Poen 9
Jenisim Voes
TAEM yu talem strong ol tok we i stret blong talem strong, yu save givhan long man blong i kasem save long samting we yu stap talem. Be i gud tu blong jenisim voes long ol defren fasin. Yu save mekem voes i kam strong no i kam kwaet, i spid no i slo, i go antap no i godaon. Sipos yu mekem olsem, ol man bambae oli glad moa blong lesin long yu. Mo samting we i moa gud, se fasin ya bambae i soemaot se yu yu harem olsem wanem long samting we yu stap tokbaot. Tingting we yu yu gat long samting we yu tokbaot, i save gat paoa tu long tingting blong ol man we oli lesin. Hemia i sem mak taem yu stap toktok long fored blong plante man long miting, no yu toktok long wan man nomo long wok blong prij.
Voes blong yumi i wan nambawan tul, mo yumi save jenjenisim long plante defren fasin. Sipos yu yusum gud voes blong yu, yu save mekem tok blong yu i laef, i pulum tingting blong man, i tajem hat blong man, mo i pulum man blong mekem samting we yu talem. Yu save putum mak aninit long ol tok we yu mas jenisim voes blong yu long hem. Nao yu jenisim voes i kam strong no i kwaet, yu jenisim spid blong hem, no yu mekem i go antap no i godaon. Be hemia nomo i no naf. Sipos yu jenisim voes blong yu long taem ya nomo we yu luk wan mak aninit long wan tok, ol man bambae oli harem se tok blong yu i narakaen, i no olsem prapa fasin blong yu blong toktok. Tok blong yu bambae i no laef mo i no pulum tingting blong man, mo maet bambae ol man oli no moa glad blong lesin. Sipos ol tok blong yu oli kamaot long hat, bambae yu jenisim voes blong yu long fasin we i stret.
Sipos yu jenisim voes blong yu long taem we i stret, bambae yu no pulum tingting blong ol man i kam long yu nomo. Be bambae yu givhan long olgeta blong oli tingting gud long samting we yu stap tokbaot.
Yu Mekem Voes i Strong No i Kwaet. Wan rod blong jenisim voes blong yu, i blong mekem i kam strong no i kam kwaet. Be hemia i no min se, long ful tok blong yu, yu gohed nomo blong laodem mo slakem voes blong yu, nogat. Fasin olsem bambae i mekem se tok blong yu i no givim stret tingting long man. Mo sipos yu mekem voes blong yu i strong tumas, ol man bambae oli no glad blong lesin.
Yu mas mekem voes blong yu i strong go kasem mak we i stret long samting we yu stap tokbaot. Maet yu ridim wan vas olsem Revelesen 14:6, 7 no Revelesen 18:4 we i talem samting we man i mas mekem. Maet yu ridim ol tok we i soemaot strong bilif, olsem ol tok long Eksodas 14:13, 14. Ale, long taem olsem i stret blong mekem voes blong yu i strong. Sem mak sipos yu stap ridim wan strong tok panis long Baebol, olsem ol tok long Jeremaea 25:27-38. Yu save ridim sam tok long bigfala voes, blong mekem oli kamaot klia moa i bitim ol narafala tok.
I gud yu tingting tu long samting we yu wantem se tok blong yu i mekem long ol man. ?Yu yu wantem pulum ol man blong oli tekem aksen? ?Yu yu wantem mekem ol bigfala tingting long tok blong yu oli kamaot klia? Ale yu mekem voes blong yu i strong. Be samtaem i no stret we yu mekem voes blong yu i strong. ?From wanem? From we maet yu stap tokbaot wan samting we i stret blong talem wetem lav mo kaen fasin, i no wetem strong voes. Bambae yumi tokbaot samting ya long Poen 11.
Sipos yu luksave stret taem blong mekem voes blong yu i kam kwaet, samting ya i save pulum tingting blong man blong i wantem save wanem we bambae yu talem. Be stret afta we yu toktok long voes we i kwaet, yu mas toktok wetem paoa. Sipos yu wantem soemaot fraet no wari long tok blong yu, yu save toktok long voes we i kwaet mo yu traehad blong soemaot fasin we yu stap tokbaot. Mo tu, yu save toktok long voes we i kwaet taem yu talem samting we i no impoten tumas. Be yu no mas toktok kwaet oltaem. Sipos yu mekem olsem, maet ol man oli ting se yu no save gud long samting we yu stap talem, mo yu no kea long ol save ya. I klia se yu mas luksave stret taem blong toktok long voes we i kwaet.
Yu Jenisim Spid. Taem yumi storian evri dei, i isi nomo blong talemaot tingting blong yumi. Sipos yumi glad tumas long wan samting, maet yumi tok hareap. Sipos yumi wantem we narafala i rimemba gud samting we yumi talem, ating yumi tok slo.
Be plante man we oli jes stat blong mekem ol tok long miting, oli no jenisim spid blong olgeta. ?From wanem? From we oli tingting tumas long ol wod we oli mas talem. Ating oli raetemdaon evri wod we oli mas talem. Maet oli no ridim evri wod, be oli lanem baehat olgeta tok we oli rerem. From samting ya, toktok blong olgeta i ron long sem spid nomo, i no jenis. Oli save winim fasin ya sipos oli lanem blong mekem wan plan blong tok, i bitim we oli raetem evri wod.
I nogud tu sipos yu toktok long sem spid gogo, wantaem nomo yu jenisim spid. Hemia i olsem wan puskat we i stap wokbaot gud nao i sek long wan dog, ale wantaem nomo hem i jam i go long sefples. Mo i nogud tu sipos yu tok hareap tumas nao man i no moa haremsave ol tok we yu stap talem.
Taem yu jenisim spid, i nogud yu spid blong smoltaem nao yu slo blong smoltaem, mo yu gohed olsem gogo yu finisim tok blong yu. Sipos yu mekem olsem, bambae yu pulum tingting blong ol man i go long fasin blong toktok blong yu, i bitim we oli lesin long save we yu stap talemaot. Fasin blong yu blong tok spid no slo i dipen long wanem we yu stap tokbaot, wanem fasin we yu wantem soemaot, mo wanem we yu yu wantem se tok blong yu i mekem long ol man we oli lesin. Yu toktok long wan spid we i stret nomo. Sipos yu wantem soemaot glad, yu save spid lelebet, olsem yu mekem evri dei long laef blong yu taem yu gat wan gudfala samting blong talem. Ating i stret tu blong spid lelebet taem yu stap tokbaot sam poen we oli no impoten tumas, mo taem yu stap talem wan stori we ol smosmol haf blong hem oli no impoten. Fasin blong jenisim spid olsem i save mekem se voes blong yu i no stap sem mak oltaem, mo tok blong yu i no hevi tumas. Be taem yu talem ol tok blong pruvum samting, no sam poen we oli impoten tumas, no sam haf blong tok we oli mas gat bigfala paoa long ol man, i moa gud yu tok slo.
Yu Mekem Voes i Go Antap No i Godaon. Yu save tingbaot wan man we i plei kibod. Hem i plei blong wan aoa, be i stap kilim sem not nomo. Samtaem hem i kilim strong, samtaem hem i pulum i kam longfala, mo samtaem hem i kilim kwik. I tru se samtaem man ya i jenisim spid mo i laodem, be hem i stap kilim wan not nomo. Kaen “miusik” olsem i no naes. Toktok blong yumi i sem mak. Sipos yumi no jenisim tiun blong voes, bambae man i les blong lesin long yumi.
Taem yu mekem voes i go antap no i godaon blong jenisim tiun blong hem, samting ya i save givhan long ol man blong oli kasem ol defdefren tingting we yu wantem givim. Olsem nao, sipos yu mekem voes i go antap long semtaem we yu laodem, yu save soemaot wan impoten poen. Yu save mekem voes i go antap blong soemaot se wan samting i bigwan olsem wanem, no i longwe olsem wanem. Taem yu mekem voes blong yu i go antap long en blong toktok blong yu, hemia i soemaot se yu stap askem wan kwestin. Long sam lanwis maet i defren, maet ol man oli mas mekem voes i godaon.
Voes i save soemaot se yu yu glad mo yu laekem samting we yu stap tokbaot. Voes i save soemaot se yu sore mo yu wari. Taem yu soemaot ol fasin olsem long voes blong yu, ol tok blong yu i save kasem hat blong ol man we oli lesin. Be taem yu wantem soemaot sore no wari, i no naf blong talem ol stret wod nomo. Voes blong yu i mas soemaot se yu yu sore no yu stap wari.
Yu Mas Mekemrere Blong Jenisim Voes. ?Wetaem yu save mekemrere blong jenisim voes blong yu? Yu mekem olsem taem yu jusum ol save blong tok blong yu. Sipos yu jusum ol save nomo we i blong pruvum samting, no yu jusum ol save nomo we i blong givim advaes, bambae yu no gat plante janis blong jenisim voes blong yu. Taswe yu mas tingting gud long ol save we yu raetem long plan blong tok blong yu. Yu meksua se tok blong yu bambae i givim save mo i pulum tingting blong ol man, olsem wan naes pija we man i glad blong lukluk ol kala blong hem.
Sipos yu stap long medel blong tok blong yu, nao yu harem se i nidim wan smol jenis from we yu luk se tok blong yu i stap lusum paoa, ?yu save mekem wanem? Yu save jenisim wei blong yu blong talem ol save. ?Bambae yu mekem samting ya olsem wanem? Wan rod, yu openem Baebol, mo yu askem long ol man tu blong oli openem Baebol blong olgeta, nao yu ridim wan vas. Yu no mas gohed blong toktok nomo. Wan narafala rod, yu jenisim wan toktok i kam wan kwestin, nao yu spel smol blong mekem ol man oli tingting. Narafala rod, yu ademap wan isi pijatok. Olgeta we oli mekem ol tok plante yia finis, oli stap folem ol rod olsem. Nating sipos yu jes stat blong mekem ol tok, be yu save tingbaot ol rod ya taem yu stap rerem tok blong yu.
Taem yu jenisim voes blong yu, tok blong yu i save pulum tingting blong ol man. Sipos yu jenisim voes long fasin we i stret mo long taem we i stret, bambae yu mekem se mining blong ol save long tok blong yu i klia nomo, mo ol man bambae oli glad blong lesin.