Ukucenda Abana Kukapwa Nomba Line!
AMASHIWI ya ntendekelo pe Bungano lyalelanda pa Nsambu sha Mwana yatile, “mu cipande ca Universal Declaration of Human Rights, ba United Nations basosele ati abaice bafwile ukusakamanwa no kwafwiwa bwino sana.” Pa fyo ulupwa lwacindama, icipande catile: “Pa kuti umwana alundulule sana imibele isuma, afwile ukukulila mu lupwa, umwaba insansa, ukutemwa, kabili umo bengamumfwikisha.” Lelo ici tacicitika.
Ukulanda fye pa mikalile isuma iya bana takwakumanina. Imibele yabipa nayanana, kabili abantu abengi bamona kwati e fyo cifwile ukuba. Abashininkisha ukuti amafunde yakonkwa te kuti bafumyepo imisango yabipa no bufunushi ifyanene. Na bafyashi fye ilingi balatekelesha iyi mibele mu cifulo ca kulanga ukutemwa no kucingilila abana babo. Bushe cinshi tusubila ukuti e cikapwisha bucilende bwa bana?
Nangu line buno bwikashi bwabipa bwalifilwa ukupeela abana ubwikalo umwaba ukutemwa e lyo ne nshita ya ku ntanshi iya mutelelwe, Kabumba wesu nomba line fye akafumyapo imibele yabipa yonse pamo no bulalelale, ukusanshako fye na bucilende bwa bana. Icikapapusha kwi sonde ca kuti, bwangu bwangu, Yehova Lesa akacitapo cimo pa milandu ya bantu ukupitila mu Bufumu bwakwe. Abasonga no kucenda bambi tabakafyuke ubupingushi bwa kwa Lesa. Abakapusuka no kwikala mu calo cipya ica kwa Lesa ni balya fye abatemwa abantu banabo. “Abatambalala bakekala mu calo, na ba mpomfu bakashalamo; lelo ababifi bakaputulwa mu calo, na bafutika bakafumpulwamo.”—Amapinda 2:21, 22.
Tontonkanyeni pa fyo tukalubuka ilyo abaice na bakalamba bene bakekala ukwabula ukusaalulwa no kucendwa! Nangu fye malangulushi no kukalipwa kwa mubili ifiisa pa mulandu wa kucendwa no lukaakala tafyakabepo. Abacendwa tabakalelungulushiwa ku kwibukisha ifyo fintu nelyo ifya kufumamo. “Ifya ntanshi tafyakebukishiwe, tafyakabukuluke mu mutima.”—Esaya 65:17.
Lyene takwakabe umwana ukafyalwa uukacushiwa nelyo ukucendwa. Insansa, ukutemwa, no kumfwikisha abana tafyakabe filoto fye. Pa lwa bekashi ba mu calo cipya ica kwa Lesa, Esaya 11:9 itila: ‘Tabakacite bubi kabili tabakonaule.’ We nsansa tukakwata ilyo ubupiina, ukubomfya bubi bubi imiti ikola, indupwa sha bulanda, ne mibele yabipa fikafumapo! Umutende, ubulungami, no mutelelwe e fikabapo. “Abantu bandi bakekala mu bwikalo bwa mutende, mu mekalo ya mutelelwe, mu fya kutushamo fya cibote.”—Esaya 32:18.
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 9]
Ukusakamana kwa Bafyashi Kuti Kwacincintila Ulupwa Ukubongoloka
● “Abafyashi bandi bankoseleshe ukubomba bwino ku sukulu no kusambilila umulimo umo Tabaeseshe ukumpatikisha ukucita ifyo batemenwe, lelo bangafwile ukusala kosi yalesambilisha umulimo nalefwaya.”—Tais.
● “Ine na nkashi yandi nga twaya ku kushita ifintu, bamayo baletushindika. Baletwafwa ukubomfya bwino indalama, no kukanashita ifya kufwala ifyacilamo ukupuulama nelyo ifya lubeebeelu.”—Bianca.
● “Nga tuleya ku maparte, abafyashi bandi lyonse baleipusha pa bali no kusangwako, umusango wa nyimbo shikabako, na lintu iyo parte ili no kutendeka na lintu ili no kupwa. Ku maparte ayengi twaleya ulupwa lonse.”—Priscila.
● “Ilyo nali umwaice na lintu nali mu myaka ya bupungwe, lyonse twalelanshanya bwino na bafyashi bandi. Untu nalesambilila nankwe amwene ci kabili asosele ati: ‘Ndakumbwa ifyo wayangukililwa ukulanda na bafyashi bobe pa cili conse. Ine nangu ni bamayo nshayangukililwa ukulanda na bo, kabili ilingi ifyo mfwaya ukwishiba nsambilila ku bantu bambi.’”—Samara.
● “Nali uwacaice wa nsansa. Nshalemona ububi mu bantu kabili lyonse naleseka na bo. Naleumfwa bwino ukuba na banandi kabili naleipakisha ukulanda na bene ifintu fya kusekesha. Abafyashi bandi balyumfwikishe ukuti ubu e buntu bwandi, kabili tabaeseshe ukwalula ifyo naba. Lelo mu cikuuku balingafwile ukumfwikisha ukuti mfwile ukucenjela ilyo ndi na baume kabili mfwile ukuicindika ilyo ndi na bene.”—Tais.
● “Nga fintu caba ku bacaice abengi, natendeke ukufwaya ukukwata umwaume. Batata batile nali no kutendeka ukwishishanya nga nakumanisha imyaka balandile. Nshabipilwe pali ci. Lelo, namwene ukuti abafyashi bandi balyangilweko kuli ine kabili balefwaya ukuncingilila ku fyabipa fingacitika.”—Bianca.
● “Nalemona icupo ukuti cisuma, maka maka pa mulandu wa bafyashi bandi. Lyonse baleumfwana kabili balelanshanya bwino. Njibukisha ukuti ilyo naleishishanya, bamayo bamfundile pa fya kucita mu mibele imo kabili balondolwele ne fyo ici cingakuma icupo candi.”—Priscila.
[Icikope pe bula 10]
Mu calo cipya ica kwa Lesa, tamwakabe umwana ukalacushiwa