?Olsem Wanem Blong Bos Long Televisin?
WAN woman we nem blong hem Claudine, i talem se: “Taem mifala i onem televisin, mifala i lukluk evri stori we i kamaot. Mifala i wajem go kasem taem we mifala i go slip.” Samfala oli talem se: “Mi no save stop blong wajem televisin.” Sam narafala oli talem se: “Mi no wantem spenem plante taem blong lukluk televisin olsem mi stap mekem, be mi no save stop.” ?Olsem wanem? ?Yu tu yu spenem plante tumas taem blong lukluk televisin? ?Yu yu stap wari from we televisin i stap spolem fasin blong famle blong yu? Hemia sam advaes we maet i givhan long yu blong yu bos long televisin.
1. JEKEM HAMAS TAEM YU SPENEM. Ol Proveb 14:15 i talem se: “Man we i gat hed, hem i stap lukluk gud long rod we bambae i folem.” I gud blong jekem fasin blong yu long saed blong televisin, blong luk sipos yu nidim blong jenisim. Evri dei yu save raetemdaon hamas aoa no minit we yu spenem blong lukluk televisin. Maet yu raetemdaon nem blong ol stori we yu stap wajem tu, wanem we yu bin lanem, mo sipos yu bin haremgud long ol stori ya no nogat. Bigfala samting i blong ademap hamas aoa yu yu stap spenem long fored blong televisin. Ating bambae yu sapraes taem yu luk namba ya. Taem yu save hamas aoa yu westem long laef blong yu blong lukluk televisin, maet samting ya nomo i naf blong pulum yu blong jenisim fasin blong yu.
2. KATEM TAEM WE YU SPENEM BLONG LUKLUK TELEVISIN. I gud blong traem ofem televisin blong wan fuldei, wan wik, no wan manis. Wan narafala rod se yu save makemaot hamas minit evri dei bambae yu lukluk televisin, mo yu no mas bitim taem ya. Sipos yu tekemaot haf aoa evri dei long taem ya we yu spenem blong lukluk televisin, ale evri manis bambae yu gat 15 aoa moa blong mekem narafala samting. Yu save yusum taem ya blong mekem ol gudfala wok, olsem wok long saed blong wosip mo Baebol, no yu save ridim wan gudfala buk, no yu save spenem taem ya wetem famle blong yu no sam fren blong yu. Ol man we oli stadi long bisnes ya, oli faenemaot se ol man we oli lukluk televisin smol nomo, oli haremgud moa long hem i bitim ol man we oli lukluk televisin plante. Wan rod blong katem taem we yu spenem blong lukluk televisin, i blong no putum televisin i stap long rum blong slip. Ol pikinini we oli gat wan televisin long rum blong olgeta, oli spenem wan aoa haf moa evri dei blong lukluk televisin i bitim ol narafala pikinini. Mo tu, taem televisin i stap long rum blong pikinini, ol papa mama oli no save wanem stori pikinini blong olgeta i stap wajem. Papa mama tu, bambae tufala i gat moa taem blong spenem tugeta sipos tufala i no putum wan televisin long rum blong tufala. Samfala oli jusum blong no gat wan televisin nating long haos blong olgeta.
3. MEKEM WAN PROGRAM. I gat plante gudfala stori long televisin. Be i nogud blong wajem evri samting, i nogud tu blong wajem wan stori blong smoltaem nomo, ale jam i go long narafala stori, olsem, olsem. I moagud blong jekem fastaem wanem ol stori we bambae oli kamaot, mo jusum hemia we yu wantem lukluk. Nao yu save onem televisin long stret taem we stori ya i stat, mo ofem bakegen taem stori ya i finis. Maet yu no save lukluk stori ya long taem we i kamaot long televisin. Sipos i olsem, yu save rikodem mo lukluk long wan narafala taem. Olsem nao, bambae yu lukluk stori ya long taem we i stret long yu, mo tu, yu no nid blong wajem ol toktok we ol man oli mekem blong salem olting.
4. JUSUM GUD. Baebol i talem finis se long taem blong yumi, ol man bambae oli “save tingbaot olgeta nomo, mo bambae oli wantem mane tumas. Bambae oli man blong tok flas, we tingting blong olgeta i go antap tumas, mo oli save tok nogud long ol man. Bambae oli no save ona long papa mo mama blong olgeta, oli no man blong talem tangkiu, mo oli no save tingbaot God. Bambae oli no man blong gat sore long man, mo oli man blong mekem i strong tumas oltaem long ol narafala man. Bambae oli man blong spolem nem blong narafala man, mo oli man blong lusum hed, mo oli wael olgeta. Bambae oli no wantem ol fasin ya we i gud, oli agens long hem. Bambae oli man blong spolem ol fren blong olgeta, mo oli man we oli no kea, mo oli praod tumas. Bambae oli man we oli wantem tumas ol samting we oli stap harem gud long hem, i winim we oli stap lavem God.” Ating bambae yu yu agri se plante stori long televisin oli soemaot ol fasin ya. Baebol i givim advaes ya se: “Bambae yu no go klosap nating long ol man olsem.” (2 Timoti 3:1-5) Yumi kasem woning ya tu se: “Yufala i no go krangke. . . . ‘Ol stret man nomo, be ol fren blong olgeta we oli no stret, oli save spolem fasin blong olgeta.’ ”—1 Korin 15:33.
Blong jusumgud ol stori we yu lukluk, yu mas bos long tingting blong yu. ?Olsem wanem? ?Samtaem yu stat blong lukluk wan stori, nao yu luksave se stori ya i nogud, be yu gohed nomo blong wajem from we yu wantem faenemaot wanem i hapen long en blong stori ya? Plante man oli mekem olsem. Be sipos yu strong, nao yu ofem televisin mo yu mekem narafala samting, ating bambae yu faenem se yu no rili nidim blong save wanem i hapen long en blong stori ya.
Longtaem bifo we televisin i stat, wan man blong raetem Ol Sam i talem se: “Neva bambae mi letem rabis fasin i kam spolem mi, [“neva bambae mi lukluk ol samting nogud,” NW ].” (Ol Sam 101:3) !Hemia wan gudfala tingting blong holem taem yumi stap jusum ol stori we yumi wantem lukluk long televisin! Samfala oli sakemaot televisin fulwan, olsem Claudine i mekem. Hem i talem se: “Mi no bin luksave olsem wanem televisin i stap jenisim tingting blong mi, i mekem we mi no moa ting se ol rabis fasin oli nogud. Naoia, mi mi sapraes long ol samting we bifo mi haremgud nomo blong wajem. Bifo, mi mi ting se mi stap jusumgud ol stori we mi lukluk, be naoia mi luksave se nogat. Taem mi lukluk ol gudfala stori, mi haremgud moa long olgeta.”
[Tok blong pija long pej 8]
Raetemdaon hamas aoa yu spenem blong lukluk televisin
[Tok blong pija long pej 8]
Katem taem we yu spenem blong lukluk televisin mo yusum taem ya blong mekem wan gudfala wok
[Tok blong pija long pej 9]
!Yu no mas fraet blong ofem televisin!