Bushe na Imwe Kuti Mwabombako Bupainiya?
1 “Nshabalantontonkanyapo ukubomba umulimo umbi. Cine cine mona fye ukuti takwaba umulimo uwingansekesha nga bupainiya.” Nani uwasosele fi? Ni umo pa Nte sha kwa Yehova ishingi nga nshi abasalapo ubutumikishi bwa nshita yonse ukuba umulimo wabo uwa kuipakisha ubumi bwabo bonse. Bushe mwalitala amulangulukapo no kupepa ukumona nga ca kuti na imwe kuti mwabombako bupainiya? Apo twaliipeela ukwabula ukushako kuli Yehova, tufwile ukutontonkanyapo bwino pa kulundulula imibombele yesu mu mulimo wa kwananya imbila nsuma ya Bufumu. Pa kucite co, tontonkanyeni pali aya mepusho yantu abengi bepusha pa lwa bupainiya.
ICIPUSHO NA. 1: “Bamo batila te bonse bengabomba bupainiya. Kuti naishiba shani nga kuti nabomba?”
2 Icasuko cishintilile pa mibele yenu ne milimo mufwile ukubomba ukulingana na Malembo. Kuli abengi aba kuti atemwa pa mulandu wa kulwalilila nelyo imilimo balebomba kuti bafilwa ukushimikila amaawala 70 mu butumikishi cila mweshi. Ku ca kumwenako, langulukeni pa Bena Kristu ba busumino abengi abali ni bana mayanda kabili ababa na bana. Balabombako mu butumikishi ilingi fye ukufika pantu imibele babamo ibasuminisha. Cila mwaka lintu bashukila akashita, balabombako bupainiya bwa kwafwilisha pa mweshi umo nelyo ukucilapo, kabili balasangalala nga nshi pa kubombesha mu mulimo wa kushimikila. (Gal. 6:9) Nangu line imibele balimo ilebalenga ukufilwa ukubomba bupainiya bwa nshita yonse pali ino nshita, balacincisha umupashi wa bupainiya kabili baba lipaalo ku cilonganino pantu ni bakasabankanya bapimpa aba mbila nsuma.
3 Lubali lumbi, bamunyina na bankashi abengi abo imilimo yabo yabako eyefilya balikumanisha ukubomba bupainiya pa numa ya kuteuluka no kusalapo fintu bengatangishako. Nga imwe cili shani? Bushe uli wacaice uupwile isukulu nomba line? Bushe mwalyupwa ku bena mwenu abakumanisha ukusakamana ulupwa? Bushe mwalyupwa nelyo ukuupa nomba tamwaba na bana? Bushe mwalipoka penshoni? Caba ku muntu umwine ukupingulapo ukubomba nelyo ukukanabomba bupainiya. Icipusho cili ca kuti, Bushe kuti mwatontonkanyapo bwino pa mikalile yenu no kubombako bupainiya?
4 Satana abomfya imicitile ya fintu iya calo ku kupumfyanya imikalile yesu ukupitila mu kutupusaula na bukaitemwe. Kulila twapimpa no kutaluka ku mibele ya cino calo, Yehova akatwafwa ukutangishako ifya Bufumu, ukukonkelela no kushukila umulimo wa bulesa uwaisuka kuli ifwe. Nga kuti mwateulula imibombele yenu ica kuti mwingakumanisha ukubomba bupainiya, cinshi cilemulesha?
ICIPUSHO NA. 2: “Kuti naishiba shani nga nkakumanisha imikalile ilyo nkaba mu mulimo wa nshita yonse?”
5 Cishinka ukuti mu fyalo ifingi amaawala abantu balepoosa ku ncito sha ku calo cila mulungu nayafulilako mu myaka ya nomba line pa kuti bengakumanisha fye ukushita ifikabilwa mu mikalile yabo. Te mulandu ne co, abengi balibomba bupainiya pa myaka iingi, kabili Yehova alitwalilila ukubasakamana. Pa kutunguluka muli bupainiya, icitetekelo no mupashi wa kuipusula filakabilwa. (Mat. 17:20) Twalyebekeshiwa pa Ilumbo 34:10 ukuti: “Abafwaya Yehova tababulwa cisuma nangu cimo.” Bonse abaletendeka bupainiya bafwile ukucetekela ukwabula ukutwishika ukuti Yehova akalabasakamana. Alasakamana bapainiya ba citetekelo mwi sonde lyonse! (Ilu. 37:25) Lelo kwena, ukulingana ne fishinte fyaba muli 2 Abena Tesalonika 3:8, 10, na 1 Timote 5:8, bapainiya te kuti benekele bambi ukulabasakamana mu mikalile.
6 Bonse abalefwaya ukutendeka bupainiya bafwile ukucita nga fintu Yesu asosele, ‘ukubala baikala pa nshi no kulinga ishingapooswapo.’ (Luka 14:28) Ca mano ukucite co. Ipusheni abatunguluka muli bupainiya pa nshita ntali, bamushimikileko fintu Yehova abasakamana. Kangalila wenu uwa muputule ni painiya wabelesha uwingamwebako imitubululo imo pa fya kutunguluka mu butumikishi bwa nshita yonse.
7 Umuntu napamo te kuti aimwene fintu ubulayo bwa kwa Yesu pali Mateo 6:33 bwaba ubwa cine cine, ukufikila aituula mu maboko ya kwa Yehova. Painiya wa citetekelo ashimika ukuti: “Ilyo twaile fye no munandi mu kubombela bupainiya kumbi, twakwete fye utumusaalu no tumafuta utunono, kabili tatwakwete ne ndalama. Ilyo twaliile umulalilo e papwilile ne fya kulya, lyene twatile ‘Capwa nomba mailo tapali ifyo tukalya.’ Twalipepele pa lwa cene no kusendama. Ulucelocelo, nkashi uwaleikala kulya kwine alifikile pa ng’anda no kuilondolola, ukuti, ‘Nalepepa ukuti Yehova akatumeko bapainiya kuno. Cawama nomba tukalabombela capamo mwi bala, lelo apo njikala ukutali, tukalaliila capamo ica kulya ca kasuba, njishile ne fi fya kulya pa kuti tuliile capamo ilelo.’ Aletele umunani wa nama no musaalu ifingi.” E mulandu wine Yesu atukonkomeseshe ‘ukukanasakamikilwa imyeo yesu’! Lyene alundilepo ukuti: “Bushe nani pali imwe uwingalundapo umukono umo pa ciimo cakwe pa kusakamikwa?”—Mat. 6:25, 27.
8 Abantu tuleikala na bo muli cino calo balecilapo fye ukutemwisha ifyuma umo shacela. Kuli umupatikisha wa cila bushiku uwa kufwaya ukuti tubakonkelele. Lelo kwena, ukutasha mu kuicefya pe shuko lya butumikishi bwa nshita yonse kutulenga ukuteka umutima na fintu tukabila fye. (1 Tim. 6:8) Bapainiya abekala ubumi bwayanguka kabili abatantika ifintu bwino balashako inshita ikalamba iya kushimikila. E cilenga bene ukusekelela nga nshi no kukoshiwa lwa ku mupashi pa kusambilisha abantu icine. Nangu line tababa abatukami, apo balishiba umwa kupelela mu milandu ya fya ndalama, balasekelela no kupaalwa muli bupainiya.
9 Nga cine cine mwaliluka ukuti tuleikala mu nshiku sha kulekelesha no kuti inshita ya cino calo cibifi ilepwa lubilo lubilo, mukacincishiwa lwa ku mupashi ukuipusula fimo pa kuti mwingashimikila imbila nsuma pa kashita konse kantu mwashukila. Pa kupitulukamo na kabili mu nshila musangilamo indalama no kutuula umulandu mu maboko ya kwa Yehova, napamo mukasango kuti mukakumanisha ukumubombela inshita yonse. Nelyo fye mwaipusula na fimo fintu mufwaisha pa mulandu fye wa bupainiya, mukaipakisha amapaalo ayengi nga nshi aya kwa Yehova.—Ilu. 145:16.
ICIPUSHO NA. 3: “Apo ndi musepela, mulandu nshi mfwile ukulangulukila pali bupainiya ukuti e mulimo nkasalapo ukubomba ubumi bwandi bonse?”
10 Mu myaka yobe iya kupelako pa sukulu, mu cifyalilwa fye ufwile ukutontonkanya pa fintu ukekala ku ntanshi. Ufwaya ukwikala bwino, uwa nsansa, kabili umuntu wine wine. Bakafundisha ba pa sukulu aba fya kusala incito kuti bamukoselesha ukusala incito ya pa muulu, iingakabila imyaka yafulilako iya kusoma ku koleji. Kampingu wenu uwakanshiwa mu Bwina Kristu alemweba ukuti mufwile ukuipekanya ukubombela Yehova na maka yenu yonse. (Luk. Mil. 12:1) Napamo muletontonkanya na pa kwisaupa nelyo ukuupwa no kufyala abana. Cinshi mukasalapo?
11 Fintu mulepingulapo ino nshita, fikambukila ubwikalo bwenu bonse ubwa ku ntanshi. Nga ca kuti kale kale mwaliipeela, muli Nte ya kwa Yehova iyabatishiwa, ninshi mwaliipeela no mweo onse kuli Yehova. (Heb. 10:7) Ishuko lyenu ilya kubalilapo lya kutendekela na bupainiya bwa kwafwilisha pa mweshi umo nelyo ukucilapo. E mo mukamwena ukusekelela no kubombesha ifyaba muli bupainiya bwa nshita yonse, kabili ukwabula ukutwishika mukatendeka ukwiluka bwino umulimo mufwile ukusala uwa kubomba ubumi bwenu bonse. Kanshi ukwabula ukubutukila fye ku ncito ya ku calo lintu mwapwa isukulu, mulandu nshi te kutendekela bupainiya? Bamo abatendeke bupainiya mu myaka ya bukulu, balalangulushiwa ukuti kanshi nga balitendeke mu kubangilila.
12 Apo uli musepela, shukila ino nshita ku kukonkelela ubushimbe, no kuipakisha amashuko buleta aya kubomba ubutumikishi bwa nshita yonse. Nga ulafwaya ukwisaupa nelyo ukuupwa ku ntanshi, ukutala wabombako bupainiya e kuipekanishisha kushaiwamina ku cupo cobe. Lintu ulekula mu mushinku na lwa ku mupashi, napamo kuti wasala bupainiya ukuba e mulimo obe uwa bumi bonse lintu waupa nelyo ukuupwa ku muntu uwaba na mapange yamo yene. Abaupana bamo ababombela bupainiya capamo balibombelapo mu muputule nelyo muli bumishonari. We mikalile nobe ulawama!
13 Nangu ukokolemo shani muli bupainiya, ninshi ukalawamya amasomo yobe pantu e mwaba ukukanshiwa kwaumo mutengo ukushingasangwa mu ncito shonse shimbi isha ku calo. Bupainiya bulafunda ukuisalapula, ukwishiba ifya kutantika imibombele, ifya kubomba na bantu, ukushintilila pali Yehova, ne fya kulundulula ukutekanya ne cikuuku. Iyi mibele ikakupekanishisha bwino ku kubomba imilimo yacilapo ukucindama.
14 Abantunse ilelo tabeshibe uko baleya. Ifya pano isonde ifingi fikaya, kano fye amalayo ya kwa Yehova e yakashala. Apo cili kuli we mwine ukusala fintu ukekala ku ntanshi, nomba e nshita yawamisha iya kusala ubwikalo bobe ubwa myaka ileisa. Tontonkanyapo bwino pe shuko lya bupainiya. Nga wasala bupainiya ukuba umulimo obe uwa bumi bonse, tawakalangulushiwe nelyo panono.
ICIPUSHO NA. 4: “Bushe nshakulashomboka fye pe pa kukumanisha amaawala? Ni shani nga ndefilwa ukukumanisha?”
15 Pa kusaina formu wa kulembeseshapo bupainiya bwa nshita yonse, mufwile ukwasuka icipusho ca kuti: “Bushe nauteyanya imilandu ya pa lobe ica kuti mu kulinga kuti waenekela ukufika pa cifwaikwa ca maawala 840 cila mwaka?” Pa kuti mulekumanisha, mufwile ukubomba umulimo wa mwi bala napamo amaawala yabili na hafu cila bushiku. Ukwabula ukutwishika pa kuti mulekumanisha, mufwile ukutantika bwino no kukonka uko kutantika lyonse. Bapainiya abengi balatantika programu wabo uwa mibombele umusuma, kabili uubomba bwino mu myeshi fye inono pa numa ya kutendeka bupainiya.
16 Lelo kwena, Lukala Milandu 9:11 tabepa ilyo atila, ‘inshita ne ca mankumanya fiponena ifwe bonse.’ Ukulwalisha ne fya mankumanya fimbi kuti fyalenga painiya ukufilwa ukukumanisha amaawala. Nga ca kuti ubwafya te bwa mutatakuya kabili bwamuponena ku kutendeka kwa mwaka wa mulimo, limbi mufwile fye ukulundapo ukubombesha pa kuti mukumanishe amaawala mushabombele ilyo mwapumfyanishiwe. Lelo ni shani nga kuti ubwafya bwapona ku mpela ya mwaka wa mulimo, ica kuti inshita ya kukumanisha amaawala mushabombele yacepa?
17 Nga mwalwala pa myeshi imo nelyo pa mulandu wa fya mankumanya fimbi ifyakakala, mwafilwa ukukumanisha amaawala, kuti mwalondolola ubwafya bwenu kuli Komiti wa Mulimo uwa Cilonganino. Aba baeluda nga bamona ukuti cili fye bwino ukumusuminisha ukutwalilila muli bupainiya ukwabula ukukumanisha amaawala mushabombele, kuti bapingulapo ukucite co. Kalemba akabika icishibilo pa Calembwa ca Bukasabankanya ica Cilonganino ukulangilila ukuti cili fye bwino nangu tamukumanishe amaawala mushabombele. Iyi te nsambu ya kumusuminisha ukukanabomba, lelo kuli kulangulukilako kwaibela pa mulandu wa mafya yamuponene.—Moneni ica mu kati ica Ubutumikishi Bwesu Ubwa Bufumu ubwa October, 1986 paragrafu 18.
18 Cilya fye umwaka wa mulimo watendeka, bapainiya ababelesha balacishapo amaawala pa cipimo cifwaikwa. Batangishako bupainiya bwabo, kanshi ilingi balalabako ku kubomba imilimo imbi iishacindamisha. Painiya nga afilwa ukukumanisha amaawala pa mulandu wa kuti, atemwa alefilwa ukutantika bwino nelyo alepumfyanya imibombele atantika, afwile ukubombesha umwine ukukumanisha amaawala, tafwile ukwenekela ukumulangulukilako.
19 Amafya yaponena bapainiya inshita shimo yalakakala. Napamo umo kuti atendeka ukufilwa ukukumanisha amaawala pa myeshi ingi pa mulandu wa kulwalilila, imilimo ya kusunga ulupwa na fimbipo. Lintu cabe fyo, kuti cawama ukubwelela kuli bukasabankanya no kulembeshako bupainiya bwa kwafwilisha lyonse lintu ashukila akashita. Takwaba ukupayanya kwa mutatakuya ukwa kuti umo atwalilile muli bupainiya bwa nshita yonse nga ca kuti pali nomba kuli ifilemulenga ukukanakumanisha amaawala.
20 Tulesubila ukuti ukupayanya kwa kulangulukilako nga nshi kuli bapainiya kukakoselesha abengi ukulembeshako uyu mulimo ukwabula ukusakamikwa mu kucishamo pa lwa maawala. Kufwile no kukoselesha bapainiya ba kale ukutwalilila. Tulefwaya bapainiya ukutunguluka mu mulimo wabo uwa nshita yonse.
ICIPUSHO NA. 5: “Mfwaya umulimo ndebomba ulendetela insansa. Bushe nkalasansamuka muli bupainiya?”
21 Insansa sha cine cine shashintilila pa kwampana kwa pa lwenu ukwapalamisha na Yehova na pa kuishininkisha ukuti mulemubombela mu citetekelo. Yesu alishipikishe pa cimuti ca kucushiwilwapo “pa mulandu wa kusekelela ukwabikilwe pa ntanshi yakwe.” (Heb. 12:2) Alebekelwa mu kucita ukufwaya kwa kwa Lesa. (Ilu. 40:8) Pa kuti twingaipakisha insansa shine shine mu micitile ya fintu iya nomba, kano lyonse tulebombesha imilimo iiteemuna Yehova no kuba abalinga ukumupepa. Ukukonkelela ifya ku mupashi kulacindamika umulimo tulebomba pantu mu mutima tuleshiba ukuti tulecita icalungama. Mu kupeela mwaliba insansa nga nshi, kabili twalishiba ukuti takwaba ico twingapeela ukucila pa kusambilisha abantu ifya kunonka ubumi bwa muyayaya mu calo cipya ica kwa Lesa.—Imil. 20:35.
22 Ulya painiya tulandilepo mu paragrafu wa kubalilapo ena atile: “Bushe kuti kwaba icingakuletela insansa ukucila pa kumona umuntu usambilila nankwe atendeka ukulumbanya Yehova mu kucincila? Cilaleta ukusekelela no kukosha icitetekelo ukumona fintu amaka ya Cebo ca kwa Lesa yalecincisha abantu ukwalula imikalile yabo pa kuti bengatendeka ukuteemuna Yehova.” (Moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa October 15, 1997, amabula 18-23.) Kanshi icileta insansa cinshi? Nga mwacindikisha umulimo uutupeela isubilo lya muyayaya, ukucila ukusala ukucibondola kwa pa kashita akepi muli cino calo, bupainiya bukamulenga ukumona ukuti inshita yenu muleibomfya mano mano kabili mukaba aba nsansa icine cine.
ICIPUSHO NA 6: “Apo na bashili bapainiya bakapokelela ubumi bwa muyayaya, bushe tacili kuli ne mwine ukusalapo ukuba painiya nelyo iyo?”
23 Cine cine cili kuli mwe bene ukusalapo ukubomba bupainiya. Yehova fye e wingomfwikisha imibele mulimo mu mikalile yenu. (Rom. 14:4) Afwaya imwe ukumubombela no mutima onse, umweo, amano, na maka. (Marko 12:30; Gal. 6:4, 5) Yehova atemwa umupe wa nsansa, uumubombela ne nsansa, te mu kuilishanya nelyo mu kupatikishiwa. (2 Kor. 9:7; Kol. 3:23) Mufwile ukubomba umulimo wa nshita yonse pa mulandu wa kuti mwalitemwa Yehova na bantu baba mu cifulo mubombela. (Mat. 9:36-38; Marko 12:30, 31) Ico nga e cilemucincisha, ninshi mufwile ukutontonkanyapo bwino pa kubombako bupainiya.
24 Tulesubila ukuti ifyebo fili muno fikamwaafwa ukupitulukamo bwino mu mikalile yenu no kumona nga kuti mwabomba bupainiya. Bushe kuti mwateuluka muli fimo pa kuti mutendeke bupainiya? Pe samba pali kalenda uuleti: “Ifyo Natantika Umulimo wa Bupainiya Cila Mulungu.” Esheni ukutantika ukubomba amaawala napamo 18 cila mulungu mu butumikishi. Lyene tetekeleni muli Yehova umutima onse. Ukupitila mu kwaafwa kwakwe kuti mwatunguluka! Alimulaya ukuti ‘akamwiswila ifipunda fya mu muulu, no kumupongolwele paalo, kukasuke kukabule incende ya kubapo.’—Mal. 3:10.
25 E co twamwipusha ukuti, “Bushe na imwe kuti mwabombako bupainiya?” Nga mwatila “Ee,” saleni ubushiku mukatendeka kabili ukwabula ukutwishika Yehova akamupaala ne mikalile ya nsansa!
[Charti pe bula 6]
(For formatted text, see publication)
Ifyo Natantika Umulimo wa Bupainiya Cila Mulungu
PALI CIMO: Mwi bala ulucelo
PALI CIBILI: Mwi bala ulucelo
PALI CITATU: Mwi bala ulucelo
PALI CINE: Mwi bala ulucelo
PALI CISANO: Mwi bala ulucelo
PA CIBELUSHI: Mwi bala ulucelo
PA MULUNGU: Mwi bala ulucelo
PALI CIMO: Mwi bala akasuba
PALI CIBILI: Mwi bala akasuba
PALI CITATU: Mwi bala akasuba
PALI CINE: Mwi bala akasuba
PALI CISANO: Mwi bala akasuba
PA CIBELUSHI: Mwi bala akasuba
PA MULUNGU: Mwi bala akasuba
PALI CIMO: Mwi bala icungulo
PALI CIBILI: Mwi bala icungulo
PALI CITATU: Mwi bala icungulo
PALI CINE: Mwi bala icungulo
PALI CISANO: Mwi bala icungulo
PA CIBELUSHI: Mwi bala icungulo
PA MULUNGU: Mwi bala icungulo
Lembeni kuli pensulo amaawala mukalabomba cila bushiku.
Tantikeni ukubomba amaawala 18 cila mulungu Mwi bala.
Amaawala yonse pamo mwatantika ukubomba mu mulungu umo ․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․