Inlahen Yip Lā-al Ngam Tēv Tövënyu Im Inmeukhömat

1. Asuh öp ngaich inlahenken yip tarik ngam Tēv, sā vinënyö e im inmeukhömat?

AKAHAKŪÖ in lökten im līpöre inmeukhömat tö ngam inyööngö töm Tēv ngaich nö rultenre nö hayöng nö el halīöngö, ngaich suktu ngam Sī-ö nö ing panam. (Inm. 12:1-9) Lökten ngaich nö lanāmö nö el halīöngö, sīöplö pöri minë kanihngen nö ing panam. Kalē-ě tanainyö ngam Sī-ö ngaich hameuktö ngam tanainyö re anga-aṅ nö in yip tarik Yāvē.—Inm. 12:12, 15, 17.

2. Sitih inlahen öi mihôiṅ öi chiplö i linökölōn Yāvē?

² Sitih inlahen pöri ayī-ö mihôin chiplen öi löklōn Yāvē, pòrò öi ötlēkaṙen tö ngam Sī-ö? (Inm. 13:10) Yēḵ hī min öi akahakūö tö nup yamih lākūö re, ngaich mihôiṅ min ayī-ö chiplö i linökölōn Yāvē. Sā ṙô Yôhan im Inmeukhömat nö vë-eny nang hī tö nup taneūngen hī min inkôlò, tö ngam Tēv min nö ha-etngö yip tö kunyaha elmat töre. Ta-a chěi töi mikahtökūö re in ngam līpöre Inmeukhömat tö yip la-al ngam Tēv, ngaich asuh min öp inlanken cha.

“MINKAHNGÖ” MË LĀ-AL NGAM TĒV

3. Asuh nup tövënyu minkahngö im inmeukhömat?

³ Vënyu nang ayī-ö tö ngam raneh miröökö tö hī öi ‘hameuktu mat tö minë minkahngö’. (Inm. 1:1) Vënyu inlahen nup töṙeūla tö harīkngöre inlahen. ‘Hěng nòng ök mameutlö nö löklö el mai. Sömö sinrōl anga-ṅ sātö kui inrē.’ (Inm. 13:1) Hěng nòng hēk ök “töṙeūla mameutlö nö löklö el tumlat.” Kahôka anga-aṅ nö sā ṙô tulan. Ngaich “vīten tameūyö nö yônti nö ṙā-ang el halīöngö nö i kui ngih panam.” (Inm. 13:11-13) Unôichrit e hēk nö meukö ök “töturëṙö kaha töṙeūla” ök tö ūichö kui tök kikanö. Minë tölūöi töṙeūla, inmeuktö më la-al ngam Tēv Yāvē anū-ö, më tö marô-òten nö la-al ngam inyöngö tö ngam Tēv. Lökten öi hòṅ mikahtökūöre tö cha.—Inm. 17:1, 3.

4-5. Inmeuktö yôh ön minë töṙeūla tö vënyu im Inmeukhömat, ngaich sitih inlahen mikahkūö ayī-ö öi löktö im līpöre Tanīěl 7:15-17?

⁴ Urěhěkūö hī pöri mikahtökūö re tö më la-al ngam Tēv, hòṅ akahakūö ayī-ö tö manah minë töṙeūla. Ngam līpöre Tanīěl ön mahayööken hī öi akah elmat. Kūichngö ök heūvö re ang Pròfět Tanīěl nö nö ngöṙô tī, “fën nòng nuk tökiröng töṙeūla meutlö nö ṙā-ang el ngam mai.” (Tan. 7:1-3 ) Vë-eny manah u inrē anga-aṅ nö ngö ṙô, “Në töfënnòng tökiröng töṙeūla, rācha nun töfën tak.” (Vë-evkūö Tanīěl 7:15-17.) In e mikahkūö ayī-ö tö minë töṙeūla tövënyu inrē im Inmeukhömat nö ṙôten minë inyööngö anū-ö.

⁵ Ta-a chěi töi mikahtökūö re im Inmeukhömat tö minë minkahngö. Lökten min ayī-ö öi ngëichkö minë tahëng miröökö in ngam Paipöl. Töi urěh pöri sin mikahtökūöre tö manah minë töṙeūla, nö achīö yip tövënyu inyööngö. Mikahtökūöre inrē min ayī-ö tö inlanken cha min? Ngaich yēḵ hī min akahakūö, ngaich hòṅ asuh öp inlahen hī.

INKAHKÖ MË LA-AL NGAM TĒV

6. Achiö öng ngam tö töṙeūla tö sātö kui tövënyu nö im Inmeukhömat 13:1-4?

⁶ Achiö öng ngam töṙeūla tö sātö kui? (Vë-evkūö Inmeukhömat 13:1-4.) Fën kangen minë töṙeūla tövënyu nö im līpöre Tanī-ěl tö 7 mirulö, kö harīkngöre anū-ö tö höö, nö mahameuktö yip mahayöng. Hěng nòng ngam töṙeūla tö sā lepöt, ngaich sā për ngam tahëng, ngam linūöyö nö sā lāyön ngaich ngam finënö nö tö sömö sinrōl. Ngam töṙeūla pöri tövënyu, ngam tö satö kui nö sā mineukö minë töfën anga-aṅ töṙeūla. Pön ngam alaha ò nö sā ṙēngen lepöt, ngaich minë kalröön ò nö sā për, ngaich ngam kūö ò nö sā lāyön ngaich söm minë sinrōl ò. In e mikahkūö ayī-ö tö ngam töṙeūla tö satö kui nö rö-ö nöng kakkö ngam töng hěng inyööngö. Vënyu anga-aṅ inrē nö hayöng nö “i kui yip miyöngö, i tarik, i tum mi-ëlô, ane inrē i pumnāmö tarik.” (Inm. 13:7) In e mikahkūö ayī-ö tö ngam tö satö kui töṙeūla nö ṙôtö minë inyööngö nö ṙôkhöre söl ing töngamuh.b—Mum. 8:9.

7. Minë tö sat kui ngam töṙeūla achiö öich cha-a?

⁷ Tö sitih manah ön minë tö sat kui ngam töṙeūla? Ta-a töi mikahtökūöre im Inmeukhömat tö 17 mirulö. In e nö vënyu inlahen ngam insā ngam töṙeūla. Ngö kinūichngö angū-ö im līpöre Inmeukhömat 17:10, “Ngam manah e, tö sat tak yin cha-a nö rācha, taneui hang tak yik tö fukngö, ōtre öp hěng tak, öl tö yīhi öp töhěng tak. Choholre anga-aṅ ngaich iṙūöhen nöng rahëichtaṙen.” Pōyen nup inyööngö töhayöngö töm Sī-ö. Sat pöri minë inyööngö tö meukö nö kalēḵ. Lökten u nö vënyu nö mahayöng tökalēḵ. Kaheukö anū-ö nö “kui” nö im līpöre Inmeukhömat. Ngaich më tarik ngam Tēv nö elkatòh minë mahayöng tökalēḵ. Ngaich ōtre inrē yip tö hakihtuṙen tö më mahayöng. Inuk sakamö ök tanīnöṙô Yôhan, taneui hang nuk tökalēḵ mahayöng tö ngaichngen nö hayöng. Tö sā Aikup, Asiriā, Pēpilön, Mīto Pörsiā, hēk Krīs inrē, Ngaich ṙòngmö ṙònghöichṙen ngam tinfūölö nö hayöng, ang Rōm. Achīö pöri ngam sinat tak hēk ngam manā-aṅ mahayöng tökalēḵ?

8. In ngam sinatö kui ngam töṙeūla achiö ang ngòh mahayöng tökalēḵ tövënyu?

⁸ Achīö öp rih tökalēḵ mahayöng in ngih manā-aṅ sakamö, ngam “sakāmö ngam Mā” tö ṙô hī? (Inm. 1:10) Ngam Pritēn-Amerikā ön töṙô. Lökten ayī-ö öi mihôiṅ öi ngö ṙô im Inmeukhömat 13:1-4 Ngam tövënyu töṙeūla ngam sinatö kui anga-aṅ ngòh mahayöng tökalēḵ. Teūngen ayī-ö tö mikahkūöre im līpöre.

9. Inmeuktö chiö öng ngam töṙeūla tö ‘nëtö sinrōl nö sā pöököre’?

⁹ Im Inmeukhömat tö 13 mirulö ngam sinat tak kui, anga-aṅ öng Pritēn-Amerika nö vënyu nö sā inlahen öp töṙeūla tö ‘nëtö sinrōl nö sā pöököre’ ngaich kahôka nö sā ṙô tulan. “Ngaich anga-aṅ nö kiröngö vahīken tö minkahngö pön hōtu anga-aṅ nö vītö tameuyö nö yônti nö ṙā-ang el halīöngö nö ikui ngih panam nö ikūö tarik.” (Inm. 13:11-15) Vënyu inrē anga-aṅ im Inmeukhömat tö 16 hēk 19 mirulö nö ‘töminyôinyaṅ nö prôfět.’ (Inm. 16:13; 19:20) Vënyu nang in inrē im līpöre Tanīěl tö inlahen Pritēn-Amerika nö ‘pinhë-eṅkūö öp min tī ò, pinyāihanga.’ (Tanīěl 8:19, 23, 24) Teungtökūö ngih kinlēḵngô hē ök innëtö tökiröng kinyūngö. Holṙen re hē e nā Pritēn nā Amerika nö vī nuk Nuklīör Pòm ngaich sukten u nö ikui nuk panam la-al re. Kô-en ang Pritēn-Amerika nö ‘suktö tameuyö nö löktö el halīöngö.’

10. Ngam “insā ngam töṙeūla,” achiö öng anga-aṅ? (Inmeukhömat 13:14, 15; 17:3, 8, 11)

¹⁰ Ta-a hēk töi mikahtökūöre tö inlahen ngam tahëng töṙeūla. Anga-aṅ ngam “insā ngam töṙeūla.” Sā mineukö ngam tö satö kui anga-aṅ töṙeūla, hěng pöri pön turëṙö kaha anga-aṅ. Vënyu inrē anga-aṅ nö “hinëvhöre” tak nö rācha.c (Vë-evkūö Inmeukhömat 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Eūka inlahen anga-aṅ ngam “rācha” nö hö-öv sin min nö rahëichtakūö ngaich havantöre min nö hēk. Löngta angū-ö nö in ngam Yunaitet Nēsön. Kaheukö sin ngam minë-eny ò nö Līk òf Nēsön. Chatngen sin anga-aṅ hē ök innëtö tökiröng kinyūngö. Hēk pöri anga-aṅ nö havanlöre ngaich kaheūkö töngamuh nö Yunaitet Nēsön.

11. (a) Asuh öp min la-en ngam töṙeūla? (b) Kūöyòh öi ip hē e öi sōtu pa-ekūö?

¹¹ Ṙôkhöre min minë töṙeula, acha-a më mahayöng nö tölṙô yip tarik nö la-al më tarik ngam Tēv Yāvē. Ngatī inlahen tī min ngam töṙeūla nö ‘hamūl më rācha’ nö in ngam “tökiröng sakamö ngam Tēv” ngam Armakētòn tö ṙô hī. (Inm. 16:13, 14, 16) Ötkô pöri ayī-ö ip hē e öi pa-ekūö, pô Yāvē min nö ilööṙen nö kě-ělkūö alaha re nö laklen hī.—Isi. 38:21-23.

12. Sitih inlanken öich min minë töṙeūla?

¹² Sitih inlanken ön min minë töṙeūla? Ngö kinūichngö ön in ngam Inmeukhömat 19:20, “Kē-ĕ ngaich ök töṙeūla, hol ò inrē ök töminyôiny pròfĕt, ök tö tītö nuk pinngangkūö nö i kūö ò, nuk aṅtī ò nö hachīlö cha, yip töteūngen tö minkahngö ngam töṙeūla, acha-a inrē yip samlām ngam insā ò: nëtre taka cha-a ngaich nö suktu nöng aṅ nö el kūö öp tötöh tameūyö tö kūö tö töhū ihong.” Vënyu nang in tö ngih miröökö tö u min nö kē-ě ngaich kavalhötvö nö ikūö ngam töhūkūö tameuyö. Tö ngö manah angū-ö, yēḵ cha min nö ṙònghöichṙen nö hayöng, hē e ngam Tēv nö ha-etngen cha.

13. Asuh öp min tī më mahayöng nö timlö alaha hī?

¹³ Hòṅ asuh öp rih inlahen hī yēḵ hī ngaich akahakūö? Hòṅ haköpngöre ayī-ö lā rītö ngam inyööngö tö ngam Tēv Yāvē. (Yôh. 18:36) Ötkô öi kētöre in minë la-en pòlitiks ötkô inrē öi hěngö la-a öi in minë inyööngö töngamuh ikūöng panam. Pi-a in lohten öi kihngen öi ngatī inlahen, pön lōnu më mahayöng tö hī öi in minë ṙô re hēk in minë la-en re öi holṙen cha. Ngaich yip hamòlṙen cha pöri, sā tö mikahngöre cha-a tö minkahngö ngam töṙeūla. (Inm. 13:16, 17) Ngaich öp tö aṅhavin min tö ngam minkahngö ngam töṙeūla, sō-en ò min ang Yāvē, löhlö tī inrē min anga-aṅ tö ngam taneūngen re nômö tö örheūheu-aṅ. (Inm. 14:9, 10; 20:4) Lökten pòrô më mahayöng yēḵ cha min nö timlö alaha hī, ötkô ayī-ö öi i rītö cha hòṅ köp ayī-ö in ngam linökölōn ngam Tēv.

MANĀNGEN NGAM YÖNG MI-INYIHKÖRE KIKANÖ

14. Asuh ök ihih pinngangkūö maheuṅk ngam tanīnöṙô Yôhan im Inmeukhömat 17:3-5?

¹⁴ Hěng hēk öp heūvö maheuṅk Yôhan, ngaich “pingangkūö” anga-aṅ nö meukö e. Meuk ngam yöngnyīö anga-aṅ amūichhak nö ikui ngam töṙeūla. (Inm. 17:1, 2, 6) Vënyu anga-aṅ nö “yöng yip mi-inyihköre” ngam tö kaheukö inrē nö “Tökiröng Pēpilön.” Ngaich asěha anga-aṅ nö in më mahayöng nö ikūö ngih panam.—Vë-evkūö Inmeukhömat 17:3-5.

15-16. Achiö öng ngam “Tökiröng Pēpilön,” ngaich kūöyòh ayī-ö mihôiṅ ngatī ṙô?

¹⁵ Achiö öng ngam “Tökiröng Pēpilön”? Ngòh mi-inyihköre kikanö tövënyu, ötkô ön nö inmeuktö më mahayöng pön vënyu anga-aṅ nö im Inmeukhömat nö asěhken vē mahayöng. (Inm. 18:9) Vënyu inrē anga-aṅ nö ūichhaka nö ikui ngam töṙeūla. Tö ngö manah angū-ö tö ò nö chöönguvö nö ikui më mahayöng. Ötkô inrē anga-aṅ nö inmeuktö më mi-inyihkö chehen pön lēn më mi-inyihkö chehen nö vënyu nö mi-inyih aṅ ngih panam.—Inm. 18:11, 15, 16.

¹⁶ Yěn ṙôtö “mi-inyihköre” ngam Paipöl ngaich ṙôtö yip tarik angū-ö yip töng ameūköre nö löklōn ngam Tēv Yāvē, hö-ö pöri cha-a pön höng vë-ekūö insātēv hēk kētöre inrē nö i linökölōn ngih panam. (1 Kin. 5:25; Yāk. 4:4) Yip tökô-en pöri nö i linökölōn Yāvē hēk chiplö inrē ngaich kaheukö cha-a nö “töhet”hēk “tötchô-òv” inrē. (2 Kòr. 11:2; Inm. 14:4) Pön höng löktö i Pēpilön ngam ranulten ngam vinë-ekūö insā hēk minë tövaich inköphöti inrē. In e mikahkūö ayī-ö tö ngam Tökiröng Pēpilön nö inmeuktö minë tövaich tinlööken tö keuheūtngöre chūök nö elkatòh ngih halīöngö.—Inm. 17:5, 18; ngëichkö ngam ātiköl el ngam vepsāit jw.org “Achīö Öng Ngam Tökiröng Pēpilön?”

17. Sitih inlahenken öng min ngam Tökiröng Pēpilön?

¹⁷ Sitih inlanken öng min ngam Tökiröng Pēpilön? Kūichi ön nö im Inmeukhömat 17:16, 17 nö ngö ṙô, “Ane inrē minë tö söm sinrōl maheuṅk meh tö ngam töṙeūla inrē, surīkhö ngam mi-inyihköre kikānö min cha-a, ha-āchiṙen min anga-aṅ ane inrē luhiyö hilā, kāḵ alaha ò cha-a min inrē, haṙāpngen ò inrē min cha-a nö keuheūtngöre nö i kūö tameuyö. Pò ngam Tēv nö ṙāhöt ellōn cha nö la-evṙen töp ellōn ò, vītöre inrē nö töhěngö ellōn, ane inrē kēngö ngam pūlngö cha nö im töṙeūla, hanöng saha minë ṙô ngam Tēv nö hateūngi.” In ngih miröökö ayī-ö öi akaha elmat tö ngam Tēv min nö vīhöt ellōn ngam tö turëṙö kaha töṙeūla ngam Yunainet Nēsön nö ha-etngö minë tövaich tinlööken min ikūö ngih panam.—Inm. 18:21-24.

18. Hòṅ sitih inlahen öi ayī-ö ṙāngenre öi in minë la-en ngam Tökiröng Pēpilön?

¹⁸ Hòṅ asuh öp rih inlahen hī yēḵ hī ngaich akahakūö? Hòṅ chumkūöṙen ayī-ö tö minë kahëtöre nöönyö ngam Tēv nö ‘ötkô anū-ö nö pitōtuvö hòṅ het pöri.’ (Yāk. 1:27) Lökten ayī-ö ui hanôl ngam Tökiröng Pēpilön! Ötkô ayī-ö hang minë tövaich inköphöti hēk ötkô inrē öi in minë vinë-ekūö insā. Hēk hòṅ köptī inrē ayī-ö tö ngam töhet inchöngten. Ötkô öi la-entö la-en minlūönö. Öt höng angū-ö pöi hòṅ hayööken yip tahëng inrē nö ‘kunyi-inyre nö ṙā-ang in e’ hòṅ cha nö öt nôlhöt nö in minë tökööl cha.—Inm. 18:4.

HA-ETIYÖ NGAM TÖKIRÖNG LĀ-AL NGAM TĒV

19. Achīö öng ngam “yöng töngāv tulan”?

¹⁹ Vë-eny nang hī inrē ngam līpöre Inmeukhömat tö ngam “yöng töngāv tulan.” (Inm. 12:3) ) Kiyung anga-aṅ ngòh tulan nö lā-al Yēsū hēk la-al më ma-ahānga inrē. (Inm. 12:7-9) Hakihten më tarik ngam Tēv anga-aṅ. Anga-aṅ inrē kamëtö chööngö ngam töṙeūla cha-a më mahayöng në panam. (Inm. 12:17; 13:4) Achīö öng rih ngam tulan? Anga-aṅ ön ngòh ‘pēch misī ngam tö Sī-ö hēk Sātān invëka.’ (Inm. 12:9; 20:2) Tökiröng anga-aṅ nö lā-al ngam Tēv ngaich anga-aṅ inrē tamölṙô më tahëng lā-al ngam Tēv.

20. Sitih inlanken öng min ngam tulan?

²⁰ Sitih inlanken öng min ngam tulan? Vënyu nang in im Inmeukhömat 20:1-3 tö inlahen öp töhěng tak ma-ahānga nö sukten ngam Sī-ö nö el öp ṙeūvö töt lātaṙeū-ev, ngaich nyëkngen ò nö 1,000 samyeūheu rô-òten. Hanöng saha ngam ṙētak, ötkô min ngam Sī-ö nö “hachīl vē pumnāmö tarik.” Ngaich unôichrit ngam tö hěng köṅny samyeūheu nö keuheūt, kavalhötvö min anga-aṅ nö holtö yip tötlöng ma-ahānga ò nö ikūö öp töhūkūö tameūyö. (Inm. 20:10) Tö ngö manah angū-ö tö ò min nö öt hēk nö havantöre. Iṙôk ṙanamlōn öi min yěn hö-övö ngam Sī-ö!

21. Kūöyòh öi ṙamlōn yěi vë-ekūö ngam līpöre Inmeukhömat?

²¹ Hö-ö öi teūngen tö ṙanamlōn hēk nganönö re, kūö hī akahakūö tö manah minë minkahngö imat ngam līpöre Inmeukhömat? Akahakūö ngaich ayī-ö tö më lā-al ngam Tēv, akahakūö inrē ayī-ö tö inlanken cha min. Kô-en nö “Tökôlò anga-aṅ, öp vame-eṅkūö e, acha-a inrē yip hamang minë ṙô mu-urěhnyi!” (Inm. 1:3) Ngih pöri hēk intöönö yamih nö elkuilōn hī. Asuh nup min inkôlò yip tarik ngam Tēv unôichrit inhetngö yip lā-al cha. Ip yamih ātiköl min ayī-ö mikahtökūöre tö e.