TUN-ANAN 37
Mga Pangunang Punto Napasiugda
UNSA ang mga pangunang punto sa usa ka pakigpulong? Kini sila dili lamang makaiikag nga mga bahin nga daklit lang nga gipahayag. Kini sila maoy hinungdanong mga ideya nga bug-os nga pagkahan-ay. Kini mao ang mga ideya nga kinahanglanon aron makab-ot ang imong tumong.
Usa ka yawi aron ang mga pangunang punto mapatugbaw mao ang imong pagpili ug pag-organisar sa materyal sa maalamong paagi. Ang pagdukiduki alang sa usa ka pakigpulong kasagarang mopatunghag mas daghang impormasyon kay sa imong magamit. Unsaon nimo pagtino kon unsay gamiton?
Una, tagda ang imong mamiminaw. Kadaghanan ba kanila wala masinati sa imong ulohan, o sinati ba sila kaayo niana? Kadaghanan ba kanila mouyon sa giingon sa Bibliya bahin niana, o ang pipila ba kanila nakiling sa pagduhaduha? Unsang matanga sa mga hagit ang giatubang nila sa adlaw-adlaw nga pagkinabuhi sa dihang naningkamot sila sa pagpadapat sa giingon sa Bibliya bahin sa ulohan? Ikaduha, seguroa nga tin-aw diha sa imong hunahuna ang imong tumong sa pagpakigpulong sa maong mamiminaw bahin sa ulohang giplano nimong gamiton. Pinaagi sa paggamit niining duha ka lagda, timbangtimbanga ang materyal ug hawiri lang kon unsay haom kaayo.
Kon hatagan ka lamang ug pasukaranang laraw nga adunay tema ug mga pangunang punto, kinahanglang mosunod ka niana. Hinuon, ang kabililhon sa impormasyong imong ipresentar mapausbaw ug dako kon imong ibutang sa hunahuna ang mga butang nga gihisgotan sa itaas sa dihang magahan-ay sa matag pangunang punto. Kon walay laraw nga ihatag, ikaw ang bahala sa pagpilig mga pangunang punto.
Sa dihang ang imong mga pangunang punto tin-aw diha sa imong hunahuna ug imong naorganisar ang mga detalye ubos niini, mas sayon ang imong paghatag sa pakigpulong. Lagmit gayod, ang imong mamiminaw makapahimulos ug dako gikan niini.
Nagkadaiyang mga Paagi sa Pag-organisar sa Imong Materyal. Ang nagkadaiyang mga metodo masunod aron maorganisar ang lawas sa imong pakigpulong. Samtang masinati ka niini, makadiskobre ka nga ang ubay-ubay mahimong epektibo, depende sa imong tumong.
Ang usa ka mapailin-ilinon nga metodo naglangkit sa sumala-sa-topiko nga pagbahin. (Matag pangunang punto gikinahanglan kay makadugang kini sa pagsabot sa imong mga tigpatalinghog sa ulohan o makatabang sa pagkab-ot sa tumong sa imong pakigpulong.) Ang laing metodo maoy kronolohikanhon. (Pananglitan, ang mga hitabo sa wala pa ang Lunop mahimong sundan sa mga hitabo sa wala pa malaglag ang Jerusalem sa 70 K.P., nga, human niana, mahimong sundan sa mga hitabo sa atong adlaw mismo.) Ang ikatulong metodo mao ang hinungdan ug epekto. (Kini mahan-ay sa bisan haing direksiyon. Pananglitan, makasugod ka pinaagi sa presenteng kahimtang, ang epekto, ug dayon ipakita ang hinungdan.) Ang ikaupat nga metodo naglangkit sa mga kaatbang. (Ikatandi mo ang maayo sa daotan o ang positibo sa negatibo.) Usahay dili lang usa ka metodo ang gamiton sa usa ka pakigpulong.
Sa dihang gibutangbutangan si Esteban atubangan sa Hudiyohanong Sanhedrin, gihatag niya ang usa ka puwersadong pakigpulong nga nagsunod sa kronolohikanhong metodo. Samtang imong basahon kini sa Buhat 7:2-53, matikdi nga ang pagpilig mga punto may katuyoan. Si Esteban una nagtin-aw nga siya nag-asoy sa kasaysayan nga dili ikalimod sa iyang mamiminaw. Unya iyang gipunting nga bisan pag si Jose gisalikway sa iyang mga igsoon, ang Diyos migamit kaniya aron itagana ang kaluwasan. Sunod, iyang gipakitang ang mga Hudiyo wala magmasinugtanon kang Moises, nga maoy gigamit sa Diyos. Iyang gitapos ang pagpamulong pinaagi sa pagpasiugda nga ang espiritung sama sa gipadayag sa mga Hudiyo sa nangaging mga kaliwatan gipakita niadtong nagpahinabo sa kamatayon ni Jesu-Kristo.
Ayawg Gamit ug Daghan Kaayong Pangunang Punto. Pipila ra ang kinahanglanon aron mahan-ay ang bisan unsang tema. Sa kinabag-ang kaso, dili kini mosobrag lima. Matuod kini bisag ikaw mosultig 5 minutos, 10 minutos, 30 minutos, o taastaas pa. Ayaw sulayi ang pagpasiugdag daghan kaayong punto. Ang imong mamiminaw makasakop lamag pipila ka nagkalainlaing mga ideya gikan sa usa ka pakigpulong. Ug kon mas taas ang pakigpulong, kinahanglan nga mas ipasiugda ug mas detalyadong ibatbat ang mga pangunang punto.
Walay sapayan kon pila ka pangunang punto ang imong gamiton, tinoa nga igo ang paghan-ay sa matag usa. Hatagig igong panahon ang mamiminaw sa pagsusi sa matag pangunang punto aron masilsil kinig maayo diha sa ilang mga alimpatakan.
Ang imong pakigpulong kinahanglang mohatag sa ideya sa pagkayano. Dili kini mag-agad kanunay sa gidaghanon sa materyal nga ipresentar. Kon ang imong mga ideya tin-aw nga nahugpong ubos sa pipila lamang ka pangunang ulohan ug ihan-ay nimo kining tinagsa, ang pakigpulong dali nga masundan ug lisod nga makalimtan.
Himoa nga Mapasiugda ang Imong mga Pangunang Punto. Kon ang imong materyal maayong pagkaorganisar, dili lisod ang pagpalig-on sa kahulogan sa imong mga pangunang punto pinaagi sa imong paagi sa pagsulti.
Ang pangunang paagi aron ipasiugda ang pangunang punto mao ang pagpresentar sa mga puntong nagpamatuod, mga kasulatan, ug ubang materyal sa paaging itumong niini ang pagtagad diha sa pangunang ideya ug makapausbaw niini. Ang tanang segundaryong mga punto kinahanglang magtin-aw, magpamatuod, o magpausbaw sa pangunang punto. Ayaw idugang ang way-labot nga mga ideya tungod lang kay makaiikag. Samtang han-ayon nimo ang segundaryong mga punto, sa tin-aw ipakita ang koneksiyon niana ngadto sa pangunang puntong gisuportahan niini. Ayaw pasagdi nga ang mamiminaw mao ang magbanabana. Ang koneksiyon ikapakita pinaagi sa pagsubli sa pangunang mga pulong nga nagpadayag sa pangunang ideya o pinaagi sa pagsubli matag karon ug unya sa kahulogan sa pangunang punto.
Ipasiugda sa pipila ka mamumulong ang mga pangunang punto pinaagi sa pagnumero niana. Bisan pag usa kana ka paagi aron ipasiugda ang mga pangunang punto, dili angay nga mopuli kana sa mainampingong pagpili ug makataronganong paghan-ay sa materyal mismo.
Makapili ka nga yanong ipahayag sa sinugdanan pa lamang ang imong pangunang punto una nimo ipresentar ang nagsuportar nga argumento. Makatabang kini sa mamiminaw sa pag-ila sa kabililhon sa kon unsay mosunod, ug magpasiugda usab kini sa maong pangunang punto. Makapalig-on ka sa punto pinaagi sa pagsumaryo niini pagkahuman sa paghan-ay niini sa bug-os.
Diha sa Ministeryo sa Kanataran. Ang mga prinsipyong gihisgotan sa itaas mapadapat dili lamang sa pormal nga mga diskurso kondili sa mga kabildohay usab diha sa ministeryo sa kanataran. Sa dihang mangandam, tagda ang bisan unsang dakong kahimtang nga anaa sa mga hunahuna sa katawhan diha sa maong dapit. Pilia ang usa ka tema nga mohatag ug higayon aron ikapakita kon sa unsang paagi ang paglaom nga gitanyag sa Bibliya magsulbad sa maong kahimtang. Pilia ang tingali duha ka pangunang punto aron paghan-ay sa maong tema. Hukmi kon unsang mga kasulatan ang imong gamiton sa pagsuportar sa maong mga punto. Unya hunahunaa kon unsaon nimo pagsugod ang imong paghisgot. Ang maong pagpangandam motugot sa matang sa pagpailin-ilin nga gikinahanglan sa maong kabildohay. Makatabang usab kini kanimo sa pagpahayag sa usa ka butang nga mahinumdoman sa mga tagbalay.