Unsay Kahulogan sa Easter Alang Kanimo?

KADTO alas 8:30 sa gabii. Sa kangiob sa usa ka 300-anyos nga simbahan sa amihanang Aprika, mga 20 ka deakono nga nagsul-ob ug puting tag-as nga biste daw nagkanta ug nagbasal sa ilang mga bombo. Ang alimyon sa kamangyan nasabwag gikan sa mga insensaryo. Dayon miduyog sa seremonyas ang usa ka grupo sa mga pari, nga nagbasa sa Bibliya diha sa Geez, usa ka karaan liturhikal nga pinulongan. Namati ang mga maninimba. Pila ra sa nanambong nakasabot sa mga pulong. Nagpadayon ang rituwal hangtod sa alas tres sa kabuntagon.

Sa Siyudad sa Batikano ang papa mihimog espesyal nga Misa. Ang iyang mamiminaw niining talagsaong tigom gilangkoban sa tibuok grupo sa mga diplomata sa Batikano, nga gikuyogan sa ginatos ka kardinal, mga prelado, mga pari, ug mga madre ug libolibong mga peregrino.

Tabok sa Atlantiko, sa Siyudad sa New York, ang kapolisan nagpatindog ug mga ali aron sa pagpugong sa mga sakyanan sa pagsulod sa makapadaning kalye sa Fifth Avenue. Ang way-bugtong pundok sa eleganteg-pamiste nga mga taga-New York​—kalalakin-an nga gasul-ob ug top hat ug pang-okasyong terno ug kababayen-an nga gasul-ob ug inadornohan nga mga kalo—​nagsaoysaoy sa dalan diha sa buloknong panghingapin.

Unsa ang okasyon? Ang saulog sa Easter. Sa tibuok nga kalibotan, dunay mga tawo nga nagtahod pag-ayo niining relihiyosong saulog. Gitawag kini sa pipila nga hara sa mga piyesta ug festum festorum​—Latin alang sa “piyesta sa mga piyesta.”

Unsa ka Hinungdanon Kini Alang Kanimo?

Unsay imong hunahuna bahin sa Easter? Nahibalo ka ba nganong gisaulog kini? Daghan wala mahibalo. Usa ka surbi nga gihimo sa Britanya mibutyag nga 1 sa matag 3 ka taga-Britanya wala mahibalo sa hinungdan sa Easter. Bisan pa, sa Britanya, ingon man sa kadaghanang ubang kanasoran sa kalibotan, ang Easter nagpabilin nga labing hinungdanon relihiyosong saulog sa Kakristiyanohan.

Sumala sa The New Encyclopædia Britannica, ang Easter mao ang “pangunang pangilin sa Kristohanong Tuig sa Simbahan, nga nagsaulog sa Pagkabanhaw ni Jesu-Kristo sa ikatulong adlaw human sa Paglansang kaniya.” Ang librong Easter​—Its Story and Meaning nagsaysay nga ang Easter mao ang “kinadak-ang piyesta sa Kristohanong Tuig, nga gisaulog uban sa tumang kalipay, kay nagsaad kinig sama nga pagkabanhaw alang sa tanang nagdawat sa Pagtuo ni Kristo.” Giisip mo ba sa ingon ka ugdang ang saulog sa Easter? Nagtuo ka ba gayod nga ang Easter may kalabotan sa imong kalaoman sa kinabuhi sa umaabot?

Ang daghan wala mag-isip sa Easter uban sa ingon nga pagbalaan. Sa pagkomento mahitungod sa komersiyalismo sa Easter, usa ka mantalaan nagtawag niining “Ang Kinadak-ang Estorya nga Nabaligya Sukad.” Kini midugang: “Easter, ang labing hinungdanon nga pangiling Kristohanon, nahimong ikaduhang-kinadak-ang pangilin alang sa pagpanghatag ug regalo, matud sa mga tiggamag dulaan.” Ang kinadak-an, siyempre, mao ang Pasko, ug gibati sa pila ka opisyales sa simbahan nga ang sekularisasyon sa Easter nagsunod sa sumbanan sa sekularisasyon sa Pasko.

Pananglitan, alang sa 1989 nga panahon sa Easter, ang mga tiggamag dulse sa Tinipong Bansa nangandam alang sa gitumong nga halin nga $815 ka milyon. Kini ang kinadak-ang panahon sa dulse sa Tinipong Bansa sunod sa Pasko. Usa ka kompaniya migamag kapin sa usa ka gatos ka matang sa mga dulseng pormag koneho sa Easter.

Sumala sa The Detroit News, si Jack Santino, propesor sa kasugiran ug popular nga kultura sa Bowling Green State University sa Ohio, miadmitar nga ang sekularisasyon sa Easter ‘maoy “mahulagwayon” sa katilingban nga hilig sa pamalit-baligyag mga manggad.’ Ang mantalaan midugang nga ang Easter “bunny​—dili ang pagkabanhaw—​nahimong sentro sa Easter.”

Lain Lamang nga Pangilin

Sa Amihanang Hemispera, ang Easter nagasangyaw sa pagsugod sa tingpamulak ug kasagaran nga duyogan sa usa ka semanang bakasyon gikan sa mga eskuylahan ug mga kolehiyo. Busa kon mahimo, daghang batan-on manghugop ngadto sa init-klima nga mga dapit lulinghayawan alang sa hudyaka-bahakhak diha sa kabaybayonan. Ang uban nag-isip lamang sa panahon sa Easter ingong kataposan sa panahon sa ski​—ilang kataposang higayon sa pagpahimulos sa mga bakilid sa kayelohan.

Sa Norway, diin halos 88 porsiento sa populasyon sakop sa Lutheran Evangelical nga simbahan sa estado, mga 14 porsiento lamang sa mga gisurbi sa usa ka bag-ong pagtuon miingon nga maghunahuna sila sa pag-adto sa simbahan sa Easter. Mga 75 porsiento miangkon nga wala na sila mag-isip nga ang Easter usa ka relihiyosong pangilin. Miingon sila nga palabihon nila ang pag-ski.

Alang sa daghan, pipila sa importanteng mga emblema sa Easter nahimong mga simbolo sa kalingawan ug mga dula. Pananglitan, ang itlog malagmit mao ang labing popular nga simbolo sa Easter diha sa daghang kanasoran. Ang simbolismo sa itlog maoy relihiyoso kaayo. Gituohan, ang pagkabanhaw ni Jesu-Kristo gihawasan sa bag-ong kinabuhi nga mogula gikan sa morag way-kinabuhing itlog. Busa, ang batasan sa pagdekorar sa mga itlog pinaagi sa madanihong mga kolor ug mga desinyo usa ka hinungdanong bahin sa saulog sa Easter.

Apan alang sa pipila, ang pangunang bili sa itlog sa Easter mao ang paglingaw sa mga bata. Sa usa ka lungsod ang naandang pagpangita sa itlog sa Easter sa lokal nga simbahan misangpot sa paglabayay ug mga itlog! “Alang sa mga bata,” matud ni Robert J. Myers diha sa iyang librong Celebrations, “ang Easter nagpasabot sa kalingawan, mga sorpresa, ug lagmit igong dulse ug mga panam-is nga molungtad hangtod sa Kalagkalag!”

Sa teoriya, ang Easter padayong naghupot sa kinatas-ang posisyon taliwala sa relihiyosong mga pangilin sa Kakristiyanohan. Hinuon, sa buhat morag mas daghan ug mas daghang mga tawo nag-isip nga kini dili kaayo bililhon, nga usa lang ka laing pangilin. Komosta ka man? Unsay kahulogan sa Easter alang kanimo? Ugaling, sa dili pa nimo tubagon kining pangutanaha dili ba angay nga ikaw mangutana una: ‘Unsay kahulogan sa Easter alang sa Diyos? Ang saulog ba makapahimuot kaniya? Ang mga Kristohanon tinuod ba nga gibaoran sa pagsaulog ug Easter?’

[Blurb sa panid 4]

Mga emblema sa Easter nahimong mga simbolo sa kalingawan ug mga dula