Paraiso o Basurahan—Hain Niini ang Imong Gusto?
WALAY mosipyat sa pag-ila kaniya kon kinsa siya: usa ka turista sa Uropa nga nagkinahanglag pahulay ug naghinamhinam nga kalipayan ang sidlak sa adlaw diha sa samag paraiso nga isla. Naglakaw sa halapad nga bungtodbungtod sa balas diha sa daplin sa baybayon, mabinantayon siyang mitamak sa tunga sa linabay nga mga botelya, lata, bag nga plastik, chewing-gum ug mga putos sa karmelitos, peryodiko, ug magasin. Dayag nga nasuko, siya nahibulong kon kini ba ang paraiso nga iyang gibiyahe aron makita.
Nakaagi ka ba ug sama niini? Nganong ang mga tawo maghandom sa pagbakasyon diha sa usa ka dapit nga samag paraiso, apan inig-abot nila didto, sa walay paghunahuna nagahimo niini nga usa ka tinuod nga basurahan?
Dili Lamang Diha sa “Paraiso”
Kining dayag nga pagkawalay-pagtagad sa katahom, kahapsay, ug kahinlo komon diha sa “mga paraiso” nga dugokan sa mga turista. Ang modernong katilingban grabe nga gihampak sa polusyon hapit sa tanang dapit. Daghang negosyo nagpahinabog dakong paghugaw tungod sa pagpatunghag toniladang biya nga mga produkto. Ang makahilong hugaw nga dili maayong pagkahipos ug ang aksidenteng mga pag-agas sa aseite may kapeligrohang makadaot sa dakong bahin sa atong yuta, nga naghimo niini nga dili maayo alang sa kinabuhi.
Ang mga gubat nagahugaw usab. Samtang ang kalibotan nagtan-aw sa kalisang, ang 1991 nga gubat sa Persian Gulf nakadugang ug bag-ong suliran. Gituyo pagsunog sa mga sundalong Iraqi ang 600 ka atabayng aseite, gihimo ang Kuwait nga “usa ka panan-awon sa impiyerno sa apokalipsis,” sumala sa paghubit niana sa peryodiko sa Uropa. Gitawag sa magasing Geo sa Alemanya ang impiyerno nga mao “ang labing dakong kalaglagan sa palibot nga nahimo sukad sa tawo.”
Sa dihang natapos ang gubat, gisugdan dayon ang trabaho sa paghinlo. Ang pagpalong lamang sa nagkalayong aseite mikabat ug daghang bulan sa hago nga trabaho. Ang World Health Organization nagtaho nga ang nag-uswag nga polusyon sa Kuwait mahimong mopahinabog pagsaka sa gidaghanon sa kamatayon didto nga 10 porsiento.
Dili Kaayo Peligroso Apan Makalagot
Alang sa tanang ilado ug dayag nga pananglitan sa dakog-abot nga paghugaw sa palibot, adunay libolibo mubog-abot nga mga pananglitan. Ang mga tawo nga magpatakag labay ug basura ug ang mga “dibuhista” sa graffiti o mga dibuho ug mga sulatsulat diha sa publikong mga dapit tingali dili kaayo peligroso nga mga tighugaw, apan bisan pa niana ilang gikuhaan ang planetang Yuta sa potensiyal niini sa pagkahimong paraiso.
Sa ubang mga lugar ang graffiti diha sa publikong mga dapit komon na kaayo nga ang mga lungsoranon “dili na makakita sa graffiti,” halos dili na makamatikod niana. Makita kini sa mga tren nga nagdagan sa ilalom sa yuta, sa mga bungbong sa mga tinukod, ug sa mga teleponohan. Ang graffiti dili lamang makita diha sa mga bungbong sa kasilyas sa publiko.
Ang ubang mga siyudad puno sa guba ug wala-puy-i nga mga tinukod. Ang residensiyal nga mga dapit nawad-an sa katahom tungod sa hugaw nga mga balay ug mga lagwerta. Ang guba nga mga sakyanan, linabay nga mga makinarya, ug linabayng mga ginuba nagpasad sa kaumahan nga matahom untang tan-awon.
Ang pipila ka tawo daw walay-pagtagad nga hugaw ug katoon ang ilang mga lawas. Ang paglakawlakaw nga lago ug sinina ug pamostura dili lamang ginadawat kondili giuso pa. Ang mga tawong nagaapresyar sa kahapsay ug kahinlo gilantaw nga kinaraan na.
Pagkadakong Trabaho!
Pagkadakong kampanya sa paghinlo unya ang gikinahanglan sa pagbag-o sa mga baybayon, kalasangan, ug mga bukid sa atong yutan-ong puloy-anan sa pagkahimong mga paraiso nga gilarawan diha sa mga hapin sa sinaw nga mga magasin sa turista—dugang pa sa pagabuhaton unya diha sa mga siyudad, lungsod, ug sa kaumahan ug sa katawhan mismo!
Ang gihisgotan sa sinugdan nga turista nalipay sa pagtan-aw sa usa ka grupo sa tighinlo nga naglibot sa dapit sa pagkahapon nga nanguha sa dakodakong mga sagbot. Apan, ilang gibiyaan ang buak nga mga bildo, tabon sa mga botelya, mga lata sa mga ilimnon, ug daghang upos sa sigarilyo. Busa bisan human sa paghinlo, duna gihapoy daghang ebidensiya nga ang dapit morag sama sa usa ka basurahan kay sa usa ka paraiso.
Ang tibuok kalibotan nga paghinlo sa pagluwas sa planetang Yuta gikan sa pagkahimong basurahan sa tibuok kalibotan nagkinahanglag pagwala sa tanang mga mahibilin niining mga hampaka. Aduna bay palaaboton nga mahitabo ang maong paghinlo? Kon aduna, sa unsang paagi? Kinsay mohimo niini? Kanus-a?