September

Tulingile ukulaesha na maka yesu yonse pa kuti tatupelelele fye pa kuba abakalamba mu fya kwa Lesa, lelo twatwalilila ukukula mu fya kwa Lesa. E ico tufwile ukuba abacenjela pa kuti twilamona kwati twalikula kale mu fya kwa Lesa kabili tatulingile ukutwalilila ukukosha bucibusa bwesu na ena. (1 Kor. 10:12) Tufwile ukulayesha pa kuti tulemona nga ca kuti twalitwalilila ukuba abakalamba mu fya kwa Lesa. Muli kalata iyo umutumwa Paulo alembeele abena Kolose na kabili alikomaile pa co cacindamina ukuba abakalamba mu fya kwa Lesa. Nangu ca kuti bali Bena Kristu abakalamba mu fya kwa Lesa, Paulo alibasokele ukuti balingile ukuba abacenjela pa kuti ifyo abantu ba muli cino calo batontonkanya tafibalufishe. (Kol. 2:​6-10) Na Epafra uwaishibe bwino abali muli cilya cilonganino alebapepelako lyonse ukuti batwalilile ukuba “abapwililila” nelyo abakalamba mu fya kwa Lesa. (Kol. 4:12) Cinshi tulesambililako? Ico tulesambililako ca kuti Paulo na Epafra balishibe ukuti fwe bantunse twalinga ukulaibikilishako pa kuti twingatwalilila ukuba abakalamba mu fya kwa Lesa. Na kabili kuti twatwalilila ukuba abakalamba mu fya kwa Lesa nga ca kuti Lesa atwafwa. Paulo na Epafra balefwaya ukuti Abena Kristu abali mu Kolose batwalilile ukuba abakalamba mu fya kwa Lesa nangu ca kuti balekwata amafya. w24.04 amabu. 6-7 amapara. 16-17

Nga tuletiina Yehova, tulamutemwa sana ica kuti te kuti tucite nangu cimo icingamukalifya. Tulafwaisha ukusambilila pa bupusano bwaba pa calungama ne calubana, pa cine no bufi, pa kuti Yehova atutemwe. (Amapi. 2:​3-6; Heb. 5:14) Nga tuletiina abantu ukucila ifyo tutiina Yehova, kuti twaleka ukukonka icine. Natulande pa ntungulushi sha mu Israele 12 ishaile mu kulengula icalo ico Yehova alaile abena Israele. Inengu 10 pali ishi inengu 12, shaletiina sana abena Kanaani ukucila ifyo shatemenwe Yehova. Ishi inengu 10 shaebele abena Israele ukuti: “Te kuti tuyelwisha balya bantu, pantu balikosa ukutucila.” (Impe. 13:​27-31) Kwena ukulingana ne fyo abantu bamona ifintu, ca cine abena Kanaani bali abakosa. Lelo abena Israele abalelanda ukuti te kuti bacimfye abalwani babo, tabaletontonkanya pali Yehova. w24.07 ibu. 9 amapara. 5-6

Bushe kuti twacetekela umupwilapo ukuti Yehova nga apingula abantu lyonse alabapingula bwino? Ee, kuti twacetekela! Nga fintu Abrahamu aishibe bwino sana, Yehova ni “Kapingula wa pano isonde ponse” uwapwililika, uwa mano nga nshi kabili uwa luse. Alisambilisha Umwana wakwe kabili e o apeela umulimo wa kupingula. (Yoh. 5:22) Yehova na Yesu baleshiba ifiba mu mutima wa muntu no muntu. (Mat. 9:4) Kanshi ilyo bakalapingula abantu bakacita “icalungama”! E ico natulecetekela ifyo Yehova asalapo ukucita. Twalishiba ukuti tatwafikapo ukuba bakapingula, lelo Yehova ena alifikapo! (Esa. 55:​8, 9) Ecalenga tucetekele ukuti Yehova no Mwana wakwe Imfumu yesu, Kristu Yesu, alapashanya bwino Wishi uwaba no mulinganya no luse.—Esa. 11:​3, 4. w24.05 ibu. 7 amapara. 18-19

Kuti twasambilila ifyo ukuba aba cishinka kwacindama ku fyo Yesu alandile pali Natanaele ilyo amonene nankwe pa muku wa kubalilapo. Ilyo Filipi atwele cibusa wakwe Natanaele kuli Yesu, Yesu alilandile ifintu ifisuma pali Natanaele. Nangu ca kuti uyu e wali umuku wa kubalilapo Yesu amonenepo na Natanaele, alandile ati: “Moneni, umwina Israele wine wine, uwa cishinka.” (Yoh. 1:47) Yesu amwene Natanaele ukuti ali wa cishinka sana. Natanaele ali uushapwililika nge fi fine bonse twaba, lelo tali no bumbimunda. Ali uwa cishinka muli fyonse. Yesu alitemenwe ifi Natanaele ali, kabili alimutashishe. Ifingi ifyo tufwile ukukonka pa kuti tulelenga Yehova alasekelela, ifyaba mu Amalumbo 15 filanda pa fyo tufwile ukulaumfwana na bantu banensu. Baibo pa Amalumbo 15:3 itila, uufwile ukuba umweni wa kwa Yehova “talanda ifya bufi pa bantu bambi, tacita umunankwe ifyabipa, kabili tonawila abanankwe ishina.” Nga tuleamba abantu kuti twabakalifya.—Yako. 1:26. w24.06 ibu. 10 amapara. 7, 9; ibu. 11 para. 10

Nga ca kuti namupekanya ilyo mushilaya mu kubila imbila nsuma, tamwakakwate umwenso wa kulanda na bantu. Yesu alipekenye abasambi bakwe ilyo ashilabatuma mu kubila imbila nsuma. (Luka 10:​1-11) Pa mulandu wa kuti abasambi balikonkele ifyo Yesu abebele, balisekelele pantu balibilile bwino imbila nsuma. Kuti twacita shani pa kuti tupekanye bwino ilyo tushilaya mu kubila imbila nsuma? Tulingile ukutontonkanya pa fyo twingalondolola bwino icine mu mashiwi yesu fye. Cilawama no kutontonkanishisha libela pali fimo ifyo abantu ababa mu cifulo ico tubilamo imbila nsuma bengalanda, e lyo twapekanishisha na libela ifyo twingalanshanya nabo. Lyena nga twatampa ukulanda na bantu tufwile ukuteeka umutima, ukumwentula no kubeba amashiwi ayasuma. w24.04 ibu. 16 amapara. 6-7

Icikalamba pali fyonse ifilenga tulebila imbila nsuma ni co twalitemwa Yehova Lesa ne shina lyakwe. Tumona umulimo wesu uwa kubila imbila nsuma ukuti ni nshila iya kulumbanishishamo Lesa uo twatemwa. Tumfwa nge fyo bamalaika bomfwa abatila: “Mwalilinga mwe Yehova ukupokelela ubukata, umucinshi na maka.” Tupeela Yehova ubukata no mucinshi nga tulelanga abantu ubushininkisho bwa cine cine ubwa kuti Yehova ‘e wabumbile ifintu fyonse’ no bwa kuti e walenga ukuti tubeko. Tumupeela amaka, e kutila amaka yesu nga ca kuti tulebomfya inshita yesu, amaka yesu na fyonse ifyo twakwata mu kubomba umulimo wa kubila imbila nsuma ukufika apo amaka yesu yengapelela. (Mat. 6:33; Luka 13:24; Kol. 3:23) Kuti twatila fye twalitemwa ukulanda pali Lesa uo twatemwa. Na kabili ukutemwa kulenga tule-ebako abantu pe shina lya kwa Lesa ne fyo aba. w24.05 ibu. 17 amapara. 11

Pali ino nshita Yehova alalenga tuleba no mutende kabili tuleteka imitima. Lyena ku ntanshi akatupeela umweo wa muyayaya. Kuti twacetekela umupwilapo ukuti Yehova alafwaya ukutulambula. Kabili ukwabula no kutwishika akatulambula. Ici cilenga tulemubombela na maka yesu yonse, nga filya fine ababomfi bakwe aba ku kale balecita. Ifi fine e fyo Timote alecita. (Heb. 6:​10-12) Timote alicetekele sana ukuti Lesa wa mweo ali no kumulambula. (1 Tim. 4:10) E calengele ukuti alebombela sana Yehova na bantu banankwe. Finshi alecita ifilanga ukuti alebombesha? Paulo akoseleshe Timote ukuti alelunduluka pa kuti alesambilisha bwino ilyo alebila imbila nsuma na lintu alesambilisha mu cilonganino. Na kabili Paulo aebele Timote ukuti abe umuntu uo aba bwananyina abaice na bakalamba bengalapashanya. Timote balimupeele ne milimo imo iyali iyakosa pamo nga ukufunda aba bwananyina ukwabula no kubapita mu mbali, pa nshita imo ine ukubalanga ukuti alibatemenwe. (1 Tim. 4:​11-16; 2 Tim. 4:​1-5) Timote alicetekele ukuti Yehova ali no kumulambula.—Rom. 2:​6, 7. w24.06 amabu. 22-23 amapara. 10-11

Ilingi line Yehova alebomfya bakasesema bakwe pa kusoka no kulungika abantu bakwe. Ku ca kumwenako, Lesa atumine Yeremia ukuyaeba abantu bakwe ati: “Bwela we Israele we wampondokela . . . Nshakakuloleshe bukali bukali, pantu ndi wa cishinka . . . Nshakatwalilile ukukufulilwa. Lelo sumina fye icilubo cobe, pantu walipondokela Yehova.” (Yer. 3:​12, 13) Yehova abomfeshe Yoele pa kweba abantu bakwe ati: “Bweleleni kuli ine ne mitima yenu yonse.” (Yoele 2:​12, 13) Alengele Esaya aeba abantu ati: “Isangululeni; fumyeni ifyabipa ifyo mucita pa cinso candi; lekeni ukucita ifyabipa.” (Esa. 1:​16-19) Kabili Yehova abomfeshe Esekiele pa kwipusha abantu ati: “Bushe ndasekelela umubifi nga afwa? . . . Bushe nshifwaya ayaluka pa kuti engatwalilila ukuba no mweo? Pantu nshitemwa umuntu uuli onse nga afwa, . . . e ico pilibukeni pa kuti mube no mweo.” (Esek. 18:​23, 32) Yehova alatemwa abantu nga balapila pantu afwaya bakekale umuyayaya! w24.08 ibu. 9 para. 5-6

Abantu ba kwa Lesa bonse balapokelela ifya kulya fya ku mupashi, balatungululwa, kabili balacingililwa. Inshila Yehova alangilamo ukuti taba na kapaatulula muno nshiku, kulenga abantu mwi sonde lyonse bakwata ishuko lya kubelenga Baibo. Amalembo ya Mushilo pa kubalilapo bayalembele mu lulimi lwa ciHebere, iciAramaiki, ne ciGriki. Bushe ici cilolele mu kuti ababelenga ishi ndimi shitatu umo Baibo yalembelwe pa kubala kuti baba ifibusa sana na Yehova ukucila abashaishiba ukubelenga ishi indimi? Awe te mo calola. (Mat. 11:25) Icilenga twaba ifibusa fya kwa Yehova, te masambililo twakwata nelyo ni co twalishiba indimi shitatu isho Baibo yalembelwemo pa kubala. Lelo Yehova alapeela abantu bonse pano isonde amano yakwe, nampo nga balisambilila sana nelyo iyo. Baibo Icebo cakwe calipilibulwa mu ndimi ishingi. E ico abantu mu calo conse kuti baishiba ifyo isambilisha kabili kuti baishiba ifyo bafwile ukucita pa kuti babe ifibusa fyakwe.—2 Tim. 3:​16, 17. w24.06 amabu. 6-7 amapara. 13-15

Nga fintu Yesu asobele, imitekele ya baYuda yali mupepi no konaulwa. Abena Kristu bali no kubomfya inshita yasheleko ku kukosha icitetekelo cabo kabili balingile ukushipikisha pa kuti baipekanye. (Heb. 10:25; 12:​1, 2) Nomba line tuli no kukwata ubucushi ubukalamba ukucila no bo Abena Kristu abaHebere bakwete. (Mat. 24:21; Ukus. 16:​14, 16) Tontonkanyeni pali fimo ifyo Yehova asambilishe Abena Kristu abaHebere ifingatwafwa na ifwe. Muli kalata umutumwa Paulo alembeele abaHebere, akoseleshe Abena Kristu banankwe ukulaisambilisha Icebo ca kwa Lesa no kulatontonkanya sana pa fyo balesambilila. (AbaHebere 5:14–6: 1) Pauli abomfeshe Amalembo ya ciHebere pa kulondolola ukuti ifyo Abena Kristu balepepa Yehova fyaliwemepo ukucila ifyo abaYuda balemupepa. Paulo alishibe ukuti Abena Kristu nga baishiba bwino icine icaba mu Malembo kabili bacumfwikisha, bali no kwishiba ifisambilisho fya bufi kabili tabali no kulafikonka. w24.09 amabu. 8-9 amapara. 2-3; ibu. 10 para. 6

Abasambi ba kwa Yesu balefwaikwa ukubakoselesha. Mulandu nshi? Pantu bamo balishile amayanda yabo, indupwa shabo na makwebo yabo pa kuti balebomba na Yesu inshita yonse. (Mat. 19:27) Bambi balebacusha pa mulandu wa kuti balisalilepo ukuba abasambi bakwe. (Yoh. 9:22) Icalengele baitemenwe ukucita fyonse ifi, nico balisumine ukuti Yesu e wali Mesia uo babalaile. (Mat. 16:16) Nomba ilyo Yesu bamwipeye, bali no bulanda sana kabili balifuupwike pantu tabaishibe icali no kucitika. Ukwabula no kutwishika, Yesu alishibe ukuti filya abasambi bakwe bali no bulanda ilyo afwile, tabalufyenye. Na kabili alishibe ukuti icalengele babe no bulanda te mulandu wa kuti tabakwete icitetekelo. E ico ukutendekela fye pa bushiku abuushiwe, atendeke ukubakoselesha. Ku ca kumwenako, ilyo Maria umwina Magadala alemuloosha pa nshiishi yakwe, Yesu alimoneke kuli ena. (Yoh. 20:​11, 16) Na kabili alimoneke ku basambi bakwe babili abaleya ku mushi wa Emao. Alimoneke na ku mutumwa Petro. w24.10 ibu. 13 amapara. 5-6

Mwebafyashi umwana wenu pa kuti engeshiba ifyo engalondolwela abantu ifyo asuminamo. Nalimo kuti mwalanshanya no mwana wenu ifipande ifyaba pa jw.org ifitila “Abacaice Bepusha Ukuti—Bushe Fyapangilwe fye Nelyo Fyasangwike fye?” Lyena kuti mwaeba umwana wenu ukuti asalepo ifyo alemona ukutila nga alondolwela abantu, kuti baishiba ukuti kwaliba uwabumbile ifintu. Mulemukoselesha ukuti alelondolwela abanankwe ifyo asuminamo mu mashiwi ayanono fye kabili mu nshila iingalenga uulefwaya ukulanda pali ici cisambilisho aumfwa. Ku ca kumwenako, nalimo umwana we sukulu munankwe kuti atila: “Ine nsumina fye mu fintu ifyo ningamona, lelo Lesa nshamumonapo.” Nalimo Umwina Kristu wacaice kuti amwasuka ati: “Tutile ule-enda mu mpanga iyabela ukutali ne mishi, e lyo wasanga icishima ico bakuulilila bwino. Cinshi wingatontonkanyapo? Ukwabula no kutwishika, kuti watontonkanya ukuti kwaliba umuntu uwacipangile. Ifi fine e fyo caba na kwi sonde na fyonse ifyabamo, kwaliba uwafimbile! w24.12 ibu. 18 para. 16

Bonse fye tulafwaya aba kutupandako amano pa kuti tusale bwino ifya kucita. Baeluda na Bena Kristu banensu abakalamba mu fya kwa Lesa kuti batupandako aya mano. Nga ca kuti abaletupanda amano bakalamba, tatufwile ukulamona ukuti ifyo baletupandako amano te kuti fibombe pali ino nshita. Yehova afwaya ukuti tulesambililako ku bakalamba. Apo balikala imyaka iingi ukucila iyo twaikala, balishiba ifintu ifingi kabili ba mano. Mu nshita balelemba Baibo, Yehova alebomfya abaume abakalamba abali ne cishinka pa kukoselesha abantu bakwe na pa kubatungulula. Ku ca kumwenako, natulande pali Mose, Davidi no mutumwa Yohane. Tabali pano isonde pa nshita imo ine, kabili ne fyalecitika ilyo bali abomi fyalipusene sana. Mose, Davidi no mutumwa Yohane balipandile abaice amano. Aba bonse batatu balilandile pa co cacindamina ukulaumfwila Lesa. Nampo nga tuli baice nelyo tuli bakalamba, bonse fye kuti twasambililako ku fyo balandile.—Rom. 15:4; 2 Tim. 3:16. w24.11 ibu. 8 amapara. 1-2

Ilyo Noa ali no mweo, Lesa aebele abantu ukuti tabalingile ukulya umulopa. (Ukute. 9:​3, 4) Pa numa, Yehova aebele na bena Israele ukuti tabalingile ukulya umulopa. Amafunde yatile, onse uwalya umulopa “afwile ukwipaiwa.” (Lebi 7:27) Yesu alesambilisha abaYuda ukuti balingile ukulakonka Amafunde yonse aya kwa Mose. (Mat. 5:​17-19) Kanshi te kuti ebe abaYuda ukuti balingile ukulya umubili wakwe uwa cine cine no kunwa umulopa wakwe uwa cine cine. Amashiwi ayo Yesu alelanda yali ya mampalanya nga filya fine alandile no mwanakashi umwina Samaria uo aebele ati: amenshi ayo ndemupeela . . . ayapeela umweo wa muyayaya.” (Yoh. 4:​7, 14) Aya mashiwi ayo Yesu aebele umwanakashi umwina Samaria tayalolele mu kuti kwali icishima cimo ico ulya mwanakashi alingile ukunwapo, pa kuti akwate umweo wa muyayaya. Cimo cine na mashiwi ayo Yesu aebele abantu ku Kapernahumu, talepilibula ukuti balingile ukulya umubili wakwe uwa cine cine no kunwa umulopa wakwe uwa cine cine. w24.12 ibu. 9 amapara. 4-6

Abena Kristu abaupa tabalingile ukulamona abanakashi nge fyo abantu ba muli cino calo babamona. Mulandu nshi twalandila ifi? Umulandu umo wa kuti ifyo umuntu atontonkanyapo ilingi line e fyo acita no kucita. Umutumwa Paulo asokele Abena Kristu basubwa abaleikala mu Roma ukuti, “lekeni ukupalana no bwikashi buno.” (Rom. 12:​1, 2) Ilyo Paulo alembeele kalata abena Roma, cimoneka kwati ninshi palipita imyaka iingi ukutula apo abengi muli ici cilonganino babelele Abena Kristu. Nomba amashiwi ayo Paulo abalembeele, yalangilila ukuti na pali iyi ine nshita bamo balekonka intambi ishabipa kabili baletontonkanya nge fyo abantu ba muli cino calo batontonkanya. E mulandu wine abakonkomeseshe ukuti balingile ukwaluka mu fyo baletontonkanya na mu fyo balecita. Na muno nshiku mwine, Abena Kristu abaupa balingile ukulakonka ifi Paulo afundile abena Roma. Ku ca bulanda, bamunyinefwe bamo balatontonkanya nge fyo abantu ba muli ici calo batontonkanya kabili balacusha na bena mwabo. w25.01 ibu. 9 para. 4

Baeluda muno nshiku balikwata imilimo iingi iya kubomba. Ni bakabila ba mbila nsuma. (2 Tim. 4:5) Balaba pa ntanshi mu mulimo wa kubila imbila nsuma, balapekanya ifya kubila imbila nsuma mu cifulo ico cila cilonganino cibilamo, kabili balatusambilisha ifya kubila ne fya kusambilisha bwino. Balabomba no mulimo wa bukapingula, kabili ilyo balepingula balaba no luse kabili tabafyenga umuntu nangu umo. Nga ca kuti umo mu cilonganino acita ulubembu ulukalamba, baeluda balesha na maka yabo yonse ukumwafwa pa kuti engaba cibusa wa kwa Yehova na kabili. Ilyo baleafwa uucitile ulubembu ulukalamba, balashininkisha ukuti icilonganino catwalilila ukuba ica busaka. (1 Kor. 5:​12, 13; Gal. 6:1) Baeluda baishibikwa sana ukuti ni bakacema. (1 Pet. 5:​1-3) Balalanda amalyashi ayo bapekanya bwino, balesha na maka yabo yonse ukwishiba bonse mu cilonganino kabili balacita ne fipempu fya bucemi. Na kabili baeluda bamo balabomba no mulimo wa kukuula Amayanda ya Bufumu no kuwamya ifyonaikeko, balapekanya ukulongana kwa citungu, balaba mu Makomiti ya Kumfwaninamo ne Fipatala na mu mabumba ya Aba Kupempula Abalwele, kabili balabomba ne milimo na imbi. Baeluda balatubombela imilimo iingi! w24.10 ibu. 20 amapara. 9

Baibo itila apo Yehova alitupeela icilubula, twalilubuka. Umutumwa Petro alandile ati: “Mwalishiba ukuti tabomfeshe ifintu ifyonaika, ifili nga silfere atemwa golde, pa kumulubula ku mibele yenu iya fye iyo mwapyene ku fikolwe fyenu. Lelo amulubwilile ku mulopa wa mutengo, nga ulya uwa mwana wa mpaanga uwabula akalema kabili uwabula akabi, e kuti ku mulopa wa kwa Kristu. (1 Pet. 1:​18, 19; futunoti) Icilubula calilenga tulubuke ku lubembu ne mfwa. Ulubembu ne mfwa filalenga tulecula sana. (Rom. 5:21) Cine cine tulatasha sana Yehova na Yesu pantu balitulubula ukupitila mu mulopa wa kwa Yesu. w25.02 ibu. 5 amapara. 15-16

Bushe kuti twaicingilila shani pa kuti tatubembwike? Natulande pa fyo twingasambilila ku mulumendo uo Baibo yalandapo mu Amapinda icipandwa 7. Alicitile ubulalelale na cilende. Icikomo 22 citila akonkele uyu cilende “ilyo line fye.” Lelo nga fintu ifikomo fyabalilako fyalanda, uyu mulumendo kwali ifyo acitile ifyalengele abembuke. Finshi ifyo uyu mulumendo acitile ifyalengele ukuti acite ulubembu ulukalamba? Ica kubalilapo, uyu mulumendo “alepita mu musebo wali mupepi ne ng’anda ya [uyu mwanakashi cilende]”ninshi na kusuba nakawa. Lyena aile mupepi ne ng’anda ya kwa uyu cilende. (Amapi. 7:​8, 9) Na kabili ilyo amwene uyu cilende, tafumineko. Lelo alisumine ilyo bamutomwene kabili alekutika ilyo uyu cilende alemulondolwela pa malambo ya mutende ayo atuulile. Nalimo ico alemulondolwelela pali aya amalambo, ni co alefwaya amumone ukuti tali umuntu umubi. (Amapi. 7:​13, 14, 21) Uyu mulumendo nga tacitile ifyalengele acite ulubembu, nga tatunkilwe kabili nga tabembwike. w24.07 ibu. 16 amapara. 8-9; ibu. 19 para. 19

Yehova taleka abacita imembu ishikalamba abashilapila batwalilila ukuba mu cilonganino. Yehova tamona ukuti umubembu uushilapila afwile ukubelelwa uluse no kumuleka atwalilila ukuba mu cilonganino. Yehova wa luse, lelo tatekelesha abacita ifyabipa kabili tangusha amafunde yakwe. (Yuda 4) Nga ca kuti Yehova aleka ababembu abashilapila batwalilila ukuba mu cilonganino ninshi taaba na luse, pantu mu cilonganino kuti mwaba imibele yabipa. (Amapi. 13:20; 1 Kor. 15:33) Na lyo line, twalishiba ukuti Yehova tafwaya umuntu nangu umo akonaike. Alafwaisha ukupususha abantu. Alabelela abantu uluse abaleka ukucita ifyabipa kabili abafwaya ukuba ifibusa fyakwe na kabili. (Esek. 33:11; 2 Pet. 3:9) Kanshi ilyo umwaume wa mu Korinti alapiile no kuleka ukucita ulubembu, Yehova abomfeshe umutumwa Paulo pa kulondolwela aba mu cilonganino ukuti balingile ukubelela uluse ulya mwaume no kumupokelela mu cilonganino. w24.08 ibu. 17 para. 7; amabu. 18-19 amapara. 14-15

Mu cilangililo ca mpaanga ne mbushi, Yesu alondolwele ukuti ali no kupingwila abantu pa fyo balecita pa kutungilila bamunyina ba kwa Yesu abasubwa nelyo iyo. (Mat. 25:​31-46) Ilyo “kukaba ubucushi ubukalamba,” Yesu akapingula abantu ninshi kwashala fye panono ukuti inkondo ya Armagedone itendeke. (Mat. 24:21) Nga filya fine kacema apaatula impaanga ku mbushi, e fyo Yesu na o akapaatula abatwalilile ukutungilila abasambi bakwe abasubwa ku bashibatungilila. Ubusesemo bwa mu Baibo bulangilila ukuti Yesu uo Yehova asonta ukuba kapingula, akalapingula abantu mu bulungami. (Esa. 11:​3, 4) Yesu akalabika amano pa kuti alemona ifyo abantu bacita, ifyo batontonkanya ne fyo balanda, e lyo ne fyo balecitila bamunyina ba kwa Yesu abasubwa. (Mat. 12:​36, 37) Yesu akeshiba abaletungilila abasambi bakwe abasubwa no mulimo babomba. Inshila imo iyo ababa nge mpaanga batungililamo bamunyina ba kwa Kristu, kulabombako umulimo wa kubila imbila nsuma. w24.09 amabu. 20-21 amapara. 3-4

Kuti twashininkisha ukuti ifyo twasuminamo fya cine nga ca kuti tulefilinganya ku fyo Baibo ilanda. Ku ca kumwenako, natulande pali kasabankanya umwaice uutwishika nga cine cine Yehova alimubikako amano. Bushe alingile ukutontonkanya ukuti ifi fine amona ukuti Yehova tamubikako amano e fyo caba? Awe, afwile ‘ukushininkisha ifintu fyonse’ ukupitila mu kubelenga Baibo pa kuti engeshiba ifyo Yehova amona ifyo aletontonkanya. Ilyo tulebelenga Baibo ciba kwati Yehova alelanda na ifwe. Lelo tatulingile ukupeelela fye pa kubelenga Baibo pa kuti twishibe amasuko ya mepusho ayo twingakwata. Tulingile ukulabelenga Amalembo ayengalenga twasanga amasuko ya mepusho twingakwata. Pa kuti tucite ifi, tulingile ukufwailisha mu mpapulo isho icilonganino ca kwa Yehova catupekanishisha. (Amapi. 2:​3-6) Tulingile ukupepa kuli Yehova no kumulomba ukuti atwafwe pa kuti tusange amasuko ya mepusho ayo twakwata. Lyena tulingile ukumona amashinte ya mafunde ya mu Baibo ayo twingakonka, ne fyebo ifingatwafwa pa bwafya tukwete. w24.10 ibu. 25 amapara. 4-5

Yehova te kuti apaale munyinefwe uulefwaya ukuba umubomfi utumikila pa mulandu wa kuti alefwaya abantu balemumona ukuti alicindama sana. (1 Kor. 10:​24, 33; 13:4) Inshita shimo na bali ifibusa sana na Yesu balefwaya ukukwata imilimo imo, lelo ico balefwaila ukukwata iyi milimo ni co balefwaya ukulumbuka. Tontonkanyeni pa fyo Yakobo na Yohane abali abatumwa aba kwa Yesu bacitile. Balombele Yesu ukuti akabapeele ififulo fyacindama mu Bufumu bwakwe. Yesu tabatashishe pali ifi bamulombele. Lelo alondolwelele abatumwa bakwe bonse 12 ati: “Onse uufwaya ukuba umukalamba pali imwe, afwile ukulamubombela, na onse uufwaya ukuba uwa ntanshi pali imwe, afwile ukulamubombela imwe bonse.” (Marko 10:​35-37, 43, 44) Bamunyinefwe abafwaya ukuba ababomfi batumikila pa mulandu wa kuti balefwaya ukulabombela aba bwananyina, balafwa sana aba mu cilonganino.—1 Tes. 2:8. w24.11 amabu. 15-16 amapara. 7-8

Ilyo tulesalapo ifya kucita, apo twalitemwa abantu, tukalafwaisha ukucita ‘ifingawamina abanensu,’ tukalafwala ifyalinga kabili tukalaiyemfya bwino. (1 Kor. 10:​23, 24, 32; 1 Tim. 2:​9, 10) Lyena ifyo tukalasalapo ukucita fikalalanga ukuti twalitemwa abantu kabili twalibacindika. Nga ca kuti ifyo mulefwaya ukusalapo ukucita naficindama sana, mulingile ukutontonkanya na pa fyo mufwile ukucita pa kuti ifyo mwasalapo ukucita fikabombe. Yesu atusambilishe ukuti nga tulefwaya ukucita fimo, tulingile “ukupenda ishingapooswapo.” (Luka 14:28) Kanshi mulingile ukutontonkanya pa nshita mukapoosapo, indalama na maka pa kuti ifyo mwasalapo ukucita fikabombe. Ilyo mulesalapo ukucita ifintu fimo, kuti mwaipusha aba mu lupwa lwenu ifyo cila muntu alingile ukucita pa kuti ifyo mulefwaya ukusalapo ukucita fikabombe. Mulandu nshi cacindamina ukucita ifi twalandapo? Pantu kuti mwaishiba fimo ifyo mulingile ukwalulako ku fyo musalilepo ukucita nelyo kuti mwailuka ukuti mufwile ukusalapo fimbi. Na kabili nga mwaipushako aba mu lupwa lwenu, kabili mwakonka ifyo bamupandako amano, bakaitemenwa ukumwafwa pa kuti ifyo musalilepo fikabombe. w25.01 amabu. 18-19 amapara. 14-15

Esaya alandile pa cilenga ‘tulesekelela kabili tuleanga’ pa mulandu wa kuti twaliba muli paradaise ya ku mupashi. Yehova e walenga kube iyi paradaise ya ku mupashi. (Esa. 65:​18, 19) E mulandu wine Yehova atupeelela umulimo wa kweba abantu ukuti bafume mu filonganino fya muli cino calo ifishibasambilisha icine pali Lesa pa kuti bese muli paradaise yesu iya ku mupashi. Tulatemwa sana pa mapaalo twakwata pa mulandu wa kuti twalishiba icine, kabili ici cilenga tule-ebako abantu pali aya mapaalo. (Yer. 31:12) Na kabili twaliba ne nsansa kabili tulatasha pe subilo twakwata pa mulandu wa kuti twaliba muli paradaise ya ku mupashi. Baibo yatulaya ukuti ‘Tukakuula amayanda no kwikalamo, tukalima na mabala ya myangashi no kulya ifisabo fya yako.’ ‘Tatwakaculile apa fye’ pantu Yehova akatupaala. Alitulaya ukuti tukacingililwa kabili tukalaikala bwino sana. Alishiba ifyo cila muntu akabila kabili “akapeela ica mweo conse ifyo cilefwaya.”—Esa. 65:​20-24; Amalu. 145:16. w24.04 amabu. 22-23 amapara. 11-12

Tulenga Yehova aba Icilibwe cesu nga twashintilila sana pali ena. Twalicetekela ukuti nga tulemumfwila na lintu ifintu fikosele, ifintu filatuwamina. (Esa. 48:​17, 18) Nga twamona ifyo atwafwa tulamucetekela sana, tulashininkisha ukuti Yehova akatwafwa nangu tukakwate amafya aya musango shani. Yehova aba nge cilibwe nelyo ulupili ifishaluka. Imibele yakwe tayaluka kabili ifyo afwaya ukucita nafyo tafyaluka. (Mal. 3:6) Ilyo Adamu na Efa bamupondokele mwi bala lya Edeni, Yehova ta-alwile ifyo alefwaya abantu baleikala. Kabili nga fintu umutumwa Paulo alembele, Yehova “te kuti aikaane umwine.” (2 Tim. 2:13) Aya mashiwi yalolele mu kuti te mulandu ne fingacitika nelyo ifyo abantu bengacita, Yehova taalula imibele yakwe, taalula ifyo alefwaya ukucita, kabili taalula amafunde yakwe. Apo Yehova taaluka twalishininkisha ukuti akulatwafwa nga twakwata amafya, kabili twalishininkisha ukuti akafikilisha ifyo atulaya.—Amalu. 62:​6, 7. w24.06 amabu. 27-28 amapara. 7-8

Nga ca kuti muleishishanya, kuti mwaishiba shani nga ca kuti mufwile ukuupana nelyo iyo? Mulingile ukwishibana bwino. Mufwile mwalishibepo fimo pa uo muleishishanya nankwe ilyo mushilatendeka ukwishishanya. Nomba namukwata inshita ya kwishiba “ubuntu bwa mu kati.” Ici cilolele mu kuti ilyo muleishishanya e lyo mwingeshiba ifyo bucibusa bwa uo muleishishanya nankwe bwaba na Yehova Lesa, imibele yakwe, ne fyo atontonkanya. Mu kupita kwa nshita, mufwile ukwasuka ifipusho pamo nga: ‘Bushe uyu muntu nalinga ukuba umwina mwandi?’ (Amapi. 31:​26, 27, 30; Efes. 5:33; 1 Tim. 5:8) Bushe kuti twatemwana ukulingana ne fyo bonse babili tulefwaya, kabili bushe cila muntu kuti alabika amano ku munankwe? Bushe kuti twalasuulako ku fyo cila muntu alufyanya?’ (Rom. 3:23) Ilyo muleishishanya mulingile ukwibukisha ukuti: Icipima nampo uo muleishishanya nankwe nalinga nelyo iyo, te fintu mwapalanamo, lelo fintu cila muntu aitemenwa ukwaluka pa kuti aleumfwana no munankwe. w24.05 ibu. 27 para. 5

Imfumu Davidi yalicitile imembu ishikalamba. Lelo lintu kasesema Natani aebele Davidi pa membu isho acitile, ali-icefeshe kabili alilapiile. (Amalu. 51:​3, 4, 17, utulembo twa pa muulu) Imfumu Hisekia nayo yalibembukile Yehova. (2 Imila. 32:25) Lelo Hisekia alilapiile kabili ali-icefeshe nga filya fine Davidi acitile. (2 Imila. 32:26) Ifi acitile fyalengele Yehova alemumona ukuti ali ni mfumu ya cishinka kabili “alecita ifisuma.” (2 Isha. 18:3) Finshi tulesambililako? Tufwile ukulapila pa membu shesu kabili tatufwile no kubwekeshapo. Finshi tufwile ukucita mu cilonganino nga ca kuti baeluda batufunda na pa tuntu uto tulemona ukuti tunono? Tatufwile ukulamona ukuti Yehova tatutemwa nelyo ukulamona ukuti baeluda tabatufwaya fye. Nangu ni mfumu sha Israele ishalecita ifisuma nasho shine baleshifunda kabili baleshikalipila. (Heb. 12:6) Nga batulungika, tufwile (1) ukuicefya no kusumina ifyo batufunda, (2) ukwaluka, na (3) ukutwalilila ukubombela Yehova no mutima onse. Nga twalapila pa membu shesu, Yehova akatubelela uluse.—2 Kor. 7:​9, 11. w24.07 ibu. 21 para. 8; ibu. 22 amapara. 9, 11

Uucita ifyabipa balamufumya mu cilonganino nga akaana ukulapila, nangu ca kuti baeluda balimwafwa pa miku iingi. (2 Isha. 17:​12-15) Ifyo acita filanga ukuti tafwaya ukukonka amafunde ya kwa Yehova. (Amala. 30:​19, 20) Baeluda balabilisha ku cilonganino ukuti uyo muntu te Nte ya kwa Yehova. Ico babilishisha ku cilonganino te kuseebanya uucitile ulubembu, lelo ni co bafwaya aba mu cilonganino balakonka ifyo Baibo ilanda ukuti “mufwile ukuleka ukwampana” nankwe “no kulya nankwe.” (1 Kor. 5:​9-11) Kwaliba umulandu uusuma uo Yehova atwebela ukulakonka ifi. Umutumwa Paulo alembele ati: “Icitutumushi icinono citutumusha umufuba onse.” (1 Kor. 5:6) Abacita ifyabipa abashilapila kuti balenga aba mu cilonganino baleka ukufwaisha ukukonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama.—Amapi. 13:20; 1 Kor. 15:33. w24.08 ibu. 27 amapara. 3-4

Kwena, tekuti tupeele abantu amaka nga filya Yehova acita, lelo kuti twabomfya amaka yesu pa kubafwa. Ku ca kumwenako, kuti twa-afwako bamunyinefwe na bankashi abakalamba nelyo abalwalilila. Pamo nga ukubafwako imilimo ya pa ng’anda nelyo ukuyabashitilako fimo. Kuti twabombako umulimo wa kuwamya pa Ng’anda ya Bufumu no wa kulungisha ifileonaika. Muleibukisha no kutila kuti twakoselesha abantu mu fyo tulanda. Kuti mwatontonkanyako pali bamo abo mwingakoselesha nga ca kuti mwabeba ukuti mulatasha pa fyo bacita. Bushe mwalishibako bamo abakabila ukubasansamusha? Bushe te kuti ciwame nga mwaitendekelako ukucitapo fimo ifingalenga uyo uwa bwananyina aishiba ukuti mwalimubikako amano? Kuti mwayamutandalila, kuti mwamutumina foni, nelyo kuti mwamulembela kardi nangu mwamulembela meseji. Tamufwile ukusakamana sana pa fyo mwalamweba pa kumukoselesha. Amashiwi ayanono ayasuma ayo mwingamweba kuti yalenga atwalilila uwa cishinka nelyo aumfwako bwino pa bwafya ubo akwete.—Amapi. 12:25; Efes. 4:29. w24.09 ibu. 28 amapara. 8-10

Nga ca kuti pali ino nshita muli babomfi batumikila, nalimo mwalibombesha pa kuti mwingakwata imibele iingalenga mwafikapo ukuba baeluda. Bushe kuti mwatemwa ukubombako uyu “umulimo uusuma?” Bushe milimo nshi baeluda babomba? Balaba pa ntanshi mu kubomba umulimo wa kubila imbila nsuma, balabombesha mu mulimo wa kucema aba bwananyina, uwa kusambilisha kabili balakoselesha aba bwananyina mu fyo balanda na mu fyo bacita. E co Baibo itila baeluda ababombesha ukuti, “ifya bupe.” (Efes. 4:8) Finshi mufwile ukucita pa kuti mufikepo ukuba baeluda? Ukufikapo ukuba eluda kwalipusana na filya ciba pa kuti umuntu alinge ukwingila incito imo. Ilingi line, pa kuti engile incito, afwile ukwishiba iyo ine ncito iyo abaleingisha abantu incito balefwaya ukuti ibombwe. Nomba pa kuti mufikepo ukuba baeluda, tamulingile ukupelela fye pa kwishiba ifya kubila imbila nsuma ne fya kusambilisha, lelo mulingile no kukwata imibele iyo Baibo yalanda ukuti e yo baeluda bafwile ukukwata. Baibo yalanda pali iyi mibele pali 1 Timote 3:​1-7 na pali Tito 1:​5-9. w24.11 ibu. 20 amapara. 1-3