Japta 22

Faswan Trabol—Ol Lokis

1. ?Taem ol enjel oli blou pupu long heven, wanem i kamaot long wol? ?Namba faef pupu i talemaot wanem?

NAMBA faef enjel i mekemrere blong blou pupu blong hem. Fo enjel oli blou pupu blong olgeta finis long heven. Mo fo panis i kasem wan haf blong wol, tu haf i stap. Jeova i kilim haf ya we hem i ting se i gat fol moa i bitim ol narafala haf, hemia Krisendom. Hem i putum long klia ples sik blong Krisendom we i karem ded. Taem ol enjel oli blou pupu blong olgeta long heven, sam man long wol oli talemaot sam mesej long olgeta man long wol. Nao namba faef enjel i rere blong blou pupu blong hem we bambae i talemaot faswan trabol. Trabol ya bambae i mekem man i fraet moa i bitim ol samting we i kamaot bifo. Hem i long saed blong fulap lokis. Be fastaem yumi mas lukluk sam narafala vas we bambae oli givhan long yumi blong kasem save moa long trabol ya.

2. ?Wanem buk long Baebol i tokbaot fulap lokis we i kolosap sem mak long vison blong Jon? ?Oli mekem wanem long Isrel bifo?

² Buk blong Joel long Baebol, we hem i raetem biaen long 900 B.K.T., hem i tokbaot fulap bebet, mo lokis tu, we oli kolosap sem mak long olgeta long vison blong Jon. (Joel 2:1-11, 25)a Oli blong mekem ol man Isrel we oli lego tru wosip oli harem nogud. Be tu, trabol ya bambae i pulum wanwan man Isrel blong tanem tingting blong olgeta from sin mo blong kasem blesing blong Jeova bakegen. (Joel 2:6, 12-14) Taem samting ya i hapen, bambae Jeova i kafsaedem speret blong hem long “olkaen man.” Mo ol saen mo woning we oli mekem man i fraet mo seksek bambae oli kamaot fastaem long “bigbigfala dei blong Jeova we i mekem ol man oli fraet.”—Joel 2:11, 28-32.

Wan Panis Long Faswan Handred Yia

3, 4. (a) ?Wetaem profet tok blong Joel japta 2 i kamtru fastaem? ?Mo olsem wanem? (b) ?Long faswan handred yia, olsem wanem wan panis i kamaot we i olsem fulap lokis? ?Panis ya i gohed gogo wetaem?

³ Long faswan handred yia, hemia fastaem we profet tok ya blong Joel japta 2 i kamtru. Long Pentekos long 33 K.T., God i kafsaedem tabu speret blong hem, ale hem i makemaot ol faswan Kristin mo givim paoa long olgeta blong toktok long plante lanwis long saed blong “ol bigbigfala wok ya we God i mekem.” From samting ya, fulap man oli hivap wanples. Aposol Pita i toktok long ol man ya we oli sapraes long ol bigbigfala wok blong God. Hem i talemaot profet tok blong Joel 2:28, 29 mo hem i eksplenem se profet tok ya i stap kamtru long fored blong olgeta. (Ol Wok 2:1-21) Be i no gat wan ripot se ol tru bebet oli fulap long taem ya, we oli mekem sam man oli harem nogud mo oli pulum sam narafala man blong tanem tingting blong olgeta from sin.

⁴ ?Be i gat wan samting olsem wan trabol we i kilim ol man long taem ya? !Yes! Hemia from we ol Kristin we God i jes makemaot olgeta wetem tabu speret oli prij oltaem.b Jeova i yusum olgeta blong singaot ol man Isrel we oli wantem harem mesej blong hem, blong oli tanem tingting blong olgeta from sin mo haremgud long ol blesing long hem. (Ol Wok 2:38-40; 3:19) Sam man oli harem, mo olgeta ya oli kasem blesing blong God long bigfala fasin. Be olgeta we oli no harem, ol Kristin long faswan handred yia oli olsem fulap lokis we oli kam blong spolem olgeta. Ol Kristin oli stat prij long Jerusalem, mo oli go long ol ples long Judia mo Sameria tu. I no longtaem oli kasem evri ples. Oli mekem ol man Isrel we oli no bilif oli harem nogud tumas, from we oli talemaot long open ples se Jisas i laef bakegen, mo plante moa samting we i joen wetem mesej ya. (Ol Wok 1:8; 4:18-20; 5:17-21, 28, 29, 40-42; 17:5, 6; 21:27-30) Oli gohed blong givim trabol ya long ol man ya gogo ‘dei we i mekem ol man oli fraet,’ long 70 K.T. Long taem ya, Jeova i pulum ami blong ol man Rom blong i agensem Jerusalem mo i spolem hem. Ol Kristin we oli bilif mo oli singaot nem blong Jeova, olgeta nomo oli stap sef.—Joel 2:32; Ol Wok 2:20, 21; Proveb 18:10.

Wan Panis Biaen Long 1900 K.T.

5. ?I stat long 1919, olsem wanem profet tok blong Joel i kamtru?

⁵ I stret blong ting se profet tok blong Joel i mas kamtru long bigfala fasin long taem blong en. !Yes, samting ya i tru ya! Long Septemba 1-8, 1919, ol Baebol Studen oli mekem asembli long Seda Poen, long Amerika. Long taem ya Jeova i kafsaedem speret blong hem bigwan, ale samting ya i pusum ol man blong hem blong mekemrere long wan bigfala wok blong prij long olgeta ples long wol. I gat plante man long taem ya we oli stap talem se oli Kristin. Be ol Baebol Studen, we oli luksave se Jisas i kam King long heven finis, olgeta nomo oli traehad blong talemaot gud nyus long olgeta ples long wol. Oli gohed nomo blong prij. Taswe, olsem profet tok ya i talem, oli kam olsem wan trabol we i mekem ol gyaman Kristin long Krisendom oli harem nogud tumas.—Matyu 24:3-8, 14; Ol Wok 1:8.

6. (a) ?Taem namba faef enjel i blou pupu blong hem, Jon i luk wanem? (b) ?“Sta” ya i minim hu? ?From wanem?

⁶ Twantesikis yia biaen we ol ami oli spolem Jerusalem, Jon i raetemdaon Revelesen. Mo hem tu i tokbaot trabol ya. ?Hem i talem wanem moa we profet tok blong Joel i no talem? Yumi ridim ripot blong Jon: “Nao namba faef enjel i blou pupu blong hem. Nao mi luk wan sta we i aot long skae, i foldaon long graon finis. Sta ya i gat ki blong openem bigfala hol we i godaon we i godaon olgeta.” (Revelesen 9:1) “Sta” ya i defren long sta we Jon i luk bifo, long Revelesen 8:10. Narafala sta i stap foldaon. Be naoia, hem i luk “wan sta we i aot long skae, i foldaon long graon finis.” Sta ya i gat wok blong mekem long wol ya. ?Sta ya i minim wan prapa man, no wan speret man? Biaen, Revelesen i talem se man ya we i gat “ki blong lokem bigfala hol we i godaon we i godaon olgeta,” i sakem Setan i go long “bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta.” (Revelesen 20:1-3) Taswe man ya i mas wan speret man we i gat bigfala paoa. Long Revelesen 9:11, Jon i talem se ol lokis oli gat “jif [king, NWHS.5,] blong olgeta . . . hemia enjel ya we i bos blong bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta.” Tufala vas ya i mas tokbaot semfala man, from we i stret we enjel we i gat ki blong bigfala hol ya hem i sem enjel we i bos blong bigfala hol ya. Mo sta ya i mas minim King we Jeova i putumap hem, from we ol tabu Kristin oli agri se oli gat wan King nomo we i olsem enjel, hemia Jisas Kraes.—Kolosi 1:13; 1 Korin 15:25.

7. (a) Taem hem i openem “bigfala hol ya” wanem i hapen? (b) ?Wanem “bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta”? ?Mo hu i stap smoltaem long bigfala hol ya?

⁷ Ripot ya i gohed olsem: “Nao hem i openem bigfala hol ya, nao plante smok i kamaot long hem, olsem smok blong bigfala faea, nao smok ya i mekem san mo skae i kam tudak. Nao i gat ol lokis oli kamkamaot long smok ya, oli kamdaon long graon, mo oli gat paoa olsem paoa blong skopion.” (Revelesen 9:2, 3) Baebol i soemaot se “bigfala hol we i godaon we i godaon olgeta” hem i ples we i no gat wok nating long hem, hem i olsem ples blong ded nomo. (Skelem Rom 10:7; Revelesen 17:8; 20:1, 3.) Smol kampani blong ol brata blong Jisas oli stap smoltaem long wan “bigfala hol” olsem, taem oli kam slak long wok blong olgeta long en blong faswan bigfala faet blong wol (1918-1919). Be long 1919, Jeova i kafsaedem speret blong hem long ol man blong hem we oli tanem tingting blong olgeta from sin. Ale, oli girap, oli rere blong mekem bigfala wok we i stap fored long olgeta, olsem wan bigfala kampani blong lokis.

8. ?Taem ol lokis oli kamkamaot, olsem wanem plante “smok” i kamaot tu?

⁸ Olsem Jon i luk, taem ol lokis oli kamkamaot, i gat plante smok i kamaot tu, olsem “smok blong bigfala faea.”c Hemia nao samting we i hapen long 1919. Krisendom mo wol ya i kam tudak we i tudak. (Skelem wetem Joel 2:30, 31.) Fastaem ol lida blong Krisendom oli mekem plan blong finisim blong olwe wok blong talemaot Kingdom. Be taem ol lokis, hemia grup olsem Jon bifo, oli kamkamaot, oli winim ol lida blong Krisendom. Mo afta, ol lida ya oli sakem Kingdom blong God olgeta. God i givim raet long kampani ya we oli olsem lokis mo oli yusum raet ya blong talemaot ol strong jajmen mesej blong God. Samting ya i olsem smok we i kam kavremap ol gyaman skul blong Krisendom. “San” blong Krisendom, we i mekem Krisendom i luk olsem se i gat laet, hem i kam tudak. Mo “skae” (“win,” NW) i kam olsem smok from ol jajmen blong God we ol man blong hem oli talemaot, mo from we oli stap talemaot se “jif blong paoa blong win” blong wol ya, hemia god blong Krisendom.—Efesas 2:2, NW; Jon 12:31; 1 Jon 5:19.

!Ol Lokis Ya We Oli Save Givim Sobodi Long Man!

9. ?Ol lokis oli harem wanem oda blong faet?

⁹ ?Ol lokis oli harem wanem oda we oli mas folem long wok blong olgeta? Jon i talem se: “Be oli gat tok blong olgeta finis se oli no save spolem gras mo tri mo ol samting olsem. Oli save spolem ol man ya nomo we mak blong God i no stap long fes blong olgeta. Mo oli gat tok tu se oli no save kilim ol man ya oli ded, be blong faef manis, oli save givim sobodi nomo long olgeta. Mo sobodi ya we oli save givim long olgeta, oli harem olsem we skopion i kakae olgeta. Nao long faef manis ya, bambae ol man ya oli traem lukaot rod blong ded, be bambae oli no save faenem rod blong hem sam ples. Bambae oli wantem tumas blong oli ded, be bambae ded i ronwe long olgeta, oli no save kasem.”—Revelesen 9:4-6.

10. (a) ?Trabol ya i kilim hu fastaem? ?Mo hem i mekem wanem long olgeta? (b) ?Wanem sobodi we ol man ya oli kasem? (Lukluk futnot tu.)

¹⁰ Makem se trabol ya i no kam fastaem long ol man mo ol bigfala man blong wol, hemia ol “gras mo tri.” (Skelem wetem Revelesen 8:7.) Ol lokis ya oli save spolem ol man nomo we mak blong God i no stap long fes blong olgeta, hemia ol man blong Krisendom we oli stap talem se oli gat mak blong God, be laef mo fasin blong olgeta i soemaot se oli stap gyaman. (Efesas 1:13, 14) Taswe toktok blong grup ya tede we oli olsem ol lokis i givim sobodi long ol lida blong ol skul blong Krisendom fastaem. !Traem tingbaot olsem wanem ol flas lida ya oli harem nogud taem oli harem tok ya se oli no stap lidim ol sipsip blong olgeta oli go long heven, mo antap long samting ya, olgeta tu bambae oli no kasem heven!d !Tru ya, i olsem we “wan blaenman i stap lidim wan narafala blaenman”!—Matyu 15:14.

11. (a) ?Ol lokis oli gat raet blong givim sobodi long ol enemi blong God gogo hamas taem i pas? ?From wanem hemia i no wan sot taem nomo? (b) ?Sobodi blong olgeta i bigwan olsem wanem?

¹¹ Sobodi ya i stap gogo faef manis i pas. ?Hemia i sot taem nomo? No gat, long saed blong ol prapa lokis, hemia i longtaem. Faef manis i ful laef blong wan lokis. Samting ya i minim se ol man we oli olsem ol lokis tede oli stap stikim ol enemi blong God gogo laef blong olgeta i finis. Mo tu, oli mekem man i harem nogud tumas we hem i lukaot rod blong ded. Tru, yumi no harem wan ripot se wan man we ‘ol lokis’ oli kakae hem, hem i traem kilim hem wan i ded. No gat. Be tok ya i givhan long yumi blong kasem save olsem wanem man i harem nogud taem ol lokis we Revelesen i tokbaot oli kakae hem. Hem i harem olsem we skopion i kakae hem. Hem i kolosap sem mak long profet tok blong Jeremaea long saed blong ol man Isrel. Oli no stap tru long God, nao oli ron wanwan olbaot, taem ol man Babilon oli winim olgeta. Hem i talem se bambae oli harem nogud tumas, oli wantem ded nomo, oli no moa wantem laef.—Jeremaea 8:3; mo lukluk tu long Eklesiastis 4:2, 3.

12. ?From wanem ol lokis oli kasem raet blong mekem ol lida blong Krisendom oli harem nogud tumas long saed blong speret, be oli no gat raet blong kilim olgeta oli ded?

¹² ?From wanem ol lokis oli gat raet blong mekem ol man ya oli harem nogud long saed blong speret, be oli no gat raet blong kilim olgeta oli ded? From we faswan trabol ya i blong mekem ol gyaman fasin blong Krisendom mo ol rong blong hem oli kam long klia ples. Biaen nomo, taem dei blong Masta i gohed moa, bambae oli talemaot fulwan se Krisendom i ded olgeta long saed blong speret. Long namba tu trabol nomo, wan haf blong ol man oli ded, tu haf i stap.—Revelesen 1:10; 9:12, 18; 11:14.

Ol Lokis Oli Rere Blong Faet

13. ?Ol lokis ya oli olsem wanem?

¹³ !Jon i luk we ol lokis ya oli defren! Hem i talem se: “Ol lokis ya, mi luk olgeta oli olsem ol hos we oli mekemlaen long taem blong faet. Long hed blong olgeta oli gat samting olsem hat blong king, we oli wokem long gol blong flasem olgeta. Mo fes blong olgeta i olsem fes blong man. Hea blong olgeta i longfala, olsem hea blong woman, mo tut blong olgeta i olsem tut blong [laeon, “NW”]. Long bodi blong olgeta, mi luk we oli werem samting olsem [aean, “NW”] klos blong faet blong blokem bodi blong olgeta, ara i no save kasem olgeta. Mo noes blong wing blong olgeta i olsem noes blong plante kat blong faet we ol hos oli pulum, oli reses blong go long faet.” —Revelesen 9:7-9.

14. ?Olsem wanem ol tok blong Jon long saed blong ol lokis i stret long grup blong ol Kristin man we oli laef bakegen long saed blong speret long 1919?

¹⁴ Ol tok ya i stret long grup blong ol gudfala Kristin man we oli laef bakegen long saed blong speret long 1919. Olsem ol hos, oli rere blong faet long saed blong trutok long fasin we aposol Pol i talem. (Efesas 6:11-13; 2 Korin 10:4) Jon i luk we long hed blong olgeta oli gat samting olsem hat blong king, we oli wokem long gol. I no stret we oli werem trufala hat blong king, from we oli no rul taem oli stap long wol yet. (1 Korin 4:8; Revelesen 20:4) Be long 1919 finis, oli luk olsem ol king. Olgeta oli brata blong King. Mo hat blong king we bambae oli kasem long heven i stap wet long olgeta. Sipos oli stanap strong go kasem en, bambae oli kasem ol hat ya.—2 Timote 4:8; 1 Pita 5:4.

15. ?Wanem mining blong ol haf ya blong ol lokis: (a) aean klos blong faet? (b) fes olsem man? (c) hea olsem woman? (d) tut olsem laeon? (e) bigfala noes blong olgeta?

¹⁵ Long vison ya, ol lokis oli werem aean klos blong faet blong blokem bodi blong olgeta. Hemia i saen blong stret fasin we i no save brokdaon samtaem. (Efesas 6:14-18) Mo tu, fes blong olgeta i olsem fes blong man. Samting ya i makem fasin lav, from we God i mekem man i stret pija blong hem. Mo God hem i lav. (Jenesis 1:26; 1 Jon 4:16) Hea blong olgeta i longfala, olsem hea blong woman. Hemia i soemaot gud se oli obei long King blong olgeta, we hem i bos blong hol ya we i godaon we i godaon. Mo tut blong olgeta i olsem tut blong laeon. Laeon i yusum tut blong hem blong kakae mit. I stat long 1919 i kam, grup ya we i olsem Jon bifo, oli naf blong kakae strong kakae blong speret bakegen. Hemia i minim moa ol trutok long saed blong Kingdom blong God, we “Laeon blong Juda,” Jisas Kraes, i rul long hem. Laeon i saen blong fasin no fraet. Taswe oli nidim fasin no fraet bigwan blong kakae ol strong trutok we oli mas talemaot, blong prentem ol buk long hem, mo blong givimaot mesej ya long olgeta ples long wol. Ol man ya we oli olsem ‘ol lokis’ oli mekem fulap noes. Hem i olsem “noes blong plante kat blong faet we ol hos oli pulum, oli reses blong go long faet.” Oli folem eksampel blong ol Kristin long faswan handred yia, oli no save stap kwaet.—1 Korin 11:7-15; Revelesen 5:5.

16. ?Wanem mining blong ‘tel blong skopion, we i gat tut long hem’?

¹⁶ !Wok blong prij blong olgeta i no min se oli toktok nomo! “Oli gat tel olsem skopion nomo, we i gat tut long tel blong hem. Mo paoa ya we oli gat blong mekem ol man oli harem nogud long faef manis ya, hem i stap long tel blong olgeta.” (Revelesen 9:10) ?Wanem mining blong samting ya? Taem ol Wetnes blong Jeova oli mekem wok blong talemaot Kingdom, oli seremaot ol buk, magasin, buklet, mo traket long ol man. Ol tok insaed long ol buk ya oli gat paoa, oli stanap long Tok blong God nomo. Ol man oli save ridim ol buk long haos blong olgeta. From we ol buk ya oli givim woning se dei blong Jeova blong givimbak long ol man i stap kolosap nao, oli olsem skopion we i save kakae man. (Aesea 61:2) Bifo we laef blong ol lokis long saed blong speret i finis, oli mas finisim wok ya we God i givim blong talemaot ol jajmen blong Jeova. Samting ya bambae i mekem ol stronghed man we oli no gat respek long God mo long ol tabu samting oli harem nogud.

17. (a) ?Long asembli blong ol Baebol Studen long 1919, oli talemaot wanem we bambae i mekem mesej blong olgeta i stikim man moa? (b) ?Olsem wanem ol lida blong ol skul oli kasem sobodi? ?Mo oli ansa olsem wanem?

¹⁷ Smol grup blong ol man we oli olsem lokis oli glad tumas taem oli harem long asembli long 1919 se i gat wan nyufala magasin, nem blong hem The Golden Age. Magasin ya i kamaot wan taem long tu wik, mo hem i blong mekem mesej we oli talemaot long ol man i stikim olgeta moa.e Long Septemba 29, 1920, Namba 27 blong magasin ya i kamaot. Hem i talemaot tu fes fasin blong ol lida blong ol skul long 1918 kasem 1919, taem oli mekem bigfala trabol long ol Baebol Studen long Amerika. Long ol yia biaen long 1920 mo 1930, The Golden Age i givim sobodi long ol lida blong ol skul ya, from we hem i prentem sam moa store mo pija blong stikim olgeta. Hem i soemaot olsem wanem ol lida oli yusum politik blong trikim ol man. Mo hem i talemaot moa olsem wanem ol lida blong Katolik skul oli agri wetem ol rabis rula blong Fasis mo Nasi gavman. From samting ya, ol lida blong ol skul ya oli girap, oli ‘mekem ol loa blong stanemap ol fasin nogud.’ Mo oli putumap ol grup blong mekem raf fasin long ol man blong God.—Ol Sam 94:20, King James Version.

Woning Long Ol Lida Blong Wol

18. ?Ol ‘lokis’ oli gat wanem wok blong mekem? ?Wanem i hapen blong ansa long krae blong pupu blong namba faef enjel?

¹⁸ Long taem ya, ol man we oli olsem lokis oli gat wan wok blong mekem. Oli mas talemaot gud nyus blong Kingdom. Oli mas mekem ol rong blong ol gyaman skul i kam long klia ples. Oli mas faenem ol sipsip we oli lus finis. Taem ol ‘lokis’ ya oli stap mekem wok ya, oli fosem ol man long wol blong wekap long tingting blong olgeta. Mo grup ya we i olsem Jon bifo, oli stap obei yet long krae blong pupu blong ol enjel. Oli gohed blong talemaot se i stret nomo we Jeova i mekem ol jajmen blong hem i kamtru long Krisendom. Blong ansa long krae blong pupu blong namba faef enjel, wan spesel haf blong ol jajmen mesej ya i kamaot long asembli blong ol Baebol Studen long London, Engglan, long Mei 25-31, 1926. Hemia i wan disisen we nem blong hem se: “Toktok We i Go Long Ol Lida Blong Wol Ya.” Mo tu, long Royal Albert Hall, oli mekem pablik tok we nem blong hem se: “?From Wanem Ol Bigfala Nesen Blong Wol Oli Stap Seksek?—?Mo Olsem Wanem Blong Winim Trabol Ya?” Long nekis dei blong hem, oli prentem tufala tok ya long wan bigfala nyuspepa blong London. Biaen, grup ya we i olsem ol lokis oli givimaot 50 milyan kopi blong wan traket we i talemaot disisen ya long olgeta ples long wol. !Tru ya, hemia i rili givim sobodi long ol lida blong ol skul! Plante yia biaen, ol man long Engglan oli tokbaot yet strong mesej long ol traket ya.

19. ?Ol man we oli olsem lokis oli kasem wanem narafala tul blong faet? ?Hem i talem wanem long saed blong disisen we oli prentem long London?

¹⁹ Long asembli ya, ol man we oli olsem lokis oli kasem wan nyufala tul blong faet, hemia wan nyufala buk, nem blong hem Deliverance. Hem i storeyan long ol saen we Baebol i talem blong pruvum se ‘pikinini boe,’ hemia Kingdom no gavman blong Kraes long heven, i ‘bon’ long 1914. (Matyu 24:3-14; Luk 21:24-26; Revelesen 12:1-10) Biaen, hem i talemaot disisen we oli prentem long London long 1917 mo eit lida blong skul i saenem. Ol man oli stap talem se ol lida ya “oli nambawan prija long wol.” Oli man blong talemaot toktok blong ol bigfala Protestan skul—Baptis, Kongregesenal, Presbyterian, Episkopelian, mo Metodis. Disisen ya i talemaot se “bigfala trabol blong naoia i soemaot se en blong rul blong ol Hiten Nesen i kolosap” mo “enitaem nomo, yumi save luk Masta blong yumi i kamtru.” !Yes, ol lida blong ol skul ya oli luksave saen we i soemaot se Jisas i stap bakegen! ?Be oli wantem mekem wan samting? Buk ya Deliverance i talem ansa long yumi se: “Bisnes ya i narakaen from we ol man ya we oli saenem disisen ya, biaen oli sakem hem. Mo oli no wantem luksave pruf se yumi stap kolosap long en blong wol mo insaed long dei we Masta blong yumi i stap bakegen.”

20. (a) ?Ol lida blong ol skul oli mekem wanem jus long saed blong grup we i olsem ol lokis mo jif blong olgeta? (b) ?Jon i talem se hu i jif blong ol lokis ya? ?Mo wanem nem blong hem?

²⁰ Ol lida blong Krisendom oli no wantem talemaot Kingdom blong God. Oli wantem stap wetem wol blong Setan nomo. Oli no wantem joen wetem grup ya we oli olsem lokis mo King blong olgeta. Jon i tokbaot king no jif ya, i se: “Oli gat jif blong olgeta we i bos blong olgeta, mo jif ya, hemia enjel ya we i bos blong bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta. Long lanwis blong ol man Isrel, nem blong jif ya Abadon [we i minim “Spolem”]. Mo long lanwis blong ol man Gris, oli talem se Apolion, [we i minim “Man blong spolem”].” (Revelesen 9:11) Jisas we hem i “bos blong bigfala hol ya” mo “Man blong spolem,” hem i rili mekem bigfala panis i kamtru long Krisendom. !Be i gat moa yet!

[Ol Futnot]

[Tok Blong Pija Long Pej 143]

Taem namba faef enjel i blou pupu blong hem, faswan long ol tri bigfala trabol i stat

[Tok Blong Pija Long Pej 146]

Ol ara oli stikim hat blong ol enemi blong King. (Ol Sam 45:5) Pija ya mo tok we i stap daon long hem, hem i olsem plante pija we oli prentem long ol yia biaen long 1930. Ol mesej olsem oli stikim ‘ol man we mak blong God i no stap long fes blong olgeta’

[Tok Blong Pija Long Pej 147]

Royal Albert Hall, we oli talemaot nyufala buk ya Deliverance, mo oli agri long disisen ya: “Toktok We i Go Long Ol Lida Blong Wol Ya”