Kinsay Gustong Mamilyonaryo?

ANG tubag daw mao: halos tanan. Ug ang labing daling paagi sa pagkahimong milyonaryo​—sumala sa hunahuna sa kadaghanan​—maoy pinaagi sa dihadihang pagkagordo diha sa loteriya o sa soccer pool.a

Kay nagpauyon sa naglungtad nga kapopular​—ug kay nagtinguhag ekstrang kinitaan nga ipatungha sa mga loteriya​—ang mga gobyerno gikan sa Moscow ngadto sa Madrid, gikan sa Manila ngadto sa Mexico City, nagpasiugdag mga loteriya sa Estado nga nagatanyag ug mga ganting moabot ug usa ka gatos ka milyong dolyares.

Ang pila ka tawo tinuod nangahimong mga milyonaryo. Usa ka lalaking Ingles nagpel-ap ug mga kupon sa sakir sulod ug 25 ka tuig una pa siya sa kataposan makadaog sa labihan ka dakong ganting salapi. Ilis sa pustang 50 cents, nakadaog siyag duolan ug $1.5 milyon. Labi pang talagsaon mao ang ganti alang sa usa ka babaye nga taga-New York, kinsa nahimong usa sa kinadagkoang mga mananaog sa kalibotan sa dihang siya nakadaog ug $55 milyon sa loteriya sa Estado sa Florida.

Apan sila mga eksepsion. Labi pang mahulagwayon mao ang edaran nang Katsilang eskribiyente nga mipalit ug mga tiket sa loteriya kada semana sulod sa 30 anyos. Bisan pag siya wala pa gayod makadaog ug dakodakong ganti, siya nagapabiling dili mahadlok. “Ako sa kanunay naglaom nga modaog,” matud niya. Sa susama, usa ka lalaki sa Montreal, kinsa migasto sa suweldo sa enterong semana sa usa ka Canadianhong loteriya, nagsuma sa hunahuna sa daghan sa dihang siya misaysay: “Ang mga buhi nga sama niini mao lang ang paagi nga ang timawang tawo makapangandoy ug mas hayahay nga kinabuhi.” Apan siya wala usab makadaog.

Bisan pa sa tibuok-kalibotang pagkamadanihon sa mga loteriya, laing dagway sa panugal ang nagakabantog: pagdulag slot machines. Bisan pag ang usag-kamot nga mga tulisan wala magtanyag ug dakong salapi sa paglabay sa kagabhion, sila maghatag sa magdudula ug dihadihang higayon nga makadaog sa dyakpat​—nga mahimong dakodakong kantidad. Ug sila dili na limitado lang sa mga casino. Ang madanihong mga garay o mga kanta, pangidlap sa mga suga, ug panagsang pagbuhagay sa mga sensilyo nag-anunsiyo sa ilang malukopong presensiya diha sa daghang Uropanhong mga painitan, mga klab, mga restawran, ug mga hotel.

Si Frances usa ka tigulang nga biyuda nga nagpuyo sa New York City. Duha o katulo ka beses kada semana, siya mosakay ug bus sa duha ka oras ug tunga paingon sa Atlantic City, New Jersey. Sa pag-abot siya mosulod sa usa sa mga casino sa siyudad, ug didto siya modulag slot machines sulod ug unom ka oras o kapin pa una mopauli. “Ambut kon unsay akong buhaton kon wala ang Atlantic City,” siya mikomento. “Kini ang among kalingawan, abi mo, kini mao ang among trabaho.”

Alang sa uban, ang panugal dili lang kay kalingawan, kahupayan sa matag-adlawng rutina, o paninguha nga madato. Sa ilang kaso, kini hinungdanon​—kondili man kinahanglanon—​nga bahin sa kinabuhi.

“Ako sugarol kay nagakalipay ako sa riyesgo nga nalangkit,” saysay ni Luciano, nga taga-Córdoba, Espanya. “Ako dili magpakamatarong sa akong kaugalingon,” siya midugang, “apan ang tinuod mao nga ako mibatig kalaay sa kinabuhi, ug kana ang hinungdang misugod ako sa pagdulag bingo. Unya ako nangitag laing mga sugal. Mobati kag kalalim sa dihang ang imong bulsa punog mga papel de bangko ug andam kang modula.” Ang laing bisyoso sa sugal, nga nawad-an sa iyang trabaho ingong direktor sa usa ka kompaniya, gisukna kon siya nakapalandong ba sukad sa pag-undang sa iyang bisyo. “Iundang kini?” siya mitubag. “Dili ko kana mahimo. Kini ang akong kinabuhi.”

Bisan pag tingali lainlain ang mga motibo, ang mga sugarol tinong dili minoriyang grupo. Sa dinagko o ginagmay man, 3 sa 4 ka hamtong Amerikano manugal; ang proporsiyon sa Espanya, laing nasod diin ang panugal kaylap, maoy susama. Ug ang sugal dakong negosyo. Pila lang ka industriyal nga korporasyon sa kalibotan adunay tinuig nga halin nga molabaw niadtong halin sa mga loteriya diha sa 39 ka nasod.

Dayag, ang salamangka sa sugal epektibo. Apan kini ba dili makadaot nga pagkadani, o kini ba naghambin ug natagong mga kapeligrohan? Usa ka karaang proverbio nagpasidaan: “Siya nga nagadali sa pagkadato dili magpabiling walay sala.” (Proverbio 28:20) Matuod ba kini sa kaso niadtong madato pinaagi sa panugal?

[Footnote]