Hustong Panglantaw Bahin sa Kasaypanan

Si Don ug Margareta nalipay kay mibisita kanila ang ilang anak nga babaye ug ang iyang pamilya. Sa wala pa manguli, si Margaret, nga retiradong propesyonal nga tigluto, nag-andam ug macaroni and cheese nga kinaham sa iyang duha ka apo nga lalaki.

Dihang nakalingkod na ang tanan, gibutang ni Margaret ang pagkaon diha sa lamesa. Pagkuha niya sa taklob sa panaksan, nadismaya siya kay init nga cheese sauce lang ang sulod niini! Si Margaret nalimot pagdugang sa pangunang ingredient, ang macaroni!

Bisag pilay atong edad o unsay atong eksperyensiya, kitang tanan masayop. Tingali nakasulti kitag sakit nga pulong, nakahimog dili maayo, o tingali nasipyat lang kita. Nganong makahimo man tag sayop? Unsaon nato kana pag-atubang? Malikayan ba kini? Ang hustong panglantaw bahin sa kasaypanan makatabang nato sa pagtubag nianang mga pangutanaha.

KASAYPANAN​—ANG ATONG PANGLANTAW UG ANG PANGLANTAW SA DIYOS

Dihang makahimo tag maayo, malipay ta kon kita dayegon ug apresyahon kay nagtuo ta nga takos kita niana. Dihang makahimo tag sayop, bisag wala kini tuyoa o wala mamatikdi sa uban, dili ba angay sab natong dawaton ang atong sayop? Aron mahimo kana, kinahanglan ang pagpaubos.

Kon taas ra kaayo tag panglantaw sa kaugalingon, tingali pakamenoson ra nato ang atong sayop, ipasangil kini sa uban, o dili kini angkonon. Sagad dili kana moresultag maayo. Ang problema dili masulbad, ug lain na hinuon ang basolon. Bisag makalusot ra ta sa atong nahimong sayop karon, hinumdomi nga sa ulahi, “ang matag usa kanato manubag alang sa iyang kaugalingon ngadto sa Diyos.”​—Roma 14:12.

Ang Diyos realistikog panglantaw sa kasaypanan. Sa basahon sa Salmo, ang Diyos gihubit ingong “maluluy-on ug mapuangoron.” Siya dili gayod magpangitag sayop ug dili maghambin ug kasuko. Siya nahibalo nga ang tawo dili hingpit ug nakasabot sa atong mga kahuyangan, nga “nahinumdom nga kita abog.”​—Salmo 103:8, 9, 14.

Gawas pa, sama sa usa ka maluluy-ong amahan, gusto sa Diyos nga kita nga iyang mga anak mosundog sa iyang panglantaw bahin sa kasaypanan. (Salmo 130:3) Ang iyang Pulong mahigugmaong naghatag ug daghang tambag ug giya nga makatabang nato sa pag-atubang sa atong kasaypanan ug sa kasaypanan sa uban.

MGA PAAGI SA PAG-ATUBANG SA KASAYPANAN

Kon kita makahimog sayop, mausik lang ang atong panahon ug emosyon kon magsige tag basol sa uban o ipakamatarong nato ang atong nasulti o nabuhat. Busa kon nakapasakit ka sa uban sa imong nasulti, pangayo na lag pasaylo, husaya ang problema, ug ayaw tugoti nga madaot ang inyong panaghigalaay. Nakahimo ba kag sayop nga nakaapektar sa imong kaugalingon ug sa uban? Imbes masuko sa imong kaugalingon o mangakusar sa uban, paningkamoti nga matul-id ang situwasyon. Ang pag-insistir nga dili ikaw ang nakahimog sayop makapasamot lang sa tensiyon ug makapadako sa problema. Busa pagkat-on gikan sa imong sayop, tul-ira kana, ug ayaw na kanag usba.

Kon ang uban makahimog sayop, sagad maglagot dayon ta. Pero mas maayong sundon nato ang tambag ni Jesu-Kristo: “Ang tanang butang nga buot ninyo nga pagabuhaton sa mga tawo nganha kaninyo, kinahanglang pagabuhaton usab ninyo sa ingon ngadto kanila.” (Mateo 7:12) Kon makahimo kag sayop bisan gamay, gusto nimong hatagan kag konsiderasyon o kaha ipalabay na lang kana. Busa paningkamot sa pagpakitag samang kaayo ngadto sa uban.​—Efeso 4:32.

MGA PRINSIPYO NGA MAKATABANG ARON MALIKAYAN ANG SAYOP

Ang mga sayop mahitabo tungod sa “dili maayong desisyon, kakulag kahibalo, o pagdinanghag,” matod pa sa usa ka diksiyonaryo. Busa kinahanglang dawaton nato nga ang tawo ingon niana usahay. Pero malikayan ang sayop kon sundon nato ang mga prinsipyo sa Bibliya.

Usa sa mga prinsipyo mabasa diha sa Proverbio 18:13, nga nag-ingon: “Kon ang usa magahatag ug tubag sa usa ka butang nga wala pa niya madungog, kana maoy kabuangan sa iyang bahin ug usa ka kaulawan.” Oo, ang pagpaminaw sa tibuok estorya ug pagpamalandong sa imong isulti makatabang aron dili ka makasultig sakit o mo-react dayon. Ang impormasyong makuha tungod sa pagpamati makatabang aron dili makahimog sayop nga desisyon ug malikayan ang kasaypanan.

Laing prinsipyo sa Bibliya nag-ingon: “Kon mahimo, kutob sa inyong maarangan, makigdinaitay sa tanang tawo.” (Roma 12:18) Paningkamot nga mahimong makigdaiton ug matinabangon. Dihang magtrabaho duyog sa uban, pagpakitag konsiderasyon ug pagtahod, ug hatagi silag komendasyon ug pagdasig. Sa ingon, mas daling mapasaylo o mapalabay ang sakit nga sulti ug buhat, ug masulbad nga malinawon ang mas seryosong kasaypanan.

Palandonga kon unsay imong makat-onan gikan sa imong kasaypanan. Imbes ipakamatarong ang imong nasulti o nabuhat, lantawa kini ingong kahigayonan sa pag-ugmad ug maayong mga kinaiya. Basin nagkinahanglan kag dugang pasensiya, kalulot, o pagpugong sa kaugalingon. O kaha kinahanglan kang mahimong malumo, makigdaiton, ug mahigugmaon. (Galacia 5:22, 23) Importanteng makakat-on ka kon unsay dili nimo angayng buhaton sa sunod higayon. Ayawg sobra ka seryoso. Ang pagpakatawa makahupay sa tensiyon.

KAAYOHAN SA HUSTONG PANGLANTAW

Ang hustong panglantaw sa kasaypanan makatabang nato sa pag-atubang niini sa maayong paagi. Sa ingon, magmalinawon ang atong hunahuna ug ang atong relasyon sa uban. Kon kita maningkamot sa pagkat-on gikan sa atong mga sayop, kita mahimong mas maalamon ug ang uban ganahang makig-uban nato. Dili ta mahimong sobra ka magul-anon o negatibog panghunahuna sa atong kaugalingon. Kon atong sabton nga naningkamot pod ang uban sa pag-atubang sa ilang kasaypanan, mas masuod kita kanila. Labaw sa tanan, makabenepisyo kita kon mosundog kita sa gugma sa Diyos ug sa iyang pagkaandam nga mopasaylo.​—Colosas 3:13.

Ang sayop ba ni Margaret, nga gihisgotan sa sinugdan, nakawala sa kalipay sa ilang salosalo? Wala. Ang tanan nakatawa sa nahitabo, ilabina si Margaret, ug nalipay sa gidalit nga pagkaon bisag walay macaroni! Paglabay sa katuigan, giasoy sa duha ka apo ngadto sa ilang mga anak ang maong dili malimtang salosalo ug ang malipayon nilang panag-ubanay sa ilang mga apohan. Total, wala man kadto tuyoa nga sayop!