Hustong Paggamit sa Kuwarta

DUNAY tulo ka pangunang paagi sa paggamit sa kuwarta: (1) Gastohon kini, (2) tigomon, o (3) ipanghatag. Hisgotan una nato kon unsaon paggamit sa kuwarta sa maalamong paagi.

Napadayag sa Great Recession nga importante kaayo ang pagbadyet. Unsa ang pagbadyet? Sa yanong pagkasulti, kana maoy pagbanabana kon unsaon paggasto sa kinitaan, indibiduwal man, pamilya, negosyo, o gobyerno.

Magtinabangay ang Pamilya

Sa unsang paagi himoon ang pagbadyet? Si Denise Chambers diha sa iyang librong Budgeting, nag-ingon: “Ang tanang membro sa pamilya kinahanglang iapil sa paghunahunag mga paagi sa pagbadyet aron ang tanan maobligar sa pagbadyet.” Matag karon ug unya, ang tanang membro sa pamilya maghisgot kon nasunod ba nila kana. Mas maayong mag-uban ang pamilya sa pagplano sa pagbadyet aron ang matag usa maningkamot sa pagkinabuhi sumala sa kinitaan sa pamilya.

Sa paghimog badyet, ang uban mogamit ug computer program. Ang uban pod mogamit lag lapis ug papel, nga butangan nilag duha ka kolum. Ang usa ka kolum para sa kinitaan, ug ang usa para sa galastohan. Importante usab nga kada bulan maggahin ug kantidad alang sa tinuig nga galastohan, sama sa buhis o bakasyon.

Ang nasulayan na nga paagi sa pagbadyet mao ang paggamit ug mga sobre o polder nga markahag “Pagkaon,” “Abang,” “Transportasyon,” “Koryente,” “Pagpatambal,” ug uban pa. Kaniadto, ang mga tawo magbutang ug kuwarta sa mga sobre kada bulan alang sa maong mga galastohan. Karon, mas maayo ang magdeposito sa bangko ug mag-withdraw lang niini kon gikinahanglan.

Si Jonathan ug Anne nga nagpuyo sa South Africa uban sa ilang duha ka anak nga babaye, sagad mogamit ug mga polder sa ilang pagbadyet. “Kon ang imong suweldo gideposito sa bangko,” miingon si Jonathan, “kinahanglang bahinon gihapon nimog maayo ang kuwarta. Pananglitan, kon kulang ang imong badyet para sa karne nianang bulana, ayawg kuhai ang imong tinigom aron lang makapalit ug dugang pang karne.”

Si Jonathan nagnegosyo kaniadto, apan karon, siya ug ang iyang pamilya nagboluntaryo sa pagpanukod ug mga tigomanan sa pagsimba. Kay gusto nilang makapadayon sa pagboluntaryo, kinahanglang sundon gayod nila ang ilang badyet. Sila regular nga maghisgot bahin niana ug maghimog mga kausaban kon gikinahanglan.

Mas Labaw nga Kalipay

Gipakita sa mga pagtuon nga ang pagpaambit sa imong kahinguhaan sa uban, lakip na sa imong panahon ug kusog maingon man sa imong kuwarta, makahatag ug dakong kalipay. Depende sa imong ikasarang, kini ang kinamaayohan sa tulo nga gihisgotan sa sinugdan niining artikuloha.

Si Chris Farrell miingon diha sa iyang librong The New Frugality nga kon duna kay tinigom “duna kay ikahatag sa uban.” Siya nagsugyot: “Ang usa sa labing bililhon ug maalamong paagi sa paggamit sa imong kuwarta mao ang pagpaambit niana.”a Si Farrell midugang: “Mas importante ang atong relasyon sa uban, mga kasinatian, ug ang pagbati nga nakahimo kitag maayo, kay sa kuwarta ug mga kabtangan.”

Ang ekonomista nga si Michael Wagner daw uyon niana. Diha sa iyang librong Your Money, Day One, nga nagdasig sa mga batan-on sa pagtigom, siya miingon: “Kon motabang ka sa mga nanginahanglan bisag dili agdahon, ang imong kaayo ug pagkamanggihatagon mabaslan, apan ang kinanindotan sa tanan mao kanang imong bation tungod sa imong pagtabang sa uban.”

Ang Bibliya miingon nga makapalipay ang paghatag. Sama sa nahisgotan na, ang Bibliya dunay mga panultihon nga makatabang nimo sa pagdumalag maayo sa imong kuwarta ug mga propidad. Karon, tagda ang pito pa niini.

[Footnote]