Pako sa Alibangbang

ANG pako sa alibangbang huyang kaayo nga kon mataptan kinig pino kaayong abog o tinulo sa tubig, malisdan ang alibangbang sa paglupad. Bisan pa niana, ang mga pako kanunayng hinlo ug uga. Unsay sekreto sa alibangbang?

Hunahunaa: Gitun-an sa mga tigdukiduki sa Ohio State University ang Giant Blue Morpho nga alibangbang (Morpho didius). Ilang nadiskobrehan nga bisag hamis tan-awon ang mga pako, kini naputos ug gigming nga mga himbis nga nagsapaw-sapaw nga popareho sa tiles nga atop. Kini nga mga himbis duna pa gyoy pinong mga kanal-kanal nga nagtapad-tapad maong modailos dayon ang abog ug tubig. Gustong sundogon kini sa mga inhenyero aron makahimo silag modernong mga taklap para sa mga kasangkapan sa industriya ug medisina nga dili daling mataptag hugaw ug tubig.

Ang pako sa alibangbang maoy usa ka pananglitan nga ang siyensiya naningkamot sa pagsundog sa mga disenyo nga makita diha sa buhing mga butang. “Ang kinaiyahan daghan kaayog katingalahang mga disenyo, gikan sa kinagamyan ngadto sa kinadak-an, nga nakapahingangha sa tawo sulod sa daghang katuigan,” miingon ang tigdukiduki nga si Bharat Bhushan.

Unsay imong hunahuna? Ang pako ba sa alibangbang mitungha pinaagig ebolusyon? O kini ba gidisenyo?