Ukulwala kukapwa!
ABANTU abengi baishiba ukutila ukukalipwa na malwele fikapwa nga baya ku muulu. Lelo, ifi te fyo Baibolo isosa. Yena ilanda ukutila abantu bakekala pano pene pe sonde mu paradaise. (Amalumbo 37:11; 115:16) Muli iyi paradaise, tamwakabe ukulwala, mukabe nsansa, kabili abantu bakekala umuyayaya.
Cinshi tulwalila no kufwa? Kabili bushe ukulwala kukapwa shani pano calo? Baibolo ilasuka ifi fipusho.
◼ Icalenga ukuti tulelwala Adamu na Efa, abafyashi besu aba kubalilapo, bali abapwililika ilyo bapangilwe kabili tabalelwala. (Ukutendeka 1:31; Amalango 32:4) Lesa alefwaya bakekale pano calo umuyayaya. Ilyo bapondokele Lesa ku mufulo e lyo batendeke ukulwala. (Ukutendeka 3:17-19) Ilyo bakene ukulatungululwa na Lesa, bucibusa na Kabumba wabo uwabapeele ubumi bwapwililika, bwalipwile. Baishileba ababembu. Ici calengele batendeka ukulwala no kufwa, nga filya fine Lesa abasokele.—Ukutendeka 2:16, 17; 5:5.
Ilyo Adamu na Efa bapondweke, na bana batendeke ukukwata balefyalwa abashapwililika. (Abena Roma 5:12) Nga filya tulandilepo mu cipande cafumako, abasambilila sayansi muno nshiku balishiba ukutila kwaliba amafya yamo ayo tufyalwa na yo ayalenga tulelwala no kufwa. Pa numa ya kusapika sana, ibumba lya basambilila sayansi nomba line fye lyatile: “Icicitika ca kutila, ilyo umuntu atendeka fye ukupangika, ninshi umubili wakwe watendeka no kucita fimo ifionaula.”
◼ Te bantu bakapwisha ukulwala Abasambilila sayansi balesanga ifintu ifisuma ifilebafwa ukuposha amalwele. Lelo ifyalenga tulelwala fyena fyalikulisha ica kuti basayantisiti te kuti bafipwishe. Abasambilila Baibolo tabapapa pantu balishiba amashiwi ya kwa Lesa ayatila: “Mwitetekela bakankaala, nangu mwana wa muntu uo takuli ukupususha muli wene.”—Amalumbo 146:3.
Lelo nge fyo Baibolo ilanda, “Ifishingacitwa ku bantu, kuti fyacitwa kuli Lesa.” (Luka 18:27) Yehova Lesa kuti afumyapo ifyalenga tulelwala. Akaposha amalwele yesu yonse. (Amalumbo 103:3) Icebo cakwe icapuutwamo citulaya ukuti: “Moneni! Ihema lya kwa Lesa lili pamo na bantunse, kabili akekala pamo na bo, kabili bakaba abantu bakwe. Na Lesa umwine akaba pamo na bo. Kabili akafuuta ifilamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo, nangu kuloosha nangu kukuuta nangu kukalipwa tafyakabeko kabili iyo. Ifya ntanshi nafiya.”—Ukusokolola 21:3, 4.
◼ Ifyo mufwile ukucita Yesu Kristu alitwebele bwino bwino ifyo tufwile ukucita pa kuti ku ntanshi tukekale mu calo umwabula ukulwala. Atile: “Awe ubu e bumi bwa muyayaya, ukuti baleishiba imwe, mwe Lesa wa cine mweka, no yo mwatumine, Yesu Kristu.”—Yohane 17:3.
Muli Baibolo e mo twingasambilila pali Lesa kabili e mwaba na mafundisho ya Mwana wakwe, Yesu. Pa fyo Lesa atusambilisha paba no kufunda ukutwafwa ukulaikala bwino na pali ino nshita. Lelo icacilapo ukuwama ca kutila, Lesa alilaya bakapepa bakwe aba cumfwila ukutila bakekala mu calo umushakabe ukulwala. Mwilaba ukutila Lesa alemulaya ukuti ku ntanshi uku tuleya, “umwikashi wa mu calo takasose, ati, Nindwala.”—Esaya 33:24.
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 11]
Ifyo Mufwile Ukumona Ubumi
Baibolo itukoselesha ukucindika ubumi. Inte sha kwa Yehova balalanga ukuti balicindika ubumi ilyo beshaesha ukusakamana ubumi bwabo. Tabaipoosa mu misango yabipa, pamo nga ukubomfya imiti ikola, no kupeepa fwaka. Lesa afwaya bakapepa bakwe ukukananwa sana ubwalwa kabili afwaya balelya ifya kulya ifyalinga. (Amapinda 23:20; Tito 2:2, 3) Ifi pamo no kutuusha e lyo no kutukusha umubili, kuti fyacilikila amalwele nelyo fyalenga umuntu talelwalalwala. Abalwala kuti cawama baya ku bengabondapa abacetekelwa.
Baibolo itukoselesha ukuba abatekanya no kuba “aba mano ayatuntuulu.” (Tito 2:12; Abena Filipi 4:5) Abengi muno nshiku tabatekanya kabili bekalila fye ukufwaya imiti ica kutila balafilwa no kupepa Lesa. Bamo balabomfya ne miti iishaishibikwa bwino iingaleta amafya yambi. Bamo balapoosa indalama ishingi ne nshita ku kufwaya imiti iishibomba na kubomba nelyo iingabaletela amafya.
Ico tushifwile kulaba ca kutila, pali nomba te kuti tukwate ubumi bwapwililika. Ilyo mulelolela ukuti ukulwala kukapwe, amano no mucetekanya ifyo tusambilila mu Baibolo kuti fyamwafwa ukuba abatekanya ilyo mulefwaya ubumi ubusuma.