Kanaani, impanga iyo Abrahamu ashitile kuli Efrone umwina Hiti ku kuba impanga ya kushiikamo.+ 31 Kulya e ko bashiikile Abrahamu no mukashi wakwe Sara.+ Kulya e ko bashiikile Isaki no mukashi wakwe Rebeka,+ kabili kulya e ko nashiikile Leya. 32 Impanga no lucengo lwabamo fyashitilwe ku bana ba kwa Hete.”+
33 E fyo Yakobo apwile ukukonkomesha abana bakwe abaume. Awe abikile amakasa yakwe pa busanshi no kufwa nge fyafwa abantu bakwe.+
50 E lyo Yosefe awile pa cinso ca kwa wishi+ no kulukusha ifilamba pali ena no kumutomona.+ 2 Pa numa Yosefe aebele ababomfi bakwe, bakondapa, ukuumika+ icitumbi ca kwa wishi. Awe bakondapa baumike umubili wa kwa Israele. 3 kabili cabasendeele inshiku amakumi yane (40) ukuumumika, pantu ukulingana no lutambi, e nshiku balepwa pa kuumika umubili, kabili abena Egupti bamulilile inshiku amakumi cinelubali (70).+
4 Shasukile inshiku sha kumuloosha shapwa kabili Yosefe aebele aba mu ng’anda ya kwa Farao, ati: “Nga mwalintemwa,+ shi soseni muleke Farao omfwe, amuti, 5 ‘Tata anengele ukulapa,+ ati: “Mona ine ndefwa.+ Mu nshiishi yandi iyo naimba mu calo ca Kanaani+ e mo ukanshiike.”+ E ico nomba, shi mundeke njeshiika tata, kabili pa numa nkabwela.’” 6 Na o Farao atile: “Kabiye kashiike wiso ukulingana ne fyo akulengele ukulapa.”+
7 Awe Yosefe aile ku kushiika wishi, kabili aile pamo na babomfi ba kwa Farao bonse, abakalamba+ ba mu ng’anda yakwe na bakalamba bonse aba mu calo ca Egupti, 8 na ba mu ng’anda ya kwa Yosefe bonse na bamunyina pamo na ba mu ng’anda ya kwa wishi.+ Abana babo abanono ne mikuni yabo ne ng’ombe shabo e fyo bashiile mu calo ca Goshene epela. 9 Na maceleta+ na ba pali bakabalwe baile pamo nankwe, ica kuti ibumba lyaishileba ilikalamba. 10 Awe bafikile apa kupumina ingano+ apa kwa Atadi, apaba mu citungu ca Yordani,+ kabili kulya e ko balooseshe ukuloosha kukalamba kabili ukwa kalanda kabili alooseshe wishi inshiku cinelubali (7).+ 11 Na bekashi ba mu calo ico, abena Kanaani, bamwene uko kuloosha apa kupumina ingano apa kwa Atadi, no kutila: “Uku kuloosha kwa kalanda ukwa bena Egupti!” E co ishina lya palya pantu, mu citungu ca Yordani, lyainikilwe ati Abele-misraimu.+
12 E lyo abana bakwe bamucitiile filya fine abebele.+ 13 E ico abana bakwe bamusendele ukumutwala mu calo ca Kanaani no kumushiika mu lucengo lwa mu mpanga ya Makpela, ulwaba apalungatana na Mamre, impanga iyo Abrahamu ashitile kuli Efrone umwina Hiti ukuti ibe impanga ya kushiikamo.+ 14 Kabili pa numa ya kushiika wishi, Yosefe abweleele ku Egupti pamo na bamunyina na bonse abaile nankwe ku kushiika wishi.
15 Ilyo bamunyina Yosefe bamwene ukuti shibo nomba alifwa, batendeke ukusosa abati: “Nalimo Yosefe alitupata+ kabili akatucita icabipa pa bubi bonse ubo twamucitile.”+ 16 E ico baebele Yosefe abati: “Ilyo wiso ashilafwa atile, 17 ‘Ifi e fyo mukebe Yosefe amuti: “Ndekupapaata ukuti, bela bamunonko uluse+ pa kukupondokela na pa lubembu ulo bacitile kuli iwe pa kucita icabipa kuli iwe.”’+ E ico nomba, shi bela ababomfi ba kwa Lesa wa kwa wiso uluse pa kupondoka kwabo.”+ Awe Yosefe alukwishe ifilamba ilyo balandile nankwe. 18 E lyo bamunyina na bo bailewa kuli ena no kusosa abati: “Moneni ifwe tuli basha benu!”+ 19 E lyo Yosefe atile kuli bena “Mwitiina, bushe nine Lesa?+ 20 Imwe mwali ne pange libi pali ine. Lesa afwaile ubusuma pa kuti acite nge fyo acita buno bushiku no kupususha imyeo ya bantu abengi.+ 21 E ico nomba mwitiina. Ine nakulapeela imwe na bana benu abanono ifya kulya.”+ E fyo abasansamwishe no kulande fya kukolopeka imitima yabo.
22 Kabili Yosefe aikele mu Egupti, ena na ba mu ng’anda ya kwa wishi; kabili Yosefe ali uwa mweo imyaka umwanda umo ne kumi (110). 23 Kabili Yosefe alimweneko abeshikulu ba kwa Efraimu,+ na bana ba kwa Makiri,+ mwana Manase. Aba bakuliile pa makufi ya kwa Yosefe.+ 24 E lyo Yosefe atile kuli bamunyina: “Ine ndefwa; lelo Lesa akamwibukisha,+ kabili akamufumya mu calo cino no kumutwala ku calo ico alapile ukupeela Abrahamu, Isaki na Yakobo.”+ 25 E fyo Yosefe alengele abana ba kwa Israele ukulapa, ati: “Lesa akamwibukisha. E ico mukasende amafupa yandi ukuyafumya kuno.”+ 26 Pa numa Yosefe afwile ne myaka umwanda umo ne kumi (110); kabili balimuumike,+ no kumubika mu mbokoshi mu Egupti mwine.
[Amafutunoti]
Iyi “miti iyakosa” miti ya mukupri iifumya ifinyamuti.
Nelyo, “ubumi.”
Muli galoni imo mwaleingila amalita ukucilako panono pali 7.
Aya amashekele baleyabomfya nge ndalama.
Nangu tutile aile ku “bena Ishmaele.” Pali iyi nshita ninshi Ishmaele alifwa kale. Esau nalimo ali ne myaka 77.
Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.
Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.
Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.
Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.
Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.
Muli Septuagint balilundako amashina 5. E calengele Stefani, pa Imilimo 7:14, alumbule abantu 75, pantu afwile afumishe muli Septuagint.
Ishiwi “Shilo” lyafuma ku ciHebere kabili lyalola mu kuti “Umwine wa Bufumu.”