Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w99 11/1 p. 26-31
  • Pwarata Asamol Ngeni Ekkewe Ekkoch

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Pwarata Asamol Ngeni Ekkewe Ekkoch
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1999
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Jiowa a Asamolu Aramas
  • Jises a Asamolu Ekkewe Ekkoch
  • Paul A Pwarata Asamol
  • Pwapwarata Sufol lon Ach Ei Fansoun
  • Asamolu Jiowa
  • Asamolu Chókkewe mi Fich Ngeniir
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2017
  • Ka Kan Akkomw Le Asamolu Chienom Kewe Chon Lükü?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2010
  • Ka Kan Achocho Le Pwäppwäratä Assamol?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú​—2008
  • “Ami Meinisin Pwipwi Eu Chok”
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2000
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1999
w99 11/1 p. 26-31

Pwarata Asamol Ngeni Ekkewe Ekkoch

“Oupwe achocho le asamolufengenni-kemi.”—ROM 12:10.

1, 2. (a) Ifa ewe mettoch sipwe foffori pwe sipwe pwarata ach tipetekison? (b) Ifa ussun ewe Paipel a kan nounou ewe kapas “asamol,” iwe, epwe kan mecheres ngeni io kewe ar repwe asamolu aramas?

EWE lesen mwen ei a apochokkula ewe kapasen fon seni an Kot we Kapas, a era: “Ami meinisin oupwe pwilitalong tipetekison lefilemi, pun Kot a u ngeni ir mi lamalam tekia, nge a fangelo chen ngeni ir mi tipetekison.” (1 Piter 5:5) Iei eu mettoch sipwe tongeni fori pwe sipwe tipetekison, sipwe asamolu ekkewe ekkoch.

2 Fan chommong, ewe Paipel epwe nounou ewe kapas “asamol” pwe epwe wewe ngeni ewe sokkun sufol, mennin, me memeef sipwe ita pwarata ngeni ekkewe ekkoch. Sipwe asamolu ekkewe ekkoch ren ach sipwe kirokiroch ngenir, sipwe sufolitir, auseling ngenir, sipwe pwal tipemecheres le apwonueta ar kkewe tingor ngenikich ika mei fich. Ese kan weires ngeni ekkewe mi tipetekison. Iwe nge, a kon weires ngeni ir kkewe mi lamalam tekia ar repwe pwarata asamol, iwe, eni repwe sotun angei och feioch are atekiata pwisin ir ren kapasen tunomich.

Jiowa a Asamolu Aramas

3, 4. Ifa ussun Jiowa a asamolu Eperiam, iwe, pwata?

3 Jiowa a pwisin isetiu eu leenien appiru lon an asamolu ekkewe ekkoch. A forata aramas pwe repwe tongeni pwisin filita, nge esap ussun ita nge ir mwesinen angang. (1 Piter 2:16) Awewe chok, lupwen a ereni Eperiam pwe Sotom epwe kiteterilo pokiten ar tipis watte, Eperiam a eis: “Kopwe wesewesen nielo chon pwung fiti ekkewe mi ngau? Ika epwe wor lime chon pwung lon ewe telinimw. Kopwe pwal niirelo, nge kosap amanaua ewe telinimw fan iten ekkewe lime chon pwung ra nonnom lon?” Jiowa a polueni pwe esap atai ewe telinimw fan iten ekkewe 50 chon pwung. Eperiam a sopweilo le tittingor fan tipetekison. Nge ika epwe chok wor 45? 40? 30? 20? 10? Jiowa a pwon ngeni Eperiam pwe esap ataielo Sotom ika epwe chok wor engol mwan mi pwung.​—Keneses 18:20-33.

4 Jiowa a silei pwe ese wor engol mwan mi pwung lon Sotom, nge a asamolu Eperiam ren an auseling ngeni an ekiek me sufoluti. Pwata? Pun Eperiam a “eani lukuluk won Jiowa; iwe, a kuna pwung me ren Kot pokiten an lukuluk.” Eperiam, i “chiechien Kot.” (Keneses 15:6; Jemes 2:23) Pwal eu, Jiowa a kuna pwe Eperiam a asamolu ekkewe ekkoch. Lupwen a fis anini lefilen noun kewe chon masen siip me chon angangen noun pwin we itan Lot ussun leenier kewe, Eperiam a asamolu Lot ren an ereni pwe epwe akkom filata leenian. Lot a filata ewe leeni mi fokkun murinno, me Eperiam a mwokut ngeni pwal eu leeni.​—Keneses 13:5-11.

5. Ifa ussun Jiowa a asamolu Lot?

5 Jiowa a pwal asamolu Lot, emon mwan mi pwung. Mwen taloon Sotom, a ereni Lot pwe epwe su ngeni chukuchukuta. Iwe nge, Lot a apasa pwe ese mochen feilo ikkewe ie; a efich Soar, eu leeni mi kanoto, inaamwo ika ena telinimw a nonnom lon eu leeni epwe kiteterelo. Jiowa a apasa ngeni Lot: “Iwe, ua tipeeu ngeni om ei tingor, usap ataielo ewe telinimw ka kapas ussun.” Jiowa a pwarata asamol ngeni Lot, emon mi tuppwol, ren an foffori minne a tingor.​—Keneses 19:15-22; 2 Piter 2:6-9.

6. Ifa ussun Jiowa a asamolu Moses?

6 Lupwen Jiowa a tinalo Moses pwe epwe liwiniti Isip me angasalo Noun kkewe aramas me fos ngeni Farao pwe epwe mut ngeni Noun kkewe aramas ar repwe feilo, Moses a apasa: “Omusalo tipis, Jiowa, nge use angoch le kapas.” Jiowa a pwon ngeni Moses: “Ngang upwe alisuk le kapas o aiti ngonuk minne kopwe apasa.” Nge Moses a chuen tipemwaramwar. Iwe, Jiowa a apochokkulata Moses me akkota pwe pwin we, Aaron, epwe fos fan itan.​—Ekistos 4:10-16.

7. Pwata Jiowa a mochen asamolu aramas?

7 Lon ekkena fansoun meinisin, Jiowa a pwarata an mochen asamolu ekkewe ekkoch, akkaeuin ir kkewe mi angang ngeni. Inaamwo ika ar tingor epwe tongeni sokkolo seni otaen Kot me le poputaan, nge a afanni ar kkewe tingor me apwonueta minne letiper ika rese atai an we kokkot.

Jises a Asamolu Ekkewe Ekkoch

8. Ifa ussun Jises a asamolu emon fefin mi fokkun semwen?

8 Jises a akkappiru Jiowa ren an asamolu ekkewe ekkoch. Fan eu, lupwen a nonnom lein aramas, a wor emon fefin mi semmwen ren an pupuseni cha ukukun 12 ier. Ekkewe tokter rese tongeni achikarata. Fan ewe Allukun Moses, a limengau, iwe, ita esap nonnom leir lon na fansoun. A feilo le sokurun Jises, attapa ufan we, me a chikareta. Jises ese kon eipo ren titchikin ewe alluk pwe epwe fonou neminewe ren minne a fori. Nge, pokiten a silei pwe a fokkun attong, a asamolu, iwe, a ereni: “Nei, om luku a apochokkulok, kopwe feilo lon kinamwe, o kopwe pochokkul seni om we semmwen.”​—Mark 5:25-34; Lifitikos 15:25-27.

9. Ifa ussun Jises a asamolu ekkewe chon Jentail?

9 Lon pwal eu fansoun, emon fin Kenan a apasa ngeni Jises: “Samol, Noun Tafit, kose mochen umoumoch ngeniei! Nei fopul mi wesewesen waananu.” Pokiten a silei pwe a titito ngeni ewe muun Israel nge esap ewe chon Jentail, Jises a apasa: “Ese ochu ngeni angei anen semirit [chon Israel] pilaua o poutalo ngeni ekkewe konak [chon Jentail]” Ewe fefin a polueni: “Nge ekkewe konak ra ani ekkewe moromoran mi turutiu seni an nour we masta chepel.” Mwirin, Jises a apasa: “O fefin, mi lap om luku; epwe pwonueta ngonuk ussun om mochen.” Noun we a chikarsefal. Jises a asamolu ei chon Jentail pokiten an luku. Pwal mwo nge an nounou ekkewe kapas “kukkun konak,” nge sap ekkewe konak mi mocho, a apotete ewe poraus me pwarata an tong.​—Mattu 15:21-28.

10. Ifa ewe lesen mi lamot Jises a aiti ngeni noun kkewe chon kaeo, me pwata a lamot ngenir?

10 Pokiten ra chuen eani ewe ekiek, “ngang akkom”, Jises a sopweilo le asukula noun kkewe chon kaeo ussun ewe lamoten ar repwe tipetekison me ar repwe asamolu ekkewe ekkoch. Lon eu fansoun mwirin ar aninifengen, Jises a eisinir: “Met ewe oua aninifengen ren?” Ra fanafanalo, pun “ra aninifengen lefiler ussun ika io leir epwe lap seni meinisin.” (Mark 9:33, 34) Pwal mwo nge lon ewe pwinin me mwen maloon Jises, “ra popueta aninifengen ussun io a lapalap.” (Luk 22:24) Iwe, atun a fis ewe mongoon Pasofer, Jises a “aloloulong konik lon eu waspeisen, o a popueta tolu ngeni pechen ekkewe chon kaeo.” A fet ena lesen mi fokkun watte! Jises i Noun Kot we, a nampa ruu fan chok Jiowa. Nge, a aiti ngeni noun kkewe chon kaeo eu lesen ussun asamol ren an tolu pecher. A apasa: “Ua ngenikemi eu leenien appiru, pwe ami oupwe fori pwal ussun chok ngang ua fori ngenikemi.”​—Jon 13:5-15.

Paul A Pwarata Asamol

11, 12. Mwirin Paul a wiliti emon Chon Kraist, ifa ewe mettoch a kaeo, me ifa ussun an a apwonueta ei lesen lon an foffor ngeni Filemon?

11 Pokiten i emon chon appiru Kraist, ewe aposel Paul a pwarata asamol ngeni ekkewe ekkoch. (1 Korint 11:1) A apasa: “Am ause kutta item me ren aramas . . . Nge ami aua chok potete ngenikemi, ussun chok emon inelap a tumunuochu pwisin noun kewe.” (1 Tesalonika 2:6, 7) Emon fefin mi oupu noun a kan tuttumunu noun kewe. Mwirin an Paul wiliti emon Chon Kraist, a kaeo pwe epwe tipetekison me a pwarata asamol ngeni chienan kkewe Chon Kraist ren an kirokiroch ngenir. Lon an kewe foffor, a pwal sufoluti ar pwungun kefil, ussun an a pwapwalo ren minne a fis lupwen a kalapus lon Rom.

12 Emon chon kichiniwel itan Onesimus mi pin su seni noun we masta a auseling ngeni an Paul we afalafal. A wiliti emon Chon Kraist me pwal chiechien Paul. Filemon, i mastaan ewe chon kichiniwel, nge i pwal emon Chon Kraist mi nonnom lon Asia Minor. Lon echo taropwe ngeni Filemon, Paul a mak ussun an Onesimus alillis watte ngeni i, iwe, a apasa: “Ita upwe chok pwapwa le amwochuatiu rei.” Nge, Paul a eniwili Onesimus ngeni Filemon, pun a makkei: “Nge use mochen fori och, nge use mwo mwir me wom, pwe kete fori och mi murinno lon om osenimu, nge epwe seni wesewesen letipom.” Paul ese tipetekia pokiten i emon aposel, nge a asamolu Filemon ren an ese tingor pwe epwe amwochu Onesimus lon Rom. Pwal eu, Paul a pesei Filemon pwe epwe asamolu Onesimus, “esap ussun chok emon chon kichiniwel, nge emon mi lap seni, emon pwich mi achengicheng.”​—Filemon 13-16.

Pwapwarata Sufol lon Ach Ei Fansoun

13. Ifa ewe mettoch Rom 12:10 a erenikich ach sipwe fori?

13 An Kot we Kapas a fonou: “Oupwe achocho le asamolufengennikemi.” (Rom 12:10) Weween pwe sisap witiwiti ekkewe ekkoch ar repwe akkom asamolukich, nge sipwe akkom mwokutukut. “Emon esap kukutta minne mi murinno ngeni pwisin i chok, pwe minne mi murinno ngeni ekkewe ekkoch.” (1 Korint 10:24; 1 Piter 3:8, 9) Ina minne, noun Jiowa kkewe chon angang repwe kukutta ekkewe fansoun fan iten ar repwe pwarata asamol ngeni chon le imwer kkewe, chiener kkewe Chon Kraist lon ewe mwichefel, me pwal mwo nge ekkewe chon lukun ewe mwichefel.

14. Ifa ussun ewe mettoch asamol epwe pwapwalo lefilen emon mwan me puluwan we?

14 Ewe Paipel a apasa: “Mokuren mwan meinisin Kraist, o mokuren emon fefin puluwan.” (1 Korint 11:3) Jiowa a awisa ngeni ekkewe mwan pwe ar foffor ngeni puluwer epwe ussun an Kraist foffor ngeni ewe mwichefel. Lon 1 Piter 3:7, a fonou emon mwan an epwe “asamolur ussun eu sepien pwul, emon mi apwangapwang senikemi.” A tongeni fori ena mettoch ren an epwe pwarata an mochen auseling ngeni me afanni meefien puluwan we. (Keneses 21:12) Eni epwe tipemecheres ngeni mochenin letipan ika ese u ngeni emmwenien Paipel, iwe, epwe pwal alisi me kirokiroch ngeni. Iwe nge, “ewe fefin epwe menniniti puluwan we.” (Efisus 5:33) Epwe alleasochis ngeni, esap sotun foffori letipan iteiten fansoun meinisin, esap esiita are lalingau ngeni. Epwe pwarata tipetekison ren an esap nemeni puluwan, pwal mwo nge ika epwe lipwakoch lap seni atewe lon ekkoch mettoch.

15. Ifa ussun sipwe ekekkieki ussun ekkewe chinnap, me ita epwe ifa ussun ar ekiek?

15 Lon ewe mwichefelin Chon Kraist, mei wor ir kkewe mi fich ngenir ar repwe kuna asamol, awewe chok, ekkewe mi chinlap. “Kopwe uta mwen emon mi pwech mokuran o asamolu ekkewe chinlap mwan [are, fefin].” (Lifitikos 19:32) Epwe akkaeuin ina ussun ren ir kkewe mi angang ngeni Jiowa fan tuppwol ukukun chommong ier pun “meten mokur mi uwan epa mwaramwar mi ling lupwen manauen emonewe a pwung.” (Än Salomon Fos 16:31) Ekkewe elter repwe isetiu eu leenien appiru ren ar repwe ekieki ussun chiener kkewe Chon Kraist mi watte ierir senir. Pwungun pwe ekkewe mi watte ierir repwe pwal mochen pwarata sufol ngeni ekkewe mi kukkun senir, akkaeuin ir kkewe mi tuttumunu ewe mwichefel.​—1 Piter 5:2, 3.

16. Ifa ussun ekkewe sam me in me ekkewe nau repwe asamolufengennir?

16 Ekkewe nau repwe mochen asamolu semer kkewe me iner: “Ami semirit kana, oupwe alleasochisi sememi kkewe me inemi lon ewe Samol, pun ei sokkun foffor mi chok pwung. ‘Kopwe asamolu semom me inom’; iei aeuin alluk mi fiti pwon: ‘pwe kopwe sopwoch, o manauettam won fonufan.’” Iwe, ekkewe sam me in repwe pwal asamolu nour kkewe, pun ewe Paipel a erenir pwe resap ‘asonga noumi, pwe oupwe foleniochu ir ren sokkun amirit me fonou me ren Jiowa.’​—Efisus 6:1-4; Ekistos 20:12.

17. Mei fich ngeni io kewe ach sipwe “fokkun asamolur”?

17 Ir kkewe mi pwal fich ngenir ar repwe pwal kuna asamol, ina chokewe mi angang weires fan iten ewe mwichefel: “Iwe, sipwe ekieki ussun ekkewe elter mi forfichi lon ar angang, pwe sipwe fokkun asamolur, akkaeuin ir kkewe mi angang weires ren kapas o ren afalafal.” (1 Timoti 5:17) Sipwe tongeni asamolur ren ach sipwe foffori minne Ipru 13:17 a apasa: “Iwe, oupwe alleasochisi ekkewe chon emmwenikemi, o nonnom fan nemenier.”

18. Epwe ifa ussun ach foffor ngeni aramas lukun ewe mwichefel?

18 Sipwe ita asamolu aramas lukun ewe mwichefel? Ewer. Awewe chok, iei ewe kapasen fon ngenikich: “Aramas meinisin repwe alleasochisi ewe muu mi nemeni ir.” (Rom 13:1) Iwe, ir ekkewe sou nemenem Jiowa a mutata ar repwe wisen nemenem tori ewe fansoun an we Muu epwe siwilir. (Taniel 2:44) Ina minne, sipwe “ngeni ekkewe tettelin aramas meinisin minne mi fich ngenir, takises ngeni chon angei takises; liwinin ngeni chon angei liwinin; oupwe niuokusiiti ekkewe mi kutta senikemi niuokus; o asamolu ir mi fich ngeni ach sipwe asamolur.” (Rom 13:7) Sipwe “asamolu ekkewe mwan [are, fefin] meinisin.”​—1 Piter 2:17.

19. Ifa ussun sipwe tongeni “foffor murinno” ngeni ekkewe ekkoch me asamolur?

19 Inaamwo ika a enlet pwe sipwe asamolu pwal mwo nge ekkewe chon lukun ewe mwichefel, nge sipwe weweiti pwe an Kot we Kapas a apochokkula ei poraus: “Iei minne, lupwen epwe wor ach fansoun, sipwe foffor-murinno ngeni aramas meinsin, nge akkaeuin ngeni chon ewe einangen luku.” (Kalesia 6:10) Pwungun pwe esor och mettoch mi murinno lap seni ach sipwe “foffor murinno” ngeni meinisin, ren ach sipwe amarata me pwakini ar kewe osupwang lon pekin ngun. (Mattu 5:3) Sipwe tongeni fori ena mettoch ren ach sipwe apwonueta an ewe aposel Paul kapasen achechem: “Kopwe achocho ngeni om kopwe achengicheng me ren Kot, ussun chok emon chon angang esap saueiti och mettoch, emon mi forfichi lon an anganga ewe kapas allim mi enlet.” Lupwen sipwe kirokiroch le aea iteiten fansoun meinisin pwe sipwe afalafal, weween, ‘unusen akkapwonueta ach angangen afalafal,’ sisap chok foffor murinno ngeni ekkewe ekkoch nge sipwe pwal asamolur.​—2 Timoti 2:15; 4:5.

Asamolu Jiowa

20. Met a fis ngeni Farao me noun kkewe sounfiu, iwe, pwata?

20 Jiowa a asamolu aramas. Iwe, epwe fich ngenikich ach sipwe pwal asamolu i. (Än Salomon Fos 3:9; Pwarata 4:11) An Jiowa we Kapas a pwal apasa: “Chokewe mi asamoluei upwe asamolur, nge chokewe mi oputaei usap acheni.” (1 Samuel 2:30) Lupwen a tori ewe Farao lon Isip ewe kapasen pesepes pwe epwe angasalo noun Kot kkewe aramas, a polueni: “Io na Jiowa, pwe upwe alleasochisi leuwan?” (Ekistos 5:2) Lupwen Farao a tinalo noun kkewe sounfiu pwe repwe nielo ekkewe chon Israel, Jiowa a suuki ewe Setipar fan iten ekkewe chon Israel. Nge, lupwen ekkewe chon Isip ra tapweilo mwirir, Jiowa a aliwinfengenni ewe sat. “[Jiowa] a aturalong leset noun Farao woken me oris, pwal noun kkewe mwicheichen sounfiu.” (Ekistos 14:26-28; 15:4) Iwe, an Farao we lamalam tekia lon an lukumach pwe esap asamolu Jiowa a emmwen ngeni an kiteter.​—Kol Fel 136:15.

21. Pwata Jiowa a u ngeni Pelsasar, iwe, met a fis?

21 King Pelsasar seni Papilon ese fokkun mochen alamolu Jiowa. Lon eu fansoun kametip a sakauolo, iwe, a turunufasei Jiowa ren an unumi wain seni ekkewe sepi mi pin mi for seni kolt me silifer ra angei seni ewe imwenfel lon Jerusalem. Iwe, atun a fori ena mettoch, a alinga an kkewe kot chofona. Nge noun Jiowa we chon angang Taniel a ereni i: “Kese atekisona letipom . . . Nge ka atekiata pwisin en mwen mesen ewe Samolun lang.” Lon chok ena pwinin Pelsasar a ninnilo, me an we muu a poutulo seni.​—Taniel 5:22-31.

22. (a) Pwata an Jiowa we song a tori ekkewe sou nemenemen Israel me nour kkewe aramas? (b) Io kkewe Jiowa a acheni, me met a fis seni?

22 Lon ewe aeuin senturi C.E., King Herot a eani eu afalafal ngeni aramas, iwe, ra koko: “Usun chok ngingin emon kot, nge sap ngingin aramas!” Ewe king mi lamalam tekia ese apwungur nge a mochen angei ling senir. Lon na atun, “emon chonlangin Jiowa a ninni, pun ese alinga Kot.” (Foffor 12:21-23) Herot a asamolu pwisin i, nge sap Jiowa, iwe, a ninnilo. Ekkewe sou emmwen lon pekin lamalam lon na fansoun ra aitengaua Kot ren ar rauangau pwe repwe nielo Noun we, Jises. Ekkoch sou nemenem ra silei pwe Jises a afalafala ewe enlet nge rese tapweilo mwirin, “pun ra mochen kutta ling me ren aramas lap seni pwal mwo nge ewe lingen Kot.” (Jon 11:47-53; 12:42, 43) Lap ngeni ekkewe chon Israel meinisin rese asamolu Jiowa are noun we chon tupuni, Jises. Mwiriloon, Jiowa ese chuen asamolur, a likitirelo me an we imwenfel ngeni kiteter. Nge, a tumunu ir kkewe mi asamolu i me Noun we.​—Mattu 23:38; Luk 21:20-22.

23. Ifa ewe mettoch sipwe fori ika sipwe nonnom lon an Kot fonufan sefo? (Kol Fel 37:9-11; Mattu 5:5)

23 Epwe lamot ngeni ekkewe aramas meinisin mi mochen nonnom lon an Kot we fonufan sefo mwirin ei otot epwe kiteterilo ar repwe asamolu Kot me Noun we, Kraist Jises, me alleasochisir. (Jon 5:22, 23; Filipai 2:9-11) Ir kkewe rese asamolur repwe “pokuolo seni fonufan.” Iwe nge, ekkewe chon pwung mi asamolu me alleasochisi Kot me Kraist “repwe nonnom won fonufan.”​—Än Salomon Fos 2:21, 22.

Enniwili

◻ Met weween ach sipwe asamolu ekkewe ekkoch, me ifa ussun Jiowa a foffori ei mettoch?

◻ Ifa ussun Jises me Paul ra asamolu ekkewe ekkoch?

◻ Io kkewe mi fich ngenir ar repwe kuna asamol lon ach ei fansoun?

◻ Pwata epwe lamot ach sipwe asamolu Jiowa me Jises?

[Sasing lón pekin taropwe 27]

Jiowa a asamolu Eperiam ren an auseling ngeni an tingor

[Sasing lón pekin taropwe 28]

Lon ekkewe kokkotun pupulu mi sopwoch, ewe mwan me puluwan we repwe asamolufengennir

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share