Ikaw, Usab, Makatuon sa Calligraphy!
SA Asia, ang calligraphy giisip nga usa ka dakong matang sa arte. Sa Kasadpang kultura kini usa ka arte alang sa tanan. Apan unsa ba gayod ang calligraphy? Nga kinuha gikan sa Gregong mga pulong alang sa “matahom” (ka·losʹ) ug “pagsulat” (gra·pheʹ), ang calligraphy mao ang arte sa nindot kinamot nga pagsulat.
Sa nangaging kapanahonan, kadtong hanas sa calligraphy nagbaton sa pormal nga ranggo ug gitugtan pa sa pagpasakag mga balaod. Ang pagpatayg usa ka tagsulat o eskriba may silot nga sama sa pagpatay sa hari o obispo. Kadto tagsaong posisyon sa katilingban!
Ugaling, sa elektronikong panahon karon sa typesetting, word processing ug mga makenilya, unsa ang bili sa calligraphy?
Modernong Calligraphy
Ang sinulat-kamot nga letra dunay personal nga epekto nga dili ikahatag sa makina. Apan unsay kapuslanan kon ang sinulat-kamot lisod mabasa o lisod maila?
Kana ang hinungdan, samtang linghod pa kaayo, kadaghanan kanato tudloan sa unang estilo sa calligraphy nga ang mga letra separado. Nga gipasukad sa romanhong mga kapital, ang kayano niini maayo kaayo alang sa koordinasyon sa batan-ong bukton, kamot, ug mata. Kining unang-hikat-onang estilo may pila ra ka kinahanglanon, ug sayon kining basahon. Duolag usa ka tuig o duha sa kaulahian, kita ipailaila ngadto sa nagkapot nga pagsulat sa kamot dihang tudloan kita sa pagsumpay sa mga letra.
Gikan niana atong maugmad ang kaugalingon natong estilo sa pagsulat sa kamot. Bisan pag kita, tingali, tudloag maayo, pila kanato ang mobating ang atong pagsulat sa kamot makakuwalipikar nga calligraphy o nindot nga sinulat sa kamot? Ang atong modernong pagkaokupado tingali dili mohatag kanatog panahon o mga kahimtang sa pagpatungha sa sinulat sa kamot nga maisip nga usa ka butang sa arte.
Bisan pa niana, sama sa ubang batid nga buhat, uban sa diyutayng kahanas, panahon, ug pagbansay kita makapatunghag sinulat sa kamot nga matahom ug mohatag kanatog dakong katagbawan. Tingali labi pang hinungdanon, kini makahatag kalipay sa magbabasa.
Unsang Materyales ang Imong Kinahanglan?
Ang usa ka bentaha sa calligraphy ingong pasatiempo mao ang baratong bili niini. Sa panguna, kinahanglan nimo ang usa ka pluma, lapis, tigpala, tinta, papel, ug ruler. Hinuon, mapalit ang mahalong mga pluma, apan ang calligraphy dili kinahanglang mahal.
Ang Pluma: Ang pluma sa calligraphy gidesinyo ilabina nga lapad ug tumoy nga, depende sa anggulo sa pagkupot niini, makapatunghag baga o nipis nga linya. Anaay tanang gidak-on ug estilo sa mga pluma. Makapalit kag tumoy igsusulat nga mohaom sa sudlanag pluma ug dunay sudlanan sa tinta ug nagakontrolar sa agos. Bisan pa niana, kanang mga plumaha kinahanglang ituslob sa tinta. Ang tinta sa mga pawontenpen naa sa sulod sa pluma pinaagig gomang kapsula. Ang cartridge pens nagagamit sa ikalabay nga ink cartridges.
Ang Tinta: Ang itom, dili masagolag tubig nga tinta mao ang labing maayo, bisan pag ang mga tinta nagkadaiyag mga kolor. Tungod kay kini manibuok, ang dili-masagolag tubig nga tinta angay dili gamiton sa mga pawontenpen. Busa kon mogamit sa mapala-sa-tubig nga tinta, ang varnish kinahanglang ipahid aron sa pagpanalipod sa nahumang trabaho gikan sa kabasaon.
Ang Papel: Ang sekreto dinhi mao ang pagbatog hamis nga papel nga maayog kalidad. Usab, paneguroa ang paggamit sa tukmang kiliran sa papel—ang mas hamis nga kiliran. Ang papel angay nga may pagkanipis aron molapos ang mga linya dihang ang lininyahang papel ibutang sa ilalom. Ang papel nga ang ibabaw panit sa hayop, nga morag mantsado ang nawong, modugang sa nindot nga epekto.
Ang Tigpala: Kini gamiton sa paghanaw sa linya sa lapis nga gibadlis alang sa katul-id. Ang humokong tigpala, sama sa goma nga tigpala, mohinlo sa papel nga dili madaot ang nawong sa papel.
Pagtuon sa Teknik
Hapit nang panahon sa pagsugod! Apan tinoa una nga ikaw hayahay nga pagkalingkod sa gahi nga sulatanan nga maayog suga. Punita ang pluma. Namatikdan mo ba nga laparon ang tumoy? Karon lisoa ang pluma mao nga ang laparong bahin sa tumoy anaa sa 45-degree nga anggulo sa giya nga linya. Hugta pagkupot ang pluma, apan sa samang panahon irelaks ra ang imong kamot. Himoa ang paubos nga kudlit.
Sunod, nga ang pluma anaa gihapon sa 45 degrees, himoa ang diagonal nga kudlit paubos. Imo bang nakita ang kalainan sa gibag-on sa mga linya? Pinaagi sa pagkupot sa pluma nga pondo sa maong anggulo, ang bisan unsang kudlit makahimo sa nipis ug bagang mga linya nga mopatungha sa katahom sa calligraphy.
Tapos sa pagbatid sa pagkupot sa pluma sa 45 degrees, kini mao lamay pagsulat sa tagsatagsa ka letra sumala sa ilang tukmang gihabogon. Ang usa ka linangkob nga lagda mao: Ang matag dili-kapital nga letra angay sa gihabogong lima ka gilapdon sa tumoy sa pluma; ang kapital nga mga letra maoy pito ug tunga sa gilapdon sa pluma.
Sa pagsugod sa pagkudlit sa mga letra, ibutang ang lininyahang papel sa ilalom sa imong sihagong papel nga sulatanan. Karon makakita ka sa mga linya nga molapos sa papel. Tungod niini makahimo ka sa tul-id nga linya. Nahauna, sa pagsunod sa panig-ingnang gihatag dinhi, bansayag maayo ang alpabeto, nga matikdan ang direksiyon sa matag kudlit. Unya tapota ang mga letra aron ikapatungha ang mga pulong.
Dihang mahimo na nimo ang deretsong pagsulat, imong makaplagang ang mga kagamitan sa calligraphy walay kataposan: mga imbitasyon sa kasal, mga pahibalo, mga notisya sa publiko, mga kard sa timbaya, mga marka, ug mga balak. Bisan ang imong ngalan madugangan sa katahom kon isulat sa calligraphy.
Samtang bansayon nimo ang imong bag-ong-nakaplagang arte, imong mapabilhang ang matahom nga kamot sa calligraphy alang diay sa tanan.
[Kahon sa panid 26]
Karaang mga Magkokopya
Ang Ehiptohanong mga eskriba maoy intelihente, edukado kaayo, apan giisip nga iya sa ubos nga hut-ong.
Ang Babilonyanhong mga eskriba maoy propesyonal nga mga tawo. Sila gikinahanglan sa kinabuhi, sanglit ang balaod nangayo nga ang tanang transaksiyon sa negosyo ibutang sa kasulatan. Gawas sa legal nga mga dokumento, ang mga eskriba maoy responsable sa mga talaan sa templo.
Ang Hebreohanong mga eskriba maoy mga notaryo publiko, nga nagrekord sa nagkadaiyang mga transaksiyon, bisan sa mga kasulatan sa diborsiyo. Ang ilang bayad mahangyo.
Ang mga magkokopya sa Bibliya kutihan sa ilang trabaho. Ilang giihap dili lamang ang mga pulong kondili hasta ang mga letra. Ang pagsulat sa usa ka pulong nga sinag-ulo giisip nga dakong sala.
Ang buhat sa mga magkokopya nabutang sa duha ka kategoriya:
(1) Moobra—praktikal, mabasa, bisan tingalig dili gayod matahom.
(2) Pang-adorno—mahapsay pagkapormang mga letra, usahay inadornohan sa pinabulto nga bulawan, usahay sukipan sa mahal nga mga bato.
[Diagram sa panid 26]
(Alang sa bug-os nga pagkahan-ay sa teksto, tan-awa ang publikasyon)