Ang Hunahuna sa Iglesya sa Sekso ug Kaminyoon
ANG sekso ug kaminyoon maoy mga ulohang gikaikagan pag-ayo sa tibuok kalibotan. Tingali wala nay laing ulohan nga ang katawhan labi pang kasagarang mangitag tambag ug paggiya kay niini. Ang Bibliya daghag ikasulti maylabot sa sekso, lagmit labaw pa kay sa naamgohan sa kinabag-ang katawhan. Ug daghan usab ug ikasulti ang dakong relihiyon sa Kasadpanhong kalibotan, ang Iglesya Romana Katolika.
Tungod sa gitudlo niini mahitungod sa sekso, ang Iglesya Katolika nakaimpluwensiyag dako sa kinabuhi sa minilyong sumusunod niini. Sa linain, naapektahan ang kinabuhi sa mga pari ug mga madre. Ang pagtulon-an ba sa iglesya may maayo, mapuslanon nga epekto o daotan nga epekto? Unsay kalainan sa hunahuna sa Iglesya Katolika bahin sa sekso kon itandi sa ginatudlo sa Bibliya? Kining serye sa mga artikulo magsusi niining mga butanga.
Ang tinamdan sa Iglesya Romana Katolika bahin sa sekso ug kaminyoon ginapaila diha sa A Catholic Dictionary, nga nagaingon: “Ang mga prinsipyo nga nakaaghat sa Iglesya sa pagbaod sa pagkadili-minyo diha sa iyang klero mao . . . nga, kay gitawag alang sa halaran, sila makasagop sa kinabuhi sa pagpugong [pagpugong sa seksuwal nga relasyon], nga labi pang balaan kay sa kaminyoon.”
Kon, sumala sa Katolikong doktrina, ang paglikay sa seksuwal nga relasyon “labi pang balaan,” unsa man ang kahimtang sa kaminyoon? Kini usa ka suliran nga dugay nang gikabalak-an sa mga historyano. Busa, ang A History of Christianity, nga gisulat ni Paul Johnson, nangutana: “Busa, kon ang pagkadili-minyo maoy labaw, ug ang kaminyoon ubos, bisan pag subay sa balaod, wala ba kini magpasabot nga ang sekso sa kinaiyanhon daotan ug bisan sulod sa kaminyoon usa ka matang sa gitugot nga sala?”
Ang pagpugos ni Papa Juan Paulo II nga ihatag ang labawng debosyon kang “Birhin Maria” wala makakunhod sa impresyon nga ang kaminyoon mahugaw, kon dili man usa gayod ka sala. Ang doktrina sa dumalayong pagkabirhin ni Maria nagapatunhay sa ideya nga ang seksuwal nga relasyon mahugaw. Ang doktrina nagpasabot nga ang buhat sa minyo, bisan pagkatapos sa pagkatawo ni Jesus, makamantsa sa dungog ni Maria ingong babayeng balaan.
Dili katingad-ang ang “misteryo sa unang sala” ug ang “dumalayong pagkabirhin ni Maria” gilista nga apil sa dagkong mga sulirang nagasamok sa sinserong mga Katoliko. “Sila makadugang sa pagkadili-masayop sa papa, nga kaylap gikuwestiyon,” matud sa Katolikong magsusulat si Jacques Duquesne.
Sa walay duhaduha, ang lagda sa papa nga labing nakadaot sa pagtuo sa mga Katoliko sa pagkadili-masayop sa papa mao ang ensiklikal nga Humanae Vitae. Kining kasulatana, nga giluwatan ni Paulo VI sa 1968, naglig-on sa opisyal Katolikong doktrina nga nagadili sa paggamit sa artipisyal nga paagi sa pagpugong sa pagpanganak. Ang Encyclopædia Britannica nag-ingong “kining maong ensiklikal nakapukaw sa dili maayong mga reaksiyon [taliwala sa mga Katoliko] nga ikabatbat ingong labing mabangisong mga pag-atake sa awtoridad sa pagpanudlo sa papa sa makibag-ong mga panahon. Sa susama, ang iyang [Paulo VI] malig-ong baroganan nga ipadayon ang pagkadili-minyo sa pari . . . nakapukaw sa daghang hait nga pagsaway.”
Dayag nga ang mga hunahuna sa Iglesya Romana Katolika bahin sa kaminyoon ug pagkadili-minyo sa pari nakahatag ug mga suliran sa mga Katoliko. Nganong nakamugna ang iglesya niining mga sulirana alang sa kaugalingon? Unsay miagak niini sa pagbaod nga dili magminyo ang mga pari ug mga madre ug pagpugos sa dumalayong pagkabirhin ni Maria?