Ewe Enlet A Nom Lon Letipom?
“Oupwe wililo ren asefosefallin letipemi, pwe oupwe pwarata minne letipen Kot, minne mi murinno o fich o unusoch.”—ROM 12:2.
1, 2. Met popun a weires ach manaueni manauen Chon Kraist mi enlet ikenai?
AN EMON manaueni manauen Chon Kraist enlet atun ekkewe ranin le sopwoloon—ewe “fansoun weires”—ese mecheres. (2 Timoti 3:1) Enletin, ika emon epwe tapwelo lon ipwen Jises kewe, epwe akkufu fonufan. (1 Jon 5:4) Chemeni mwo minne Jises a fen apasa ussun ewe alen Chon Kraist: “Iwe, oupwe tolong lon ewe asam mi pwangkukkun. Pun mi pwangwatte ewe asam o mi cholap ewe al a alelo ngeni kiteter; iwe, mi chommong mi tolong lon. Pun mi pwangkukkun ewe asam o mi chokukkun ewe al a alelo ngeni manau; iwe, mi chokisikis mi kuna.” A pwal apasa: “Are emon a mochen feito mwiri, epwe pwisin peluku ekiekin, pwal mwarei an irapenges iteiten ran, o tapweto mwiri.”—Mattu 7:13, 14; Luk 9:23.
2 Mwirin ewe Chon Kraist a fen kuna ewe aal mi chokukkun, epwe angang weires ren an epwe likiitu le feffetal won. Met popun a weires? Iwe, lupwen sia fangolo manauach me papatais, sia wiliiti ewe minen annen ren an Setan kewe tipatchem sola me rauangau. (Efisus 6:11) Setan a kukkutta ach kewe apwangapwang ren an epwe kutta ifa ussun epwe ataielo ach achocho lon pekin ngun. Iwe, a sotun ataielo an Jises luku me sisap ekieki pwe epwe chok likitikichelo.—Mattu 4:1-11.
An Setan Kewe Rauangau
3. Ifa ussun Setan a fotukalong och tipemwaramwar lon ekiekin If?
3 Setan a sotun efisi ach tipemwaramwar. A kukkutta minne mi apwangapwang lon ach kewe pisekin maun lon pekin ngun. Me le poputaan, a iei ussun a rauei If ren an eani kapas eis: “Ifa usun, Kot a wesewesen apasa pwe ousap fokun mongo seni ekewe iran ei tanipi?” (Keneses 3:1) Weween an Setan kapas, ‘Kot a wesewesen pinei senikemi ekkeei mettoch? Epwe amwochu senikemi och mettoch mi murinno? Iwe, a silei pwe lon ranin ami mongo seni, mesemi epwe nelo me oupwe ussun chok Kot ren ami pwisin silei minne a murinno me minne a ngau!’ A ussun ita Setan a fotuki efou pwikilin tipemwaramwar lon letipen If me a wikitiwiti an epwe pwuk.—Keneses 3:5.
4. Ikkefa ekkoch mettoch aramas mi tongeni tipemwaramwareiti ikenai?
4 Ifa ussun Setan a fori ussun we chok ikenai? Iwe, ika sia tumunungau ngeni ach alleaan Paipel, ach kaeo, ach iotek, ach angangen afalafal, me ach fiffiti mwich, neman sipwe tongeni tipemwaramwar pokiten minne aramas ra apasa. Ren chok awewe: “Ifa ussun sia silei pwe ei poraus a wesewesen wewefengen me ewe poraus mi enlet Jises a asukula aramas?” “Fokkun pwe ekkeei ran ekkewe ranin le sopwoloon? Iwe, sia fen tori ewe 21en senturi.” “Sia arap ngeni Armaketon are a towau senikich?” Ika a piita ach tipemwaramar, met sipwe tongeni fori ren ach sipwe amoiirelo?
5, 6. Met sipwe fori ika tipemwaramwar ra piita?
5 Jemes a awora fon mi auchea ngenikich lupwen a makkei: “Are emon leimi mi osupwang ren tipatchem, iwe, epwe tingor ren Kot, ewe mi limmol ngeni aramas meinisin, nge ese laleiti emon; iwe, epwe angei. Nge epwe tingor ren luku, o esap tipemwaramwar. Pun aramas mi tipemwaramwar ra usun chok ekewe noon le set mi asapwal a fileiti o amokutukutu. Pun ena sokkun aramas esap ekieki pwe emon mi tipemwaramwar o weliwelikkis lon an kewe fofor meinisin epwe angei och mettoch seni ewe Samol.”—Jemes 1:5-8.
6 Met sipwe fori? Sipwe ‘tittingorei Kot’ lon ach iotek ren luku me weweoch me alapalo ach kaeo ussun och kapas eis are mettoch sia tipemwaramwareiti. Sipwe pwal tongeni tingor alillis seni chokkewe mi pochokkul lon ar luku, nge sisap tipemwaramwar pwe Jiowa epwe ngenikich ewe alillis mi lamot ngenikich. Jemes a pwal apasa: “Iei minne, oupwe alleasochisi Kot. Oupwe u ngeni ewe tefil, iwe, epwe su senikemi. Oupwe arap ngeni Kot, iwe, epwe arap ngenikemi.” Ewer, ach tipemwaramwar epwe morolo atun sia akkarap ngeni Kot ren ach kaeo me iotek.—Jemes 4:7, 8.
7, 8. Ikkefa ekkoch esissin mi tongeni alisikich le esinna ewe lamalam Jises a wato, me io kewe ra fich ngeni ekkewe esissin?
7 Ekeiki mwo ewe kapas eis: Ifa ussun sia silei pwe ach fel a wewe chok ren ewe sokkun fel Jises a afalafala? Ren ach sipwe polueni ei kapas eis, ikkefa ekkewe esissin sipwe loom ekieki? Ewe Paipel a apasa pwe Chon Kraist mi enlet repwe tongeefengenir. (Jon 13:34, 35) Repwe epinalo iten Kot we, Jiowa. (Aisea 12:4, 5; Mattu 6:9) Me repwe esileefetalei ena it.—Ekistos 3:15; Jon 17:26.
8 Pwal eu esissinnen fel mi enlet, sufol fan iten an Kot we Kapas, ewe Paipel. Ina eu puk mi sokkolo lapalapan a pwaralo lapalapen Kot kewe me an kewe kokkot. (Jon 17:17; 2 Timoti 3:16, 17) Pwal och, Chon Kraist mi enlet ra esileefeili pwe Muun Kot chok ewe apilukuluk fan iten manau esemuch lon eu paratis won fonufan, Muun Kot. (Mark 13:10; Pwarata 21:1-4) Ra imulo seni politics mi ppwor me ewe sokkun manau mi limengau. (Jon 15:19; Jemes 1:27; 4:4) Io kewe lon ei fansoun ra apwonueta ekkena esissin? Alon ekkewe pisekin annet—Chon Pwarata Jiowa.
Metachok Ika Sia Chuen Tipemwaramwar?
9, 10. Ika sia chuen tipemwaramwar, met sipwe tongeni fori?
9 Nge, ifa ussun ika ach tipemwaramwar a fokkun watte? Met sipwe fori? Ewe king mi tipatchem itan Solomon a awora poluen ena kapas eis: “Nei, kopwe etiwa ai kewe kapas o iseis ekewe alluk lon lekukom. Kopwe au selingom ngeni tipachem o suki lelukom pwe kopwe wewe ren. Ewer, kopwe sio ngeni Kot pwe epwe fang ngonuk om silelap, kopwe alapata mweliom o tungor ngeni pwe kopwe weweoch ren. Kopwe kutta tipachem usun om kutta silifer, ika usun om kutta pisek auchea mi monomon. Are kopwe fori iei usun, murin kopwe weweiti auchean om niuokusuiti ewe Samol mi Lapalap o fefeita lon om silei Kot.”—An Salomon Fos 2:1-5.
10 Esap ena eu poraus sia ingelo ren? Ika sipwe auselingaochu an Kot tipatchem, sipwe kuna ‘an Kot sile.’ Ewer, sipwe tongeni angei sileen ewe Sou Nemenemen lang me fonufan ika sia mochen angei me aucheani an kewe kapas. Weween pwe sipwe kutta alillis seni Jiowa ren ach iotek me kaeo. Ewe silifer mi monomonolo lon an we Kapas mi tongeni asuaalo ese lifilifil menni tipemwaramwar ren saramen ewe enlet.
11. Ifa ussun tipemwaramwar a kku noun Elisa we chon angang?
11 Porausen eu fansoun lupwen iotek a fen alisi emon noun Kot chon angang mi niuokkus me tipwemwaramwar a mak lon 2 King 6:11-18. Noun Elisa chon angang ese unus lon an weweiti mettochun ngun. Ese tongeni weweiti pwe eu mwichen chonlang a mmonleta le alisi noun Kot we soufos lupwen ewe mwichen sounfiu seni Siria ra mochen liapeni. Ewe chon angang a kokkowu lon an niuokkus: “Sipwe feiengau, ai samol. Met sipwe fori?” Ifa ussun Elisa a alisi? “Kosap niuokus, pun chokewe mi nom rech ra kon chomong seni chokewe mi nom rer.” Nge ifa ussun ewe chon angang epwe luku ena? Ese tongeni kuna ewe mwichen chonlang.
12. (a) Ifa ussun an ewe chon angang tipemwaramwar a wes? (b) Ifa ussun sipwe tongeni pwakini ach kewe tipemwaramwar?
12 “Elisa a poputa le iotek: ‘Ai Samol mi Lapalap, ua tungor ngonuk kopwe aneneloi mesen nei ei chon angang pwe epwe kuna.’ Iei mine ewe Samol mi Lapalap a aneneloi mesen ewe alual. Iwe, a kuna pwe ewe chuk a kula ren oris me woken mi pulopulen ekkei, ra nom pwelin unukun Elisa.” Jiowa a efisi an ewe chon angang wesewesen kuna ewe mwichen chonlang a tuttumunu Elisa. Iwe nge, sisap ekiekin kuna ena esin alillis me lang ikenai. Chemeni mwo pwe ena chon angangen ewe soufos ese tongeni alleani unusen ewe Paipel ren an epwe apochokkula an luku. Unusen ewe Paipel a nom rech. Ika sia alamota, ach luku mi tongeni pochokkulelo ussun an luku a fen pochokkulelo. Ren chok awewe, sipwe tongeni ekiekifichi ekkoch porausen Jiowa lon an we leenien kapwung lon lang. Seni ekkena poraus a ffat pwe mei wor an Jiowa mwicheich lon lang mi akkalisi noun kewe chon angang lon ewe angangen asukula aramas won unusen fonufan.—Aisea 6:1-4; Isikiel 1:4-28; Taniel 7:9, 10; Pwarata 4:1-11; 14:6, 7.
Tumun Seni An Setan Kewe Tipatchem Sola!
13. Ifa ussun Setan a sotun ataielo ach amwochu ewe enlet?
13 Ifa ussun Setan a sotun le apwangapwangalo ach pochokkul lon pekin ngun me ach amwochu ewe enlet? Eu me leir, sokkopaten lisowu mwaal. A ussun pwe aramas ra fen umwesilo ren lisowu. Ei sokkun aramas a kutta chok met inisin epwe pwapwaiti. Mwan me fefin ra kukkutta minefoon chiener kewe iteitan. Kachito, TV, me cassette ra akkalisata ei sokkun manau. Porausen lisowu mwaal a nom ekis meinisin lon simpung me chassi, me akkaewin ewe Internet. Sossot a wikiti chokkewe mi mochen chok ekis atola.—1 Tesalonika 4:3-5; Jemes 1:13-15.
14. Met popun ekkoch Chon Kraist ra fen kkuf ren an Setan tipatchem sola?
14 Ekkoch Chon Kraist ra fen kkuf pokiten ar mochen le ekisichok nengeni ekkena mettoch mi limengau me ra fen alimengaualo ekiekir me letiper ren sokkopaten porausen lisowu mwaal mi annou. Ra turulong lon an Setan we ssar pokiten pwisin ar tumunungau. Fan chommong ar fori ena a tongeni emmwen ngeniir taloon ar uoch lon pekin ngun. Rese ‘usun chok monukol ren mettoch mi ngau.’ Resaamwo ‘usun chok ekkewe mi tipenmwan’ ren ar weweoch. (1 Korint 14:20) Iteiten ier, fite ngerou ra wattiu liwinin ar rese amwochu ekkewe alluk me emmwen lon an Kot we Kapas. Ra fen tumunungau lon ar pwilitalong me tumunu “unusen an Kot kewe pisekin maun.”—Efisus 6:10-13; Kolose 3:5-10; 1 Timoti 1:18, 19.
Aucheani Minne A Nom Rech
15. Met popun ekkoch rese kon lien aucheani ar alemwir lon pekin ngun?
15 Jises a apasa; “Oupwe sinei minne mi enlet, o minne mi enlet epwe angasalo ami.” (Jon 8:32) Lape ngeni ekkewe Chon Pwarata ra fen su seni manauer me lamalamer me loom. Ina popun a mmen mecheres ar aucheani ar we ngaselo pokiten ewe enlet. Iwe nge, ekkoch anuwol me fopwul ir mi fen silei ewe enlet seni le kukkunur rese kon aucheani ar we alemwir lon pekin ngun. Rese fen choni eu lamalam mi chofona are fiti ewe fonufan mi menlapei kuttaen pwapwa, safeien opuchopuch, me lisowu mwaal. Ina popun a weires ar kuna sokkofesennin ach we paratis lon pekin ngun me an Setan fonufan mi ppwor. Ekkoch repwe tongeni kkuf pokiten ar mochen le ekis neni an ei fonufan we poison ren ar repwe kuna met resaamwo pwapwaiti!—1 Jon 2:15-17; Pwarata 18:1-5.
16. (a) Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwisin eisinikich? (b) Sia kait me pesepes le fori met?
16 A fokkun lamot pwe autun pouch epwe kkar ika sipwe weweiti metek me riaffou? Sise tongeni kaeo seni met ekkewe ekkoch ra fen kkuf ren? Sipwe liwin ngeni an ei fonufan we “pwokak” ren ach sipwe kutta ika mei wor mettoch sisaamwo pwapwaiti? (2 Piter 2:20-22) Piter a achema ngeni ekkewe Chon Kraist loom, chokkewe mi fen pin kinikinin an Setan we fonufan: “Ewe fansoun a lo epwe naf ngeni ami fori minne ekkewe Jentail ra mochen fori, manau lon angolosa, lon mocheisou, lon unupuch, lon mongommong, lon puchen achi, o pwal lon foforun fen ngeni anu-mwal mi ingau.” Esor lamoten ach fitalong an ewe fonufan “lukumach mi lapalap” ren ach sipwe kuna ukuukun annouun ena esin manau. (1 Piter 4:3, 4) Iwe nge, lon ach kewe Kingdom Hall, ekkewe leenien kaeo Paipel, sia kaeo an Jiowa kewe alluk mi tekia. Me a lamot ach ekkekieki ekkewe popun sia luku pwe a nom rech ewe enlet me fotukalong ena enlet lon letipach.—Josua 1:8; Rom 12:1, 2; 2 Timoti 3:14-17.
Mei Wor Weween Itach
17. Ifa ussun sipwe tongeni wiliiti emon Chon Pwarata Jiowa mi lipwakoch?
17 Ika ewe enlet a nom lon letipach, sipwe kutta ifa ussun sipwe uwei ena enlet ngeni aramas iteiten fansoun a fich ngeni. Sap minne sipwe sotun eriani chokkewe rese mochen auseling. (Mattu 7:6) Iwe nge, sisap pireir ren ach sipwe ereni aramas pwe kich Chon Pwarata Jiowa. Ika emon a ekis pwarata an mochen auseling ren an kapas eis are ren an nouni eu puk are chassi, sipwe fen mmonleta le awewe Cngeniir ach apilukuluk. A lamot ach uwei rech ekkoch puk, chassi, are tract lupwen sia nonnom lon imwach, lon sukul, lon ach leenien angang, lupwen sia feilo sitowa, are lon leenien kunou.—1 Piter 3:15.
18. Ifa ussun ach affata pwe kich Chon Kraist epwe alisikich?
18 Pwal eu feiochun an aramas silei pwe kich Chon Kraist, pochokkuleloon ach kewe minen tumuun seni an Setan mauneikich. Ika a wor pari ren ranin uputiu, Kirisimas, are lottery a fis lon ewe leenien angang, fan chommong chienach chon angang repwe apasa, “Kesap etiwa neminnan. I Chon Pwarata Jiowa.” Ussun we chok, epwe tongeni kisikisilo an aramas apasawu poraus mi annou lupwen sia nonnom. Iwe, ach ereni aramas ussun ach luku a wewe ngeni eu minen alillis mi pochokkul lon manauach, ussun chok ewe aposel Piter a fen apasa: “Iwe, io epwe afeiengauakemi are oua achocho ngeni minne mi murinno? Nge are oupwe fakkun kuna riaffou pokiten pung, oupwe pwal kuna feiochumi.”—1 Piter 3:13, 14.
19. Ifa ussun sia silei pwe sia nonnom atun ekkewe ranin le sopwoloon mi arapakan le pwonuta?
19 Pwal eu feiochun an ewe enlet mi nonnom lon letipach, pochokkuleloon ach luku pwe sia manau iei atun ekkewe ranin le sopwoloon. Sia silei pwe chommong oesini lon ewe Paipel repwe pwonuta lon anein manauach.a An Paul kapasen ourour pwe “fansoun weires epwe waroto lon ekkewe ran le sopwolon,” a fen netelo ren ekkewe mettoch mi amairu ra fen fisita lon ekkewe ipuku ier ra lo. (2 Timoti 3:1-5; Mark 13:3-37) Poraus lon echo simpung a awewe won ewe 20en senturi. Itelapan, “Sipwe Chechchemeni Ena Ipuku Ier Ussun Chok Ewe Fansoun Foffor Mi Annou.” Mei mak lon ewe poraus pwe “1999 ewe ierin nni manau mi watte seni meinisin lon ewe saingoon lime ierin ewe ipuku ierin nni manau mi lap seni meinisin.”
20. Iei ewe fansoun sipwe fori met?
20 Esap iei ewe fansoun sipwe wiliwilikkis. A fen pwalo an Jiowa feioch won ewe angangen asukula aramas ussun ewe Paipel mi lap seni meinisin pwe ewe poraus epwe pwar ngeni einang meinisin. (Mattu 24:14) Fotukalong ewe enlet lon letipom, me aporausa ewe enlet ngeni aramas. Om manau feilfeilo a alongolong won met kopwe fori iei. Ach achanu iei esap atoto ngenikich an Jiowa feioch. (Luk 9:62) Iwe nge, iei ewe fansoun sipwe ‘likiitu, me sisap mwokutukut, fansoun meinisin sipwe alapalo ach fori angangen ach we Samol, pun sia silei pwe ach angang weires lon ach we Samol esap lamot-mwal.’—1 Korint 15:58.
[Ppii ewe pwóróus fan]
a Nengeni Ewe Leenien Mas, May 1, 2000, pekin taropwe 24. Parakraf 13-18 repwe enniwili wonu pisekin annet pwe seni 1914, sia nonnom lon ekkewe ranin le sopwoloon.
En Mi Chechchemeni?
• Ifa ussun sipwe tongeni awesi tipemwaramwar?
• Met sipwe tongeni kaeo seni noun Elisa we chon angang?
• Sipwe mamasa ngeni met sokkun sossot iteitan?
• Met popun sipwe affata ngeni aramas pwe kich Chon Pwarata Jiowa?
[Pictures on page 20]
Kaeo lon Paipel me iotek mi tongeni awesi tipemwaramwar
[Picture on page 21]
Eu langepwi a awesi an Elisa we chon angang tipemwaramwar
[Picture on page 22]
Sia kait ren an Jiowa kewe alluk mi tekia lon ekkewe Kingdom Hall ussun chok ei Kingdom Hall lon Benin