March

Mu Baibo mwaliba amalyashi ayalanda pa bantu abali abalungama lelo abaishileba abashalungama. Umo pali aba ali ni Mfumu Solomone. Alishibe Yehova kabili alishibe ne fyo alingile ukulamupepa kabili Yehova alimupaalile sana. Nomba pa numa, Solomone atampile ukulapepa utulubi. Ifi Solomone acitile fyalikalifye Yehova kabili uluko lwa bena Israele lonse lwaliculilemo pa myaka iingi pa mulandu wa membu isho Solomone acitile. Ilyo Solomone afwile, Baibo itila “aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe.” Uko bashiikile Solomone eko bashiikile na baume abali ne cishinka pamo nga Imfumu Davidi. (1 Isha. 11:​5-9, 43; 2 Isha. 23:13) Bushe ifi Solomone bamushiikile uko baleshiika abali ne cishinka, calola mu kuti akabuushiwa? Baibo tayalandapo. Ukubuushiwa ku bafwa, bupe ubo Lesa uwatutemwa apeela. Ubu bupe apeela abantu abo alefwaya ukupeela ishuko lya kumubombela umuyayaya. (Yobo 14:​13, 14; Yoh. 6:44) Bushe Solomone na o akapokelelako ubupe bwa musango uyu? Yehova e waishiba, ifwe tatwaishiba. Lelo ico twaishiba ca kuti Yehova akacita icalungama. w24.05 ibu. 4 amapara. 9

Nga twaipeela kuli Yehova tuba abeni mwi tenti lyakwe ilya mampalanya. Tulakwata ifya kulya fya ku mupashi ifingi kabili tulaba ifibusa na bantu ababa abeni mwi tenti lya kwa Yehova. Itenti lya kwa Yehova ilya mampalanya talyaba fye mu cifulo cimo. Itenti lya kwa Lesa kuti lyaba konse ukwaba ababomfi bakwe aba cishinka. (Ukus. 21:3) Finshi twingalanda pa babomfi ba kwa Lesa aba cishinka abafwa? Bushe nabo bene kuti twatila bacili abeni mwi tenti lya kwa Yehova? Ee! Cinshi twingalandila ifi? Pantu Yehova acili alebukisha abantu ba musango uyu. Yesu alondolwele ati: “Nangu fye ni Mose alilandilepo pa kubuushiwa kwa bafwa, mu lyashi ililanda pa cimpusa ca myunga, ilyo aitile Yehova ati ‘Lesa wa kwa Abrahamu, Lesa wa kwa Isaki kabili Lesa wa kwa Yakobo.’ Te Lesa wa bafwa iyo, lelo wa ba mweo, pantu ena bonse abamona fye ukuti ba mweo.”—Luka 20:​37, 38. w24.06 ibu. 3 amapara. 6-7

Sadoke aile ku Hebrone naipekanya ku kulwa inkondo. (1 Imila. 12:38) Ali-itemenwe ukuya na Davidi mu kulwa inkondo kabili ali-itemenwe ukucingilila abena Israele ku balwani babo. Nangu ca kuti Sadoke taishibe sana ifya kulwa inkondo, ali mwaume uwashipa. Ni kuli bani Sadoke uwali shimapepo asambilile ukuba uwashipa? Alishibene na baume abengi abali abakosa kabili abashipa. Ukwabula no kutwishika, alisambilileko kuli aba abaume ifyo bali abakosa kabili abashipa. Ku ca kumwenako, filya Davidi ali uwashipa ilyo ‘aletungulula abashilika abena Israele mu nkondo,’ fyalengele abena Israele bonse bamutungilile no mutima onse. (1 Imila. 11:​1, 2) Davidi lyonse aleshintilila pali Yehova ilyo alelwisha abalwani bakwe. (Amalu. 138:3) Kwali abaume na bambi abo Sadoke alesambililako ukuba uwashipa. Abaume pamo nga, Yehoyada no mwana wakwe Benaya uwaishibe sana ukulwa e lyo na bakalamba 22 aba mu ng’anda ya fikolwe abaletungilila Davidi.—1 Imila. 11:​22-25; 12:​26-28. w24.07 ibu. 3 amapara. 5-6

Sauli wa ku Tarsi alecusha sana abasambi ba kwa Kristu. Abena Kristu abengi balemona ukutila te kuti aaluke. Lelo Yesu ena alishibe ukuti Sauli kuti aaluka kabili kuti alapila. Ena na Wishi balemonamo ifisuma muli Sauli. Yesu alandile ati: “Uyu muntu cipe ico nasala.” (Imil. 9:15) Yesu alicitile ne cipesha amano pa kuti alenge Sauli alapile. (Imil. 7:58–8:3; 9:​1-9, 17-20) Ilyo Sauli uo baishiletendeka ukwita ukuti umutumwa Paulo aishileba Umwina Kristu, alelanda ifyalenga ukuti aletasha sana pali filya Yehova na Yesu bamulangile icikuuku na pa fyo bamubelele uluse. (1 Tim. 1:​12-15) Finshi Paulo acitile ilyo aumfwile ukuti aba mu cilonganino ca mu Korinti, balilekele umwaume uwalecita sana ubulalelale atwalilila ukuba mu cilonganino? Alilandile ifilanga ukuti Yehova alaba no kutemwa ilyo alesalapula ababomfi bakwe kabili alababelela uluse nga balapila. Ku fyo Paulo alandile, kuti twasambililako ifyo twingalapashanya Yehova. w24.08 ibu. 13 amapara. 15-16

Mu myaka iingi , Yehova panono panono alelenga caishibikwa bwino ifyo abantunse ababembu bali no kuba ifibusa fyakwe. Pa numa Adamu na Efa babembuka mu Edeni, Abele umwana wabo uwalenga bubili e wabalilepo ukutetekela Yehova. Apo Abele alitemenwe Yehova kabili alefwaya ukulacita ifyo Lesa atemwa e lyo no kuba cibusa wakwe, alituulile ilambo kuli ena. Abele ali ni kacema, e ico alibulilepo utwana twa mpaanga tumo, atwipaya, e lyo atutuula kuli Yehova. Finshi Yehova acitilepo? “Yehova alisekelele Abele no mutuulo wakwe.” (Ukute. 4:4) Yehova alisekelele pa malambo na yambi ayo abantu abamutemenwe kabili abamutetekele batuulile. Abantu pamo nga Noa. (Ukute. 8:​20, 21) Filya Yehova apokelele yalya amalambo filanga ukuti abantunse ababembu kuti bacita ifingalenga alasekelela kabili kuti baba ifibusa fyakwe. w24.08 ibu. 3 amapara. 5-6

Limo nga batufyenga kuti twaumfwa sana ububi kabili kuti twaba no bulanda. (Luk. Mil. 7:7) Ifi fine e fyo na babomfi ba cishinka aba kwa Yehova pamo nga Yobo na Habakuki baumfwile. (Yobo 6:​2, 3; Haba. 1:​1-3) Nangu ca kuti tacabipa ukumfwa ifi, tulingile ukucenjela sana nga batufyenga pa kuti tatucitile ifyabipa, pantu ukucita ifi kuti kwalenga fye ifintu ukubipilako. Nga ca kuti abacita ifyabipa tabalebakanda, kuti twatendeka ukulamona kwati tamwaba ubusuma nangu bumo mu kucita ifisuma. Uwaimbile amalumbo na o alemona ukuti abalecita ifyabipa ifintu fyalebawamina ukucila abalungami. Atile: “Aba e babifi abashakwata ica kubasakamika nangu cimo.” (Amalu. 73:12) Na kabili, aleumfwa sana ububi pa fyo abantu balefyenga abanabo. Ici calengele alemona kwati tamwaba ubusuma mu kubombela Yehova. Atile: “Ilyo nalefwaya ukwishiba icalenga cibe ifi, naleumfwa ububi.”—Amalu. 73:​14, 16. w24.11 ibu. 3 amapara. 5-7

Tulapeela Yehova ubukata pantu twalimucindika sana. Kwaliba ifingi ifilenga tulecindika Yehova. Yehova alikwata amaka aya kucita conse ico alefwaya kabili tanaka. (Amalu. 96:​4-7) Ifintu ifyo abumba filanga ukuti alikwata sana amano. E watupeele ubumi kabili alatupeela na fyonse ifyo tukabila pa kuti tutwalilile ukuba abomi. (Ukus. 4:11) Wa cishinka. (Ukus. 15:4) Alacita fyonse ifyo alefwaya ukucita kabili alafikilisha fyonse ifyo alaya. (Yosh. 23:14) E calengele kasesema Yeremia ebe Yehova ati: “Pa ba mano bonse aba mu nko na pa mabufumu yabo yonse, tapaba nangu umo uwaba nga imwe.” (Yer. 10:​6, 7) Ukwabula no kutwishika, kwaliba ifingi ifilenga tulecindika Shifwe wa ku muulu. Nomba tatupelela fye pa kucindika Yehova, twalimutemwa no kumutemwa. Ne cacilapo ukucindama ca kuti, tulapeela Yehova ubukata pantu twalimutemwa sana. w25.01 ibu. 3 amapara. 5-6

Abalwani ba kwa Lesa bafwaya abantu balamona ifintu ifisuma ifyo icilonganino ca kwa Yehova cicita ukuti fibi. Ku ca kumwenako, tulasambilila mu Amalembo ukuti Yehova afwaya tulesunga imbili yesu iya busaka, tuleba ne mibele iisuma kabili tulemupepa ukulingana ne fyo afwaya. Alitweba ukuti onse uucita ifyabipa uushifwaya ukuleka, talingile ukutwalilila ukuba mu cilonganino ca kwa Lesa. (1 Kor. 5:​11,12; 6:​9, 10) Fwe babomfi ba kwa Lesa tulakonka ili ifunde lya mu Baibo. Pa mulandu wa kuti tulakonka ili ifunde, abalwani besu balatupeela imilandu ya kuti tatwatemwa abantu, tubamona ukuti babi kabili tatwatemwa bonse abashasumina mu fyo twasuminamo. Mufwile ukwishiba uusansa icilonganino ca kwa Yehova. Satana Kaseebanya eulenga abantu balelanda ifya bufi pa cilonganino ca kwa Yehova. Satana “e wishi wa bufi.” (Yoh. 8:44; Ukute. 3:​1-5) Kanshi kuti twaenekela ukuti Satana kuti abomfya abantu bakwe pa kulanda ifya bufi pa cilonganino ca kwa Yehova. w24.04 amabu. 10-11 amapara. 13-14

Na lintu ubucushi bukalamba bukatendeka, abantu bamo abakamona ukuti “Babiloni Mukalamba” naonaulwa bakebukisha ukuti Inte sha kwa Yehova balilandile pali ifi pa myaka iingi. Bushe bamo abakamona ukuti Babiloni Mukalamba nayonaulwa, bakatetekela Yehova? (Ukus. 17:5) Nga ca kuti ifi e fyo cikaba, ninshi cikaba kwati ni filya cali mu Egupti mu nshiku sha kwa Mose. Abantu “abengi nga nshi abashali bena Israele,” bali-ilundile ku bena Israele ilyo abena Israele balefuma mu Egupti. Bamo pali aba bena Egupti nalimo batendeke ukutetekela Yehova ilyo bamwene ifyo Mose alandile pa Finkunka 10 fyafikilishiwa. (Ukufu. 12:38) Nga ca kuti ifya musango uyu fikacitika ilyo Babiloni Mukalamba akonaulwa, bushe tukatontonkanya ukuti Yehova taba no mulinganya, pantu nasuminisha bamo ukuba ku lubali lwesu ninshi kwashala fye panono ukuti impela ise? Awe tatwakatontonkanye ifyo. Pantu tufwaya ukupashanya Shifwe wa ku muulu, “Lesa wa luse kabili uwa nkumbu, uukokola ukukalipa kabili uwaba sana no kutemwa ukushipwa ne cine.”—Ukufu. 34:6. w24.05 ibu. 11 amapara. 12-13

Cinshi cingacitika nga twaleka ukukonka ‘ifya kukonka ifyaba mu mashiwi ayasuma’? Natulande pa ca kumwenako. Mu nshita ya batumwa, Abena Kristu bamo balesalanganya ilyashi lya kuti ubushiku bwa kwa Yehova bwalifikile. Cimoneka kwati kwali kalata iyo abantu balemona kwati umutumwa Paulo e walembele iyalelanda ifi. Ukwabula ukuti beshibe bwino ifishinka, Abena Kristu bamo mu Tesalonika balisumine ifyali muli iyi kalata kabili batendeke no kusabankanya ili lyashi. Nga balibukishe ifyo Paulo alebasambilisha ilyo ali nabo, nga tabasumine ubu bufi. (2 Tes. 2:​1-5) Paulo alifundile aba bwananyina ukuti tabalingile ukulasumina fye fyonse ifyo baumfwa. Na kabili pa kuti tababepelwe ku ntanshi, Paulo asondwelele kalata yakwe iyalenga bubili ku bena Tesalonika na mashiwi ya kuti: “Ine ne Paulo, ne mwine nine nalemba aya mashiwi ya kumuposha. Ici e ca kwishibilako amakalata yandi yonse; ifi e fyo nemba.”—2 Tes. 3:17. w24.07 ibu. 12 amapara. 13-14

Abena Kristu abali mu Yudea balingile ukulashipikisha ilyo balebombela Yehova pantu bali no kukwata amafya. Nangu ca kuti Abena Kristu abaHebere bamo balibacushishepo sana, abengi baishileba Abena Kristu ilyo bashilatendeka ukubacusha. Umutumwa Paulo alandile ukuti Abena Kristu nangu ca kuti balikwete amafya, tababacushishe nga fintu Yesu bamucushishe uo bafikile fye na ku kumwipaya. (Heb. 12:4) Lelo abaYuda balikalipe kabili baishileba abankalwe pantu abantu abengi baleba Abena Kristu. Imyaka iinono fye ku numa, abaYuda ukucila pali 40 “balipangene no kulapa umulapo wa kuti, tabali no kulya nangu ukunwa mpaka bepaye Paulo.” (Imil. 22:22; 23:​12-14) Nangu ca kuti aba Bena Kristu balebacusha kabili balibapatile, balingile ukutwalilila ukulapepela pamo, ukulabila imbila nsuma no kulakosha icitetekelo cabo. w24.09 ibu. 12 para. 15

Yohane ali mutumwa uo Yesu Kristu atemenwe sana. (Mat. 10:2) Yohane alebombela pamo na Yesu mu mulimo wa kubila imbila nsuma. Alimweneko ifipesha amano ifyo Yesu acitile, kabili na lintu Yesu akwete amafya Yohane alitwalilile ukuba uwa cishinka kuli ena. Alimweneko ilyo Yesu balemwipaya kabili alimumwene na lintu abuushiwe. Na kabili e ko ali ilyo icilonganino ca Bena Kristu capangilwe, kabili e ko ali lintu imbila nsuma “yabililwe ku cibumbwa conse ica mwi samba lya muulu.” (Kol. 1:23) Ilyo Yohane akotele, Lesa alimupeele ishuko lya kulemba ibuuku lya Ukusokolola. (Ukus. 1:1) Alilembeleko ne buuku lya Mbila Nsuma ilyainikwa ishina lyakwe. Alilembeleko na makalata yatatu. Kalata yalenga butatu alembeele Umwina Kristu uwa cishinka uwe shina lya kuti Gai uo Yohane alemona fye kwati mwana wakwe. (3 Yoh. 1) Ifyo Yohane uwali umubomfi wa kwa Lesa uwa cishinka alembele, filakoselesha abasambi ba kwa Yesu bonse ukushinta na lelo. w24.11 ibu. 12 amapara. 15-16

Umwaume uwatemwa umwina mwakwe alimucindika kabili alamubikako sana amano. Amona umwina mwakwe ukuti bupe ubusuma sana ubo Yehova amupeela. (Amapi. 18:22; 31:10) Ifi amumona, filenga aleba sana ne cikuuku kuli ena kabili alemucindika na lintu balepanga icupo. Takulamupatikisha ukucita ifili fyonse ilyo balepanga icupo ifyo ashitemenwe, ifilenga aleumfwa ukuti tacindama nelyo ificusha kampingu yakwe. Umwaume na o te kuti afwaye ukucita nangu cimo icingalenga kampingu yakwe yalamucusha ilyo balepanga icupo. (Imil. 24:16) Mwe balume, kuti mwacetekela ukuti Yehova alamona kabili alatasha pali fyonse ifyo mucita pa kuti mulelanga ukuti mwalicindika abena mwenu muli fyonse ifyo mucita. Twalilileni ukulanga abena mwenu ukuti mwalibatemwa. Mwilacita ifili fyonse ifingabakalifya. Muleba ne cikuuku kuli bena, mulecita ifilenga baleumfwa ukuti balicindama. Mulecitako na tumo utulanga ukuti mwalibatemwa. Nga mulecita ifi, mukalanga ukuti mwalibatemwa kabili mwalibacindika. Nga mulecindika abena mwenu, muli no kutwalilila ukuba ifibusa fya kwa Yehova.—Amalu. 25:14. w25.01 ibu. 13 amapara. 17-18

Cimo icalenga pabe ubupusano pali fwe babomfi ba kwa Yehova na bantu abaitunga ukuba Abena Kristu, fintu tuba abacincila ilyo tulebomba imilimo ya kwa Yehova. Finshi twingacita pa kuti tutwalilile ukuba abacincila, na pa kuti tulundeko ukuba abacincila ilyo tulebila imbila nsuma? Kuti twasambilila kuli Yesu ifya kuba abacincila ilyo tulebila imbila nsuma. Ilyo ali pano isonde, alitwalilile ukuba uwacincila mu kubila imbila nsuma. Na kuba alebombesha muli uyu mulimo. Mu cilangililo ico Yesu alandile, aipashenye ku mulimi uwatwalilile ukusakamana icimuti ca makunyu pa myaka itatu, nangu ca kuti tacaletwala amakunyu. Yesu alibilile imbila nsuma ku baYuda nalimo pa myaka itatu. Lelo abengi tabalekutika. Na lyo line, alitwalilile ukubila imbila nsuma kuli bena. Ali kwati ni ulya umulimi uwatwalilile ukucetekela ukuti icimuti ca makunyu cali no kutwala ifisabo. (Luka 13:​6-9) Nga twasambilila ku fyo alesambilisha kabili nga twalamupashanya, kuti twatwalilila ukuba abacincila. w25.03 amabu. 14-15 amapara. 1-4

Kuti mwacita shani nga ca kuti mwasanga uo mulemona ukutila kuti alinga ukuupana nankwe? Bushe ilyo line mulingile ukumweba ukuti mulefwaya ukutendeka ukwishishanya nankwe? Baibo itila uwa mano alatala aishiba ifintu fimo ilyo ashilacita icintu. Kanshi kuti cawama ukubalilapo ukwishiba imibele yakwe imo ilyo mushilamweba ukuti namumutemwa. Kuti mwacita shani pa kuti mutendeke ukwishiba imibele ya muntu ukwabula ukuti umwine eshibe? Ilyo mulelongana nangu lintu muleangalila pamo kuti mwaishiba icifyalilwa ca uyo muntu, ifyo abika amano ku fya kwa Lesa ne mibele yakwe. Kuti mwaishiba ne fibusa akwata ne fyo atemwa ukulandapo. (Luka 6:45) Bushe ifyo mufwaya ukucita ku ntanshi fyalilingana ne fyo afwaya ukucita ku ntanshi? Kuti mwaipushako baeluda abo aba nabo mu cilonganino na Bena Kristu abakalamba mu fya kwa Lesa abamwishiba bwino. (Amapi. 20:18) Kuti mwaipushako pa mibele yakwe na pa fyo abantu bamwishiba. (Ruti 2:11) Ilyo mulefwailisha ifyebo pa muntu, muleba abacenjela pa kuti tamulengele alaumfwa insoni. Ici cilepilibula ukuti tamufwile ukulasangwa fye konse uko ali, ukulafwailisha amalyashi ayashimukumine pali ena, nangu ukulafwaya ukwishiba fyonse ifyo alecita. w24.05 ibu. 22 amapara. 7-8

Baeluda tabangufyanya ukupingula ukuti uwacitile ulubembu talefwaya ukulapila. Nangu ca kuti bamo kuti balapila pa muku wa kubalilapo fye bakumana na komiti, bambi bena balakabila ukubapeelako inshita. Kanshi baeluda kuti bapekanya ukuti bakakumane no wacitile ulubembu ukucila pa muku umo. Nalimo pa numa ya kukumana na komiti pa muku wa kubalilapo, Umwina Kristu uwacitile ulubembu kuti atendeka ukutontonkanya sana pa fyo baeluda bamwebele. Nalimo kuti aicefya kabili kuti apepa kuli Yehova ukuti amwelele. (Amalu. 38:18) Kabili ici kuti calenga nalimo ilyo bakamukumanya pa muku umbi akalange ukuti nalapila. Pa kuti baeluda balenge uucitile ulubembu alapile, balamulangulukilako kabili balaba ne cikuuku kuli ena. Balapepa kuli Yehova ukuti abafwe ukubombela bwino pa mulandu, kabili benekela ukuti Umwina Kristu uucitile ulubembu alailuka ukuti ifyo acitile fyalibipile, kabili alalapila.—2 Tim. 2:​25, 26. w24.08 amabu. 22-23 amapara. 12-13

Yehova tafwaya umuntu nangu umo akonaike! Afwaya abacita imembu babwelela kuli ena. (2 Kor. 5:20) E mulandu wine ukutula fye na kale, Yehova ebela ababomfi bakwe pa miku iingi abaleka ukumumfwila ukuti balapile kabili babwelele kuli ena. Baeluda mu cilonganino balabombela pamo na Yehova ilyo baleafwa uwacitile ulubembu pa kuti alapile. (Rom. 2:4; 1 Kor. 3:9) Elenganyeni ifyo aba ku muulu basekelela umubembu nga alapila! Lyonse umuntu uwacitile ulubembu nga abwelela ku cilonganino, Shifwe wa ku muulu Yehova alasekelela. Nga twatontonkanya sana pa fyo Yehova alangulukilako abacita imembu, pa fyo ababelela uluse na pa fyo abalanga icikuuku cakwe icaibela, tulamutemenwako.—Luka 1:78. w24.08 ibu. 31 amapara. 16-17

Nga ca kuti Yesu alisumiine ukumubika pa bufumu, nga aleitumpa mu fikansa fya calo ifya baYuda abo abena Roma baleteka. Yesu “alifumineko aya na ku lupili.” E ico nangu ca kutila abantu balefwaya Yesu abe pa bufumu tasumine ukuitumpa mu fikansa fya calo. Finshi twingasambilila kuli ifi Yesu acitile? Kwena abantu tabakatwebe ukuti tubapekanishishe ifya kulya mu cipesha mano, nelyo tundape abantu mu cipesha mano, nangu tube imfumu nelyo kateka wa calo. Lelo kuti batweba ukuitumpa mu fikansa fya calo nga batweba ukuti tusale nelyo tutungilile umuntu uo balemona ukuti akawamya ifintu. Nomba tufwile ukucita ifyo Yesu acitile. Yesu alikeene ukuitumpa mu fikansa fya calo. Pa numa alilandile no kuti: “Ubufumu bwandi te bwa pano calo.” (Yoh. 17:14; 18:36) Muno nshiku Abena Kristu nabo bene bafwile ukulatontonkanya nge fyo Yesu aletontonkanya kabili bafwile ukulacita nge fyo acitile. Ico tutungilila Bufumu bwakwe, e bo tubilapo kabili e bo tupepelapo.—Mat. 6:10. w24.12 ibu. 4 amapara. 5-6

Ilyo muleisambilisha Baibo, muletontonkanya na pa fyo mwingabomfya ifyo mulesambilila. Ku ca kumwenako, mwilaba na kapaatulula nga filya Yehova ashaba na kapaatulula. Pa kuti mulepashanya filya Yesu atemenwe Wishi na bantu, muleitemenwa ukucita ifyo Yehova afwaya kabili muleitemenwa ukwafwa abantu nangu ca kuti limo kuti ca-afya ukucita ifyo. Na kabili mulebila imbila nsuma nga filya Yesu alecita, pa kuti abantu baishiba ifintu ifisuma ifyo Yehova atucitila ifingalenga bamucetekela, bacetekela ne cilubula. Nga twatwalilila ukusambilila pa cilubula, tukatemenwako Yehova na Yesu. Ici cikalenga nabo bakatutemwe sana. (Yako. 4:8) Kanshi natulebomfya fyonse ifyo Yehova atupeela pa kuti tutwalilile ukusambilila pa cilubula. w25.01 ibu. 25 amapara. 16-17

Amashiwi yali mwi lembo lya bushiku bwa lelo kuti bayapilibula no kuti: “Mwalifumishe imembu shandi shonse pa cinso cenu.” Aya mashiwi yalepilibula ukuti Yehova alasenda imembu sha bantu abalapila no kushipoosa uko shishingamoneka. Na kabili aya mashiwi kuti yapilibula no kuti: “Mwalilenga calamoneka kwati nshacitilepo ne membu.” Na kabili Baibo ilalanga ifyo apoosa imembu shesu ukutali mu cilangililo na cimbi icaba pali Mika 7:​18, 19. Ifi fikomo filangilila ukuti Yehova alapoosa imembu shesu ica kuti shafika na panshi ya bemba. Kale nga ca kuti bapoosa icintu panshi ya bemba, balefilwa ukucifumya. Ifi filangililo twasambililapo filatulangilila bwino bwino ukuti Yehova nga atubelela uluse, alasenda imembu shesu shonse. Kanshi tatufwile ukutwalilila ukulaumfwa ububi pa fyo twacitile. Cine cine, nga fintu Davidi alandile, “ba nsansa abo baeleela pali bumpulamafunde bwabo kabili abo imembu shabo shafimbwapo.” (Rom. 4:7) Uku e kwelela kwa cine cine! w25.02 ibu. 9 amapara. 7-8

Muno nshiku pano isonde paliba paradaise iya mampalanya umwaba abantu abacita ifintu ifisuma. Muli iyi paradaise mwaliba abantu abengi nga nshi, abakwata umutende wa cine. Abantu ababa muli iyi paradaise tabafwaya nangu panono ukufumamo. Balafwaya abantu abengi nabo baisa muli iyi paradaise. Bushe iyi ni paradaise nshi? Ni paradaise ya ku mupashi! Mu nshila ya kupapusha, Yehova alibikako icifulo ca mampalanya umwaba abantu aba mutende kabili abaikatana nangu ca kuti bekala mu calo icabipa ica kwa Satana umwaba abantu abashatemwana. (1 Yoh. 5:19; Ukus. 12:12) Lesa wesu uwatutemwa alamona ifyo abantu bonaika muli cino calo lelo alacingilila ababomfi bakwe pa kuti balesekelela ilyo balemubombela. Icebo cakwe cilondolola iyi paradaise ya ku mupashi ukuti umwa ‘kuuba’ no kuti “ibala ilitapililwa bwino.” (Esa. 4:6; 58:11) Apo ababa muli iyi paradaise Yehova alabapaala, baliba ne nsansa kabili balicingililwa muli shino nshiku sha kulekelesha ishayafya.—Esa. 54:14; 2 Tim. 3:1. w24.04 ibu. 20 amapara. 1-2

Nga ca kuti mulafwaya uwa kuupana nankwe, ukwabula no kutwishika mwalipepelapo. Kwena takwaba uo Yehova alaya ukupeela uwa kuupana nankwe. Lelo alibika amano ku fyo mukabila na ku fyo mumfwa kabili kuti amwafwa ilyo mulefwaya uwa kuupana nankwe. E ico twalilileni ukumwebako ifyo mufwaya ne fyo mumfwa. (Amalu. 62:8) Mulemulomba ukuti alelenga muleba abatekanya kabili aba mano. (Yako. 1:5) Na lintu papita inshita ukwabula ukuti musange uwa kuupana nankwe, Yehova alilaya ukuti akatwalilila ukumusakamana kabili akalamupeela ifyo mukabila. (Amalu. 55:22) Nomba mulingile ukuba abacenjela pa kuti tamulemona ukuti ukufwaya uwa kuupana nankwe e cintu icacindamisha kuli imwe. (Fil. 1:10) Bucibusa bwenu na Yehova e bwingalenga mwaba ne nsansa sha cine cine, te kuupa nelyo ukuupwa. (Mat. 5:3) Kabili nga muli abashimbe kuti mwalakwata inshita iikalamba iya kubombesha mu mulimo wa kwa Lesa. (1 Kor. 7:​32, 33) Mulebomfya bwino inshita ilyo mucili abashimbe. w24.05 ibu. 21 para. 4; ibu. 22 para. 6

Bushe ukwishishanya kufwile ukulepa shani? Ilingi line umuntu nga ayangufyanya ukucita ifintu, ififumamo tafiwama. (Amapi. 21:5) Kanshi mulingile ukwishishanya pa nshita yalinga fye pa kuti mwishibe bwino uo muleishishanya nankwe. Lelo tamufwile ukutantalisha fye ukwishishanya. Baibo itila “Ico umuntu ale-enekela nga cakokola ukucitika cilalwalika umutima.” (Amapi. 13:12) Finshi mufwile ukucita nga ca kuti bamo baleishishanya? Kuti twabetako ukuti bese tuliile pamo ifya kulya, ukukwatila pamo amapepo ya lupwa, nangu ukwangalila pamo. (Rom. 12:13) Nalimo kuti mwabafwilishako nga balefwaya uwakubashindika, ukubafwilishako mu myendele, nelyo incende apakwikala pa kuti balanshanye bwino. (Gal. 6:10) Nga ca kuti abaleishishanya bamulomba ukuti mubashindikeko kumo, mulemona ukuti ni nshila ya kubafwilamo. Tamulingile ukuleka abaleishishanya baba fye babili, na lyo line mufwile ukulailuka ukuti nalimo kuti bafwayako inshita ya kulanshanyako fimo ifya nkama. w24.05 ibu. 30 amapara. 13-14

Baeluda balesha ukwishiba ifyalengele umuntu acite ulubembu. Ku ca kumwenako, bushe bucibusa ubo Umwina Kristu akwete na Yehova bwaile bulenaka panono panono pa mulandu wa kuti alilekele ukuisambilisha ifya kwa Lesa, kabili talebila imbila nsuma? Bushe alilekele ukupepa kuli Yehova lyonse nelyo talepepa ukufuma pa nshi ya mutima? Bushe alilekele ukulwisha ulunkumbwa lwa kucita ifyabipa? Bushe tasala bwino ifibusa nelyo ifya kuleseshamo icitendwe? Bushe ifibusa ifyo asala e lyo ne fya kuleseshamo icitendwe fyalenga alatontonkanya no kulafwaisha ukucita ifyabipa? Bushe naishiba ifyo Wishi Yehova omfwa pa fyo acita? Baeluda balepusha uucitile ulubembu ulukalamba amepusho ayengalenga baishiba icalengele acite ulo ulubembu kabili ayengalenga atontonkanya pa fyo acitile. Nomba tabamwipusha amepusho pa fyo bashilingile ukwishiba. (Amapi. 20:5) Na kabili kuti babomfya ifilangililo ifingalenga uubembwike atontonkanya pa fyo acitile no kwiluka ukuti alilufyenye. Nalimo uwacitile ulubembu ulukalamba kuti aumfwa sana ububi ilyo bamukumanya fye pa muku wa kubalilapo. Nalimo kuti alapila no kulapila. w24.08 ibu. 22 amapara. 9-11

Yesu aleba uwacincila ilyo alebila “imbila ya Bufumu” pantu alishibe ukuti uyu e wali umulimo uo Lesa alefwaya ukuti alebomba. Ico Yesu abikile pa ntanshi, mulimo wa kubila imbila nsuma. Na lintu kwashele imyeshi iinono ukuti afwe, “alepita mu misumba na mu mishi alesambilisha abantu.” (Luka 13:22) Alisambilishe na basambi na bambi ifya kubila imbila nsuma. (Luka 10:1) Na muno nshiku mwine, umulimo uwacindamisha uo Yehova na Yesu bafwaya tulebomba, mulimo wa kubila imbila nsuma. (Mat. 24:14; 28:​19, 20) Kuti twatwalilila ukuba abacincila nga tulemona abantu nge fyo Yehova abamona. Afwaya abantu abengi bakutika imbila nsuma, bafwaya no kusambilila icine pali ena. (1 Tim. 2:​3, 4) E mulandu wine atusambilishisha ifya kubomba bwino uyu mulimo uukalenga abantu bakapusuke. Nangu ca kuti abantu tabatampile ukubombela Yehova pali ino nshita, nalimo kuti baisatampa ukumubombela ilyo ubucushi bukalamba bushilapwa. w25.03 ibu. 15-16 amapara. 5-7

Umwina Kristu onse afwile ukubomfya kampingu yakwe iyo asambilisha Baibo pa kwishiba ifyo engacita nga ca kuti umuntu bafumya mu cilonganino aisa mu kulongana. Bamo kuti basalapo ukumuposha nelyo ukumupokelela ilyo aisa mu kulongana. Na lyo line, tatufwile ukulanshanya nankwe pa nshita iitali nelyo ukuba nankwe pa nshita iikalamba. Bamo nalimo kuti balatontonkanya abati, ‘Bushe Baibo tailanda ukuti Umwina Kristu uwaposha uo bafumya mu cilonganino ninshi akumako ku milimo yakwe iyabipa?’ (2 Yoh. 9-11) Ili ilembo lilanda pa basangu na bakoselesha abantu ukucita ifyabipa. (Ukus. 2:20) Kanshi umuntu nga aletungilila ifisambilisho fya basangu nelyo nga alekoselesha abantu ukulacita ifyabipa, baeluda te kuti bamutandalile. Na lyo line tulatwalilila ukucetekela ukuti umuntu wa musango yu kuti ayaluka. Umuntu wa musango yu nga tala-aluka, tatufwile ukumuposha nelyo ukumwita ukwisa mu kulongana. w24.08 amabu. 30-31 amapara. 14-15

Ilyo Yesu aliishishe amabumba, aebele abatumwa bakwe ukuti babwelele ku Kapernahumu mu bwato kabili ena aile ku lupili pa kuti abantu bemubika pa bufumu. (Yoh. 6:​16-20) Ilyo abatumwa baleya ku Kapernahumu, pali bemba palimine icimwela icalengele pabe amabimbi ayakalamba. Lyena Yesu aile ale-enda pa menshi uko bali. Kabili aebele umutumwa Petro ukuti na o ende pa menshi. (Mat. 14:​22-31) Ilyo Yesu aingile mu bwato icimwela calilekele. Ici calengele abasambi bakwe balande abati: “Cine cine uli Mwana wa kwa Lesa.” (Mat. 14:33) Icipapusha ca kuti abatumwa tabalandile ifingi ilyo Yesu afushishe imikate mu cipesha mano. Marko alundilepo na mashiwi ya kuti: “[Abatumwa] balipapile nga nshi, pantu ninshi tabalaishiba umwalolele icipesha amano ico Yesu acitile pa mikate.” (Marko 6:​50-52) Tabaishibe ukuti Yehova alipeele Yesu amaka ya kucita ifipesha mano. w24.12 ibu. 5 para. 7

Kuti twalanga tulatasha Yehova pa fyo atutemwa ilyo tulebombesha mu mulimo wa kwa Yehova muli ino nshita ya Cibukisho, pa kulanga ukuti tulatasha Yehova pa cilubula. Ilyo tuleipekanya ukuti tukaye ku Cibukisho, tuleitako na bambi pa kuti nabo bene bakaye ku Cibukisho. Abo muketa ku Cibukisho, mukabalondolwele ifyo Icibukisho ciba. Nalimo kuti mwabatambishako vidio iyaba pa jw.org iitila Mulandu Nshi Yesu Afwilile? ne itila Muleibukisha Imfwa ya kwa Yesu. Baeluda bafwile ukwita aba bwananyina bonse abaleka ukulongana no kubila imbila nsuma. Elenganyeni ifyo aba ku muulu na fwe ba pano isonde bonse tukasekelela, nga ca kuti impaanga sha kwa Yehova shimo ishafuma mwi cinka shabwela! (Luka 15:​4-7) Ilyo tukalalongana Icibukisho, twikabika fye amano ku kuposha bamunyinefwe na bankashi. Lelo tukabike na mano ku kuposha aba kuti e muku wa kubalilapo baisa mu kulongana, na ba bwananyina aba kuti kale baishilepo mu kulongana Icibukisho. Tukabalange ukuti natubapokelela.—Rom. 12:13. w25.01 ibu. 29 para. 15

Icilubula cilalenga twaishiba ukuti Yehova wa mulinganya, kabili cilalenga twaishiba no kuti alitutemwa sana. (Yoh. 3:16; 1 Yoh. 4:​9, 10) Ifyo tusambilila pa cilubula filenga twaishiba ukuti Yehova afwaya ukuti tukekale umuyayaya, kabili afwaya twaba na mu lupwa lwakwe. Tontonkanyeni pali ici: Ilyo Adamu abembwike, Yehova alimutamfishe mu lupwa lwakwe ulwa bamupepa. Ici calenga bonse twilafyalilwa mu lupwa lwa kwa Lesa. Lelo pa mulandu ne cilubula, Yehova alatwelela imembu shesu kabili ku ntanshi ali no kuleta mu lupwa lwakwe abantu bonse ababa ne citetekelo kabili abamumfwila. Na pali ino ine nshita, kuti twaba ifibusa na Yehova na Bena Kristu banensu. Cine cine, Yehova alitutemwa sana!—Rom. 5:​10, 11. w25.01 ibu. 21 para. 6

Ukwabula no kutwishika, icilubula bupe ubusuma sana ubo Yehova atupeela! (2 Kor. 9:15) Pa mulandu wa kuti Yesu alimufwilile, kuti mwaba cibusa wa kwa Yehova Lesa. Kabili kuti mwaba ne subilo lya kwikala umuyayaya. Kanshi tufwile ukulatasha pa cilubula no kulatasha Yehova uwalangile ukuti alitutemwa pa kutupeela icilubula! (Rom. 5:8) Yesu alitendeke Icibukisho ca mfwa yakwe pa kuti tuletasha pa fyo atucitiile. (Luka 22:​19, 20) Uno mwaka, Icibukisho cikabako pali Cine, pa 2 April, 2026. Ukwabula no kutwishika, bonse tulefwaisha ukusangwako. Tukanonkelamo sana nga ca kuti imilungu imo ilyo kushilaba Icibukisho na pa numa ya Cibukisho, tukaletontonkanya sana pa fyo Yehova no Mwana wakwe batucitila. w25.01 ibu. 20 amapara. 1-2

Kuti mwatwalilila ukusambilila ifyo Yehova Lesa na Kristu Yesu batutemwa nga mwatwalilila ukutontonkanya pa cilubula. Nalimo uno mwaka nga kwashala imilungu iinono ukuti kube Icibukisho na pa numa ya Cibukisho, kuti mwabelengako ibuuku limo ilya Mbila Nsuma nelyo kuti mwabelengelapo amabuuku na yambi aya Mbila Nsuma. Mwikalabelenga ifingi pa muku umo. Lelo mukaletekanya pa kuti mukalemona imilandu na imbi iingalenga twatemwa Yehova na Yesu. Nga ca kuti mwalibombela Yehova pa myaka iingi, nalimo kuti mwalatontonkanya ukuti, ‘Bushe pali na fimbi ifyo ningasambililapo pa malyashi pamo nga ifyo Lesa aba no mulinganya, ifyo aba no kutemwa e lyo na pa cilubula?’ Icishinka ca kuti fingi ifyo twingasambilila pali ili lyashi na pa malyashi yambi. Mulebelenga no kuisambilisha ifyebo ifisuma sana ifyaba mu mpapulo shesu. w25.01 amabu. 24-25 amapara. 13-15