Pagpaniid sa Kalibotan

Nahiubos sa Iglesya

“Sa panahong ang atong mga Obispo ug mga lider sa Iglesya angay maghatag kanatog giya sa moralidad sa sekso, sila nagpakyas kanato sa labihan,” nagmulo si Peter Thomson, bikaryo sa Cobham, Inglaterra. Sa unsang paagi? Sumala sa usa ka taho sa North Kent Weekly News, si Thomson mipatin-aw: “Nalisang ako nga adunay usa ka espesyalista sa London nga nagadumala sa mga 20 ka klerigo nga nagaantos sa AIDS ug ang Childwatch nagaimbestigar sa lima kono ka kaso sa pag-abusar sa klero sa seksuwal nga paagi sa mga bata.” Gipahayag usab niya ang kasubo tungod sa pagkalahi sa ginaingon sa Bibliya ug sa ginatudlo karong adlawa. Sa pagtubag, “ang usa ka tigpamaba sa Diosisis sa Rochester miingong ang Church of England may nagkalainlaing mga pari nga may nagkalainlaing mga pagtuo,” mitaho ang mantalaan.

Mas Maayong Papel

Kada tuig 12 ka milyong toneladang papel nga nakuha gikan sa pulpa sa kahoy gigamit para sa paggamag mantalaan sa Tinipong Bansa. Samtang nagkanihit ang suplay sa kahoy, ang pagtagad giliso ngadto sa kenaf, usa ka gamayng kahoy nga nailhan sukad pa sa karaan nga moabot sa gihabogong kapin sa 5 metros sa tulo ra ka bulan. Sumala sa Pranses nga mantalaang Le Figaro, ang papel nga nakuha gikan sa lanot sa kenaf “mas lig-on, mas hamis, ug mas puti” kay sa papel nga nakuha gikan sa pulpa sa kahoy, ug kini “mas malungtaron.” Dugang pa, “kini dili modalag.” Ingong laing bentaha, ang kenaf makapatunghag abot sa siyam ka pilong pulpa matag .4 ektarya kay sa lasang sa kahoyng pino. Bisan pa niining mga bentahaa, gibanabanang sa 1988 ang lanot sa kenaf mohawas lamag “1 porsiento sa baligyaan sa mantalaan.”

Problema sa Palsipikadong mga Piyesa

Nganong mahulog ang mga ayroplano ug mga helicopter? Mausbawong gikabalak-an mao ang katahap nga ang ubay-ubayng aksidente basin maoy tungod sa paggamit ug palsipikadong mga piyesa sa mentenasyon sa ayroplano. Ang gagmay, rehiyonal nga mga ayroplano nga nagaatubang sa kusog nga kompetisyon ug nagagamit sa daandaang ayroplano kansang suplay sa mga piyesa gikan sa orihinal nga tiggama nagkamenos kasagaran mao ang labing apektado. Sanglit ang usa ka wala-pabiyaheang ayroplano tingali mokostar sa kompaniyag ayroplano sa mga $50,000 sa usa ka adlaw sa nawalang abot, ang independenteng mga negosyante nga nagatanyag sa mas baratong mga prisyo ug tulin nga paghatod ang usahay pangitaon. “Ingong resulta, ang mga ayroplano usahay mosangpot nga may palsipikadong mga piyesa nga gipalit nga dili tinuyo gikan sa walay-tanlag nga mga negosyante,” matud sa magasing Fortune. Ang mga piyesa, nga maartihong pagkasuhid mao nga lisod hitiktikan, tingali binuhat sa menos nga materyales o dunay mga depekto ug dili makalabang sa pagsulay. Ang usa ka makina sa jet lamang tingali may 3,600 ka piyesa.

Usa ka Gastosong Pagkompas!

Mausisaong mga tumatan-aw—pahilayo! Ang usa ka Britanikong inhenyero nga miadto sa usa ka subasta tungod lang sa pagkamausisaon lagmit nagapalandong pa sa maong sugyot. Ang Pranses nga mantalaang Le Monde mitahong “panahon sa pagsubasta, sa wala tuyoa ang inhenyero naglihok sa iyang bukton, usa ka kompas nga gihubad sa tigsubasta ingong usa ka pagpuhal o tanyag sa kinalabwang prisyo.” Ang inhenyero sa kalit nakadiskobreng siya mao ang magarbohong tag-iya sa napulo ka English Regency nga mga balay nga alang niana naobligar siya sa pagbayad sa kantidad nga $3,000,000! Ang mantalaan miingong ang iyang pagsingkamot nga kanselahon ang pagpalit wala molampos.

Asa Kutob ang Imong Pagkatukma?

Ang usa ka orasan nga giingong makabaton o mawad-ag usa ra ka segundo latas sa yugtong 30 milyong katuigan gigama sa usa ka tem sa panukiduki sa mga pisiko sa University of Western Australia. Sumala sa mantalaang The West Australian, ang orasan nasentro sa usa ka “ultra-purong kristal sa sapiro” ug gidangtag tulo ka tuig sa paggama. Gidesinyo kini alang sa tukmang mga pagbasa sa mugbo lamang nga mga panahon. Bisan pa niana, kini usa ra ka lakang padulong sa tumong sa tem nga gam-on ang labing tukmang orasan sa kalibotan—usa ka orasang may deperensiya lang nga usa ka segundo sa napulo ka bilyong katuigan!

Peligrosong Paggamit sa Telepono

Samtang ang paggamit sa telepono sa kotse gisabot nga kinalabwan sa madaling komunikasyon, ang usa ka dibisyon sa Automobile Association sa America nagpasidaan sa posibleng mga kapeligrohan. Kini nagapasidaan nga “kon mogamit ka sa usa ka cellular nga telepono samtang magdrayb, amgoha nga basin gipameligro nimo ang imong kaugalingon, imong mga pasahero ug ubang motorista,” sumala sa usa ka taho sa The Toronto Star. Ang komplikadong mga kontrol, bakikaw nga mga taoran, ug pagdrayb pinaagi sa usa ka kamot gilista ingong pangunang mga kapeligrohan sa mga tiggamit. Kapin sa 100,000 cellular nga mga telepono sa kotse ang gigamit sa Canada, uban sa gibanabanang 200,000 ka tiggamit sa pagkatapos sa 1991. Bisan tuod ang tag-as-ranggong opisyales sa kapolisan giingong nagduso sa paggamit sa telepono sa kotse, sila nagaawhag sa mga tiggamit sa pagtelepono lamang “sa dihang luwas ang paghimo niana.”

Nukleyar nga Aksidente sa Brazil

Ang butang nga daw talagsaong kaplag alang sa duha ka lalaking nangitag karaang metal ug papel sa Goiânia, Brazil, misangpot nga usa ka seryosong nukleyar nga aksidente, nagtaho ang magasing Veja. Sa usa ka abandonadong tinukod, nakaplagan sa duha ang usa ka karaang radiotherapy nga makina, nga ilang gibaligya ngadto sa negosyanteg biyang metal nga si Devair Alves Ferreira. Sa sulod nakaplagan ang usa ka gamayng kapsula nga may talagsaong kasidlak. Sa ulahi, gibuksan ang kapsula mismo, nga nadayag ang polbosong bato. Ang wala nila mahibaloi mao nga kadto radioaktibong cesium 137. “Kadto mipagawas sa asul nga silaw sa kangitngit. Kadto nindot,” matud ni Devair. Kay nalingaw, ang mga lalaki nagpakita niadto ngadto sa ilang mga pamilya ug mga higala, nga sa kataposan nakakontaminar sa mga 244 ka tawo, labing menos 20 ang grabe. Ang asawa ni Devair ug ang iyang sayes-anyos nga pag-umangkong babaye mao ang unang duha ka biktima nga namatay ingong resulta. Tungod sa gidaghanon sa mga tawong naapektahan, ang aksidente giisip nga ikaduhang labing seryosong nukleyar nga aksidente sa kalibotan, nga sunod sa Chernobyl.

Paghupay sa mga Migraine

Ang usa ka tipak sa acrylic nga maayong pagkataod sa ngipon sa ubos nga apapangig makasanta sa grabeng sakit sa ulo tungod sa migraine, nagtaho ang The Medical Post sa Canada. Ang tipak giingong magtul-id sa linya sa mga kontak tali sa ngipon, nga “gihunahunang makapukaw sa mga migraine pinaagi sa pagmugnag pangiwi ug sakit sa kaunorang temporalis,” nag-ingon ang Post. Si Dr. Phillip Lamey sa Glasgow Dental Hospital nakatambal ug 19 ka pasyente nga may iladong kalamposan. Bisan tuod dili tanang nagaantos sa migraine matambalan niining paagiha, si Dr. Lamey nagpatin-aw nga kadtong may “dental precipitating factor” mahimong madasig. Ang mga tawong may ingong naandang mga simtoma sa migraine sama sa grabeng mga labad sa ulo inubanan sa pagkakasukaon ug pagsuka lagmit makabenepisyo gikan sa tambal. Ang maong mga simtoma kasagarang mahitabo sa pagmata sa tawo o dili madugay tapos niana.

Irigasyon sa Desyerto

Ang gidala-sa-wanang nga radar nakaila sa karaang Ehiptohanong mga suba sa ilalom sa mga bungtod sa balas sa Sahara nga Desyerto. Ang pipila niining mga agianan sa tubig lapad sama sa subang Nilo mismo, nagpahayag ang usa ka taho diha sa The Times sa London. Ang pito ka atabay nga gikalot ingong eksperimento sa Selima Sand Sheet, nga bahin sa halos bug-os wala puy-ing desyerto duol sa utlanan sa Sudan, giingong nakapatunghag dakong suplay sa tubig. Ingong resulta, ang niadto tabunok nga yuta mokobre sa luna nga 12l,500 ektarya, diin malamposon na ang usa ka eksperimento pang umahan, sa dili madugay pagatikaron ug puy-an na usab.

Mga Krimen Karon

Ang kriminal nga mga paagi sa pagbatog koryente nagalimbong sa mga hunta sa elektrisidad sa gibanabanang £50 milyon sa usa ka tuig, nagtaho ang The Sunday Times sa London. Daghan kaayo ang dilegal nga mga koneksiyon nga giingong kana makahurot ug 5 porsiento sa ganansiya sa mga kompaniya sa koryente. Apan ang mga kawatan nga moputol sa mga linya sa koryente aron makakawat ug koryente mameligro kaayo. Ang usa ka kompaniya sa koryente nagpasidaan diha sa usa ka komersiyal sa TV nga “ang pagpangawat ug koryente mahimong magdala sa silot nga kamatayon.” Hinuon, ang pagpangawat ug koryente dili limitado sa mga indibiduwal. Sa usa ka kaso, ang suplay sa koryente sa usa ka lokal nga estasyon sa tren gigamit kono sa pagsuplay ug koryente aron pagpalihok sa tibuok perya. Kinsay nakakuha sa bayranan? “Ang 18 m[ilyong] mga tigkonsumo sa koryente sa Britanya,” matud sa Times.