Ang Korte sa Uropa Nagtul-id sa Sayop

SINULAT SA KORESPONSAL SA PAGMATA! SA GRESYA

PINUGSANAY ang pagserbisyo sa militar sa Gresya. Sa bisan unsang panahon, mga 300 ka Saksi ni Jehova ang nabilanggo tungod sa pagdumili nga moserbisyo sa militar. Ang Amnesty International naglantaw kanila ingong mga binilanggo tungod sa tanlag ug subsob nga nag-awhag sa sunodsunod nga mga kagamhanan sa Gresya nga buhian sila ug magpakanaog ug balaodnon nga magtugot kanila sa pagserbisyo sa komunidad sa usa ka dili maharosong paagi.

Sa 1988, gipakanaog ang bag-ong balaodnon nga naglangkit sa pagserbisyo sa militar. Lakip sa ubang mga butang, kini nagbaod nga “ang mosunod mahigawas sa pagserbisyo sa militar: . . . Ang mga girekluta nga maoy mga ministro sa relihiyon, mga monghe o binansay nga mga monghe sa usa ka nailhang relihiyon, kon buot nila.” Ang mga ministro sa relihiyon sa Gregong Ortodoksong Iglesya kanunayng nakabaton ug eksemsiyon uban ang kayano ug kasayon, nga walay giatubang nga bisan unsang problema o bisan unsang matang sa pag-abuso sa ilang pangunang tawhanong mga katungod. Ikapadapat ba usab kana sa mga ministro sa minoriya nga relihiyon? Ang usa ka pagsusi wala madugay nagtagana sa tubag.

Gibilanggo nga Supak sa Balaod

Sumala niining balaora, sa hinapos ang 1989 ug sayo sa 1990, si Dimitrios Tsirlis ug si Timotheos Kouloumpas, natudlong mga ministro sa relihiyon sa Sentral nga Kongregasyon sa Kristohanong mga Saksi ni Jehova sa Gresya, miaplay sa ilang tinagsatagsa ka mga buhatan sa pagrekluta aron mahigawas gikan sa pagserbisyo sa militar. Uban sa ilang mga aplikasyon, ilang gisukip ang mga dokumento nga nagpamatuod nga sila aktibong mga ministro sa relihiyon. Ingon sa gidahom, wala dawata ang mga aplikasyon tungod sa mabaw nga katarongan nga ang mga Saksi ni Jehova wala mahiapil sa “iladong relihiyon.”

Si Brader Tsirlis ug Kouloumpas mireport sa ilang tinagsatagsa ka mga sentro sa pagbansay sa militar ug gidakop, giakusar nga dili mapinasakopon, ug gibilanggo. Kasamtangan, wala dawata sa General Headquarters for National Defense ang ilang mga apelasyon sa mga desisyon sa mga buhatan sa pagrekluta. Ang mga awtoridad sa militar migamit sa argumento nga ang Balaang Sinodo sa Gregong Ortodoksong Iglesya nagpahibalo kanila nga wala ilha nga relihiyon ang tinuohan sa mga Saksi ni Jehova! Kini nahisupak sa mga mando sa daghang sibil nga mga korte nga nag-ingon nga ang mga Saksi ni Jehova sa pagkatinuod usa ka iladong relihiyon.

Ang mga korte sa militar sa ingon nakakaplag kang Tsirlis ug Kouloumpas nga sad-an sa pagkadili-mapinasakopon ug nagsentensiya kanila sa upat ka tuig nga pagkabilanggo. Ang duha ka igsoon miapelar niini nga mga desisyon ngadto sa Korte sa Apelasyon sa Militar, nga nagpahunong sa mga pagsusi sa apelasyon sa tulo ka beses tungod sa nagkalainlaing mga katarongan. Ugaling, kini mibalibad sa matag panahon nga imando ang temporaryong kagawasan sa mga nag-apelar gikan sa prisohan, bisag giuyonan kana sa balaod sa Gresya.

Kasamtangan, sa laing hugna sa mga paghusay, ang Supreme Administrative Court nag-anular sa mga desisyon sa General Headquarters for National Defense, tungod sa katarongan nga ang mga Saksi ni Jehova sa pagkatinuod sakop sa usa ka iladong relihiyon.

Sulod sa 15 ka bulan nga si Tsirlis ug Kouloumpas kinahanglang magpabilin sa Prisohan sa Militar sa Avlona, giatubang nila ilabina ang dili-makitawhanon ug dili maayong pagtratar duyog sa ubang napriso nga mga Saksi. Ang taho nianang panahona naghisgot “sa hugaw kaayong mga kahimtang sa prisohan nga niana nagpuyo [ang naprisong mga Saksi ni Jehova], nga naghisgot sa naransiyo nga karne ug mga ikog sa ilaga, nga sagad gidalit uban sa pagkaon, ang pagpamubo sa mga oras sa pagduaw sumala sa mga kapritso sa Nagdumala, ang kahuot tungod sa sobra ka daghang binilanggo diha sa mga selda ug ang mas grabeng pagtratar nga gipakita sa maong mga binilanggo nga misupak tungod sa tanlag.”

Sa kataposan, ang Korte sa Apelasyon sa Militar mihukom nga dili sad-an si Brader Tsirlis ug Kouloumpas apan sa samang panahon nagmando nga ang Estado walay obligasyon nga mobayad ug danyos kanila gumikan sa ilang pagkabilanggo sanglit “kini nga pagkabilanggo maoy tungod sa sobrang di-pagpakabana sa mga aplikante.” Kini nagpatunghag makataronganong mga pangutana taliwala sa mga abogado: Kinsay responsable sa sobrang di-pagpakabana? Ang mga Saksi o ang mga korte sa militar?

Dihadiha gipagawas ang mga igsoon gikan sa prisohan ug sa kataposan gipaluwat gikan sa armadong kasundalohan tungod sa katarongan nga sila maoy mga ministro sa relihiyon. Sa dihang sila gipagawas, ang Amnesty International nagpahibalo nga giabiabi niini ang pagkagawas ni Dimitrios Tsirlis ug Timotheos Kouloumpas ug naglaom nga sa umaabot, ang mga ministro sa mga Saksi ni Jehova mahigawas na gikan sa pagserbisyo sa militar sumala sa mga tagana sa balaod sa Gresya. Apan, wala magdugay kini nga paglaom napusgay.

Sulod ug Gawas sa mga Prisohan

Laing natudlong relihiyosong ministro sa mga Saksi ni Jehova ang kinahanglang mosagubang sa lahig diyutayng mapait nga kasinatian tungod sa samang katarongan. Niadtong Septiyembre 11, 1991, si Anastasios Georgiadis miaplay aron mahigawas sa pagserbisyo sa militar sa samang paagi. Unom ka adlaw sa ulahi ang buhatan sa pagrekluta nagpahibalo kaniya nga ang iyang aplikasyon wala dawata, sa makausa pa tungod kay wala dawata sa Balaang Sinodo sa Gregong Ortodoksong Iglesya nga ang mga Saksi ni Jehova usa ka iladong relihiyon. Ug kini luyo sa gipakanaog nga mga mando sa Supreme Administrative Court sa mga kaso ni Tsirlis ug Kouloumpas!

Ang sinulat nga tubag gikan sa General Headquarters for National Defense nag-ingon: “Ang Nagdumala nakahimog dili maayong hukom labot sa aplikasyon [ni Georgiadis], pinasukad sa ekspertong hunahuna nga gihatag sa Balaang Sinodo sa Iglesya sa Gresya, nga wala mag-isip sa mga Saksi ni Jehova nga usa ka iladong relihiyon.”​—Italiko amoa.

Si Georgiadis miadto sa Bansayanang Kampo sa Nafplion niadtong Enero 20 ug dihadiha gibutang sa disiplinahang selda sa kampo. Sa ulahi siya gibalhin sa Prisohang Militar sa Avlona.

Niadtong Marso 16, 1992, ang Korte sa Militar sa Atenas nagpahigawas kang Georgiadis. Kini ang unang higayon nga ang korte sa militar sa Gresya midawat nga ang mga Saksi ni Jehova sa pagkatinuod usa ka iladong relihiyon. Ang direktor sa Prisohang Militar sa Avlona nagpagawas kaniya dihadiha apan nagmando kaniya nga moreport pag-usab alang sa maong obligasyon sa Abril 4, diha sa sentro sa pagrekluta sa Nafplion. Nianang petsaha, si Georgiadis sa makausa pa wala magpalista ug giakusar na usab nga dili mapinasakopon, gibilanggo sa ikaduhang higayon, ug gitakda aron husayon.

Sa Mayo 8, 1992, ang Korte sa Militar sa Atenas nagpahigawas kaniya sa bag-ong kriminal nga kaso apan mihukom nga walay danyos nga ihatag kaniya gumikan sa iyang pagkabilanggo. Si Georgiadis dihadiha gipagawas gikan sa Prisohang Militar sa Avlona apan gimandoan nga moreport pa sa ikatulong higayon alang sa maong obligasyon sa sentro sa pagrekluta sa Nafplion, sa Mayo 22, 1992! Siya mibalibad pag-usab nga magpalista ug sa ikatulong higayon giakusar nga dili mapinasakopon ug gibilanggo.

Sa Hulyo 7, 1992, ang Supreme Administrative Court nag-anular sa desisyon sa Septiyembre 1991, tungod sa katarongan nga ang mga Saksi ni Jehova sa pagkatinuod apil sa iladong relihiyon. Sa Hulyo 27, 1992, si Georgiadis sa kataposan gipagawas gikan sa Prisohang Militar sa Tesalonica. Sa Septiyembre 10, 1992, ang Korte sa Militar sa Tesalonica nagpahigawas kaniya apan gisultihan nga si Georgiadis dili mahatagan ug danyos sanglit kay ang iyang pagkabilanggo maoy sa makausa pa gikaingon nga ‘tungod sa iyang sobrang di-pagpakabana.’

Kaylap nga Reaksiyon

Sa pagkomento sa kaso ni Georgiadis, ang Parliamento sa Uropa miingon: “Kini nga kahimtang maoy kaso sa pagpihig batok sa mga ministro sa relihiyon sa mga Saksi ni Jehova sumala sa mga prinsipyo sa pagkamanagsama atubangan sa balaod ug sa pagpahimulos sa katungod nga tagdong parehas.”

Niadtong Pebrero 1992, ang Amnesty International nag-ingon nga kini “nagtuo nga [si Anastasios Georgiadis] nabilanggo lamang gumikan sa mapihigong pagtagad sa bahin sa militaryong mga awtoridad batok sa mga ministro sa mga Saksi ni Jehova ug nag-awhag sa iyang dihadiha ug walay kondisyong pagpagawas isip binilanggo tungod sa tanlag.”

Bisan ang tigdemanda sa militar sa usa sa mga husay ni Georgiadis napugos sa pag-ingon: “Ang gidak-on sa kaugmaran sa kultura sa katilingban gipakita sa paagi sa pagpakiglabot niini uban sa tinong mga kahimtang nga nalangkit ang mga lungsoranon. Kon kita dinhi sa Gresya nagtinguha sa atong kaugmaran sa kultura nga mahiuyon sa mga sukdanan sa Uropa, kon buot natong molambo, nan kita mosunod sa internasyonal nga mga regulasyon ug wad-on sa atong kaugalingon ang mga pagpihig. Ang sektor diin kini tin-aw kaayo mao ang pagtahod sa indibiduwal nga mga katungod sa mga lungsoranon. Ugaling, ang aktuwal nga mga panghitabo ug ang mga taktika sa administrasyon tin-awng nagpakita sa pagpihig ug relihiyosong pagkapanatiko nga naglabi batok sa relihiyosong mga minoriya. Ang kaso nga gihisgotan maoy salawayon.”

Si Ian White, usa ka membro sa Parliamento sa Uropa, nga taga-Bristol, Inglaterra, misulat: “Ang ideya nga ang mga Saksi ni Jehova dili ‘iladong relihiyon’ makapahiyom sa daghan niining Distritoha. Sa pagkatinuod, bisag dili kaayo daghan, ang mga Saksi ilado kaayo niining Nasora ug subsob nga nagaduaw gikan sa pultahan ngadto sa pultahan.” Uban sa kapin sa 26,000 ka Saksi nga nagasangyaw sa Gresya, sila dili gayod mahimong ‘usa ka dili iladong relihiyon’!

Usa ka grupo sa napulo ka membro sa Parliamento sa Uropa misulat sa pagpahayag sa ilang kayugot sa kaso ni Georgiadis, nga nag-ingon nga sila “nahibulong pag-ayo ug nagbasol” tungod sa maong mga paglapas sa tawhanong mga katungod sa Gresya.

Pag-apelar Ngadto sa Korte sa Tawhanong mga Katungod sa Uropa

Human hukming walay sala ug dayon gipagawas gikan sa prisohan, gibati sa tulo ka biktima niining relihiyosong pagpihig nga tungod sa pamatasan obligado sila sa pag-apelar sa Korte sa Tawhanong mga Katungod sa Uropa. Ang pasukaranan niining pag-apelar mao ang ilang supak sa balaod nga pagkapriso, nga mismong napamatud-an nga dili makataronganon, ug ang mental ug pisikal nga kasakit nga naagoman nila, ingon man ang dakong moral ug sosyal nga mga sangpotanan nga nalangkit sa balikbalik nga paghikaw sa ilang kagawasan sulod sa dugayng panahon. Tungod niining mga katarongana gipangayo nila ang makataronganon ug nahiangayng danyos.

Ang Komisyon sa Tawhanong mga Katungod sa Uropa bug-os nga nagkauyon nga sa mga kaso ni Tsirlis ug Kouloumpas, dihay mga paglapas sa ilang katungod sa kagawasan ug kasegurohan sa tawo, ang ilang pagkapriso maoy supak sa balaod, katungod nila nga makadawat ug danyos, ug sila wala makapahimulos ug dili-mapihigong paghusay sa korte. Ang susamang desisyon nakab-ot sa Komisyon sa kaso ni Georgiadis.

Natul-id ang Inhustisya

Ang paghusay gitakda sa Enero 21, 1997. Daghan ang diha sa lawak sa korte, lakip ang mga estudyante gikan sa lokal nga mga unibersidad, mga manunulat, ug daghang Saksi ni Jehova gikan sa Gresya, Alemanya, Belgium, ug Pransiya.

Si G. Panos Bitsaxis, ang abogado alang sa mga Saksi, naghisgot bahin “sa nagpadayong pagkatig-a ug nagpadayong tinamdan sa Gregong mga awtoridad sa dili pag-ila sa paglungtad sa usa ka relihiyosong minoridad,” nga mao ang mga Saksi ni Jehova. Gisaway niya ang batasan sa Gregong mga awtoridad sa pagpasukad sa ilang opisyal nga hunahuna bahin sa mga Saksi subay sa panghunahuna sa ilang pangunang mga kaaway​—ang Gregong Ortodoksong Iglesya! Siya nagpadayon: “Hangtod sa unsang gilapdon nga kini tugotang magpadayon? . . . Ug hangtod kanus-a?” Iyang gihisgotan ang “dili pag-ila sa usa ka tinong relihiyosong komunidad, usa ka paglimod nga daw binuang kon imong makita nga kini direktang naggikan, sa dayag, ug walay bisan unsang pangatarongan, batok sa legalidad, batok sa dinosenang mga desisyon sa Supreme Administrative Court.”

Ang hawas sa Gregong kagamhanan miadmitir sa mapihigong tinamdan sa Gregong mga awtoridad pinaagi sa pag-angkon: “Dili gayod hikalimtan nga sa pagkatinuod ang tibuok populasyon sa Gresya iya sa Ortodoksong Iglesya sulod sa kasiglohan. Ang usa ka kinaiyanhong resulta niini mao nga ang organisasyon niana nga Iglesya ug ang kahimtang sa mga ministro niini ug ang ilang papel diha sa Iglesya maoy tin-aw kaayo. . . . Ang kahimtang sa mga ministro gikan sa Iglesya sa mga Saksi ni Jehova dili ingon ka tin-aw.” Pagkaprangka gayod nga pag-admitir sa mapihigong pagtratar sa relihiyosong mga minoridad sa Gresya!

Relihiyosong Kagawasan Natuboy

Ang hukom gipakanaog niadtong Mayo 29. Ang Presidente sa Kamara, si G. Rolv Ryssdal, nagbasa sa desisyon. Ang Korte, nga gilangkoban sa siyam ka huwes, bug-os nga nagkauyon nga ang Gresya nakalapas sa mga Artikulo 5 ug 6 sa Uropanhong Kombensiyon. Kini naghatag usab sa mga aplikante sa kantidad nga mga $72,000 agig danyos ug mga galastohan. Labawng importante, ang desisyon naglakip sa daghang talagsaong mga argumento nga pabor sa relihiyosong kagawasan.

Ang Korte nag-ingon nga “ang militaryong mga awtoridad kinabubut-ong nagsalikway” sa kamatuoran nga ang mga Saksi ni Jehova nailhan ingong “iladong relihiyon” sa Gresya, sumala sa mga mando sa Supreme Administrative Court. Kini dugang mikomento: “Ang padayong dili-pag-ila sa may kalabotang mga awtoridad sa mga Saksi ni Jehova ingong usa ka ‘iladong relihiyon’ ug ang di-pagtagad sa miresultang katungod sa kagawasan alang sa mga aplikante maoy usa ka mapihigong kinaiyahan kon itandi sa paagi sa pagbatog eksemsiyon sa mga ministro sa Gregong Ortodoksong Iglesya.”

Ang kaso gihatagan ug kaylap nga publisidad sa medya sa Gresya. Ang Athens News nag-ingon: ‘Korte sa U[ropa] nagsagpa sa Gresya tungod sa pangangkon sa mga Jehova.’ Ang desisyon sa kaso ni Tsirlis & Kouloumpas and Georgiadis v. Greece naghatag ug paglaom nga ang Estado sa Gresya magpahiuyon sa mga balaod niini sa desisyon sa Korte sa Uropa, aron ang mga Saksi ni Jehova sa Gresya makatagamtam ug relihiyosong kagawasan nga walay pagbalda sa administrasyon, sa militar, o sa iglesya. Dugang pa, kini maoy lain pang hukom nga gipakanaog batok sa hukmanan sa Gresya pinaagi sa Korte sa Uropa bahin sa mga butang labot sa relihiyosong kagawasan.a

Gipabilhan pag-ayo sa mga Saksi ni Jehova ang ilang kagawasan, ug sila naningkamot sa paggamit niini sa pag-alagad sa Diyos ug sa pagtabang sa ilang silingan. Ang tulo ka Saksing ministro sa relihiyon nagpasaka sa ilang mga kaso ngadto sa Korte sa Tawhanong mga Katungod sa Uropa, dili alang sa bisan unsang materyal nga ganansiya, kondili tungod gayod sa moral ug etikal nga mga katarongan. Busa, ang tulo mihukom nga ang danyos nga gihatag kanila gamitong eksklusibo alang sa pagpalambo sa edukasyonal nga buluhaton sa mga Saksi ni Jehova.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 20]

Esther ug Dimitrios Tsirlis

[Hulagway sa panid 21]

Timotheos ug Nafsika Kouloumpas

[Hulagway sa panid 22]

Anastasios ug Koula Georgiadis