Pagpaniid sa Kalibotan

Dugo ug AIDS

Ang dili pa dugayng taho sa The Journal of the American Medical Association nagbutang sa mga pagdugang sa dugo sa ikaduhang dapit nga maoy tuboran sa pagpasa sa AIDS diha sa Sentral nga dapit sa Aprika. Si Dr. Thomas Quinn, tigdukiduki sa U.S. National Institutes of Health, nagbanabana nga hapit usa ka libong mga bata sa usa ka tuig tingali natakdan sa kagaw sa AIDS pinaagi sa gidugang nga dugo. Kadtong may posibilidad nga natakdan mao ang mga bata nga nakadawat ug mga pagdugang sa dugo ingong porma sa emerhensiya nga pagtambal alang sa kakulang sa dugo tungod sa malarya. Mikomento bahin sa problema, si Dr. Quinn miingon: “Diha sa maong dapit, ang mga pagdugang sa dugo nahimong ikaduhang labing komung paagi sa pagpasa sa sakit, ikaduha lamang sa heteroseksuwal nga sekso.”

Kauswagang Nahimo Maylabot sa Bukog

Usa ka epektibong sintitikong materyal sa bukog ang nahimo sa University of Texas, mitaho ang The Medical Post sa Canada. Ang mga siyentipiko nga nagdukiduki miingon nga ang sintitikong materyal, sa dagway nga bangagong hydroxyapatite, “kaamgid gayod sa kinaiyanhon nga bukog.” Ang buhi nga bukog maoy 65 porsientong hydroxyapatite, usa ka mineral nga sambog nga nagahatag kalig-on ug kagahi ug nagsilbing bangagon nga molde nga nasudlan sa mga kaugatan, uyok sa bukog, ug sa mga selula sa bukog. Nagtuo ang mga tigdukiduki nga kining bag-ong kapuling sintitikong bukog mao lamang ang materyal nga nagasundog sa kinaiyanhong paagi sa lawas sa pagtubog-balik sa bukog. Sa dihang ibutang, miingon ang Post, ang materyal “anam-anam nga bungkagon sa linaing mga selula ug dayon pulihan sa kinaiyanhong bukog.”

Kampeyon nga Sunoy

Si Theodor von Wolkenstein, usa ka sunoy nga Aleman, mikanta sa kadaogan diha sa kompetisyon sa pagtuktogaok. Sulod sa 20 minutos, ang kampeyon mipagawas ug tingog nga daw “dili-hitupngan” nga 45 ka besis, mitaho ang magasing Das Tier sa Alemanya. Ang iyang kontra mituktogaok sa 28 lamang ka besis.

Problemang Buhok nga Nagtindog

Usa ka tulo ka bulang bata nga taga Chile nakahatag sa iyang mga ginikanan ug tinuod nga kahadlok sa dihang misugod sa pagtindog ang iyang buhok sa tanang direksiyon. Sumala pa kang Iván Roa, patalogo sa Universidad de la Frontera nga nagtuki sa kaso, ang bata dunay tagsaong sakit nga nailhang “dili-masudlay nga buhok.” Unang nahibaloan niadtong 1973, pipila lamang ka kaso ang dinukomentohan sa tibuok-kalibotan. Ang mga bata nga aduna niining sakita may buhok nga “daw nakoryentehan” nga tan-awon, miingon ang espesyalista sa buhok ug sa panit si Robert Crounse. “Hapayon nimo ang buhok, ug motindog kinig balik.” Gipahinabo kini sa mga buhok nga mitubo nga nagtindog inay plat o kulong, si Crounse miingon nga mawala ra kini diha sa pila ka bata sa dihang magkatin-edyer na.

Lumod Nangluwas!

“Gidala sa usa ka panon sa mga lumod ang tulo ka tawo sa luwas nga dapit human nga mitiklaob ang ilang yati,” mitaho ang Star sa Johannesburg. Duha sa mga lalaki nalagpot sa dagat sa dihang ang kuptanan sa timon nalibkas, ug ang ikatulo mihawid sa sakayan. Nagsikadsikad sa balorong dagat hapit usa ka kilometro gikan sa baybay, ang usa ka tawo mitaho nga “gilibotan ako ug ang akong mga higala sa mga lumod samtang naningkamot ako sa pagbali sa sakayan ug gigiya ang sakayan balik sa baybayon. . . . Sa dihang kaming tanan luwas nga miabot sa baybayon, nangawala sila.”

“Ang mga sugilanon bahin sa mga lumod nga nanabang sa mga tawong nangalumos balik pa sa karaang panahon,” miingon ang librong The Fascinating Secrets of Oceans & Islands. Unsay nagtukmod kanila sa paghimo niini? “Daw may kinaiyanhon silang pangagda sa pagduso sa mga butang nga ilang makitang nagalutaw sa dagat.”

Nabag-ong mga Prinsipyo

Ang mga tin-edyer nga mga kabataan sa Tokyo gisugo sa pagsulat kon unsay labing importante kanila sa kinabuhi. Ang pananglitang mga tubag nga gipatik diha sa Asahi Evening News naglista sa mga tubag sama sa bulawan, kuwarta, ug mga deposito sa bangko. Sumala sa Management and Coordination Agency sa Japan, ang tigdukiduking grupo nga maoy nagpalakaw sa surbi, nga ang mga batan-ong Hapones nangandoy ug estilo sa kinabuhi nga “motugbang sa ilang personal nga mga kagutohan . . . , nga wala magkinahanglag paghago,” ug nagapabaang ug tinguha sa “pagpangitag daghang kuwarta.”

Problema sa Panalapi sa Batikano

Ang Batikano walay kuwarta, mitaho ang magasin sa negosyo nga Fortune. Bisan pag daw nabukot ang Batikano sa dakong bahandi, ang nagadakong burokrasiya niini, nga namansahan sa iskandalo sa panalapi, ang nakaduso sa kapapahan sa kalisod sa panalapi. Sa miaging tuig ang Batikano nakadawat ug $57.3 milyones (U.S.) apan nakagastog $114 milyones (U.S.). “Tinuod gayod kini nga krisis,” miingon si John Cardinal Krol sa Tinipong Bansa. “Kon ang imong ginapalakaw nga kita dili makatapal sa mga galastohan, may problema ka gayod.”

Mga Nangamatay Diha sa mga Dalan

Sa tibuok-kalibotan dunay duolan sa 400,000 ang nangamatay sa trapiko sa matag tuig—hapit 1,100 sa usa ka adlaw—banabana pa sa Federal Office of Statistics sa Wiesbaden, Alemanya. Ang Uropa, walay labot ang Sobyet Unyon, dunay 66,000 ka nangamatay matag tuig, uban ang Tinipong Bansa, Canada, ug Japan nga nakadugang ug kapin sa 57,000 sa makasubong kaihapan. Gibanabana sa opisina sa kaihapan nga sa tibuok-kalibotan hapit 12 ka milyong mga tawo ang nangasamad sa mga aksidente sa trapiko kada tuig.

Makataronganong Pagtagpilaw sa Udto?

Pinaagi sa pagtagpilaw sa udto sa tunga sa oras, kada adlaw, makunhoran ang posibilidad sa sakit sa kasingkasing sa ikatulong bahin, misugyot ang grupo sa tigdukiduking Grego sa Atenas. Ang mga doktor dugay nang naningkamot sa pagpatin-aw sa menos nga mga sakit sa kasingkasing diha sa mga nasod sa Mediteraneo. Ang unang mga pagtuon nagpunting sa pagkaong menos sa mga tambok pinaagi sa paggamit ug mga mantika gikan sa mga utanon ug gatas inay mantika sa mananap ug tugob nga mga produkto nga gikan sa gatas ingong rason, mitaho ang The Lancet, usa ka basahon sa medisina. Apan, karon, ang laing katarongan mahimong idugang—ang regular nga pagtagpilaw sa udto.

Giila nga Ministeryo

Ang dili pa dugayng rebisyon sa Kodigo sa Munisipyo sa Newport Beach, California, naghatag tukmang pag-ila sa mga Saksi ni Jehova ingong mga ministro. Ang aksiyon nga nakaapekto sa Dili-Komersiyal nga Pagpanukot ug Amot nga Ordinansa sa siyudad miila nga ang balay sa balay nga ministeryo sa mga Saksi ni Jehova wala mailalom sa klasipikasyong “pagpanukot ug amot.” Ang samang ordinansa gihimo usab sa mga opisyales sa siyudad sa Anaheim, California, nga maoy gibasehan sa pagrebisar sa kodigo sa Newport Beach. Sanglit ang mga opisyal sa duha ka siyudad midawat man sa mga aksiyon sa mga Saksi ni Jehova nga gawas sa kahubitan sa “pagpanukot ug amot,” ang permiso sa pagsangyaw dili na kinahanglan.

Bibliya Diha sa Chip

Ang mga pulong sa Bibliya narekord diha sa mga materyal nga sama ka karaan sa pergamino ug sama ka moderno sa microfilm. Unsay mosunod? “Ang pulong sa Diyos nahimong silicon chip,” miingon ang Bible Society sa Australia ug mibatbat nga ang enterong teksto sa King James Version, lakip sa konkordansiya ug usa ka diksiyonaryo sa Bibliya, nabalhin na karon sa usa ka silicon chip nga samag gidak-on sa kuko sa kumagko.

Naglibog nga mga Langgam

Sanglit ang mga langgam sensitibo sa magnetikong butad sa yuta, sumala sa teoriya ilang gigamit kini ingong giya sa dihang mopanaw. Aron masulayan kanang maong teoriya, gitun-an sa Swisong siyentipikong si Thomas Almerstam ang paglupad sa mga langgam ibabaw sa mga mina sa mineral nga puthaw sa Norberg, Sweden. Sumala sa magasing L’Express sa Pransiya, ang mina sa mineral nga puthaw aduna, sulod sa 12 kilometrong perimetro, ug magnetikong puwersa nga 60 porsiento nga labaw sa normal sa ubos nga gihabogon. Sumala sa gidudahan, ang nausab nga magnetikong butad tingali ang nakapalibog sa pila ka mugbog lupad nga mga nabigador. Ang mga langgam ginaingon nga “ginerbiyos nga mitugpa ug naglibotlibot ug lupad sa wala pa molupad ug balik,” miingon ang L’Express.