?Wanem Ya Rod Blong Winim Trabol Ya?
TRABOL ya long saed blong ol refuji i no wan trabol we i no gat hop blong winim. Long olgeta ples blong wol, ol grup we oli wok blong halpem ol man we oli gat trabol olsem, oli stap traehad blong givhan long ol man we oli mas ronwe long ples blong olgeta from faet, no from ol narafala trabol. Wan bigfala samting we oli save mekem blong givhan long ol refuji ya, hemia blong halpem olgeta blong faenem rod blong gobak long prapa kantri blong olgeta.
Ol refuji oli livim haos, velej, mo kantri blong olgeta from we oli fraet se ol man bambae oli kilim olgeta i ded, mekem oli harem nogud long bodi blong olgeta, repem olgeta, putum olgeta long kalabus, mekem oli kam slef, rabem olgeta, no from we maet oli no gat naf kakae. Taswe, ol refuji oli no save gobak mo stapgud long ples blong olgeta bakegen, gogo olgeta trabol ya we i bin fosem olgeta blong ronwe, i finis. Nating se faet i finis, plante man oli no wantem gobak long ples blong olgeta, from we ol samting i olbaot, mo i no gat loa i stanap. Agnes, wan refuji blong Ruwanda we i gat sikis pikinini, i talem se: “Sipos oli sanem mifala [i gobak] long Ruwanda, i olsem we oli sanem mifala i go long beregraon blong mifala.”
Nating se i olsem, stat long 1989, oli sanem bitim naen milyan refuji oli gobak long ples blong olgeta. Samwe long 3.6 milyan oli aot long Iran mo Pakistan, oli gobak long Afganistan. Antap bakegen, 1.6 milyan refuji blong sikis kantri oli gobak long Mosambik, wan kantri we faet i bin spolem blong 16 yia nao.
I no isi long olgeta blong gobak. Plante taem kantri we ol refuji oli gobak long hem i nogud olgeta—ol haos blong velej oli brobrok, ol brij oli foldaon finis, ol bom oli stap haed aninit long ol rod mo garen. Taswe, ol refuji oli mas statem evri samting bakegen, i no long saed blong laef blong olgeta nomo, be oli mas bildim bakegen ol haos, ol skul, ol klinik, mo ol narafala samting tu.
Be, taem faet i finis long wan ples, we i mekem se ol refuji oli save gobak long ples blong olgeta, faet i stat long wan narafala ples, we i mekem se ol nyufala refuji oli ronwe long ples blong olgeta. Taswe, blong winim trabol ya long saed blong ol refuji, i mas gat rod blong winim ol trabol we oli joen wetem hem, olsem faet, ol nogud tingting agens, fasin blong no laekem narafala, fasin blong ronem mo mekem nogud long narafala, mo plante samting bakegen we i fosem ol man blong ronwe blong sevem laef blong olgeta.
The State of the World’s Refugees 1995 i talem se: “Samting we i tru be i strong long ol man . . . se ol rod blong winim [trabol long saed blong ol refuji] i dipen long ol samting long saed blong politik, ami, mo mane. Be, ol grup we oli givhan long ol man we oli gat trabol, oli no naf blong kontrolem ol samting ya.” Baebol tu i talem se rod blong winim trabol ya i no stap wetem eniwan long olgeta grup blong man, nating se oli blong givhan long ol man we oli trabol no oli wan narafala grup bakegen.
Taem Wol i No Moa Gat Ol Refuji
Be, i gat wan rod blong winim trabol ya. Baebol i soem se Jeova God i tingbaot olgeta we oli mas lego ples mo famle blong olgeta, nating se oli no wantem mekem olsem. God i no olsem ol gavman blong wol ya. Hem i gat paoa mo waes we i naf blong winim ol bigfala trabol we ol man oli kasem. Bambae hem i mekem olsem from Kingdom blong hem, hemia wan gavman long heven, we i no longtaem, bambae i kontrolem wol ya fulwan.
Kingdom blong God bambae i tekem ples blong olgeta gavman blong man. Bambae i no olsem naoia we i gat plante gavman long wol. No gat. Bambae i gat wan gavman nomo, we i rul antap long ful wol. Baebol i talem se: “God blong heven bambae i putumap wan kingdom we neva i save pas i go long han blong ol narafala man. Bambae hem i smasem mo i finisim olgeta kingdom blong wol ya, mo bambae hem i rul gogo i no save finis.”—Daniel 2:44.
Ating yu save finis prea we Jisas i tijim long ol man blong hem, we yumi faenem long Baebol long Matyu 6:9-13. Wan haf blong prea ya i talem se: “Letem kingdom blong yu i kam. Letem ol samting we yu yu wantem oli kamaot long wol ya, olsem we oli kamaot long heven finis.” (NW) Folem ol tok long prea ya, Kingdom blong God bambae i “kam” i no longtaem, blong mekem ol tingting blong God long saed blong wol ya oli kamtru.
Aninit long Kingdom blong God we bambae i rul wetem lav, bambae i gat pis mo fasin blong stap sefgud long ful wol. Bambae i no moa gat fasin blong no laekem narafala man, mo faet bitwin long ol man mo ol kantri blong wol. (Ol Sam 46:9) Bambae i no moa gat ol milyan refuji we oli mas ronwe blong sevem laef blong olgeta, mo we oli stap harem nogud long ol refuji kamp.
Tok blong God i promes se King blong Kingdom blong God, Jisas Kraes, “bambae i stap sevem ol puaman we oli stap singaot i go long hem, mo bambae i stap givhan long olgeta we oli sot long ol samting, we oli no gat man blong lukaot long olgeta. Hem bambae i gat sore long ol puaman, mo long olgeta we oli no strong, hem bambae i stap sevem laef blong olgeta we oli sot long ol samting. Olgeta we oli stap harem nogud aninit long han blong narafala man, hem bambae i tekemaot olgeta, i sevem olgeta. Long fes blong hem, laef blong ol man olsem bambae i gud tumas.”—Ol Sam 72:12-14.
[Tok Blong Pija Long Pej 10]
I no longtaem, olgeta man bambae oli mekem long ol narafala man olsem we oli ol stret brata mo sista blong olgeta