April

Ababomfi ba kwa Yehova mu nshita balelemba Baibolo balekwata amafya mu nshita bashale-enekela. Natulandeko pali Yakobo. Wishi wa kwa Yakobo amwebele ukuti akaye upa umwana wa kwa Labani uwali ni lupwa wabo kabili uwalepepa Yehova. Kabili amwebele no kuti Yehova ali no kumupaala icine cine. (Ukute. 28:​1-4) E ico Yakobo alicitile ifyo bamwebele. Alifumine mu Kanaani no kuya ukwaleikala Labani uwakwete abana abanakashi babili Leya na Rakele. Yakobo atemenwe sana Rakele uwali umwaice, kabili alisumine ukubombela Labani imyaka 7 ilyo ashilaupa Rakele. (Ukute. 29:18) Nomba ifyo Yakobo ale-enekela te fyacitike. Labani alipitile Yakobo pa mano, alengele Yakobo aupa Leya uwali umukalamba pali Rakele. Labani aebele Yakobo ukuti nga papita umulungu umo ali no kuupa Rakele nomba ali no kumubombela imyaka na imbi 7. (Ukute. 29:​26, 27) Na kabili Labani tali ne cishinka ilyo balebomba na Yakobo. Pa myaka 20 yonse Labani aleliila Yakobo amasuku pa mutwe.—Ukute. 31:​41, 42. w23.04 ibu. 15 para. 5

Nani engatusansamusha nelyo ukutupandako amano ilyo tuli na mafya? Ukwabula no kutwishika natwishiba ne casuko. Kuti twapepa kuli Yehova. Na kuba, Yehova afwaya ukuti tulepepa kuli ena “ukwabula ukuleka.” (1 Tes. 5:17) Kuti twapepa kuli ena inshita iili yonse no kumulomba ukuti atupandeko amano. (Amapi. 3:​5, 6) Apo Yehova ni kapekape, kuti twapepa kuli ena imiku iili yonse iyo twingatemwa. Yesu alishibe ukuti amapepo tupepa yalicindama sana kuli Yehova. Ilyo talaisa pano calo, alemona uko Wishi aleasuka amapepo ya baume na banakashi aba cishinka. Ku ca kumwenako, Yesu alimwene uko Wishi a-aswike ipepo lya kwa Hana, Davidi, na Elisha e lyo na babomfi bakwe bambi aba cishinka. (1 Sam. 1:​10, 11, 20; 1 Isha. 19:​4-6; Amalu. 32:5) Ici e calengele ukuti Yesu asambilishe abasambi bakwe ukulapepa no mukosha kabili ukwabula ukuleka.—Mat. 7:​7-11. w23.05 ibu. 2 amapara. 1, 3

Shimapepo Mukalamba Yehoyada aletiina Yehova. Alilangile ukuti wa cishinka ilyo Atalia umwana wa kwa Yesebele aibikile pa bufumu mu Yuda. Kabili alefwaisha ukuba pa bufumu ica kuti alefwaya ukwipaya abana ba mfumu bonse, abali beshikulu bakwe. (2 Imila. 22:​10, 11) Umwana umo Yehoashi, balimupuswishe kuli Yehoshabeati, muka Yehoyada. Yehoshabeati no mwina mwakwe balifishile uyu mwana kabili e balemusunga. Ifi Yehoyada na Yehoshabeati bacitile, fyalengele mu lupwa lwa kwa Davidi mube uwa kwisaba imfumu. Yehoyada ali uwa cishinka kuli Yehova kabili taletiina Atalia. Ilyo Yehoashi ali ne myaka 7, Yehoyada na kabili alilangile ukuti ali wa cishinka kuli Yehova. Alefwaya ukubika Yehoashi pa bufumu. Ifyo Yehoyada alepanga ukucita nga fyabomba, Yehoashi ali no kuba pa cipuna ca bufumu ubwa cikolwe cakwe Davidi pantu e walingile ukuba imfumu. Lelo ifyo alepanga ukucita afikanabomba, nalimo nga balimwipeye. Yehova alilengele ifyo alepanga ukucita fyabomba. w23.06 ibu. 17 amapara. 12-13

Imfumu Nebukadnesari nga yalitontonkenye ukuti Daniele ali mulwani kabili alefwaya ukuipoka ubufumu. Nomba te mulandu ne fi Daniele alyebele imfumu umwalolele iciloto. Finshi nalimo ifya-afwile Daniele ukuba uwashipa? Ilyo Daniele ali umwaice alisambilileko ku fyo abafyashi bakwe balecita. (Amala. 6:​6-9) Daniele alishibe Amafunde Ikumi, kabili alishibe na Mafunde na yambi ayengi. Ku ca kumwenako, alishibe ifyo umwina Israele engalya ne fyo ashingalya. (Lebi 11:​4-8; Dan. 1:​8, 11-13) Daniele na kabili alishibe ababomfi ba kwa Lesa abaliko kale, alishibe ne fyalebacitikila nga bakaana ukumfwila amafunde ya kwa Lesa. (Dan. 9:​10, 11) Ifyalecitika ilyo Daniele ali uwa mweo fyalilengele ashininkisha ukuti Yehova e lyo na bamalaika aba maka balemutungilila.—Dan. 2:​19-24; 10:​12, 18, 19. w23.08 ibu. 3 para 5-6

Rebeka ali mwanakashi wa mano, kabili lyonse aleishiba ifya kucita e lyo ne nshila alaficitilamo. (Ukute. 24:58; 27:​5-17) Na lyo line, ali uwa mucinshi e lyo ne cumfwila. (Ukute. 24:​17, 18, 65) Nga ca kuti muletungilila ubutungulushi bwa kwa Yehova nga filya Rebeka alecita, ninshi aba mu lupwa lwenu na ba mu cilonganino bakalamupashanya. Ukufuuka mibele na imbi iyacindama iyo Abena Kristu bonse abakalamba mu fya kwa Lesa balingile ukukwata. Estere ali mwanakashi uwafuuka kabili alebombela Yehova ne cishinka. Pa mulandu wa kuti ali uwafuuka, ilyo aishileba namfumu taleituntumba. Pa nshita imo ilyo umufyala wakwe Mordekai amupandileko amano alikutike. (Este. 2:​10, 20, 22) Na imwe kuti mwalanga ukuti mwalifuuka nga mulelomba ukuti bambi bamupandeko amano kabili nga mulekutika nga bamupandako amano. (Tito 2:​3-5) Kwali na fimbi ifyo Estere acitile ifilangilila ukuti ali uwafuuka. Nangu ca kuti “ali mwanakashi uwayemba kabili alemoneka bwino,” talelenga abantu balebika amano ku fyo alemoneka.—Estere 2:​7, 15. w23.12 amabu. 19-20 amapara. 6-8

Ukutwalilila ukumfwa ububi kwaba pa fisendo ifyo tushilingile ukusenda. Nga twalisokolwele imembu, twalapila, kabili tulecitapo na cimo pa kuti twikabwekeshapo ifyo twacitile, kuti twacetekela ukuti Yehova alitwelela. (Imil. 3:19) Nga twacita ifi, Yehova tafwaya twatwalilila ukumfwa ububi. Alishiba ifyabipa ifingafumamo nga twacishamo ukumfwa ubulanda. (Amalu. 31:10) Nga twacishamo ukumfwa ububi, kuti twaleka ukubutuka ulubilo lwa ku bumi. (2 Kor. 2:7) Nga muleumfwa sana ububi, muletontonkanya pa ‘kwelela kwa cine’ uko Lesa eleela. (Amalu. 130:4) Lesa nga aelela abalapila ukufuma pa nshi ya mutima, alanda ukuti: “Nshakebukishe imembu shabo.” (Yer. 31:34) Ici calola mu kuti Lesa nga aelela umuntu imembu, tashibukisha lelo alalabako. Tamulingile no kulaipeela imilandu nga ca kuti balimupoka ne milimo imo mu cilonganino iyo mwalebomba. Yehova tekalila fye ukutontonkanya pa membu mwacitile, na imwe bene mwilatontonkanya pa fyo mwalufyenye. w23.08 amabu. 30-31 amapara. 14-15

Ilyo kwali icikuko ca COVID-19, Inte sha kwa Yehova abaleumfwila ifyo icilonganino ca kwa Yehova calebeba ifyakucita, tabasakamene sana nge fyo abantu abaleumfwila amalyashi ya bufi basakamene. (Mat. 24:45) Tufwile ukubika amano ku “fyacilapo ukucindama.” (Fil. 1:​9, 10) Nga twapumbulwa, tulonaula inshita na maka yesu. Ifintu pamo nga ukulya, ukunwa, ukwangala, nelyo incito, kuti fyalatupumbula nga ca kutila e fyo tubikileko sana amano. (Luka 21:​34, 35) Ukulunda pali ifi, tulomfwa amalyashi ayalanda pa fyo abantu balecita ifimfulunganya e lyo ne fyo aba mu buteko balelwishanya. Tufwile ukushininkisha ukuti tatupumbwilwe. Nga tatucenjele kuti twatendeka ukuitumpa mu fikansa fya calo. Ico Satana abomfesha inshila ishalekanalekana, ni co afwaya ukutunenuna pa kuti twilacita icalungama. w23.07 amabu. 16-17 amapara. 12-13

Abantu ba kwa Yehova bamona ubushiku bwa Cibukisho ukuti e bushiku bwacindama sana mu mwaka. E bushiku fye ubo Yesu aebele abasambi bakwe ukulaibukisha. (Luka 22:​19, 20). Cilalenga tuletontonkanya pa fyo twingalanga ukuti tulatasha pa fyo Yesu aipeele. (2 Kor. 5:​14, 15) Kabili Icibukisho cilalenga ‘tulekoseleshanya’ na ba bwananyina. (Rom. 1:12). Kabili abengi balafwaisha ukusambilila icine pa mulandu ne fyo bamona e lyo ne fyo bomfwa pa bushiku bwa Cibukisho. Tulafwaya sana ukuti ubushiku bwa Cibukisho bufike pantu pali iyi nshita tulaba sana abaikatana na bamunyinefwe mwi sonde lyonse. E mulandu wine Icibukisho cacindamina sana kuli ifwe. w24.01 ibu. 8 amapara. 1-3

Ukutontonkanya pa fyo icilubula cacindama, kulalenga twashininkisha ukuti Yehova na Yesu balitemwa abantu fye bonse. (Gal. 2:20) Ico Yehova atupeelela icilubula ni co alitutemwa. Yehova alilanga ukuti alitutemwa pa kutupeela umwana wakwe Yesu uo atemwisha. Alisuminishe umwana wakwe ukucula no kufwa pa mulandu wesu. Yehova tapelela fye pa kututemwa, lelo alitulanga ne fyo atutemwa. (Yer. 31:3.) Alilenga twaba ifibusa fyakwe pantu alitutemwa. (Linganyeniko Amalango 7:​7, 8.) Takuli nangu cimo kabili takuli nangu umo uwingatupatulako ku kutemwa ukwa kwa Lesa. (Rom. 8:​38, 39) Bushe mumfwa shani pali ifi Yehova amutemwa? w24.01 ibu. 28 amapara. 10-11

Abena Kristu basubwa balitemwa sana ili isubilo lya kuya ku muulu. Umo pa basubwa, Munyinefwe Frederick Franz alandile ifyo aleumfwa pali ili isubilo ilyo atile: “Isubilo lyesu cintu cashininkishiwa, kabili likafikilishiwa mu kukumanina ukufika fye na ku wa kulekelesha uwa filundwa fya 144,000 ifya mukuni unono ukufika ku cipimo cacila na pa cintu twaelenganya.” Mu 1991 Munyinefwe Franz alandile ukuti: “Tatwalufya ukwiluka kwesu ukwa kukatama kwa lilye subilo. . . . Tuletesekesha lyene ukucililako ukulingana no butali bwa nshita twalolela lyene. Cili cintu cimo icawamina ukulolela, . . . Ndapimununa isubilo lyesu mu kusumbukilako ukucila na kale lyonse.” Nampo nga twenekela ukwikala ku muulu nelyo pano isonde, bonse twalikwata isubilo ililenga tulesekelela. Kabili isubilo lyesu kuti lyakoseleko. w23.12 ibu. 9 para. 6; ibu. 10 para. 8

Pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo icaliko ku nshita ya ku numa, pali iciipailo ico babikileko umukuba apo baletuulila amalambo kuli Yehova. (Ukufu. 27:​1, 2; 40:29) Na lyo line, aya malambo tayalelenga abantu ukwelelwa imembu umupwilapo. (Heb. 10:​1-3) Ifi baletuula amalambo ya nama pa cikuulwa ca mushilo, calelangilila fye ukuti kwali ilambo limo ilyali no kulubula abantu ku lubembu. Yesu alishibe ukuti Yehova amutumine pano isonde ku kutuula umweo wakwe ilambo. (Mat. 20:28) Kanshi pa bushiku Yesu abatishiwe alilangile ukuti alefwaya ukucita ifyo Yehova alefwaya. (Yoh. 6:38; Gal. 1:4) Yesu atuulile umweo wakwe “umuku umo fye capwa” pa kuti bonse abatetekela Kristu babeleele imembu shabo umupwilapo.—AbaHebere 10:​5-7, 10. w23.10 amabu. 26-27 amapara. 10-11

Fwe bantu tapali ifyo twingacita pa kuilubula ku lubembu ne mfwa. (Amalu. 49:​7, 8) E ico Yehova alipekenye ukuti Yesu apeele ubumi bwakwe pa kutulubula. Nga tuletontonkanya sana pa fyo Yehova na Yesu baipeleeshe, cikalenga tukaletasha sana pa cilubula. Ilyo Adamu abembwike alipanishe ishuko lya kwikala umuyayaya pamo na bana bakwe. Pa kubweseshapo ifyo Adamu apanishe, Yesu alipeele ubumi bwakwe ubwapwililika nge lambo. Ilyo Yesu ali pano isonde, “tacitilepo ulubembu, kabili tatalile alandapo ifya bucenjeshi.” (1 Pet. 2:22) Ilyo Yesu afwile ali uwapwililika nga filya fine Adamu ali uwapwililika ilyo talabembuka. Kanshi filya Yesu apeele ubumi bwakwe nge lambo, alibweseshepo ifyo Adamu apanishe.—1 Kor. 15:45; 1 Tim. 2:6. w24.01 ibu. 10 amapara. 5-6

Ilyo Yesu abuushiwe, alingiile Umwa Mushilo nga Nshi mwi tempele lya kwa Lesa ilya mampalanya ilikalamba. Kanshi kuti twamona ifyo ukupepa ukwasanguluka ukwashimpwa pa cilubula, e lyo na Yesu Kristu nga shimapepo mukalamba, kwabela ukwacindama ukucila ifyo abaYuda balepepa. Shimapepo mukalamba uwa bena Israele aleingila mu Muputule wa Mushilo nga Nshi no mulopa wa nama uo batuulile, lelo Yesu ena aingile “mu muulu mulya mwine” umwashilisha nga nshi, no kumonekela kuli Yehova. Alilangile ifyo umuntu uwapwililika acindeme “pa kuti afumyepo ulubembu ukupitila mwi lambo lyakwe.” (Heb. 9:​24-26.) Nampo nga twakwata isubilo lya kuya ku muulu, nelyo ilya kwikala pano isonde, bonse fye kuti twapepa Yehova mwi tempele ilikalamba ilya mampalanya. w23.10 ibu. 28 amapara. 13-14

Tontonkanyeni na kabili pa fyo Yesu aletucitila ifi aba ni Mfumu yesu kabili Shimapepo Mukalamba uwa luse. Ukupitila muli Yesu, “natupalame ku cipuna ca bufumu ica cikuuku icaibela ukwabula umwenso,” mwi pepo no kulomba Lesa ukuti atubelele uluse “pa nshita yalinga.” (Heb. 4:​14, 15) Kanshi cila bushiku tulingile ukulatontonkanya pa fyo Yehova na Yesu batucitila e lyo ne fyo baletucitila pali ino nshita. Ifyo batutemwa filingile ukutufika pa mutima kabili filingile ukutulenga ukulabombesha ilyo tulebombela Yehova. (2 Kor. 5:​14, 15) Cimo ico twingacita pa kulanga ukuti tulatasha sana, kulenga abantu bambi baba Inte sha kwa Yehova kabili abasambi ba kwa Yesu. (Mat. 28:​19, 20) Ifi fine e fyo umutumwa Paulo acitile. Alishibe ukuti ico Yehova afwaisha ukucita kuti “abantu ba misango yonse bapusuke no kuti beshibe bwino bwino icine.”—1 Tim. 2:​3, 4. w23.10 amabu. 22-23 amapara. 13-14

Fwe bengi twalitemwa ukubomfya ili lembo ililanda pa fyo mu Paradaise mukaba ilyo tulebila imbila nsuma. Kuti twalenga shani abantu bashininkisha ukuti ifyo Lesa atulaya ifyaba pa Ukusokolola 21:​3, 4 fikafikilishiwa? Kabili finshi twingacita na ifwe pa kuti tucetekele Yehova e lyo ne fyo atulaya? Yehova tatwebele fye aya amalayo ayasuma, lelo alitweba no mulandu twingacetekela ukuti ifyo atulaya fikacitika. Kwaliba imilandu iilenga twacetekela ifyo Yehova atulaya pali Paradaise iyo tubelenga mu fikomo fyakonkapo. Tubelenga ukuti: “Uwaikala pa cipuna ca bufumu atile: ‘Moneni! Ndelenga ifintu fyonse ukuba ifipya.’ Kabili, atile: ‘Lemba, pantu aya mashiwi ya cishinka kabili ya cine.’ Kabili anjebele ati: ‘Fyonse nafifikilishiwa! Nine Alifa kabili Omega, nine intendekelo kabili impela.’”—Ukus. 21:​5, 6a. w23.11 ibu. 3 amapara. 3-5

Umulumendo kuti alanga ukuti alalingulula, lintu alesala bwino ifyo alingile ukufwala e lyo no kumoneka. Ilingi abapanga ifya kufwala bantu abashacindika Yehova nelyo abacita ifyabipa. Pa mulandu ne mibele yabo iyabipa, balapanga ifya kufwala ifyapapatila nelyo ifilenga umwaume alamoneka kwati mwanakashi. Umulumendo umukalamba mu fya kwa Lesa alabomfya amashinte ya mafunde aya mu Baibo kabili alapashanya na bakalamba mu fya kwa Lesa mu cilonganino ilyo alesala ifyo alingile ukufwala. Kuti atontonkanya pali ifi fipusho: “Bushe ifyo nsala ukufwala filanga ukuti naliba na mano ayatuntulu kabili ndacindika abantu? Bushe ifyo nsala ukufwala filalenga cayangukila bambi ukwishiba ukuti ndi mubomfi wa kwa Lesa?” (1 Kor. 10:​31-33) Umwaume uulingulula balamucindika ku ba bwananyina mu cilonganino e lyo na kuli Shifwe wa ku muulu. w23.12 ibu. 26 para. 7

“Imfumu ya ku kapinda ka ku kulyo” yalisanshilepo abantu ba kwa Yehova. (Dan. 11:40) Ku ca kumwenako, mu myaka ya ba 1900, bamunyinefwe abengi balibakakile mu fifungo e lyo na bana ba ba Nte balibatamfishe amasukulu pa mulandu ne fyo basuminamo. Mu myaka ya nomba line, kulaba ificitika ifilenga cakosela Inte sha kwa Yehova abengi abatekwa ne mfumu ya ku kapinda ka ku kulyo ukuba aba cishinka ku Bufumu bwa kwa Lesa. Ku ca kumwenako, nga kuli ukusala kateka, Umwina Kristu kuti atunkwa ukutungilila akabungwe kamo aka mapolitiki nelyo ukutungilila umuntu umo ukuti bamusale ukuba kateka. Nalimo Umwina Kristu te kuti aleya na mu kusala, lelo mu mutima wakwe kuti alatontonkanya ukuti akabungwe ka mapolitiki kamo kuti cawama e kateka ukucila kambi. Kanshi pa kuti tatuitumpile mu fikansa fya calo, tatufwile ukutungilila akabungwe ka mapolitiki akali konse mu fyo tucita na mu fyo tutontonkanya.—Yoh. 15:​18, 19. w23.08 ibu. 12 para. 17

Ilyo tulebutuka ulubilo lwa ku bumi, ‘tulebutuka bwino pa kuti tukapoke icilambu.’ (1 Kor. 9:24) Yesu atile, kuti ‘twafinininwa ku buliili na kuli bucakolwa na ku masakamika ya mikalile.’ (Luka 21:34) Ukucita ifi twalandapo e lyo ne filanda amalembo yambi, kuti kwalenga mwaishiba apo mulekabila ukubombela pa kuti mulebutuka ulubilo lwa ku bumi. Twalicetekela ukutila, kuti twacimfya ulubilo lwa ku bumi pantu Yehova akulatupeela fyonse ifyo tulekabila. (Esa. 40:​29-31) E ico tekwesha ukuleka ukubutuka! Natulepashanya umutumwa Paulo, uwalebutukisha pa kuti apoke icilambu. (Fil. 3:​13, 14) Takuli uwingamubutukilako ulu lubilo, nomba Yehova nga amwafwa kuti mwacimfya. Yehova kuti amwafwa ukusenda ifipe ifyo mulingile ukusenda pa kubutuka, no kumwafwa ukupoosa ifisendo ifyo mushilekabila. Nga amwafwa, mukatwalilila ukubutuka ulubilo lwa ku bumi, kabili mukacimfya! w23.08 ibu. 31 amapara. 16-17

Ilyo Yesu ali ne myaka 12 aile na bafyashi bakwe ku Yerusalemu. (Luka 2:​46-52.) Nomba ilyo balebwelelamo ku mwabo, tabaishibe ukuti nashala ku Yerusalemu. Wali mulimo wa kwa Yosefe na Maria ukushininkisha ukuti abana bonse abo baile nabo ku Yerusalemu bali pamo nabo. Ilyo Maria na Yosefe basangile Yesu ku Yerusalemu, Maria atendeke ukumupeela imilandu ukuti e walenga ukuti bacule sana pa kumusanga. Yesu alafwaya nga alitendeke ukuipokolola. Lelo alyaswike abafyashi bakwe mu mucinshi. Nomba Yosefe na Maria “tabaishibe umwalolele amashiwi ayo abebele.” Na lyo line, Yesu alitwalilile ‘ukubanakila.’ Mwe bana, bushe cilamukosela ukumfwila abafyashi benu nga balufyanya nelyo nga bafilwa ukwishiba umulandu mulecitila fimo? Cinshi cingalenga mwalabomfwila? Muletontonkanya pa fyo Yehova omfwa nga mwaumfwila abafyashi benu. Baibo itila ukumfwila abafyashi benu, “e kwawama mu menso ya kwa Shikulu.” (Kol. 3:20) Yehova alishiba ukuti inshita shimo abafyashi benu tabeshiba ico mucitila ifintu fimo, e lyo inshita shimo na sho balamupangila amafunde ayakosa ukukonka. Nomba nga mwaumfwila abafyashi benu te mulandu na mafunde bamupeela, ninshi mwalenga Yehova ukulasekelela. w23.10 ibu. 7 amapara. 5-6

Uo tusambilila nankwe nalimo kuti atila Inte sha kwa Yehova bafwile ukwaluka pa fyo balanda pa baume na banakashi abopana beka beka. Kuti twamweba ukuti twalishiba ukuti umuntu onse alikwata insambu sha kuisalilapo ifya kucita. (1 Pet. 2:17) Lyena kuti twamulangako imibele imo iisuma iyo Baibo yalandapo ne fyo tuba ne nsansa nga twaba ne yi mibele. Nga ca kuti umo uwasumina ifyapusana ne fyo twasuminamo atwipusha icipusho, twila-angufyanya ukulanda ukuti twalishiba ifyo asuminamo. Ku ca kumwenako, inga ca kuti uo musambilila nankwe atila ukusumina ukuti Lesa eko aba buwelewele? Bushe mufwile ukwangufyanya ukutila asumina ukuti ifintu fyasangwike fye kabili e fyo aishiba? Nalimo tasumina na mu kuti ifintu fyasangwike fye. Kuti mwamulangako ifipande ifilanda pa bubumbo ifyaba pa jw.org. Pa numa nalimo kuti asumina ukubelenga nankwe icipande nelyo ukutamba nankwe vidio iyaba pa jw.org. Nga natumucindika kabili twa-asuka na bwino, kuti calenga alafwaya ukusambilila kabili atontonkanya na pa fyo asuminamo. w23.09 ibu. 17 amapara. 12-13

Kuti twacetekela ukuti nangu ca kuti twalufyanya, Yehova kuti atupeela imilimo kabili kuti atupaala nga twalapila icine cine no kushintilila pali ena. (Amapi. 28:13) Samsone tali uwapwililika, lelo talekele ukubombela Yehova na lintu alufyenye pa mulandu wa kucetekela Delila. Yehova na o talekele ukumubomfya. Yehova alishilebomfya Samsone na kabili. Yehova alemona Samsone ukuti ali sana ne citetekelo, kabili alilembele ishina lyakwe pa baume abali ne citetekelo abalembwa mwi buuku lya AbaHebere icipandwa 11. Ukwishiba ukuti tubombela Shifwe wa ku muulu uufwaya ukutukosha maka maka ilyo tuli na mafya, ala kulatukoselesha icine cine! E ico nga filya Samsone acitile, lekeni na ifwe lyonse tulepaapaata Yehova ukuti: “Njibukisheni mwe Lesa kabili nkosheni.”—Abapi. 16:28. w23.09 ibu. 7 amapara. 18-19

Apo twalishiba ukuti ubushiku bwa kwa Yehova nabupalama, tulabomba apapelele amaka yesu ukubila imbila nsuma. Lelo inshita shimo tulomfwa umwenso ukubila imbila nsuma. Mulandu nshi tumfwila umwenso? Pantu limo tulatiina ifyo abantu bengatontonkanya nelyo ifyo bengatucita nga tulebila imbila nsuma. Ifi fine e fyacitike kuli Petro. Mu nshita ya bushiku ilyo Yesu ashilafwa, Petro alyumfwile umwenso ukuisokolola ukuti musambi wa kwa Yesu kabili alikeene na Yesu. (Mat. 26:​69-75) Nomba Petro alilekele ukutiina abantu kabili pa numa alembele ukuti: “Mwilatiina ifyo batiina kabili mwilasakamikwa.” (1 Pet. 3:14) Amashiwi Petro alembele yalalenga twashininkisha ukutila kuti twaleka ukutiina abantu. Finshi twingacita pa kuti tuleke ukutiina abantu? Petro atile: “Mu mitima yenu mulemona Kristu ukuti ni Shikulu.” (1 Petro 3:15.) Tufwile ukulaibukisha ukuti Kristu Yesu ni Mfumu yesu kabili alikwata sana amaka. w23.09 amabu. 27-28 amapara. 6-8

Na ifwe tufwile ukulalwisha na maka yesu yonse pa kuti twilacita “ifyo bacita ifya mu mfifi.” (Efes. 5:11) Ilingi line nga ca kuti umuntu alelolekesha pa fyabipa, alekutika ifyabipa kabili alelanda pa fyabipa, cilamwangukila ukuficita. (Ukute. 3:6; Yako. 1:​14, 15) Abantu mu calo ca kwa Satana balafwaya ukutubeleleka. Bafwaya twasumina ukuti ifintu ifyo Yehova amona ukuti fyalibipa kabili fyalikowela, fyaliba fye bwino. (2 Pet. 2:19) Cimo ico Satana Kaseebanya acita ukutula fye na kale, kufulunganya abantu pa kuti bafilwa ukwishiba ukuti ici cisuma e lyo ici cibi. (Esa. 5:20; 2 Kor. 4:4) E calenga ukuti ifiba mu mafilimu ayengi, ifintu ifyo batambisha pa ma TV, ne fiba pa mawebusaiti pa Intaneti, fintu ifyo amafunde ya kwa Yehova yalanda ukuti fyalibipa! Satana afwaya twalatontonkanya ukuti ifintu ifyabipa fyaliba fye bwino.—Abena Efese 5:6. w24.03 ibu. 22 amapara. 8-10

Icikuulwa ca mushilo bacipangile na matenti kabili abena Israele balecisenda konse uko bakuukila. Balicibomfeshe mupepi ne myaka 500 mpaka ilyo bakuulile itempele mu Yerusalemu. (Ukufu. 25:​8, 9; Impe. 9:22) Ici icikuulwa ca mushilo epo abena Israele baleisa mu kutuula amalambo. (Ukufu. 29:​43-46) Nomba icikuulwa ca mushilo na kabili caleimininako icintu icacindama sana. Cali “cinshingwa ca ficitika ku muulu” kabili caleimininako itempele ilikalamba ilya mampalanya ilya kwa Yehova. Umutumwa Paulo atile “ili itenti lyaleimininako ifyo ifintu fyali no kuba, e kutila pali ino nshita.” (Heb. 9:9) Kanshi ilyo alelemba ili buuku ku baHebere, ninshi ili tempele lya mampalanya lyalitendeka ukubomba ku Bena Kristu. Lyatendeke ukubomba mu mwaka wa 29 ninshi Yesu alisa pe sonde. Muli ulya wine mwaka, Yesu alibatishiwe kabili Yehova alimusontele ukuba “shimapepo mukalamba” mwi tempele lya mampalanya.—Heb. 4:14; Imil. 10:​37, 38. w23.10 amabu. 25-26 amapara. 6-7

Pa kuti tutwalilile ukubombela Yehova, tulingile ukulanakilila ifintu nga fya-afya. Kuti twacita shani ifi? Tatufwile ukupampamina fye pa cintu cimo, tufwile ukwaluka ifintu nga fya-aluka, kabili tufwile no kulacindika ifyo abantu bamo bamona ifintu e lyo ne fyo basalapo ukucita. Fwe babomfi ba kwa Yehova tatufwaya ukupampamina fye pa cintu cimo. Na kabili tufwaya ukuba abaicefya no kuba no luse. Baibo ita Yehova ukuti “Cilibwe” pa mulandu wa kuti alishangila, tatelententa. (Amala. 32:4) Na lyo line, taumina kumo. Ilyo ifintu file filealuka, Yehova alatwalilila ukwaluka pa kuti ifyo alaya fikafikilishiwe. Yehova abumbile abantu mu cipasho cakwe kabili ababumbile mu musango wa kutila kuti ba-aluka ifintu nga fya-aluka. Alitupeela amashinte ya mafunde aya mu Baibo ayalenga tulesala bwino ifya kucita te mulandu na mafya twingakwata. Ifyo Yehova umwine acita e lyo na mashinte ya mafunde aya mu Baibo ayo atupeela, yalitulangilila ukuti te mulandu no kutila “Cilibwe,” taumina kumo. w23.07 ibu. 20 amapara. 1-3

Mu Baibo Yehova ailinganya ku mufyashi umwanakashi uwaba no kutemwa. (Esa. 66:​12, 13) Tontonkanyeni pa mufyashi umwanakashi uusunga bwino sana umwana wakwe, alesha apo engapesha ukumupeela ifyo alefwaya. Na ifwe nga tuli na mafya kuti twacetekela ukuti Yehova alitutemwa. Taleka ukututemwa nangu twalufyanya. (Amalu. 103:8) Abena Israele balelufyanya Yehova imiku iingi, lelo nga balapila aletwalilila ukubatemwa, abebele ukuti: ‘Mwalicindama mu menso yandi, mumoneka abacindikwa, kabili ine nalimutemwa.’ (Esa. 43:​4, 5) Ifi fine e fyo na ifwe atutemwa. Nangu twacita ulubembu ulukalamba sana, nga twalapila kabili twabwelela na kuli ena, alatwalilila ukututemwa. Atulaya ukuti ‘akatwelela nga nshi.’ (Esa. 55:7) Baibo ilondolola ukuti Yehova alatupuputula nga atwelela.—Imil. 3:19. w24.01 ibu. 27 amapara. 4-5

Yehova kuti atwafwa nga natukwata amafya. Ku ca kumwenako, ilyo tulelomba ku batwingisha incito ukuti batupeeleko inshita ya kuya mu kulongana kwa citungu, nelyo ukuti batupeeleko inshita ya kulalongana cila mulungu, kuti twamona ifyo Yehova e nga twafwilisha. Nalimo nga twaletontonkanya ukuti te kuti batusuminishe ukulalongana, kuti twapapa ifingacitika nga ca kuti batusuminisha ukulalongana. Ici kuti calenga twacetekela sana Yehova. Esra lyonse alelomba Yehova ukuti alemwafwa pa mulimo bamupeele ukulabomba. Lyonse Esra nga asakamana pa fyo ali no kulabomba umulimo bamupeele, alepepa kuli Yehova. (Esra 8:​21-23; 9:​3-5) Ifyo Esra alecita fyalilengele bonse abalemonako ukulamutungilila, kabili balefwaya no kulapashanya icitetekelo cakwe. (Esra 10:​1-4) Nga twasakamana sana pa mafya tukwete, nelyo pa fyo ulupwa lwesu lulekabila, tulingile ukulapepa kuli Yehova. w23.11 ibu. 18 amapara. 15-17

Yehova talanda ukuti tufwile ukulacita fye filya fine Abrahamu alecita pa kuti tube abalungami. Na kuba kwaliba ifingi ifyo twingacita pa kulanga ukuti twalikwata icitetekelo. Kuti tulepokelelako abantu abesa pa muku wa kubalilapo mukulongana, ukwafwilishako aba bwananyina abalekabila ubwafwilisho, e lyo no kulacitila balupwa lwesu ifisuma, ifyo Lesa atemwa kabili ifyo engapaala. (Rom. 15:7; 1 Tim. 5:​4, 8; 1 Yoh. 3:18) Umulimo uwacindama sana uo twingalangilamo ukuti twalikwata icitetekelo, kulaebako bambi imbila nsuma. (1 Tim. 4:16) Bonse fye kuti twalanga ukupitila mu fyo tucita ukuti twalicetekela ifyo Yehova atulaya ukuti fikacitika na mu fyo atweba ukucita ukuti fyaliba fye bwino. Kabili nga twacita ifi, kuti twashininkisha ukuti Lesa akulatumona ukuti tuli balungami kabili kuti twaba ifibusa fyakwe. w23.12 ibu. 2 para. 3; ibu. 6 para. 15

Ilyo Imfumu Davidi yali mupepi no kufwa yaebele Solomone amashiwi yali pa muulu. (1 Isha. 2:​1, 3) Abaume bonse Abena Kristu bafwile ukumfwila uku kufunda. Pa kuti babe abakalamba mu fya kwa Lesa, bafwile ukusambilila ukumfwila amafunde ya kwa Lesa e lyo no kulabomfya amashinte ya mafunde ya mu Baibo mu bumi bwabo. (Luka 2:52) Mulandu nshi cicindamine abalumendo ukuba abakalamba mu fya kwa Lesa? Umwina Kristu umwaume alabomba imilimo iyacindama mu lupwa e lyo na mu cilonganino. Mwe balumendo, na imwe mufwile mulatontonkanya pa milimo mufwaya ukulabomba ku ntanshi. Kuti mwafwaya ukulabombako umulimo wa nshita yonse, ukuba abatumikila, e lyo no kuba baeluda. Kuti mwafwaya no kuupa no kukwata abana. (Efes. 6:4; 1 Tim. 3:1) Pa kuti mubombe imilimo yonse iyi, mulingile ukuba abakalamba mu fya kwa Lesa. w23.12 ibu. 24 amapara. 1-2

Baeluda balibapeela umulimo wa kusakamana impaanga sha kwa Yehova. Aba baume ababombesha balicindika sana uyu mulimo babapeela uwa kubombela aba bwananyina, kabili balabombesha pa kuti babe ‘bakacema’ abasuma. (Yer. 23:4; 1 Pet. 5:2) Tulatasha sana ukukwata aba baume mu filonganino fyesu! Baeluda kuti basambililako ku Mupingushi Gideone. (Heb. 6:12) Alecingilila kabili alecema abantu ba kwa Lesa. (Abapi. 2:16; 1 Imila. 17:6) Nga filya fine cali kuli Gideone, baeluda nabo balibapeela umulimo wa kusakamana abantu ba kwa Lesa muli shino nshiku isha-afya. (Imil. 20:28; 2 Tim. 3:1) Kuli Gideone kuti twasambililako ukuba abafuuka, abaicefya, no kuba ne cumfwila. Gideone alekabila ukushipikisha sana ilyo alebomba umulimo wakwe. Nampo nga ni fwe baeluda nelyo iyo, kuti twasambililako ukuti tufwile ukulatasha pa mulimo baeluda twakwata babomba. Kabili tulingile ukulatungilila aba bamunyinefwe ababombesha.—Heb. 13:17. w23.06 ibu. 2 para. 1; ibu. 3 para. 3