Holemtaet Pis—Long Medel Blong Ol Elda Mo Ol Man Blong Givhan
SMOLTAEM afta long Pentekos 33 K.T., wan trabol i kamaot long Kristin kongregesen we i jes stat. Oli bin putumap wan plan blong lukaot long ol wido. Be smoltaem biaen, “wan rao i kamaot. Long wan saed i gat ol man Isrel we oli stap yusum lanwis blong ol man Gris, mo long narasaed i gat ol man Isrel we oli stap yusum lanwis blong olgeta. Nao fas haf ya oli stap talem se evri dei, taem we ol man oli seraot ol mane mo kakae, oli no lukaotgud long ol wido long saed blong olgeta.”—Ol Wok 6:1.
Ol aposol oli harem ol komplen ya. “Nao ol twelef aposol oli singaot olgeta blong kampani ya blong ol man blong Jisas, blong oli kam wanples. Nao oli tok long olgeta, oli talem se ‘Ol brata. I no stret blong mifala i lego wok ya blong talemaot tok blong God, blong go lukaot long ol samting ya. Be yufala i mas jusumaot seven man blong yufala, we oli gat gud nem long fes blong ol man. Olgeta ya oli mas man we tabu speret i fulap long olgeta, mo oli mas waes man tu. Nao bambae mifala i putumap olgeta blong oli lukaot long bisnes ya.’ ”—Ol Wok 6:2, 3.
Samting ya i soemaot wan impoten rul we oli stap folem long plan blong Kristin kongregesen. Sam man oli stap lukaot long ol wok we i sem mak oltaem, mo sam narafala man oli lukaot long ol samting we oli moa impoten long saed blong speret. Samting ya i no jes stat. Long Isrel bifo, oli putum Eron mo ol laen blong hem blong wok olsem ol pris blong mekem sakrifaes long God. Be, Jeova i talem se ol Livaet oli mas halpem olgeta, ‘oli mas lukaotgud long ol samting blong haos miting ya.’ (Namba 3:5-10) Sem mak, tede ol man blong givhan oli halpem ol elda.
Wok Blong Ol Elda Mo Ol Man Blong Givhan
Baebol i soemaot ol hae mak we ol elda mo ol man blong givhan oli mas kasem. (1 Timote 3:1-10, 12, 13; Taetas 1:6-9) Oli no traem blong winim narafala be olgeta evriwan oli wok blong kasem sem mak ya nomo—blong mekem kongregesen i kam strong moa. (Skelem wetem Efesas 4:11-13.) Be, i gat sam samting we oli defren long wok we tufala grup ya oli mekem long kongregesen. Long 1 Pita 5:2, i talem long ol elda se: “Yufala i mas lukaotgud long ol man we God i givim long yufala, olsem we man blong lukaot long sipsip i stap lukaotgud long ol sipsip blong hem. Yufala i mas lukaotgud long olgeta, we tingting blong yufala i glad blong mekem, olsem we God i wantem. I nogud yufala i mekem wok ya we tingting blong yufala i no glad. Mo i nogud yufala i mekem blong kasem pei long hem. Yufala i mas mekem from we tingting blong yufala i glad long hem.” Oli mas talemaot long God olsem wanem oli stap mekem tabu wok ya we God i trastem olgeta blong mekem.—Hibrus 13:17.
?Olsem wanem long ol man blong givhan? Baebol i no talem se oli mas kasem hae mak long fasin blong olgeta blong tij olsem ol elda. Wok blong olgeta i defren long wok blong ol elda. Long faswan handred yia K.T., i klia se oli mas lukaotgud long plante samting long saed blong bodi, ol smosmol wok we oli mas mekem oltaem, mo ol wok we oli no rili long saed blong speret, maet i joen wetem ol samting we oli stap pem blong mekem kopi blong ol Baebol no wok blong mekem ol kopi.
Tede, ol man blong givhan oli gohed blong mekem plante defren kaen impoten wok long kongregesen, olsem oli lukaot long ol kaon long kongregesen mo ol teritori, wok blong seremaot ol magasin mo ol buk, mo wok blong lukaot long Haos Kingdom. Oli givim wok blong tij long sam man blong givhan we oli naf, samtaem oli save lidim Buk Stadi blong kongregesen, oli save mekem tok long Miting blong Kingdom Wok, mo oli save mekem pablik tok.
Taem ol elda mo ol man blong givhan oli wok tugeta long pis, oli lukaotgud long ol samting we kongregesen i nidim—long saed blong speret mo blong folemgud plan blong ogenaesesen—long wan fasin we i skelgud. From samting ya ol memba blong kongregesen oli glad, oli strong, mo oli karem plante frut long saed blong speret. Tingbaot wanem we Pol i raetem long olgeta long Efesas we tabu speret i makemaot olgeta se: “Yumi joen blong kam wan bodi nomo. Mo ol joen blong bodi ya oli stap holem bodi ya blong i stap strong. Nao taem yumi ya, we yumi olsem ol haf blong bodi ya blong hem, yumi mekem olsem we i stret nomo blong yumi mekem, bodi ya blong hem i save gru. Taem yumi holem fasin ya we yumi laekem man tumas, bodi ya blong Kraes we yumi ya, hem i save kam strong moa.”—Efesas 4:16.
Ol elda mo ol man blong givhan oli mas traehad blong wokem semfala pis ya, hemia i blong agri, gat wan tingting, wok tugeta, mo joengud. Be, pis i no save kamaot olsem nomo. Oli mas wokem mo lukaotgud long hem.
Wanem We Ol Elda Oli Save Mekem
Wan impoten samting i blong luksave se fasin fren blong wan elda long wan man blong givhan i no olsem fasin fren blong wan masta long wan slef no wan bos long man we i wok blong hem. Taem i gat trufala pis, ol elda oli tingbaot ol man blong givhan olsem ol minista blong God sem mak long olgeta. (Skelem wetem 1 Korin 3:6-9.) Rom 12:10 i talem se, ‘Long saed blong fasin blong soem ona long narafala, yufala fastaem i mas soemaot rod.’ Taswe ol elda oli mas blokem ol fasin we maet i save daonem no spolem ol man blong givhan. Bitim we oli daonem olgeta long ol gudfala samting we oli wantem mekem folem tingting blong olgeta, oli mas pulum olgeta blong mekem olsem. Sipos oli soem respek long ol man blong givhan, samting ya i save mekem ol gudfala fasin oli kam strong moa long ol man blong givhan, mo mekem olgeta oli glad long wok blong olgeta long kongregesen.
Ol elda oli mas tingbaot tu se wok blong olgeta blong lukaotgud long ol sipsip blong God we oli stap long han blong olgeta, i minim tu lukaot long ol brata we oli man blong givhan. I tru, ol man blong givhan oli mas ol Kristin man we oli bigman long saed blong speret. Be, oli sem mak long ol narafala sipsip, samtaem wanwan long olgeta oli nidim help. Ol elda oli mas wantem tumas blong halpem olgeta blong gru moa long saed blong speret.
Eksampel, taem aposol Pol i mitim yangfala man ya Timote, kwiktaem nomo hem i luksave se Timote i save kam wan gudfala man blong God mo “i wantem tekem Timote i biaen long hem.” (Ol Wok 16:3) Timote i kampani wetem Pol long wok blong hem, from samting ya i kasem nambawan trening. Yes, sam yia biaen Pol i save raet i go long ol Kristin long Korin se: “Mi sanem Timote i go long yufala finis blong i givhan long yufala long ol rod ya. Long Kristin laef, hem i olsem pikinini blong mi, we mi laekem hem tumas, mo oltaem hem i strong long wok ya. Hem i save tijim yufala bakegen long ol fasin we mi stap folem long nyufala laef ya we i kamaot long Jisas Kraes.”—1 Korin 4:17.
?Ol elda, yufala i stap yusum fulwan, waes blong ol man blong givhan long kongregesen blong yufala? ?Yufala i stap givim trening long olgeta wanwan long fasin blong toktok fored long ol man mo fasin blong stadi dip long Baebol, blong halpem olgeta blong gohed moa? ?Yu yu askem olgeta we oli nafgud blong go wetem yu taem yu visitim ol sipsip blong God? ?Yu yu wok wetem olgeta long wok blong prij? Long parabol blong Jisas long saed blong ol man blong holem mane blong masta, masta ya i talem long ol man blong wok blong hem we oli lukaotgud long wok blong hem se: “Wan gudfala wok ya. Yu yu wan gudfala man.” (Matyu 25:23) ?Yu yu stap talem plante gudfala toktok blong leftemap tingting mo talem tangkyu long ol man blong givhan we oli mekem wok blong olgeta long wan nambawan fasin wetem tingting daon? (Skelem wetem Proveb 3:27.) Sipos no, ?bambae oli harem se yu no gat fasin tangkyu long wok blong olgeta?
Sem mak, i nidim tumas fasin blong toktokgud tugeta blong wok wanples long pis. (Skelem wetem Proveb 15:22.) Ol elda oli no mas givim no tekemaot wok long ol man blong givhan long wan fasin we oli no tingtinggud long hem fastaem no we i no gat plan blong hem. Ol elda oli mas prea mo tokbaot olsem wanem oli save yusum ol gudfala fasin blong wan brata long beswan rod long kongregesen. (Skelem wetem Matyu 25:15.) Taem oli givim wok long wan brata, oli mas eksplenemgud olgeta samting we oli wantem brata ya blong mekem. Proveb 11:14 i givim woning ya se, “Taem man i no lidimgud narafala, ol man oli foldaon.”
I no naf blong jes talem nomo long wan brata blong tekem wok ya blong lukaot long ol kaon, ol magasin, no ol buk we narafala brata i stap lukaot long hem. Samtaem hemia we i jes kasem wok ya i faenem se oli no bin raetemdaon ol stret namba no oli raetemdaon haf nomo. !Tingting blong hem i save foldaon! 1 Korin 14:40 i talem se, “Yufala i mas mekem olgeta samting long fasin we i stret gud, we ol man oli glad long hem.” Ol elda oli mas trenem ol brata, halpem olgeta blong save ol rod we kongregesen i yusum long ol wok blong hem, mo ol elda wanwan oli mas soem eksampel blong folem ol rod ya. Eksampel, ol elda oli mas mekem plan blong wan i jekem ol kaon blong kongregesen blong mekem ripot long hem long evri tri manis. Sipos oli no respektem wan impoten plan olsem i save mekem ol problem oli kamaot, mo i save daonem respek blong ol man blong givhan long ol rod we ogenaesesen i stap folem.
?Be olsem wanem sipos wan brata i no stap lukaotgud long wok we oli givim long hem? Bitim we kwiktaem oli karemaot hem long wok blong hem, ol elda oli mas tokbaot trabol ya wetem hem. Maet problem ya i kamaot from we i no kasem naf trening. Sipos brata i gohed blong stap kasem hadtaem long wok blong hem, maet i save mekem i gud long narafala wok we oli save givim long hem.
Mo tu ol elda oli save holemtaet pis taem oli soem fasin daon. Filipae 2:3 i leftemap tingting blong ol Kristin, blong no “mekem wan samting blong leftemap hem nomo, no blong hem bambae i save tok flas from. Yufala i mas mekem tingting blong yufala i stap daon, mo yufala i mas stap luk ol narafala man olsem we oli gud moa long yufala.” Taswe wan elda i mas traem blong obei sipos man blong welkam i lidim hem blong sidaon long wan stret ples long Haos Kingdom, i no mas ting se from we hem i wan elda, hem i no nidim blong obei. Maet man ya blong welkam i stap folem advaes ya blong sidaon long ol defren ples long Haos Kingdom, be hem i mas tingbaot tu se i no gat rul blong oli mas mekem olsem.a Wan elda i mas blokem fasin ya blong jenisim disisen blong man blong givhan taem i no nidim blong mekem olsem, long wan bisnes we oli givim finis long man blong givhan blong mekem.
Ol Man Blong Givhan Oli Stap Wok From Pis
Aposol Pol i talem se, ‘Ol man blong givhan oli mas man we oli tinghevi long ol samting.’ (1 Timote 3:8) Fasin blong olgeta blong tingting strong long ol wok blong olgeta—olsem haf blong tabu wosip blong olgeta—i givhan bigwan blong blokem fasin blong no joengud. Sipos yu yu wan man blong givhan, ?yu yu glad mo yu smat blong mekem wok blong yu? (Rom 12:7, 8) ?Yu yu stap traehad blong kasem gudhan long ol wok blong yu? ?Yu yu naf blong oli save trastem mo dipen long yu? ?Yu yu soemaot we yu wantem mekem samting taem oli givim ol wok long yu? Wan man blong givhan long Afrika i stap lukaot long tri defren wok long kongregesen. ?Wanem tingting blong hem? Hem i talem se, “Yes, i minim moa hadwok, be hadwok ya i no save kilim mi mi ded.” I tru, olgeta we oli wantem mekem wok oli glad moa.—Ol Wok 20:35.
Mo tu, yu yu save givhan bigwan blong holemtaet pis taem yu wok wanples oltaem wetem ol elda. Hibrus 13:17 i talem se, “Yufala i mas ona long ol man we i stap lidim yufala, mo yufala i mas obei long ol tok blong olgeta. Olgeta ya oli stap lukaot long Kristin laef blong yufala, we oli no save spel, mo bambae oli mas talemaot long God we oli holem wok ya blong olgeta olsem wanem. Yufala i mas mekem olgeta oli harem gud long wok ya blong olgeta. Sipos yufala i stap mekem olgeta oli harem nogud long wok ya, fasin ya bambae i no givhan long yufala nating.” I tru, ol elda oli no stretgud olgeta, mo maet i isi nomo blong faenem mastik blong olgeta. Be fasin ya blong faenem poen long narafala i wokem fasin blong no trastem narafala. I save spolem glad blong yu mo spolem ol narafala long kongregesen. Taswe aposol Pita i givim advaes ya se: “Yufala ol yangfala, yufala i mas obei long ol olfala. Yufala i mas mekem tingting blong yufala i stap daon. Nao long fasin ya, yufala i save givhan gud long yufala. . . . Yufala i mas putum yufala i stap daon, aninit long han blong God ya we i gat bigfala paoa. Nao long taem we hem i luk se i stret, hem bambae i leftemap yufala.”—1 Pita 5:5, 6.
Advaes olsem i stret moa long yu sipos yu harem se yu stap mestem ol jans blong kasem wan wok long kongregesen. Maet yu yu ‘stap traehad blong kasem wok blong elda long kongregesen,’ be oli no bin putumap yu. (1 Timote 3:1) Tingting daon i save halpem yu blong stap “wet long hem.” (Lamentesin 3:24) Bitim we yu kros long ol elda—we i sua blong spolem fasin fren blong yu blong wokgud wetem olgeta—askem olgeta sipos i gat samting we yu mas kamgud moa long hem. Fasin blong yu blong rili wantem akseptem mo mekem advaes i wok long laef blong yu, bambae i soem se yu yu stap gru long saed blong speret.
Tingting daon mo tingting we i no antap tumas, tufala fasin ya we oli kamaot long God oli save halpem wan man blong givhan blong holem stret tingting sipos hem i gat hae save no gudfala edukesen no haenem long wok blong hem long wol. !Maet i isi nomo blong hem i wantem blong traem blong bitim ol elda no blong leftemap ol prapa save blong hem wan! Proveb 11:2 i mekem yumi tingbaot se “waes i stap wetem olgeta we oli gat fasin daon.” Wan brata we i gat fasin daon i savegud se hem i sot long plante fasin mo waes. Hem i rere blong wok long kwaet fasin we i no soem hem wan mo blong yusum ol waes blong hem blong sapotem ol elda. Fasin daon i save givhan long hem tu blong luksave se nating se hem i gat plante waes blong wol, hem i sot yet long impoten waes ya long saed blong speret mo fasin luksave—ol fasin we maet ol elda oli soemaot bigwan.—1 Korin 1:26 kasem 2:13; Filipae 1:9.
I klia, ol elda mo ol man blong givhan, tufala grup ya oli gat impoten wok blong mekem. Tugeta oli save mekem plante samting blong bildimap evriwan long kongregesen. Be blong mekem olsem, oli mas wok tugeta long pis, ‘long olgeta samting, tingting blong yufala i mas stap daon, mo yufala i mas kwaet man. Yufala i mas laeklaekem yufala, nao tingting blong yufala i mas longfala, mo yufala i mas no kros kwik long yufala. Tabu speret, hem i stap mekem yufala i kam wan kampani nomo, mo hem i givim pis long yufala. Nao yufala i mas traehad blong holem pis ya, blong stap wan kampani nomo oltaem.’—Efesas 4:2, 3.
[Futnot]
a Lukluk Wajtaoa blong Ogis 15, 1992, pej 12.
[Tok blong pija long pej 27]
Ol elda oli tingbaot ol man blong givhan, i no olsem we oli daon long ol elda, be oli minista blong God sem mak long olgeta