Bushe Cine Cine Kwaliba Uusakamana?
“Ifilamba fya bacitwo lumanimani” filelukuta fye. Abalelukusha ifi filamba bali minshipendwa ya finakabupalu “fya lumanimani” mwi sonde lyonse. Ababe finakabupalu bomfwa ilingi kwati ‘tababa na kasansamusha.’—Lukala Milandu 4:1.
TE MULANDU no kulukushe filamba ukwabulo kuleka, abantu bamo tabomfwilako abantu banabo uluse. Bacitafye kwati tabamone fyo abantu bambi balecula, nge fyacitile shimapepo no mwina Lebi mu cilangililo ca kwa Yesu Kristu pa lwa muntu uwasanshilwe, ukwibilwa no kumusha nafwe cipupu mu mbali ya musebo. (Luka 10:30-32) Tabasakamana pa lwa bantu bambi cikulu fye bena ne ndupwa shabo baleikala eyefilyako. Cimo kwati batila, “Mulandu nshi uwa kusakamana pa bwafya bushili bwandi?”
Ici tacifwile ukutupapusha. Umutumwa Paulo asobele ukuti abengi bakaba “abaumalala” mu “nshiku sha kulekelesha.” (2 Timote 3:1, 3) Incenshi imo yalilishike pa fyo abantu balekele ukusakamana abantu bambi. Yatile: “Ulutambi no mwata wa bena Irish uwa kusakamana abanabo no kubapeelako ifintu nafipwa kabili ifisheleko nomba ni bukaitemwe.” Abantu mwi sonde bali na bukaitemwe, kabili tabasakamana nangu panono pa lwa macushi ya bantu bambi.
Abantu Balekabila Uwa Kubasakamana
Abantu cine cine balekabilo muntu wa kubasakamana. Ku ca kumwenako, taleni tontonkanyeni pa lwa mwaume watalalilwa ku Germany untu “basangile mu mupando nalosha pali televishoni wakwe, ninshi palipita imyaka isano apo afwilile pa Krisimasi.” Tapali uwalefuluka uyu “mwaume uwalemana kabili uwatalalilwa uyo icupo capwile,” uwasakamikwe icibi ku macushi ya mikalile apitilemo, ukufikila indalama sha kusonkele ng’anda ishali ku banki shapwile. Tapali uwalemusakamana nangu panono.
Kabili tontonkanyeni pa finakabupalu fyapelelwa ificushiwa kuli bakateka ba maka kabili abafunuka. Abantu nalimo 200,000 ku ncende imo (pa bantu 800,000 kulya) “bafwile ku lumanimani ne nsala” lintu babapokele mpaanga yabo mu bukalushi. Nelyo tontonkanyeni pa lwa bana abaculile ku bunkalwe bwa kapelamakufi. Ilyashi limo lyatile: “Impendwa ya bana mu [calo cimo] abaculile ku bunkalwe ubwingi pamo nga ukwipaiwa, ukupumwa, ukulaalana kwa kupatikisha ikalamba nga nshi, kabili inshita shimo bacaice banabo balecito ubu bunkalwe.” Kuti mwaumfwikisho mulandu uulecula ku lufyengo lwa musango yo engepushisha bulandabulanda ati, “Bushe kwalibako umuntu uunsakamana?”
Ukulingana ne lyashi lya United Nations, abantu 1,300,000,000 mu fyalo ifipiina babomfya fye nalimo dola umo uwa ku Amerika cila bushiku. Balalanguluka nga kwalibako uubasakamana. E filanguluka ne mbutushi ishingi, isho ilyashi limo mu nyunshipepala ya The Irish Times lyatile “baba no bwafya bwa kupingulapo nampo nga bafwile ukwikala mu nkambi ya mbutushi iyabipa nelyo mu calo cishawama ukwikala nelyo ukwesho kubwelelamo ku calo ku mwabo icafulunganishiwa [neyo icaonaulwa] ku nkondo nelyo ukupatukana kwa mikowa.” Muli ili line lyashi mwali umutande wa kukonka ulengo bulanda uwaleti: “Isaleni amenso yenu, pendeni imiku itatu, umwana nomba line afwa. Ali pa bana 35,000 abalefwa lelo line ku kondoloka ku nsala nelyo ku bulwele bwingacingililwa.” E mulandu wine abengi balilila pa mulandu wa kumanama no kushikitika kwa mutima!—Linganyeniko Yobo 7:11.
Bushe ukucula kwalitantikilwe kabela? Bushe icine cine kwalibako uusakamana kabili uwakwata na maka ya kupwisho kucula no kufumyapo ukukalipwa abantu baapitamo?
[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 2]
Pa nkupo ne bula 32: Reuters/Nikola Solic/Archive Photos
[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 3]
A. Boulat/Sipa Press