Ifyo Tubila Imbila Nsuma

APO YESU aali uwacincila pa kubila imbila nsuma, alisambilishe abasambi bakwe ifyo balingile ukulabomba uyu mulimo. Aleitendekelako ukuya ukwaleba abantu, alelanda nabo no kubasambilisha pa mayanda yabo e lyo na pa cintubwingi. (Mat. 9:35; 13:36; Luka 8:1) Yesu alesambilisha abasambi bakwe ilyo baleba fye beka, alelanda na mabumba ya bantu ayakalamba, kabili alebila imbila nsuma na ku muntu fye umo. (Marko 4:10-13; 6:35-44; Yoh. 3:2-21) Ilyo aleshimikila abantu Icebo ca kwa Lesa, alesansamusha na baleba no bulanda no kubalenga baba ne subilo. (Luka 4:16-19) Limo Yesu taletuusha no kutuusha kabili limo talelya no kulya pa kuti fye abile imbila nsuma. (Marko 6:30-34; Yoh. 4:4-34) Ukwabula no kutwishika, nga tulebelenga amalyashi ayalanda pa fyo Yesu alebila imbila nsuma, twakulafwaisha ukumupashanya! Ifi fine e fyo na batumwa bakwe balecita.—Mat. 4:19, 20; Luka 5:27, 28; Yoh. 1:43-45.

² Tontonkanyeni pa nshila shalekanalekana isho tubombelamo umulimo uo Yesu Kristu atendeke imyaka mupepi na 2,000 iyapitapo.

UKUBILA KU NG’ANDA NE NG’ANDA

³ Fwe Nte sha kwa Yehova twalishiba ukuti ukubila imbila nsuma lyonse ku ng’anda ne ng’anda kwalicindama. Tulabila sana ku ng’anda ne ng’anda ica kuti na bantu e fyo batwishiba. Ukubila ku ng’anda ne ng’anda kwalicindama pantu kulalenga tulebila imbila nsuma ku bantu abengi mu nshita fye iinono, kabili mulafuma ne fisuma. (Mat. 11:19; 24:14) Ukubila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda ni nshila iisuma iyo tulangilamo ukuti twalitemwa Yehova na bantu banensu.—Mat. 22:34-40.

⁴ Inte sha kwa Yehova te batendeke umulimo wa kubila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda. Umutumwa Paulo alilandile pa fyo alesambilisha abantu mu mayanda yabo. Ilyo alelondolwela bakangalila ba mu Efese ifyo alebomba uyu mulimo, atile: “Ukufuma pa bushiku bwa ntanshi ubo naingile mu citungu ca Asia, . . . nshashimunwike ukumweba conse ica kumwafwa nangu ukumusambilisha . . . ku ng’anda ne ng’anda.” Iyi nshila ne nshila shimbi isho Paulo alebomfya, shalengele ‘aleshimikila sana abaYuda na baGriki, ukubakonkomesha ukuti balapile kuli Lesa no kutetekela Shikulwifwe Yesu.’ (Imil. 20:18, 20, 21) Pali ilya nshita, bakateka abena Roma balekoselesha abantu ukulapepa utulubi, kabili abantu abengi ‘baletiina sana balesa.’ Kanshi abantu bwangu bwangu balingile ukufwaya “Lesa uwapangile cino calo na fyonse ifyabapo,” uwale-eba ‘abantu bonse mpanga yonse ukuti balapile.’—Imil. 17:22-31.

⁵ Muno nshiku abantu bafwile ukumfwa bwangu imbila nsuma, pantu nomba line cino calo cabipa calaonaulwa. Ukwishiba ifi kulalenga tulebombesha muli uyu mulimo. Ukubila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda, e nshila tusangilamo sana abafwaya ukusambilila icine. Iyi nshila ilabomba bwino na muno nshiku mwine, nga filya fine cali mu nshita ya kwa Yesu na mu nshita ya batumwa.—Marko 13:10.

⁶ Bushe mulabila sana imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda? Nga ca kuti mulabila, mwishibe ukuti Yehova alatemwa nga nshi. (Esek. 9:11; Imil. 20:35) Bushe cilamwafya ukubila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda? Bushe mulafilwa ukubila sana pa mulandu wa kuti mulalwalilila? Nelyo bushe mubila imbila nsuma mu cifulo umo abantu bashifwaya ukumfwa imbila nsuma ya Bufumu? Bushe mwaba mu calo umo ubuteko bwalesha uyu mulimo? Nalimo mwalikwata insoni, bushe mulafilwa ukulanshanya na bantu abo mushishibe bwino? Ifi nga e fyo caba, nalimo mulasakamana sana nga mwaya mu kubila ku ng’anda ne ng’anda, lelo tamulingile ukufuupulwa. (Ukufu. 4:10-12) Te imwe mweka mwakwata aya amafya, na bamunyinenwe mu ncende shimbi nabo bene balikwata amafya yamo yene.

⁷ Yesu alaile abasambi bakwe ati: “Moneni! nakulaba na imwe inshiku shonse mpaka na ku mpela ya calo.” (Mat. 28:20) Ifyo Yesu alandile filalenga twatwalilila ukubomba umulimo wa kulenga abantu baba abasambi. Tumfwa nga filya umutumwa Paulo aumfwile ilyo atile: “Muli fyonse ndi na maka pantu kuli uulenkosha.” (Fil. 4:13) Mulekonka ifyo icilonganino capekanya ukuti e fyo mulingile ukulashimikila ku ng’anda ne ng’anda. Nga mulebomba na ba bwananyina abalekanalekana mukasambilila ifingi kabili bakamwafwa ukukanafuupuka. Mulepepa kuli Yehova ukuti alemwafwa ukucimfya amafya mukwata, kabili mulebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma.—1 Yoh. 5:14.

⁸ Ilyo mulebila imbila nsuma, mwakula-afwa abantu ukwishiba ‘isubilo lyenu.’ (1 Pet. 3:15) Mwakulamona ubupusano ubwaba pa bantu abakwata isubilo lya kuti Ubufumu bwa kwa Lesa bukawamya ifintu, na bashakwata ili isubilo. (Esa. 65:13, 14) Mukaba ne nsansa nga mwaishiba ukuti ‘mulaleka ulubuuto lwenu ukubalika’ nga fintu Yesu alandile, kabili kuti mwa-afwa abantu ukwishiba Yehova ne cine icingalenga baba no mweo wa muyayaya.—Mat. 5:16; Yoh. 17:3; 1 Tim. 4:16.

⁹ Ifilonganino filapekanya ukubila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda pa mpela ya mulungu nelyo mu kati ka mulungu. Mu fifulo fimo umo abantu bashiba pa mayanda akasuba, ifilonganino fimo fipekanya ukuyamo icungulo bushiku. Abantu nalimo kuti batemwa ukubatandalila pa mayanda icungulo kasuba nelyo icungulo bushiku ukucila ulucelo.

UKUFWAYA ABENGATEMWA UKUMFWA IMBILA NSUMA

¹⁰ Yesu aebele abasambi bakwe ‘ukulafwaya’ abengatemwa ukumfwa icine. (Mat. 10:11) Pa kufwaya aba musango yu, Yesu talebila fye ku ng’anda ne ng’anda, lelo alebila na konse fye uko asanga abantu. (Luka 8:1; Yoh. 4:7-15) Abatumwa nabo bene baleshimikila abantu Icebo ca kwa Lesa mu fifulo ifyalekanalekana.—Imil. 17:17; 28:16, 23, 30, 31.

¹¹ Na ifwe bene ico tufwaisha muno nshiku, kubila imbila nsuma iya Bufumu ku bantu fye bonse. Pa kuti tulebila ku bantu bonse tulingile ukulapashanya ifyo Yesu na basambi bakwe balebomba umulimo wa kupanga abasambi, e lyo no kulabila pa nshita ishalekanalekana ukulingana ne fyo ifintu fyaba mu cifulo tubombela. (1 Kor. 7:31) Ku ca kumwenako bakasabankanya balabombela na mu fifulo fya makwebo kabili abengi balakutika. Mu fyalo ifingi, bakasabankanya balabila ku bantu abengi mu maparka, umo bemika bamotoka, nelyo mu ncende shimbi umuba abantu abengi. Ifilonganino fimo filabomfya amatebulo nelyo utumastandi twa kubikapo impapulo, ilyo balebila imbila nsuma mu cifulo bashimikilamo. Na kabili iofeshi lya musambo kuti lyapekanya inshila yaibela iya kubililamo imbila nsuma mu fifulo umuba sana abantu mu misumba iikalamba. Ababomba uyu mulimo ni bakasabankanya abo basala mu filonganino ifyalekanalekana. Iyi nshila ya kubililamo ilalenga na bashiba pa mayanda ukumfwa imbila nsuma.

¹² Nga twalanshanya na bantu abalefwaya ukukutika ku mbila nsuma pa cifulo apasangwa sana abantu, kuti twabapeela ulupapulo ulwingabalinga. Pa kuti tulenge umuntu alefwaisha ukusambilila Baibolo, kuti twamupeela namba yesu iya foni no kupekanya ukuti tukalanshanye nankwe na kabili. Kuti twamulanga webusaiti yesu iya jw.org, nelyo ukumulanga apabeela Ing’anda ya Bufumu mupepi no ko ekala. Nalimo kuti mwatemwa ukulashimikila pa fifulo apasangwa sana abantu pa kuti mulebila sana imbila nsuma.

¹³ Na lyo line, pa kuti tulebomba bwino umulimo uo fwe Bena Kristu twapeelwa, tatufwile ukupelela fye pa kubila imbila nsuma. Nga tulefwaya ukwafwa abantu ukusambilila icine icingalenga baisakwata umweo wa muyayaya, tufwile ukulabwelela ku bengatemwa ukusambilila icine pa kuti bengalunduluka no kuba Abena Kristu abafikapo.

UKUBWELELA KU BALEFWAYA UKUSAMBILILA ICINE

¹⁴ Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Mukaba inte shandi . . . na ku mpela ya pano isonde.” (Imil. 1:8) Abebele no kuti: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, . . . mulebasambilisha ukulakonka fyonse ifyo namwebele.” (Mat. 28:19, 20) Ukubwelela ku balefwaya ukusambilila icine kulalenga tuleba ne nsansa mu mulimo wa kwa Yehova. Abantu abatemenwe ifyo mwalanshenye ilyo mwabashimikile pa muku wa kubalilapo kuti batemwa nga mwabwelelako na kabili. Ukulanshanya na bo na fimbi ifyaba mu Baibolo, kuti kwalenga batetekela Lesa kabili kuti balafwaisha ukusambilila ifya kwa Lesa. (Mat. 5:3) Nga mwaipekanya bwino ukubwelela kubo mwalanshenye nabo pa nshita iyo bengatemwa ukukutika, kuti mwatendeka ukubasambilisha Baibolo. Nga mulecita ifi, mukalafwaya lyonse ukutendeka ukusambilila Baibolo na bo mwabilileko imbila nsuma. Tatupelela fye pa kubyala imbuto sha Bufumu, lelo tulatapilila no kutapilila.—1 Kor. 3:6.

¹⁵ Bamo cilabakosela ukubwelela ku bantu abo bashimikile imbila nsuma. Nalimo mwalishiba bwino ifya kutendeka ukulanshanya na bantu mu mashiwi fye ayanono, kabili mulatemwa sana ukucita ifi. Lelo nalimo cilamukosela ukubwelela ku muntu uo mwalanshenye nankwe ifya mu Baibolo pa kuti muyelanshanya na fimbi. Ukupekanya bwino kuti kwamwafwa ukucefyako umwenso ilyo mwabwelela ku o mwalanshenye nankwe. Mulebomfya ifyo tusambilila mu kulongana kwa mu kati ka mulungu. Na kabili kuti mwaeba kasabankanya uwaishiba sana ukucita ifipempu fya kubwelelamo ukuya nenu.

UKUTUNGULULA AMASAMBILILO YA BAIBOLO

¹⁶ Ilyo Filipi kabila wa mbila nsuma alelanda no muntu uwasangwike umuYuda uo asangile alebelenga Icebo ca kwa Lesa, amwipwishe ati: “Bushe cine cine nawishiba ifyo ulebelenga?” Ulya mwaume aaswike ati: “Bushe kuti naishiba shani, apabula uwa kuntungulula?” Baibolo mwi buuku lya Imilimo icipandwa 8 itweba ukuti Filipi “amushimikile ilyashi ilisuma pali Yesu,” abomfeshe ifyebo ulya mwaume alebelenga pa kutendeka ukulanshanya nankwe. (Imil. 8:26-36) Tatwaishiba inshita iyo Filipi apoosele ukulanshanya no yu mwaume. Lelo Filipi alimulondolwelele bwino imbila nsuma ica kuti alisumine icine kabili alipwishe nga kuti abatishiwa. Uyu mwaume aishileba umusambi wa kwa Yesu Kristu.

¹⁷ Abantu abengi tabaishiba ifingi pali Baibolo, kanshi pa kuti babe ne citetekelo kabili bafikepo ukubatishiwa, tufwile ukubwelelako no kusambilila nabo imiku iingi, nalimo pa milungu iingi, imyeshi, umwaka nelyo ukucilapo. Lelo tukapaalwa nga natutekanya no kuitemenwa ukwafwa abalefwaya ukusambilila icine no kulenga baba abasambi, pantu Yesu atile: “Mwaba insansa ishingi mu kupeela ukucila ishaba mu kupokelela.”—Imil. 20:35.

¹⁸ Tatuletwishika no kutwishika ukuti mulafwaya ukulatungulula isambililo lya Baibolo mu mpapulo isho batweba ukulabomfya. Nga mulebomfya ifyo tusambilila mu kulongana kwa mu kati ka mulungu, kabili mulebombako na baishiba sana ukusambilisha mu cilonganino, na imwe bene mukalasambilisha bwino abantu Baibolo ica kutila bakulalunduluka no kuba abasambi ba kwa Yesu Kristu.

¹⁹ Nga mulefwaya aba kumwafwa ukutendeka amasambililo ya Baibolo ne fya kuyatungulula, kuti mwalanda na baeluda nelyo Nte munenu uwaishiba bwino ukutungulula amasambililo. Ifyebo ifiba mu Akatabo ka Imikalile ya Bwina Kristu no Mulimo Tubomba ifyo babomfya pa kucita ifilangililo na fyo kuti fyamwafwa. Muleshintilila pali Yehova, kabili mulepepela pa fyo mulefwaya ukucita. (1 Yoh. 3:22) Kanshi ukulunda pa masambililo ayo mutungulula ku ba mu lupwa, mulefwaisha no kulatungululako isambililo lya Baibolo nangu fye limo ku muntu umbi. Nga muletungululako amasambililo ya Baibolo, mukalaba sana ne nsansa mu mulimo wa kubila imbila nsuma.

UKUTUNGULULA ABALEFWAYA UKWISHIBA ICINE KU CILONGANINO CA KWA YEHOVA

²⁰ Nga twa-afwa abantu ukwishiba Yehova Lesa no kuba abasambi ba kwa Yesu Kristu, balesa mu cilonganino. Abo tusambilisha Baibolo balalunduluka bwangu nga baishiba icilonganino ca kwa Yehova no kulabombela pamo naco. E ico tufwile ukubafwa ukwishiba icilonganino ca kwa Yehova ne fyo bengalabombela pamo naco. Icilonganino ca kwa Lesa calipekanya amavidio e lyo na broshuwa iitila Ni Bani Bacita Ifyo Yehova Afwaya Muno Nshiku? ifyo twingabomfya pa kwafwa abantu ukwishiba icilonganino ca kwa Lesa. Kuti mwabomfya ne fyebo fimo ifyaba mu Cipandwa 4 muli cino citabo pa kwafwa umusambi ukwishiba ifyo icilonganino cateyanishiwa.

²¹ Nga mwatendeka fye ukusambilisha umuntu Baibolo, mwafweni ukwishiba ukuti Yehova abomfya icilonganino cakwe ku kubila imbila nsuma mwi sonde lyonse. Mwebeni ukuti impapulo isho tusambilishamo abantu Baibolo shalicindama, kabili mulondolweleni ifyo bashipanga ne fyo bashitwala mu ncende shalekanalekana mu calo conse. Bamunyinefwe abaipeela kuli Lesa e babomba uyu mulimo mukuitemenwa. Muleitako uo musambilisha Baibolo ku kulongana ku Ng’anda ya Bufumu. Mufwile ukumwebela libeela ifyo ukulongana kuba. Nga aisa mu kulongana, muleleka aba bwananyina bamwishiba. Ifi fine e fyo mufwile no kucita nga mwaya ku kulongana kwa muputule no kwa citungu. Ilyo muli pali uku kulongana konse e lyo na pa nshita fye shimbi, uo musambilisha Baibolo afwile ukuimwena ifyo abantu ba kwa Yehova baba no kutemwa. Abena Kristu ba cine beshibikilwa ku fyo batemwana. (Yoh. 13:35) Umusambi nga atemwa sana icilonganino ca kwa Yehova, akapalama sana kuli Yehova.

UKUBOMFYA IMPAPULO ISHILANDA PA FYA MU BAIBOLO

²² Abena Kristu ba kubalilapo bali abacincila mu kusabankanya Icebo ca kwa Lesa. Balepanga ifimfungwa ifya kubomfya abene e lyo na pa kulongana. Balekoseleshako na bambi ukuti balebelenga Icebo ca kwa Lesa. Ifimfungwa ifyo balembele fyali fye ifinono kabili fyalicindeme sana. (Kol. 4:16; 2 Tim. 2:15; 3:14-17; 4:13; 1 Pet. 1:1) Muno nshiku, Inte sha kwa Yehova balabomfya fimashini ifipulinta amaBaibolo ayengi nga nshi e lyo ne mpapulo ishingi ishilanda pa fya mu Baibolo. Ishi mpapulo matrakiti, amabroshuwa, ifitabo, na magazini, kabili bashipulinta mu ndimi ishingi.

²³ Ilyo mulebila imbila nsuma ku bantu, mulebomfya impapulo isho icilonganino ca kwa Yehova cipekanya. Nga muletontonkanya pa fyo munonkelamo mu kusambilila impapulo sha Nte sha kwa Yehova, mukalafwaisha ukupeelako abantu ishi mpapulo.—Heb. 13:15, 16.

²⁴ Abantu abengi babomfya sana Intaneti pa kusanga ifyebo ifyo balefwaya. Kanshi ukulunda pa mpapulo tupeela abantu ilyo tulebila imbila nsuma, twalikwata na webusaiti ya jw.org, iyo tubomfya pa kubila imbila nsuma iya Bufumu. Abantu abengi kuti babomfya kompyuta pa kubelenga nelyo pa kukutika kuli Baibolo iyo babelenga ne mpapulo ishilanda pali Baibolo isho babelenga mu ndimi ishingi. Abashimunuka ukulanda na ifwe pa fya mu Baibolo nelyo abekala ku ncende uko ca-afya ukusanga ba Nte kuti babelenga ifyo twasuminamo pa jw.org mu mayanda yabo.

²⁵ Kanshi lyonse tule-eba abantu pali iyi webusaiti. Nga ca kuti abo tuleshimikila imbila nsuma baipusha icipusho pa fyo twasuminamo, kuti twabomfya foni, tabuleti nelyo kompyuta pa kubalanga icasuko pa webusaiti yesu ilyo line fye. Nga twasanga umuntu uulanda ululimi lumbi ukubikako fye no lulimi lwa bankomamatwi, kuti twamweba ukuya pa webusaiti yesu apo engasanga Baibolo ne mpapulo shimbi mu lulimi lwakwe. Bakasabankanya abengi balabomfya amavidio yaba pa webusaiti pa kutendeka ukulanshanya no muntu ifya mu Baibolo.

UBUNTE BWA MU LYASHI

²⁶ Yesu aebele abo alesambilisha ukuti: “Muli lubuuto lwa ba muli ici calo. . . . Lekeni ulubuuto lwenu lubalikile ku bantu, pa kuti bamone imilimo yenu iisuma no kucindika Shinwe uwaba mu muulu.” (Mat. 5:14-16) Abasambi ba kwa Yesu balilangile ukuti balecita ifyo Lesa afwaya ilyo balepashanya Yesu uwatile: “Ndi lubuuto lwa calo.” Yesu alilangilile Abena Kristu ifyo bafwile ukulacita pa kuti babe “ulubuuto lwa mweo” ulwali no kulenga bonse abalekutika kuli bena banonkelamo.—Yoh. 8:12.

²⁷ Umutumwa Paulo na o kuti twamupashanya. (1 Kor. 4:16; 11:1) Ilyo aali mu Atena, alebila imbila nsuma pa maliketi cila bushiku. (Imil. 17:17) Abena Kristu abali mu Filipi balepashanya Paulo. E mulandu wine abalembeele ukuti, mwikala “mu nkulo iyapondama kabili iyapotama, muli iyo mulebalika nge fyengelo muli ici calo.” (Fil. 2:15) Na ifwe bene muno nshiku kuti twalenga icine ca Bufumu ukubalika mu fyo tulanda na mu fyo tucita lyonse ilyo twakwata ishuko lya kubila imbila nsuma ku bantu. Nga tuli abafumacumi kabili abalungami, abantu kuti bamona ukutila twalipusanako na baba muli ici calo. Lelo nga twabebako imbila nsuma, kuti baishiba icalenga tupusaneko na baba muli ici calo.

²⁸ Abantu ba kwa Yehova abengi balabila imbila nsuma ku bo babomba nabo na ku bo baba nabo pa sukulu. Na kabili balabila na lintu bali pa lwendo nelyo konse uko basanga abantu. Ilyo tuli pa bulendo, nalimo kuti twalanshanyako na bo tuli nabo. Bonse tufwile ukulaesha ukwebako abantu imbila nsuma ilyo tulelanshanya nabo. Tufwile ukulaipekanya pa kuti tulebila imbila nsuma ku bantu inshita fye yonse.

²⁹ Icingatwafwa ukulafwaisha ukubila imbila nsuma pa nshita iili yonse, kulaibukisha ukuti ilyo tulebomba uyu mulimo tulalumbanya Kabumba no kucindika ishina lyakwe. Na kabili nga tulebombako uyu mulimo, tulafwa abantu ukwishiba Yehova no kuba ne subilo lya kuba no bumi bwa muyayaya nga batetekela Yesu Kristu. Yehova alatemwa nga tulebombesha mu mulimo wakwe, kabili amona ukuti tulebomba umulimo wa mushilo.—Heb. 12:28; Ukus. 7:9, 10.

ICIFULO CA KUBOMBELAMO

³⁰ Yehova afwaya ukuti imbila nsuma ya Bufumu ibilwe mwi sonde lyonse, nampo nga ni mu matauni nelyo mu mishi. Kanshi iofeshi lya musambo lilapeela ifilonganino fyonse, e lyo na bakasabankanya ababombela mu ncende ishabela ukutali ukushaba ifilonganino, ififulo fya kubombelamo. (1 Kor. 14:40) Ifi fine e fyo Lesa aletungulula umulimo wa kubila imbila nsuma na mu nshita ya batumwa. (2 Kor. 10:13; Gal. 2:9) Muli shino nshiku sha kulekelesha, umulimo wa kubila imbila nsuma ya Bufumu ulelunduluka sana kabili ulabombwa bwino nga ca kuti ififulo fya kubombelamo na bafyakanya bwino.

³¹ Kangalila wa mulimo e upekanya icifulo ca kubombelamo ica cilonganino. Umubomfi utumikila kuti apeela bakasabankanya ififulo fya kubombelamo. Kwaliba ififulo ifyo bapeela ibumba ne fyo bapeela cila kasabankanya. Nga ca kuti icilonganino cakwata incende ya kubombelamo iinono fye, ninshi kangalila we bumba umo na umo bakamupeela icifulo umo bakasabankanya bonse ababa mwi bumba lyakwe bengalabombela. Lelo nga ca kuti icilonganino cakwata incende ya kubombelamo iikalamba, cila kasabankanya kuti bamupeela icifulo ca kubombelamo.

³² Kasabankanya uwakwata icifulo ca kubombelamo kuti ashimikila mu cifulo cakwe na lintu kushili ukukumana kwa kuya mu mulimo wa mwi bala, nelyo nga te kuti aye mu kukumana ne bumba. Ku ca kumwenako, bakasabankanya bamo balabapeela icifulo ca kubombelamo icabela mupepi napo babombela, kabili balashimikila abantu Icebo ca kwa Lesa muli ifi fifulo pa nshita ya kutuusha, na lintu bainuka ku ncito. Indupwa shimo shilapoka icifulo ca kubombelamo mupepi no ko bekala kabili limo limo balaya mu kubombelamo icungulo. Nga ca kuti kasabankanya akwata icifulo mupepi no ko ekala kuti calenga alabombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma. Kwena ne bumba kuti lyabombela mu fifulo ifyo bapeela bakasabankanya. Nga mulefwaya ukukwata icifulo ca kubombelamo, kuti mwalanda no mubomfi wa cifulo.

³³ Nga ca kuti kangalila we bumba nelyo kasabankanya apeelwa icifulo ca kubombelamo, afwile ukwesha apo engapesha pa kuti kwaba ukulandako no muntu nangu fye umo pali cila ng’anda iyaba muli ico cifulo. Ilyo mulepekanya ukubombela mu cifulo bamupeela, mufwile ukukonka amafunde yalanda pa fya kusunga no kubomfya ifyebo ifyo tupoka ku bantu. Kangalila we bumba nelyo kasabankanya nga apoka icifulo umwakubombela, afwile ukushininkisha ukuti nacibombelwamo mu myeshi 4. Nga ca kuti icifulo conse ico apokele cabombelwamo, afwile ukweba umubomfi wa cifulo pa kuti eshibe. Ukulingana ne fyo ifintu fili, kasabankanya kuti atwalilila ukubombela mu cifulo bamupeele, nelyo kuti alomba ukuti bamupeele icifulo cimbi. Ifi fine e fyo ciba na ku cifulo bapeela ibumba lya mulimo.

³⁴ Nga ca kuti bakasabankanya bonse mu cilonganino balebombela mu fifulo babapeela, icifulo umo tubombela kuti cilebombelwamo bwino sana. Na kabili bakasabankanya te kuti baleya mu kushimikila mu cifulo cimo cine pa nshita imo ine, ica kuti umuntu umo bamushimikila kuli bakasabankanya babili nelyo ukucilapo mu bushiku bumo bwine, pantu ukucita ifi kuti kwakalifya umwine wa ng’anda. E co nga tulebombela mu fifulo twapeelwa, ninshi tulelanga ukuti tulalangulukilako bamunyinefwe na bantu ababa mu cifulo tubombela.

IFYO TWINGABOMBELA PAMO PA KUBILA IMBILA NSUMA KU BALANDA INDIMI SHIMBI

³⁵ Abantu bonse bafwile ukusambilila pali Yehova Lesa, pa Mwana wakwe, na pa Bufumu. (Ukus. 14:6, 7) Tufwaya ukwafwa abantu abalanda indimi ishalekanalekana ukulalilila kwi shina lya kwa Yehova pa kuti bakapusuke na pa kuti bengaba ne mibele iyo Abena Kristu balingile ukuba nayo. (Rom. 10:12, 13; Kol. 3:10, 11) Mafya nshi ayaba mu kubila imbila nsuma mu fifulo umwaba abantu abalanda indimi shalekanalekana? Finshi tufwile ukucita pa kuti tulebila imbila nsuma ya Bufumu ku bantu abengi mu ndimi isho bomfwikisha?—Rom. 10:14.

³⁶ Ifilonganino balafipeela ififulo fya kubombelamo ukulingana no lulimi fibomfya. Lelo nga ca kuti mu cifulo mubombela mwaba abalanda indimi shalekanalekana, ninshi mukalabombela mu cifulo cimo cine na bakasabankanya ba mu filonganino fimbi. Mu fifulo fya musango yu, kuti caba bwino nga ca kuti bakasabankanya balebika sana amano ku kubila imbila nsuma ku bantu abalanda ululimi ulo babomfya. Ifi fine e fyo bafwile ukulacita na lintu kwaba amakampeni ya kwita abantu ku kulongana ayabako cila mwaka. Ilyo bakasabankanya baleshimikila ku cintubwingi nelyo mu bunte bwa mu lyashi, kuti balanshanya no uli onse kabili kuti bapeela abantu impapulo mu lulimi ululi lonse.

³⁷ Limo ifilonganino te kuti fileshimikila lyonse abantu Icebo ca kwa Lesa abalanda ululimi fibomfya abekala mu fifulo ifyabela ukutali sana. Nga caba ifi, bakangalila ba mulimo aba mu filonganino ifibila imbila nsuma mu cifulo umo balanda indimi shalekanalekana bafwile ukulanshanya pa fyo bengacita pa kuti baleshimikila mu cifulo conse. Ukucita ifi kukalenga abantu bonse muli ifyo fifulo ukumfwa imbila nsuma iya Bufumu, kabili bakasabankanya tabakaleshimikila abantu abo bakasabankanya bambi bashimikile.—Amapi. 15:22.

³⁸ Bushe kuti twacita shani nga ca kuti uo twasanga pa ng’anda alanda ululimi lumbi? Tatufwile ukutontonkanya ukuti bakasabankanya abalanda ulo lulimi bakesa mushimikila. Bakasabankanya bamo balisambililako amashiwi aya kubomfya pa kulanshanya na balanda ululimi lumbi ulo abengi abo basanga mu cifulo babombela balanda. Na kabili kuti twalanga umuntu ifyo engacita pa kubelenga nelyo pa kukopolola impapulo shesu mu lulimi lwakwe pa webusaiti yesu iya jw.org, nelyo kuti twamweba ukuti tukamutwalila ulupapulo mu lulimi lwakwe.

³⁹ Nga ca kuti umuntu alefwaya ukusambilila Baibolo, tufwile ukufwaya kasabankanya uwaishiba bwino ululimi uyo muntu omfwa. Na kabili kuti twamweba uko engayalongana mu lulimi lwakwe mupepi na kuntu ekala. Nga ca kuti alefwaya uwa ku mushimikila uwaishiba ululimi alanda, kuti twamulanga ifyo engabomfya jw.org pa kulomba uwa kuyamushimikila. Lyena iofeshi lya musambo likafwaya kasabankanya, ibumba, nelyo icilonganino icingamwafwa.

⁴⁰ Tufwile ukutwalilila ukulanshanya no yu muntu uulefwaya ukusambilila Baibolo, mpaka akatwebe ukuti kasabankanya uwaishiba ululimi ulo alanda natendeka ukumutandalila. Limo limo, iofeshi lya musambo kuti lyaeba baeluda ukuti nalifilwa ukusanga kasabankanya uwaishiba ululimi ulo uyo muntu alanda. Ifi nga e fyo caba, tufwile ukwesha na maka ukutwalilila ukulalanshanya ifya mu Baibolo no yo muntu. Nalimo kuti twatendeka no kumusambilisha Baibolo mu citabo ca mu lulimi ulo alanda. Nga ca kuti tulebomfya bwino ifikope no kumweba ukubelenga amalembo ayali mu lupapulo, kuti aishiba amasambililo ya mu Baibolo aya kutendekelako. Nga ca kuti lupwa lwakwe umo alishibako ululimi mulanda nalimo kuti alamupilibwilako ilyo mulesambilila.

⁴¹ Pa kuti tutungulule umuntu uulefwaya ukusambilila Baibolo ku cilonganino ca kwa Lesa, tufwile ukulamwita ku kulongana, nangu ca kutila te kuti aleumfwikisha ifyo tulesambilila. Ilyo tulebelenga amalembo pa kulongana, nga nakwata Baibolo mu lulimi lwakwe, kuti tulemwafwako ukufwaya amalembo. Nga aleba pamo na bamunyinefwe mu cilonganino kuti alelunduluka, kabili bucibusa bwakwe na Lesa kuti bulekoselako.

⁴² Utumabumba: Mu kalibumba muba bakasabankanya ababila imbila nsuma mu lulimi ulwapusanako no lulimi icilonganino babamo cibomfya, nangu ca kuti inshita shimo tamuba na eluda nelyo umubomfi utumikila uwafikapo uwa kutungulula ukulongana kwa cila mulungu muli ulo lulimi. Iofeshi lya musambo kuti lyasuminisha icilonganino ukupanga akalibumba nga ca kuti nacikumanisha ifyakonkapo:

1. (1) Nga ca kuti kuli iyo ncende kuli impendwa iyalinga iya bantu abalanda ululimi ulwapusanako no lulimi icilonganino cilanda.

2. (2) Nga ca kuti kuli bakasabankanya nangu fye abanono abaishiba ulo lulimi nelyo nga kuti batemwa ukulusambilila.

3. (3) Nga ca kuti ibumba lya baeluda nali-ipeelesha ukuba pa ntanshi mu kuteyanya umulimo wa kushimikila muli ulo lulimi.

Nga ca kuti ibumba lya baeluda lilefwaisha ukupanga akalibumba, baeluda bafwile ukulanshanya na kangalila wa muputule. Nalimo ena kuti aishiba ifilonganino fimbi ifile-esha ukushimikila ku balanda ulo lulimi kabili kuti abebako ifyebo fyacindama ifingabafwa ukwishiba bwino icilonganino icingalinga ukupanga ako kalibumba. Nga baishiba icilonganino icingalinga ukupanga akalibumba, baeluda kuti batuma kalata kwi ofeshi lya musambo iya kulomba ukuti babasuminishe ukupanga akalibumba.

⁴³ Amabumba: Iofeshi lya musambo kuti lyasuminisha icilonganino ukupanga ibumba nga ca kuti nacikumanisha ifyakonkapo:

1. (1) Nga ca kuti kuli abalefwaya ukumfwa icine muli ulo lulimi abalinga kabili kuti kwaba ukulunduluka.

2. (2) Nga ca kuti kuli bakasabankanya nangu fye abanono abaishiba ulo lulimi nelyo abalelusambilila.

3. (3) Nga ca kuti kuli eluda nangu umutumikila uwafikapo uwa kulatungulula ukulongana nangu fye kumo muli ulo lulimi nelyo ulubali ulwa kulongana kumo ukwa mu mulungu, pamo nga ilyashi lya ku cintubwingi nelyo Isambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda.

Nga ca kuti icilonganino nacikumanisha ifi twalandapo, ibumba lya baeluda likatuma kalata kwi iofeshi lya musambo ukwipusha nga kuti babasuminisha ukupanga ibumba. Muli iyi kalata bafwile ukulembamo ifyebo pe bumba balefwaya ukupanga. Nga ni eluda e ukalatungulula ili ibumba, ninshi bakalamwita ukuti “kangalila we bumba,” lelo nga mubomfi utumikila akalatungulula ninshi ena bakalamwita ukuti “umubomfi we bumba.”

⁴⁴ Ibumba nga lyapangwa, baeluda aba mu cilonganino icipangile ibumba kuti bamona nga ca kuti ibumba lilingile ukulalongana imbali na shimbi isha kulongana no kumona imiku balingile ukulalongana mu mweshi. Kuti balekwata no ku kumana kwa kuya mu mulimo wa mwi bala. Bonse muli ili bumba bakalatungululwa ne bumba lya baeluda aba mu cilonganino capanga ilyo ibumba. Baeluda balingile ukulatungulula bwino kabili balingile ukuitemenwa ukulasakamana ili bumba. Kangalila wa muputule nga abombela pamo ne bumba mu mulungu alebombela icilonganino icitungulula ili bumba, akalemba ifyebo fyalinga pa fyo ibumba lilebomba na pa fyo lilekabila no kufituma kwi ofeshi lya musambo. Mu kupita kwa nshita ili bumba nalimo kuti lyalunduluka lyaba icilonganino. Nga ca kuti bonse balekonka ifyo icilonganino ca kwa Lesa catantika, Yehova akatemwa.—1 Kor. 1:10; 3:5, 6.

UKUBILA IMBILA NSUMA CAPAMO

⁴⁵ Umwina Kristu onse uwaipeela alikwata umulimo wa kubila imbila nsuma. Kwaliba inshila ishingi isha kubililamo, lelo fwe bengi tulatemwa sana ukubombela pamo na bakasabankanya banensu. (Luka 10:1) E mulandu wine aba mu filonganino bakumanina pamo pa mpela ya mulungu na mu kati ka mulungu pa kuti baye mu mulimo wa mwi bala. Nga kuli holide ilaba ni nshita iisuma iya kubombela pamo pantu aba bwananyina abengi tabaya ku ncito. Komiti ya Mulimo iya Cilonganino ilatantika inshiku ne nshita sha kukumana kwa mulimo wa mwi bala e lyo ne ncende iingawama ukukumaninapo ulucelo, akasuba nelyo icungulo.

⁴⁶ Ukulabombela pamo na ba bwananyina mu mulimo wa kubila imbila nsuma kulalenga bakasabankanya baleikatana e lyo no ‘kulakoseleshanya.’ (Rom. 1:12) Bakasabankanya abapya kuti babombela pamo na bakasankanya abaishiba bwino ifya kubomba, pa kuti basambilileko ifya kushimikila abantu Icebo ca kwa Lesa. Mu ncende shimo isha-afya kuti cawama nga bakasabankanya balebomba babili babili nelyo ukucilapo. Nangu ca kuti mulefwaya ukubomba mweka mu cifulo cenu, kuti cawama nga ca kuti intanshi mwayakumana na ba bwananyina kwi bumba pa kuti mukoseleshanye. Ukwishiba fye ukuti na bambi aba bwananyina balebombela mu cifulo cimo cine, kuti kwalenga twilaumfwa umwenso. Bapainiya na bakasabankanya bambi tabalingile ukulamona ukuti lyonse fye balingile ukulaya ku kukumana konse, maka maka nga ca kuti kubako cila bushiku. Na lyo line, balingile ukulabako ku kukumana kwa kuya mu mulimo wa mwi bala kumo kumo ukubako cila mulungu.

⁴⁷ Bonse natutwalilile ukupashanya Yesu na batumwa bakwe! Ukwabula no kutwishika, Yehova akulatupaala nga tulebombesha muli uyu mulimo uwacindama uwa kubila imbila nsuma iya Bufumu.—Luka 9:57-62.