Kinsay Motudlo Kanila Bahin sa Sekso?
PAGKADAKO sa kalipay ang ikahatag sa usa ka bag-ong natawong bata! Kalingawan kini sa mga ginikanan, mohagwa niini, ug isugilon sa ilang mga higala ang halos tanang butang buhaton niini. Apan sa kadugayan ilang maamgohan nga mohatag usab kini kanila ug dako bag-ong mga responsabilidad. Ang usa sa labing hinungdanong responsabilidad mao ang panginahanglan sa pagtudlo niini aron mapanalipdan ang kaugalingon gikan sa nagadugang sa pagkaimoral nga kalibotan.
Sa unsang paagi makatabang ang mga ginikanan sa usa ka pinalanggang anak nga motubo nga usa ka hamtong nga edaran nga makatagamtam ug usa ka mainit ug malipayon pamilyahanong kinabuhi ug tingali magpadako ug iyang kaugalingong mga anak nga mahadlokon-sa-Diyos? Tingali isipon sa ubang mga ginikanan nga mabug-at ra kaayo kini nga buluhaton, busa ang pipila ka sugyot sa walay duhaduha pabilhan.
Tingali imong tudloan ang imong mga anak sa paagi sa pagtudlo kanimo sa imong mga ginikanan. Apan diyutay lamang ang gitudlo diha sa kadaghanang mga ginikanan, kon aduna man, bahin sa sekso. Bisan ug maayo ka nga pagkatudlo, ang kalibotan nausab na, ug ingon man ang mga panginahanglan sa mga anak. Dugang pa, daghang mga magbabasa niining magasina misagop ug taas nga mga sukdanan sa pamatasan ug sa mas maayong paagi sa kinabuhi. Busa, kinahanglang imong pangutan-on ang imong kaugalingon: ‘Ang paagi ba sa akong pagtudlo sa akong mga anak nahisubay sa akong bag-o nga mga hunahuna ug sa nagatubong mga panginahanglan sa akong mga anak?’
Tugotan sa ubang mga ginikanan ang ilang mga anak nga maoy mokuha niining mga impormasyona alang sa ilang kaugalingon. Apan ang pagbuhat niana mopabangon ug makalilisang nga mga pangutana: Unsay ilang makat-onan? Kanus-a? Gikan kang kinsa, ug ilalom sa unsang mga kahimtang?
Kon Unsay Ginatudlo sa mga Eskuylahan
Daghang ginikanan moingon: “Aw, matun-an ra kana nila sa eskuylahan.” Daghang eskuylahan ang nagtudlo bahin sa sekso, apan diyutay lamang kanila ang nagtudlo bahin sa moral. Ang Kalihim sa Edukasyon sa U.S. niadto, si William J. Bennett miingon niadtong 1987 nga ang mga eskuylahan nagpasundayag ug “usa ka tinuyo nga pagsupak sa pagpakitag pagpihig sa moral.”
Si Tom, ang amahan sa duha ka maanyag nga dalaga, nangutana sa hawas sa ilang eskuylahan: “Nganong dili man lamang kamo moingon nga ang sekso gawas sa kaminyoon sayop?” Siya miingon nga gusto niyang isulti kana apan ang eskuylahan dili buot nga mopasilo sa dili-kinasal nga mga inahan sa mga anak ug sa ilang kaipon. Busa, sultihan sa mga eskuylahan ang ilang mga estudyante nga sila may mga kapilian apan talagsa rang mopadayag kon unsa ang husto nga kapilian.
‘Mopalit Ako ug Libro’
Ang ubang mga ginikanan tingali moingon: “Palitan nako sila ug libro.” Tingali makatabang ang usa ka maayong libro, apan kinahanglang imong tinoon nga uyon ka sa ginapahayag niini. Pipila lamang ka libro bahin niining ulohana ang naghisgot sa pamatasan o gani naghisgot sa husto ug sayop. Ang uban sa aktuwal nagarekomendar ug imoral nga mga buhat. Ug talagsaon nga libro tinuod ang moingon nga ang seksuwal nga buhat kinahanglan ilimiti ra diha sa kaminyoon.
Busa, ang responsabilidad sa pagtudlog pamatasan sa mga anak nahasandig sa dapit nga gipatong kini sa Diyos sa sinugdan—diha sa ilang mahigugmaong ginikanan. Gisugo sa Bibliya ang mga amahan: “Itudlo [ang mga balaod sa Diyos] sa imong mga anak ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay ug sa magalakaw ikaw sa dalan ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon.”—Deuteronomio 6:7.
Sa pagkatinuod, ang mga ginikanan mao ang labing maayong mga magtutudlo sa ilang mga anak. Walay libro o eskuylahan ang makapuli sa gahom sa ilang malig-on nga pagtuo o sa usa ka maayong sulondan sa pamilya. Sumala pa sa pagkapahayag niana ni William Bennett: “Ang mga pagtuon nagpakita nga kon ang mga ginikanan mao ang pangunang tuboran sa edukasyon bahin sa sekso, ang mga anak may posibilidad nga dili makigbahin sa sekso. . . . Ang mga ginikanan, labaw pa kay kang bisan kinsa, ang mohatag ug kalainan.”
Ang ubang mga ginikanan, hinunoa, mahadlok nga ang kahibalo basig mosangpot sa pag-eksperimento. Kini sa dayag nagadepende sa sukod sa gitudlo ug sa unsang paagi kini gitudlo. Ang kamatuoran mao nga ang mga bata makakat-on ra mahitungod sa sekso. Dili ba mas maayo nga sila makakat-on sa husto ug sa dungganong paagi gikan sa maayog moral ug mahigugmaong mga ginikanan kay sa gikan sa usa ka tawo sa dalan o sa tugkaran sa eskuylahan o gikan sa hugaw ug hunahunang mga edaran?
Apan ang pangutana nagpabilin: Sa unsang paagi imong ikatudlo kining mga butanga diha sa diyosnon ug matinahurong paagi? Dihang makadungog ang mga batan-on nga “ginahimo kini sa tanan,” sa unsang paagi imong makombinsir sila nga ang labing maayo ug labing malipayon wala magbuhat niini? Sa unsang paagi imong matabangan sila sa pagkaamgo nga ang pagkinabuhi sumala sa balaod sa Bibliya sa “pagpahilayo sa pakighilawas” dili lamang motultol sa labing maayo ug labing malipayong kinabuhi kondili mao usab ang bugtong paagi nga makapahimuot sa Diyos? Ang mosunod nga mga artikulo nagsugyot ug bililhong mga tubag niining hinungdanong mga pangutana.—1 Tesalonica 4:3.
[Blurb sa panid 3]
“Ang mga sukdanan sa pamatasan nga itudlo sa mga ginikanan sa ilang mga anak daw mao ang labing bililhon.”—U.S.News & World Report