Nakat-onan Ko ang Kamatuoran sa Bibliya sa Romania
SUMALA SA GIASOY NI GOLDIE ROMOCEAN
Sa 1970, akong giduaw ang mga paryente sa Romania sa unang higayon sulod sa duolan sa 50 ka tuig. Ang mga tawo nagpuyo ilalom sa madaogdaogong Komunistang rehimen, ug ako padayong gipasidan-an nga mag-amping kon unsay akong isulti. Unya, samtang ako nagbarog diha sa usa ka opisina sa gobyerno sa among natawhang balangay, ang opisyal nag-awhag kanako sa pagbiya dayon sa nasod. Sa dili pa nako isaysay kon ngano, paasoya ko kon sa unsang paagi nako nakat-onan ang kamatuoran sa Bibliya didto sa Romania.
NATAWO ako niadtong Marso 3, 1903, sa balangay sa Ortelec sa amihanan-kasadpang Romania duol sa lungsod sa Zalău. Nagpuyo kami sa matahom nga palibot. Hinlo ang tubig ug hangin. Kami nagpatubo sa among kaugalingong pagkaon ug wala makulangi sa materyal nga paagi. Sa linghod pa ang akong pangedaron, ang nasod malinawon.
Ang mga tawo relihiyoso kaayo. Sa pagkamatuod, ang among pamilya maoy sakop sa tulo ka lainlaing matang sa relihiyon. Usa sa akong mga apohang babaye maoy Ortodoksong Katoliko, ang lain maoy Adventista, ug ang akong mga ginikanan maoy Baptist. Tungod kay wala ako mouyon sa bisan hain sa ilang mga relihiyon, ang akong pamilya nag-ingon nga ako mahimong ateyista. ‘Kon adunay usa ka Diyos,’ ako naghunahuna, ‘duna gayoy usa lang ka relihiyon—dili tulo sa usa ka pamilya.’
Ang mga butang nga akong nakita sa relihiyon nakapahasol kanako. Pananglitan, ang pari miduaw sa kabalayan aron sa pagkolekta sa buhis alang sa simbahan. Sa dihang ang mga tawo walay ikahatag nga kuwarta, kuhaon niya ang ilang kinamaayohang delana nga habol ingong kapuli. Sa Katolikong simbahan, akong nakita ang akong apohang babaye nga nagluhod aron mag-ampo atubangan sa larawan ni Maria. ‘Nganong mag-ampo sa usa ka larawan?’ ako naghunahuna.
Gubot nga Kapanahonan
Si Papa miadto sa Tinipong Bansa sa 1912 aron mangitag kuwarta nga ikabayad sa utang. Wala madugay human niadto ang gubat mibuto, ug ang mga lalaki sa among balangay nagsundalo—mga babaye, mga bata, ug mga tigulang lalaki lamang ang nagpabilin. Ang among balangay nailalom sa pagmando sa Hungaria sa makadiyot, apan ang mga sundalong taga-Romania mibalik ug miilog pag-usab sa balangay. Gimandoan nila kami nga mobiya dayon. Apan, sa pagdinalidali ug sa kaguliyang sa pagkarga sa mga kabtangan ug sa gagmayng bata diha sa usa ka karomata sa baka, ako nabiyaan. Abi ninyo, ako mao ang kinamagulangan sa lima ka bata.
Midangop ako sa usa ka silingan, usa ka tigulang lalaki nga nagpabilin, ug siya miingon: “Pauli. Sirhi ang inyong mga pultahan, ug ayaw pagpasulod kang bisan kinsa.” Mituman dayon ako. Human ako makahigop ug sabaw sa manok ug makakaon ug repolyo nga sinudlag karne nga nabiyaan sa pagdinalidali ug biya, ako miluhod sa duol sa akong katre ug nag-ampo. Sa wala madugay ako nakatulog.
Pagmata nako, adlawan na, ug ako miingon: “Oh, salamat sa Diyos! Ako buhi!” Ang mga bungbong napuno sa mga lungag nga agi sa bala, kay dihay pinusilay sa tibuok gabii. Sa dihang naamgohan ni Mama nga ako wala mahiuban kanila sa sikbit nga balangay, iyang gisugo ang batan-ong si George Romocean, kinsa nakakaplag kanako ug nagdala kanako sa akong pamilya. Wala madugay nakabalik na kami sa among balangay ug nagpuyo na usab didto.
Akong Tinguha Alang sa Kamatuoran sa Bibliya
Ang akong inahan buot nga ako mabawtismohan ingong Baptist, apan dili ko gustong buhaton kadto tungod kay dili ako makatuo nga ang usa ka mahigugmaong Diyos magsunog sa mga tawo sa walay kataposan diha sa impiyerno. Nga naningkamot sa pagsaysay, si Mama miingon: “Aw, kon sila daotan.” Apan ako mitubag: “Kon sila daotan, patya sila, apan ayaw silag sakita. Dili gani ako mosakit ug iro o iring.”
Akong nahinumdoman nga sa usa ka matahom nga adlaw sa tingpamulak, sa dihang ako 14 anyos, gisugo ko ni Mama nga dad-on ang mga baka sa pastohan. Samtang ako naghigda sa sagbot sa tampi sa suba, nga ang lasang naa sa luyo, ako miyahat sa langit ug miingon: “Oh Diyos, ako nasayod nga ikaw anaa diha; apan wala akoy nagustohan sa bisan hain niining mga relihiyona. Duna gayod ikaw ing usa ka maayong relihiyon.”
Nagtuo gayod ako nga ang Diyos midungog sa akong pag-ampo tungod kay sa maong ting-init sa 1917, duha ka Estudyante sa Bibliya (ingon sa pagtawag sa mga Saksi ni Jehova kaniadto) midangat sa among balangay. Sila maoy mga colporteur, o bug-os-panahong mga ministro, ug sila miabot sa simbahan sa Baptist samtang gihimo ang serbisyo.
Kamatuoran sa Bibliya Mikaylap sa Romania
Pipila ka tuig kanhi, sa 1911, si Carol Szabo ug Josif Kiss, nga nahimong mga Estudyante sa Bibliya sa Tinipong Bansa, mipauli sa Romania aron ipahibalo ang kamatuoran sa Bibliya didto. Sila mipuyo sa Tîrgu-Mureş, duolan sa 160 kilometros habagatan-silangan sa among balangay. Sulod sa pipila ka tuig, sa literal ginatos ka tawo ang misanong sa mensahe sa Gingharian ug misugod sa Kristohanong ministeryo.—Mateo 24:14.
Aw, sa dihang ang duha ka batan-ong mga Estudyante sa Bibliya midangat sa simbahan sa Baptist sa among balangay sa Ortelec, si George Romocean, bisan tuod 18 anyos lang, maoy nagdumala sa serbisyo ug misulay sa pagsaysay sa kahulogan sa Roma 12:1. Sa kataposan, usa sa mga batan-ong colporteur mitindog ug miingon: “Mga igsoon, mga higala, unsay buot ipasabot ni apostol Pablo dinhi?”
Sa dihang nadungog ko kadto, ako nahinam kaayo! Ako naghunahuna, ‘Kining mga tawhana nasayod gayod kon unsaon pagpatin-aw ang Bibliya.’ Apan kadaghanan niadtong presente misinggit: “Bakak nga mga propeta! Nakaila kami kaninyo!” Misunod ang kaguliyang. Apan unya ang amahan ni George mitindog ug miingon: “Hilom kamong tanan! Unsang matanga kini sa espiritu—ang matang ba nga gumikan sa pagkahubog? Kon kining mga tawhana may isulti kanato ug dili kamo buot maminaw, ako silang imbitahon sa akong balay. Si bisan kinsa nga buot mokuyog padayonon.”
Nga mahinamon, nagdali ako pagpauli ug akong giingnan si Mama kon unsay nahitabo. Usa ako niadtong midawat sa imbitasyon sa panimalayng Romocean. Pagkadako sa akong kalipay niadtong gabhiona nga nakakat-on gikan sa Bibliya nga walay kalayonhong impiyerno ug sa pagkakita diha sa akong kaugalingong Romanyanong Bibliya sa ngalan sa Diyos, si Jehova! Ang mga colporteur mihikay nga ang usa ka Estudyante sa Bibliya moduaw sa panimalayng Romocean kada Dominggo aron sa pagtudlo kanamo. Sa misunod nga ting-init, sa edad nga 15 anyos, ako nabawtismohan ingong simbolo sa akong pagpahinungod kang Jehova.
Ngadtongadto, halos tanan sa pamilyang Prodan ug pamilyang Romocean midawat sa kamatuoran sa Bibliya ug nagpahinungod sa ilang mga kinabuhi kang Jehova. Daghang uban pa gikan sa among balangay ang mihimo usab sa ingon, lakip ang batan-ong magtiayon kansang balay kanhi nagsilbing simbahan sa Baptist. Human niadto gihimo nila kadtong dapit nga tigomanan sa mga Estudyante sa Bibliya. Ang kamatuoran sa Kasulatan mikaylap dayon sa sikbit nga mga balangay, ug sa pagka-1920 dihay mga 1,800 ka magmamantala sa Gingharian sa Romania!
Padulong sa Tinipong Bansa
Mahinamon kaming ipaambit ang among nakat-onan sa among amahan, si Peter Prodan. Apan, katingalahan, sa wala pa kami makasulat, nakadawat kami ug sulat gikan niya nga nagpahibalo kanamo nga siya nabawtismohan ingong alagad ni Jehova. Nagtuon siya uban sa mga Estudyante sa Bibliya sa Akron, Ohio, ug buot niya nga kaming tanan moduyog kaniya didto sa Tinipong Bansa. Hinunoa, si Mama dili gustong mobiya sa Romania. Busa, sa 1921, nga naggamit sa kuwarta nga gipadala ni Papa kanako, miduyog ako kaniya sa Akron. Si George Romocean ug ang iyang igsoong lalaki milalin na sa Tinipong Bansa sa miaging tuig.
Sa pag-abot nako sakay sa barko sa Ellis Island, New York, ang opisyal sa imigrasyon wala mahibalo kon unsaon paghubad ang akong ngalan, nga Aurelia, ngadto sa Ingles, busa siya miingon: “Ang imong ngalan maoy Goldie.” Mao na kana ang akong ngalan sukad niadto. Sa wala madugay human niadto, sa Mayo 1, 1921, si George Romocean ug ako naminyo. Mga usa ka tuig sa ulahi, si Papa mibalik sa Romania ug sa 1925 nagdala sa akong manghod nga babaye, si Mary, sa Akron. Unya mipauli si Papa sa Romania aron makauban si Mama ug ang nahibilin sa pamilya.
Among Unang Ministeryo sa Tinipong Bansa
Si George maoy maunongon kaayo, debotadong alagad ni Jehova. Tali sa 1922 ug 1932, kami gipanalanginan ug upat ka maanyag nga mga anak babaye—si Esther, Anne, Goldie Elizabeth, ug Irene. Usa ka Romanianhong kongregasyon ang gitukod sa Akron, ug sa sinugdan ang mga tigom gihimo sa among balay. Sa ngadtongadto, matag unom ka bulan usa ka hawas gikan sa tibuok-kalibotang hedkuwarter sa mga Estudyante sa Bibliya sa Brooklyn, New York, miduaw sa among kongregasyon ug miestar uban namo.
Daghang Dominggo nga among gideboto ang tibuok adlaw sa buluhatong pagsangyaw. Among andamon ang among mga bag sa libro ug ang balon, pasakyon ang mga bata sa among Model T Ford, ug migugol sa tibuok adlaw sa pagsangyaw sa teritoryo sa banika. Unya sa gabii, kami motambong sa Pagtuon sa Bantayanang Torre. Ang among mga anak nakagusto pag-ayo sa buluhatong pagsangyaw. Sa 1931, ako didto sa Columbus, Ohio, sa dihang ang mga Estudyante sa Bibliya misagop sa ilang linaing ngalan nga mga Saksi ni Jehova.
Pagtul-id nga Akong Gikinahanglan
Pipila ka tuig sa ulahi, nasuko ako kang Joseph F. Rutherford, kanhi presidente sa Watch Tower Bible and Tract Society. Usa ka bag-ohang Saksi mibati nga si Brader Rutherford wala magmakiangayon kaniya, nga wala mamati pag-ayo sa iyang suliran. Akong gibati nga nasayop si Brader Rutherford. Aw, usa ka Dominggo ang akong igsoong si Mary ug iyang bana, si Dan Pestrui, miduaw kanamo. Human sa panihapon si Dan miingon: “Mangandam ta aron sa pagtambong sa tigom.”
“Wala na kami magtambongan sa mga tigom,” ako miingon. “Naglagot kami kang Brader Rutherford.”
Nagbinaklid si Dan ug nagpasopaso, ug unya miingon: “Nakaila ka ba kang Brader Rutherford sa dihang nabawtismohan ka?”
“Siyempre wala,” ako mitubag. “Nahibalo kang nabawtismohan ako sa Romania.”
“Nganong nagpabawtismo ka man?” siya nangutana.
“Tungod kay akong nahibaloan nga si Jehova mao ang matuod nga Diyos, ug buot nakong ipahinungod ang akong kinabuhi sa pag-alagad kaniya,” ako mitubag.
“Ayaw gayod kanag kalimti!” siya mitubag. “Unsa na man kon si Brader Rutherford mobiya sa kamatuoran, mobiya ka ba usab niana?”
“Dili, dili gayod!” ako miingon. Nakapaamgo kadto kanako, ug ako miingon: “Mangandam tang tanan alang sa tigom.” Ug wala na kami mihunong sukad niadto. Pagkamapasalamaton nako kang Jehova tungod sa mahigugmaong pagtul-id sa akong bayaw nga lalaki!
Pagsagubang Panahon sa Depresyon
Ang Depresyon sa katuigang 1930 maoy malisod nga yugto. Usa ka adlaw si George miabot sa balay gikan sa trabaho nga nasubo pag-ayo, nga nag-ingon kanako nga siya natangtang sa iyang trabaho diha sa pabrika ug goma. “Ayawg kabalaka,” ako miingon, “kita may adunahang Amahan sa langit, ug dili siya mobiya kanato.”
Niana gihapong adlawa si George nakahibalag ug usa ka higala nga may dakong basket sa mga uhong. Sa dihang nahibaloan ni George kon diin kadto makuha sa iyang higala, siya mipauli sa balay dala ang usa ka bushel nga mga uhong. Unya iyang gigasto ang among kataposang tulo ka dolyar sa pagpalit ug gagmayng mga basket. “Nganong nabuhat mo kana,” ako nangutana, “sa dihang kita may gagmayng mga bata nga nagkinahanglag gatas?”
“Ayawg kabalaka,” siya mitubag, “buhata lang ang akong gisulti.” Sa misunod nga pipila ka semana, kami may gamayng pabrika sa among balay, nga naglimpiyo ug nag-empake ug mga uhong. Among gibaligya kadto sa maarang-arang nga mga restawran ug nakaginansiya ug 30 ngadto sa 40 dolyares kada adlaw, dakong kantidad alang kanamo niadtong panahona. Ang mag-uuma nga mihatag kanamog permiso nga manguha ug mga uhong gikan sa iyang pastohan miingon nga siya nagpuyo didto sulod sa 25 ka tuig ug wala pa gayod makakitag hilabihan ka daghang uhong. Sa wala madugay ang pabrika sa goma nagpabalik kang George sa trabaho.
Paghupot nga Lig-on sa Among Pagtuo
Sa 1943 mibalhin kami sa Los Angeles, California, ug upat ka tuig sa ulahi mipuyo kami sa Elsinore. Nag-abli kami ug groseriya didto, ug ang among tibuok pamilya nagpulipuli sa pagtrabaho diha niana. Sa maong panahon, ang Elsinore maoy gamay lamang nga lungsod nga may 2,000 ka pumoluyo, ug kinahanglan kaming mobiyahe ug 30 kilometros ngadto sa laing lungsod alang sa among Kristohanong mga tigom. Pagkadako sa among kalipay nga nakita ang usa ka gamayng kongregasyon nga naporma sa Elsinore sa 1950! Karon adunay 13 ka kongregasyon sa mao gihapong dapit.
Sa 1950 ang among anak babaye nga si Goldie Elizabeth (kinsa nailhan sa kadaghanan nga Beth) migraduwar sa Watchtower Bible School of Gilead sa South Lansing, New York, ug giasayn sa Venezuela ingong misyonaryo. Sa 1955 ang among kinamanghorang anak babaye, si Irene, nalipay nga ang iyang bana gidapit sa pag-alagad ingong usa ka nagapanawng ministro sa sirkitong buluhaton. Unya sa 1961, human makatambong sa Tunghaan sa Ministeryo sa Gingharian sa South Lansing, New York, sila gipadala sa Thailand. Usahay mingawon kaayo ko sa akong mga anak nga ako mohilak, apan ako naghunahuna, ‘Mao kana ang buot nakong buhaton nila.’ Busa kuhaon nako ang akong bag sa libro ug mosangyaw sa kanataran. Kanunay akong mopauli sa balay nga malipayon.
Sa 1966 ang akong minahal nga bana, si George, naestrok. Si Beth, nga mipauli gikan sa Venezuela gumikan sa mga suliran sa panglawas, mitabang sa pag-atiman kaniya. Si George namatay sa pagkasunod tuig, ug ako nahupayan sa kamatuoran nga siya nagpabiling matinumanon kang Jehova ug nakadawat sa iyang langitnong ganti. Human niadto si Beth miadto sa Espanya aron mag-alagad diin mas dako ang panginahanglan sa mga magsasangyaw sa Gingharian. Ang akong kinamagulangang anak babaye, si Esther, nasakit ug kanser ug namatay sa 1977, ug sa 1984, si Anne namatay gumikan sa leukemia. Ang matag usa maoy matinumanong alagad ni Jehova sa tibuok niyang kinabuhi.
Sa pagkamatay ni Anne, si Beth ug Irene mipauli gikan sa ilang mga asaynment sa pagsangyaw sa laing nasod. Sila mitabang sa pag-atiman sa ilang mga igsoong babaye, ug kaming tanan nagbangotan sa hilabihan. Sa paglabay sa panahon akong giingnan ang akong mga anak: “OK, husto na! Kita naghupay sa uban pinaagi sa bililhong mga saad sa Bibliya. Karon tugotan nato ang atong kaugalingon nga mahupayan. Buot ni Satanas nga hikawan kita sa atong kangaya sa pag-alagad kang Jehova, apan dili nato siya mahimong tugotan.”
Among Matinumanong Pamilya sa Romania
Ang akong igsoong si Mary ug ako mihimo niadtong halandomong biyahe aron sa pagduaw sa among pamilya sa Romania niadtong 1970. Usa sa among mga igsoong babaye namatay na, apan kami nakaduaw sa among manghod nga lalaking si John ug among manghod nga babayeng si Lodovica, nga nagpuyo gihapon sa balangay sa Ortelec. Sa panahon sa among pagduaw, si Papa ug Mama patay na, nga nagpabiling matinumanon kang Jehova. Daghan ang nagsugilon kanamo nga si Papa nahimong haligi sa kongregasyon. Bisan ang pipila sa iyang mga apo-sa-tuhod sa Romania mga Saksi na. Giduaw usab namo ang daghang paryente sa bahin sa pamilya sa akong bana nga mibarog nga malig-on dapig sa kamatuoran sa Bibliya.
Niadtong 1970, ang Romania nailalom sa bangis nga rehimen sa Komunistang si Nicolae Ceauşescu, ug ang mga Saksi ni Jehova gilutos pag-ayo. Ang anak lalaki sa akong igsoong si John, si Flore, maingon man ang uban nakong mga paryente, migugol ug daghang tuig sa mga kampong konsentrasyon tungod sa ilang Kristohanong pagtuo, ug mao man usab ang ig-agawng igtagsa sa akong bana, si Gábor Romocean. Dili ikatingala nga sa dihang gisaligan kami sa paghatod ug sulat ngadto sa hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova sa New York, ang among mga igsoon nga taga-Romania miingon nga sila dili mahimutang hangtod nga ilang madungog nga kami nakagawas na nga luwas sa nasod!
Sa dihang among naamgohan nga mipasar na ang among bisa, miadto kami sa opisina sa gobyerno sa Ortelec. Biyernes kadto sa hapon, ug dihay usa lamang ka opisyal nga nagtrabaho. Sa pagkasayod kon kinsa ang among giduaw ug nga ang among pag-umangkon nabilanggo sa kampong konsentrasyon, siya miingon: “Mga ginang, biya kamo dayon!”
“Apan walay tren nga molarga karon,” mitubag ang akong igsoong babaye.
“Bisan na,” siya miingon uban ang pagkadinalian. “Sakay ug bus. Sakay ug tren. Sakay ug taksi. Paglakaw. Basta mobiya lamang kamo dinhi sa labing madali nga inyong maarangan!”
Sa misugod na kami sa paglakaw, gitawag kami pag-usab ug giingnan nga ang usa ka wala-maeskedyul nga tren sa militar moagi sa alas 6:00 s.h. Pagkamaayo kadto nga tagana! Sa usa ka regular nga tren, ang among mga papeles balikbalikon pagsusi, apan sanglit kadtong maong tren gisakyan sa mga kawani sa militar ug kami lamang ang duha ka sibilyan nga sakay, walay nagsusi sa among mga pasaporte. Lagmit ilang gihunahuna nga kami maoy mga apohan sa pipila ka mga opisyal.
Miabot kami sa Timisoara sa pagkasunod buntag, ug uban sa tabang sa usa ka higala sa usa ka paryente, kami nakakuha sa among mga bisa. Sa pagkasunod adlaw kami nakagawas na sa nasod. Gidala namo pagbalik ang maanindot ug dili-makalimtan nga mga handomanan sa among matinumanong Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye sa Romania.
Sa mga tuig human sa among pagduaw sa Romania, nakabalita kami ug pipila ka detalye bahin sa kalihokan sa pagsangyaw luyo sa Puthawng Kortina. Apan, kami masaligon nga ang among Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye magpabiling matinumanon sa among Diyos—bisan unsay mahitabo. Ug sila gayod nagmaunongon! Pagkadakong kalipay nga nahibaloan nga ang mga Saksi ni Jehova legal nga giila ingong relihiyosong organisasyon sa Romania niadtong Abril 1990! Sa pagkasunod ting-init nalipay kami sa mga taho bahin sa mga kombensiyon nga gihimo sa Romania. Aw, kapin sa 34,000 ang mitambong sa walo ka siyudad, ug 2,260 ang nabawtismohan! Karon adunay kapin sa 35,000 nga nakig-ambit sa buluhatong pagsangyaw sa Romania, ug sa miaging tuig 86,034 ang mitambong sa Memoryal sa kamatayon ni Kristo.
Ang Kamatuoran Bililhon pa Gihapon Alang Kanako
Sulod sa pipila ka tuig, mihunong ako sa pagpakig-ambit sa mga emblema sa Memoryal. Akong namatikdan ang kuwalipikado kaayong mga igsoon nga wala makig-ambit, ug ako nangatarongan: ‘Nganong ihatag ni Jehova kanako ang pribilehiyo nga mahimong kaubang manununod sa iyang Anak sa langit sa dihang ang uban larino kaayong manulti?’ Apan sa dihang wala ako makig-ambit, ako nahasol pag-ayo. Daw adunay usa ka butang nga akong gisalikway. Tapos sa dugayng pagtuon ug mainampoong pangaliyupo, misugod na usab ako sa pagpakig-ambit. Mibalik ang akong kalinaw ug kangaya, ug kini wala gayod mobiya kanako.
Bisan tuod halap na ang akong mata nga dili na makabasa, nagapaminaw ako kada adlaw sa mga tape sa Bibliya ug sa mga magasing Bantayanang Torre ug Pagmata! Nakig-ambit gihapon ako sa buluhatong pagsangyaw. Kasagaran makapahimutang ako ug tali sa 60 ug 100 ka magasin kada bulan, apan sa dihang may espesyal kami nga kampanya sa magasing Pagmata! sa miaging Abril, nakapahimutang ako ug 323. Uban sa tabang sa akong mga anak nga babaye, nakahimo usab ako sa paghatag ug mga bahin sa Tunghaan sa Teokratikanhong Ministeryo. Ako nalipay nga ako nakapadayon sa pagdasig sa uban. Halos tanan diha sa Kingdom Hall motawag kanakong Lola.
Sa paghinumdom sa duolan sa 79 ka tuig sa dedikadong pag-alagad kang Jehova, ako nagpasalamat kaniya matag adlaw nga siya nagtugot kanako nga mahibalo sa iyang bililhong kamatuoran ug sa paggamit sa akong kinabuhi sa pag-alagad kaniya. Ako mapasalamaton kaayo nga ako nabuhi pa aron makakita sa katumanan sa kahibulongang mga tagna sa Bibliya nga nagtagna sa pagtigom sa samag-karnerong mga tawo sa Diyos niining kataposang mga adlaw.—Isaias 60:22; Zacarias 8:23.
[Hulagway sa panid 23]
Akong igsoong babaye nga si Mary ug akong Papa nga nagbarog, ug ako, si George, ug among mga anak nga si Esther ug Anne
[Hulagway sa panid 24]
Uban sa akong mga anak nga si Beth ug Irene ug bana ni Irene ug ilang duha ka anak lalaki, nga ang tanan matinumanong nagaalagad kang Jehova