Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsa ka Hinungdanon ang Panagway?

Gingil-aran ako sa akong lawas,’ mimulo ang 16-anyos nga si Maria. ‘Sa akong hunahuna dili nindot ang akong panagway’

IKAW nagaingon bang wala nimo hiangayi ang imong panagway? Aw, pipila ra kanato—kon duna man—ang bug-os natagbaw sa atong pisikal nga panagway. Lahi kang Narcissus, kinsa nahigugma sa iyang hulagway diha sa lanaw sa tubig, ang pipila kanato hapit mobatig depresyon inigkakita sa atong hulagway sa espeho.

Kini matuod ilabina kon ikaw maoy nagatubo, tingali mahunahunaon-sa-kaugalingong batan-on. ‘Gingil-aran ako sa akong lawas,’ mimulo ang 16-anyos nga si Maria. ‘Sa akong hunahuna dili nindot ang akong panagway.’ Ang trese-anyos nga si Bob may susamang reklamo: ‘Dili ako moangay sa akong buhok, ang pagkatiskog niini sa likod.’

Hinuon, kinaiyanhon lamang nga buot natong tan-awong madanihon. Ug maalamon ang paghimog igong paningkamot sa pag-atiman sa imong personal nga panagway. Bisan pa niana, ang kabalaka bahin sa imong panagway nagsugod ba sa paglabi sa imong panghunahuna? Gingil-aran ka ba sa imong kaugalingon tungod sa imong panagway? Kon maohon, suknaa ang imong kaugalingon, Angayan ba ang akong mga reklamo? Mahimo kahang ako yanong nalit-agan sa walay-undang nga pagpangandoy sa mas maayong kahimtang?

Mas Maayong Kahimtang

Oo, alang sa daghan, ang kinabuhi nahisamag walay-pagkatapos nga linya sa mga alad nga may mas lunhawng balili sa laing kiliran. Ikaw nakakita niana. Ang kinaiyanhong niwangong dalaga nga nagahunahunang siya yagpis ug mokaog daghan. Ang nindotong tambokong dalaga nga nagahunahunang siya tambok ug halos magpakuraw sa iyang kaugalingon. O ang mga sama kang Annie, kinsa mas kusog ug pagtubo kay sa iyang mga kauban sa eskuylahan. Nalipay ba siya sa iyang hamtong nga barog? Siya nahinumdom: “Ako mas taas kay sa tanan. Ako naulaw niadto. Ako niadto may mubo nga higala ug ako nasina kaniya.”

Busa, dagaya ang mga mek-ap, mga kasangkapan ug mga himan sa pagpatahom. Lapnag ug mauswagon ang mga siruhano sa nawong (plastic surgeons). Ug sa kapeligrohan sa maayong panglawas ug kalipay, ang mga batan-on mabalaka mahitungod sa dili na mausab. May paagi bang mahigawas niining nagalibotlibot nga pagkawalay-katagbawan? Oo! Apan ang yawi mao ang pagbaton sa matarong nga punto de vista bahin sa imong panagway. Sa unsang paagi imong mabatonan kana? Mosugod kita pinaagi sa pagsulay sa pagsabot sa hinungdan nga kana ang imong gibati.

Kusog nga mga Impluwensiya

Adunay daghang puwersa nga magaimpluwensiya sa atong mga pagtuo ug pagbati bahin sa atong panagway. Usa sa maong mga impluwensiya nagagikan sa kahiladman. Ang Bibliya nagatawag niana nga “ang mga tinguha nga iya sa pagkabatan-on.” (2 Timoteo 2:22) Ang maong mga tinguha mapadayag sa daghang paagi, ug usa niana mao ang hinobrang pagkabalaka sa atong panagway.

Hinuon, makaiikag nga gipakita sa propesor sa sikyatriya si Richard M. Sarles nga ang maong mga tinguha kadaghanan masugnoran: “Ang pagkatin-edyer maoy usa ka yugto sa kabalhinan nga niana mahitabo ang dagkong mga kausaban sa lawas. . . . Sa pagsagubang sa kabakikaw sa usa ka bag-o ug nagakausab nga lawas, ang kadaghanang tin-edyer mosalig sa kasegurohan sa pundok sa ilang mga isigkaingon.” Sa laing mga pulong, kon ang atong mga higala dili magmatikod kon unsa ka dako ang atong ilong, kita dili manumbaling niana. Apan kon makamatikod ang mga isigkaingon, kita makamatikod usab.

Ang laing makapadaning impluwensiya mao ang malinglahong sistemang nailhang media o mga paagi sa komunikasyon. Sukad sa pagkabata, ang TV, mga libro, ug mga sine nagatudlo kanato nga ang “maayong” mga tawo maoy matahom ug ang “daotang” mga tawo maoy maot, usa ka tema nga gipalanog nga walay-undang latas sa mga agianan sa komunikasyon. Kini mopasamot sa hilig sa mga tawong dili hingpit sa “pagtan-aw sa mga butang sumala sa ilang dagway sa gawas,” sa pagklasipikar sa mga tawo sumala sa ilang mga hitsura.—2 Corinto 10:7.

Sa ingon ang mga paagi sa komunikasyon magpatuo kanimo nga kon ikaw dili taason ug lawas, makabibihag, nindot ug aping, tahom ug pamanit, o maskuladong dakong tawo, maayo pang mokamang ka paingon sa usa ka lungag—o labing menos mohunong ka sa paghunahunang mahimong popular, malamposon, o malipayon. Hinuon, lagmit nahibalo ka sa bitik sa mga paagi sa komunikasyon o media: bug-os binuang. Bisan pa niana, ang kinadak-an sa epekto sa mga paagi sa komunikasyon maoy dili bug-os nahibaloan. Sa malalangon o dayag, ang katahom gimithi o gisimba sa tanang dapit! Ang maanyag nga panagway maghalin sa tanang butang gikan sa pahumot ngadto sa mga serotso. Ingong sangpotanan, ang daghang tawo mopalit dili lamang sa mga produkto kondili hasta sa hiwi nga ideya nga ang panagway bililhon kaayo.

Pagpukgo sa Handurawan sa ‘Matahom nga Katawhan’

Nan, walay pagduhaduhang ang daghan naapektahan sa handurawan bahin sa ‘matahom nga katawhan.’ Ang kinabuhi nahimong dili-matapos nausong mga diyeta, hinobrang mga kosmetiks, ug mahal nga mga pagpaguwapa. Apan, ang Bibliya nagaingon: “Ayaw ninyo itugot nga kamo umolon sa hulmahan sa kalibotan alirong kaninyo.” (Roma 12:2, Phillips) Palandonga kini: Kinsa ba ang nagapasiugda sa ideya nga kinahanglan nimo ang usa ka tinong panagway aron mahimong popular, malamposon, o malipayon? Dili ba ang mga tiggama ug tig-anunsiyo nga makaganansiya gikan sa maong panglimbong? Nganong ipaumol ninyo kanila ang inyong hunahuna? Ug kon ang mga pagtamay bahin sa inyong hitsura nagagikan sa mga higala, kinsa ba ang magkinahanglag “mga higala” nga sama kanila?

Ang Bibliya dugang nagatambag kaninyo nga “maghunahuna aron mabatonan ninyo ang maayong hunahuna.” (Roma 12:3) Kana mahimong magpasabot nga pagaduhaduhaan ang propaganda—kon kaha gikan sa mga higala o gikan sa mga paagi sa komunikasyon—nga mopasiugdag pagkadili-matagbawon. Dili ba tinuod nga diyutay ra kaayong tawo ang may dagway nga samag mga super nga modelo? “Ang katahom maoy bula,” nagaingon ang Bibliya. (Proverbio 31:30, Byington) Busa ang mga tawong gibayran tungod sa ilang panagway anaa sa pungkay nila sa kadiyut rang panahon—sa dili pa sila ipadaplin nga ilisan ug lab-as bag-ong nawong. Gawas pa, mahimo ang katingad-ang mga butang sa nawong ug lawas tungod sa mek-ap, suga, ug potograpikong kalaki. Ang pipila nakurat dihang ilang nakita ang paborito nilang artista sa personal nga wala ang benepisyo sa iyang makutihong paagi sa pagpaguwapa!

Laing puntong palandongon: Dili ba ang kadaghanan sa imong mga higala kasarangan ug panagway? Pinaagi sa pila ka sukdanan ang pila tingali kanila maisip nga dili matahom. Ug komosta man ang imong mga ginikanan? Si bisan kinsa ba kanila mahimong hapin sa usa ka magasin sa urog? Lagmit dili. Apan mausab ba ang imong mga pagbati kanila tungod niana? Ngani, dihang makapabili ka kanila tungod kon unsa sila ug dili tungod sa ilang panagway, lagmit talagsa ka rang maghunahuna sa ilang panagway.

Sa kataposan, dili ba tinuod nga ingong nagatubong batan-on, ang imong panagway nagabag-o gayod? Ang mga tin-edyer mahamtong sa nagkalainlaing gikusgon. Busa kon mubo ka kaayo o taas kaayo, o dili maayo ang imong kutis, magmapailobon. Ang panahon mahimong mag-atiman ra sa pipila niining giingong mga depekto.

Ang pagtan-aw sa maong mga butang uban ang maayong hunahuna sa ingon makapahigawas kanimo sa pagbati sa kapakyasan sa pagsulay sa pagtumbas sa dili-natural nga mga hulagway sa sine ug sinawng mga magasin o paghimog walay-hinungdang mga pagtandi sa imong kaugalingon ngadto sa ubang batan-on. Ikaw dunay mga hiyas nga molabaw sa pisikal nga mga kahuyangan—hinanduraw kun tinuod. Bisan pa niana, may lain pang hinungdanong butang nga imong tagdon.

Ang Panghunahuna sa Diyos Bahin Niana

Namatikdan mo ba usa ka diyutay ang paghisgot sa Bibliya bahin sa panagway sa mga tawo? Nganong kita wala suginli kon unsay hitsura ni Abraham, Maria—o bisan ni Jesus? Dayag, wala kana isipa sa Diyos nga hinungdanon.

Ngani, gisalikway sa Diyos ang usa ka batan-ong lalaki si Eliab, kinsa dayag ambongan sa panagway alang sa katungdanan nga hari! Gipatin-aw ni Jehova nga Diyos ngadto kang propeta Samuel: “Ayaw tan-awa ang iyang panagway ug ang gitas-on sa iyang barog. . . . Kay ang Diyos nagatan-aw dili ingon sa makita sa tawo, tungod kay ang tawo nagatan-aw sa panagway sa gawas; apan alang kang Jehova, siya nagatan-aw sa kasingkasing.” (1 Samuel 16:6, 7) Gipili hinuon sa Diyos ang usa ka batan-ong lalaki nga ginganlag si David.

Nan, hustong ang Bibliya nagadasig kanato nga ibutang ang atong bug-os nga pagtagad, dili sa pagdayandayan sa gawas, kondili sa “tinago nga pagkatawo sa kasingkasing.” (1 Pedro 3:3, 4) Siyempre, kini wala magkahulogang pasagdan nato ang atong gawas nga panagway. Ang Bibliya nagadasig kanato sa paghupot sa hataas nga mga sukdanan sa panapot ug pamostura. (Itandi ang 1 Timoteo 2:9.) Bisan pa niana, may panahong ang atong gawas nga panagway tingali makapaguol kanatog diyutay. Apan makalipay gayod ang pagkahibalo nga alang sa Diyos, ang Usa nga hinungdanon gayod, ang atong panagway dili mao ang hinungdanon! “Siya nagatan-aw sa kasingkasing.” Busa dili ba maalamon ang paghunong sa pagkabalaka kaayo sa imong panagway ug maningkamot hinunoa sa pagpatahom sa imong kasingkasing sa iyang atubangan?

[Letrato sa panid 14]

Ang wala nimo hiangayi sa imong kaugalingon basin gikasinahan sa uban

[Letrato sa panid 15]

Ikaw may mga hiyas nga molabaw sa lawasnong mga kahuyangan