Kon Unsaon Pagsagubang ang Pandemic Fatigue

Naluya ba ka tungod sa kahadlok nga mataptan ug COVID-19? Kon mao, wala ka mag-inusara. Sa pipila na ka bulan, ang mga tawo sa tibuok kalibotan nag-adjust sa ilang kinabuhi tungod sa pandemic. Daghan ang “mihimog dagkong sakripisyo aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19,” miingon si Dr. Hans Kluge, World Health Organization Regional Director sa Europe. “Niana nga mga kahimtang, normal lang nga ang usa mawad-ag gana sa kinabuhi ug maluya, nga maoy ilhanan sa fatigue [o, sobrang kakapoy].”

Kon nakasinati ka karon sa gitawag ug pandemic fatigue, ayaw kawalag paglaom. Ang Bibliya nakatabang sa daghang tawo sa pagsagubang niining maka-stress nga panahon. Makatabang pod ni nimo.

Unsa ang pandemic fatigue?

Ang pandemic fatigue dili usa ka sakit kondili termino nga nagtumong sa natural nga reaksiyon sa tawo tungod kay nausab sa pandemic ang ilang kinabuhi ug mibati silag kawalay-kasegurohan. Bisag lainlain ang reaksiyon sa matag tawo, kini ang pipila ka ilhanan sa pandemic fatigue:

Kawalay-motibasyon o gana sa kinabuhi
Kausaban sa pagtulog ug pagkaon
Pagkairitable
Ma-stress bisan sa simpleng mga buluhaton
Malisdan sa pag-concentrate
Mawad-ag paglaom

Nganong seryoso ang pandemic fatigue?

Ang pandemic fatigue posibleng makapameligro nato ug sa uban. Kon dili ta magbantay, posibleng anam-anam tang mawad-ag gana nga buhaton ang mga butang nga makatabang sa paglikay sa COVID-19. Sa ngadtongadto, basin mokompiyansa na ta bahin niini nga virus, bisan pag padayon kining mikaylap ug mipatayg daghang tawo. Kay gikapoy na sa mga restriksiyon, basin gusto na tag dugang kagawasan, nga magpameligro nato ug sa uban.

Niining maka-stress nga panahon, daghan ang nakasinati sa giingon sa Bibliya: “Kon maluya ka sa adlaw sa kasakit, modiyutay ang imong kusog.” (Proverbio 24:10) Dunay mga prinsipyo sa Bibliya nga makatabang nato sa pagsagubang sa makapaluya nga mga situwasyon, apil na niini nga pandemic.

Unsang mga prinsipyo sa Bibliya ang makatabang nimo sa pagsagubang sa pandemic fatigue?

Sunda ang physical distancing—pero pakig-estorya gihapon sa uban

Ang giingon sa Bibliya: “Ang tinuod nga higala . . . masaligan panahon sa kalisdanan.”—Proverbio 17:17.

Kon nganong importante: Ang tinuod nga mga higala makapalig-on nato. (1 Tesalonica 5:11) Pero kon ilain nato ang atong kaugalingon sa taas nga panahon, mameligro ang atong panglawas.—Proverbio 18:1.

Sulayi kini: Pakigkomunikar sa imong mga higala pinaagig video chat, phone call, e-mail, o text. Kontaka sila kon dili maayo ang imong adlaw, ug komostaha pod sila pirme. Pagbayloay mog mga tip o ideya kon unsay nakatabang ninyo sa pagsagubang sa pandemic. Pangitag mga paagi nga makatabang sa imong higala, ug moarang-arang ang inyong gibati.

Ang giingon sa uban

“Naningkamot ko nga makig-videoconference sa akong mga higala. Usahay usa ra ka higala ang akong tawgan. Makalingaw pod kon magduladula mi ingong grupo o bisan mag-estoryahay lang. Bisag lahi ra ni kon itandi sa aktuwal nga pag-ubanay, nakatabang gyod ni namo. Lisod ang kinabuhi tungod sa pandemic, maong importante nga makig-estorya ta sa mga higala ug isulti ang tinuod natong gibati. Dili ni sayon, pero kitang tanan nagkinahanglag tabang.”—Megan, Canada.

“Gimingaw mi sa among pamilya ug mga higala, pero nakakita mig mga paagi nga mapabati namo nga gimahal namo sila. Ingong pamilya, naghimo mig mga card ug simpleng mga regalo para sa among mga higala ug apilan namo nig makapadasig nga teksto sa Bibliya aron mahibalo sila nga naghunahuna mi nila. Nalipay gyod mi sa among gihimo! Kini nakatabang namo nga malimtan ang among mga kabalaka.”—Si Emma uban sa iyang bana nga si Nathan, ug ilang mga anak, si Eli ug Hope, United States.

Buhata kon unsay imong maarangan sa imong presenteng kahimtang

Ang giingon sa Bibliya: “[Gamita] ang inyong panahon sa kinamaayohang paagi.”—Efeso 5:16.

Kon nganong importante: Kon gamiton nimo ang imong panahon sa maalamong paagi, makatabang ni nimo nga magpabiling positibo ug malikayan ang grabeng kabalaka.—Lucas 12:25.

Sulayi kini: Imbes magpokus sa mga butang nga dili na nimo mahimo, paghunahunag mga paagi nga mapahimuslan ang imong kahimtang. Pananglitan, naa ba kay mga plano nga karon puwede na nimong himoon o mga hilig nga puwede na nimong buhaton? Makagahin ba kag dugang panahon sa imong pamilya?

Ang giingon sa uban

“Daghan mig gidugang nga buluhaton, apil niini ang pagtanom ug mga gulay ug lamas, paghimog mga artwork, ug pagdekorasyon.”—Si Evan uban sa iyang asawa nga si Samantha, ug ilang mga anak, si Eli ug Adam, South Africa.

“Mas daghan mig panahon karon sa akong asawa nga magkauban kay sa ubang panahon sa among 30 ka tuig nga kaminyoon. Tungod niini, mas milig-on ang among gugma sa usag usa kay mas nasabtan namo ang among mga kahuyangan ug mas naapresyar ang positibong mga hiyas. Mas andam mi karon nga suportahan ang usag usa sa umaabot nga mga kalisdanan.”—Si Ivan uban sa iyang asawa nga si Eve, Italy.

Paghimog maayong rutina

Ang giingon sa Bibliya: “Himoa ang tanang butang . . . pinaagig kahikayan.”—1 Corinto 14:40.

Kon nganong importante: Daghan ang mobating mas kalmado ug malipayon dihang naa silay maayong rutina.

Sulayi kini: Paghimog eskedyul base sa imong presenteng kahimtang. Paggahig espesipikong oras para sa paghimo sa imong schoolwork, trabaho, ug mga buluhaton sa balay, apil na ang pag-atiman sa imong espirituwalidad. Ilakip ang ubang kalihokan nga makaayo nimo, sama sa pagpakig-uban sa imong pamilya, paggawas sa balay, ug pag-ehersisyo. Matag karon ug unya, rebyoha ang imong eskedyul, ug usba ni kon kinahanglan.

Ang giingon sa uban

“Halos mao ra gihapon ang akong rutina bisan pa sa pandemic. Gipulihan nakog pag-ehersisyo ang uban nakong naandang buluhaton, pero momata gihapon kog sayo. Ang akong rutina nakatabang nako nga dili pirmeng maghunahuna sa pandemic ug mas magpokus sa akong pamilya ug mga higala.”—Kgaogelo, South Africa.

“Sama sa naandan, ganahan kaayo kong mobangon aron mag-andam ug pamahaw ug kape. Dayon mag-ilis ko ug mangarte nga morag naa koy lakaw. Nakatabang ni nako nga mogaan ang akong pamati ug mas abtik sa tibuok adlaw.”—Carmel, France.

Mag-adjust sa klima

Ang giingon sa Bibliya: “Ang tawong maalamon makakita sa kapeligrohan ug molikay niana.”—Proverbio 22:3.

Kon nganong importante: Dihang mausab ang klima sa inyong lugar, lagmit dili na kaayo ka mainitan o makahanggab ug preskong hangin, nga makaayo unta sa imong lawas ug hunahuna.

Sulayi kini: Kon hapit na ang tingtugnaw, sulayi pag-adjust ang inyong sala o kuwarto nga trabahoanan aron mosulod ang kainit sa adlaw. Bisag tugnaw ang klima, pag-eskedyul gihapon ug mga kalihokan gawas sa balay. Kon posible, pag-andam ug pangtugnaw nga mga sinina aron makagugol kag taas nga panahon sa gawas.

Kon hapit na ang ting-init, daghan ang ganahang mogawas, busa pag-amping. Planoha kon asa ka moadto, ug pilia ang panahon nga dili kaayo daghang tawo ang mangadto didto.

Ang giingon sa uban

“Nagpuyo ko sa lugar nga magsigeg ulan, maong i-adjust nako ang akong eskedyul. Kon naay adlaw, mogawas dayon ko aron maglakawlakaw o mag-bike. Nakatabang ni nako nga moarang-arang ang akong pamati.”—Sameena, France.

“Dili ra ko malisdan kon ting-init kay daghan man kog mahimo sa gawas, pero kay hapit na man ang tingtugnaw, gilista na nako kon unsay akong himoon sulod sa balay.”—Tiffany, Canada.

Padayong sunda ang safety guidelines bahin sa COVID-19

Ang giingon sa Bibliya: “Ang buangbuang kompiyansa kaayo ug magpasagad lang.”—Proverbio 14:16.

Kon nganong importante: Makamatay ang COVID-19, ug kon dili ta mag-amping, dali ra tang matakdan.

Sulayi kini: I-check pirme ang kasaligang guidelines sa inyong lugar ug tan-awa kon nag-amping ba gihapon ka. Hunahunaa pirme nga ang imong ginahimo makaapekto nimo, sa imong pamilya, ug sa uban.

Ang giingon sa uban

“Mikooperar ko para mapugngan ang pagkaylap sa sakit. Bisag gibalewala sa uban ang mga regulasyon, nagpokus ko sa akong mahimo aron magpabilin kong luwas lakip na ang akong pamilya.”—Daryn, South Africa.

Palig-ona ang imong relasyon sa Diyos

Ang giingon sa Bibliya: “Duol sa Diyos, ug siya moduol kaninyo.”—Santiago 4:8.

Kon nganong importante: Ang Diyos makatabang nimo sa pagsagubang sa bisan unsang kalisdanan.—Isaias 41:13.

Sulayi kini: Pagbasag Bibliya kada adlaw. Kini nga plano sa pagbasag Bibliya makatabang nimo nga masugdan ang pagbasag Bibliya.

Puwede nimong kontakon ang mga Saksi ni Jehova aron mahibaloan nimo kon sa unsang paagi ka makabenepisyo sa ilang mga kahikayan sa tigom bisan sa COVID-19 nga pandemic. Pananglitan, sa tibuok kalibotan migamit silag videoconferencing para sa ilang mga tigom sa kongregasyon, tinuig nga paghandom sa kamatayon ni Jesus, ug tinuig nga kombensiyon.

Mga teksto sa Bibliya nga makatabang sa pagsagubang sa pandemic fatigue

Isaias 30:15: “Mahimo mong kusgan kon magpabilin mong kalmado ug mosalig mo.”

Kahulogan: Ang pagsalig sa tambag sa Diyos makatabang nato nga magpabiling kalmado bisan sa lisod nga mga kahimtang.

Proverbio 15:15: “Dili maayo ang tanang adlaw sa sinakit, apan kadtong malipayon ug kasingkasing pirmeng nagkombira.”

Kahulogan: Ang pagpokus sa positibong mga butang makatabang nato nga magmalipayon bisan sa lisod nga mga situwasyon.

Proverbio 14:15: “Ang inosente motuo sa tanan niyang madunggan, apan ang maalamon mamalandong sa matag lakang.”

Kahulogan: Sunda ang mga safety precaution, ug ayaw dayog hunahunaa nga dili na kinahanglan ang maong mga restriksiyon.

Isaias 33:24: “Walay residente nga moingon: ‘Masakiton ko.’”

Kahulogan: Ang Diyos nagsaad nga iyang wad-on ang tanang sakit.