Oktubre

Si Jehova ang Diyos nga motaganag paghupay ug motabang kanato sa paglahutay. (Roma 15:5) Siya lamang ang bug-os nga makasabot dili lang sa mga problema nga atong giatubang kondili usab sa paagi nga kita maapektohan sa atong palibot, emosyon, ug bisan sa atong kagikan. Busa labaw kang bisan kinsa, siya ang makatabang nato sa paglahutay. Sa unsang paagi tubagon sa Diyos ang atong pag-ampo alang sa kusog aron makalahutay? Kon mangayo tag tabang kang Jehova sa pagsagubang sa mga pagsulay, siya “magtaganag kalingkawasan.” (1 Cor. 10:13) Maniobrahon ba ni Jehova ang mga butang aron mawala ang pagsulay? Tingali. Apan, sagad magtagana siyag kalingkawasan “aron [kita] makahimo sa pag-antos niini.” Oo, si Jehova magpalig-on kanato aron kita ‘makaantos sa bug-os ug makapakitag hataas-nga-pailob uban ang kalipay.’ (Col. 1:11) Ug kay nahibalo man siya pag-ayo sa atong pisikal, mental, ug emosyonal nga mga limitasyon, dili gayod tugotan ni Jehova nga mahimong lisod kaayo ang usa ka situwasyon nga moabot sa punto nga dili na kita makapabiling matinumanon. w16.04 2:5, 6

Ang Pulong sa Diyos nagsugo kanato nga magmasinugtanon kita sa mga gobyerno sa tawo, apan nagtudlo usab kini nga angay natong sugton ang Diyos inay ang mga tawo. (Buh. 5:29; Tito 3:1) Nagkasumpaki ba kini? Wala! Ang prinsipyo sa relatibong pagpasakop makatabang nato sa pagsabot ug pagtuman niini nga mga sugo. Gisumaryo ni Jesus kining prinsipyoha dihang iyang gisulti ang mga pulong sa teksto karong adlawa. Magpasakop kita sa awtoridad sa gobyerno sa nasod diin kita nagpuyo pinaagi sa pagsunod sa mga balaod, pagtahod sa mga opisyales, ug pagbayad sa mga buhis. (Roma 13:7) Apan, kon ang mga awtoridad sa kagamhanan magsugo kanato nga supakon ang Diyos, kita matinahorong modumili sa pagsunod niana. Kita magpabiling neyutral sa politikal nga kalihokan sa kalibotan. (Isa. 2:4) Busa, dili kita mosupak sa mga gobyerno sa tawo nga gitugotan ni Jehova nga magmando; ni kita magpasiugdag patriotiko o nasyonalistikong kalihokan. (Roma 13:1, 2) Dili kita mangampanya, mobotar o mokandidato sa eleksiyon, o mosulay pag-usab sa gobyerno. w16.04 4:1, 2

Kadaghanan sa kabingkilan tali sa mga Kristohanon mahimo ug angay nga husayon sa pribado sa mga indibiduwal nga nalangkit. Apan, miingon si Jesus nga may mga kahimtang nga kinahanglan tingaling ilangkit ang kongregasyon. (Mat. 18:15-17) Unsay resulta kon ang nakasala dili mamati sa iyang igsoon, sa mga saksi, ug sa kongregasyon? Siya angayng isipon nga ‘sama sa tawo sa mga nasod ug ingon sa usa ka maniningil ug buhis.’ Sa pagkakaron, nagpasabot ni nga angay siyang ipalagpot. Ang kaseryoso niini nga lakang nagpaila nga ang ‘sala’ dili lang simpleng di-pagsinabtanay. Hinunoa, kini maoy (1) sala nga puwedeng husayon tali sa mga indibiduwal nga nalangkit pero kini usab maoy (2) seryosong sala nga mosangpot sa pagpalagpot kon dili mahusay. Ang maong mga sala tingali naglakip sa pagpanikas o pagdaot sa reputasyon sa usa ka tawo pinaagig pagbutangbutang. Ang tulo ka lakang nga gihisgotan ni Jesus nga atong makita sa Mateo 18:15-17 mapadapat lamang niini nga mga kahimtang. w16.05 1:14

May mga kahimtang diin ang Bibliya wala maghatag ug espesipikong lagda. Pananglitan, ang Kasulatan wala maghatag ug detalyadong lagda kon unsang matanga sa besti ang haom sa mga Kristohanon. Sa unsang paagi napadayag niini ang kaalam ni Jehova? Ang mga estilo sa sinina managlahi diha sa lainlaing dapit sa kalibotan ug mag-usab-usab paglabay sa panahon. Kon naghatag pa ang Bibliya ug listahan sa dalawatong estilo sa sinina ug pamostura, kini kinaraan na karon. Sa susamang rason, ang inspiradong Pulong sa Diyos wala maghatag ug daghang lagda kon unsaon pag-atiman ang panglawas ug kon unsang matanga sa trabaho ug kalingawan ang angayng pilion sa usa ka Kristohanon. Unsay angay natong buhaton sa mga kahimtang nga walay espesipikong sugo sa Bibliya? Sa maong mga kahimtang, atong responsabilidad ang pagsusi sa mga detalye ug paghimog desisyon nga gigiyahan, dili sa personal nga kagustohan, kondili sa kon unsay uyonan ug panalanginan ni Jehova.​—Sal. 37:5. w16.05 3:2, 6

Segurado nga kitang tanan dunay paboritong bahin sa Bibliya. Ang pipila ganahan kaayo sa mga Ebanghelyo, nga naghatag ug nindot nga hulagway sa personalidad ni Jehova ingon sa gipakita ni Jesus. (Juan 14:9) Ang uban ganahan sa mga bahin sa Bibliya nga naghisgot ug mga tagna​—tingali ang Pinadayag, nga naghatag natog ideya sa “mga butang nga kinahanglang mahitabo sa dili-madugay.” (Pin. 1:1) Ug kinsa nato ang wala mahupay sa pagbasa sa Salmo o wala makakuhag praktikal nga mga leksiyon gikan sa Proverbio? Ang Bibliya usa gayod ka basahon para sa tanang tawo. Tungod kay atong gimahal ang Bibliya, gimahal sab nato ang atong binase sa Bibliyang mga publikasyon. Pananglitan, atong gipabilhan ang espirituwal nga pagkaon nga atong nadawat pinaagig mga libro, brosyur, magasin, ug ubang literatura. Nahibalo kita nga kini nga mga tagana ni Jehova makatabang nato sa pagpabiling alerto ug busog sa espirituwal, ug ‘himsog sa pagtuo.’​—Tito 2:2. w16.05 5:1-3

Ang balaang espiritu makaumol kanato sa lainlaing paagi. Pananglitan, kini makatabang nato sa pag-ugmad sa samag Kristong personalidad, nga naglakip sa bunga sa espiritu sa Diyos. Usa ka bahin sa maong bunga mao ang gugma. Gihigugma nato ang Diyos ug gusto natong mosugot ug magpaumol kaniya kay atong giila nga ang iyang mga sugo dili mabug-at. Ang balaang espiritu makahatag sab natog kusog aron masuklan ang impluwensiya ug ang dili maayong espiritu sa kalibotan. (Efe. 2:2) Si apostol Pablo, kinsa sa batan-on pa naimpluwensiyahan pag-ayo sa garbosong tinamdan sa Hudiyong mga lider sa relihiyon, sa ulahi misulat: “Sa tanang butang ako adunay kusog pinaagi kaniya nga naghatag ug gahom kanako.” (Filip. 4:13) Busa sama kang Pablo, magpadayon kita sa pagpangayo ug balaang espiritu. Dili gayod balewalaon ni Jehova ang sinserong pag-ampo sa mga maaghop.​—Sal. 10:17. w16.06 1:12

Kon si Jehova ra ang atong Diyos, kinahanglang ihatag nato kaniya ang atong bug-os nga debosyon. Dili ta angayng mosimba sa ubang diyos ni sagolan ang atong pagsimba ug mga ideya o tulumanon sa ubang relihiyon. Kinahanglang hinumdoman nato nga si Jehova dili usa sa daghang diyos; ni siya ang kinalabwan ug labing gamhanan kanila. Si Jehova lamang ang angayng simbahon. Aron ikahatag nato kang Jehova ang bug-os nga debosyon, kinahanglang mag-amping ta nga walay bisan unsang butang nga mahimong kapuli, o katunga, ni Jehova sa atong kinabuhi. Unsa kaha nang mga butanga? Sa Napulo ka Sugo, giklaro ni Jehova sa iyang katawhan nga kinahanglang dili sila mosimba kang bisan kinsa gawas kaniya ug dili sila mohimog bisan unsang matang sa idolatriya. (Deut. 5:6-10) Karon, dunay lainlaing matang sa idolatriya, ang uban niana dili daling mailhan. Apan ang mga kinahanglanon nga gitakda ni Jehova wala mausab​—sa gihapon siya maoy “usa lamang ka Jehova.”​—Mar. 12:29. w16.06 3:10, 12

Dihang nangutana si Pedro kon “hangtod ba sa makapito” nga kita mopasaylo, si Jesus mitubag: “Ako magaingon kanimo, dili, Hangtod sa makapito, kondili, Hangtod sa kapitoag-pito.” Klaro, gipasabot ni Jesus nga kinahanglang kanunay tang andam mopasaylo; kini ang una natong buhaton. (Mat. 6:15; 18:21, 22) Maayong hinumdoman nato nga kay kitang tanan masayop, kita makapasakit pod sa uban. Kon naamgohan nato nga nakapasakit ta, ang Bibliya nagtambag nga atong adtoon ang maong igsoon ug makig-uli kaniya. (Mat. 5:23, 24) Malipay ta kon pasayloon ta sa uban, busa mao pod nay atong buhaton kanila. (1 Cor. 13:5; Col. 3:13) Kon magmapinasayloon ta sa uban, pasayloon sab ta ni Jehova. Oo, kon ang uban masayop, hinaot magmapinasayloon kita, sama nga ang atong Amahan, si Jehova, nagmapinasayloon kanato.​—Sal. 103:12-14. w16.06 4:15, 17

Niining panahon sa kataposan, si Jehova nagsugo sa iyang katawhan sa pagsangyaw sa “maayong balita sa gingharian . . . sa tibuok gipuy-ang yuta ingon nga pagpamatuod ngadto sa tanang kanasoran.” (Mat. 24:14) Ang mensahe nga atong gisangyaw mao sab ang “maayong balita bahin sa dili-takos nga kalulot sa Diyos.” Kay pinaagi niana, madawat nato ang tanang gilaoman nga mga panalangin sa pagmando sa Gingharian tungod sa pagkamaayo ni Jehova nga iyang gipadayag pinaagi kang Kristo. (Buh. 20:24; Efe. 1:3) Gipakita ni Pablo ang pagkamapasalamaton sa dili-takos nga kalulot ni Jehova pinaagi sa madasigong pagsangyaw. Ato bang gisundog si Pablo? (Roma 1:14-15) Nakabenepisyo ta sa dili-takos nga kalulot ni Jehova bisag kita makasasala. Busa, obligasyon nato nga buhaton ang tanan aron sultihan ang mga tawo bahin sa gugma ni Jehova ug kon sa unsang paagi makabenepisyo sila niana. w16.07 4:4, 5

Sa hapit na siyang mamatay, katulo gipasidan-an ni Jesus ang iyang mga tinun-an bahin sa “magmamando niining kalibotana.” (Juan 12:31; 14:30; 16:11) Nahibalo si Jesus nga gustong butaan sa Yawa ang hunahuna sa mga tawo aron dili sila magpakabana sa mga tagna sa Diyos nga duol na ang kataposan sa kalibotan. (Sof. 1:14) Gibutaan ni Satanas ang hunahuna sa mga tawo pinaagi sa tibuok kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon. Unsay imong namatikdan sa imong pagpakigsulti sa mga tawo? Di ba gibutaan na ni Satanas ang hunahuna sa mga dili magtutuo maylabot sa nagsingabot nga kataposan sa kalibotan ug sa kamatuoran nga si Kristo nagmando na karon sa Gingharian sa Diyos? (2 Cor. 4:3-6) Kasagaran, dili sila magpakabana dihang sultian nato sila kon unsay dangatan niining kalibotana. Ayaw tugoti ang dili pagpakabana sa uban nga makapawala sa imong pagkamabinantayon kay nahibalo ka nga hinungdanon kaayo kana. w16.07 2:11, 12

Dihang makita sa guwapong pamanhonon ang iyang guwapang pangasaw-onon sa adlaw sa ilang kasal, walay pulong nga makahubit sa ilang kalipay. Ang Pulong sa Diyos naghatag ug maalamong tambag niadtong gustong magminyo, kay buot sa mahigugmaong Tigmugna sa kaminyoon nga magmalamposon ug magmalipayon ang magtiayon. (Prov. 18:22) Bisan pa niana, ang Kasulatan tin-awng nag-ingon nga ang dili hingpit nga mga tawo nga magminyo “makaagom ug kasakitan sa ilang unod.” (1 Cor. 7:28) Sa unsang paagi mamenosan ang maong kasakitan? Ug unsay makatabang aron magmalamposon ang kaminyoon? Ang Bibliya nagpasiugda sa kaimportante sa gugma. Gikinahanglan ang malumong pagmahal (Grego, phi·liʹa) diha sa kaminyoon. Makahatag ug kalipay ang romantikong gugma (eʹros), ug ang gugma para sa pamilya (stor·geʹ) importante kon duna nay mga anak. Pero, ang gugma nga gibase sa prinsipyo (a·gaʹpe) maoy maggarantiya sa kalamposan sa kaminyoon. w16.08 2:1, 2

Eksperyensiyado na nga magsasangyaw si Timoteo. Bisan pa niana, ang iyang ministeryo mahimo lang epektibo kon iyang ‘tagdon kanunay’ ang iyang paagi sa pagpanudlo. Dili niya dahomon nga kanunayng mosanong ang mga tawo sa iyang naandang paagi sa pagpanudlo. Aron padayon niyang matandog ang ilang kasingkasing, kinahanglan niyang ipahaom ang iyang paagi sa pagpanudlo sa ilang panginahanglan. Ingong mga magsasangyaw sa Gingharian, kinahanglang buhaton usab nato kana. Sagad, dili nato maabtan ang mga tawo sa ilang balay dihang magsangyaw ta. Sa pipila ka dapit, dili ta makasulod sa mga condominium ug guwardiyadong subdibisyon. Kon ingon ana ang inyong teritoryo, nganong dili sulayan ang lainlaing paagi sa pagsangyaw? Ang pagsangyaw sa publikong mga dapit maoy usa sa maayong mga paagi sa pagpaambit sa maayong balita. Daghang Saksi ang epektibo niining buluhatona ug malipayong nakig-ambit niini. Naggahin silag panahon aron duolon ang mga tawo sa mga estasyon sa tren ug bus, sa merkado ug parke, ug sa ubang publikong dapit. w16.08 3:14-16

Si Jehova nagtaganag mahigugmaong mga igsoon sa tibuok kalibotan nga makahatag kanatog pagdasig. (Heb. 12:12, 13) Daghan sa unang siglo ang nakadawat nianang matanga sa pagpalig-on. Mao man usab karon. Unsay atong mahimo? Hunahunaa kon sa unsang paagi si Aaron ug Hur nagsangga sa mga kamot ni Moises panahon sa usa ka gubat. (Ex. 17:8-13) Makapangita usab kitag mga paagi sa pagpaluyo ug paghatag ug praktikal nga tabang sa uban. Kang kinsa? Makatabang kita niadtong nag-antos tungod sa katigulangon, sakit, pagsupak sa pamilya, kamingaw, o pagkamatay sa usa ka minahal. Mapalig-on usab nato ang mga batan-on nga gipresyur sa pagbuhat ug daotan o sa pagpangitag kalamposan kuno niining sistemaha sa mga butang, sa eskuylahan man, sa pinansiyal, o sa karera. (1 Tes. 3:1-3; 5:11, 14) Pangitag mga paagi sa pagpakitag tinuod nga interes sa uban diha sa Kingdom Hall, sa ministeryo, samtang mangaon, o makig-estorya sa telepono. w16.09 1:13, 14

Obligasyon nato sa atong balaang Diyos, sa mga igsoon, ingon man sa mga tawo sa teritoryo ang pagsul-ob ug sinina nga makapahimo sa atong mensahe nga dalawaton ug makahatag ug kahimayaan kang Jehova. (Roma 13:8-10) Tinuod gayod kana ilabina dihang makigbahin kita sa Kristohanong mga buluhaton, sama sa pagtambong ug tigom o pagsangyaw. Ang atong sininaan kinahanglang “nahiangay sa mga [tawo] nga nagpaila nga masimbahon sa Diyos.” (1 Tim. 2:10) Siyempre, dunay mga sinina nga haom sa usa ka lugar, pero dili haom sa ubang dapit. Busa, kinahanglang konsiderahon sa katawhan ni Jehova sa tibuok kalibotan ang lokal nga mga kostumbre aron dili makapandol. Kon motambong tag mga asembliya ug kombensiyon, ang atong sininaan kinahanglang haom ug desente imbes mosundog sa naghinobrang estilo nga komon sa kalibotan karon. Sa ingon, mapasigarbohon tang magpaila nga Saksi ni Jehova ug duna tay kompiyansa nga mosangyaw kon may kahigayonan. w16.09 3:7, 8

Ang pangatarongan ni Pablo rasonable ug epektibo kaayo! Oo, ang komplikadong mga disenyo maoy resulta sa usa ka intelihenteng hunahuna. Mahimo nimong gamiton ang susamang mga paagi dihang makig-estorya sa usa nga nagduhaduha sa Bibliya. Sayra kon unsa gyoy iyang gituohan ug unsang mga topiko ang iyang ganahan. (Prov. 18:13) Kon interesado siya sa siyensiya, lagmit maminaw siya kon hisgotan nimo ang mga punto nga nagpakita sa katukma sa Bibliya maylabot sa siyensiya. Ang uban mapalihok tingali dihang masayran nila nga ang Bibliya naundan ug kasaligang mga tagna ug tukma nga kasaysayan. O kaha, puwede nimong ipasiugda ang mga prinsipyo sa Bibliya, sama nianang makita sa Wali sa Bukid. Hinumdomi, ang imong tumong mao ang pagtandog sa kasingkasing, dili ang pagdaog sa argumento. Busa mahimong maayong tigpaminaw. Pangutana sa sinserong paagi, ug sulti uban ang kalumo ug pagtahod, ilabina kon makig-estorya ka sa mga edaran. Kon buhaton nimo kana, lagmit tahoron nila ang imong panglantaw. w16.09 4:14-16

Aron matabangan ang mga langyaw nga makapasibo dayon sa kongregasyon, pangutan-a ang kaugalingon, ‘Kon tua ko sa laing nasod, unsay gusto nako nga pagtratar?’ (Mat. 7:12) Magmapailobon niadtong namalhin sa inyong nasod. Sa sinugdan, dili tingali nato bug-os masabtan ang ilang paagi sa paghunahuna o paglihok. Pero imbes dahomon nga sundon nila ang atong kultura, nganong dili dawaton kon unsa gyod sila? Kon duna tay nahibaloan bahin sa ilang nasod ug kultura, mas dali tingali tang makig-estorya nila. Mahimong maggahin tag panahon diha sa atong pamilyahanong pagsimba sa pag-research bahin sa grupo sa mga tawo diha sa atong kongregasyon o teritoryo nga dili ta pamilyar. Ang laing paagi nga masuod niadtong lahig kagikan mao ang pag-imbitar kanila sa atong balay. Tungod kay “gibuksan [ni Jehova] ngadto sa kanasoran ang pultahan sa pagtuo,” dili ba sab nato buksan ang atong pultahan ngadto sa mga estranyo nga “atong kabanay sa pagtuo”?​—Buh. 14:27; Gal. 6:10; Job 31:32. w16.10 1:15, 16

Human hisgoti ang lainlaing lalaki ug babaye sa pagtuo, gipasiugda ni Pablo ang kinamaayohang ehemplo​—ang atong Ginoong Jesu-Kristo. “Tungod sa kalipay nga gibutang sa iyang atubangan,” matod sa Hebreohanon 12:2, “siya nag-antos sa estaka sa pagsakit, nga wala igsapayan ang kaulaw, ug milingkod sa tuong kamot sa trono sa Diyos.” Sa pagkatinuod, kinahanglan natong ‘tagdon pag-ayo’ ang ehemplo sa pagtuo ni Jesus ilalom sa grabeng mga pagsulay. Sama kang Jesus, ang unang Kristohanong mga martir wala mokompromiso. Usa kanila ang tinun-ang si Antipas. (Pin. 2:13) Sila nakadawat na sa ilang ganti nga pagkabanhaw ngadto sa langitnong kinabuhi​—nga labaw pa kay sa “mas maayong pagkabanhaw” nga gidahom sa maunongong mga alagad sa Diyos sa wala pa ang Kristohanong panahon. (Heb. 11:35) Wala madugay human sa pagkatukod sa Gingharian niadtong 1914, ang maong matinumanong mga dinihogan, nga natulog sa kamatayon, gibanhaw ngadto sa espirituhanong kinabuhi sa langit aron magmando sa katawhan uban ni Jesus.​—Pin. 20:4. w16.10 3:12

Ang pipila ka ginikanan dili mohatag ug komendasyon sa ilang anak kay sila mismo wala makatilaw ug pagdasig gikan sa ilang ginikanan. Daghang empleyado ang wala hatagig komendasyon, busa miingon sila nga wala silay nadawat nga pagdasig diha sa trabahoan. Ang pagdasig sagad naglangkit sa paghatag ug komendasyon sa nalampos sa usa ka tawo. Makadasig sab kita sa uban pinaagi sa pagpahinumdom kanila sa ilang maayong mga hiyas o pinaagi sa ‘paghupay sa mga nagmagul-anon.’ (1 Tes. 5:14) Ang Gregong pulong nga gihubad ug “pagdasig” sa literal nagkahulogang “tawgon aron pataparon.” Samtang nag-alagad uban sa mga igsoon, duna tay mga kahigayonan sa pagsultig bisan unsa nga makapadasig. (Eccl. 4:9, 10) Gipahimuslan ba nato ang haom nga mga higayon aron masulti nato sa uban nga gihigugma ug giapresyar nato sila? Una nato tubagon kanang pangutanaha, angay natong hunahunaon kini nga panultihon: “Ang usa ka pulong sa hustong panahon Oh pagkamaayo!”​—Prov. 15:23. w16.11 1:3-5

Sa pagtagna bahin sa kahimtang sa iyang katawhan sa umaabot, ang Diyos mipahayag: “Hiusahon ko sila, sama sa usa ka panon sa mga karnero diha sa toril.” (Miq. 2:12) Dugang pa, si Jehova nagtagna pinaagi kang propetang Sofonias: “Ihatag ko sa mga katawhan ang kausaban ngadto sa putli nga pinulongan [sa Kasulatanhong kamatuoran], aron silang tanan magatawag sa ngalan ni Jehova, aron magaalagad kaniya abaga sa abaga [o, magasimba kaniya nga magkahiusa].” (Sof. 3:9) Makapalipay gayod ang pagsimba kang Jehova nga nagkahiusa! Tin-aw nga ang tambag sa Basahon sa Diyos nakatabang sa mga Kristohanon sa Corinto ug sa bisan diin sa pagmentinar sa kahinlo, kalinaw, ug panaghiusa sa ilang mga kongregasyon. (1 Cor. 1:10; Efe. 4:11-13; 1 Ped. 3:8) Karon, tungod sa paningkamot niadtong sakop sa nagkahiusang organisasyon, ang kahibalo sa talagsaong katuyoan sa Diyos ginasangyaw sa tibuok kalibotan. w16.11 2:16, 18

Sulod sa pipila ka siglo human mabuhi si Jesus sa yuta, daghan ang makabasa gihapon sa Bibliya diha sa Grego o Latin. May kahigayonan silang itandi ang pagtulon-an sa Pulong sa Diyos ug ang doktrina sa simbahan. Tungod sa ilang nabasa sa Bibliya, ang pipila kanila nagsalikway sa dili Kasulatanhong mga doktrina sa simbahan. Apan delikado kini. Puwede silang patyon kon ilang isulti sa uban ang ilang nakat-onan. Ngadtongadto, pipila na lang ang makasabot sa Grego ug Latin, ug gisupak sa simbahan ang paghubad sa Pulong sa Diyos ngadto sa mga pinulongang masabtan sa katawhan. Si bisan kinsang mosupak sa gitudlo sa simbahan grabeng gisilotan. Ang matinumanong dinihogang mga alagad sa Diyos nagtigom sa ginagmayng grupo​—kon makapahigayon man sila niini. Ang dinihogan nga “harianong pagkasaserdote” dili na makalihok sa organisadong paagi. Nabihag gyod sila sa Dakong Babilonya! w16.11 4:8, 10, 11

Kinahanglang dili nato batasanon ang seryosong mga sala nga gibuhat sa pipila kaniadto sa Corinto. Hinungdanon kana aron kita makaingon nga atong gidawat ang dili takos nga kalulot sa Diyos ug nga ‘ang sala dili na nato agalon.’ Apan, determinado ba sab ta nga ‘magmasinugtanon gikan sa kasingkasing’ pinaagi sa pagpaningkamot nga likayan ang mga sala nga isipon tingali sa pipila nga dili seryoso? (Roma 6:14, 17) Hunahunaa si apostol Pablo. Makaseguro ta nga wala niya buhata ang grabeng mga sala nga gihisgotan sa 1 Corinto 6:9-11. Bisan pa niana, giangkon niya nga siya nakasala. Siya misulat: “Ako unodnon, gibaligya ilalom sa sala. Kay ako wala makasabot sa akong ginabuhat. Kay ang buot nakong buhaton, wala nako buhata; apan ang akong gidumtan mao ang akong ginabuhat.” (Roma 7:14, 15) Nagpakita kini nga dihay ubang butang nga giisip ni Pablo ingong sala, ug siya nakigbisog usab niana. (Roma 7:21-23) Hinaot buhaton usab nato kana samtang naningkamot kita nga ‘magmasinugtanon gikan sa kasingkasing.’ w16.12 1:15, 16

Kon mag-atubang kag mga situwasyon diin ikaw dili-mahimutang, mahadlok, o mabalaka, ipahayag ang imong gibati ngadto sa imong mahigugmaong langitnong Amahan. Human nimo mahimo ang imong maarangan sa pagsulbad sa problema, ang kinasingkasing nga pag-ampo mas dakog ikatabang kay sa pagkabalaka. (Sal. 94:18, 19) Ingon sa gipakita sa Filipos 4:6, 7, si Jehova mamati sa imong kinasingkasing ug mapinadayonong mga pangamuyo. Sa unsang paagi? Pinaagi sa paghatag kanatog kalinaw sa hunahuna nga makapawala sa makapatugawng mga pagbati. Daghan ang makapamatuod niini base sa ilang kasinatian. Puli sa kabalaka ug kahadlok, gihatagan sila sa Diyos ug kalinaw sa hunahuna nga wala pa nila masinati sukad. Mahimong masinati usab nimo kana. Sa ingon, “ang kalinaw sa Diyos” makatabang nimo sa pagbuntog sa bisan unsang kalisdanan. Bug-os kang makasalig sa iyang kinasingkasing nga saad: “Ayaw iliraw ang imong panan-aw [o, kabalaka] kay ako imong Diyos. Ako magapalig-on kanimo. Ako sa pagkatinuod magatabang kanimo.”​—Isa. 41:10. w16.12 3:3, 4

Gitalikdan ni Moises ang mga bahandi sa Ehipto, “nga mipalabi nga daogdaogon uban sa katawhan sa Diyos inay magpahimulos sa umalaging kalipay sa pagpakasala.” (Heb. 11:25, 26) Hinaot nga sundogon nato ang pagtuo sa matinumanong mga alagad sama ni Moises pinaagi sa pagpabili sa atong kagawasan sa pagpili ug paggamit niana sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos. Tinuod, mas sayon kon ang uban maoy modesisyon para nato, pero dili nato masinati ang usa sa dagkong panalangin sa kagawasan sa pagpili. Ang maong panalangin gipadayag sa Deuteronomio 30:19, 20. Ang bersikulo 19 naghubit sa kagawasan nga gihatag sa Diyos sa mga Israelinhon. Sa bersikulo 20, atong masayran nga gihatagan sila ni Jehova ug bililhong kahigayonan nga ipakita kaniya kon unsay anaa sa ilang kasingkasing. Kita usab mahimong modesisyon sa pagsimba kang Jehova. Ang kinadak-ang rason kon nganong gamiton nato ang atong kagawasan sa pagpili mao ang atong pagpakita sa atong gugma kang Jehova ug paghatag kaniyag pasidungog ug himaya! w17.01 2:10, 11

Gidahom ni Jehova nga gamiton nato sa maayong paagi ang mga katakos nga iyang gihatag kanato. Ngano? Kay gimahal ta niya, ug nahibalo siya nga makahatag natog katagbawan ang paggamit sa maong mga katakos. Sa samang higayon, nasayod si Jehova nga ang tawo dunay mga limitasyon. Kon sa atong kaugalingong paningkamot, dili gyod nato mawala ang pagkadili-hingpit, sala, ug kamatayon; dili sab nato makontrolar ang ubang tawo, kay kitang tanan dunay kagawasan sa pagpili. (1 Hari 8:46) Ug bisag unsa pa ka daghan ang atong kahibalo o kasinatian, kita sama gihapog mga bata kon ikomparar kang Jehova. (Isa. 55:9) Sa tanang kahimtang, kinahanglan tang magpagiya kang Jehova, nga masaligon nga iya tang suportahan ug tabangan sa paghimo sa mga butang nga dili nato kayang buhaton. Sa samang higayon, buhaton usab nato ang tanan, nga mohimog mga paagi sa pagsulbad sa mga problema ug pagtabang sa uban. Busa, kinahanglan tang ‘mosalig kang Jehova ug mobuhat sa maayo’; kinahanglan tang “makiglabot . . . uban ang pagkamatinumanon.” w17.01 1:2-4

Gibalibaran kana ni Barzilai. Ngano? Giingnan niya si David nga dili siya gustong makapabug-at sa hari kay tigulang na siya. Busa girekomendar ni Barzilai si Kimham, lagmit usa sa iyang mga anak, nga maoy mouban sa hari. (2 Sam. 19:31-37) Ang pagkamakasaranganon nakatabang kang Barzilai sa paghimog makataronganong desisyon. Gibalibaran niya ang maong imbitasyon dili tungod kay gibati niya nga dili siya kuwalipikado sa maong responsabilidad o tungod kay gusto niyang magpuyong malinawon ingong retirado. Iya lang giila ug gidawat ang iyang nagakausab nga kahimtang ug mga limitasyon. Dili niya gustong modawat ug dugang responsabilidad nga labaw sa iyang maarangan. (Gal. 6:4, 5) Kon magpokus ta sa posisyon, pagkaprominente, o pagkainila, moresulta kini sa pagkagarboso, kompetisyon, ug unya kahigawad. (Gal. 5:26) Sa laing bahin, ang pagkamakasaranganon motabang sa tanan sa pagpokus sa ilang mga katakos ug paningkamot sa paghimaya sa Diyos ug paghimo sa maarangan sa pagtabang sa uban.​—1 Cor. 10:31. w17.01 4:5, 6

Makapahingangha kaayo nga Maglalalang si Jehova. Ang tanan niyang gilalang maayo kaayo. (Jer. 10:12) Ingon sa makita diha sa kalalangan, si Jehova mahigugmaong nagbutang ug mga limitasyon. Naghimo siyag mga balaod sa kinaiyahan ug sa moralidad aron masegurong ang tanan molihok nga may kahapsay. (Sal. 19:7-9) Sa pagkatinuod, ang tanang butang sa uniberso may kaugalingong dapit ug papel diha sa katuyoan sa Diyos. Si Jehova naghimog sukdanan kon sa unsang paagi magtinabangay ang iyang kalalangan. Sa ingon, ang balaod sa grabidad nagpugong sa atmospera aron magpabilin kining duol sa yuta, nagkontrolar sa pagtaob ug paghunas sa dagat, ug nakaamot sa kahapsay nga hinungdanon sa kinabuhi dinhi sa yuta. Ang tibuok kalalangan, apil ang mga tawo, naglihok sumala niini nga mga limitasyon. Klaro nga ang kahapsay sa kalalangan nagpamatuod nga dunay katuyoan ang Diyos alang sa yuta ug sa katawhan. Dihang magsangyaw, mapasiugda ba nato kon kinsa ang Hinungdan niining talagsaong kahapsay?​—Pin. 4:11. w17.02 1:4, 5

Si Josue, nga mipuli kang Moises, gipalig-on sa “prinsipe sa kasundalohan ni Jehova” aron manguna sa katawhan sa Diyos sa pagpakiggubat batok sa mga Canaanhon. (Jos. 5:13-15; 6:2, 21) Sa ulahi, giatubang ni Haring Ezequias ang dakong kasundalohan sa Asirya kinsa nanghulga nga sulongon ang Jerusalem. Sa usa lang ka gabii, “ang manulonda ni Jehova migula ug mipatay sa usa ka gatos ug kawaloag-lima ka libo” ka sundalo.​ (2 Hari 19:35) Siyempre, bisag hingpit ang mga manulonda, ang mga tawo nga ilang gitabangan dili hingpit. Kas-a, napakyas si Moises sa pagbalaan kang Jehova. (Num. 20:12) Si Josue wala mangayo sa giya sa Diyos una mohimog pakigsaad sa mga Gabaonhon. (Jos. 9:14, 15) Dihay panahon nga ang “kasingkasing [ni Ezequias] nagmapahitas-on.” (2 Cron. 32:25, 26) Bisag dili hingpit kining mga tawhana, ang mga Israelinhon gidahom nga mosunod sa ilang pagpanguna. Si Jehova nagpaluyo niadtong mga tawhana pinaagi sa iyang mga manulonda. Oo, si Jehova naggiya sa iyang katawhan. w17.02 3:7-9

Ang paghatag ug pasidungog ngadto sa usa nagpasabot ug pagpakita kaniyag espesyal nga atensiyon ug pagtahod. Sagad dahomon nato nga ang tawong gipakitaan niana nga atensiyon ug pagtahod may nahimo nga takos sa pasidungog o kaha may espesyal nga posisyon. Busa makapangutana tingali ta, Kinsay angay natong pasidunggan, ug nganong takos ang paghatag niana nga pasidungog? Ingon sa gipakita sa Pinadayag 5:13, ang “Usa nga nagalingkod sa trono ug . . . [ang] Kordero” takos gayong pasidunggan. Atong mabasa sa kapitulo 4 sa mao gihapong basahon sa Bibliya ang usa ka rason kon nganong takos pasidunggan si Jehova. Ang hamiling mga linalang sa langit mipatugbaw sa ilang mga tingog aron sa pagdayeg kang Jehova, “ang Usa nga buhi hangtod sa kahangtoran.” Sila nag-ingon: “Takos ikaw, Jehova, nga among Diyos, nga modawat sa himaya ug sa dungog ug sa gahom, tungod kay imong gilalang ang tanang butang, ug tungod sa imong kabubut-on sila milungtad ug nalalang.”​—Pin. 4:9-11. w17.03 1:1, 2

Ang usa ka komon nga panultihon karon mao kini: Sunda ang imong kasingkasing. Apan peligroso kana. Ug sa usa ka diwa, dili kana Kasulatanhon. Ang Bibliya nagpasidaan nga dili nato tugotan ang atong dili hingpit nga kasingkasing o emosyon nga mopatigbabaw dihang modesisyon. Ug ang mga asoy sa Bibliya nagpakita sa mapait nga sangpotanan sa pagsunod sa kasingkasing. Ang hinungdan niini mao nga sa mga tawong dili hingpit, “ang kasingkasing labaw nga malimbongon kay sa bisan unsa pa ug desperado.” (Jer. 3:17; 13:10; 17:9; 1 Hari 11:9) Busa, unsay mahitabo kon sundon nato ang atong kasingkasing ug tugotan ang atong emosyon nga magdiktar sa atong panghunahuna ug mga buhat? Pananglitan, unsay lagmit mahitabo kon modesisyon ta dihang masuko? Tingali nahibalo na kita sa tubag kon nahimo na nato kana kaniadto. (Prov. 14:17; 29:22) O makahimo ba kitag maayong mga desisyon kon kita nahigawad? (Num. 32:6-12; Prov. 24:10) Klaro, dali ra tang malimbongan sa atong emosyon kon atong tugotan nga mopatigbabaw kini dihang mohimog importanteng mga desisyon. w17.03 2:12, 13

Tungod sa pagkadili-hingpit, kitang tanan masayop. Apan, mapasalamaton ta nga si Jehova dili makiglabot nato sumala sa “atong kasal-anan,” basta kita mahinulsolon ug mapainubsanong moduol kaniya pinasukad sa halad lukat ni Jesus. (Sal. 103:10) Bisan pa niana, sama sa giingon ni David kang Solomon, aron dawaton ni Jehova ang atong pagsimba kaniya, kinahanglang ‘alagaron [nato] siya uban ang bug-os nga kasingkasing.’ (1 Cron. 28:9) Ang pag-alagad sa Diyos uban sa “bug-os nga kasingkasing” naglangkit ug bug-os, dumalayong debosyon. Sa Bibliya, ang “kasingkasing” sagad nagtumong sa pangsulod nga pagkatawo. Naglakip kini sa iyang tinguha, hunahuna, disposisyon, tinamdan, katakos, motibo, ug tumong. Busa, ang usa nga nag-alagad kang Jehova uban ang bug-os nga kasingkasing dili maghimo niana nga sinalingkapaw. Dili kay wala sa buot ang iyang pagsimba kang Jehova. Komosta sa atong bahin? Aw, kon kita, bisag dili hingpit, padayong mosimba kang Jehova nga dili sinalingkapaw, kita nag-alagad kaniya uban ang bug-os nga kasingkasing.​—2 Cron. 19:9. w17.03 3:1, 3

Kon duna tay dakong malampos, unsay atong buhaton? Ang atong reaksiyon magpadayag kon unsay naa sa atong kasingkasing. Pananglitan, ang usa ka brader tingali nagkugi sa pag-andam ug pakigpulong ug pagpahayag niana atubangan sa daghang mamiminaw. Daghan ang nakadayeg sa iyang bahin. Unsay iyang reaksiyon sa maong pagdayeg? Dihang dayegon, maayong ipadapat nato ang mga pulong ni Jesus: “Sa dihang mabuhat na ninyo ang tanang butang nga gipabuhat kaninyo, isulti ninyo, ‘Kami maoy walay-silbi nga mga ulipon. Ang among nabuhat mao ang angay namong pagabuhaton.’” (Luc. 17:10) Makakat-on kita sa kasinatian ni Ezequias. Dihang siya nagmapahitas-on, wala niya pabilhi ang ‘kaayo nga gihimo kaniya.’ (2 Cron. 32:24-27, 31) Matabangan ta nga malikayan ang kinaiya nga gidumtan ni Jehova kon atong pamalandongon kon unsa ka dako ang iyang nahimo kanato. Makahisgot sab ta bahin sa atong pagpabili kaniya kinsa maunongong nagtabang sa iyang katawhan. w17.03 4:12-14