”Easter” o Memoryal—Hain ang Angay Ninyong Saulogon?

SAMTANG ang banagbanag magsabwag sa iyang kahayag sa kapunawpunawan sa Abril 7, ang minilyon mahinangop sa labing balaan nilang adlaw sa tuig​—ang Easter. Sa usa ka panahon ang ngalan gipadapat sa 120-adlawng yugto sa mga pangilin ug mga puasa nga nagsugod sa pista opisyal nga gitawag Septuagesima ug natapos sa gitawag Adlaw sa Trinidad. Karong adlawa ang ngalang Easter gipadapat sa usa ka adlaw nga nagsaulog sa pagkabanhaw ni Jesus​—ang Easter Sunday o Dominggo sa Pagkabanhaw.

Sa usa ka gabii nga unauna nianang semanaha mismo, hinunoa, minilyon pa ang magtigom aron saulogon ang Memoryal sa kamatayon ni Kristo, nga nailhan usab nga Panihapon sa Ginoo. Kini maoy usa ka pagsaulog nga gisugdan mismo ni Jesus sa iyang kataposang gabii sa yuta. Gisultihan niya niadto ang iyang mga tinun-an: “Padayong buhata kini sa paghandom kanako.”​—Lucas 22:19.

Hain ang angay ninyong saulogon?

Ang Sinugdanan sa Easter

Ang ngalang Easter, nga gigamit diha sa daghang nasod, dili makita diha sa Bibliya. Ang librong Medieval Holidays and Festivals nagsugid kanato nga “ang pangilin ginganlan sumala sa pagano nga Diyosa sa Banagbanag ug sa Tingpamulak, si Eostre.” Ug kinsa ba ang maong diyosa? “Si Eostre, sumala sa kasugiran, mao ang miabli sa mga ganghaan sa Valhalla aron pagdawat kang Baldur, gitawag ang Puting Diyos, tungod sa iyang kaputli ug usab ang Adlaw nga Diyos, tungod kay ang iyang agtang maoy nagtaganag kahayag alang sa katawhan,” maoy tubag sa The American Book of Days. Midugang kini: “Walay duhaduha nga ang Simbahan sa unang mga adlaw niini misagop sa daang paganong mga kustombre ug naghatag ug Kristohanong kahulogan kanila. Kay ang pangilin sa Eostre maoy pagsaulog man sa pagbag-o sa kinabuhi sa tingpamulak sayon ra ang paghimo niana nga selebrasyon sa pagkabanhaw ni Jesus gikan sa mga patay, kansang ebanghelyo ilang giwali.”

Ang ingon nga pagsagop nagpatin-aw sa sinugdanan sa mga kustombre sa Easter, sama sa mga itlog sa Easter, koneho sa Easter, ug init nga mga tinapay nga may krus sa pila ka nasod. Mahitungod sa kustombre sa paglutog init nga mga tinapay nga may krus, “uban sa sinawong brawon nga mga ibabaw niini nga minarkahag . . . krus,” ang librong Easter and Its Customs nag-ingon: “Ang krus maoy paganong simbolo dugay na una kini makabaton sa walay-kataposang kahulogan gikan sa mga panghitabo sa unang Biyernes Santo, ug ang tinapay ug mga keyk usahay gimarkahan niini sa una-Kristohanong kapanahonan.”

Kining mga butanga wala hisgoti sa bisan diin sa Kasulatan, ni adunay ebidensiya nga kini gituohan sa unang mga tinun-an ni Jesus. Sa pagkamatuod, si apostol Pedro nagsulti kanato nga “ugmara ang pagpangandoy sa walay-sambog nga gatas nga iya sa pulong, aron nga pinaagi niini [kita] managtubo ngadto sa kaluwasan.” (1 Pedro 2:2) Busa nganong gisagop sa mga simbahan sa Kakristiyanohan ang maong dayag nga paganong mga simbolo nganha sa ilang mga tinuohan ug mga tulomanon?

Ang librong Curiosities of Popular Customs nagtubag: “Maoy dili-mausab nga polisa sa unang Simbahan nga hatagan ug Kristohanong kahulogan ang nahibiling paganong mga seremonyas nga dili mapapas. Sa kaso sa Easter ilabinang sayon ang pagkombertir. Ang kasadya sa pagsubang sa kinaiyanhong adlaw, ug ang pagkahigmata sa kinaiyahan gikan sa kamatayon sa tingtugnaw, nahimong kasadya sa pagsubang sa Adlaw sa pagkamatarong, sa pagkabanhaw ni Kristo gikan sa lubnganan. Pipila sa paganong mga saulog nga nahitabo sa mga unang adlaw sa Mayo giilisan usab aron motumbas sa pagsaulog sa Easter.” Inay sa paglikay sa popular nga paganong mga kustombre ug mga rituwal sa salamangka, kana gikonsentir ug gihatagag “Kristohanong kahulogan” sa relihiyosong mga lider.

‘Apan daotan ba diay kana?’ tingali mahibulong ka. Ang pipila naghunahuna nga dili. “Sa dihang ang usa ka relihiyon sama sa Kristiyanidad ipailaila gikan sa gawas, kini magsagop ug ‘magbawtismo’ sa pipila sa mga kustombre sa katawhan nga naggikan sa mas karaang mga relihiyon,” matod ni Alan W. Watts, usa ka Episcopal nga tsaplin, diha sa iyang librong Easter​—Its Story and Meaning. “Kini magpili ug magpasulod ngadto sa mga tulomanon sa liturhiya sa katawhan nga morag nagkahulogan sa samang walay-kataposang mga prinsipyo nga gitudlo sa Simbahan.” Alang sa daghan, ang kamatuoran nga ang ilang simbahan nag-aprobar sa maong mga saulog ug nag-isip niana nga balaan maoy igong katarongan nga kana sila dawaton. Apan gikalimtan ang hinungdanong mga pangutana. Unsay pagbati sa Diyos bahin sa maong mga kustombre? Naghatag ba siya kanatog mga lagda nga sundon bahin niini?

Pagbaton sa Panghunahuna sa Diyos

“Ang Easter nga Adlaw, ang Pangilin sa Pagkabanhaw sa Atong Ginoo, mao ang kinalabwan sa tanang pangilin sa Kristohanong Simbahan,” matod ni Christina Hole diha sa iyang librong Easter and Its Customs. Uyon ang ubang mga magsusulat. “Walay balaang adlaw o pangilin sa Kristohanong tuig ang sama ka hinungdanon sa Dominggo sa Pagkabanhaw,” nag-ingon si Robert J. Myers diha sa librong Celebrations. Kana, hinunoa, mopatunghag pipila ka pangutana. Kon ang pagsaulog sa Easter mahinungdanon kaayo, nganong walay tinong sugo diha sa Bibliya nga himoon kana? Aduna bay talaan bahin sa pagsaulog sa unang mga tinun-an ni Jesus sa Dominggo sa Pagkabanhaw?

Dili ingon nga ang Bibliya wala maghatag ug mga lagda bahin sa kon unsay angay o dili angay nga saulogon. Tino kaayo ang Diyos sa pagpahayag niini ngadto sa karaang nasod sa Israel, ug sumala sa giingon nga sayosayo, ang tin-awng mga instruksiyon gihatag aron ang mga Kristohanon magpadayon pagsaulog sa Memoryal sa kamatayon ni Kristo. (1 Corinto 11:23-26; Colosas 2:16, 17) Ang usa ka unaunang edisyon sa The Encyclopædia Britannica nagtug-an kanato: “Walay timailhan sa pagsaulog sa pangilin sa Easter diha sa Bag-ong Testamento, o diha sa mga sinulat sa apostolikong mga Amahan. Ang kabalaan sa espesyal nga mga adlaw maoy usa ka ideya nga wala sa mga kaisipan sa unang mga Kristohanon. . . . Ang Ginoo o ang iyang mga apostol wala magsugo nga kini saulogon o ang bisan unsang laing pangilin.”

Ang pipila mibati nga ang kasadyaan sa maong mga pangilin ug ang kalipayng dala niini maoy igong katarongan nga saulogon kini sila. Ugaling, makakat-on kita gikan sa okasyon sa dihang gisagop sa mga Israelinhon ang usa ka Ehiptohanong relihiyosong tulomanon ug giotro ang ngalan niana nga “usa ka pangilin alang kang Jehova.” Sila usab “nanglingkod aron mangaon ug mag-inom” ug “naglipaylipay.” Apan nasuko kaayo si Jehova nga Diyos sa ilang mga buhat, ug grabeng gisilotan niya sila.​—Exodo 32:1-10, 25-28, 35.

Ang Pulong sa Diyos tin-aw kaayo. Dili mahimong may pag-ambitay sa “kahayag” sa matuod nga mga tinuohan ug sa “kangitngitan” sa kalibotan ni Satanas; wala ing “panag-uyon” tali ni Kristo ug sa paganong pagsimba. Kita gisugo: “‘Busa gumula kamo gikan sa taliwala kanila, ug ilain ang inyong kaugalingon,’ nagaingon si Jehova, ‘ug hunong na sa paghikap sa dili-hinlong butang’; ‘ug pasudlon ko kamo.’”​—2 Corinto 6:14-18.

Sanglit ang Memoryal nga saulog lamang​—dili ang Easter​—ang gisugo sa Bibliya alang sa mga Kristohanon, kini angay nga saulogon. Busa sa unsang paagi ato kining masaulog sa takos nga paagi?

[Hulagway sa panid 5]

Nasuko kaayo ang Diyos sa “pangilin alang kang Jehova” sa mga Israelinhon

[Picture Credit Line sa panid 2]

Cover: M. Thonig/H. Armstrong Roberts