Naghitak nga Impormasyon — Watchtower ONLINE NGA LIBRARYA

Naghitak nga Impormasyon

ANG ika-20ng siglo nakasaksi ug way-ingong naghitak nga impormasyon. Kon kaha pinaagi sa pinatik nga materyal, sibya sa radyo o telebisyon, Internet, o sa ubang paagi, ang kalibotan nahupngan sa impormasyon. Si David Shenk nagsulat diha sa iyang librong Data Smog—Surviving the Information Glut: “Ang naghitak nga impormasyon migimaw ingong tinuod nga kapeligrohan. . . . Kita nag-atubang karon sa umaabot nga sobra kaayong impormasyon.”

Tagda ang usa ka inilang mantalaan ingong usa ka pananglitan lamang. Giingon nga ang usa ka naandang ordinaryong adlaw nga edisyon sa The New York Times naundag daghan pang impormasyon kay sa hikaplagan sa aberids nga tawo sa iyang tibuok kinabuhi sa Inglaterra balik sa ika-17ng siglo. Apan dugang pa sa inadlawng mantalaan, ang mga magasin ug mga libro sa tanang matang mahitungod sa kapid-ang ulohan modugang sa baha sa impormasyon nga gipatungha. Ginapatik ang tinagpulo ka libong libro kada tuig. Ug sanglit ang siyentipikanhong impormasyon modoble kada unom ka tuig, dili katingad-ang sa tibuok kalibotan, ang teknikal nga mga magasin lamang mokabat sa kapig 100,000. Ug ang Internet nagagamag dagko kaayong mga librarya sa impormasyon nga mabatonan sa mga tigkompiyuter.

Komosta man ang mga magasin? Ang mga magasing pangnegosyo, mga magasin para sa kababayen-an, mga magasing pang-tin-edyer, mga magasin sa mga paugnat sa kusog ug sa kalingawan—tinuoray, ang mga magasin bahin sa halos tanang ulohan ug nga makapaikag sa tawo—milunop sa kalibotan, nga ang tanan nanginahanglan sa atong pagtagad. Komosta man ang papel sa tig-anunsiyo—ang “tigbudyong sa way-kapuslanan,” sumala sa maayo nga pagkabatbat niya? Sa iyang librong Information Anxiety, ang awtor nga si Richard S. Wurman mipahayag: “Ang mga ahensiya sa panganunsiyo nag-atake sa atong mga sentido pinaagi sa nagpusotpusot nga mga anunsiyo nga kinahanglang tan-awon, pamation, simhoton, ug hikapon.” Mopugos kini nga imong gikinahanglan ang kinabag-ohang produkto, kinaulahiang modelo, aron dili mabiya sa imong mga silingan.

Ang Australianong sikologo ug sosyal nga tigdukiduki nga si Dr. Hugh MacKay miingon nga ‘ang kalibotan nalumsan sa impormasyon ug ang mga tawo gidapit nga mosulod sa paspas nga seksiyon sa superhaywey sa impormasyon.’ Ang suliran, sumala sa pagsabot ni Dr. MacKay niini, mao nga ang kusog-ug-uswag nga pagprograma sa balita ug bag-ong mga panghitabo diha sa radyo ug telebisyon, duyog sa presenteng dramatikanhong pag-uswag sa mga sistema sa impormasyong binase sa kompiyuter, misangpot sa usa ka kalibotan diin ang daghan mosanong sa impormasyon sa media nga sagad maoy di-bug-os lamang nga paghulagway sa mga kamatuoran ug sa mga panghitabo, dili ang tibuok nga asoy.

Unsay Impormasyon?

Ang Latin nga lintunganayng pulong nga informare nagdala sa ideya sa paghulma sa materya, sama gayod nga ang usa ka magkukulon mag-umol sa lapok. Busa, ang pipila ka kahubitan sa “inform” o pagpahibalo naghatag sa kahulogang “pag-umol sa hunahuna” o “paghulma o pagtudlo sa hunahuna.” Kadaghanang magbabasa mahinumdom sa tin-aw sa panahon, nga dili pa dugay kaayo kanhi, sa dihang ang impormasyon talaan lamang sa mga panghitabo o datos nga nagsugilon kanato sa mga detalye sama sa kon kinsa, kon diin, kon unsa, kon kanus-a, o kon unsaon. Walay espesyal nga pinulongan o bokabularyo alang sa impormasyon. Ang atong buhaton lang mao nga pangayoon o tan-awon kana sa atong kaugalingon.

Apan kita ania na karon sa katuigang 1990, ug ang kalibotan nakamugnag daghan kaayo nga bag-ong langkit-sa-impormasyong mga pulong nga kini lang makapalibog na. Samtang pipila niining mga pulonga o mga ekspresyona yanohon ug masabtan, sama sa “infomania,” “technophilia,” ug “panahon sa impormasyon,” ang uban makapahinabog matuod nga mga suliran. Karong adlawa ang kalibotan gilumsan sa infomania—ang pagtuo nga ang nakabatog kinadaghanang impormasyon nakabentaha kay sa uban nga wala makabaton niana ug ang impormasyon maoy, dili na usa ka paagi aron may kahimoan, kondili usa na mismo ka tumong.

Kining maong pagkabuang gipaluyohan sa paglunop sa mga sistema sa telekomunikasyon, sama sa fax machine, sa teleponong cellular, ug sa personal kompiyuter, nga giisip sa pipila nga maoy simbolo ug mascot sa panahon sa impormasyon. Tinuod nga ang kasayon, katulin, ug katakos sa mga kompiyuter nagbukas sa dalan ngadto sa impormasyong walay ingon sukad masukad—nga naghitak nga si Nicholas Negroponte, sa Massachusetts Institute of Technology, nag-ingon: “Ang pag-kompiyuter maoy dili na mahitungod sa mga kompiyuter lamang. Kini maoy mahitungod sa pagkinabuhi.” Ingong resulta, ang impormasyon ug ang mga teknolohiya nga nagpasa niini hinobrang gipakabililhon, nga sa pipila ka kaso gisimba, nga may daghan kaayong sumusunod sa tanang bahin sa yuta. Ang mga programa sa balita ug presenteng mga kalihokan sa telebisyon gihatagan ug kadungganan nga halos ebanghelyo na, samtang ang labihan ka daghang way-pulos nga mga butang gipasundayag sa mga programang hisgothisgot sa TV ug gidawat nga way-popangutana sa sagad di-manaway ug daling-motuo nga katilingban.

Tungod kay ang panahon sa impormasyon nag-usob man sa atong paagi sa pagkinabuhi ug pagtrabaho ang daghang tawo karong adlawa nag-antos sa usa o sa laing matang sa “kabalaka sa impormasyon.” Unsa ba gayod ang kabalaka sa impormasyon? Sa unsang paagi mailhan nimo kon naapektahan ka ba? Duna ka bay mahimo bahin niini?

[Picture Credit Line sa panid 3]