Ni Lilali Lintu Umwenso Ukapwa?

BUSHE kuti cakupapusha ukwishibo kuti ukucingililwa kwa cine cine kwalilundana ku mwaume uwaikeleko uwa mweo imyaka 2,000 iyapitapo? Ukulangilila ukukabila kwa kutemwa, Yesu Kristu ashimike umulumbe uwaibela ati: “Umuntu umo afumine ku Yerusalemu, alatentemukila ku Yeriko; awilile na mu fipondo no kushingwa; ilyo fyamufuula no kumupume mpumo, fyafuminepo no kumushe mpondo.” Nangu cingati abayendo babili tabasakamene uyu wapuminwe, umwina Samaria wa cikuuku amulangile inkumbu. Ni bani, nangu ni fyo, abasakamana abo batalwe misoka ilelo? Kwilulukwa nshi ku mwenso uko twingenekela?—Luka 10:30-37.

Ilintu baleitunga ukusumina muli Lesa, abengi batontonkanyo kuti ifunde no muyano fili no kubikwako no muntu. Lelo bushe ukukanda kwakoselako ukwa mu fifungo nelyo bakapokola bafulilako kabili abapeelwa amalipilo yawaminako kuti fyapwisha imisoka yabamo lukaakala? Bushe mu cituntulu walisumino kuti ifipani filuminishe funde, ukukanasakamana ukubombesha kwabo ukwafumaluka ukwa kupeela ukucingilila, bakapwisha ifintu ifyapala ukubomfya imiti ikola, imisoka yateyanishiwa no bupiina? Lelo, insala yesu ne cilaka ifya kufwayo bulungami filekabila ukwikushiwa.—Mateo 5:6.

Ilumbo 46:1 litila: “Lesa aba kuli ifwe icubo kabili ubukose, mu fya kumanama asangwa ukwafwa apakalamba.” Twalamona ukuti aya mashiwi tayaba fye mushikakulo wayemba.

Nga fintu waishiba, ifya kusabankanishishamo amalyashi cila bushiku ficita lipoti ukwipaya kwa bukatu mu nkondo sha bana calo no kusansa kwa bakalulunkanya. Mu mbali shimo isha calo, cisangwike icaseeka ukulofya imisepela iishifwaikwa nelyo abalemonako umusoka. Mulandu nshi ubumi busaalukile fi? Nangu cingati kuti kwabako ifilenga ulukaakala lwa musango yo ifyalekanalekana, kuliko umulandu umo uo tushilingile ukusuulako.

Ukulingana ne Cebo ca kwa Lesa, Baibolo, “Pano isonde ponse palaala mu maka ya Mubifi.” (1 Yohane 5:19) Na kuba, Yesu Kristu aishibishe Satana Kaseebanya te pamo fye nga uwa bufi lelo nge “nkomi.” (Yohane 8:44) Pa kusonga umutundu wa muntu mu nshila shalekanalekana, ici cibumbwa ca mupashi cakwatisha amaka e cilelundulula ukwingilishiwako kwa lukaakala ukwa lelo. “Kalanda kuli imwe, mwe calo na bemba! pa kuti Kaseebanya naikila pali imwe, ali ne cipyu cikalamba, pa kwishibo kuti ali ne nshita inono fye,” e fisosa Ukusokolola 12:12. Mu nsansa, nangu ni fyo, iyi micitile ibifi ili no kupyanikwapo ne “myulu ipya ne calo cipya . . . , umwaikalo bulungami.”—2 Petro 3:13.

Mu kulunda pali ili subilo lya kusungusha ilya calo cipya, kwaafwa nshi uko twakwata pali ino ine nshita?

Ilyo tushilalolesha pa casuko cashininkishiwa kuli co cipusho, cili icisuma ukwibukisho kuti nangu fye Bena Kristu ba cine cine tabaebekeshiwa ukuti bakacingililwa ku misoka. Umutumwa Paulo alondolwele amasanso yantu alolenkene na yo pa lwakwe. Aali “mu masanso ku mimana, mu masanso ku fipondo, mu masanso mu lupwa [lwakwe] abaYuda, mu masanso mu Bena fyalo, mu masanso mu mushi, mu masanso mu matololo, mu masanso kuli bemba.” (2 Abena Korinti 11:26) Nalyo line Paulo alipusunswike aya masanso. Cimo cine na lelo; pa kuba abacenjela, kuti nalyo line twatwalilila ukubomba imilimo yesu nga pe ukufika pantu twingapesha. Natulangulukepo ifintu fimo ifingatwaafwa.

Nga ca kuti umo aleikala mu bwina mupalamano bwa busanso, imyendele isuma kuti yaba ca kucingilila, apantu abantu balabebeta bambi mu kupalamisha. Nangu cingati ifipondo filateyanya no kucite misoka, abengi bailanguluka ukuba abantu ba lyonse fye. Sengauka ukulengulula cintu bacita, kabili wilaesha ukufwailisha ukusanga cintu baibimbamo. Muli fyo, kuti wacefyako ukucitikako kwa kuti bengafwayo kukulandula. Ibukisha ukuti abapuupu balesha ukufwailisha ukusanga uushitile icintu icipya nelyo uuleya pa kutuusha na muli fyo abashakabepo pa mayanda, kanshi uleba uwashilimuka mu cintu usokolola kuli bambi.

Abengi aba Nte sha kwa Yehova balisanga ukuti ukwishibikwa kwabo nga abatumikishi kwalibapeela icipimo cimo icamonekesha ica kucingililwa. Intalamisoka ilingi line shalilanga ukuti shilacindika Abena Kristu ba musango yo, abo abaipeela abene ukwaafwako abantu mu bwikashi ukwabulo musobololo. Inte sha kwa Yehova abene tababa ni nkomi nelyo abapuupu, kabili tababa ‘aba mulomo,’ na muli fyo te balwani.—1 Petro 4:15.

Ukucingililwa mu Calo Cipya ica kwa Lesa

Tulomfwo bulanda nga nshi pa “kufulisha kwa bupulumushi” ukwasobelwe na Yesu Kristu, lelo mu cifulo ca kuba abacishamo ukusakamikwa, kuti twaba abacetekela ukuti Lesa mu kwangufyanya akafumyapo iyi micitile ibifi. Pa mbali ya kusobela ukushimikila kwa mu kusaalala kwa calo ukwa “mbila nsuma iyi ya bufumu,” Yesu acinkwileko abakonshi bakwe ukuti: “Uwashipikisha ukufika ku mpela, wene akapusuka.”—Mateo 24:12-14.

Kuti twaba abashininkisho kuti abo batala abanabo imisoka, inshita shimo mu kuba no bukatu bushaibipila, bakafumishiwapo. Amapinda 22:22, 23 yatila: “Wilaiba fya mulanda pantu mulanda, kabili wifyengela mucushi mu mpongolo; pantu Yehova akabalubulwile lubululo, no kutapo mweo wa babatapa.” Yehova akafumyapo incitatubi, pamo nga ifipondo, inkomi, na baibimba mu kwampana kwa bwamba ukwabotelela. Ukulundapo, takasuuleko abatalwe misoka ya musango yo. Akafumyapo ukukalipwa kwabo no kubwesha ubutuntulu bwabo ubwa bumi ubwakumanina.

Mu cituntulu, abo ‘bafuma ku bubi no kucite cisuma’ bakanonka ubumi bwa muyayaya atemwa ukupitila mu kupusunsuka ubucushi bukalamba ubuleisa nelyo mu kubuushiwa ukufuma ku bafwa. “Abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.” (Ilumbo 37:27-29) Ukumwenamo kwa musango yo kukabako pa mulandu we lambo lya cilubula ilya kwa Yesu. (Yohane 3:16) Lelo bushe ubumi bukaba shani muli uyo Paradise wabweshiwa?

Ubumi pe samba lya Bufumu bwa kwa Lesa bukaba buseko bwine bwine. Yehova asobela ukuti: “Abantu bandi bakekala mu bwikalo bwa mutende, mu mekalo ya mutelelwe, mu fya kutushamo fya cibote.” (Esaya 32:18) Bonse abakanonka ubumi bwa muyayaya bakaba nabaalula ubuntu bwabo. Takwakabe nangu umo uukaba umubifi nelyo uwa lufyengo, nangu kubako uuli onse uwingaba icinakabupalu ku muntu wa musango yo. Kasesema Mika atila: “Bakekalo muntu onse mwi samba lya mwangashi wakwe, kabili mwi samba lya mukunyu wakwe, tapakabe na wa kututumya.” (Mika 4:4; Esekiele 34:28) Fintu cikabe capusanako ku bwina mupalamano bwa lelo ubwa busanso!

[Akabokoshi pe bula 6]

CENJELA

Bantalamisoka abengi babombe milimo yabo inshita yonse, ukulenga imisoka ukuba e ncito baishiba. Kuti pambi babomba mu mabumba ya babili nelyo batatu, nangu cingati ni umo fye e wingakusonte mfuti. Cileya cilemonekesha ukuti lintu ntalamisoka aba uwacaice, alacililako ukuba uwa busanso. Cinshi wingacita nga ca kuti mwakumana na o?

Teko mutima pa kuti wimulenga ukututuma—ukukanabelesha kwakwe kuti kwakwipaya. Nga ca kuti uli umo uwa Nte sha kwa Yehova, ishibishe we mwine ukuti e fyo uli. Lelo, iteyanye ukupeela conse cintu umupuupu alefwaya. Nga washingashinga, ubusanso kuti bwakulilako. Pa numa, mulombe ukuti akubweseshe ifipepala fya kwishibikilwako nelyo indalama isha kuti ulipile kuli basi.

Ilingi te kuti wiluke uwingaba intalamisoka. Abapuupu bamo baba bantu bakunkuma ku miti ikola nelyo intalamisoka shakamamo na menshi, bambi bebila fye insala. Mu mulandu uuli onse, wilasenda indalama ishingi sana. Sengauka ukulangisha ifibekobeko, inindaminwe sha golde, nelyo inkoloko shaumo mutengo. Enda fye mu nshila ya lyonse, ukukanalanga umwenso. Wilatonta amenso pa bantu umo umo kwati ulebatunganyapo fimo. Nga kwabako ukupike mfuti mu musebo, wa pa nshi; ifya kufwala kuti fyacapwa pa numa.—Uwali kale kapokola mu Rio de Janeiro.

[Icikope pe bula 5]

Teko mutima no kupeela cintu umupuupu alefwaya. Nga washingashinga, ubusanso kuti bwakulilako