¿Nawajoʼ rït najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová?

1, 2. ¿Achkë nkʼatzin naʼän rchë yaqasäx pa yaʼ?

CHPAN ri 5 junaʼ yeqʼaxnäq pä, más jun millón winäq yeqasan pa yaʼ chqä ye oknäq testigos de Jehová. Kʼïy chkë ryeʼ xkitamaj chrij Jehová taq kʼa ye koköj na, achiʼel xbʼanatäj rkʼë Timoteo (2 Tim. 3:14, 15). Jojun chik xkitamaj ruwäch Jehová taq ye nmaʼq chik, y nkʼaj chik taq ya xerjïx. Nqaʼij riʼ rma majanäj ta qa, jun ixöq ri najin wä nutjoj riʼ chrij le Biblia kikʼë ri Testigos xqasäx pa yaʼ taq 97 chik rujunaʼ.

² ¿Y rït? ¿Najin natjoj awiʼ chrij le Biblia? ¿O ri ateʼ atat ye Testigos y najin nkikʼüt chrij Jehová chawäch? Xa bʼa achkë na rubʼanik najin natjoj awiʼ chrij le Biblia, rkʼë jbʼaʼ aquʼun yaqasäx pa yaʼ. ¡Y kan ütz chë rït nawajoʼ naʼän riʼ! Ye kʼa kʼo jun ri nkʼatzin naʼän rchë yaqasäx pa yaʼ: najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová. Chpan re tjonïk reʼ xtatamaj achkë ntel chë tzij riʼ chqä achkë rma ma ütz ta naxiʼij awiʼ najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Dios chqä yaqasäx pa yaʼ we abʼanon chik ri nkʼatzin rchë naʼän riʼ.

¿ACHKË NTEL CHË TZIJ NAJÄCH AWIʼ PA RUQʼAʼ JEHOVÁ?

3. Tatzjoj jojun winäq ri xkijäch kiʼ pa ruqʼaʼ Dios ojer.

³ Chpan le Biblia, ri najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Dios ntel chë tzij naksaj akʼaslemal rchë nayaʼ ruqʼij ryä. Ojer qa, ri israelitas kijachon wä kiʼ pa ruqʼaʼ Jehová. Ye kʼa jojun chkë ryeʼ kʼo chik jun rubʼanik xkijäch kiʼ pa ruqʼaʼ ryä. Jun chkë ryeʼ ya riʼ Aarón, ri xchaʼöx rma Jehová rchë xok sumo sacerdote. Rma riʼ chrij ri tzyäq ri xyaʼ chujolon kʼo wä jun diadema ri bʼanon rkʼë oro ri xkʼüt chë rujachon riʼ pa ruqʼaʼ Dios (Lev. 8:9). Ri nazareos chqä jun wä chik rubʼanik xkijäch kiʼ pa ruqʼaʼ Jehová. Ri tzij nazareo petenäq rkʼë ri tzij pa chʼaʼäl hebreo nazír, ri ntel chë tzij «rujachon riʼ». Rupixaʼ Moisés nuʼij wä chë ryeʼ kʼo jojun pixaʼ ri nkʼatzin wä nkismajij (Núm. 6:2-8).

4. a) ¿Achkë ntel chë tzij chqawäch röj nqajäch qiʼ pa ruqʼaʼ Jehová? b) ¿Achkë ntel chë tzij ma nqaʼän ta chik ri nqajoʼ röj? (Tatzʼetaʼ chqä ri achbʼäl).

⁴ Chqawäch röj, ri nqajäch qiʼ pa ruqʼaʼ Jehová ntel chë tzij nqachaʼ nq·ok rutzeqelbʼëy Jesús chqä nqayaʼ naʼäy pa qakʼaslemal ri nrajoʼ Jehová. ¿Achkë ntel chë tzij riʼ? Jesús xuʼij: «We kʼo jun chiwä rïx nrajoʼ ntok ntzeqelbʼëy, ma tuʼän ta chik ri nqä chwäch ryä» (Mat. 16:24). Taq rït najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová, nkʼatzin nayaʼ qa rubʼanik ri ma nqä ta chwäch ryä (2 Cor. 5:14, 15). Jun chkë riʼ ya riʼ «rubʼanobʼal ri chʼakulaj», achiʼel ri tzʼil taq bʼanobʼäl (Gál. 5:19-21; 1 Cor. 6:18). ¿Kʼayewal komä ma naʼän ta riʼ? Ma kʼayewal ta we nawajoʼ Jehová chqä ayaʼon chwäch awan chë ri naʼoj yeruyaʼ ryä ya riʼ ri más ütz (Sal. 119:97; Is. 48:17, 18). Jun qachʼalal, ri Nicholas rubʼiʼ, nuʼij: «Rït yakowin natzʼët rupixaʼ Jehová achiʼel jun cárcel ri ma nuyaʼ ta qʼij chawä naʼän ri nawajoʼ, o achiʼel ri chʼichʼ ri ye kʼo chrij kachoch ri köj ri ye kʼo pa jun zoológico ri yatkitoʼ chkiwäch ri köj riʼ».

5. a) ¿Achkë rubʼanik nujäch riʼ jun winäq pa ruqʼaʼ Jehová? b) ¿Achkë nbʼanö chë ri najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová ma junan ta rkʼë ri yaqasäx pa yaʼ? (Keʼatzʼetaʼ chqä ri achbʼäl).

⁵ ¿Achkë rubʼanik nujäch riʼ jun winäq pa ruqʼaʼ Jehová? Ryä nuʼän riʼ taq nuʼij che rä Jehová chpan jun chʼonïk chë xa xuʼ ryä xtyaʼ ruqʼij chqä chë ri kʼo más ruqʼij chpan rukʼaslemal ya riʼ nuʼän ri nrajoʼ ryä. Nqkowin nqaʼij chë ri winäq riʼ nuʼij che rä Jehová chë nrajoʼ ryä rkʼë ronojel ran, rkʼë ronojel rukʼaslemal, rkʼë ronojel ruchʼobʼonik chqä rkʼë ronojel ruchqʼaʼ (Mar. 12:30). Rït pan ayonïl najäch wä awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová. Ye kʼa taq xkaqasäx pa yaʼ, kan chkiwäch ye kʼïy winäq xtaʼän wä riʼ, rchë ke riʼ ryeʼ xtkitamaj chë ajachon chik awiʼ pa ruqʼaʼ Dios. Kan kowan nkʼatzin chë rït naʼän ri xaʼij che rä Dios taq xajäch awiʼ pa ruqʼaʼ, rma ryä nrajoʼ chë naʼän riʼ (Ecl. 5:4, 5).

¿ACHKË XTBʼANÖ CHAWÄ CHË XTAJÄCH AWIʼ PA RUQʼAʼ JEHOVÁ?

6. ¿Achkë nbʼanö chë jun winäq xtrajoʼ xtjäch riʼ pa ruqʼaʼ Jehová?

⁶ Ri nbʼanö chawä chë najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová, ya riʼ ri nawajoʼ ryä. Taq rït xatamaj más ruwäch Jehová chqä xqʼax más chawäch ri nuʼij Ruchʼaʼäl, más xawajoʼ ryä (Col. 1:9). Chqä taq xatjoj awiʼ chrij le Biblia, xayaʼ chwäch awan chë 1) Jehová kantzij kʼo, 2) xksaj ri loqʼoläj ruchqʼaʼ rchë xtzʼibʼäx le Biblia y 3) kʼo jun rutinamit y nuksaj rchë nuʼän ri nrajoʼ ryä.

7. ¿Achkë nkʼatzin nuʼän jun winäq ri nrajoʼ nujäch riʼ pa ruqʼaʼ Jehová?

⁷ We jun winäq nrajoʼ nujäch riʼ pa ruqʼaʼ Jehová, nkʼatzin nutamaj ri naʼoj ye kʼo chpan le Biblia ri nkʼatzin nutamaj jun cristiano, nkʼatzin nqʼalajin chrij chë najin nusmajij rupixaʼ Dios chqä chë najin chik nutzjoj chkë ri winäq ri retaman pä (Mat. 28:19, 20). Chqä, ri winäq riʼ kowan nrajoʼ Jehová y xa xuʼ ryä nrajoʼ nuyaʼ ruqʼij. ¿Ke riʼ chqä nanaʼ rït? We rït nawajoʼ Jehová rkʼë ronojel awchqʼaʼ, ma xtajäch ta awiʼ pa ruqʼaʼ ryä chqä xkaqasäx pa yaʼ xa xuʼ rma nawajoʼ naʼän ri nqä chwäch ri najin ntjon awchë chrij le Biblia. Y, we rït yït qʼopoj o yït kʼajol na, ma xtaʼän ta chqä riʼ xa xuʼ rma nawajoʼ naʼän ri nqä chkiwäch ateʼ atat o rma natzʼët chë awamigos najin chik yeqasäx pa yaʼ.

8. ¿Achkë rma nqaʼij chë ri yatyoxin che rä Jehová ya riʼ nbʼanö chawä chë najäch awiʼ pa ruqʼaʼ? (Salmo 116:12-14).

⁸ We rït naquʼ rij jontir ri rubʼanon pä Jehová pan awiʼ, xtawajoʼ xkatyoxin che rä, y ya riʼ xtbʼanö chë xtawajoʼ xtajäch awiʼ pa ruqʼaʼ (taskʼij ruwäch Salmo 116:12-14). Le Biblia nuʼij chë «jontir ri jaʼäl taq spanïk» rkʼë Jehová yepë wä (Sant. 1:17). Ri más nüm spanïk ruyaʼon pä ryä chqë, ya riʼ rukʼaslemal Rukʼajol ri xyaʼ pa kamïk. Rma re spanïk reʼ, rït yakowin yatok rachiʼil Jehová chqä xkakowin xtawïl akʼaslemal ri majun bʼëy xtkʼis ta (1 Juan 4:9, 10, 19). Jun rubʼanik ri xkakowin xkatyoxin che rä Jehová rma kowan yatrajoʼ chqä rma jontir ri rubʼanon pä pan awiʼ, ya riʼ najäch awiʼ pa ruqʼaʼ (Deut. 16:17; 2 Cor. 5:15). Chrij ya riʼ ntzjon wä ri tjonïk 46, peraj 4 rchë ri libro Nawajoʼ rït yakʼaseʼ. Chriʼ chqä nqʼalajin re video reʼ ri nyalöj oxiʼ minutos ¿Achkë ütz nqayaʼ che rä Dios?

¿ABʼANON CHIK RI NKʼATZIN RCHË NAJÄCH AWIʼ PA RUQʼAʼ JEHOVÁ CHQÄ YAQASÄX PA YAʼ?

9. ¿Achkë rma jun winäq ma ütz ta nuquʼ chë kʼo chë nujäch riʼ pa ruqʼaʼ Jehová xa rma ri nkʼaj chik nkiʼij che rä chë tbʼanaʼ riʼ?

⁹ Rkʼë jbʼaʼ rït nanaʼ chë majanä ütz ta najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová chqä yaqasäx pa yaʼ. Rkʼë jbʼaʼ kʼo jojun nkʼatzin najäl pan akʼaslemal rchë nanmaj rutzij Dios o nkʼatzin naʼän más kuw che rä akʼuqbʼäl kʼuʼx (Col. 2:6, 7). Tnatäj chawä chë ma jontir ta ri najin nkitjoj kiʼ chrij le Biblia chanin nkismajij ri nkitamaj. Chqä, tapeʼ ri qʼopojiʼ kʼojolaʼ junan kijunaʼ, ma jontir ta chanin nkikowirsaj kachbʼilanïk rkʼë Jehová. Rma riʼ, taquʼ achkë najin naqʼaxaj rït y ma tajnamaj ta awiʼ kikʼë ri nkʼaj chik (Gál. 6:4, 5).

10. ¿Achkë ütz naʼän we natzʼët chë majanä ütz ta najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová chqä yaqasäx pa yaʼ? (Tatzʼetaʼ chqä ri recuadro «We ri ateʼ atat ye Testigos»).

¹⁰ We rït natzʼët chë majanä ütz ta najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová, tabʼanaʼ ri nkʼatzin rchë naʼän riʼ. Taʼij che rä Jehová chë katurtoʼ pä rkʼë jontir ri nkʼatzin najäl pan akʼaslemal (Filip. 2:13; 3:16). Tayaʼ chwäch awan chë ryä xtkʼoxaj ri xtaʼij che rä chqä xkaturtoʼ pä (1 Juan 5:14).

¿ACHKË RMA YE KʼO JOJUN NKIXIʼIJ KIʼ NKIJÄCH KIʼ PA RUQʼAʼ DIOS CHQÄ YEQASÄX PA YAʼ?

11. ¿Achkë rubʼanik xtqrtoʼ pä Jehová rchë ma xtqqä ta chpan jun mak?

¹¹ Ye kʼo jojun winäq kibʼanon chik ri nkʼatzin rchë nkijäch kiʼ pa ruqʼaʼ Jehová chqä yeqasäx pa yaʼ, ye kʼa nkixiʼij kiʼ nkiʼän riʼ. ¿Achkë rma? Rkʼë jbʼaʼ rma nkiquʼ chë xkeqä chpan jun nüm mak y xkesäx qa pa congregación. Ye kʼa le Biblia nuʼij chë Jehová nuyaʼ chkë jontir rusamajelaʼ ri nkʼatzin chkë rchë nkikʼwaj jun jïk kʼaslemal chwäch ryä, rchë ke riʼ kan kiʼ rukʼuʼx xtuʼän kikʼë (Col. 1:10). Rma riʼ rït ütz nayaʼ chwäch awan chë Jehová xtyaʼ pä awchqʼaʼ rchë xtaʼän ri ütz. Nqaʼij riʼ rma kan ye kʼïy chik rusamajelaʼ yerutoʼon (1 Cor. 10:13). Ya riʼ jun rma ri ma ye kʼïy ta yeʼelesäx qa pa congregación. Rkʼë rutoʼik Jehová, rït xkakowin ma xkaqä ta chpan jun mak.

12. ¿Achkë xtqtoʼö rchë ma xtqqä ta chpan jun nüm mak?

¹² Rma jontir röj xa kʼo qa mak chqij, kʼo mul nqarayij nqaʼän ri ma ütz ta (Sant. 1:14). Ye kʼa taq rït nukʼüt pä riʼ jun mak chawäch, reʼ ma ntel ta chë tzij chë kan xkatzaq chpan; rït yatzʼetö achkë naʼän y achkë ma naʼän ta chpan akʼaslemal. Tapeʼ ye kʼo jojun winäq nkiʼij chë röj ma nqkowin ta nqaqʼät ri nqanaʼ, riʼ ma kantzij ta. Röj nqkowin nqaqʼät qiʼ rkʼë ri yeqanaʼ chqä ri yeqaʼän; kʼo kʼïy ri xtqtoʼö rchë xtqkowin xtqaʼän riʼ. Jojun chkë riʼ ya riʼ nqchʼö rkʼë Jehová ronojel qʼij, nqatjoj qiʼ chrij Ruchʼaʼäl, nqamöl qiʼ kikʼë qachʼalal pa Salón chqä nqatzjoj le Biblia. We röj xtqaʼän jontir reʼ, xtqkowin xtqaʼän ri xqaʼij che rä Jehová taq xqajäch qiʼ pa ruqʼaʼ. Ma tqamestaj ta chë ma qayonïl ta yoj kʼo, Jehová xtqrtoʼ pä (Gál. 5:16).

13. ¿Achkë xkʼüt qa José chqawäch?

¹³ Ma kʼayewal ta xtuʼän chqawäch xtqanmaj rutzij Jehová we nqaquʼ apü achkë xtqaʼän taq xtkʼüt pä riʼ jun mak chqawäch. Le Biblia yerutzjoj jojun winäq ri xkiʼän riʼ, y ryeʼ chqä xa kʼo qa mak chkij achiʼel röj. Jun chkë ryeʼ ya riʼ José. Ri rixjayil Potifar xtäj ruqʼij chrij chë twär rkʼë. Ye kʼa ryä kan retaman wä chik achkë xtuʼän. Le Biblia nuʼij chë ryä ma xrajoʼ ta chwäch ri ixöq riʼ chqä nuʼij wä ya reʼ che rä: «¿Achkë ta kʼa rma nbʼän jun mamaʼ itzelal riʼ chqä yimakun chwäch Dios?» (Gén. 39:8-10). Rkʼë ri nbʼix chrij José, nqʼalajin chë ryä retaman wä chik achkë xtuʼän, yajün taq rixjayil Potifar majanä wä ttzüj riʼ chwäch. Rma riʼ taq xbʼeqä ri qʼij riʼ, ma kʼayewal ta xuʼän chwäch xnmaj rutzij Dios.

14. ¿Achkë nkʼatzin nqaʼän rchë nqatzelaj jontir ri kan itzel nutzʼët Jehová?

¹⁴ ¿Achkë rubʼanik nqakʼän qanaʼoj chrij José chqä nqayaʼ chwäch qan ma nqaqʼäj ta rutzij Jehová? Röj nqakʼän qanaʼoj chrij José taq nqaquʼ apü achkë xtqaʼän taq xtkʼüt pä riʼ jun mak chqawäch. Röj kʼo chë chanin nqatzelaj jontir ri kan itzel nutzʼët Jehová (Sal. 97:10; 119:165). Ya riʼ xtqtoʼö rchë ma xtqqä ta chpan jun nüm mak. Taq xtkʼüt pä riʼ jun ma ütz ta chqawäch, ya qataman chik achkë xtqaʼän.

15. ¿Achkë rubʼanik nakʼüt rït chë najin nakanuj Jehová? (Hebreos 11:6).

¹⁵ Rkʼë jbʼaʼ rït ataman chë yït kʼo chpan rutinamit Jehová chqä chë nawajoʼ nayaʼ ruqʼij ryä rkʼë ronojel awan. Ye kʼa ¿kʼo komä jun najin yaqʼatö rchë najäch awiʼ pa ruqʼaʼ ryä chqä yaqasäx pa yaʼ? We ke riʼ, rït ütz naʼän ri xuʼän ri qʼatöy tzij David y naʼij reʼ che rä Jehová: «Nimaläj nDios, tanukʼuj jontir ri yenbʼän y tatzʼetaʼ achkë qäs kʼo pa wan. Tanukʼuj jontir ri yenchʼöbʼ y tatzʼetaʼ achkë nbʼanö chwä chë nchʼpü nkʼuʼx. Tatzʼetaʼ we kʼo jun ma ütz ta nwajoʼ nbʼän, y kinakʼwaj chpan ri bʼey ri xkirukʼwaj chpan ri kʼaslemal ri majun bʼëy xtkʼis ta» (Sal. 139:23, 24). Taq rït natäj aqʼij rchë najäch awiʼ pa ruqʼaʼ Dios chqä yaqasäx pa yaʼ, najin nakʼüt chë najin nakanuj Jehová, y le Biblia nuʼij chë ryä nuyaʼ utzil pa kiwiʼ ri yebʼanö riʼ (taskʼij ruwäch Hebreos 11:6).

KAJELUN MÁS RKʼË JEHOVÁ

16, 17. ¿Achkë rma nqaʼij chë yë Jehová nkʼamö pä kichë kalkʼwal ri Testigos chpan ri congregación? (Juan 6:44).

¹⁶ Jesús xuʼij chë yë Jehová nkʼamö pä kichë ri winäq chpan rutinamit (taskʼij ruwäch Juan 6:44). ¡Ya riʼ kan jaʼäl! ¿Aquʼun rït achkë ntel chë tzij riʼ? Jehová kʼo jun ütz nutzʼët chkij ri winäq ri yerukʼäm pä chpan rutinamit. Chwäch ryä, jontir rusamajelaʼ ye achiʼel ta jun tinamït ri kan ye rchë ryä, jun tinamït ri kan kowan ruqʼij (Deut. 7:6; nota). Y chkikojöl jontir ryeʼ yït kʼo chqä rït.

¹⁷ Rït, ri kʼa yït qʼopoj o yït kʼajol na, we ri ateʼ atat najin nkikʼüt chrij Jehová chawäch, rkʼë jbʼaʼ nanaʼ chë ma yë ta Jehová xkʼamö pä awchë chpan rutinamit, rma yë ateʼ atat yekʼwan awchë. Ye kʼa tatzʼetaʼ achkë nuʼij le Biblia: «Kixjelun rkʼë Dios, y ryä xtjelun pä iwkʼë rïx» (Sant. 4:8; 1 Crón. 28:9). Reʼ ntel chë tzij chë we rït yajelun rkʼë ryä, ryä chqä xtjelun pä awkʼë rït. Jehová kan chqajujnal nqrajoʼ; jontir ri winäq ri ye kʼo chpan ri congregación ye ryä xkʼamö pä kichë, yajün ri kalkʼwal ri Testigos. Taq jun winäq njelun rkʼë Jehová, ryä chqä xtjelun pä rkʼë ri winäq riʼ, achiʼel nuʼij Santiago 4:8 (tajnamaj re naʼoj reʼ rkʼë 2 Tesalonicenses 2:13).

18. ¿Achkë xtqatzʼët chpan ri jun chik tjonïk? (Salmo 40:8).

¹⁸ Taq Jesús xqasäx pa yaʼ, ryä xuʼij che rä Rutataʼ chë xtuʼän ri nqä chwäch ryä (taskʼij ruwäch Salmo 40:8; Heb. 10:7). Rma riʼ, taq rït xtajäch awiʼ pa ruqʼaʼ Jehová chqä xkaqasäx pa yaʼ, xtakʼän anaʼoj chrij Jesús. Chpan ri jun chik tjonïk xtqatzʼët achkë xkatoʼö rchë ma xtayaʼ ta qa ruyaʼik ruqʼij Jehová taq yït qasan chik pa yaʼ.