Ifya Kucita pa Bwafya Bufuma mu Kuba Abafyashi Bwaice Bwaice

UKWIMITA bwaice bwaice kulenga umo atendeka bwangu ukulaipingwila, filya ficita abakalamba. Umukashana umo uwaba no mwana atila, “Ng’umfwa kwati ndi ne myaka 40. Nalipuswa fyonse ifyo abantu bacita ku bwaice.” E fyo ciba lintu umukashana aishiba ukuti naimita. Alaba no mwenso icine cine kabili alasakamana.

Nga uli mukashana uwaimita, nalimo nobe ulomfwa umwenso sana. Lelo tapali ifyo wingabomba nga ca kuti waba no bulanda no kufilwa ukucita icili conse. Baibolo itila: “Uulolekeshe mikuukile ya mwela takatande no umone myendele ya makumbi takalobolole.” (Lukala Milandu 7:8; 11:4) Umulimi uuleka ukubomba pa mulandu wa kuti asakamane imiceele akafilwa ukubomba. Wiikala fye ukwabula ukucita nangu cimo. Twalilila ukubomba imilimo imbi iya mu bumi no kuisendela icisendo we mwine.—Abena Galatia 6:5.

Nga uli ne fumo cinshi wingacita? Bamo kuti bakweba abati ponye fumo. Lelo abalefwaya ukusekesha Lesa tabalingile ukucita fyo, pantu Baibolo yalilanda bwino bwino aiti ukuponya ifumo kupule funde lya kwa Lesa. (Ukufuma 20:13; 21:22, 23; Amalumbo 139:14-16) Lesa amona akamwana akalepangwa mwi fumo, ukubikapo na kali mwi fumo lya uushaupwa, nga ka mutengo kuli Lesa.

Uletontonkanyapo shani ukuupwa kuli wishi wa mwana pa kuti mukushishe nankwe pamo umwana? Nalimo kuti watontonkanya ukuti nangu ukuupwa kuli wishi wa mwana te kuti kuwame, lelo nalimo kuti kwacefyako insoni shobe. Nomba nelyo fye ni ilyo wishi wa mwana apingulapo ukuti akulakwafwako mukusakamana umwana, te lyonse ukuupwa kuli wishi wa mwana kuba kupingulapo kusuma.a Ca cine ukuti e wishi wa mwana lelo ukuba wishi wa mwana takulolele mu kuti na mu fyo atontonkanya nafikapo ukuba wishi. Cimbi tawishibe nga akulayafwa iwe no mwana obe mu ndalama. Kabili nga ca kuti mwalipusana ifisumino no mulumendo, ukuupwa kuli wena kuti kwaba kusuula ukukonkomesha kwa Baibolo ukwa kuupila “muli Shikulu epela.” (1 Abena Korinti 7:39) Ifyacitikapo kale filanga ukuti ukuupwa bwaice bwaice nelyo ukuupwa kwa pa nshita inono nalimo kuti kwalenga walakalipwa no kucula.

Umona shani ukutwala umwana kulya basungila abana? Kwena ukucita ifyo kwawama ukucila ukuponya ifumo, lelo ulekabila ukwishiba ukuti nangu fyafye shani ifintu, mulimo obe ukusakamana no kukusha umwana.

Ifya kucita

Kwena tacayanguka ukukusha umwana ukwabula wishi. Nomba nga wabombesha ukukonka ifishinte fya Baibolo kabili wacetekela amaka ya kwa Lesa no kucingilila kwakwe, kuti watunguluka. Mona ifyo wingacita pali ubu bwafya.

● Wamya Bucibusa Bobe na Lesa. Ishiba ukuti ukulaala no mwaume ilyo taulaupwa kubembukila Lesa kabili kubembukila ifipimo fyakwe ifyalungama. (Abena Galatia 5:19-21; 1 Abena Tesalonika 4:3, 4) Kanshi ica kubalilapo ico wingacita kulapila no kulomba Lesa ukukwelela. (Amalumbo 32:5; 1 Yohane 2:1, 2) Ca cine, nalimo kuti waumfwa kwati Lesa te kuti akwaafwe. Lelo Yehova alaya ukuti kuti atulekelela nga twalapila kabili alaafwa abalapila. (Esaya 55:6, 7) Pali Esaya 1:18, Yehova atila: “Imembu shenu nelyo shaba nge fyakashika ce [nangu shifule shani], kuti shabuuta nge mfula yabuuta [ukusangululwa umupwilapo].” Baibolo na kabili ikoselesha ababembu ukusumina ukwafwa uko baeluda basontwa aba mu cilonganino bapeela.—Yakobo 5:14, 15.

● Leka Ubulalelale. Pa kuleka ubulalelale ufwile ukuleka ukulayangala na wishi wa mwana obe. Nga waleka ukwangala na wishi wa mwana ilyo tamulaupana tawakabe mu bwafya bwa kucita ifishisekesha Lesa. Wilaba ukuti amafunde ya kwa Lesa nangu ca kuti yafwile ukukonkwa, tulamwenamo nga twayakonka. Nicole uo tulandilepo kale muli fi fipande atila: “Nailwike ukuti Lesa alilungika. Alafwaya tulemwenamo.”—Esaya 48:17, 18.

● Eba Abafyashi Bobe. Nakalimo kuti watiina ukweba abafyashi bobe pantu bakakalipa. Ca cine bakakalipa no kusakamana ilyo bakeshiba ukuti uli ne fumo. Abafyashi bobe nalimo bakamona ati balifilwa ukukufunda e lyo no kuipeela fye umulandu pa fyakucitikila. Lelo nga ca kuti abafyashi bobe icine cine balatiina Lesa, kulya kukalipa no kubipilwa uko bakwete ilyo baishibe ifyacitike, panono panono kukapwa. Bafyashi bobe, kabili te mulandu no kulufyanya kobe, balikutemwa. Nga bamona walapila, icine cine bakacita nga filya fyacitile wishi wa mwana uwalubile mu mulumbe wa kwa Yesu kabili bakakwelela.—Luka 15:11-32.

● Uletasha. Abafyashi, balupwa, ne fibusa ilingi line balaafwa sana no kutungilila. Ku ca kumwenako abafyashi bobe nalimo kuti bakwafwako mu fya cipatala. Lintu umwana afyalwa, napamo kuti bakusambilishako fimo fimo mu misungile ya mwana; nalimo kuti balande fye no kutila bakulakulelela umwana. Nicole alande fi pali banyina, “Bamayo balengafwa sana ilyo nakwete umwana.” Mu kucenjela ifibusa na fyo kuti fya kwafwa ukufwaya ifya kufwala fya mwana ne fintu fimbi ifyo wingatemwa ukubomfya. (Amapinda 17:17) Nga baba ne cikuuku kuli iwe, konka ukufunda kwa Baibolo ukwa ‘kuba abatootela.’ (Abena Kolose 3:15) Ukubatasha fye pa kanwa ukwabula ukulemba, kuti kwalenga bamona ukuti ulatasha imilimo yabo iya kutemwa.

● Sambilila Imilimo Namayo Abomba. Ca cine, te kuti utemwe ukutwalilila fye ukucetekela pali balupwa lobe ne fibusa. E ico tendeka ukusambilila imilimo pa kuti ukasunge bwino umwana ne ng’anda. Ukusambilila ifya kusakamana umwana mulimo wakosa. Kwaba ifingi ifyo ulekabila ukusambilila pa fya kulya ulekabila ukupeela umwana obe, pa bumi bwakwe, na fimbi ifikabilwa pa kusakamana umwana. Icisuma ca kuti Baibolo isambilisha abanakashi ba Bwina Kristu abakalamba ukufunda abakashana ‘ukubomba pa ng’anda.’ (Tito 2:5) Tatuletwishika ukuti banoko nelyo abakalamba bambi aba mu cilonganino ca Bena Kristu kuti bakusambilisha fimo fimo ifyacindama.

● Ulebomfya Bwino Indalama. Baibolo itila: “indalama shilacingila.” (Lukala Milandu 7:12, NW) Ukufyalwa kwa mwana kukalakabila indalama ishingi.

Ico ukakabila ukucita nalimo kulapoka ubwafwilisho bonse ubwabako ubo bapeela mu bwikashi nga ca kuti naufikapo ukulapoka. Na lyo line, umukashana akabila ukushintilila pa bafyashi bakwe mu fya ndalama. Nga ukalashintilila pa bafyashi, kuti caba bwino kabili kuti kwaba kubalangulukilako nga walabombesha ukulashita ifya mutengo uunono. Ca cine kuti watemwa ukulashitila umwana obe ifipya, lelo nakalimo kuti wasunge ndalama pa kulaya mu kushita pali salaula.

● Sambililako Imilimo Imo Imo. Amapinda 10:14 yatila: “Aba mano babiko kwishiba.” Cine cine ifyo balelandapo mano ayasangwa mu Baibolo, lelo aya mashiwi yalabomba na ku masukulu tusambilila. Pa kuti wikale bwino ulekabila ukwishiba imilimo imo imo.

Kwena calyafya ukuya ku sukulu pa nshita imo ine ukusakamana no mwana. Lelo ukukanakwata amasambilo nangu fye ayanono kuti kwalenga mwalacula, iwe no mwana obe, ukulashintila fye pa bwafwilisho ubuteko bupeela, ukulafola indalama ishinono, ukwikala mu ng’anda iishalondoka, no kukanakwata ifya kulya fyakumanina. E ico nga kuti wakumanisha ukuya ku kusambilila imilimo imo, twalilila. Bana Nicole balimupamfishe pa kuti apwishe amasambililo yakwe, ukucita ifyo kwalengele Nicole pa numa asambilila umulimo wa kwafwilisha ndubulwila wa mu cilye.

Mulandu nshi te kuti ufwailishishe pa kuti wishibe imilimo imo imo iyo wingasambilila? Nga ca kuti cayafya ukulaya ku sukulu, nalimo kuti ulecitila amasambililo pa ng’anda. Napamo ifingabomba kuli iwe, masambililo ya kulembeshanya fye mu makalata.

Kuti Wakusha Bwino Umwana Obe

Ukukusha umwana ukwabula wishi mulimo uwakosa ku mukashana umunono. Lelo kuti cacitika ukukusha bwino umwana! Ukutekanya, no kukosapo fye e lyo no kwafwa kwa kwa Lesa, kuti kwalenga waba umufyashi wa kutemwa kabili uwafikapo. Abana aba kuti banyinabo tabauupwa kuti bakula bwino. Ukatemwa ukumona umwana obe ayankulako ku fyo ulemusambilisha no kutendeka ukubombela Lesa.—Abena Efese 6:4.

Nicole atila: “Pa mulandu wa kwafwa kwa kwa Lesa nalitemenwe pa kukusha akamwana kandi akakashana ukuba aka cikuuku, aka mucinshi kabili akakashana akacetekelwa nangu calemoneka kwati te kuti cicitike. Nga namulolesha njibukisha ifyo nalefufya utulo lelo pa nshita imo ine ndomfwa bwino.”

Kanshi abakalamba bafwile ukusunga shani abakashana abafyala bwaice bwaice no twana twabo? Bushe pali ifyo twingacita pa kwafwa abana abanono ukucingililwa ku bwafya bufuma mu kwimita bwaice bwaice?

[Futunoti]

[Ifikope pe bula 24, 25]

Abafyala bwaice bwaice balaba no bwafya mu kukusha abana babo

[Icikope pe bula 26]

Ukuupwa bwaice bwaice te nshila ya kupwishishamo ubwafya

[Icikope pe bula 26]

Baeluda Abena Kristu kuti bayafwa imisepela iilufyenye ukuwamya bucibusa bwabo na Lesa

[Icikope pe bula 27]

Cilaba bwino abafyashi abashaupwa ukupwishe sukulu